tfo !M9 Purol bij Schrijnen en Smetten der Huid "Eerste blad. HET ADRES A. WILKING an nummer öestaai uit twee bladen Provinciale State» van Zeeland. GOES HULST Drukkers-Exploifanlon: OOSTERBAAN LE COIMTRE - GOES 3ureauxLange Vorstslraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. M; Administratie no. 53 Postrekening No. 36000. firma Bijkantoor te Middelburg: F. P. DHUU, L. Burg. Tel. no. 259 Dc Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3. Losse nummersf0.05 P r i j s der A d v e r t e n t i n 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting. n< tf.i iwwmi'jrtDwo'o (Vergadering van Vrijdagmorgen.) Bij den aanvang dor vergadering zijn afwezig dc hoeren Onderdijk, van Waes- berghf en Kakebeeke, laatstgenoemde kwam echter later nog. Subsidie Drankbestrijding. [n verband niet de verzoeken oni sub sidie van de Nat. R.-K- Vereen, van Geheelonthouders onder Nederl. Spoor-, Tram en v. Gend en Loos-personeel, en van den Zeeuwschen bond van afdeelin gen der Geref. Vereen, voor Drankbestrij ding om subsidie .en de daarover in de afdeelingen gevoerde besprekingen, stel len Ged. Staten nader voor in plaats van f 500 Chans f 600 per jaar voor drank bestrijding uit te trekken en hen te mach tigen deze som te verdoelen onder de vereenigingen, die li.i. daarvoor in aan merking komen, onder nader door hen vast te stellen voorwaarden. Dhr van dor Wart is tegen, elke ver- hoogina van welke subsidie ook, gezien den toestand der provinciale financiën, bul. is hij tegen de verdeeling. Dlhirn Exandsma en Overhoff brengen hulde aan Gei. St., dat zij geluisterd hebben naar de wenken geuit in de aftleeüngen. Het voorstel inzake de R.-K- vereeniging; wordt aangenomen z.hs-. dat inzake verhoo ging der totaalsom met f 100' wordt aan genomen met 30 tegen 9 stemmen, die der bieren v. d. Wart, Wiallien, van 1)1 x- hoom. Koster, Moelker, Erasmus, Wellc- man, van Zuijen, en D'umoleijn. Geen-toetreding. In de afdeelingen en thans ook in de openbare vergadering vereenigden allen zich met het voorstel tot afwijzing van het verzoek om een jaailijksch© bijdrage voor de Nederlandsche brandweer vereeniging. Crediet voor Paardenfokkerij. Naar aanleiding van een vraag in de afdeelingen, deelen Ged. Staten mede in hun voorstel om voor 1926 en 1927 weer een crediet aan de Z, L. M. voor de paardenfokkerij te vcrleenen, de bepaling te hebben geschrapt, dat het Rijk ten minste f900 moet bijdragen. Het crediet wordl toegestaan. Crediet Tentoonstelling van ooft enz. te Breskens. Principieel debat over Zondags heiliging. Bij het voorstel om een crediet van flOO te verleencn voor de in September te houden tentoonstelling van ooft enz. te Breskens, maakten .in alle afdeelingen leden bezwaar, daar de tentoonstelling, al is het na 12 uur, op Zondag geopend is en dit op de bekende gronden voor Zondagsheiliging, waartegenover werd ge pleit voor vrijheid in het besteden van den Zondag, mede omdat zij die van ver afkomen in de week niet gemakkelijk tijd hebben. Er moet door de coalitie op dit punt wel' getransigeerd worden met de beginselen der Zondagswet. Nog werd opgemerkt, dat men of den geheelen dag moet sluiten of den geheelen dag openen, want met de godsdienstoefe ningen heeft de overheid niets te maken. Slechts in eene afd. werd gestemd en verklaarden zich 7 leden voor liet geslo ten houden der tentoonstelling op Zon- ?'11 v- Putto (A-K.) verklaart, ■nat hij tegien het voorstel van Ged. St. is. omdat hij meent, dat de Zondag vol komen moet worden geheiligd. Dhr Dominions (A.-R.) zegt: Dat bet inzonderheid ook mij verblijdt, dat Ged. Staten ook hier weer blijk geven een open oog te hebben voor de belangen van ooft- en tuinbouw in onze. provincie behoeft zeker wel geen nader betoog! Ook verheugt bet mijl, dat men in Z. Vlaanderen westelijk deel in de streek van waaruit reeds verscheidene technisch geschoolde krachten op tuin bouwgebied zich over onze provincie heb ben verspreid men wil trachten de be langstelling in den tuinbouw nog aan te wakkeren door het uitschrijven van een tentoonstelling. Ik moeit het echter bejamnjjren, dat men daar heeft gemeend' ook den Zondag voor dit doel te moeten gebruiken en eveneens betreur ik het ten zeerste, dat Ged. Staten dit geen onoverkomelijk be zwaar hebben geacht voor het toestaan van een crediet uit dé Provinciale fond sen. Het ligt niet in mijn bedoeling een discussie uit te lokken over Zondagsrust en Zondagsheiliging te meer waar er, uog slechts enkele vergaderingen terug hierover een degelijk debat in deze ver gadering fg gevoerd. En ai moet dan worden toegegeven, dat de overheid aan de heiliging van den Zondag als zoodanig, in positie- v'0n zin niet veel doen kan, wijl dat ©en private zaak is, toch kan, dunkt mijt zij in deze richting wel p r ev e n t i e f werk verrichten door althans de rust zooveel mogelijk tor helpen bevorderen. Door aanneming van dit voorstel van1 G. S- zouden wij dat mi. niet doen; integendeel, door het, verleunen van een crediet aan een tentoonstelling, dié ook op Zondag g-ópend is, zouden wij sancti oneer en. dit. naar mijne opvatting ont heiligen van den Dag des Heeren. Ik kan mij best voorstellen dal. meer dere leden in dezevergadering er gansch anders over denken, en mijne opvatting heelemaal niet doelen, en or ook niet het minste bezwaar in zien dat een der gelijke expositie op Zondag wordl ge houden. Ik weet ook. dat er Inden zijn, die mijne zienswijze hierin wel deelen, doch ik kun mij niet verplaatsen in de gedachtengiang van lien, die ineenen, dat het voldoende zou zij, terwille van Zondagsrust of Zondagsheiliging deze tentoonstelling 'n halven dag gesloten te houden en dan verder voor het publiek toegankelijk te stellen. Ik geloof, dat wij ons hier op een terrein bevinden, waar niet naar den zoo dikwijls geprezen middenweg mag worden gezocht. liet spijl, mij dan ook dat Ged. Staten in al wat hierover blijkens het ,a!g. verslag reeds in de afd. js ge zegd, geien aanleiding hebben kunnen vinden om alsnog in hun oorspronkelijk voorstel wijziging te brengen. Eu waar wordt aangevoerd, dat het hier een voort zetten iis van de traditie, daar meen ik dat we goed doen door met deze traditie te breken. Ik kan dan ook mijn stem aan het voorstel van Ged. Staten zooals het daar voor ons ligt, niet geven en zou gaarne daarop de volgende wijziging willen voorstellen; Onder voorwaarden sub 1 te> Lezen: dat de tentoonstelling niet op Zondag zat worden gehouden. Dhr Kodde zegt, dat het vroeger ging over Zondagsdienst van booten, nu kan men zich niet beroepen op familiebezoek, niet op ziektegevallen, nu gaat het over bevordering van tuinbouw. Dat men dat op Zondag doet, gaat in tegen Gods wil en tegen de Openbaring. Het blijkt spr., dat de Zondagsheiliging niet veilig is bij het college van Ged. Staten. Zij denken wel aan den Zondag, maar niet vol doende. 'Dhr v. Zuijen had gehoopt, dat het voorstel om subsidie te verleenen even als in 1922 zonder discussie zou zijn aangenomen. Spr. kan zich niet inden ken in het doordrijven van uiterst rechts. De R.K. kunnen toch zeker geen bezwaar maken, spr. woonde pas bij Brussel een tentoonstelling van aardbeien bij, die op Zondagmorgen te half twaalf door een kapelaan werd geopend. Dhr. Vienings zette indertijd ook reeds uiteen waarom ■de R.K. niet tegen een tentoonstelling op 'Zondag zijn. De antirev. kunnen niet tegenstemmen, daar het stelsel van 12 uur openen op Zondag kwam van wij len minister Talma. En ook mr Dieieman verdedigde een afwijkende meening om trent de Zondagsheiliging. Dhr Kodde wil de Zondagsrust opdringen aan de Zeeuw- scho bevolking, die in haar meerderheid daarvan niet is gediend. Dbr Wallien kan het met zijn familie lid en dorpsgenoot niet eens zijn, als deze zegt, dat ook de Chr.-llist. er niet tegen kunnen zijn. Hij heeft ook waar deering voor het, werk der Maatschappij:, maar het geldt een moreele kwestie. Als men zegt van 12 uur af wel, dan komt men alleen tegemoet aan de R.K. Ook iemand als Talma. heeft wel eens gefaald. Men zou het geheel kunnen overlaten, maar als men het voor de kerkdiensten doet, zou men te Breskens moeten wach ten tot des avonds na 7 uur. 'Dhr Van Dixhoorn herinnert er ook aan, dat Talma in 1913 voer het N.L.C. f 300.000 verdedigde en komt op tegen den dwang van rechts. Dlir Adriaanse zegt, dat liet zeker zui vere politiek is de Zondagskwestie steeds naar voren te brengen, maar hij steit voor de kwestie maar heelemaal te schrap pen. Men moet de subsidie geven alleen voor de zaak zelve, #en Zondag of an dere dagen aan het bestuur overlaten. Zeénwsch-Vlaanderen telt wellicht 1 op de 7 personen, die er tegen zijn, trou wens dat is een privézaak en een zaak van uityoering. De R.K. kunnen toch ze ker niet er tegen zijn. Dar Brandsina zegt teleurgesteld te zijn over het voorstel van Ged. Staten, het gaat hier over een beginsel en daarmede valt niet te transigeeren- Men kan niet den. kool en de geit sparen. Men mag niet vergeten „Gedenk den Sabbath, dat gij dien heiligt". Hulde brengt spr. aan dhr v. d. Putte, die eerlijk voor zijn beginsel Uitkomt. Dhr. De Pauw en zijn fractie zijn het geheel met dhr. Adriaanse eens. Dhr Moelker brengt hulde aan de meer derheid van Ged. Staten, die begrijpt te staan aan liet hoofd van een gemengde bevolking. Spr. bepleit eerbiediging van ieders vrijheid. Die er op Zondag niet been wil gaan, blijve weg. Dhr. Dieieman zegt, dal: op het gebied van'Zondagsheiliging ieder in zijn eigen gemoed ten volle verzekerd moet zijn, Calvijn zc-ide, dat de Zondag is voor liet vervullen van godsdienstplichten, rust en recreatie. Ieder moet persoonlijk uit maken hoe hij dit laatste opvat. Toch moet cle overheid waken voor do gelegenheid, rustig zijn godsdienstplichten waar te kunnen nemen en het verkeerde is, dat riiet alleen een tentoonstelling, maar ook cle daaraan verbonden feestelijkheden op Zondag doorgaan. Niemands overtuiging kan hem dwingen op Zondag wel een tentoonstelling te houden. Spr. zal voor liet ameridouicnt-D'ominicus stemmen. Dhr. Vienings zegt, dat aan de R.K. is geboden Zondags de mis bij te wo nen, maar daarna is er geen bezwaar tegen een gepaste ontspanning. Spr. her innert cle tegenstanders van het voorstel aan de woorden van Paulus, dal. alles wat men doel, moet zijn ter eere Gods. Na dagen van werken en het vervullen van zijn Zondagsplicht is er bij de R.K. geen bezwaar tegen tentoonstellings- bezoek. Dhr Erasmus meent, dat ieder vrij moet zijn hoe hij zijn Zondag wil besteden, on komt er tegen op, dat een minderheid zijn wil aan een meerderheid oplegt. Dhr. v. d. Wart meent, dat alleen is rekening gehouden mei de wenschen der R.K. Dhr Dieieman meent, dat 1/3 der Brcskensche bevolking tegen Zondagsopenstelling is. Dhr. v. Rompu zegt, dat Ged. Staten zich hebben gehouden aan hetgeen vroe ger door de Staten 'werd besloten. Dhr. Wallien zegt, dat een derde der kiezers van Breskens stemmen in de richting, die voor Zondagsheiliging is. AVaar men alleen rekening houdt met de wenschen der R.K. vraagt hij eerst, te stemmen over liet voorstel-Dominic'us, wordt dit verworpen, dan zal spr. voor het voor- stel-Adriaanse moeten stemmen. Het voorstel.-D'ominicus wordt verwor pen met. 21. tegen 19 stemmen. Voor de heeren v. d. Wart, Van Busseldorp, Wal lien, Boogerd, De Jonge, DominicUs, Tim merman, Sonke, Koster, Vogelaar, Ge- schiore, Laernoes, Brandsma, Joziasse, Hartoog, Kodde, Dieieman. v. d. Putte en Boller. Het yoorstel-Adriaans© wordt verwor pen ook met 21 tegen 19 Stemmen. Voor mevrouw Be^gsma en de heeren v. cl. AVart, Van Dusseldorp, Wallien, Boogerd, De Jonge, v. Oeveren, Van Dixhoorn, Koster, Moelker, Erasmus, Welleman, Van Zuijen, Adriaanse, De Pauw, Dieieman, Overhof, De Baere en Kakebeeke. Ten slotte wordl het voorstel van Ged. Staten aangenomen niet 21 tegen 19 st.. Voor mevrouw Bergsma en de heeren Vienings, Van Oeveren, Van Dixhoorn, Moelker, Erasmus, Welleman, Mes, Van Zuijen, Fruijtier, Adriaanse, De Pauw, Van Rompu, v. cl. Weijde, Nieuwenhuijse, Boonman, Overhof, De Baare, Dumoledjm, Hendriks© en Kakebeeke. Geldleening. In de afdeelingen werd geen bezwaar gemaakt tegen liet voorstel om een geld leening aan te gaan van f 4.000.000 ren tende ten hoogste 5,5 pet. voor conversie en voor buitengewone uitgaven. Het voorstel werd aangenomen z.h.s. Rekening 1923. Hetzelfde was het geval met het voor stel' tot vaststelling van de rekening 1923 in ontvang op f 4.539.852.99V2 en in uit gaaf op f 4.704.969.63 alzoo met een kwaad slot van f 165.116.63V2. Wijziging begrooting 1924 en 1925. Tegen liet voorstel tot wijziging van de begrooting 1924 was geen bezwaar in de afdeelingen en werd dit dan ook aangenomen. Bij dat tot wijziging van de begrooting 1925 werd naar aanleiding van een vraag vanwege Ged. Staten ge antwoord, dat bij gebrek aan belangstel ling de heer Tenge niet kan doorgaan met liet schrijven van zijn boek over den waterschapstoestand van Zeeland, dat dit tot groole kosten zou leiden en de betrokken post daarom wordt te ruggenomen. Ook dit voorstel werd aan genomen. Begrooting 1926. Bij de behandeling van de begrooting 1926 in de afdeelingen, werd o.a. scherp afgekeurd dat Ged. Staten nog niet over gingen tot een goed georganiseerd overleg met 't pers. van de bootdiensten waarbij de werktijden weer verslechterd zijn. Door Ged. Staten werd verbetering van den veerdienst AleereKamperland toegezegd. Afgekeurd werd de sterke inkrimping van den Zondagsdienst niettegenstaande de motie-Brandsma verworpen is. Ander zijds werd juist da.nk gebracht aan Ged. St. voor hunne maatregelen. Temeer Waar de diensten geregeld verliezen opleveren. Dit zelfde lid wil cle vermindering van steun uitbreiden en vraagt ten slotte of nog geen stemmen zijn opgegaan tot in voering van het ambtsgebed. Ged. Staten antwoordden, dat de wensch van vele Statenleden en het luttel aantal passa giers, tol beperking van den Zondags dienst aanleiding waren en, dat nog geen verzoek tol invoering van liet ambtsgebed is gedaan. Naar aanleiding van verdere vragen en opmerkingen wordt nog me degedeeld door Ged. St., dat herziening van het reglement op de wegen, en voet paden thans niet noodig is, dat voor waterleidingen de provincie hoogstens een risicogarantie verstrekt, dat de Brug te Thol'en door de gemeente alleen gelegd en bekostigd zaT worden en cle kosten door tol- of bruggeld zullen worden ge dekt. Verder o.a. dat de toestand van do waterkeering van den Onrust- en Jaeo- bapolder op Noord-Beveland niet veront rustend is; dat de kosten van herstel' der schade aan den weg GoesHoede ken skerke door .den aannemer van den aanleg der locaalspoorwegen worden ver goed. Nog antwoordden zij, dat door ver- s Jaging, der tarieven het verkeer met d©s autobus GoesHocdekenskerke is toege nomen en openbare aanbesteding zal' wor den overwogen; dat als men de diensten op AA'ester- en Ooster-Schelde in één band vereenigt, de directeur van den Oosterscheldedienst moet worden op wachtgeld gesteld, Wat geen besparing zal' blijken te zijn; dat het overnachten te Breskens niet zoo erg is, want het is per drie maanden slechts één maand, dat dit voorkomt. Inzake opmerkingen over ongelijkheid in de verantwoordelijkheid van vervoer tusschen Wester- en Oosterscheldedienst, ontkenden Ged. Staten dat er verschil is; bij heide diensten wordt gevaren op beurtvaartadres. Ged. Staten zeggen dili gent te zij'n inzake een goeden overgang met automobielen bij Zijpe. Een lid be toogt verlaging van de salarissen van ambtenaren en ook van de leden der Ged. Staten nu ook de burgemeesters met 15 pet. zijn verlaagd. Op verschil lende wegsverbeteringen wordt aange drongen en gevraagd de dienstregelingen aan de goedkeuring van de Kamers van Koophandel te onderwerpen. In een der afdeelingen werd door een lid het vertrouwen in Ged. Staten opge zegd, omdat verschil wordt gemaakt in de behandeling van het verzoek van den C'entr. Bond van Transportarbeiders en van 'dat van den heer v. Dlixhoorn inzake tol'afscliaffing. Zonder dat de Staten juist wisten wat het inhield, werd het laatst genoemde voorstel naar de afdeelingen verwezen, hetwelk niet het geval was met het eerste. Een ander lid stelt juist ver trouwen in toezeggingen van Ged. Staten, die zich 'tegen een vast instituut van gemeen overleg verzetten, omdat de lei ding bij den ondernemer moet blijven. Ged. Staten zijn wel degelijk bereid te allen tijde, wanneer uit den boezem van het personeel de wensch daartoe te ken nen wordt gegeven, om hen zelf of hun organisatie te hooren over de door hen aan de orde te stellen aangelegenheden. Dihr Overhoff houdt algemeene be schouwingen en is niet tevreden over cle wijze waarop Ged. Staten onderhan delen met de betrokkenen of hun organi saties betreffende dienst- en werktijden voor het bootpersoneel- Als men zóó doorgaat, zal de medewerking van het personeel en het vertrouwen in Ged. St. niet toenemen. Spr. dient een motie in, waarbij gevorderd wordt overleg met het personeel alvorens Ged. Staten regelingen treffen. Bovendien vraagt spr., gezien de drukte op het veer van Veere op Kam perland of het geen tijicl wordt, dat daar een nieuwe boot komt. De voorzitter acht hel; in strijd met de waardigheid van de Staten nu reeds weer terug te komen op ie kwestie der arbeidsregeling. Dhr van der AVart vraagt, wat er met zijn motie is gedaan, waarin werd neer gelegd, dat er iets voor liet personeel moet worden gedaan. Dhr Boogerd wijst ei op, dat waar zelfs de burgemeesters verlaging van jaarwedden kregen (De voorzitter zegt, 'dat dit niet tot de com petentie der Staten behoort) toch ook de leden van Ged. Staten voor zichzelf ook wel eens verlaging mochten voorstellen. Spr. wijst er op, dat de afvaartlijsten niet dezelfde voorwaarden voor vervoer voor Manufacturen Dames-en Kindlerconfectie Tapijten - Gordijnen Bedlcte» - Ledikanten en aanverwante artikelen is aangeven, bepleit intrekking der beurt- vaartadrassen, dringt aan op een wacht huisje bij Catsch'fi veer, en op spoedige afdoende voorziening in het veer Zi.jp©- Anna Jacobapolder. Dhr Dieieman meent, Jat velschillen de factoren gelden bijl het vaststellen van dienst- en werktijden, maar dat de lei ding in vaste banden moet blijven en waai- reeds enkele personen daarover heb ben mede te praten, daarbij ook nog niét eens de organisaties kunnen komen. D-e motie v. d. Wart is wel bij Ged. Staten besproken, maar er is nog niet lang over gediscussieerd. Het personeel zal echter wol worden uitgenoodigd voor besprekingen. Bij de artikolsgewijze behandeling dor- begrooting en wel bij de uitgaven, be pleitte dhr Erasmus het weder inleggen van oen vierde boot op Zondag, in het belang van de bevolking van ZeeUwsch Vlaanderen. Dhr cle Pauw wijst ei- op, dat op de booten Zeeland en Luctor et Emergo de Tweede klasse passagiers al weer van het bovendek zijn verjaagd, en nu slechts weinige ruimte hebben, wat op do andere booten nog minder is. Spr. juicht de goedkoop© retours toe, maar zou willen ze ook over andere trajecten terug mochten worden gebruikt en niet voor een paar, maar voor bijv. 5 maan den werden ingesteld. Ook wijst spr. er op, dat weipa- gebruik is gemaakt vau de vrachtauto van de provincie voor par ticuliere. doeleinden, de auto kwam te Tetrneuzen terug beladen met bloemen, doch zonder benzine cn getrokken door ©en andere. Dhr Dusseldorp zegt, dat de dienst regeling bij Ged. behoort, de meerderheid was van oordeel, dat de ingevoerde dienst do juiste is. Djhr Wallien meent, dat men in Zeeuwsch-Vlaanderen thians te vreden is met den Zondagsdienst. Die voorzitter zegt, gezien het besluit van de vergadering Van 7 Juli, dat men niet moet doorgaan met discussies over- de-ze kwestie en stelt voor de discussie te sluiten. Dit wordt aangenomen met 33 tegen 6 stemmen, 'die der heeren van Dixhoorn, Moelker, Erasmus, van Zuijlen, de Pauw en Hendrikse. Het voorstel- Erasmns om weer een vierde boot in te leggen, wordt verworpen met 29 tegen 11 stemmen. Dhr van Rompu zegt, dal het moeilijk was eerste en Iweede klasse passagiers boven uit elkaar te houden en daar mis bruik van werd gemaakt, toen is de gelegenheid voor tweede klassers opge heven. Trajectkaarten is ook moeilijk, omdat men dan van een dienst met goedkooper tarief over zou kunnen g|aan naar een duurdere. La.n'ger beschikbaar stellen van de goedkoope retours zal bezwaar ontmoeten bij het rijk, dat 80 procent betaalt in het tekort van den dienst. Dhr de Rauw zegt, dat de beide klas sen, toch aparte opgangen hadden en door deuren gescheiden waren. Zijn motie om daarin weer den ouden toestand te herstellen wordt in zooverre door den voorzitter overgenomen, dat Ged. Staten worden -uitgenoodigd dit te onderzoeken. Dhr De Pauw neemt daar mede genoegen en wordt het z. h. s. aan genomen. Waar dhr De Pauw ook. reeds gespro ken had over vrijkaarten door de Staten leden, waartegen bezwaren werden ge opperd, vraagt dhr Vienings bijv. 10 vrij- biljetten per jaar beschikbaar te stellen. Bij de post subsidie voor de Zeeuwsch- ATaamsche tramwegmaatschappij wijst dhr De Pauw op het dure huis, dat voor den directeur gebouwd is, hij spreekt van f50.000 en hij meent, dat dergelijke uit gaven goedgekeurd moeten worden door Ged. Staten volgens de voorwaarden van het renteloos voorschot. Er bleek over die voorwaarden verschil van meening te be staan, maar spr. bleef op een onderzoek door Ged. Staten aandringen. Dhr. Overhof herhaalde nog eens met aandrang dat er een nieuwe boot Veere Kamperland moot komen en meende, dat de veerschippers hun inkomsten te laag op gaven. Dhr. v. Rompu zeide, dat men dan ook voor dure kunstwerken zou ko men te staan.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1925 | | pagina 1