kooi
\<v«
flo 259
Donderdag 6 Augustus 1925
1K0M8!
ungsiniddelj
Haaswefl
Blaf
39e «laargang
1oor Dames
SE
LSE,
DE MOLUKKEN.
Buitenland.
ihage.
t© Arnhem.
|te Serooskerlfij
EUBLEMENT,
velours, in
laar.
PRIMA
iveland.
12 tot 3 uur.
'ijperen,
FEUILLETON.
sfcrtez&nj;
<4 *v&
-5 op KOBENBLOE
1 n precies.
Groot in de Jegj
Bderne Maatschap*
pchijnselen bespeurt
bloed en arm bloed,
gtijds daar wat aan
U niet? Gij slaapt
zijnhebt hoofdpijn,
jör U de
iten hergeeft en de
lust opbevordert
en grijpt met vaste
i die anaemie (bloed-
'gezellen.
Ide.
f 11.12 fl. f21.-.
.1
Den Haag.
JZEN.
en f 1.30 per L.
per flesch
Aanbevelend,
I. A. PIETERS
Middelburg-
1 MIDDELBURG'
uur.
Augustus 11 uUJ'
NDIJK, Directe^
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
fel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.-—.
Losse nummers f OuOOi
Prijs der Advertentie'n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
.Bij abonnement belangrijke korting.
De heer Ter Laan en de waarheid.
De derde onwaarheid door den heer
Tct Laan (verslag N. Crt on Het Volk!)
gedebiteerd is, gelijk wij 30 Juli herin
nerden, deze:
,,Bij die Kamer ligt een wetsontwerp
tot uitbreiding van do artillerie dat noodt
is ingetrokken en dat deze minister (Van
Dijk) noodig acht. Dit ontwerp vraagt
büifcn de begroeting om 106 miljoen."
Ons antwoord was: dat wetsontwerp
heeft nooit bestaan en kon derhalve ook
niet worden ingetrokken.
Wat zegt Hu de heer Ter Laan hierop?
„Ik heb in de1 Haags che vergadering
niet gezegd, dal er een wetsontwerp
lag."
Nu moet bij dat ma,ar eens met „Het
Volk" uitmaken. In „Het Volk" toch leest
men dat hij gezegd heeft:
„Er ligt voorts sinds lang een wets
voorstel bij de griffie van de Tweede
Kamtr, waarbij wordt voorgesteld om
voor de uitbreiding der artillerie extra
f106.000.000 te voteeren. (Bewoging)".
Zijn Hoogedelgestrenge zal zijne ontken
ning derhalve niet kunnen volhouden.
Wij voegen hieraan niets toe. Alleen
nemen 'wij de volgende opmerking van
den heer R. A. den O- over, die ons
na plaatsing van ons le en 2o stukske
een weerlegging zond, waarmede wij ons
3e stukske willen besluiten;
Voor de eer van den journalistenbond
.moeten we veronderstellen dat de heer
Ter Laan zelf niet meer weet, wat hjj
gezegd, en hoe hij gejokt heeft. We be
grijpen alleen niet, dat Het Volle zelf
Biet voor die eer, en zijd eigen eer op:
■komt, als het den heer Ter Laan gaat
interviewen.
Lntusschen de onwaarheid is weer
sproken. Er is dus géén wetsontwerp;
dat het niet kon „worden ingetrokken",
zal nu wel duidelijk zijn.
Of de vheer Ter Laan nu andermaal
probeert met een vloed va.n woerden de
„60 millioen" van minister Van Dijk
toch nog weer tot „106 millioen" te doen
uitdijen, „zelfs tot 216 millioen", kan
ons verder' kond laten. Wij' gevoelen ons
niet geroepen om de fantasieën der hee-
Mi sociaal-democraten na te pluizen. Dan
hadden we wel dag- èn nachtwerk. }Ve
rekenen slechts hun pertinente onwaar
heden met de cijfers na. Eu daar kunnen
ze op rekenen.
„Gelijk in België".
Het pas opgetreden socialist.-roomsch
Kabinet in België deelde voor enkele
weken aa.n de Kamer mede, dat de drin
gend noodzakelijke bezuiniging het on-
vc-nnijdolijk maakte om de sociale wet
geving wat op den achtergrond te houden.
Denk een oogenblik in, dat het Kabinet-
Colijn straks overging tot verhooging dei'
militaire uitgaven en stopzetting der
sociale wetgeving.
D< Nederlandsche taal zou te arm zijn
aan krachttermen, waarin behoorlijk de
verontwaardiging gelucht kon worden. Die
■mond van volksmenners als Dluys en
Klewkepei zou te klein zijn, om vol
doende 'uiting te geven aan den hoon
Onze rijke Oost! Zoo mogen wij haar
wel noemen, die schoone éilandenreéiksen
rondom den evenaar, waar klimaat en
plantengroei en over het algemeen ook
het karakteT der bevolking het den Ne
derlander mogelijk maken een recht
vaardig bestuur te voeren over deze ge-
western. En toch, hoeveel verzuim is daar
mt" ^or hen gepleegd jegens deze win-
gewesten der oude compagnie. Voorname-
ijo de MoMtken zijn door de Neder-
an ere schandelijk verwaarloosd. Ge
tuigt Java van een rijk heden, spelt Bor
neo een ryke toekomst op voorwaarde
van goed beheer, de Molukken klagen
■over een rgk verleden, door de schande
lijke zelfzuchtige staatkunde onzer voor
ouders versmaad en nog tot in de laatste
jaren door bet 'uitzuigingsstelsel door
Europeanen op den inlander toegepast
zoover mogelijk afgedreven. Wel is men
weder begonnen naar een betere regeling
der krachten uit te zien, doch bij lange
na niet is dit heerlijke specerijland wat
'het vroeger was, al biedt het ontluikend
nieuw loven op de Bandagroep goede
'hope op blijvende beterschap.
luksche Archipel, het vaderland der mus
kaatnoten en kruidnagelen, bestaat uit
een reeks van eilanden ten Oosten van
Celebes, sommige dier eilanden zijn vul
kanen door een ring van armelijke wo
ningen omgeven. Andere zijn vlak en
.buitengemeen vruchtbaar.
Wij onderscheiden drie groepen: le.
Halmaheira met omliggende; 2e Amboina
met Boeroe en Oeram; 3e Banda met de
cn smaad, die in rooden kring zou los
barsten.
Wanneer Minister Oolijh betoogde, dat
de eenig mogelijke grondslag voor een
poc-de sociale wetgeving was hot gezond
maken der staatsfinanciën, 'brulde al wat
graag democraat wil heeten.
Een zijner verkiezingsredevoeringen,
waarin de nuchtere opmerking gemaakt
werd, dat de toestand van 'stands finan
ciën voorshands geen kostbare sociale
maatregelen gedoogde, -werd in de socialis
tische pers van de venijnigste commen
taren voorzien.
Socialistische ministers, dio van hel
woord tot do daad zijn geroepen, zien
zich thans genoodzaakt den veeleischen-
den volgelingen dezelfde boodschap over
te brengen. Zij. verklaren het herstel der
openbare financiën, do sluiting van het
budget te moeten nastreven. Omdat zulks
een eerste voorwaarde is, zonder welke
„de democratische richting van de soci
ale wetgeving'.' op oen volslagen mis
lukking zo-u uitloop-en. „Inzake de sociale
verzekering moet men niet de moeilijk
heden vergeten, die er bestaan over bet
in evenwicht brengen der begrooting."
De Belgische financiëcle paragraaf had
woordelijk van Minister Ootijn kunnen zijn.
Zo houdt de meest krasse veroordeeling
in van het optreden van do Nederland
sche sociaal-democraten
Leg de verkiezingsredevoeringen en
pamfletten eens naast de Regeeringsver-
klaring van liet socialistisch-roomsch Ka
binet en ge ziet de scherpe 'tegenstelling
'tusschen beloften en daden.
Toch duride Mr Sannes in do „Voor
waarts" schrijven:
„Wanneer de S. D- A- P- oen schitte
rende verkiezingsoverwinning behaalt,
dan zullen de katholieken moeten dan
sen naar onze pijpen, d.w.z. tezamen
mcit ons een ministerie van socialen
opbouw moeten vormen. Gelijk in
België."
„Gelijk in België" dus waren
ook onze roodc- propagandisten van zins
om, op de ministerzetels geklommen, met
de daad te gaan verloochenen, hetgeen op
het politieke jachtveld met den mond
zoo vurig beleden was. „Rott."
De subsidie aan de mijnen.
In het Engelsche Lagerhuis is gister
middag meegedeeld, dat de regeoring be
sloten heeft ,aian het parte ment een cre-
diet te vragen van 10 millioen p.st. voor
een tijdelijke subsidie, teneinde de loonen
der mijnwerkers op het tegenwoordig©
peil te houden tijdens het onderzoek,
dat naar den toestand van de kotennijver
heid wordt ingesteld.
In de toelichting wordt gezegd, dat de
regeering heeft ingezien, dat de mijnin
dustrie over het algemeen onder de be
slaande voorwaarden financieel niet in
staat is voort te gaan werk te verschaffen
of kolen te produceeren op zoodanige
groote eilandjesgroep er om heen. In de
©ei-ste groep treffen wij Ternat.e aan, een
vuurspuwemden berg van 50000 voet hoog
en met bebouwde helling. Aardbevingen
en uitbarstingen teisterden reeds vaak
dit ©iland welks hoofdstad in Europee-
sche', Inlandscbe en Chineesche wijken
verdeeld, het verblijf van den Sultan be
vat, in Buropeeschen stijl opgetrokken.
Van hier heeft men een prachtig gezicht
op het veel grootere Halmaheira, waar-
Van een gedeelte aan den vorst van Ti-
dore behoort, wiens verblijf is op bet
eilandje van dien naam. Ook dit eiland
is een groote vulkaan, die echter niet
werkt en waarin alle gassen zich op-
hoopen om zich te bekwamer tijd te ont
lasten en al dit schoons te vernieten.
Halmaheira is met dichte wouden be
groeid, beeft denzelfden ingesneden vorm'
als Celebes? waarmee het hoogst waar
schijnlijk in overouden tijd is vereenigd
geweest. Het is weinig bekend en de be
volking dit is Uit de zendingsberich-
ten den lezer zeker wel bekend staat
er op ©en. zeer lagen trap van beschaving.
Noemen wiji nog Batjan en de omliggende
eilanden en bezien wij dalarna terstond
het eiland Ambon (Amboina).
Amboina is ©en der kleinste eilanden,
doch in de geschiedenis het belangrijkste.
De Nederlander was daar in zijn kracht,
getuige ouder anderen een kanaal, dat
het eiland dwars doorsnijdt. Helaas, thans
deelt het in de algemeen© verwaarloozing,
zoodat zelfs kleine prauwen het op som
mige plaatsen niet bevaren kunnen en
©en heel eind over den drogen grond
moeten worden gesleept. Sago en kruid
nagels zijn daar de hoofdproducten. Het
is ©en schilderachtig gezicht de hoofd
stad aan het strand in een vlakte ge-
schaal als noodig is in hot belang van "het
/and. Zij wenscht daarom alle mogelijk
heden te onderzoeken om tot öén betere
economische organisatie van deze nijver
heid te komen. Het in te stelten onder
zoek zal binnen een redelijken tijd voor
Mei van het volgend jaar geëindigd moe
ten zijn, en voor dien tijd heeft de re
geering er in toegestemd do industrie
te helpen, door het verschil bij te pas
sen, tusschen de loonen vol
gens do minimum-bepalingen van de na
tionale loonovereenkomst van 1924 en
de lagere loonen, die hot gevolg zouden
zijn van de voorstellen dei' mijneigenaren
van. 1 Juli j.i. r
Het debat over deze subsidie zal wor
den ingeleid met een verklaring van den
eersten minister over cte onderhandelin
gen bij het jongste geschil over de rol,
welke de regeering daarbij heeft gespeeld:
om don industrieelen vrede te handha
ven.
Mac Donald, dc leider der oppositie,
en Lloyd George, de leider der liberalen,
zulten vervolgens aan hot Woord komen,
waarna het debat gesloten zal worden
met een verklaring van Churchill, den
kanselier van de schatkist. Men verwacht
een scherp debat.
De Fransch-Engelsche besprekingen.
Guinness, de financieole onderstaats
secretaris van het' Engelsche departe
ment van de schatkist, heeft in het La
gerhuis naar aanleiding 'Van oen vraag
over den stand van de onderhandelingen
tusschen Frankrijk en Engeland over de
schulden verklaard, dat de onderhande
lingen voortduren en dat. de regeering
van oordeel is, dat de tijd is gekomen om
dit vraagstuk tot een oplossing te bron
gen.
In sommige kringen leidt men hieruit af,
dat Churchill, nu hij tengevolge van liet
vlootprogramma en van den steun, die
aan de kolennijverbeid zal worden por
teend voor jiieuwe uitgaven komt te
staan, wil trachten de noodige middelen
te verkrijgen door de schuldenaars van
Engeland te laten betalen, zoodat eerst
alles op dit gebied zal worden gepro
beerd alvorens over nieuwe biunenland-
sche belastingen te denken.
In dit verband verkrijgt ook Rriand's
reis naar Londen grooter beteekenis.
Uitverkoop van de bezittingen van de
Romanow's.
De bolsjewistische bladen geven uit
voerige beschrijvingen van de in beslag
genomen bezittingen der keizerlijke fa
milie, die nu te Moskou te koop worden
aangeboden. Aan een stuk in de „Izwes-
tia" ontleenen wij de volgende bijzonder
heden
Den laatsten tijd verdringen zich veel
vreemdelingen in de zalen van Glawna-
seka, waar de bezittingen van de vroegere
keizerlijke familie worden tentoongesteld-
De stroom van kijk- en kooplustigen
is zoo groot, dat de staf van opzichters
te klein is gebleken te zijn en de groote
zaten van het paleis kunnen niet allen
herbergen, die zich voor de deur ver
dringen.
De commissie van de rijksfondsen, die
bouwd, aan een samentreffen van ver
schillend© wegen die door hooge hagen
van bloeiende heesters worden beschermd
achter welke de hutten der inlanders en
de Landhuizen der Europeanen wegschui
len. Toch is Amboina niet gezond. Hel
binnenland met zijn talrijke palrnboomen,
'kajapoetbosscben, notenm'uskaatboomen
en cacao-aanplantingen is dan ook wei
nig bevolkt. Een volgend eiland van de
Molukken is Oeram, dat' is niet gemakke
lijk te bereizen. D)e bevolking woont er
opgehoopt langs de kusten- En Boeroe,
na Oeram bet grootste uit deze groep,
maakt het niet veel beter. Onder de on
beschaafde Alfoeren van dit eiland wordt
door een paar zendelingen met zegen
gearbeid.
Nog behooren tot deze eilanden de
Panda-eilanden, de Oeram Laut, de Go-
ram, de Key en Aroe-eilanden en de
Zuidwester groep. Vele zijn niet dan in
naam onder het Nederlandsche gouver
nement.
Het .allereerst zijn de bewoners der
Molukken met de Nederlanders in aan
raking gekomen omstreeks 1521- Coen
had Jacatra verwoest, Batavia gesticht,
vele en velerlei betrekkingen aangeknoopt
ook met den vorst der Banda eilanden.
Diaar evenwel de bevolking zich niet aan
de contracten hield, begaf Ooen, met
goedvinden van den Raad van Batavia,
zich er heen, waar hij de vesting Lon-
thoir veroverde, een deel der bevolking
als slaven wegvoerde en een zeer ge
streng bestuur vestigde. Die overgebleven
non werden tot harde dienstbaarheid ver
plicht, onder toezicht van allerlei Euro
peanen die een lui leven leidden, letkker-
lijk leefden, de bevolking uitzogen en
groote winsten maakten. Zoo kreeg' men
de controle heeft over den verkoop, heeft
nu een nieuwe zending uit de keizerlijke
paleizen ontvangen. De te koop aange
boden goederen bestaan uit verschillen
de kostbaarheden, waarvan veel kunst
werken zijn, sieraden, kleedingstukken,
ondergoederen, enz. Bij het onderzoek is
gebleken, dat de paleizen beschikten over
volle uitrustingen (rok-kostuums, ge-
kleede jassen, vesten, kousen, lak-schoe-
nen, handschoenen, hoeden, enz.) voor
meer dan 2000 bedienden. Het ondergoed
voor 'de verschillende hof-beambten wordt
nog geregistreerd-
Dc garderobe van do gewezen keizerin
bestond uit meer dan 100 schitterende
robes, fluweelen, zijden e. d. Deze ja
ponnen zullen in de naaste toekomst te
koop worden aangeboden.
Ook de priester-gewaden van de sa
cristie van het Winter-paleis zijn reeds
geregistreerd. Er werden daar gevonden
74 gewaden van bisschoppen en aartsr
priesters. Deze gewaden zijn vervaardigd
nit, kostbare stoffen en bedekt met ar
tistiek uitgevoerd borduurwerk. Er zijn
ook kazuivels uit goud- cn zilverbrokaat
met kruisen van goud-
Onder de verschillende adspirant-koo-
pers van deze kostbare gewaden bevindt
zich ook de' Rijksbank (Gasbank), die
gelooft, dat zij hierdoor eeriige tiental
len ponden goud en zilver zal kunnen
voegen bij haar metaalvoorraad-
Uit andere bladen vernemen wij, dat
de eerste veilingen door veel buitenlan
ders werden bijgewoond. Vele kostbaar
heden vonden geen koopers juist omdat
zij te kostbaar waren cn dus moeilijk
koopers kunnen vinden- Veel bewonde
ring wekte de uitzet van grootvorstin
Olga "en de prachtige kimono., die de
keizerin van den mikado ten geschenke
heeft, ontvangen- Van de twee wiegen,
d.e de troonopvolger bij zijn geboorte
uit Frankrijk heeft gekregen, zal een ver
kocht worden en de andere naar een der
musea gezonden worden.
De onlusten in China.
Feng heeft eenigen tijd geleden een
tegenspraak gepubliceerd van zekere be
richten, volgens welke hij voortdurend
steun, militairen en .anderen, zou ont
vangen uit 'Sovjet-Rusland.
Een ooggetuige deelt thans aan de
„Daily Tel." eigen bevindingen mede,
waaruit blijkt, dat Feng wel degelijk am
munitie en verderen steun van de sov
jets betrekt- Bedoelde zegsman heeft n.l.
een transport Russische ammunitie aan
bet Hsichemen-station te Peking zien ar-
riveeren, dat niet te miskennen teekenen
droeg van Russische herkomst. Twee le
den van het diplomatiek corps hebben
zich er eveneens van kunnen overtuigen
dat dit ammunitie-transpovt uit sovjet-
Rusland afkomstig was. Blijkbaar heeft
Feng destijds zijn tegenspraak gepubli
ceerd, om de Amerikaansche en' ïapan-
sche opinie te beïnvloeden-
Een groot aantal Russen gaat naar
Canton, blijkbaar met de bedoeling er
een sovjet te stichten. Men vreest dat
zij met steun van Feng in hot Noorden
een zélfde poging zullen ondernemen.
langzamerhand op dat eiland slechts twee
standen: groote heeren en arme slaven.
Aan het opkomen van een vrijien n ijveren
stand, burgerstand, liet onmisbaar cement
voor een deugdelijke maatschappij', kon
niet gedacht worden. Diit eiland en zijn
omgeving vloog achteruit. En ook. de
overige eilanden van de Molukken voel
den de ijzeren hand der Compagnie lood
zwaar op zich drukken. Op Ambon voor
al werden de operation der Oost Indiscli©
Compagnie in den aanvang krachtig tegen
gewerkt. In 1623 dreigde er verraad van
dc zijlde der bezetting van het fort te
Amboina. Een schildwacht zag op zeke
ren nacht een der Japansche soldaten
Uit genoemde bezetting de wallen be
klimmen en de vestingwerken opnemen.
Hij] deed verslag van zijn bevinding,
waarop de Japannees gevangen genomen
werd en spoedig tot bekentenis kwam1,
dat men gemeen© zaak gemaakt had met
do Engelschen om bet fort in hunne han
den. te spelen. Gevolg van een en ander
was, dat ©enige Engelschen werden op
gepakt en met de strop gestraft. Di't rechts
geding, door Engelands regeering moord
genoemd, werd jaren daarna nog als casus
belli (een geval dat oorlogsverklaring ten
gevolge moet hebben) gebruikt. En te
recht, want al di© jaren van Neerlands
bestuur waren een reeks van de meest
schreiende wreedheden, kenmerk van het
moest goddelooze regeeringsbeleid door do
Companie gevoerd. Voor duizenden gul
dens aan speoerijboomen werden uitge
roeid om te beletten, dat de eilanders,
wijl het toezicht niet zoover reikte, daar
in met anderen dan van de Compagnie
handel zouden drijven. En dit geschiedde
zonder schadeloosstelling. De machtigste
tegenstander was Hamsa, vorst van Ter-
Gemeld wordt, dat het Engelsche con
sulaat te Wucliow onmiddellijk nadat be
vel gegeven was om het gebouw in ver
band met de Anti-bu itenlandsche agitatie
te verlaten, geplunderd is.
In liet lloogerhuis heeft Balfour met
betrekking tot de troebelen te Shanghai
verklaard, dat ongegronde lasteringen te
gen Engeland zijn geuit, hetzij uit voor-
oordeelen oï onkunde of om redenen,
waarbij men niet het welzijn van China
op het oog heeft, doch wel het doel!
Engeland to beleedigen.
De Engelsche regeering is van opvatting
dat een gerechtelijk en openbaar onder
zoek moet plaats hebben.
Manoeuvres in Rusland.
Aan de „Chicago Tribune" wordt uit
Riga gemeld, dat buitengewoon veel troe
pen van ,het sovjetleger bij Minck zijn
aangekomen om daar in de buurt op 8
Augustus, onder leiding van don opper
bevelhebber Froenze, manoeuvres te hou
den. Ook afdeelingen voor bediening van
de cylinders met vergiftigde gassen zijn'
aanwezig, benevens 110 vliegtuigen. De
cavallerie en vliegtuigen overtreffen in
getalssterkte de overeenkomstige Pool-
sche strijdkrachten en zijn bovendien
veel beter uitgerust. Daarom trekt dit
machtsvertoon zeer de aandacht, te meer
daar de toestand in dit grensgebied den
laatsten tijd zoo gespannen is, en zich
herhaaldelijk grensincidenten hebben voor
gedaan.
Korfe berichten.
Volgens de „Chicago Tribune" is
men er in Amerikaansche kringen van
overtuigd, dat Frankrijk bij de onderhan
delingen over het schuldenvraagstuk een
lang moratorium zal verlangen, en een'
lange periode voor de terugbetaling. Men:
veronderstelt echter dat de 'Amerikaan
sche schuldencommissie niet kan afwij
ken van de reeds bekend geworden voor
waarden.
Een officieel communiqué uit Ma
drid meldt: Daar de druk van den' vijand,
krachtiger wordt zal het Spaansche front
van jlelilla versterkt worden.
Uit het zuiden van Frankrijk begin
nen, nu de zomer zijn toppunt bereikt,
de berichten van boschbranden te ko
men. In de buurt van Hyères heeft het
vuur de laatste dagen groote schade in
de bosschen aangericht. Zoo is er de
Mont des Oiseaux, waar de gemeente
Parijs een sanatorium heeft, geheel door
brand vernield, de schade wordt opmeer
dan een millioen frank geschat. Van de
zen brand wordt de oorzaak in kwaad
willigheid gezocht en de gendarmen heb
ben een jongen van achttien jaar aan
gehouden, die als de brandstichter wordt
beschouwd.
Ter vergelding van de verbanning
van Duitschers uit Polen zrjn gisteren
200 Poolsche onderdanen uit Hamburg
en 80 uit Altona gezet. De gemeente
raad van Munchen heeft besloten geen
Polen meer als ingezetenen tot de stad
toe te laten.
nat©, ©en man van groote talenten. Wijl
hij dfa zwakste was, nam hij de toe
vlucht tot list en verraad om' de Neder
landers te bestoken. En hij hield dit onge
veer ©en kwarteeuw vol. Gouverneur
Dommer wist wel de orde te herstellen,
doch daar hij te veel zoenoffers noodig
had, ook wanneer men hem geholpen had
door desertie, bleef hij allen van zich
Vervreemden.
Ben algemeen oproer, niet lang daarna,
Uit reactie tegen zoo groote straffeloosheid
ontstaan, werd door de Vlamingh in
stroomen bloeds gesmoord.
Na het onderdrukken van.den opstand
viel het pie Vlamingh gemakkelijk zijn
plannen door te zetten. Hij bepaalde na
melijk waar notenmuskaat en waar an
dere vruchten groeien mochten. Het
spreekt van zelf, dat de Schepper des
Hemels en der Aaide zich aan dit ver
waande bevel niet stoorde. Maar dan liet
de Vlamingh al de heerljjke bosschen
uitroeien of ook teneindevan schaidever-
goeding af te zijin, liet hij de vruchten
aan de hoornen even voor het rijp wor
den verderven en daardoor waardeloos
maken, natuurlijk op tijdstippen dat de
Inlanders het niet zagen en dus niet
wisten hoe dit bederf zoo onverwacht
kon ingetreden zijn. En dan de geringe
betaling, 'die de Oompanie gaf voor den
harden alrbeid der Ambo-ineezen, maakte
bij gedwongen aanplant en verplichte
hcerendiensten den toestand ondragelijk.
Wie al deze dingen uitvoerig leest, moet
zich laten ontvallen: Hoe kon de Heere
het gedoogen. Maar Hij is rechtvaardig,
di© de zonden der vaderen aan de kin
deren bezoekt tot in geslachten. Het tegen
woordige geslacht plukt er de wTange
vruchten van.
