Mo 39 Credietbank #R Dinsdag 3 November 1935 ilhais met Tain lis, langeiiele no. 405. 40e «laargang EERSTE BLAD. Binnenland. Buitenland. it de Provincie. inAPOTH. en iVOORMDROOlSTZ. i uw voornemen tente. billijke rente. e Middelburg: »ij inschrijving enboonien. en een Knecht 9it nummer bestaat uit twee bladen H033-ER, HEIDE lij inschrijving neboomen, werkhout, op de en heer C. Bruinooge ijk, in Everinge. door den eigenaar. V te zenden vóór ot >er a.s. ten kantore ILAAR te Goes. i bij den eigenaar-be- SIDÈRSE. te bekomen en in- lgewacht tot 12 No- bij Gezs. BRUGGE- land. 12-jarige Stam en gevraagd nog wat voor Dinteloord. AR, 's-Heer Hendriks- lijk met Mei I-Huishoudster I, DE VOOGD, Oost- Iet Mei DEKKER Az.,'t Zand Drukkers-Exploitanten: OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 *DeZeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.— Losse nummersf 0.C3 Prijs der Advertentien: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL Bij abonnement belangrijke korting. OP TWEE MANIEREN. De redactie van „De Houten Pomp" heeft zich de moeite gegeven in de Han delingen de redevoering te lezen, door •ds Lingbeek, den woordvoerder der Her vormd- Gereformeerde Staatspartij in de Tweede Kamer, bij de behandeling van het ontwerp-Rioscoopwet uitgesproken. Maar nu heeft genoemd Kamerlid ook een blad „Staat en Kerk" in het welk hij zijn rede uit de „Handelingen" liet afdrukken. En ook die rede heeft de redactie van „De Houten Pomp" ge lezen. Doch met welk gevolg! Dat zij ontdekt heeft, dat de heer Lingbeek in die rede nogal wat veranderd heeft. [Waarmede hij den indruk wekt, dat hij twee manieren heeft om zich uit te druk ken; te weten een voor de Tweede Ka mer en een voor zijn volkje, dat „Staat en Kerk" leest. Het meest heeft de aandacht getrokken de laatste volzin in bedoelde Tweede Kamerrede, luidende „Is dat niet de taak van de Re geering? Dan toone zij! toch te be seffen, dat het noodig is. Zij toone dat te beseffen, door haar te steunen, haar in stand te houden, wier taak hier wèl 'ligt, zij toone dat, door in stand te houden en beter te steunen de nationale, dat is onze Nederlandsch- Hervormde Kerk." Van dezen zin maakte ds Lingbeek in zijn blad („Staat en Kerk") „En... is dat niet uw taak? Toon dan te beseffen, dat liet toch noodig is. Toon dat besef door haar te steunen en in stand te houden wier taak hier wel ligt: n.l. de kerk des Hee- ren! In 't hijzonder: de Nationale, de Ned. Hervormde Kerk." In deze inlassching van „de Kerk des Heeren" proeft men de poging om te ontkomen aan de zeer juiste beschul diging, door een dame, een zeer ge acht lezeres van „Staat en Kerk" zooals ds L. zelf zegt tot hem ge richt, als zou hij alleen in 't krijt ge treden zijh voor „de nationale, dat is onze Ned. Herv. Kerk". Nog slimmer is de volgende wijziging, die de man in zijin Kamerrede heeft aan gebracht, inzake zijn bezoek aan den bioscoop. In de Handelingen der Tweede Kamer, het officieel verslag, dat door de spre kers zeiven gecorrigeerd wordt, leest men: „Ik heb mij in de laatste weken onledig gehouden met het lezen van aanplakbiljetten op de bioscoopgebou- !wen. Ik ben.ook wel eens in een bioscoop geweest." In „Staat en Kerk" wordt deze volzin uit zijn Kamerrede door ds Lingbeek wel met eenige uitbreiding weergegeven, maar de hierboven gespatiëerde woorden ko men er niet in voor. Hier proeft men de vrees, dat de le zeres) van „Staat en Kerk" het dominee kwalijk nemen zal, dat hij ook wel eens in een bioscoop is geweest. Trouwens er zijn nog meer bedenkelijke verschillen tusschen de uitgesproken en door hem gecorrigeerde Kamerrede en deze zelfde door hem gewijzigde in „Staat en Kerk" overgedrukte Kamerrede. In de Kamer sprak Lingbeek: „Luther heeft gezegd: W,aar God zijh Kerk bouwt, daar bouwt Satan zijh kapel er naast. Maar waar Gods Kerk niet gebouwd wordt daar wórdt de kapel Satans tot een kerk, en daar wordt de Kerk des Heeren tot een kapel." Hiervan maakt hij in zijn „Staat etn Kerk" Iemand heeft gezegdwaar Gods Kerk niet gebouwd wordt, daar w'ordt 'Gods Kerk een kapel en daar wordt Satans kapel een kerk." Dat verschilt nogal wat! Een eindje verder le%st men in de Kamerrede „De bevolking nam toe, maar wat •financiën ©n ambtenaren en ook plaatsen van samenkomst betreft, bleef de Kerk op één hoogte." Maar in „Staat en Kerk" heet het: in financiëele krachten en in ambtelijke krachten, en in kracht van localiteit ging de kerk niet noe menswaard vooruit." Hier is het woord „ambtenaren" schroomvallig vermeden en door „amb telijke krachten" vervangen. Dan worden de ambtenaren niet gekwetst en de ge dachte gewekt dat predikanten of ouder lingen of iets dergelijks bedoeld zijn. Hij zei (Handelingen St. G.): Toen ik nog jong was, was het in de Amstelstad, waar ik opgroeide, nog nagenoeg alge meen gebruikelijk om naar de catechisa tie te gaan; tegenwoordig schijnt dat vrijwel uitzondering te zijn geworden. Hij zei (Kerk en Staat): Toen ik jong was, ging in de Amstelstad nog nage noeg iedereen naar de catechisatie. Nu schijnen nog maar weinigen daar van gebruik te maken. Het aantal kerkelijke huwelijken nam af. Het aantal kerkgangers nam niet toe naar evenredigheid van de toename der bevolking. De schrijver in de H. P. zegt hierbij Duidelijkheidshalve heb ik een en ander gespatiëerd! Zoo zou ik voort kunnen gaan: de Bioscooprede van den heer Lingbeek in de Handelingen is op meer dere punten een geheel andere, dan zijfn rede, die afgedrukt werd in „Kerk en Staat". Korte Berichten. De onderhandelingen over de fundee- ring der Italiaansche schuld zijn gisteren ;te Washington aangevangen. Met span ning wacht men af, of Italië gunstiger yoonwaarden zal krijgen dan Frankrijk. Het ultimatum der Oostenrijksche ambtenaren is afgeloopen, zonder dat het •tot een vergelijking tusschen de regee ring en de ambtenaren is gekomen. De onderhandelingen worden vandaag voort gezet. !Men vreest, 'dat morgen ©en alge- meene staking der ambtenaren zal begin nen. Uit Gelsenkirchen wordt gemeld, dat in de mijn „Holland" een ontploffing heeft plaats gehad, welke het leven gekost heeft aan zeventien mijnarbeiders. Ver- scheidenen werden voorts gewond. Het sinds eenige dagen in het dis trict Hannover en Brunswijk bestaande loonconflict in de textielindustrie, heeft tot een uitsluiting van 7 a 8000 arbeiders geleid. De groep Noord-Beieren van den bond der Zuid-Duitsche textielwerkgevers heeft den arbeiders tegen 14 dezer ontslag aan gekondigd. Vier en twintig duizend ar beiders worden door dezen maatregel ge troffen. 'Zaterdag en gisteren is een aantal kleinere bedrijven van de chemische in dustrie in de districten Frankfurt a. M., Mainz en Darmstadt stilgelegd. Ook in eenige gummifabrieken hebben nieuwe uitsluitingen plaats gehad. De nog in be drijf zijnde groote fabrieken worden a.s. Zaterdag stilgelegd. Volgens de „Voss. Ztg." rekent de Duitsche rijkskanselier er op, dat het ver drag van Locarno door een meerderheid, bestaande uit de sociaal-democraten, de democraten, het centrum en de partij van Stresemann aangenomen zal worden. Overwerkvergu n n i n g e n voor banketbakkerijen. De Minister van Arbeid heeft aan hoof den of bestuurders van banketbakkerijen niet tevens zijnde broodbakkerij in alle gemeenten des Rijks vergund, dat, in afwijking van het bepaalde bij de artike len 23 en 24 der Arbeidswet 1919: A. door mannen arbeid wordt verricht als volgt: le. in het tijdvak van 9 tot en met 21 November 1925 gedurende 10 uren per dag onverminderd het met betrekking tot den Zaterdag bepaalde hij artikel 10, tweede lid, van het Werktijdenbesluit voor fabrieken of werkplaatsen 1923 en 55 uren per week; 2g. in het tijdvak van 23 tot en met 28 November 1925 gedurende 11 uren per dag en 60 uren per week; en zulks onder voorwaarde, dat: a. op de dagen, waarop gedurende 10 uren arbeid mag worden verricht, de ar beidstijd in zijn geheel gelegen is tusschéïï 7 uur des voormiddags en 7 uur des na middags; h. op dagen, waarop gedurende'll uren arbeid mag worden verricht met uit zondering van de Zaterdagen de ar beidstijd in zijn geheel gelegen is tus schen 7 uur des voormiddags en 8 uur des namiddags; c. op Zaterdagen de arbeidstijd in zijn geheel gelegen is tusschen 7 uur des voor middags en 10 uur des namiddags; B. door jongens van 16 en 17 jaar in het tijdvak van 19 November tot en met 5 December 1925 en bovendien op 23, 24, 30 en 31 December 1925 arbeid wordt ver richt gedurende 10 uren per dag en 55 uren per week, onder voorwaarde, dat de arbeidstijd in zijn geheel gelegen is tus schen 7 uur des voormiddags en 7 uur des namiddags, een en ander met dien verstande, dat, indien ingevolge het onder A en B be paalde een arbeider op Zaterdag na 1 uur des namiddags arbeid verricht, hij in de zelfde week, hetzij op ten minste één an deren werkdag na 1 uur des namiddags, hetzij op Maandag vóór 1214 uur des na middags, geen arbeid mag verrichten. Allerlei. Volgens Duitsche bladen zal de Konin gin in het begin van de volgende week in Schwerin aankomen, waar Prins Hendrik thans reeds vertoeft. Naar de „Rsb." verneemt, zullen van daag te Oldebroek proeven worden geno men met een nieuw soort Zweedsch Bo- fors 1014 c.M. geschut, dat circa 15 K.M. ver kan schieten. Te Amsterdam is in den ouderdom van 66 jaar overleden prof. Derkinderen, van de Rijks Academie voor Beeldende Kun sten. „Tehuis vo or a1 leens taian- de blinden" te Wolf hezen. Naar wij vernemen zal de jaarlijfesche collecte, ten bate: vaïi de Nationale Stichting'; „Te huis voor alleenstaande blinden" te Wolf- he'zen eerstdaags plaats hebben. In dit Tehuis, waarin onvermogenden geheel kosteloos opgenomen zijn, is plaats voor blinden uit het geheele land en van eiken .Godsdienst en overtuiging. Reeds vanaf de oprichting bleak, uit het groot aantal aanvragen om opname, hoezeer naar deze instelling' werd verlangd en nog steeds komen aanvragen om opname in. Om de stichting in stand te houden, de tal rijke verpleegden het noodige te verschaf fen as -er zeer veel geld noodig, zoodat de uitgaven nauwelijks door de inkomsten worden gedekt. De Stichting te Wolfhezen moet zoo goed als geheel van Nationale liefdadig heid bestaanLaat toch ieder hel pen naar vermogen! Houdt allen Uw gift gereed D© Coöp-Veevoederfabriek t© Goes. De minister van Financiën heeft in een nota eenige opmerkingen gemaakt naar aanleiding van de Nota,, toegevoegd aan het verslag der commis sie, in wier handen was gesteld het adres van d© Ooöp. Veevoederfabriek Zeeland e.n West-Brabant, te Goes, houdende ver zoek om schadeloosstelling in verband met een door die fabriek met den Reg'ee- ringsadviseur voor veevoederbereiding ge sloten contract. Overweging van de vraag, of de Staat moreel wèl tot uitkeering verplicht is, een vraag, die de Commissie bevestigend beantwoordt, leidde den minister tot een. andere vraag: en wel tot deze, of het indertijd door den toenmaligen minister ingenomen standpunt ten opzichte van de aanspraken, welke de houders der im perfecte v. Oalcarcontracten deden gelden aanspraken, welke, gelijk bekend, ten slotte als gegrond zijin aangemerkt in deze tot navolging moet leiden. Het antwoord op deze vraag kan, naar de meening van den minister, niet anders dan ontkennend luiden. Handelde de com- mi'ssie-v. Calcar bij het sluiten dier con tracten uit kracht© van een haar door den verantwoordelijken minister daartoe verstrekte opdracht, en was bet beleid, dat zij daarbij volgde, met het beleid van dezen bewindsman in overeenstemming van het sluiten van het Goes'sche contract kan dit niet worden getuigd, en dit ont slaat de regeering van den plicht, die, ware h>et anders, op haar zou rusten, om ook de houders van dat contract voor het door hen geleden nadeel schadeloos te stellen. Middelburg. In de raadsvergadering van 22 Juli besloot de raad het maximum aan tal leerlingen van de openbare lagere scholen, A, C- en K. ,te bepalen op 216 en idat van school J 19, school B als 4-mansschool te laten voortbestaan en ook de centrale 7de klasse-school voorloopig te handhaven. Er werd voor de 5 lagere scholen te samen gerekend op 926 leer lingen en op meerdere kosten voor de gemeente ad f 19000, Bij het begin van het nieuwe schooljaar bleek echter dat het totaal-generaal slechts 367 leerlingen was. Op de 6-mansscholen werden geplaatst resp. 216, 195, 176 en 205 en op de viermansschool 75. Een en ander deed de meerdere kosten: voor de gemeente stijgen tot f 26424. Burg. en Weth. hebben nu gezocht naar een oplossing tot ver mindering der kosten met zooveel mo gelijk eerbiediging van het besluit van 22 Juli j.l. De meerderheid wil door het ontslaan van den onderwijzer J. C. Vinke, die 9 Januari 1926 65 jaar wordt, door hel maken van een 3-driemanssohool in plaats van een viermans van school B en het ontslaan van de onderwijzeres mej. L. Corné van de 7e school, de hoogere kos ten tot f17464 terug brengen. De min derheid van het college wil school B ge heel opheffen, waardoor de meerdere kos ten dalen tot f 12208. De inspecteur van het L. O. wiens meening is gevraagd over het meerderheidsvoorstel, verklaart tegen het maken van school B tot een driemans- school geen bezwaar te hebben, evenmin als tegen het verleenen van ontslag aan de onderwijzeres der 7de klasse school. De commissie van toezicht op het L.O. verklaart zich unaniem voor het voorstel der meerderheid van Burg. en Weth., eii wijst er op, dat het destijds aangenomen voorstel, juist bedoelde het aantal leer lingen per leerkracht op 36 te brengen en niet op 48, zooals uit de bepalingen der L- O. wet zou voortvloeien. Nog wordt voorgesteld een nieuwe over eenkomst aan te gaan met de N. V. „Hout handel, v.h. G. Alberts en Co", betref fende erfpacht van de thans reeds bij haar in huur of erfpacht zijnde terreinen en van stukken gemeentegrond aan den Leerlooierssingel en het Armeniaansch Schuitvlot, thans verhuurd resp. aan F. M. Tinbergen en D. Lorier, welke huren dan zullen worden opgezegd. Thans be taalt de N. V. aan de gemeente voor erf pachtssom, huur enz- totaal f 3369.131/2. Daar de N. V. er op wees, dat. dit zeer op haar bedrijf drukt, stellen B. en W. thans voor een vaste som van f2680 te stellen bij een erfpacht van bovenbedoelde gronden, en verder gevende het recht om tijdelijk balken te leggen in het z.g.n. Balkengat of in de Turfkade en tegen' niet meer dan 15 cent per standaard op geslagen hout, tijdelijk hout aan de Los- kade neer te leggen- Zoo wordt ook nog bepaald ,dat de N. V. rails zal mogen: leggen: in gemeentegrond om haar ver schillende terreinen te verbinden. Goes. Wij herinneren onze lezers nog even aan het Kerkconcert van a.s. Don derdagavond 8 uur, te geven door Mej. Co v. d. Mark, een sopraanzangeres met klankrijke stem en 'imponeerende voor dracht. Medewerking wordt verleend door den heer M. Busch van wie in Nijmegen na een concert werd geschreven: „de heer Busch weet eigenlijk misschien zelf niet, hoeveel hij wel als cello-solist be- teekent, anders bleef hij niet in 's-Her togenbosch hangen. Terwijl het mooie orgel in de Groote Kerk onder bewerking van den bekwamen organist den heer de Groot, den hoorders ongetwijfeld veel ge not zal verschaffen. De toegangsprijs is zoodanig gesteld, dat ieder het concert kart bezoeken. Ndar wij vernemen hoopt op Vrijdag 27 Nov. de legerpredikant ds H- Janssten voor Pro Rege te spreken over „Reisin drukken". Tevens zou op dien avond zooals reeds vorige week in ons blad werd me do gedeeld een openbare vergadering van wege het Ghr. Na.t. Vakverbond worden gehouden. Wij zouden alle vereenigingen willen aanraden: stelt gezamenlijk iemand 'aan, bij wien opgave gedaan wordt van alle te houden vergaderingen. Daar kan men dan informeeren, of een of andere avond nog vrij is. Zoo wordt voorkomen, dat zooals op 27 dezer, twee of meer vergaderingen op één avond plaats hebben. Nieuwdorp. Toen de landbouwersknecht H. gistermiddag op de haven een wagen suikerbieten gelost had, had hij het on geluk van den wagen te glijden. Door den val brak hij een pols, terwijl hij ook aan het gezicht eenige kwetsuren opliep, Hij moest zich onder geneeskundige be handeling stellen. Wolfaartsdijk. Gisteren had de arbeider J. K. woonachtig in Noord-Brabant, en werkzaam bij het aanleggen van de lokaal- spoor alhier het ongeluk, bij het uit storten van een kipkar, deze op een zijner boenen te krijgen, zoodat dit lichaamsdeel zwaar gekneusd werd. Nu verbonden te zijn door dr Prueniger, werd hij met de auto van den dokter naar zijn kosthuis vervoerd. Borssele. In ide maand October 1925 zijn tijdens dfe drukte in de suikerbieteneam- pagne aan de haven 16500 mud aard appelen verscheept, hetgeen in deze ge meente nog nooit is voorgekomen'. Kapelle. Gisteren vergaderde de Raad voltallig. De voorzitter deelt mee, dat door B. en W. protest is aangeteekend tegen dei uitvoering der wijzerborden aan den toren en wel bij de monumenten-commissie. Dr Kalf, Directeur van de monumenten-com missie zal persoonlijk komen zien. Dhr Fraanje juicht dit protest met dhr Gan seman van harte toe. Ook het raadslid: van Wingen is menigmaal aangeklampt» Velen aldus spr., schuiven de schuld op het gemeentebestuur, terwijl die berust hij de monumenten-commissie. De voorz. deelt verder mee, dat de straat "hij" D. W. Nijssen Is verbeterd, dat het veilingsbestuur is aangeschreven, en verzocht is om de wagons niet voor de ramen der bewoners te plaatsen en de afwatering te verbeteren. Tot op heden kwam van het bestuur geen antwoord in. Spr. is persoonlijk zich gaan overtui gen en moest constateeren, dat Zondags de wagons vlak voor de ramen der om wonenden stonden. Dhr van Wingen, ook bestuurslid van de Veiling, wordt gevraagd ot dit is besproken? Dhr van Wingen: ik geloof niet, dat u er veel van zult hooren. Dhr Fraanje: dus dit wordt maar ter gjjde gelegd. De Keuringsdienst van vee en vleesch bericht, dat zijn batig slot is f 1138.52. De huurprijs voor de woning van het hoofd der school is bepaald op f375.50, voor de woning te Biezelinge. Een verzoek van 73 personen heeft den raad bereikt, om op afdoende wijze de gevaarlijke bocht aan de Weststraat weg te nemen.. De voorzitter vond dit adres onnoodig, waar toch reeds besloten was dit ter hand te nemen. Ook de heer Zegers keurde dit niet goed, waarbij zich weth- Zuidweg aansloot. De commissaris der Koningin bericht dat de verplaatsing der balies en de noodige bestrating aan de gevaarlijke bocht zal ter hand genomen worden. De Minister van Waterstaat bericht, dat geen voorziening van anderen aard zal aange bracht worden bij den ingang Weststraat zulks met het oog op den te openen nieu wen weg Zeeland-Brabant- Komende tot punt 2: wegnemen der ge vaarlijke bocht deelt de voorz- mee dat B. en W. met geen voorstel tot algeheele uitvoering kunnen komen, waar de raming hiervoor f700 bedraagt en' dit te hoog" wordt gevonden. Dhr v. d. Have durft wel verzekeren dat ook de toeristenbond hiervoor zal bijdragen. Dhr Ganseman meent met buizen van 30 c.M. te kunnen volstaan. Het doet spr. genoegen dat ook dhr Eversdijk, de bezitter vart den be- noodigden grond, tot omruiling bereid is. Dhr Fraanje is voor afwerking van dit punt. Het heeft nu al zoolang tot be spreking aanleiding gegeven, mits subsidie verzekerd zij van den toeristenbond. Dhr v. d. Have belooft zijn uiterste best te zullen doen- Dhr Zegers is er voor indien' de voordeeligste weg wordt gevolgd. Met alg. stemmen werd besloten tot weg neming over te gaan. De voorz. deelt mee, dat de kostenberekening voor de riolee- ring aan den nieuwen weg is beraamd op f282.50 en die van de Ooststraat op f625, totaal f907.50, Weth. Vereeke wijst op verschillende straten in Goes, waar geen rioleering is. stelt voor om de straat te verleggen en geen rioleering in deze te doen afhellen naar de zuidzijde. De heer Zegers merkt op, eerst is aldaar een gedeelte naar achteren gerioleerd, nu wil men weer langs voren. Het lijkt wel, of het geld even vlug naar beneden rolt als de bladeren der hoornen thans vallen. Dhr Ganseman weet ook niet waar het riool te leggen'. Dhr v. d. Have: ik wel, langs voren. Dhr Ganseman wil uitstelten, en dan gelijk Weth- Vereeke voorstelt algeheele verlegging der straat- Aldus werd besloten met algemeen© stemmen. Ook zal met de Ooststraat naar bevind van zaken in dien geest gehandeld worden'. Alsnu kwam in, behandeling de begroe ting 1925'26. Dhr v. d. Have, aangewe zen als rapporteur deelt mee, dat alhoe wel de oommissie oordeelde, dat de post voor bijwerken' der notulen niet noodig was, toch bij meerderheid werd besloten deze te handhaven. Het verzoek van de gem. architect om verhoogin'g zijner jaar wedde kon volgens oordeel der commissie ingewilligd worden tot een meerder bedrag van f 75. De oommissie stelde voor straat verbetering aan te brengen in den nieu wen weg bij het Jachtlust- Geadviseerd werd om eerst deskundig advies in te winnen alvorens tot aanschaffing van een nieuw toren-uurwerk te Biezelinge over te gaan'. Mocht dit noodig zijn, zoo is de commissie tot medewerking bereid- Het verzoek om f 15 meer voor vuur en licht en deze post op f40 te brengen, werd ingewilligd door de commissie. De belasting zal gelijk zijn evenals vorig 5aar, aldus de comm., verbeteringen kunnen, gevonden worden uit het goed slot- Kas dit niet dan een leening. Tegen het laat ste wordt geageerd. Dhr v. d. Have stelt voor, mocht de raad met deze voorstellen der commissie accoord gaan, de begroo ting aldus te aanvaarden, zoo als zij is en niet post voor post behandelen'. Dhr Fraanje wil niet grootsteedsch doen en een algemeene beschouwing 'geven, toch komt spr. tot de ontdekking, dat

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1925 | | pagina 1