m* 288
39e Jaargang
Maandag 21 September 1925
Vrouwen
RU ROL
Buitsnlaül
Binnenland.
üit de Provincie.
i)}t nummer bestaat uit twee bladen
]"_EERST£BLAD7_
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
'DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG-
A b oji n em e n ts p rijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regeis f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 October op „de
.Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog in
September verschijnende nummers gratis.
TOEN EN NU.
II. (Slot.)
Dr Kuyper heelt indertijd de drie geval
len opgenoemd, waarin m den loop der
tijden een partij, ook de onze, kan ko
men te verkeeren.
Brie toestanden, drie posities die we
steeds hebben te onderscheiden.
ben politieke partij, treedt uitsluitend als
oppositie op, en kan niet anders wezen,
zoodra zo haai" teg ens landers 111 do meer
derheid tegenover zich vindt. Uit is hel
eerste denkbare geval, liet tweede
is, dat ze, zelve de meerderheid vormende
en zonder anderer hulp tol die meerder
heid gekomen, alleen ais partij de verant
woordelijkheid voor hel Rygeeringsbe-
leid üeett te dragen. En het derde
eindelijk is, dat ze, met andere verwante
partijen zicli saam voegend, als Coalitie,
de helit plus éen der zetels in liet par
lement bezet, en atdus met haar üoiiuge-
nooten saam voor den gang van zaken
verantwoordelijk worut.
In het eerste geval nu lieelt onze partij
wij herinnerden er gisteren reeds j
aan van de dagen van haai' eerste op
treden tot voor enkele jaren verkeerd
met uitzondering van de drie intermezzo's
1888—'91; 1908—1913 en 1918 tot heden-
in deze genoemde perioden maakte onzé
partij deer uit van de rechtsche coalitie,
dat is de derde door dr Kuyper indertiju
aangeduide casuspositie, waarin we ook
thans verkeeren, in het tweede der drie
denkbare gevallen zal zij wel nimmer
komen. Zij zal wel altijd olijven moeten
een partij in minderheid, een partij me't
.kleine kracht, een parLij aangewezen om
beurtelings op deze en die partij m de
Kamer te steunen. Dat zij al zoovele
jaren, dank zij de coalitie, van de re-
geeringspaitij deel uitmaakte is een dier
wonderlijke ieiten, welke een kleine partij,
als de onze, zich steeds dankbaar beüoort
te herinneren.
Over de casuspositie onzer party als
deel van de oppositie, of als zelfstandig
tot oppositie geroepene, hebben wij. in
een vorig nommer genoeg gezegd. Uver
bet denkbare geval waarin zij thans ver
keert behooren wij nog enkele opmerkin
gen te maken.
Unze partij is in (leu loop der jaren
gegroeid van 5 man tot 29. Naarmate zij
wies, heeft zij haar werkkring uitgebreid,
door steeds meer vraagstukken in studie
te nemen. Dit was noodzakelijk, dewijl het
te voorzien was, dat zij als zelfstandig
deel der coalitie van oppositie-partij tot
regeeringspartij, uitgegroeid-zou blijken, en
zij dan ook klaar moest zijn om uit de
kennis harer beginselen zich een meening
te vormen omtrent voorstellen door de
regeering, welke voor een deel uit haai'
is voortgekomen, in te dienen.
Die taaie als een der regperingspartijen
is de antirevolutionaire partij nu reeds
voor de derde maai bezig te vervuilen.
bik van deze drie malen had zij de
oritiek te doorstaan van vriend én tegen
stander. Do vriend klaagde dat zij te
weinig tot stand bracht; of te veel wa
iter in haar wijn deed; of te weinig aan
het partijprogram dacht, of erger, nog
de geestelijke belangen der natie verzaak-
I te. En de tegenstander laakte of wraakte
eiken maatregel of elk wetsontwerp, die
van baar uitgingen.
Nu is het niet erg wanneer de tegen
stander zulks doet. Immers daar is hij
oppositie voor. Maar wanneer de vriend
zich tegen haar keert, dan doet dit wel
eens pijn. Niet alle critiek toch, die van
bevriende zijde tot een partij of haar
leiders komt is billijk.
- Wij herinnerden er al aan, dat de kunst
moeilijk is, vooral die van het regeeren.
Politiek is- de kunst van het mogelijke,
schreef de oud-minister van arbeid Aal-
berse, toen hij zijn mooi,en arbeid aan
„Het Centrum" begon. Maar oppervlak
kige menschen hebben er van gemaakt:
politiek is de kunst van het onmogelijke.
En die kunst is al heel moeilijk. Dit
ondervinden beurtelings alle partijen.
Ook de antirevolutionaire partij is aan
de critiek van de - mannen met de vier
kante logica niet ontkomen. Uit den jong-
sten verkiezingstijd klinken nog in onze
co ren na de verwijten van plichtverzuim
beginselverzaking, van men had dit
liet en men had dat w'el.
En bjj dit alles vergat men dat een
.Partij die slechts over zestien van de
honderd deden beschikt, wel haar beginse-
ka naar voren schuiven en de wetsvoor
stellen nan die beginselen toetsen kan,
en beproeven kan deze beginselen in
debat te brengen en de profijtelijkheid er
van aan le toonon, doch o zoo weinig in
vloed kan oeel'nen in haar geesj, Wanneer
de Kamer een bepaalde beslissing heeft
te nemen.
Zelfs wanneer onze partij meer dan
vijftig leden in de Tweede Kamer telde,
en zij derhalve geheel alleen regeerings
partij w'as, en daarvan heel alleen de
verantwoordelijkheid zou dragen, zou het
zqo moeilijk zijn hare beginselen geheel
overeenkomstig den. vvenscli van den kie
zer, die buiten de quaestie staat, door te
voeren.
Dan moet nog telkens weer water in
den wijn gedaan, en dat, gelijk dr Kuy
per opmerkt, omdat men zich aan be
staande toestanden moet aanpassen, men
niet met één slag een hieuw Staatsgebouw
voor het oude in de plaats kan toovcren,
en ook de organen van het gezag niet
aanstonds voor vernieuwing vatbaar zijn.
Veel ernstiger intusschen is het ka
rakter dat deze moeilijkheden aannemen,
wanneer, gelijk thans het geval is, onze
kleine partij deel uitmaakt van oen coa
litie, en slechts in samenwerking met
andere partijen of partijgroepen de par
lementaire meerderheid wist te veroveren.
Dan toch komt zich bij de zoo even
genoemde moeilijkheden er nog een voe
gen, en wel deze. D'e partijen die met
de onze uit eenzelfde grondbeginsel leven,
gaan in de toepassing blijken weer
heel anders 'te gaan dan wij. Zij
trekken bij de vaststelling der afge
leide beginselen de lijnen weer zoo heel
anders, en hebben .vaak op weer heel
andere belangen dan wij het oog gericht.
Lees de verschillende partijprograms,
welk een verschillen!
Dr Kuyper heeft er tijdens zijn minis
terschap al den last van gelrad. Én Co,lijn
zal in de komende vierjarige periode,
evenals Maclcay en Kuyper en Heems
kerk vóór hem, in hooge mate zeeman
schap hebben te ontwikkelen om het schip
van Staat veilig tusschen de klippen door
te voeren; wijsheid hebben te zoeken
om uit de drieërlei meeningen over be
paalde principieels hervormingen of weg
ruiming van misstanden, of opheffing van
ongeomloofden dwang de formule te vin
den tot een maatregel die alle drie be
vredigt. De antirevolutionair moet dan
net zoo goed iets van zijn eischen laten
vallen als de beide anderen. Wat elk
der drie verlangt, komt niet tot stand en
kan ook niet tot stand komen z o o a 1 s
elk der drie het verlangt, maar wat er
te voorschijn komt, de resultante, is
slechts ten klein deel van het verlangde.
Omdat de eene groep met elk der beide
andere had rekening te houden.
En dan zwijgen wij nog van den invloed
der tegenstanders, of hunne belangen
waarmee men ook rekening heeft te hou
den, en waaraan men zich niet ongestraft
onttrekt.
De ervaring heeft nu eenmaal geleerd,
dat afschaffing van den vaccinedwang,
namelijk absolute afschaffing niet is te
verkrijgen. De Roomschen voelen er te
weinig voor. Dat de opheffing der Staats
loterij slechts geleidelijk kan geschieden-
Dat van wederinvoering der doodstraf
nooit iets komt, dewijl alleen de anti
revolutionaire partij er voor is; dat de
stemplicht, moeilijk kwijt te ra"ken is, de
wijl de Chr. historische Unie er voor is.
Dat schrapping of wijziging van artikel
123 van het Ned- Indisch Regeerings-
reglement om dezelfde redenen moeilijk
heden zal ondervinden.
In zake de Zondagsrust en Zondags
heiliging denken Protestanten en Katholie
ken, zelfs Anti-Revolutionairen en Chr.-
Historischen niet eender-
De ervaring heeft geleerd, dat de pre-
imier, de man, die in het, Kabinet de lei
ding heeft, niet dan met de uiterste om
zichtigheid de consekwentie zijner eigen
beginselen kan doorzetten.
Waar ligt dan ook de eigenlijke Staats
manskunst?
Hierin .en men onfhoude dit wel,
het is een formule, die dr Kuyper ons
geleerd heeft.
In de toepassing der beginselen, naar
eisch der omstandigheden, met aansluiting
aan het: verleden, en op zulk een wijs»
dat .jge floor éclatante nederlaag niet aan
stonds weer de overwinning aan de be
ginselen der tegenpartij verzekert
Zoo heeft de leider van het kabinet
te regeeren- Maar de antirevolutionaire
volksvertegenwoordiger doet meer- Hij
moet, in de bres staan voor de zuiverheid
der beginselen; ze den tegenstander voor
houden, het zelfstandig karakter der eigen
partij hoog houden, elk wetsontwerp aan
zijn beginselen toetsen; en het daarnaar
beoordeelen, echter zoo, dat de critiek
altijd opbouwend zij, en zoodanig, dat
de tegenpartij er zich niet over kan ver
blijden- En gepaard ga met de grootst!
'mogelijke waardcering voor de personen
der bevriende ministers en hun werk en
hun taak, en met inachtneming van de
aanspraak op waardcering ook bij den
coalitiegenoot-
De heer Lohman riep veertig jaar ge
leden eenmaal in de Tweede Kamer uit:
hoe weldadig is toch zulk een partijpro
gram; het kan dienen om er den eigen
vriend mee om do ooren te slaan.
Dat .het onder ons nimmer tet een
zoodanige, althans gemotiveerde klacht
moge komen! Daartoe toch hoeft het coa
litie-kabinet, en zijn leider bovenal, een
veel te moeilijke taak.
en Meisjes! Er is geen deugdelij
ker middel voor het verkrijgen
en behouden van een fraaie Huid
van Handen en Gelaat, dan
30-60-90 ct.
Het Belgisch Loodswezen.
'Op hot loodswezen te Antwerpen heeft
een vergadering plaats gehad van afge
vaardigden van het ministerie van zee-
w'ezen en van de Belgische rivier- en
zeeloodsen. Besproken "w'erd de kwestie
van den geinengden loodsdienst d.w.z.
een voorstel tot invoering van een loods
dienst direct uit zee tol in Antwerpen
en van Antwerpen tot in zee. Dit plan
werd met groote meerderheid verworpen,
om het gevaar, dat daaraan verbonden is.
Behoudens goedkeuring van den "betrok
ken minister zullen de zeeloodsboolen,
welke nu te Antwerpen stationneeren naar
Zeebrugge verplaatst worden. De zeelood
sen zullen, tot Vlissingen dienst doen en
de vaart o.p do rivier aan de rivierloodsen
overlaten.
De strijd tegen de duurte in Engeland.
D'e bakkers van Londen hebben ge
weigerd voor de commissie te verschij-
nen welke belast is met het onderzoek
Van de oorzaken der prijsstijging van
levensmiddelen. Niettemin staat liet vast,
dat fle bakkers ie Londen binnen enkele
dagen den broodprijs zullen verlagen. D'e
beslissing zal vandaag of morgen worden
genomen. De Royal 'Arsenal Cooperative
Society te Londen die 150.00') leden telt,
heeft haar broodpn'ijis reeds met 1/2 pen
ny verlaagd tot 9 pence.
Jegen het vloeken.
Het comité ter bestrijding van de in
Italië zoo ingekankerde gewoonte van
vloeken beeft op een t.e Verona gehouden
vergadering besloten tot alle Italiaansche
gemeenten een verzoek to richten van
de regeering een wet te eischen, Waar
door het vloeken politioneel verboden cn
strafbaar gesteld wordt.
De onrust in Syrië.
Het Fransche garnizoen van Moesyeifre
heeft in den nacht van 16 op 17 Septem
ber een lievig gevecht geleverd tegen
sterke afdeelingen Drusen, hetwelk ein
digde met hun aLgemeenen terugtocht
De Drusen lieten eenige honderden ge
sneuvelden en een vaandel achter. Die
Fransche verliezen, zijn zeer gering.
Uit Beiroet verneemt de „Journal", dat
Soeeida opnieuw' gebombardeerd is. Drie
Franschen zijn er bij gedood.
De Matin bevat een brief van aartsbis-
scliap Hauren over den toestand in Sy
rië. De schrijfver zegt, dat 5000 christenen
uit zijn diocees door de Drusen uit hun
huizen gejaagd en uitgeplunderd zijn en
in het open veld kampeeren. Er zijn
meer dan 800 Franschen gedood of ver
dwenen bijl de jongste gevechten. Het
garnizoen te Soeeida wordt nog altijd
belegerd.
De brand te Tokio.
De correspondent van „Central NeW's"
te Jjokio seint, dat er teekenen zijn,
welke erop wijlzen, dat brandstichting de
oorzaak is geweest van den brand, welke
het Japansche parlementsgebouw' vernield
heeft. De arrestatie van drie studenten
in de rechten, die de examens te Tokio
meemaakten, staat, naar men gelooft, in
verband met deze aangelegenheid- Gewa
pende troepen patrouilleeten in de na
bijheid van de afgebrande gebouwen.
De brand hield vier uur lang aan. Een
man werd gedood, doordat hij van do
tweede verdieping van een naburige ge-
rage viel; verscheidene andere perso-
sonen werden gewond. Politie en gen
darmen waren in allerijl naar de plaats
van den brand gegaan om de menigte
die 'duizenden personen sterk w'as en
bijeen was gestroomd om den brand te
aanschouwen, in bedwang te houden.
Groote ongerustheid .werd veroorzaakt
doordat de 'vlammen 'een naburige ge-
rage, waarin een groote hoeveelheid ben
zine in voorraad Was, bedreigde. Geluk
kig was spoedig liet gevaar vermeden. De
Russische ambassade w'as geheel in wol
ken gehuld. D'e brand ris de grootste
welke sinds de aardbeving van 1.923 een
gebouw in Tokio vernield heeft.
Reuter seint nog, dat de kostbare ar
chieven voor het grootste gedeelte gered
zijn, ofschoon de bibliotheek geheel werd
vernield. De brand heeft overigens een
schade van een millioen Yen aangericht.
De zeemansstaking in Britsche havens.
Do verdere vervolgingen leg'en staken
de zeelui ie Melbourne zijn verdaagd,
daar de gevangenissen reeds overvol zijn.
B'e kantoren van. de scheepvaartmaat
schappijen in Kaapstad worden over
stroomd met aanvragen voor aanmonste
ring van stakers.
Hindenburg in het Roergebied.
Rijkspresident Hindenburg is van zijn
reis naar Rijnland en Westfalen naar
Eerlijn teruggekeerd, llij was het laatst
in D'usseldorf geweest, dat wel bezet
was geweest, doch thans onbezet is. Ook
in D'usseldorf was de President door
do bevolking buitengewoon hartelijk ont
vangen.
Hindenburg dankte in korte woorden
waarin hij er den nadruk op legde dat
de bevolking in volkomen eensgezindheid
en In opofferingsgezinde verdediging, alle
pogingen had verijdeld 0111 oud-Duitsch
gebied door dwang van het Rijlk of van
Pruisen los te wrikken- Thans geeft het
volk opnieuw' overal in een. groote ge
meenschappelijke betooging uiting aan
zijn liefde voor het vaderland. D'e Rijks-
regeering dankt zeide Hindenburg,
de mannen en vrouwen aan den Rijn voor
hun dappere houding en hun trouw. De
Rijksprcsident uitte verder den weusch,
dat spoedig voor alle landen aan den Rijn
de vrijheid zou aanbreken.
De President hield een receptie voor
do autoriteiten. Daarna w'erd in het sta
dion een groote vaderlandlievende betoo
ging gehouden, waaraan tienduizenden:
menschen deelnamen. Biil deze gelegen
heid werd aan Hindenburg de oorkonde
overhandigd, vermeldende, dat hem het
eereburgerschap van Dusseldorf is aan
geboden.
's Middags keerde de Rijkspresident
na.ar Berlijn terug; trots zijn hoogen leef
tijd heeft hij de vermoeienissen van do
laatste dagen goed doorstaan.
Korte berichten.
Volgens te Washington uit China
ontvangen berichten wordt het uitbre
ken van een nieuwen burgeroorlog al
daar Waarschijnlijk geacht.
Prinses Tberesia van Beieren, de
eenige dochter van wijlen prins regent
Luitpold, is Zaterdagmiddag in haar villa
Am See te Lindau overleden.
Inzake de Mossoelkwestie heeft de
volkenbondsraad besloten enkele vragen
betreffende zijn bevoegdheid aan bet
Haagsche internationale gerechtshof voor
te leggen.
-Een steenhoop als gedenkteeken
voor Bionar Law', den Engelschen eerste-
minister, die in 1923 is gestorven, is ont
huld in zijn Canadeesche geboorteplaats,
een dorpje aan de rivier de Richsbucto bij!
de Presbyteriaansche kerk waar zijn vader
jarenlang predikant is geweest.
Minister W e 11 e r.
De nieuwe Minister van Koloniën, de
heer Ch. J. I. M. Welter, is Zaterdag
met de „Grotius" te Genua aangekomen
en door onzen consul-generaai, dén heer
J. M. Hosang, ontvangen, meldt de „Tel."
Met den trein van half 9 vertrokken de
heeren naar Luzern. D'e minister denkt
van middag 5 uur 48 te Den ""Haag aan
te komen.
Nederland word toch w a k k e r 1
Men schrijft aan de „N. R. Ct.":
Op het gevaar van het tractaat met
België is in ,een reeks schrifturen door
bevoegden gewezen. De fatale financieel©,
economische en staatsrechtelijke gevolgen
zijn daarin overtuigend uiteengezet.
Slechts weinig verdedigers zijn opgetre
den, en dan nog gereserveerd en met
argumenten, die, de bezorgdheid nieet ver
mochten to verminderen, laat staan op
te heffen.
Maar het blijft bij schrijven. De waar
schuwende stemmen hebben nog te wei
nig geklonken. Waar blijft 'de groote be
weging tegen de dreigende ramp?
Er wordt gepraat, overwogen, mis
schien voorbereid. Maar de zaak is drin
gend, en zoo degenen, die het gevaar zien
en willen bekampen, blijven zwijgen, en.
niet de natie en de volksvertegenwoordi
ging wakker schudden, dan zal het gaan
als in het oude Rome: terwijl de Senaat
delibereerde ging Saguntum verloren.
Nederland word toch wakker!
U i t d e Twee d e Kamer.
De Maasb- vertelt in liet Kamerover
zicht van Vrijdag:
De namen de Visser en van Dijk, waar
van er ieder twee in de Kamer zijn,
gaven nog al eens aanleiding tot ver
warring. Niet onwaarschijnlijk was dit
zelfs oorzaak van een klein familieta
fereeltje, dat zich dan te midden van liet-
geroezemoes der leden afspeelde.
De oud-minister de Visser begaf zich
naar zijn naamgenoot den vertegenwoor
diger der sovjet-republiek om met de
zen kennis te. maken, en eens te infor-
meeren in hoeverre zij nog familie wa
ren. Bevatten de geruchten waarheid, dan
zou daarbij gebleken zijn, dat ze zelfs
broerskinderen waren. De vader van den
communist was drie maanden voor Lou's
geboorte gestorven als arbeider aan een
fabriek te Rotterdam. De familie de Vis
ser had de weduwe geheel uit het oog
verloren.
Wat een verschil van richting bij deze
twee mannen in de Kamer, als gevolg van
uiieenloopende leiding en opvoeding in
de jeugd. Een beeld van de stelling: „geef
ons de jeugd, dan hebben wij de toe
komst".
N. V. „Futura".
Donderdag werd te Amsterdam de vei
ling gehouden der Fondsartikelen van de
N- V. „Futura" te Leiden. De belangstel
ling en de kooplust waren matig; hei
geheele fonds, hieronder begrepen alle
geheel of gedeeltelijk gereed zijnde boe
ken en brochures, alsmede de copyrech-
ten, voorzoover deze aan de uitgeefster
behoorden, brachten ongeveer 16.000
gulden op.
Allerlei.
In liet begin van deze week zulleni
vertegenwoordigers van de patroons- en
de arbeidersorganisaties in de bouwvak
ken te Amsterdam bijeenkomen, teneinde
te! pogen alsnog tot overeenstemming te
geraken inzake het sluiten van een col
lectief contract-
Zaterdag is het 10.000ste schip in
1.925 den Nieuwen Waterweg binnenge
komen, n-1. het Engelsche tankstoom
schip Vanduara-
Z- K. H. de Prins is voornemens in het
begin van deze week zich voor
eenige dagen naar Zwitserland te be
geven.
De gemeenterekening van Den Haag
over 1924 wijst een batig saldo aan op
den gewonen dienst van f 8.213.735,56.
Gelukkige gemeente!
Naar het Centrum verneemt, zal jhr mr
Ch. Ruys de Beerenbrouck, die, zooals
njen weet, door het hoofdbestuur als
opvolger van baron van Wijnbergen is
aanbevolen, waarschijnlijk bereid worden
gevonden, om althans voorloopig als voor
zitter van den Algemeenen Bond van
R.-K. Rijkskicskring-organisaties op te
treden.
Een slecht humeur, slapeloosheid en
schele hoofdpijn worden vaak veroor
zaakt door leverstoornissen- Foster's
Maagpillen zullen het kwaad spoedig over
winnen. Zij wekken de lever op, en wor
den aanbevolen tot het genezen van gal
zucht, verstopping en maagkwalen- Prijs
per flacon van vijftig versuikerde pillen
i'0.65; in apotheken en drogistzaken. (9)
Provinciale Zeeuwsche
Schoonheids- en Arcfiaeologi-
sche Commissie. In de Zaterdag ge
houden vergadering der bovengenoemde
commissie wérd advies uitgebracht om
trent een aantal verzoekschriften om
bouwvergunning aan de gemeentebesturen
van Goes en Zoutelande- Nog werd ad
vies uitgebracht aan Ged- Staten naar
aanleiding van de voorgenomen verbou
wing van de Kaaipoort te Aardenburg.
Opgemerkt werd, dat ten onrechte
in den gemeenteraad te Middelburg was
medegedeeld, dat de commissie gehoord
was over het thans uitgevoerd plan der
nieuwe Koepoortbrug aldaar-
De heer Zoetewei te Hansweert heeft
dezen zomer verschillende tochten met
zijn autobus naar Brussel ondernomen en
kon door zijn goede kennis van de merk
waardigheden aldaar uitstekend voor gids
dienen voor de 20 tot 60 personen die
hij medenam- Bij den twintigsten tocht
heeft de heer Zoetewei een bezoek ge
bracht aan burgemeester Max op het stad
huis en hem daar als herinnering een
schilderij, voorstellende 28 meisjes in
Zeeuwsch costuum, aangeboden-
