Heeren-,
Jongeheeren-Costuums en
Kinderpakjes.
LA PLAST! QUE
Abonneert U op dit Blad.
os Zout
m mmii
ZIE HOE HET LOOPT!
ffo 970
Friesche
Kle ipootaard appelen
De Klierdruppels van Dokter Willem Rolvink
BesteergiidgTafaS-Jntbijt-.ThioserviezeR^aschstelleii
laai
QKKiNBA'S IH
KINA-WIJN
A. VERHAGE -- GOES.
Fa F. P. D'HUIJ - M'liurg
STERK VERLAAGDE PRIJZEN
VERKOOPHUIS ..AMERIKAAN
OPHEFFIMGS-USTVERKOOP
IJVERIGE AGENTEN
Boekh. FANOY - M'liurg
lil
SUIKER EK RUBBER OP TERMIJN
Zonnebrillen
Verrekijkers
Be Appels en Peren,
Bijbels - Kerkboekjes
Teksten op fluweel en
op karton.
A. VAN LIERE, Biezelinge.
A. Leera(a)r(es) in Boekhouden en Hanrieis-
rekenen.
B. Leera(a)r(es) in Nederlandsche Taal en
Handelscorrespondentie.
Lange Noordstraat C 22, naast R. K. Kerk, Middelburg.
zijn veel beier dan levertraan.
FIRMA K. J. WEIJNMAN MIDDELBURG.
M.V. t. b. d. Makeïaardijv/h D. H. Roodhuyzen Co.
het Corset met band- en buikbanden
voor zware figuren, wederom ontvangen.
tö. H. BOASSON ZONEN, bij de Gortstraat, Middelburg.
Christelijk Sociaal-Economisch Weekblad
DE MAATSCHAPPIJ
H.H. WERKGEVERS.
P. ALEWIJNSE,
Kerkstraat 102, 'tZand.
Zeilende een Lading
Gedurende de lossing
special® prijzen.
de Heer J. VALKIER 4e 's-Heer Arendskerke.
r
CEREBOS LIMITED v LONDEN
Bakkerij BLOK,
»i.—
FOCUS", Middelburg.
Het adres voor
OOSTERBAAN LE C0INTRE,
FIRMA M. W. VAN AARTSEN,
Bij inschrijving te koop
puike Kalfvaarzen,
Het dubbel Woonhui!
een flinke Dienstbode,
een flinke Dienstbode:)
een Dagdienstbode.
een flinke Dienstbode,
Aan 'n forsch-koperen belknop trek ik
zachtjes, wacht. Nog eens; wacht weer.
Ik moet veel harder trekken. Alles is
hier knoestig, stevig, soliede; de schar
nieren van hot kelderluik zijn gildesmeod-
stukken van stevigheid. En dan gaat de
deur open en is meteen gevuld.
Ik kijk in de oogen van 'n breed-ge-
schoudorden jongen kerel van 'n jaar of
twintig, 22 hoogstens. Boven zijn zacht-
bruin doorzonden kop 'n branding van,
door de zee verbrande, goud-blonde ha
ren, waar doorheen het gestormd heeft,
lokken, die nóg niet tot bedaren te bren
gen zijn. En kijkend in die twee blauwe
plassen van oogen, die je zóó open aan
kijken als maai' weinigen, denk ik weer:
dat Veerc óók. Daar alleen worden nog
zulke jong-kerels geboren. „Wou u moe
der spreken?" wékt hij me.
En bij gaat me vóór, door de koele
dikmurigc, gezellige gang, 'n verrukke
lijk wenteltrapje op, doet, zachter dan
ik gedacht had, 'n deur open en ik sta
in een der mooiste kamers die ik ken.
Die grijze gastvrouw ontvangt me, ver
telt mij, dat de oude man nu bijna 80
wordt en er van weet, dat ik met hem
kom praten. Ik ben verstrooid. Kijk maar
aldoor om me heen. „Wat een kostelijk
huis!" zog ik.
„Diat heb ik van hem gekocht", zegt zij.
„Wat 'n bof, zoo'n schitterend oud huis,
met die mooie gothische school'steenen,
die balken zolderingen!"
We waren het dadelijk eens, alleen
motst er nog 'n keuken bij aangebouwd
worden. Maar ook dat kwam terecht."
„Bol nou, m'n lieve mensch", zei v.
Beveren, „dan gaan we toch heen en
en smieten er 'n keukentjes tegen aan."
Wat zo dan ook even gedaan hebben.
De drie generaties hebben er aan gehol
pen."
„Voor f 1500", zegt zij. „En wat dia
schouwen betreft, daar hebben we nog
even 'n woordje over gehad."
„Voor fl. 1500?" vraag ik, „dat heele
huis, met al die mooie
„Weet u wat hij; zei, de ouwe heer?
,,'tis jammer van die lompe schoersteene,
die smiet ik er nie feur je huit,*want dar
steunt 't gebouw op", zei hij".
Ik kijk maar, kijk de vierkante kamer
in het rond. Die muren zijn wit van een
roomkleurig, warm grisaille^wit. Achter
de lage, diepe, groote rustbank met de
kussens, als paneeltjes zoo deugddoend
er in weggesmeten, hangt een oude Ooro-
mandel-dcken, zooals je ze ziet in liet
museum te Colombo, 'n synthese van
juichende bloemtakken, donker rose op
vuil wit. Dan komt Voormolen bninen,
brengt z'n ochtendbezoekje, vertelt van
z'n nieuwe muziekscheppingenvan z'n
droompalies, in 'n boerderijtje tegen het
stadje aan, waar hij zelf z'n potje kookt.
Hij tintelt en verschikt wat aan 'n vaas
bloemen en gaat weer 'n trap hooger op,
met den „zoon der baren", den jongen
met de- stormlokken.
Die liebtzij van de kamer bestaat uit
'n heel breed, precies de juiste afmetin
gen hebbend raam. Een eeuwig wisselend
glorieus triptiek. Links 'n oud huisje,
grijs-wit met 'n trapjesgevel tegen 'n
mooi steenrood oud pannedak, en 'boven
andere, komiek doende liusekens en dikke
groene boomtouffes uit; de magistrale, de
knoestige, de eenige toren van Veere.
Komt er eens om, zet er eens 'n Habs-
burger gobelin van 'n paar millioen dol
lar tegenover. Waar blijven ze?
Geheugen.
Wij lezen in „De Utrechtsche Cour.";
Toen koiten tijld geleden prof. dr F.
J. M. A- Roels, hooglceraar in de facul
teit der letteren en wijsbegeerte en dir.
van het Psychologisch laboratorium der
Rijksuniversiteit te Utrecht met eenige
studenten het St. Henricusgesticht voor
Blinden to Grave bezocht, ontmoette hij
daar een jongen, die, zooals dat wel meer
gebeurde, wanneer er gasten waren, ge
vraagd werd, eens een beetje te „kalen-
dcren", zooals hij dat zelf noemt.
Het was do 21-jarige Jan T., géboren
10 Januari 1904, blind vanaf den tijd
itoen hjij 6 maanden oud was. In 1910
werd hij opgenomen in het St. Henricus
gesticht voor Blinden to Grave in Noord-
Brabant, waar1 hij nog vertoeft. Waaruit
het „kalenderen" precies bestaat, èn tot
welk een ongekende grenzen Jan inder
daad alles wat met den kalender ïn ver
band staat, onfeilbaar weet, kwam prof.
Roels toen nog niet te weten, doch wel
kreeg hij in de .gaten, dat deze nerveuze
in menig opzicht achterlijke jongen, be
schikte over een gave, zooals hij dat
van andere dergelijke verschijnselen nog
nimmer had gehoord of gezien. Dlaarom
werd Jan onlangs naar Utrecht gebracht
en in het laboratorium door prof. Roels
en zijne assistenten 'gedurende verschei
dene dagen nauwkeurig onderzocht en
gecontroleerd.
Wij hadden met den professor een on
derhoud over dit onderwerp en bezitten
thans dus wetenschappelijk volkomen ge
controleerde gegevens omtrent de ge-
hcugenkracht van den blinden jongen.
Zie hier eenige voorheelden zooals die
door den professor geconstateerd en na
gegaan zijn, (de data zijn ten deele wille
keurig door ons opgeschreven).
Jan, wat is er den 5en Januari 1919
gebeurd.
Jau herhaalt de vraag, zooals geestelijk-
achterlijken veelal doen en zegt dan:
Toen heeft het erg gesneeuwd.
Het antwoord klopt volkombn
Wal gebeurde er den 21sten Januari
1918?
Na herhaling der vraag, zegt hij: Toen
hc-eft een zangkoor bij ons een uitvoering
gegeven.
Wat den 21sten Januari 1917?
Toen vergat frater Alexius het Angelus
voor te bidden.
t
Wat den 21 en Januari 1916?
Toen heb ik 's morgens mijn schoene*
niet gepoetst en heeft frater Isodomis
op me gebromd.
Wat den 21en Januari 1915?
Niks bijzonders.
Wat den 21 en Januari 1914?
Toen heeft het den heelen dag geregend
tot 's middags half vijf.
Wat den 21en Januari 1924?
Toen kwam die en 'die (Jan noemt
naam en voornaam) 's middags in het
gesticht.
Wat den 21en Januari 1922?
Toen was de Paus bijna dood. (Een
voorbarig bericht had in de bladen ge
staan, pas 1 dag later was de Paus ge-
storven).
Het gesticht bestaat sinds 1850. Wan
neer men hem dat vraagt, weet Jan
van alle patiënten, die er geweest zijn,
de data, van hun komst en vertrek
dit is nog voel sterker het jaar, de
maand, den datum, den dag, het uur, het
halve uur, ja zelfs, het kwartier, waarop
de menschen, die sinds 1850 in het ge
sticht gestorven zijn) overleden. En dit
alleen, doordat hem het één keer uit
het archief van het gesticht is voorge
lezen.
Men heeft meerdere proeven met Jan
genomen, hem bijv. zinlooze, 'lettergrepen
als: „sif-pul, lifhas, lan-nam, ling-dag-bud
nam-pul-bas-sif-cox" enz. voorgezegd. Hij
kende zo in enkele seconden en vergeet
ze niet, zoolang zijn geheugen even sterk
blijft als het op het oogenblik is.
Hierbij hoeft zich bovendien een bij
zonderheid geopenbaard. Indien men
iemand met een sterk, normaal of zwak
geheugen 'n.l. sig-pul, eenige malen laat
herhalen, zal het z.g.n. associatiebegrip
hem na oenigen tijd dwingen als men
hem onverwacht alleen de zinlooze letter
greep „sif" wil laten herhalen er onwil
lekeurig „pul" achter te zeggen. Zegt
men een andere combinatie voor, bijv.
„sif-bas" dan herhaalt hij verkeerd ou
zegt „sif-pul".
Dit in verband brengend begrip heeft
Jan niet. Hij zal onmiddellijk als d,
nieuwe verbinding „sifbas" in zjjii
heugen is doorgedrongen ook „sif-bas"
herhalen en niet „sif-pul", hoewel i,j{
dat van te voren zpor dikwijls herhaald
heeft. Hoe de blinde jongen dit kan, js
een nog grootendeels onopgelost raadsel
Jan onthoudt alles vanzelf, zonder dat
hij er eenige moeite toe doet.
Prof. Roels, vertelde ons, hoewel hij
geenszins wil beweren, het raadsel te
hebben opgelost, dat de jongen, die door
zijn blindheid en weinig begrip ran de
dingen (hij kan niet lezen of schrijven
blind (inschrift natuurlijk en slecht
rekenen, bcteekent lichamelijk zoor wei
nig, kent in veel opzichten geen maat)
in hot geheel geen geheugen heeft. Door
dat hij zijn belangstelling uiteraard al
leen richt op hot kalenderen, wat hij dan
ook zeer pleizierig vindt, onthoudt hij
de kleinste bijzonderheden op de moest
gedetailleerde wijze. In zeker opzicht is
zijn wonderbaar geheugen dan ook alleen
toe te schrijven aan zijn buitengewone
domheid op alle andere gebieden. Zoo js
zijn aandacht uitsluitend alleen gevestigd
op het onthouden van gebeurtenissen met
de datums. Hij mist het besef, dat wat
hij kan, iets ongekends is, is eigenlijk
nergens bruikbaar voor, want kan alleen
„kalenderen", wanneer men hem voor
zichtig in de sfeer brengt waarin hij ge
woon is te leven.
Het onderzoek met den jongen is nog
niet ten einde.
Prof. Roels wil trachten duidelijke ver
klaringen te kunnen geven over dit on
feilbaar geheugen.
Hij zal echter met den blinde enkele
demonstraties geven o.a. Diinsdag 18 Aug.
a.s. te Tilburg, ter gelegenheid van de
derde paedagogische week, welke daar
gehouden wordt. „Maasbode".
1300—1925.
I Zondag 23 Augustus hopen
mijn geliefde Ouders
JACOB SMIT Jr.
en
FRANCINA J. VAN 1WAARDEN
hun 25-jarige Echtvereeniging
te herdenken.
JACOB.
's Heer Arendskerke, Aug. '25.
Heden overleed zacht en
kalm na een langdurige, doch
geduldig gedragen ongesteld
heid, onze geliefde Man,
Vader, Behuwd- en Groot
vader, de heer
CHRISTIAN SONKE,
in den ouderdom van 67 jaar
en ruim 4 maanden.
De Heere, die geen reken
schap geeft van Zijne daden,
sterke ons in dit zware ver
lies.
Namens de Familie,
WED. CHR. SONKE—
SCHEELE.
Yerseke, 17 Aug. 1925.
De Notaris J. C. BLAUPOT TEN
CATE zal op Vrijdag £8 Augus
tus 1925, des namiddags te twee
uur, in café Mabilot te Oost-Sou
burg, in het openbaar
verkoopen:
een net Burgerwaonhuis en
Erf met Tuin,
op den Grooten Abeele, wijk A
No. 256, gemeente Oost an West-
Souburg, groot 2 Aren 96 c.A.
Dadelijk te aanvaarden.
BezichtigingDonderdag 27 Aug.
van 10—12 én van 2—4 uur, en
Vrijdag 28 Aug. van 1012 uur.
ZEEFTENMAKER.
Donderdag 20 Augustus
op de IWarkt te Middelburg, met
Graan- en fflaanzaadzeeften.
in het Bijbelmagazijn van
vindt U een groote sorteering
van goedgekeurde en niet gekeurde
gewassen, worden aan concur
reerenden prijs geleverd door
Tel. Ho. 7.
Beleefd Aanbevelend
Hef Bestuur der Vereeniging voor Handelsonderwijs te Goes
roept op sollicitanten voor de betrekking van
Inlichtingen bij den Directeur M. VAN BREEN, Oosts ngel.
Het Bestuur:
G. A. HAJENIUS, Voorz.
P. OOSTERBAAN, Secr.
tegen zeer verlaagde prijzen.
AMSTERDAM BoUin 9/15 Tel. 45108—41979.
Beurs Nis No. 2 Tel. 4510846294.
Voor het met 1 October a. s.
verschijnend nieuwe
worden voor verschillende plaatsen
gevraagd, tegen hooge aanbreng-
provisie.
Een mooie bron van inkomsten
of bijverdienste.
Br. met inlichtingen onder no.
3 aan bet Bureau van dit biad
te Goes.
BESTEL UW
Leerboeken - Atlassen
Woordenboeken
Schrijf- en Teekenbehoeflcn
benoodigd voor de
verschillende inrichtingen van
onderwijs
BURG 16
en U kunt verzekerd zijn van
spoedige en zorgvuldige levering.
Legt de Rentekaarten, die 24
Augustus vervallen, gereed of
bezorgt ze a.s. Donderdag aan
mijn adres.
Van 1—2 uur: Café „De Eendracht".
Renteboekjes moeten voortaan niet
meer ingeleverd worden. Enkel
dus de Rentekaart.
Aanbevelend,
W. P. WATTEL Middelburg.
dan weet gij ook, dat
er niets beter is dan
voor genezing van zeere spenen
en harde uiers bij Uw vee.
op conditiën van de Amsterdamsciic Beurs.
Agent voor Zuid-Bevelaiid i
C.D. 10
In busjes van
f 0 50 en f I
Bij Drog'sten
en Winkeliers.
Te Middelburg bij Paul van
Sluijs Co.te Goes bij W. F.
den Herder. 7
!®®a®®e®«®®®®®®8®®®®®®©®
lederen Donderdag ruim
voorzien van J
Palingbrood, Worstebrood,
Ream broodjes, q
Berliner Bollen.
2 Groote sorteering Koekjes
O en Bonbons.
Lange Delft Middelburg.
Bij de Firma SAM VAN OS,
Markt Middelburg, vette Rollades
van best» Vaarzen.
f 1.50 de Kilo.
[met groote
lichtsterkte
ÏU'-'é,,
ia
GOES.
Zeer versterkende Wijn voor
zieken en herstellenden.
Aanbevelend,
Handelaar in Wijn en Gedistilleerd,
Markt C 2, Middelburg.
a contant 1
wassende in den boomgaard van
Gebr. Burger, gelegen in Zwake,
Gemeente 's-Gravenpolder.
Biljetten worden ingewacht vóór
of op 19 Augustus tot 6 uur (N. T.)
bij B. BURGER te K a p e 11 e.
Te koop aangeboden 1
een Schuur met Waniil
zeer geschikt voor Koemelkers J
Vrachtrijdersbedrijf, waarbij 1
pacht kan vo'gen 9 Geniet Bom
en 6 Gemet Weiland.
Brieven onder letter A aan bq
Bureau van dit Blad te Goes.
A.s. Donderdag te koop en
in ruili
bij O. KLINGEBEIL, Beddenip|
straat, Middelburg.
Te koop bij inschrijving:
met Schuur, open Grond en 1
a/h Kerkplein te Kapelle, A1
215 en 216, groot 5 A. 37 cl)
voorzien van electrisch licht i
waterleiding en voor verscbiilea|
doeleineen geschikt.
Het achterhuis is op gebnl
uiterlijk 1 Maart 1928, terwijl t|
voorhuis is verhuurd tot 1
1926 en het overige tot 7 Maart'3|
Betaling 15 October 1925.
Inschrijvingsbiljetten in te tel
reu vóór of op 5 September 11$ I
ten kantore van Notaris J. C. KMI
te Kapelle, waar inlichtingen vel
krijgbaar zijn.
TE KOOfil
Een Linnenkast, Buffet, Tak1!
Theetafel en 4 Stoelen, li
mah. hout. Adres VlasmarktKlS|
Middelburg.
Te koop een Kalfvaars,
rekening 25 Augustus.
J. HUIJSMAN Az., HoogeIandc|
Grijpskerke.
Gevraagd tegen half Septembi
te De Bilt bij Utrecht. Loon f3®j
Br. onder letter A aan den Boek"
JOH. BROEKHUIJSEN, Dordrect]
Mevrouw VAN LINDObJ
Pastorie Hoedekenskerke,
met 1 September
niet beneden de 20 jaar.
Door vertrek naar elders
tegenwoordige vraagt Mevrou'l
J. A. KOERT, Kitty Home, taf
October
Wasch buitenshuis.
Gevraagd met 1 September
een Dienstbode.
Loon f30.per maand.
G. A. VAN NIEUWENHUIJZWj
Rilland-Batli.
Gevraagd met October:
EEN HUISHOUDSTER, leeftijd 251
35 jaar. .,i[
Adres: 'tZand, Breeweg D
Gevraagd
door Mevr. HUIZENGA. Bottel
Kade 225, Middelburg.
Drukkers-Exploitant:
OOSTERBAAN LE C0INT!
Bureaux: Lange Vorststraat
Tel.: Redactie no. 11; Admini
Postrekening No. 36
Bijkantoor te Middel
Firma F. P- DHUIJ, L. Burg.
DE SCH00LSTRIJ
E» Lagcr-Onderwijlswct v
1878 als de schoolvvct-Kapi
cU berucht geworden droeg 1
verschijning de profetie v;
a ton dig leven in zich. Het w
wet van don .laagsten stem
Zoodra daai ook de recht
Tweede Kamer vork iez i n gen
zij do Kiesxechtuitbreiding,
beid had verkregen, en ee:
do rechterzijde het kabin
was opgetreden, nam het 1
terie de herziening der La
wet ter hand.
Het wetsontwerp, gelijkst
openbare en de bijzondere s
over de Rijkskas beoog
stolling van openbaar en
dor wijs liet de Grondwcl
werd door do beide Kamers
en zoo was de schoolstrijd
men, uitgestreden.
Gelijkstelling, voorzoo-ver
bereikt. Beiderlei scholen,
bijzondere, werden voor 1
van Rijkswege geschikt veil
gever werd tusschcnin
traal; en aan do ouders
keuzo der school do vrijhei:
Doch tegenover de ge:
hoordo do bijzondere sch
spraak te doen gelden;
dus in de gemeente van
stelsel", omdat dit voor d<|
wikkeling der gemeente I
zijn. I
E:e anti-revolutionaire |l
dertijtd nog wel een oogcl
Stelsel gedacht, doch hetf
laten varen. Zij voelde if
subventie-stelsel, dat is heil
de Rijksregeering aan do 01
dat deel'van het schooler
niet betalen kunnen, en
groepen, „naar arm op
„armer", „doodarm".
Dioch ook dit stelsel is
jaren in vergetelheid gei
Reeds in de jaarverga
Maart 1895 sprak d e U n|
met den Bijbel" den wil
schoolwetwijlziging en benl
missie die zou nagaan wl
in do schoolwet behoord
aangebracht. In die comrj
ook de vader der schoolj
A. baion Mackay, zittingl
Eie commissie bracht I
rapport beoogde niet enl
dor bijzondere, maar ooi
school, zooals bet dan ol
hoort, en door de anthrj
hare leus van „leven en
trouw, steeds is voorgesj
In dit rapport werd f
onderwijskosten over te 1
Rijkskas.
Pit was een juist advl
zou, l*jj| verwerkelijking',I
maakt hebben aan de .(I
dewijl do gemeente oenl
onderwijskosten te dragcij
aan de bijzondere schok
ren, dezo laatste financ
achtergesteld bleven Jpj
mors met 'toepassing vj
aangenomen beginsel k(f
zoowel do openbare al)
school naar denzelfden
tjgen. Een stelsel, dat
lijke vrijheid voor allen
reeds in de zitting der I
30 Januari 1894 door
afgevaardigde voor Gele
P'o Savornin Lohman vJ
mand van do Liberalen,!
deze aldaar in "tje rri T
gelijk trouwens ook in ill
heeft zich tegen dit denl
Trouwens er zat oof
tegen de openbare schc
Honige jaren later, in.
het Unie-rappo,-^ laterl
wijze van compromis tl
richtingen op schoolga
Unie tot uiting waren
wij/.igd Unierapport vs
Pat rapport had ten
\nj"« keus te verzekenl
baar cn bijzonder onde|
wc-Jke de strekking er
Pien 2en Mei 190|
Kamerleden Kuypcr, vj
0 Visser en Mackay iiJ
r~ het was onder het
horgesius een motil
sprekende dp wenschl
do wet vastgestelde mil
wedden der onderwijl-J
bare «n bijzondere laf
®«de van de wcttclijJ
jaarwedden ten laste
brengen.
1 Pe motie kwam niL
'''^ijl bij de in datzell
"•'orde Kamerverkief
