no Z
Zaterdag 15 Augustus li®5
S9e Jaargang
EE
RST
E BLAD.
1
Mtenland
1.
HET ADRES
A. Wl LK 1 N G
Binnenland.
Uit de Provincie.
git nummer bestaat uit twee bladen
GOES HULST
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE
GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.-^
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
De overeenkomst in zake het pact.
Die overeenkomst tusschen Bri and. en.
Chamberlain is door 'tBritsche kabinet
goedgekeurd en de Fransche ministerraad
ook, met de noodige bedankjes aan Bri-
and', de minister van buit-enlandsche za
ken. Djeize heeft den tekst meee:edeeld|
van de antwoordnota, die tot Diuitschland
zal worden gericht over bet sluiten van
het veiligheidspact 'en waarover volledige
overeenkomst tusschen den Engelschen
minister van Buitenlandsche Zaken en de
Fransche regeering werd geconstateerd.
De tekst van de tot Diuitschland te
richteai nota zal nadat de nota ter kennis
van de geallieerde regeeringen te Brugge,
Praag en Rome zal zijd gebracht, aan
Buitschland worden overhandigd, en wel'
Woensdag of Donderdag a.s.
Of met de overhandiging: dezer nota
het vaderland nu rustig kan zijin? Nie
mand die 'tgelooven durft. Indien ,twaar
Iis, dat de Diuitsche nota door de Engel-
sche regeering is gedicteerd geweest, dan
is 'twel dankbaar 'dat de nato der mo
gendheden, waarvan ook een afschrift
aan den Poolschen minister Skrinsky, die
te Parijfc vertoeft, ter lezing is 'gegeven,
de fluitsche regeering zal bevredigen.
Toch is hiermee de politieke lucht niet
opgeklaard. Nog altijd zijn Syrië en Ma
rokko de nachtmerries, van welke Frank
rijk zich nog niet kan ontdoen. En zoo
wordt de toestand beheerscht door een
reeks ©ogenblikkelijke moeilijkheden. En
inmiddels houdt Herriot, de vorige, sma
delijk weggestuurde, die thans in de Ka
mer de voorzitterszetel bezet, zijn mond.
Hij weet zijn tijd af te wachten.
Duitschland.
Zooals we gisteren reeds meldden, zul
len de geallieerden in hun nota aandrin
gen op Diuitschlands onvoorwaardelijke
toetreding tot den Volkenbond. Die Petit
Parisien voegt daaraan neg to-e, dat, ten
zij Dpitschland vóór of tijdens dn Vol-
kenbondsvergadering van September toe
lating vraagt, de beslissing tot een vol
gend jaar zal moeten wachten en dien
tengevolge ook de totstandkoming van
het pact.
Die Engelsche regóering aldus het
Parijsche blad zou deze vertraging
zeer betreuren en zal daarom voorstel
len Duitschlands toetreding, mits zij dade
lijk wordt aangevraagd en door de Vol
kenbondsvergadering in beginsel wordt
ingewilligd, in werking te laten treden
op dein. dag, dat het Rij|k zijn omtwape-
ningsverplichtingen ten volle is nage
komen. Op dien dag zouden dan ook
het veiligbeidsvcrdrag en .de arbitrage-
annexen automatisch in werking treden.
Die Tagliche Rundschau, sedert eenigen
tijd het orgaan van Streseman, maakt
enkele opmerkingen over de in Engelsche
bladen vermelde geruchten, dat de Dluit-
sche minister van Buitenlandsche Zaken
zal worden uitgenoodigd, om in Sep
tember tijdens de Volkensbondsvergade-
ring te Genève te komen, teneinde daar
met Chamberlain en Briand voorloopig
van gedachten te wisselen. Het blad ge
looft niet aan de juistheid van die ge
ruchten; „Briand en Chamberlain zullen
zich immers bewust zijn, dat Stresemann
in een onaangenaam parket zou komen,
als hij zag, dat zij' bijl don Volkenbond
in en uit gingen, terwijl hiji in en pret den
bond niets uitstaande had. Voor een
samenkomst der drie ministers, die ook
yij zeer wenschelijk en noodig .achten,
is wel een gesdhikter plaats clan Genève
te vinden."
Het initiatief van Abd el Krimi
In een telegram uit Tanger wordt ge-
Z6gd, dat de Fransche bladen weliswaar
een algemeen^ offensief tegen September
aankondigen, cloch dat tot nu toe het ini
tiatief bij Abd el Krim is, en dat men
rooet toegeven, dat de Fransche strijd
krachten 'bij het terugdringen der Rif-
njuen geen wezenlijke vorderingen heb
ben gemaakt ©n evenmin bij het in toom
houden der opstandelingen in hun eigen
zone.
Het is onwaarschijnlijk, dat een Fran
sche expeditie het Riffgebied in belang-
uJke mate zal kunnen binnendringen. Djit
20 Uz©er kostbaar zijta. en tevens is het
seizoen te ver gevorderd, dan dat de
fanschen een dergelijk© expeditie nog
T°or den aanvang van het regenseizoen
Houden kunnen beginnen.
Tunis wordt gemeld, dat de Riffij-
en bij de bocht van Alhucemas, waar
ot voor korten tijd Abd el Krim zijn
"ooldkwartier bad, kanonnen, die zijl op
0 Franschen en Spanjaarden hebben
veroverd, opstellen, loopgraven opwerpen j
en verdere versterkingen bouwen, zoodat
de Spanjaarden, indien zij hier een lan
ding wilden uitvoeren, op geoote moei
lijkheden zouden stuiten. Men acht het
overigens onwaarschijnlijk dat inr cleze
buurt een landing zal worden beproefd.
De opstand der Drusen.
In een telegram uit Jeruzalem wordt
over den opstand der Drusen meege-
c'ee'd, d t. narr u t vertrouwd© b:on te|
Damascus verluidt de Drusen over ruim
20.0C0 man (beschikken en door verschil
lende stammen nog versterkt zijn. In Da
mascus zelf is men zeer bevreesd voor
het uitbreken van onlusten. In het geheim
worden proclamaties verspreid, waarin
tot opstand wordt aangespoord. De Turk-
sche regeering heeft maatregelen getrof
fen om eventueele onlusten, die Vrijdag
na het gebed in de Moskee worden ver
wacht, to onderdrukken. 1
Men meldt, dat de toestand in Kauran
ernstig is. Een vrijwilligerscorps is door
de Drusen verslagen. Het schijnt dat de
Drusen hun gevangenen dooden. om wraak
voor eigen verliezen te nemen. Men is
ook bevreesd voor een opstand der De-
relzerstammen. Voorts hebben Senega-
leesche troepen bij hun aankomst te Bey
routh gemuit, zoodat zij weer zijn in
gescheept. Ook trekken de Fransche troe
pen zich uit vrees voor een opstand uit
Damascus terug. Naar verluidt is een
tweede uitgezonden strafexpeditie cl'oor de
Drusen verslagen. Deze expeditie verloor
300 man aan dooden of gevangenen en
drie kanonnen.
Spitsbergen aan Noorwegen.
Gisteren heeft Noorwegen Spitsbergen
officieel overgenomen. Te Longyear City
aan de Adventbaai heeft de Noorsche mi
nister van justitie de koninklijke bood
schap voorgelezen en verklaard, datSval-
bard van nu af Noorsch gebied is. Las
sen, chef de bureau aan het departement
van justitie, treedt als bestuurder op-
In heel Noorwegen werd gevlagd. Alle
vestingen hebben om 12 uur saluutscho
ten gelost. Verscheidene buitenlandsche
gezanten kwamen de regeering gelukwen-
schen.
Het geschil in de Engelsche steenkool
industrie.
Baldwin heeft de bestuurders van het
mijnwerkersverbond ontvangen en met
hen hun verzoek besproken om de mijn
werkers te laten vertegenwoordigen in
de commissie van onderzoek naar de
bedrijfsvoorwaarden in de steenkoolin
dustrie. De premier zette uiteen, dat de
regeering meent, dat de commissie^ om
een onpartijdig en gezaghebbend rapport
uit te brengen, een klein, onpartijdig
lichaam moet zijn, bijgestaan door onpar
tijdige technische raadslieden. In de com
missie zullen geen vertegenwoordigers
van de mijnwerkers of van de -eigenaars
zitten, doch beide partijen zullen als ge
tuige hun .zaak uiteen kunnen zetten en
wettelijke vertegenwoordigers kunnen
aanwijzen om de getuigen van de tegen
partij een verhoor en een kruisverhoor
af te nemen, precies zooals dat geschiedt
in de gewone procedure voor de gerechts
hoven.
De bestuursleden der mijnwerkers ga
ven hun onvoldaanheid over 's premiers
verklaring te kennen, maar zeiden, dat
zij voornemens waren aan het onderzoek
mee te werken, zij het onder protest.
Baldwin heeft in een interview ver
klaard, dat de volmacht voor de oommis
sie, die Donderdag door het kabinet vast
gesteld is, het ruimste en uitgebreidste
onderzoek mogelijk zal maken- Thans
moeten de leden der commissie worden
aangewezen, waartoe een lijst me't een
twintigtal namen is opgesteld, waaruit er
zeven of negen gekozen zullen worden!
om de commissie te vormen.
Cook, de secretaris van het mijnwer
kersverbond, heeft in een interview ge
sproken van de „uiteindelijke uitroeiing
van lieden als de hertog van Northum
berland, lord Londonderry, enz." Cook
drong er op aan, dat de regeering maat
regelen zou nemen tegen de Engelsche
fascisten, die de- vakvereenigingsleiders
bedreigen. Dergelijke bedreigingen kunnen
slechts leiden tot. het vormen van soort
gelijke organisaties onder den werkenden
stand en moeten uitloopen op ernstig©
botsingen, mogelijk zelfs wel op burger
oorlog.
Korte berichten.
De vliegtuigen die den post van
Basra naar Bagdad overbrachten zijn bij
Ur in een zandstorm geraakt, waardoor
zij gedwongen waren een noodlanding te
maken. Twee vliegtuigen zijn ongedeerd
geland, doch een derde vliegtuig werd
vermist en is twee mijlen van Ur geheel
vernield gevonden, terwijl de 'bestuurder,
een officier, dood onder het vliegtuig lag.
VOOl' Manufacturen
Saraes-en Uinüerconfectie
Tapijten - Gordijnen
Bedden - Ledikanten en
aanverwante artikelen is
Von Hindenburg- is te Dietramszell
in Beieren aangekomen, waar hij zijn
vacanti© op het landgoed van een be
vriende familie zal doorbrengen. Die rijks
president zal waarschijnlijk 9 September
naar Berlijn terugkeeren.
Ter gelegenheid van oefeningen van
de 2e divisie in Mecklenburg zal de rijks-
president 13 September deze troepen in-
specteeren en dan tevens een bezoek
brengen aan de Mecklenburgsche regee-
ring te Schwerin. Voorts is de president
voornemens binnenkort een bezoek te
brengen aan de Saksische regeering en
zal hij waarschijnlijk in het laatste van
September met 'den rijkskanselier en
©enige Pruisische ministers een bezoek
brengen aan het ontruimde gebied en
daarbij waarschijnlijk Bochum en Els sen
bezoeken
Dte Belgisch-Amerikaansch© onder
handelingen over de schuld zijn geschorst
tot 17 dezer, -in afwachting van een be
spreking met Ooalidge.
O'ok de Belgische gedelegeerden hebben
te Brussel nieuwe instructies gevraagd.
De Brunswijiksche regeering is met
de voormalige hertogelijke familie tot een
vergelijk gekomen, waarbij de jaarlijksche
uitkeering van 100.000 tot 75000 mark
verminderd is waartegenover de regee
ring afstand dopt van nog ©enig grond
bezit
Anseele, de Belgische minister van
spoorwegen, die sinds ©enige dagen te
Oostende vertoeft, heeft daa.r een onver
wacht bezoek gebracht aan de Zoneria,
het schip, dat voor België toezicht uit
oefent op de visscherij in de Noordzee.
B^ minister sprak er zijn verbazing over
uit, dat de Zoneria te Oostende lag, ter
wijl do meeste stoomloggers op de ha-
lingsvangst zijn. Het' schip behoord© zich
thans bij de visschersvloot te bevinden.
Bij ©en volgend© reis van de Zoneria
zal Anseele zelf meegaan.
D© Grieksch© regeering heeft een
verordening uitgevaardigd, waarin bank
directeuren, die valutaspeculaties uitvoe
ren, met de doodstraf worden bedreigd.
Nieuw model bankbiljet
van f 10.
In de St.ct. no. 157 vinden w© de
volgende „officieele advertentie"
Die directie van De Nederlandsche Biank
maakt, overeenkomstig artikel 17, l'id 1,
der Bankwet 1919 (St.bl. 1918, no. 553
bekend, dat zij! na 15 Augustus a.s. eeu
nieuw model biljet van f 10 in omloop
zal brengen.
Db voorzijde wordt omlijst door een
in blauwe ldëur gedrukten rand van klei
ne rozetten en is door een verticale
lijn derzelfde rozetten in 2 vakken ver
deeld.
Van deze vakken is het linkervak, het
welk iets meer dan gedeelte van het
biljet beslaat, onbedrukt gelaten.
Hierin is het watermerk geplaatst, het
welk een zeilend scheepje voorstelt.
Het rechtervak is in blauwe kleur ge
drukt en vertoont den volgenden, ge-
graveerden tekst:
Die Nederlandsche
Bank
betaalt aan toonder
tien .gulden
D© President, De Secretaris,
terwijl in de vier hoeken van dit vak
het cijfer 10 voorkomt, naar de binnen
zijde afgelijst door randen van dezelfde
rozetten als bovengenoemd1. Re onderzijde
van. dit gedeelte van het biljet wordt
ingenomen door de gegraveerde afbeel
ding van een vrouw in Zpeuwsche klee
derdracht, welke geplaatst is tegen een
geguill'ocheerden, donkeren achtergrond;
waarop in regelmatige herhaling het Ro-
meinsche cijfer X zichtbaar is.
De ruimte rondom den evengenoemden
tekst is opgevuld met motieven, welk©
aan d© Vruchten en bladeren van den
oranje-appel zijn ontleend1.
'De keerzijde van het biljet vertoont
links een in een rechthoek geplaatste ro
zet, opgebouwd uit stervormige, bruine
en blauwe lijnfiguren.
In de hoeken van den rechthoek is
het cijfer 10 aangebracht in paarse Meur
op een meerMeurigen achtergrond.
Ter weerszijden van de rozet is in
verticale richting artikel 232 van het Wet
boek van Strafrecht in kleine, paarse let
ters afgedrukt. Een ondergrond van fijne
slingerlijnen, die te zamen een straals
gewijze, van de rozet uitgaande meerkleu-
rige "figuur vormen, draagt links en
rechts van de rozet in verticale richting
het woord „Amsterdam" en daaronder
den datum van het biljet.
Boven .en onder de rozet zijn op den-
zellden ondergrond de serieïetters en het
nummer van het biljet aangebracht.
Het geheel is gevat in een met kleine
rozetten opgevulde rand, die zich op het
rechtergedeelte voortzet als een recht
hoekige lijlst om het watermerk.
De ruimte voor 'het watermerk 'is ook
aan de 'keerrijde onbedrukt gelaten. Bo
ven en onder het watermerk is in een
kleiner letter- en cijifertype nogmaals de
serie-aanduiding en de nummering van
het biljet aangebracht.
De biljetten zijn gedrukt op aan alle
zijden recht afgesneden papier van onge
veer 17 bij 10 centimeter en worden ter
voorzijde van den stempel der handteeko
ning van den president en den secre
taris voorzien.
Dte biljetten zijn gedateerd van 1 Maart
1.924 af.
■Tweede Kamer.
Ingediend is de Staatsrekening over
1922.
Uit de begeleidende nota blijkt, dat de
uitgaven over genoemd jaar in werke
lijkheid f 1.084.429.853,111/2 hebben be
dragen. De middelen brachten op een
som van 1662.312.411,51, er is dus een
nadeelig slot van f 422.117.444,GOVs-
Overgang naar de aanvul 1 ing|s->
reserve.
Behoudens onvoorziene omstandighe
den zullen op 1 October 1925 naar de
aanvullingsreserve overgaan de gewone
dienstplichtigen van de lichhting 1910
der landmacht.
Dte tot de aanvullingsreserve behooren-
de dienstplichtigen komen bijl het op voet
van oorlog brengen van het leger, eerst
bij nadere oproeping en dan bij de depots
in werkelijken dienst.
De aan deze dienstplichtigen verstrekte
rijksgoederen zullen met uitzondering
van _hdt zakboekje vermoedelijk in
December a.s. moeten worden ingeleverd.
Blijkt bij de inlevering, dat er goederen!
ontbreken of dat deze niet in. den ver-
eisehte nstaat verkeeren dan stelt d©
dienstplichtige, wien het aangaat, zich
a.o. aan bestraffing bloot.
Nader zal aan belanghebbenden, zoo
wel door openbare al's door persoonlijke!
kennisgeving, bekend worden gdmaakt de
de plaats en het tijdstip, voor de inleve
ring vastgesteld.
Bij de belastingen zijn bevorderd
tot kommies le klas de kommiezen 2e
M- P. Verburg te Kortgene, C. de Vriez©
te Rotterdam en B. Duvekot te Heusden.
Verplaatst met ingang van heden de kom
miezen 2e M- J. A. Hoek van Dijke van
Breukelen naar Maarssen en A. Schipper
van Boxmeer naar Baarle Nassau.
Een nieuwe polder in Oos
telijk Z.-V 1 a a n d e r e n. Deze week is
onder de gemeente Zaamslag een belang
rijk werk tot een goed einde gebracht.
Dioor de Domeinen is n.l. ondernomen het
droogleggen van de schorren in het Helle
gat, waartoe oen dijk is gelegd. D|e nieu
we grondaanwinst wórdt aan de eene
zijde begrensd door den Eendrachtpolder
en aan de andere zijde door den Rum-
mersdijkpolder, terwijl in het Zuiden een
binnenpolder en wel de van Lijdenpolder
er aan grenst. Door deze indijking zijn
zeer vruchtbare schorren over een opper
vlakte van 135 tot 140 H.A. drooggelegd.
Met het werk is medio Mei aangevan
gen en reeds Blonderdag kon het sluitgat,
ongeveer '40 M. lang in den dijk worden
gelegd.
Ten behoeve van de sluiting was over
het gat een brug gelegd, waarop dub
belspoor was aangelegd. Langs een spoor
werd de kleigrond aangevoerd van de
plaats, waar de bergsloot komt te liggen,
het andere spoor was gelegd in het schor,
dat buiten de bedijking blijft, en waar
ook Meigrond werd weggehaald. Voor de
afsluiting van het gat moesten Donder
dag nog 1400 kipkarretjes grond worden
aangevoerd, terwijl bovendien door een
zandzuiger op een afstand van ongeveer
500 M. het zand geperst werd zeewaarts
van den van Mei op te \verpen afsl'uit-
dam. Donderdagavond te 10 uur, bij hoog
water, bleek de dam voldoende water-
keerend om voor de eerste maal het
water buiten de schorren te houden,
welke schorren bestemd zijn om tot
vruchtbaar land te worden omgewerkt.
Het plan voor deze indijking is ontworpen
door den heer Ir. A. G. Verhoeven, inge
nieur van 's lands domeinen te Middel-
buig, onder wiens leiding de aannemers
Veraart uit Drimmelen het werk uitvoer
den. Zoowel ontwerper als uitvoerder
kunnen met dankbaarheid over het goed
afkopen der indijking op het werk te
rugzien.
Onder de vele belangstellenden, die van
de indijking getuige waren, waren o.a.
directeur van de registratie en demeinen,
de heer J. W. Bernet Kempers uit Middel
burg en de heer J. M. W. van Elzelingen,
hoofd-ingenieur van den Prov. Waterstaat
in Zuid-Holland, laatstgenoemde als be
langstellende deskundige.
Waar ten opzichte van de Wes-
terschelde een groote polemiek in' de
pers wordt gevoerd over het mede door
minister van Karnebeek ontworpen con
tract met België, geldt het thans een
vreedzamen strijd door het Rijk onder
nomen om aan dit deel van Zeeland we
der een stuk bijlzonder rijk land toe te
voegen.
Het is zeker ,te hopen, dat de staat
door tusschenkomst van de Domeinen
met dit zoo nuttige werk voort zal blij
ven gaan.
-Reserve-luitenants P. Janssen p.
A. Stofberg ©n H. C- Vos van het 14e
reg. inf. komen 3 Sept. voor den tijd
"van drie weken te Breda voor herhalings
oefeningen onder de wapenen.
Luitenant ter zee 2e kl. der konink
lijke marine-reserve J. de Visser is voor
den lijd van drie maanden geplaatst aan
boord van Hr Ms torpedoboot Z 4.
Kapitein luitenant ter zee C. J.
E. Brutel de la Rivière is den 27en
Augustus geplaatst bij het departement
van marine.
Eerst© luitenant A. J. Glerum, van
het regiment vesting-artillerie wordt 1
December overgeplaatst bij de veldartil
lerie te 0de.
De 2e ploeg der zeemilitie van de
lichting 1925 komt tusschen 1 en 3
September voor eerste oefening onder de
wapenen.
Middelburg. Van deskundige zijde ver
nemen wij nog, dat men (zie ons vorig
no.) hier vermoedelijk te doen heeft met
begraven gehangenen, omdat die „buiten"
altijd aan een ketting werden gehangen!
en de galg oudtijds aan de Arne stond
op de hoogte van de hoeve Arnestein!
buiten den nu afgegraven wordenden dijk;
later, ongeveer 1620, werd de galg naar
het kanaal van Welzinge overgeplaatst-
Krabbendijke. Alhier werd gisteren
avond een comité opgericht om werk
zaam te zijn tot leniging van 'den nood
door de ramp in het begin van de week
in het Oosten van ons land voorgekomen.
Tot eere-vcorz. werd benoemd burgem.
Wolk-man. Ds Andree werd tot vporz.
gekozen en dhr J. A. Valk tot secr.-
penningmeester. Volgende week zal een
kollekte aan de huizen worden gehouden,
waartoe de gemeente in 10 wijken werd
verdeeld.
's-Gravenpolder. Vrijdag vergaderde de
gemeenteraad- Afwezig met kennisgeving
dhr Lokerse- Ingekomen is van de ge
meente Goes een schrijven.om voor het
bezoeken der vakschool f 50,94 te be
talen. Dat bij kasopname van den ge
meenteontvanger in kas was en moest
zijn f 1557,77. Een aanvulling op de ver
ordening van motorrijtuigen wordt goed
gekeurd- Toetreding tot de Bank van Ne
derlandsche gemeenten wordt met alge
meen© stemmen aangenomen- Dhr Jozi-
asse wilde een gedeelte uit het reglement
lichten, zoodat het niet mogelijk was om
geld op te nemen tenzij het geheele dage-
lijksch bestuur er kennis van droeg. Dit
wordt verworpen met 2 tegen 4 stem
men. Vóór Joziasse en Verhuist.
Thans vindt naar aanleiding van een
schrijven van de brandmeesters een be
spreking plaats over de brandbluschmid-
delen. Een en ander zal' worden ver
nieuwd. Eeu wijziging der begrooting
1925 heeft plaats tot ©en bedrag van
f456.17. D© ligger van wegen en voet
paden wordt vastgesteld. Den gemeente
secretaris wordt op de meest eervolle
wijze tegen 1 October ontslag gegeven..
Dó rekening van het Burg. Armbestuur
wordt aangeboden. Tevens de rekening
der gemeente, beide zullen ter inzage
liggen op de secretarie. Besloten wordt
zoo spoedig mogelijk de gemeentegronden
publiek te verpachten. D|aarna sluiting.
Sf.-Maartensdijk. Uit deze gemeente zul
len 48 personen voor den Kantonrechten
moeten verschijnen, die zich bij de op
1 Juli 1925 gehouden stemming ter ver
kiezing van leden van de Tweede Kamer
