Mo 10
Maandag 12 October 19$5
40e Jaargang
PRACHTCOLLECTIE
(I kil. 43 R.)
Buitenland.
Ruwe, Schrale
Handen geneest
men met PUftOL
IJZERHANDEL,
PLATTEBDIS KACHELS.
Uit ie Provincie.
T g
nschrijving te koop:
WOONHUIS,
zinemotor
Dynamo
coop aangeboden
Koopt geen Kachel
Ga liever zien.
Ruim 200 Haarden en Kachels.
N.V,
Lievevrouwestraat 41,
BERGEN-0P-Z00M.
van gas- en waterleiding
i in te leveren tot en me'
bij den eigenaar
VATERMAN Az., Waarde,
hand te pachten voor
en minste 4 Jaren,
,nde 25 November 1925
onder Goes:
M. A. de Ruijterlaan, laa^
J. A van Ëoven.
tingen te bekomen W
van Notaris VAN DISS®
tot 17 Oct. 1925.
TE KOOR:
lyth Nonpareil ZaaimachW
1 Duitsche Zaaimachine Eureka
I Uirechtsche wagen m®1
n, 2 Rosmolens, 2 RechtsW®
lachines met Rolzeeft, I du6
laalstoel met Natuurstee^
1 met poelies, bij J. KUZI»
id, Nieuw- en St. Jopslag
Bosch-installatie)
geschikt voor verliclitini
laden van accu's. n„
jvragen bij A. J. M. JACOB»
Kerkstraat, Goes
ens teleurstelling met
of later een Dienstl»"0'
;d. Mej. LE DUC, LaflB1
traat, Middelburg.
Mei
eid of aankomends
d, bij H. CIJSOUW,
Visoweg, Soubi'1'!
Drukkers-Exploitanten:
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. na. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentie n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
President Kruger's honderdste geboorte
dag.
De honderdste geboortedag van presi
dent Kruger is in heel Zuid-Afrika ge
vierd. De voornaamste gebeurtenis was
de onthulling van Kruger's (herstelde)
standbeeld te Pretoria. Opmerkelijk is, dat
de Engelsche pers hulde brengt aan Kru
ger's staatsmanschap en dè viering door
geen spoor van bitterheid» verstoord
wordt.
De conferentie te Locarno.
Te Locarno heeft Zaterdag alleen een
ochtendzitting plaats gehad. De aange
kondigde middagzitting is niet doorge
gaan. Men zou trachten, vóór vandaag
de laatste nog overgebleven moeilijkhe
den door vertrouwelijke besprekingen
te regelen. De meerderheid der arti
kelen van het veiligheidsverdrag zijn de
finitief vastgesteld.
De delegatie-leiders hebben met de ju
risten Zaterdag een boottocht gemaakt,
die ongeveer vijf uren heeft geduurd.
De volledige overeenstemming is echter-
nog niet bereikt. Men schrijft zelfs uit
een officieele verklaring, die Chamberlain
na afloop van den boottocht gegeven
heeft, den indruk verkregen te hebben,
dat het resultaat eenigszins beneden de
verwachtingen gebleven is.
Chamberlain verklaarde weliswaar, dat
hij voldaan was over de uitkomsten der
besprekingen, die de conferentie opnieuw
nader tot de overeenstemming gebracht
hebben, doch hij liet er nadrukkelijk op
volgen, dat nog veel te doen is, voordat
de conferentie zal kunnen gesloten wor
den.
Ook zijn inleidend woord, dat het be
langrijkste is, dat een dergelijke boot
tocht heeft kunnen plaats vinden, schijnt
er op te wijzen, dat de positieve uitkom
sten minder groot zijn dan men gehoopt
had.
Briand vertelde dat men de visschen
van het meer was gaan bestudeeren en
dat toen bleek, dat men eenige niet pre
cies kon identificeeren. Bij nader onder
zoek zou dit echter meerendeels gelukt
zijn. De vraag is, of Briand aan dezen
scherts ook een symbolische beteekenis
beeft willen toekennen.
Communisten-actie in Frankrijk.
In verband met de gedurende de laat
ste dagen loopende reeds gemelde geruch
ten omtrent een algemeene werkstaking,
is Zaterdag op het ministerie van binnen-
landsche zaken te Parijs een belangrijke
conferentie gehouden. Hierbij heeft men
de mogelijkheden onder oogen gezien, wel
ke zich in dat geval kunnen voordoen.
Men heeft alle noodige voorzorgsmaatre
gelen genomen met het oog op het gaande
houden der publieke diensten en de be
scherming der bedrijven.
Later wordt gemeld: De communisten
hebben de algemeene verkeersstaking in
het Parijsche gebied afgekondigd, tot het
personeel voldoening van zijn eischen
krijgt. Te Lyon hebben de communisten
het bevel tot een algemeene 24-uur sta
king op vandaag afgekondigd.
Volgens de eerste informaties, op het
ministerie van binnenlandsche zaken ont
vangen over de verkeersstaking in de
stad en de omgeving van Parijs, heeft de
stakingsbeweging weinig te beteekenen.
Ongeveer 100 conducteurs en bestuurders
slechts hebben het werk neergelegd. Ze
ven voertuigen liet men op den openbaren
weg staan. Een zeer klein aantal trams
keerde ledig naar de depots terug, doch
de genomen maatregelen maakten het mo
gelijk, zeer snel in de dienstdefecten te
voorzien en de dienst was den geheelen
morgen normaal.
De broodprijzen in Engeland.
De voedselraad te Londen heeft op
nieuw zijn aandacht aan de broodprijzen
gewijd. De raad heeft geen imperatieve
bevoegdheden om de prijzen vast te stel
len en het hangt daarom geheel van de
macht der openbare meening af om het
maken van bovenmatige winsten tegen te
gaan.
In de rede, die de eerste minister te
Brighton heeft gehouden, wees hij er op,
dat de openbaarheid aan de verslagen van
den voedselraad gegeven, in vele steden
reeds een verlaging van den broodprijs
heeft bewerkt, en hij vertrouwde dat, in
dien de volle kracht der openbare mee
ning, gebaseerd op de door den voedsel
raad vastgestelde feiten, tot uitwerking
komt, daarvan verdere verlagingen het
gevolg zullen zijn.
Toen voor het eerst op een verlaging
werd aangedrongen van de prijzen, vast
gesteld door de twee voornaamste veree-
nigingen van bakkers te Londen, bedroeg
deze tien stuiver per 4 pond. Een verla
ging met een half penny werd door de
bakkers-vereenigingen toegestaan op
grond van de prijsdaling van het meel,
doch de voedselraad nam daarmede geen
genoegen en stelde in zijn bijeenkomst
van de vorige week vast, dat ook een
prijs van 9'A stuiver per 4 pond niet ge
rechtvaardigd is.
Zaterdag werd de zaak opnieuw onder
zocht, en op het einde der zitting zond de
voorzitter, lord Bradbury, een schrijven
aan den voorzitter van het departement
van handel, waarin maatregelen worden
voorgesteld, waardoor volgens de over
tuiging van den raad de prijzen op een
behoorlijk peil zullen komen.
In dit schrijven wordt gezegd, dat de
raad besloten heeft, om alle bakkers in
het district van Londen, die brood onder
den prijs van de bakkersvereenigingen
verkoopen, uit te noodigen hun namen en
verkoopprijzen aan den raad in te zenden,
met de bedoeling' om deze aan de verbrui
kers bekend te maken.
Intusschen hebben de bakkersvereeni
gingen bekend gemaakt, dat, nu de meel-
prijs gedaald is tot 41 shilling per baal,
de broodprijs vandaag tot 9"stuiver zal
worden verlaagd. Het is de vraag, of deze
verlaging door den voedselraad voldoende
zal worden geacht.
Nader wordt gemeld: De minister van
koophandel heeft het voorstel van de le
vensmiddelencommissie goedgekeurd om
de namen der bakkers, die zich aan de
door de commissie goedgekeurde brood
prijzen houden, bekend te maken. De lijs
ten met de namen der bakkers, die zich
aan dezen prijs houden, zullen door de
gemeenteraden worden aangeplakt.
De bakkersbond protesteert krachtig te
gen dit besluit en heeft een manifest uit
gevaardigd, waarin de leden worden aan
gespoord, zich nauw aaneen te sluiten te
gen de bakkers, die tegen dezen lagen
prijs verkoopen, tegen de pers, tegen de
levensmiddelencommissie en tegen de
huisvrouwen, die onbillijke eischen stel
len.
Het Roemeensch Monsterproces.
Naar uit Kisbineff wordt gemeld, is
voor den militairen krijgsraad het pro
ces tegen de 300 Bessarabiërs wegens me
deplichtigheid aan de communistische on
lusten in September 1924 te Tater Bu-
nai' begonnen. Het ziet er naar uit, dat
het rechtsgeding tot het einde van het
jaar zal duren. De zittingen zijn open
baar, zoodat vele vrouwen komen luiste
ren naar hun echtgenooten, die in kruis
verhoor worden genomen. De gevangenen,
meest boeren, jong of van middelbaren
leertijd, behooren tot Russische, Roe-
meensche, Bulgaarsche en Albaneesche
nationaliteit. De tolk heeft een zware
taak. Vijf officieren vormen de recht
bank.
Korte Berichten.
In de werkplaatsen der tram te Ro
me zijn plakkaten aangebracht, welke een
oproep tegen het vloeken bevatten. Naar
verluidt, zullen binnenkort in alle stede
lijke tramwagens dergelijke plakkaten
worden opgehangen. Eveneens zullen de
ze gedrukte oproepen een plaats vinden
in de autobussen.
Op den weg naar Tetoean (Marok
ko) is een landmijn ontploft. Een auto
werd opgeblazen, een Spaansch officier
werd gedood en anderen gewond.
Er is een regeling voor de fundee
ring der Tsjeclio-Slowaksche schuld aan
Amerika tot stand gekomen. De regeling-
is vastgesteld op een basis van 115 milli-
oen dollar, te betalen over een periode
van 62 jaar. Mellon deelt mede, dat Tsje-
cho-Slowakië gedurende 18 jaar 3 milli-
oen dollar per jaar zal voldoen. De sa
mengestelde interest is bepaald op 414
gedurende de eerste 10 jaar zal 3 wor
den betaald, vervolgens 314
De bevolking van Duitscliland, die
blijkens de volkstelling van 1919 nog geen
60 millioen bedroeg, is in de vijf jaar na
dien tot 63,3 millioen gestegen. Zij is
nog 414 millioen beneden het zielental
van 1914, doch daarbij dient rekening te
worden gehouden met de afgestane gebie
den en met de verliezen in den oorlog,
die 1,523,000 menschen hebben bedragen.
De missie-Caillaux is te Havre ge
land. Caillaux wenschte zich niet uit te
laten over het ontwerp-overeenkomst, dat
hij uit Amerika medebrengt. Hij zeide
slechts, dat het ontwerp tot gevolg had,
dat, voor den duur der overeenkomst, de
handels- en de oorlogsschuld één zouden
zijn.
- De hevige regens in Noord Afrika
wijzen er op, dat een schorsing van de
militaire beweging aan het Marokkaan-
sche front aanstaande is. In Tunis zijn
de verbindingen door overstroomingen
verbroken, evenals in Algiers.
De Berlijnsche politie heeft een huis
zoeking gehouden in het archief van de
communistische partij. Een groote hoe
veelheid drukwerken is in beslag geno
men Het personeel van het archief en
eenige personen, die in het gebouw ver
toefden, werden naar het hoofdbureau
van politie gebracht. Zij zijn nog niet in
vrijheid gesteld.
In het district Ohlau in Silezië is
een arbeider gearresteerd, die zijn 73-ja-
rige tante vermoord had en liet lijk ver
volgens in den oven van zijn slachtoffer
had verbrand.
Te Oehls in Silezië heeft het hof
van gezworenen een 25-jarigen arbeider,
die eikele weken geleden in de nabijheid
van Breslau een agent van de schupo had
vermoord, ter dood veroordeeld. De 19-
jarige broeder van den moordenaar, die
bij liet plegen van de misdaad behulp
zaam was, kreeg 9 jaar.
De scheepvaartstaking te Kaapstad
c.a. schijnt geëindigd. Te Durban is met
311 tegen 230 stemmen in een bijeen
komst der stakers door de zeelieden tot
bijlegging van het conflict besloten. De
reeders moeten echter beloven, dat geen
der stakers het slachtoffer zal worden
van de actie en geen vervolgingen bij aan
komst in Engeland zullen plaats hebben.
f Van Karnebeek.
Ok de pers van Rechts wijdt waar-
d'eerende woorden aan 'de nagedachtenis
van wijlen Jhr mr A. P. C. van Karnebeek.
De „Standaard" schrijft:
Hij was niet onzer een.
Wat hij dan wel was?
Hij was allereerst zichzelf.
Hem in te deelen in een "der vele poli
tieke hokjes in ons goede land, zou niet
gemakkelijk vallen.
In algemeenen zin valt natuurlijk wel
te zeggen, dat hij de liberale geestesrich
ting aanhing, maar dan zegt men toch
niet alles. Want dan ziet men over het
hoofd, dat daarnaast blijft staan de geheel
teigen signatuur van dezen veelszins merk-
waardigen man, die nooit schroomde om
in te gaan ook tegen de groep, waaraan,
hij het naast verwant was-
Zoo is niet te vergeten de houding
door hem aangenomen in de jaren 1908
1913, toen onder het Kabinet-Heemskerk;
de militaire kwestie ten onzent tot op
lossing moest worden gebracht-
Warm vaderlander van broeden blik als
hij was, s'fcond hij toen als een pilaar
der vastigheid aan de zijde van den toen-
maligen minister van Oorlog. Op hem kon
men rekenen als op den trouwsten onder
de mannen der Rechterzijde.
Die vastigheid van overtuiging ken
merkte hem ook op ander terrein-
Hij was Van Karnebeek, vóór hij iets
anders was.
Zulke figuren mist -men noode-
Tijdgenoot van Kuyper en Lolita an, heeft
hij in ons politieke leven geen ander
spoor nagelaten, dan het persoonlijkej
Dat is de andere zijde van zulke karakters-
Toch zou het politieke leven verarmen
iiidien men ook zulke figuren niet had*
Mannen, die een partij' vormen en leiden
zijn onmisbaar, maar ids eenlingen, de
op zichzelf staanden, breken de eentonig
heid-
Zulk een was Van Karnebeek-
Hij heeft in een langdurige schitterende
loopbaan uitgemunt als Minister, als par
lementariër, als kenner van het internatio
naal reclit.
Bovenal als een man-
Bij zijn heengaan treuren ook wij over
het verlies van een warm vaderlander,
van een man van de eerste orde-
En „De Nederlander":
Een onzer eerste staatslieden is ons
in Mr van Karnebeek ontvallen- -
Zoowel in karalqter als in kunde stak
hij boven de meesi.ten uit-
Bij hem geen transiigeeren met beginse
len, al k o sit te het hem zijn Kamerzetel-,
Als het daar op aan kwam, dan zelfs in
postuur tegen eigen vrienden.
In hem het eenig verschijnsel, dat een
man, alleen staande in de Kamer, toch het
oor der geheele Kamer had, en ontzag in
boezemde bij alle partijen'.
Een man van staal, als het de nationale
belangen gold en tevens een pleitbezorger
van den internationalen vrede als wei
nigen-
Een staatsman van den ouden stempel,
wat waardigheid betreft en toch zelfs den
jongsten tijd kennend en bestudeerend'
als weinigen.
Een der trouwste dienaren van het'huis
van Oranje.
Ook in hem sluit zich een stuk histo
rie af.
Hoe veranderde Utrecht niet sinds van
Karnebeek en Roëll, daar constant zitting
hadden! En ook de geheele liberale poli
tiek.
Wij vellen daarover geen oordeel, maar
kunnen toch niet anders dan het gemis
gevoelen van persoonlijkheden, als deze
overleden staatsman, die het peil van het
parlement hoog hield, omdat hij zelf hoog
stond-
Ook in dit opzicht spreekt Van Karne
beek, nadat hij gestorven ?s.
In gedachten leggen wij' een krans van
immortellen op zijn lijkbaar neer.
Het moet den stervenden vader goed
gedaan hebben te zien op een zoon, die
zijns vaders voetstappen drukt.
Begrafenis Jhr. Mr A. v.
Karnebee k.
H. M. de Koningin zal zich bij de
teraardebestelling van het stoffelijk over
schot van den Minister van Staat Jhr mr
A. P. C. v. Karnebeek, doen vertegen
woordigen door Jhr. mr. Wj. M. dé Brauw,
Kamerheer in buitengewonen dienst der
Koningin, te 's Gravenliagte. Naar wiji ver
nemen zullen in eerbiediging van den
wensch van den nu ontslapene bij' de
begrafenis geen redevoeringen aan de
groeve worden gehouden, ook zullen bloe
men achterwege blijken. De begrafenis
stoet zal langs het Vredespaleis trekken,
aan hetwelk de naam van den ontslapen.©
zoo nauw verbonden was.
Bezoek van Diuitsche
studenten.
Gemeld wordt, dat -een gezelschap van
een tiental officieele vertegenwoordigers
van de „Deutsche Studentenschaft" een
reis van 14 dagen door Nederland heeft
gemaakt, om land en volk en zijn cul
tuur nader te leeren kennen. De rondreis
was voorbereid door het Hoofdbestuur
van de Nederlandsch-Duitsche Vereeni-
ging, terwijl de Diuitsche studenten in de
verschillende steden gast waren der plaat
selijke afdeelingen dier vereeniging: en
van een aantal anderepersonen, die zich
tot medewerking bereid hadden ver
klaard. De reis begon in Arnhem en ging
via 's Hertogenbosch naar Bergen-op-
Zoom, Ierseke (Öestercultuuv), Vlissin-
gen, Middelburg, Rotterdam, Delft, Den
Haag, Leiden, Haarlem, Amsterdam en
Utrecht.
Het Kanaal Luik-Maastricht.
Machtige groepen der Luiksche groot
industrie hebben het initiatief genomen
tot oprichting eener organisatie, die de
bevaarbaarmaking van het kanaal Luik-
Maastricht voor schepen van 1000 ton
of meer, aansluitend op het Juliana-
kanaal, zelf zal ter hand nemen. Daartoe
wordt een groote Naatnlooze Vennoot
schap opgericht, waarvoor de grootin
dustrie het kapitaal zal fourneeren. Staat,
provincie en gemeenten zullen deze N.V.
verder door leeningen en subsidies de noo
dige middelen moeten verschaffen.
(Msb.)
Paul Kruger-herdenking.
Zaterdagmorgen heeft de commandant
der marine, vioe-admiraal C. Fock, in een
toespraak tot den commandant, officieren
en verdere bemanning van de „Gelder
land" in herinnering gebracht, dat het 100
jaar geleden was, dat de laatste president
van de Zuid-Afrikaansche Republiek, Paul
Kruger geboren werd.
Hij bracht daarbij in herinnering, dat het
op enkele dagen na 25 jaar geleden
was, dat Hr. Ms. „Gelderland" onder
bevel van den toenmaligen kapitein ter
zee J- H. L. baron Sweerts de Landas
Wyborg, de door de geheele beschaafde
wereld als sympathiek gevoelde opdracht
ontving van de Koningin, om President
Kruger van Lorenco Marqués naar Euro
pa over te voeren, en dat deze tocht
een groot succes was geweest.
Van de toenmalige bemanning van 309
koppen zijn er nog 16 in actieven dienst,
n.l. 5 hoofdofficieren, 7 hoofd-onderoffi-
cieren en 4 sergeant-onderofficieren.
De tantièmes van hoofdambte
naren van een mijn..
In verband met de berichten in som
mige bladen, betreffende de onjuiste aan
gifte v. hun salaris door hoofdambtenaren!
van de mijln Laura en Vereeniging te
Eijigelshovèn, door niet opi te geven hun
genoten tantièmes, die zeer belangrijk kon
den zijn, vernemen wij nader, dat de ju
stitie uit Maastricht, vergezeld door den
inspecteur der belastingen den heer P'ost-
ma te Kerlcrade, een onderzoek op de bu
reaux der mijln „Laura" heeft ingesteld.
Het resultaat van dit onderzoek wordt,
zooals te begrijpen is, geheim gehóuden.
Het gaat om artikel 106 van de wet
op de Inkomstenbelasting, welke niet van
op een plaatje-
N.B. Oók zwaar vernikkelde
toepassing is op ondernemingen, welker
zetel in het buitenland is gevestigd. De
zetel van de Laura en Vereeniging is
gevestigd te Brussel. Ook de mijln Willem
Sophia te Spekholzerheid© heeft haar
zetel in de Belgische hoofdstad.
Een raadsbesluit vernietigd.
Dé raad der gemeente Almelo had be
sloten om in de week van 2227 Decem
ber 1924 en van 28 Dec. tot 3 Jan. 1925
een toeslag van 50 pet. te geven aan:
a. de georganiseerden die uitkeeringl ont
vangen in verband met de werkloozen-
kas b. hen, die op de gemeentelijk©
werkverschaffing zijn te werk gesteld;
terwijl tot uitvoering van dit besluit werd
besloten tot. af- en overschrijving van.
een bedrag van f 4000 van den post
„onvoorziene uitgaven" op den post „sub
sidies aan armbesturen", t.w. aan Pro-
visorie of Algemeene Armenstaat, in welk
bedrag begrepen is een som van ongeveer
f700, teneinde de provisorie in staat te
stellen, daaruit de Kerst- en Nieuwjaars-
uitkeeringen aan werkloozen te doen.
Ged. Staten weigerden dit besluit goed
te keuren van welke beslissing de raad-
bijl de Kroon in beroep is gegaan.De
Kroon overwoog thans, dat de ondersteu
ning in genoemden vorm in strijld is met
de Armenwet en verklaarde het ingestelde
beroep ongegrond.
Confectie-industrie in Drente.
Naar gemeld wordt hebben de pogingen
tot het vestigen van een confectie-indu
strie in de provincie Drenthe resultaat
bereikt. Er heeft zich een vennootschap
onder den naam van Eerste Drentsche
Kleedingindustrie gevormd, die geleidelijk
in verschillende Drentsche dorpen ate
liers zal trachten te vestigen voor hét
confectioneeren van goederen. De regee
ring steunt deze plannen en heeft o.a.
reeds een opdracht verstrekt van. 25000
pantalons. Het ligt in de bedoeling' der
vennootschap, van Coevorden uit, waar
reeds ateliers zijh gevestigd, spoedig
werkplaatsen op te richten te Nieuw-Am-
sterdam en andere dorpen, indien in flez©
plaatsen voldoende meisjes aanwezig zijn,
die in het vak opgeleid wenschen te
worden.
Het conflict bij Piet Smit Jr.
Zaterdagmorgen is op de werf en ma
chinefabrieken van Piet Smit Jr. te Rot
terdam het geheele werk stil gelegd. De
Zaterdagochtend onder leiding van dea
rijksbemiddelaar H. A. van IJsselstein ge
houden conferenties van partijen betrok
ken bij 't conflict voornoemd heeft geener
lei resultaat opgeleverd. Die conierentia
zal morgen worden voortgezet.
Allerlei.
Zooals gemeld berichtte „de Volks
krant, dat eerlang de benoeming te Ter-
wachten is van dr E. Bi. F. F. Wittert
van Hoogland tot voorzitter van dea
centralen raad van beroep als opvolger
van - dr Bi A. P. N. Kooien. Men maakt
er de Msb. opmerkzaam op, dat er geen
vacature bestaat, daar mr dr H. Reuyl
het voorzitterschap bekleedt.
Zaterdagnacht is te Amsterdam plotse
ling overleden mr. Fred. Bramley, alge
meen secretaris van de Britsche Vak-
vereenigingsfederatie, die in verband met
een vergadering van het I.V.V. aldaar
vertoefde.
Diefstal in den trein. Van
een Engel schman, die per mailtrein uit
Duitsehland naar Vlissingen reisde, is ge
durende den nacht uit zij!n in de coupé
opgehangen pantalon een bedrag van on-
veer 30 pond sterling aan Engelsch en
i