Maandag 18 Mei 1935 39e Jaargang Bnitealauf?. DE HEMELLOODS. if O 193 ft ft A A FEUILLETON. De Zeeuw Drukkers-Exploitanten: OOSTERBAAN LE C01NTRE GOES Bureaux: Lange Vorstsfraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. II; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHU1J, L. Burg. Tel. no. 259 Een Roomsche Commissaris. „De Nederlander" keurt het af dat in Overijsel een Roomsche tot Commissaris der Koningin is benoemd in plaats van den afgetreden Chr.-Historischen heer v. Rechteren. Volgens het Chr.-Hist. blad had de, be noemde een Protestant moeten zijn. Is dit juist? De Roomschen tellen in Overijsel dertig procent der bevolking, volgens „De Neder lander". De overige zeventig procent zijn dus „Protestanten". Maar welke! Nemen wij de jongste Kamerverkiezin gen eens tot maatstaf. Wat zien wij dan? Uitgebracht 192.476 stemmen, waarvan: R.-K. 49.678; C.-H. 29.489, A.-R. 28.857- Totaal 108.024. Soc-Dem. 38.500, V-B. 14.784, V.-D* 10.040, Communisten 3109, Socialisten 2814, Linksche Plattelandersbond 2793- Totaal 82.041. (Chr.-Soc. 1774, St.-Ger. 1694 buiten rekening gelaten.) Met deze cijfers voor ons mogen wij gerust aannemen dat er van die zeventig procent Protestanten een groot deel ge gaan die men In den volksmond „niks" noemt. Procentsgewijze kan men dus indeelen 30 procent R.-K., 35 procent Chr. Pro testanten, en 35 procent zoogenaamde^ Protestanten. Indien naar deze berekening een man van links Commissaris bad moeten wor den, dan had het, naar dezen zelfden maatstaf, een sociaal-democraat moeten zijn als zijnde de S.D.A.P- de grootste partij in de provincie. Doch zoodanige be noemingen zijn in strijd met het beginsel door „De Nederlander" steeds voorgestaan en door wijlen den heer Lohman altijd aanbevolen: niet in de eerste plaats zien op richting en meerderheid. De Anti-Revolutionaire partij, dr Kuyper voorop, daarentegen verdedigde steeds 't standpunt: rekening houden met de ver houding der partijen. Er valt dan ook onzerzijds tegen de benoeming van baron v. Voorst onzerzijds al even weinig op te merken als tegen de benoeming indertijd van zijn Chr.-Histori.schen voorganger. Onder het ministerie-Mackay werd, in 1889, tot Commissaris in Drenthe be noemd Jhr. mr P. J. van Swinderen, A.-R., niettegenstaande er in Drenthe al ïieol weinig Anti-Revolutionairen woonden; «Ie Liberalen er zoo goed als geheel het rijk in hadden. Dr Kuyper herstelde in 1902 deze vergissing door de benoeming te bevorderen van den liberaal mr Linthorst Homan. Niet de spier het hoogste. Sport is uitnemend. Sportverheerlijking, die bij de ontwikke ling en verheffing van het lichamelijke alle andere belangen achterstelt, is een' kwaad. In deze dagen is niet overbodig de her innering aan de gespierde volzinnen waar mee Dr Kuyper 'in zijn levensbeschrijving over Keuchenius den lichamelijk zwakken en nietigen Keuchenius aan de sportaan- bidders tot voorbeeld stelt- Aldus schreef Dr Kuyper: „Van sport verwacht onze eeuw het- Het „rnensch robusta in robusto corpore" begint al meer de steen onzer paedagogi- sclie wijsheid te worden. Bij de gratie van uw b i c e p s zullen uw hersenen leven; in den forschen welge- vleesden arm zal de bron voor uw denk kracht, de springader van uw wilskracht ontspringen. Maar die sport-manie ten spijt, stond Keuchenius daar voor de groene bank, uit zijn schraalheid een zeggingskracht en kracht van moed en van bondig beloogen uitstralend, die onwillekeurig dwong tot de bekentenis, hoe niet de spie r, maar alleen Hooger inspiratie den held van het woord vormt, en waarborg van triomf alleen hem is verpand, die deze Hoogere inspiratie niet verloochent." (Rotterdammer.) 1 Typeering. M. (mr Marchant) besluit in de „Vrij zinnig-Democraat" een artikel over den Vrijheidsbond aldus: Wanneer wij in den verkiezingsstrijd de houding der verschillende partijen beschouwen, is die van den Vrijheids bond (Liberale Staatspartij) de zwakste. Deze partij verkeert in noodloestand. Zij tast zenuwachtig rond naar houvast. Zij grijpt nu hier, dan daar om afbrok keling te voorkomen. Zij wordt radeloos om de stichting van „dwergpartijtjes" door telkens anderen, die onder het gemis aan leiding de ontbinding zien naderen- Als typeering van de verhouding, welke tusschen de partijen der Linkerzijde be staat, is dit getuigenis wel van een bi- zondere welsprekendheid. Vermeende druk. Steeds verder bergafwaarts gaat het met de openbare school. Wie het niet gèlooven mocht, neme maar kennis van uitingen in den kring zelf van voorstanders der overheids- school. Het Fonds tot Steun van Volksonder wijs, dat een omzendbrief richtte tot de besturen der departementen van de „Maat schappij tot Nut van 't Algemeen", de afdeelingen van het „Ned. Onderwijzers- Genootschap" en van den „Rond van Ned. Onderwijzers", klaagt ach en wee. Men kan medevoelen met deze treu renden over een „verloren paradijs, doch tevens het bejammeren, dat inzicht in de oorzaken van het verlies nog zoo weinig wordt gevonden. Schuldige heet o.a. te zijn „een regee ring, die de openbare school vijandig ge zind is". Dat kennen we. Als het hijzonder onderwijs uit den staat van onrecht wordt opgeheven en de regeering wordt geroepen de gelijk stelling die overigens nog veel te wen- schen overlaat toe te passen, is deze schijnbare gelijkheid reeds in veler oog een aanval op de openbare school. Maar: „een regeering die haar-vijandig gezind is"? Herinneren we ons niet iets dergelijks uit de onvergetelijke dagen van den school strijd? Van dwang gesproken, toen was er een regeering, die kloeke belijders knechtte, die de bijzondere school onder den duim hield en „haar vijandig gezind was". En ging het Christelijk onderwijs ten onder? Integendeel. Het ging hun als het volk Israels in Egypte: „Hoe meer zij het verdrukten, hoe meer het vermeerderde, hoe meer het wies." Als ook het openbaar onderwijs die kracht, van een beginsel kent, zal de dus genaamde tegenwerking eener regeering, die haar vijandig heet te zijn, niets kun nen deren. Maar op die innerlijke waarde komt het dan ook aan. En daarvan zijn we niet al te zeker! Communale ontwapening. Het is niet slechts een enkele leuze, die door de strijders voor ontwapening wordt aangeheven. Wel het breedst is de schare van hen,, die voor internationale ontwape ning het pleit voeren. Daarnaast meenen anderen, dat Neder land het lokkend voorbeeld moet geven, waarom de eisch van nationale ont wapening wordt gepropageerd. Dit alles schijnt echter niet genoeg. Communale ontwapening is thans een aantrekkelijk ideaal, dat zelfs prac- tisch uitvoerbaar is, wat met de leuze van nationale ontwapening voorshands niet het geval kon zijn. De Maasstad heeft de primeur dezer politiek. En de sociaal-democraat ter Laan mocht er voor het nageslacht zijn naam aan verbinden. Onlangs waren te Rotterdam, zooals te doen gebruikelijk is, enkele nieuwe stra ten gedoopt en begiftigd met de bena mingen van Harnasstraat, Kurasstraat, Vizier straat en Lansstraat. Deze brute uitingen van verkapt mili- tairisme pijnigden het pacifictisch ge moed des heeren ter Laan, die sterke bezwaren opperde. Met het wellicht niet verwachte gevolg, dat het college van B. en W. uit de tweede stad onzes lands voorstelt, de oorlogs zuchtige namen te vervangen door een ander soort van meer huiseljjken aard. Klosstraat, Kegelstraat, Wielerstraat en Kokerstraat zal het voortaan niet meer zoo rauw, doch liefelijk in uw oor klinken. Het verzet van den heer ter Laan is niet tevergeefsch geweest. Door de nieuwe vondst der communale ontwapening heeft zich de S. D. A. P. on vergankelijke glorie verworven. Dus toch nog victorie op het stuk der ontwapening Tenzij zelfs het woord „victorie" milr- tairistisch mocht klinken! Goede eetlust, goede spijsvertering, goed bloed en een goed humeur worden verkregen door Foster's Maagpillen te ge bruiken. Deze pilletjes helpen de lever, maag en ingewanden door de vloeiing der gal te regelen. Zij werken zeer zacht en hebben ,geen nadeelige reactie. Prijs per flacon van vijftig versuikerde pillen f0.65; in apotheken en drogistzaken. (9) De onrust in Bulgarije. Koning Boris heeft, toen hij den troon besteeg, gezegd tijdens zijn bewind nim mer een doodvonnis te zullen teekenen. Derhalve kregen 24 personen, die ter dood veroordeeld waren, levenslange gevange nisstraf. Men was nu nieuwsgierig, of koning Boris thans het doodvonnis zou teekenen van de zeven personen, die ter dood veroordeeld zijn in verband met den aanslag in de kathedraal. Naar een bericht nader uit Sofia meldt, heeft koning Boris het doodvonnis der plegers van den aanslag op de- kathe draal aldaar niet onderteekend. De dood straf zal in levenslange gevangenisstraf worden veranderd. Op die maniér helpt de doodstraf ook al niet veel. Een ernstig complot. De politie te Belgrado heeft een aantal documenten in beslaggenomen, waardoor een ernstig communistisch complot tegen het leven van vooraanstaande .Toego Sla vische politici aan het licht is gekomen. Het complot was o.m. gericht op het dat zal uit zijn, zoodra, die man komt", zei Bruce, zelf de zoon van een predikant te Edinburg, en thans secretaris van de Club. Niemand sprak zoo bitter als hij over den „indringer" die probeeren zou beslag te leggen op hun vrijheid, hen in de kluisters zou willen slaan van -een verouderde, schijnheilig© vormelijkheid. De andere Clnbgenooten, hoewel min der vijandig gezind, waren het er onder ling over eens, dat de vestiging van een kerkelijk man in Zwaankreek een beden kelijk, onbeschaamd, ten eenenmalè on- noodig inkruipsel was. Hi Kendal en zijn vriend Bill BrondO' hadden er natuurlijk geen eigen opinie over. Ei' was geen enkel aanrakingspunt tusschen de Kerk en hen. Een twaalfjarig verblijf in Montana had hun volkomen duidelijk gemaakt, dat een kerkgebouw een weeldeartikel der beschaving was, waar het Verre Westen heel goed buiten kon. Behalve üe Club was er nog slechts een, wiens oordeel in Zwaankreek van eenig gewicht was, en dat was de Voor trekker. De Club had. geprobeerd hem tot zich te trekken door hem tot eerelid te be noemen, maar hij liet zich niet zoo ge makkelijk weglokken uit zijn huis, hoog leven van den premier Pasitsj, den mi nister voor de opvoeding Plikioewitsj en eveneens van verschillende leden van het Russische emigratiebureau te Belgrado, Politie- en militaire voorzorgsmaatregelen zijn getroffen. De bewaking der regee- ringsgebouwen, van het parlementsge bouw en van het koninklijk paleis is verdubbeld. Dfe fiscus en Sovjet-Rusland. De „Prawda" te Moskou publiceert den tekst van een circulaire, door een can- tonale sovjet den ontvangers der belastin gen toegezonden. Het document bevat de volgende duidelijke wenken om belasting ontduiking of -weigering tegen te gaan: „U wordt verzocht, een veel krachtiger druk uit te oefenen ten opzichte der boe ren, die de belasting niet betalen. Tot dat doel moet ge binnen veertien dagen minstens 200 boeten opleggen en 300 arrestaties verrichten." Het salaris van Hindenburg. De begrotingscommissie van den Rijksdag heeft op voorstel van den Cen trumsafgevaardigde dr Kloeckner besloten het salaris van den rijkspresident te ver- hoogen op 60.000 mark per jaar. Bo gelegen tusschen de heuvelen, waar hij met zijn dochtertje Gwen en haar Indi- aansche kindermeid Ppnka woonde. Dat. de Kerk zich met Zwaankreek ging bemoeien, scheen hij als een persoonlijke beieediging op te vatten, paarin her leefd© voor hem de beschaving, die «hiji lang geleden met vrouw ©n kind ont vlucht. was, ©n toen hij voor tien jaren hel stoffelijk omhulsel zijner vrouw neder- leigde in het eenzame graf op den groe- nen heuvel vlak tegenover zijln huisdeur brak de laatste band met het verleden. Hij schuwde alles wat aan de wijde wereld buiten de grens der prairie her innerde, zooals .iemand terugschrikt, voor het onverwachte aanraken van een oude. wond. „Ik denk, dat ik verder zal moeten trekken", zeide hij somber gestemd. „Hè, waarom?" vraagde ik verbaasd, omdat zijn weivelden groot genoeg waren voor zijn kudden. „Die beroerde Hemelloods". Hij vloekte nooit, dan wanneer hij wer kelijk ontroerd was. „Heanelloiods?" herhaalde ik. Hij; knikte, en wees zwijgend naai het aanplakbiljet. „Kom die zal iu geen kwaad doen", VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3. Losse nummersf0-05 Prijs der Advertentiën: 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et. Bij abonnement belangrijke korting. vendien zal de rijkspresident 120.000 mark voor representatie krijgen. Bij de stemming onthielden zich de sociaal-de mocraten, die de kwestie nog niet hadden: besproken, terwijl de communisten tegen stemden. De Europeesche schulden aan Amerika. Onderhandelingen over de regeling van de schuld aan Amerika zijn niet alleen gaande met Frankrijk, maar ook met Italië, Tsjecho-Slowakije en Roemenië. De Amerik. amortisatiecommissie heeft alle vijf regeei'ingen laten weten, dat de Ver. Staten prijs stellen op een stipte regeling van het schuldvraagstuk. 'De Amerikaan- sche gezant te Parijs heeft de Fransche regeering meegedeeld, dat Washington in stemt met het zenden van een commissie voor de schuldregeling naar Amerika. Ook Griekenland, Zuid-Slavië, Estland en Letland hebben een aanschrijving van de Vereen. Staten ontvangen tot regeling van de schuldkwestie. Alleen Rusland is niet gemaand, daar de regeering niet door de Ver. Staten erkend is. De Fransche regeering schijnt niets te voelen voor het bespreken van de kwestie van de schuld aan Amerika. Dat is te begrijpen „Ik kan het niet "uitstaan; ik moief weg." „En hoe dan met Gwen?" vraagde ik, "want zij was het licht zijner oogen. Het zc|u jammer zijn, uit te scheiden met haar lessen." Ik gaf haar namelijk eens in de week les aan huis. „Ik weet het niet. Daar ben ik het nog niet met mijzelf over eens. Ik zoU. zoo. denken, dat zij genoeg weet voor Laag Heuvelland. Wat komt het er hier op aan?" zei hij bitter, en voor zich heen pratend, zooals menschen, die veel al leen zijn, wel meer doen. Tk wachtte een oogenblik en zei toen: „Hoor eens, ik zou niet te vlug zijln. met plannen maken", wet wetende, dat een voortrekker aan niets zoozeer het land heeft, als aan het veranderen van zijn levenswijs. „Misschien", voegde ik er bij, „zal hij niet lang hier blijven". Die mogelijkheid greep hij met beide handen aan. „Daar zeg je zoo watl Er is in ieder geval niet veel, om hem hier, te hinden." Dit gezegd hebbende, reed hij te rug naar zijn eenzame woning'. (Woordt vervolgd.) Een verhaal uil het Verre Westen. (Nadruk verboden.) 6) O' Maar ik moest mijn opdracht vervul len en plakte dus op de deur van de Halte, vlak onder de kennisgeving van den grooten voetbalwedstrijd, de hekend- making: „Godsdienstoefening zal worden ge houden te Zwaankreek in de gelag- 1 kamer van de Halte, Zondag over 1 een week, dadelijk na afloop van den voetbalwedstrijd. Er was een zonderlinge tegenstrijdig heid in de twee aanplakbiljetten, en te vens iets uitdagends. Den geheelen volgenden dag, een Zater dag, en ook de week daarna bewaakte ik mijn aanplakbiljet en genoot van den indruk, dien het' teweegbracht, en de op merkingen die het uitlokte. Het was de eerste nadering van een beschaving, die velen van hen, rnetvra de den rug hadden toegekeerd, waar som migen voorgoed mee wilden afgedaan hebben. Robert Muizert, een van do pas aan gekomen boeren, zag in deze kennisgeving een belofte van goede dingen: vooruit gang in zaken, markten, stijging van lan derijen, hoewel hij zich bezorgd afvroeg wie ten slotte de lasten zou moeten dragen. Zijn flink, haastig gebakerd vrouw tje redeneerde al zijn bezwaren weg eu was met het oog op haar jongens van. harte blij over de komst van een dominee. Al oe moeders en het meerendeel der vaders deelden in haar gevoelen, maar de anderen, en met name dat drukke, be weeglijke troepje, de Club der Edele Zeven, zagen de komst van den zende ling met leede oogen, zoo niet erger, aan. Zij begrepen, dat hun onbegrensde vrij heid van leven bedreigd werd. De Ver gunning-avonden zouden in het vervolg, op zijn zachtst genomen, besproken wor den, de Zondagsche jachtpartijen em wed rennen met de daarbij behoorande ver makelijkheden zouden voortaan plaats hebben onder het oog der Kerk, en dat zou het genot niet verhoogen. „Een mensch kon hier tot nog toe f. precies doen, waar hij lust in heeft, en

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1925 | | pagina 1