BIGGELAAR'S
TABAK.
Ho
Zaterdag 30 Mei SÜ5
39e Jaargang
DE HEMELIOODS.
A. WILKING
BANK-ASSOCIATIE
B
HONDIUS ZOON
is Pinkster-®*^8 eD geopend tot 4 uur nam.
EERSTE BLAD.
WAAROM
HET ADRES
Dit nummer bestaat uit twee bladen
FEUILLETPM.
Niet een hoop tabaksbladeren
fijn gesneden en in een zakje
gestopt
Er zijn bonderde soorten ruwe
tabak, en geen twee soorten
hebben dezelfde eigenschap.
Slechts de juiste samenstelling
der verschillende soorten geeft
een smakelijke pijp.
Deze samenstelling vindt U in
GOES HULST
KANTOOR GOES.
DEPOSITO'S - SPAARREKENING
EFFECTEN
COUPONS
Vlasmarkt K 145 - Telef. 117
ftffiDDELBURG
Uitvoering van Effectenorders.
Verzilveren van coupons.
Inlichtingen omtrent Effecten.
Nazien van Uitlotingen,
SAFE DEPOSIT.
Lange Delft I 34, Middelburg,
Modern Portretwerk. Billijke prijzen.
12 Briefkaarten vanaf f2.50.
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE C01NTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. tl; Administratie no. 58
Postrekening: No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0.0#
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 cf.
Bij abonnement belangrijke korting.
Op Maandag a.s., Tweeden Pinksterdag,
zal ons blad niet verschijnen.
WEELDE.
In de oorlogsjaren heeft Amerika
aan Engeland, Frankrijk en België veel
geld geleend, en deze landen leenden
op hun beurt weer aan de bondgenoo-
'ten. En dat niettegenstaande de mil
joenen zich in de miljarden begonnen
te verhezen.
Bij iedere geslaagde leening legden
de volken hel hoofd vveer gerust neer,
trotsch op hun credieren opi den goud
rijkdom nunner banken.
Daar was weelde in, meende men,
doch het was de weelde van den ar
men edelman.
Het werd' openbaai' toen de vrede
gesloten werd; en nu nog, zeven jaren
daarna wordt 't overal gevoeld, dat
het met de oeconomische huishouding
spaak loopt en de depreciatie van
het geld toeneemt.
En. bij dit alles begint nu de groote
geldschieter aan de overzijde van den
Oceaan zijn hand open te houden; en
met ongeduld te vragen naar de ge
contracteerde aflossing.
Vandaar algemeen de bede der re
geeringen tot hunne onderdanen om
toch soberder te ga,an leven, en de
krachten 'te stalen in steeds meer en
intensiever werk.
Ook aan onze natie is de noodza
kelijkheid van zuiniger beheer en meer
en krachtig aanpakken der arbeidstaak
in tijds voorgehouden.
Een aanmaning, die met ieder jaar
wordt herhaald in den vorm van hoo-
ger belastingpapieren.. Wie zijn bil
jet van de personeel© belasting thuis
ontving zal wel geschrokken zijn van
de groote verhooging van zijn aanslag.
Betalen is en blijft dan ook de bood
schap. Doch hiernaast wordt ook
steeds dringender de eisch om op het
huishoudelijk budget nog meer dan te
voren te bezuinigen.
Milhonairs telt onze bevolking zoo
veel niet, maar wel middenstanders.
En onder dezen zijn er nog verschei
dene, die zich de weelde van een uit
stapje naar het buitenland of een an
der weeldegenot kunnen veroorloven.
Doch velen zijn reeds zóó ver gedaald
dat zij zich deze weelde reeds heb
ben moeten ontzeggen. Inzonderheid
geldt dit den ambtenaarsstand.
Doch nog zijn er, die meenen, dat
het nog wel met eenige royaliteit gaan
kan. Het ,is nu eenmaal het zwak
van den Nederlander, dat hij boven
zijn stand leeft. Dit is de moreele
zwakheid onzer samenleving.
Vertoom is veler leuze geworden.
Dit nu zal anders moeten worden.
Vooral bij hen, die gewoon zijn aan
Kerk en School, aan Zending en Phi-
lantropie hun gave te offeren, en dit
willen blijven doen.
De fiscus wordt steeds brutaler.
Hij grijpt er steeds dieper in.
En wij nemen hem dit niet kwalijk.
Want ons land wordt ieder jaar ar
mer; en de toeneming der bevolking
met ieder jaar, vraagt steeds grootere
uitgaven.
Minister Coliin wij meldden het
reeds heeft in de zitting van
13.)
Een verhaal uit het Verre Westen.
(Nadruk verboden.)
o
HOOFDSTUK VII.
De laat'ste vergunning-Zondag.
De lente was weer in 'tland. Bruce
scheen niets te doen te hebben, althans
hij bracht het grootste gedeelte van den
dag aan de Halte door, dronk er Latours
whiskey en liep iedereen in den weg
Tevergeefs trachtte de Loods hem té
winnen door hem boeken te leenen en
illustraties, en allerlei kleine beleefdhe
den te bewijzen. Hij zou zich een dag
goed houden, om dan weer ruw uit te
vallen tegen den godsdienst en allen,
die voor godsdienstig doorgingen. Hij
miste den Prins, die zuidwaarts was ge
trokken op een van zijn periodieke uit
stapjes, waarvan niemand iets wist, of
begeerde te weten. Het bijzijn van 'den
'rins had altijd een bedarenden invloed
op Bruce en maakte zijn manieren minder
ruw. Die godsdienstoefeningen werden om
de veertien dagen gehouden en 't was
Zie volgende annonce.
Woensdag aaln de Eerste Kamer mee
gedeeld, dat de begrooting van 1926,
waarop gerekend is met een mogelijke
meevaller van tien miljoen der Rijks
middelen, toch nog, ten gevolge van
tegenvallers met een tekort van 16
miljoen sluit..
De faillissementen nemen toe, ook
de ongerechtigheid van hen, die met
het beheer van gelden belast zijn,
neemt steeds grooter afmetingen aan.
Groote zaken moeten liquideeren of
gaan over den kon.
Dr Kuyper heeft dit zien aankomen,
toen hij in een artikel ter waarschu
wing tegen 't weelde-gevaar jaren ge
leden hier reeds op wees. Hij eindigde
zijn weelde-artikel met de opmerking:
Het droeve is maar. dat de weelde
maakt heeft, dat geheele magazijnen
Het droeve is maar„dat de weelde
gemaakt heeft, dat geheele magazijnen,
zijn, voor wie thans armoede voor de
deur staat."
En ook dat zien wij nu gebeuren.
Altegaar ernstige waarschuwingen.
Arbitrage.
Het socialistisch congres te Kopen
hagen stelde niet alleen algeheele en al-
gemeene ontwapening voor ofschoon
niemand wist of, wanneer een mogend
heid ontwapende, de andere zoo maar
dadelijk zouden volgen maar ook in
voering van scheidsgerechten en afschaf
fing der geheime diplomatie.
Nog altijd wordt de deugdelijkheid en
de uitvoerbaarheid van een dezer beide
in twijfel getrokken.
Dr Kuyper schreef intertijd in no. 13151
van „De Standaard":
„En juist zoo staat liet met verwijzen
van alle internationale geschillen naar het
Scheidsgerecht. Een ieder zonder onder
scheid wil dit, en bidt het schier af. Maar
dit is de vraag niet. De vraag is, of zonder
onderscheid alle Mogendheden hierop
Amen zeggen. En ten tweede, wie, als een
mogendheid die haar Amen uitsprak,
straks toch aanvalt, deze mogendheden
tot Staan zal- brengen?
eigenlijk een verlichting voor allen, dat
hij bij de eerstvolgende gelegenheid weg
bleef. Mo.ore voegde er echter dadelijk bij,
dat hij zich schaamde over dat gevoel
van rust.
„Ik kan geen vat op hem krijgen,
hij is veel te geleerd," zeide hij na af
loop van den dienst tot mij, „maar", en
zijn stem trilde van mededoogen, „ik
zou er heel wat voor over hebben om
hem te kunnen helpen."
„Als hij zijn gedrag niet verandert,"
antwoordde ik, „zal hij weldra niet meer
te helpen zijn. Hij ziet nooit meer naar
zijn weiland omde enkele stuks vee, die
hij heeft, loopen in 't wilde rondzijn
huis is schandelijk verwaarloosd, en hij
zelf is een gebroken man. Grooter gek
dan hij ken ik niet. Is 'tgeen schande,
dat iemand zich zoo weggooit voor
niets
„Gij zijt hard in uw oordeel", zei
Moore, mij strak aanziende.
„Hard? Is het dan niet de waarheid?"
antwoordde ik heftig. „En dat hij, die
zoo'n goede moeder heeft!"
„Ja; maar kan hij het helpen? Is
het wel alles zijn eigen schuld?"
vroeg hij.
'Zijn eigen schuld? Natuurlijk. Van
wien anders?"
„Dat de Diplomatie minder geheim
moest zijn, was steeds ook ons gevoelen-
Maar ook hier staan we tegenover d«
vraag: Als nu vorst of minister zich hier
aan niet houdt, en stille afspraken maakt,
en uit die afspraken komt een oorlog,
een oorlog waarin ook alle partijen vol
geestdrift meegaan, eilieve, hoe wilt ge
dan stuiten wat in het geheim, zelfs bui
ten uw voorkennis, omging."
Wat dit laatste punt aangaat, sinds
dr Kuyper dit schreef, is deze quaestie
heel wat nader aan haar oplossing ge
bracht. Doch wie de oprfierking van den
geleerden schrijver nog eens overleest,
zal verstaan dat. ook zelfs bij zoogenaam
de opheffing van het geheime karakter
der diplomatie het oorlogsgevaar nog
niet absoluut als bezworen kan worden
beschouwd.
Natuurlijk houden wij in het oog dat
hier vanuit menschelijk standpunt, het
standpunt der Vrijzinnig- en Sociaal-demo
craten wordt geredeneerd.
Het standpunt van hen, die rekening
houden met. de Openbaring, de Zonde, het
Menschenhart, en de machten en krach
ten, die ook zelfs tegen alle pacifistische
predikaties in, en spijt Vredespaleis en
Vredesconferenties de oorlogsgedachte
kunnen levendig houden is een gansch
ander. Doch hierover zwijgen natuurlijk
de politieke oniwapenaars.
voor Manufacturen
Dames-en Kinderconfectie
Tapijten - Gordijnen
Bedden - Ledikanten en
aanverwante artikelen is
Massa-actie.
Een van de afgoden, waarvoor de heer
Stenhuis knielt, is de „massa-actie bui
ten het parlement".
Als hij goed op dreef is, dan komt met
bijna wiskunstige zekerheid het betoog,
dat de werkzaamheid in Kamer en Raden
(niet te hoog mag worden geschat, dat
boven deze in beteekenis uitblinkt de
actie van de massa buiten het parlement.
Overduidelijk is het begrip niet.
Wanneer den heer Sitenhuis op den
man af verweten wordt dat daarin toe
nadering tot de bolsjewistische gewelds-
actie begrepen ligt, dan komt ontkenning
met heftig gebaar.
Wat het dan wèl' is, wordt echter
met die ontkenning niet geopenbaard.
Ook dichter bij hem staanden, die die
per zijn ingeleefd in de socialistische
leer, lijden onder deze onzekerheid.
Zijn collega in de Eerste Kamer, de
heer Polak, gaat in het Weekblad van den
Algemeenen Nederlandschen Diamantbe-
werkersbond op informatie uit en voegt
zijn partijgenoot deze kostelijke woorden
toe:
„Wat bedoelt bijt nu toch precies met
die „massa-actie van het proletariaat bui
ten de parlementen en de gemeentera
den?" Waarin moet die „massa-actie"
toch wel bestaan? Aan vage rhetorica
heeft men geen houvast. Dat heeft men
alleen en uitsluitend aan eene nauwkeu
rige omschrijving van de „actie", die
„de massa" te voeren zal' hebben. Mis
schien is het dengenen, die met „luid-
„En de Edele Zeven? Zijn die er ge
heel buiten?" Zijn stem klonk rustig
en bedaard, maar er was iets in, dat
tot nadenken dwong.
„Och," antwoordde ik weifelend, „mij
dunkt, ieder behoort op zichzelf te pas
sen."
„Zeker, en ook als het noodig is, op
zijn broeder. Wat heeft een van ulieden
gedaan om hem te helpen? De Prins had
hem een jaar geleden nog weer op streek
kunnen brengen, als hij zichzelf een wei
nig had willen verloochenen; en datzelfde
geldt van u allen. Gijlieden doet precies
waar gij lust in hebt, zonder u om
iemand te bekommeren, en zoodoende
trekt de een den ander neer."
Ik wist zoo gauw niet wat te ant
woorden, ofschoon mij later genoeg te
binnen schoot; want hoewel hij be
daard sprak, flikkerden zijn oogen en
gloeide zijn gelaat van inwendig vuur.
Ik begreep wat een misdadiger voelen
moet, wiens schuld bewezen is. Dit Was
ongetwijfeld een nieuwe leer voor het
Verre Westen, lang niet gemakkelijk in de
praktijk, een groote belemmering voor
onze persoonlijke vrijheid, maar een
noodzakelijk gevolg van Moore's manier
om de dingen te beschouwen. Wat een
eindelooze verantwoordelijkheidIk had
GROOTE MARKT 24. TELEFOON No 41.
applaus Stenhuis' aangehaalde woorden
toejuichen, op wonderbaarlijke wijze ge
openbaard. Maar mij blijft het duister.
Misschen wi! Stenhuis eens vertellen
wat „de massa" nu toch wel' eigenlijk
doen moet, om onze mannen in de open
bare vertegenwoordigende lichamen „te
steunen en te beschermen".
Wat kan hij bedoelen? Vele en groote
vergaderingen en betoogingen op kritieke
tijdstippen? Maar dit is immers even
weinig nieuws als de ontboezemingen
Van Fimmen, die men reeds een kleine
eeuw geleden, in Robert Owen's tijd, pre
cies zóó hoordeiets ongekends, iets
dat slechts met „dit tijdperk van den
klassenstrijd" verband houdt, is het
geenszins.
Heeft Stenhuis deze dingen echter niet
op het oog, wat dan wel'?
Politieke werkstakingen misschien?
Ook al niet nieuws. Wij hebben er ge
kend en men zal bezwaarlijk kunnen
beweren, dat de arbeidersbeweging er
veel' genoegen van beleefd, er veel voor
deel' van gehad heeft.
Wij moeten en mogen bij de arbeiders
dan ook geen illusies wekken van plot
selinge en aanstaande neerslagerijen en.
van dito dito socialistische maatschappij^
vormingen. Zoo zal Stenhuis er ook wel
over denken. Dioch dan vraag ik hem,
welk nut er in stoken kan, den indruk
van het tegenovergestelde te wekken?
Indien er iets noodig is, altijd doch
zeker in deze tijden van verwarring en
N.V. Koopman's Meelfabrieken, Leeuwarden
Engrosverkoop bij Gebr. Duvekot, Goes.
verwildering, dan is het wel, dat dn
leiders van onze beweging alles vermijd
den, dat zelfs maar in de verte gelijkt
op de schallende frasenmakerij, de zin-
looze woordenkraam van communisten,
en dergelijken."
Zoodra de heer Polak bescheid heeft
op zijne informaties, deel'en wij ze onzen
lezers mee. (Rotterdammer.)
In massa op de knieën.
Eene kleine informatie over hetgeen
al zoo tot de „massa-actie" behoort,
heeft de heer Stenhuis l'.l. Zondag ge
geven, toen hij voor de Rotterdamsche
socialisten optrad.
Volgens het verslag ;'n de „Voorwaarts3
heeft hij toen onder meer deze gewijde
zinsneden gesproken:
„Niet wij jagen droombeelden na, maar
zij, de Colijns, Drcsselhuizen en Wijn
bergens, die het kapitalistisch regiem',
dat zóóveel' op zijn geweten heeft, willen
handhaven. Wiji zeggen het hun, deze
heeren hebben niet zulk een hoogen'
toon aan te slaap, %rj, die door hun
beheer menschen vermoord, zielen ver
trapt, volkeren verwoest hebben wij
donderen het hun toe:
op de knieën voor het arbei
dende volk
en vergiffenis gevraagd voor uwe wan
daden I (Toejuiching.)
Een kniel'-partij in massa voor het ar
beidende volk, als welks hoogepriester
de heer Stenhuis over het al' of niet ver-
leenen Van vergiffenis zal beslissen
'dat is een belangrijk onderdeel van de
massa-actie. (Rotterdammer.)
geen lust om er mij verder in te ver
diepen.
Veertien dagen later waren wij genood
zaakt om er ons ernstig mee bezig te
houden. De Edele Zeven zouden een
groote partij geven op de hoeve van de
gebroeders Hill. Die Prins was van zijn.
uitstapje teruggekeerd, nog wat lusteloo-
zer en cynischer dan voorheen. De partij
zou plaats hebben op den Vergunning-
Zondag. Wij hadden namelijk beurtelings
een Vergunning-Zondag en een Kerk-
Zondag, een beleefdheid aan den Loods,
die voornamelijk te danken was aan den
invloed van Hi en zijn voetballers. Er
was reeds iets gewonnen met deze wij
ziging in den toestand. Hi drukte het
nogal eigenaardig uit: „De duivel en, de
Loods heeft nog niet veel gekregen, maar
willen we er eens om wedden wie van
de twee het op den duur zal winnen?
Ik wed op hem, en jij?"
Bill was voorzichtig en wotu liever
eerst die kat uit den boom zien, waar
toe hij spoedig genoeg in de gelegenheid
kwam.
De partij bij de Droeders Ilill slaagde
uitnemend wat de gezelligheid aangaat.
Er waren heel wat Vergunningkaarten
aangevraagd, zoodat whisky en bier rij
kelijk vloeiden. Wedrennen den seheelen
dag en kaartspel tot diep in den nacht;
allerlei soorten van brouwsel, zoowel bij
dag als bij nacht; daarenboven luimige in
vallen, die tot nieuwe vermakelijkhe
den leidden, zooals bijvoorbeeld het weg
schieten der horens van losloopende jon
ge stieren dit waren de buitensporig
heden, waaraan de Club zich overgaf.
Maandagavond begaf ik mij op weg naar
de hoeve, daartoe aangezocht door Moore,
die bepaald wenschte, dat iemand van
ons naar Bruoe zou omzien.
„Ik hoor niet bij hen, gij wel", zei
hij. „U zullen zij het niet kwalijk nemen,
als gij eens komt kijken."
Dat deden zij dan ook niet. Zij za
ten aan de thee en verwelkomden mij
luidruchtig genoeg.
„Hola, schoolmeester 1" schreeuwde
Eruce, „waar is je vrind, de zedepree-
ker?"
„Waar gij ook behoordet te wezen,
als je tenminste nog in staat bent om
er te komen thuis."
„Als ,tjeblieft geen gezanik over den
Loods I" viel Hi uit.
„Poeh, poeh,' 'riep de ander, „maak
maar zoo'n drukte niet. Schenk liever
eens in."
(Wordt vervolgd.)
