Wo 16
Zaterdag 18 April IIMI5
ïEeeeooii^oEN
KEES HELDER
KOOPMANS™^»"»1
Slle Jaargang
BANK ASSOCIATIE
EERSTE BLAD.
Firma J. A. L. f,. WITTE
0it nummer bestaat uit twee bladen
KANTOOR GOES.
DEPOSITO'S - SPAARREKENING
EFFECTEN
SPECIAAL ADRES VOOR
FOTOGRAAF
Langedelft I 34 - middelburg
GOES.
TARWEBLOEM, KRISTAL
©rukkers Exploitanten:
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureau-x: Lange Vors'straat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Adminisiratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor (e Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentien
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
Rijksmiddelen.
De Maandstaat der Rijksmiddelen over
Maart maakt een gunstiger indruk dan
die over de tweede maand des jaars;
do inkomsten bedroegen circa 36 miljoen,
tegen even 31 miljoen in Maart 1924.
Tot «leze verhoogde opbrengst hebben
pile middelen meegewerkt, mot uitzon
dering van - en dit zijn nu juist do
middelen op welker verhooging als maat
staf voor 'Verbeterd handelsverkeer zoo
gehoopt wordt do dividend- en tan
tième-belasting, do registratierechten en
de invoerrechten. 'Ook de tabaksaccijns
ging 87 duizend gulden terug. Do overige
accijnzen waren hooger. Suiker zelfs ruim
drie kwart ton.
De Rijwielbelasting bracht 384 duizend
gulden op.
Van enkele bronnen van staatsinkom
sten valt de hoogere opbrengst op. Zoo
ging de Inkomstenbelasting een en een
kwart miljoen gulden vooruit, do Grond
belasting 2Va ton, de Vermogensbelasting
lVa ton en het Personeel ruim een ton
vooruit. Ook de Successierechten waren
circa vier ton hooger dan in Maart 1924.
Maar do lagere opbrengst der Invoer
rechten ruim oen ton (3.3 miljoen
teegn 3(4 miljoen) is eveneens op
vallend, dewijl in de laatsten tijd grootero
invoeren plaats gevonden hadden dan
onder normale omstandigheden het geval
zou zijn geweest, van goederen waarvoor
krachtens de nieuwe tariefvvet, 'tzij al dan
niet met recht, hoogere rechten worden
gevreesd.
Van de buitengewone middelen heeft
de oorlogswinstbelasting ook thans weer
niets opgebracht. Deze bate schijnt thans
wel vóór goed tot het verleden te.behoo-
ren. Verleden jaar Februari kwam uit
dien hoofde nog f 252.003 binnen, en in
Maart f 120.000. t)ie inkomsten van het
Leoningsfonds brachten 8.3 (vorige jaar
7.2) miljoen op. Uit de gewone Staats
inkomsten is in de drie eerste maanden
des .jaars een bedrag van 110 miljoen
ontvangen tegen 101 miljoen in het gelijk
namige tijdvak van het vorige jaar.
Het nieuwe Framche Kabinet.
Dit kabinet als geheel bestaat uit kun
dige, zelfs deskundige mannen. De sa
menstelling van het kabinet Painlevé be
vestigt duidelijk de wending naar rechts,
die reeds was aangekondigd. Op verschil
lende punten van politiek beleid, die Iler-
riot moeilijkheden berokkend hebben, mag
men van dit kabinet éen anderen koers
verwachten. Caillaux is een tegenstander
van de heffing in eens, de Monzie en
Briand zijn voorstanders van handhaving
van het gezantschap bij het Vatikaan, om
slechts enkele punten te noemen. Voor do
socialisten zal het moeilijk kunnen worden
met dit ministerie samen te werken. Als
zij straks hun plannen voor het financieel
herstel des lands indienen, kunnen zij
al dadelijk met Caillaux in botsing komen.
Naast deze moeilijkheden, die te voorzien
zijn in de Kamer, blijft do tegenstelling
tnsschen kabinet en Senaatsmcerderlieid
bestaan. Ook daar zal vooral minister
Cailla'uK voor heete vuren komen ie staan.
Hij heeft verklaard het verleden te willen
laten rusten, ,maar zal in den Senaat
Poincaré en Millerand tegenover zich vin
den, die geen redenen hebben hem to
sparen. Een lang leven schijnt het ka
binet Painlevé, hoe uitmuntend het moge
zijn samengesteld, dan ook niet bescho
ren, profeteert de „N. R. C."
De onrust in Bulgarije.
In het district Novva Zagora heeft de
recherche meer dan 100 lieden in hech
tenis genomen. Uit het. verhoor der aan
gehoudenen is duidelijk gebleken, dat de
aanslag op koning Boris en op de kathe
draal hot sein voor de revolutie en het
uilroepen van de sowjetrepubliek op den
Balkan had moeten zijn.
Dadelijk na de ontploffing in de kathe
draal begaf de koning zich naar de plaats
des onheils, waar de menigte hem le
vendig toejuichte. De helsche machine,
die van een uurwerk voorzien was, was
onder het dak van het Zuidelijk stuk
van de kathedraal aangebracht. Het ge
tal der dooden bedraagt ongeveer 100,
dat der gewonden 200. De minister-presi
dent, de minister van oorlog en de minis
ter van binnenlandsche zaken liepen lichte
kwetsuren op. Onder de dooden bevin
den zich ook de burgemeester van Sofia
en de gepensionneerde generaal Neiden-
hoff. Onmiddellijk na de ontploffing kwam
de ministerraad lpjeen. Er zijn tal van
lieden aangehouden. In de stad is het
rustig.
Het „Acht Uhr Abendbl." heeft de Bul
gaarsche zaakgelastigden in Berlijn en
Weenon over clen in Sofia plaats gehad
hebbenden bomaanslag geïnterviewd.
De regeering Zankoff, aldus Dr Popoff,
wist, dat haar vijanden een ernstigen.
aanslag tegen haar beraamden. Zij had
liet origineel in handen van een document,
gedateerd 12 Maart, waarin de Russische
sovjetregeering een aantal aanwijzingen
gaf over een omwenteling, welke 15 de
zer om klokslag 12 uur in Bulgarije had
moeten uitbreken. Deze agrarisch bolsche-
wistischo opstand zou in Wost-Bulgarije
(moeten beginnen en van daar uit zich
over geheel het land verspreiden, bi be
doeld document werden nauwkeurige aan
wijzingen gegeven voor een aantal hom
aanslagen en brandstichtingen, welke met
name 'Sofia jouden lerrorisecrcn.
De Weensche zaakgelastigde is van mee
ning, dat, zoo de brand momentcol al
in Bulgarije uitgebroken is, do andere
Balkanstaten aan dezelfde hittere verras
sing blootstaan, want de sovjets werken
in die andere staten even hard als in
Bulgarije zelf.
GROOTE MARKT 24. TELEF00W No. 41.
COUPONS
De verzakkende ,stad.
Oelsnitz in het Ertsgebergte-, twee uur
van Chemnitz gelegen, is in de laatste
tien jaren reeds drie meters gezakt. Na
tuurlijk is hot geen gelijkmatig zakken.
Die huizen worden uit elkaar gerukt, zijlu
gespleten, hellen voorover; de ramen en
deuren staan scheef in de muren. Die
bodem van een overwelfd riviertje is
aan de eene zijde van de stad zoozeer
gezakt, dat het water niet meer langs
de oeverbedding wegvloeien kan, het is
de kelders der woningen binnengcloopen.
Het gemeentebestuur hoeft een groote
pompmachine gekoc'ljR om dit gevaar al
thans te bestrijden, maar, zoodra bet
eens flink regent, staat bet heele centrum
der stad 'toch nog onder water.
Men beeft reeds ,een aantal huizen
gc-heel moieton afbreken: aan do andera
woningen moet er bijna het heele jaar
door gewerkt worden. Telkens moet de
overheid monschen verplichten hun huis
le verlaten. Br zijn er, die-, niettegen
staande alle gevaar, toch uit hun oude
huis niet willen vertrekken. Ben paar
maanden geleden heeft tie politie zich
met geweld tccglang moeten verschaffen
tot een woning ,die reeds half onder
Water stond en waar twee oude juf
frouwen zich in haddeti opgesloten. Die
winkeliers klagen bitter over den nood,
die hen dwingt juist het groote verkeers
punt, want dit is het meest bedreigd, to
moeten verlaten. Die oorzaak van dit
zich langzaam voltrekkende drama, is
de jaren geleden roofbouw van een mijn
onder do stad. Men heeft die mijn vol
komen uitgeput en toen er geen kolen
meer waren, niets meer gedaan om de
stevigheid van den bodem te verzekeren.
D(e stad wil dei mijnmaatschappij aan
sprakelijk stellen voor de schade, doch
deze weigert te betalen. Intusschcn gaat
de verzakking steeds dcor, want er is
geen geld om de noodige maatregelen
uit te voeren.
Uit Zuid-Afrika.
Naar de „Daily Express" uit Kaapstad
verneemt, wordt de staat van beleg in
bet gebied der Rohoboths nog steeds ge
handhaafd. Van de driehonderd opstan
delingen zijn er 200 tot geldboeten van
7 pdst. veroordeeld, anderen tot boeten
van 30 pd.st. a 40 of 4 maanden ge
vangenisstraf. Daar de gevangenis te
Windhoek niet groot genoeg is, zijn ver
schillende veroordeelden als spoorwegar
beiders .werkzaam gesteld.
Korte berichten.
Volgens een bericht uit Halle is
graaf Luckner voornemens als gezagvoer
der v'an een rotorscliip een reis om de
wereld te ondernemen en jn verschil
lende plaatsen van Amerika, Australië en
Nieuw Zeeland lezingen te houden.
Markof en Bakalof, hoofdbestuursla
den van de Bulgaarsche boerenpartij, zijn
in hechtenis genomen, verdacht van me
deplichtigheid aan den aanslag op ko
ning Boris.
De Bulgaarsche vliegers Duzoenof en
Georgef zijn Woensdag met hun toestel
in het vliegkamp Van Bojo.erisjte neer
gestort en omgekomen.
Uit Kopenhagen wordt gemeld: De
Docnscho matrozen en stokers besloten,
den 21sten dezer in staking te gaan,
indien de reeders hun eischen niet zou
den hebben ingewilligd. De zeelieden
eischen 10 pCt. loonsverhooging, terwijl
de reeders juist de noodzakelijkheid cener
loonsverlaging van 5 pCt. te kennen had
den gegeven.
- President Dioiunergue, die op 3 Mei
eon bezoek aan do Poolsche hoofdstad
wilde brengen, heeft dit, bezoek voor
onbopaaklen tijd uitgesteld, in verband
met de binnenlandsche politieke moei
lijkheden in Frankrijk.
Die vücgpostverbinding tusschen
Kaapstad en Durban blijkt niet aan de ver
wachting te voldoen en daarom zal deze
on-economischo lijn na afloop1 v,an den
proeftijd van 3 maanden vermoedelijk
niet worden voortgezet.
D|c minister van verkeerswezen in
Engeland heeft een rapport uitgewerkt
nopens de beperking van het verkeer met
autobussen in 'Londen, met het doel,
pen einde te maken aan de steeds, toe
nemende drukte in de Londensche straten.
Volgens zijn plan zal 't verkeer met auto
bussen in '603 straten geheel worden
verboden, terwijl in 1GO straten slechts
een beperkte dienst wordt toegestaan.'
To Madrid is de oudste zoon van
den ex kroonprins van Duitschland aan
gekomen voor een bezoek aan de konink
lijke familie, en zal in gezelschap van
den Koning en de Koningin een bezoek
brengen aan Seville.
Duitschland doet krachtige pogin
gen om het Fransche verzet te overwin
nen tegen de voorgenomen uitbreidingen
van den Rijnlandschen telefoonkabel, dooï
aanleg van de telefoonkabollijnen Keulen
DiuerenAken, aansluitende aan hei
Belgische kabelnet, KeulenBonn.Ko-
blontz(M'ainz(WjeistoadenFrankfort
DuisburgCrefeld en DusseldorpNeuss
M .-Gladbacil. Over Frankfort en Bazel
zou Zwitserland dan per telefoonkabel
met Nederland verbonden worden.
D|e bij Neu-Wiied gelegen Hermanns-
hiitte, waar 250 arbeiders werken, is door
ide firma Friedrich Krupp A.-G. te Essen
stopgezet.
Voor de verkiezing in Duitsch
land, welke 26 April plaats heeft
voor het rijkspresidentschap, zijn drie can-
didaten gesteld, n.l. Marx, Hindenburg en
'Ihaelmann.
Volgens een bericht uit New-York
is de vulcaan Managua in Nicaragua
gaan werken. De landstreken bij1 den berg
zijn met een dikke aschlaag bedekt. Er is
veel schade aangericht. De bevolking
vlucht.
De Kon. Luchtvaart Mij-
Du Zomerdienst der K- L. M, is zoo
belangrijk, dat Nederland opeens oen dei-
grootste centra van het international©
luchtverkeer zal worden.
Die K- L. Mi- moest 5 October haar
dienst op Hamburg en Kopenhagen slui
ten en bleef van 5 October 1924 tot
heden dagelijksche diensten onderhouden
op Londen en Parijs. Daarbij hebben
lange tijdperken van mist de regelmatig
heid van den dienst ongunstig beïnvloed.
D<e ongunstigste maanden waren Janu
ari en Februari; in Maart herstelde het
verveel zich aanmerkelijk-
Het is steeds de politiek, der K- L. M,
geweest cm zooveel mogelijk luchtverkeer
naar Nederland te trekken en zoo is
Nederland e>en der grootste centra van
het luchtverkeer gewerden en volgt Am
sterdam als luchthaven stellig dadelijk
nh Londen. Schiphol is daarmede in 1925
do tweede luchthaven 'van de wereld ge
worden.
Thans, in 1925, komen er: 3 diensten
per dag heen en terug op Londen, 2 op
Parijs, 2 op Brussel, 3 op Hamburg, 2 op
Kopenhagen, 1 op Malmö, 1 op Berlijn, 1
op Keulen 1 op Bazel.
Er komen per dag 11 vliegtuigen aan
te Amsterdam en er vertrekken er 11.
Te Rotterdam komen 5 lijnen samen. D|it
is een luchtnet, dat waarlijk uitgebreid
ca veelzijdig mag lieoten.
Dc- K. L. M- moot zich beperken. Ston
den haar gelijke middelen ton dienste als
den buitenlandschen maatschappijen, dan
zou zij haar vloot en daarmede haar
programma, belangrijk kunnen uitbreiden.
Do K-L.M. zal zich in 1925 nog meer
dan voorheen toeleggen op het houden
van korte vluchten, ten einde het
publiek zooveel mogelijk anct hel lucht
verkeer bekend to maken. In 1924 hebben
reeds ruim 2500 personen gebruik ge
maakt van do op Schiphol en Waalhaven
geboden gelegenheid tol korte terrein-
vluchten. Om het luchttoerismo nog' meer
in de hand te werken hoeft de K-L.M.
het tarief voor de route Amsterdam
Rotterdam van f 12 50 teruggebracht tot
f9- Ten slotte organiseert zij rondvluchten
van het eene vliegveld naar het andere
met terugkeer via Soos torberg voor groe
pen van omstreeks 8 personen, waarvoor
reeds nu verscheidene aanvragen zijn
binnengekomen. Dok de bezoekers van
do tentoonstelling te Heemstede worden
in do gelegenheid gesteld op Schiphol
'te vliegen.
Dezen Zomer
van de
D o 2de Ka m e r v e r k i e z i n g e n.
De lijst van den Plattelandersbond, die
in alle 18 kieskringen gelijkluidend za)
worden ingediend, is als volgt samenge
steld:
1. A. Braat, litl der Tweede Kamer;
2- A. v. d. Hoven 1) te Alblasserdam;
3- Reitsma, te Appelscha; 4. Burgemees
ter Fokker 2) van Zierikzee; 5. R. Watjes
Groningen; G- J- (kosterman te Rolde;
7- Mr Vervcom te Herwijinon: 8- C- in
't Veld te Almelo; .9- R- Bossinade Hzn
te Oldekerk (Gr.); 10. R. Pruisen; 11.
O- Walraven, Nieuwcndijk; 12- A. J.
Knophout; 13- J- M.ichielsen te Bodegra
ven; 14- II. de Vries' te Appelscha; 15.
Van Hateren te Vlagtwedde; 16- S- de
Rcgt te Wissenkerke; 17. Mevr. Buwaldar
Toukens te Costcrwolde; 18- F. van Ves-
scm to Bruinisse; 19. H. Walven; 20.
F. Bos te Lonneker.
1) In 1922 eerste candid,Tat op' de z.g.n.
rechtscho plattelandcrslijst. Van dit boeren
bedrog schijnt men nu toch genoeg te
hebben.
2) Stond jarenlang als liberaal bekend en
had als zoodanig zitting in de Eerste Kamer,
doch gaf zich enkele jaren geleden als Chr.
Historisch uit en blijkt nu volgeling van
Braat geworden te zijn.
Onze broeders te B1 o lc z ijl 1.
Wij willen niet nalaten in deze rubriek
nog eens' de aandacht te vestigen op
den droeven strijd, waarin ettelijke onzer
broederen te Blokzijl gewikkeld zijn. Het
gaat daar om het recht. Of onze chris
ten-broeders het recht zullen hebben,
zich ongestoord te voegen in den Chr.
Houtb.ewerkersbond, dim wel of de firma
Loos, het recht hebben zal, eenig en
alleen omdat zij in dien Bond gaan,
hen op straat te zetten.
Be bekende Ds Hofstede, schrijft er van
in de „Roti,":
Waar voor 25 jaren reeds de grondsla
gen werden gelegd voor de Chr. vakbewe
ging, waagden de arbeiders der firma
Loos het thans eerst lid te worden eenei
€hr. vakvereeniging. En ziel zonder dat
van deze organisatie nog eenige actie
was uitgegaan, zonder dat eenige eisch
hunnerzijds was gesteld, werden plotse
ling 6 December zeven man ontslagen
zonder waarschuwing. Van de zeven wa
ren vier bestuurslid der afdeeling van
den Chr. bond, w.o. één antirevol. ge
meenteraadslid, ouderling der Herv. Kerk,
één bestuurslid der Chr. School, enz.
Deze daad aanranding van het recht
van vrijheid van vereeniging had ten
gevolge, dat heel het personeel zich achter
de ontslagenen schaarde, in het besef, dat
anders de organisaties voor goed zouden
verdwijnen. Met zeldzame eendracht heb
ben deze arbeiders heel het personeel
der firma, nu reeds '13 weken den
strijd volgehouden voor de vrijheid van
den arbeidenden standi
En nóg is het einde niet. Tweemaal
heeft de Rijksbemiddelaar gepoogd het
conflict-te beëindigen; tevergeefs, de fir-
BOEKWEITEMEEl
5T-; -V"
AiVÓ0R; HUISHOUDELIJK GEBRU
N.V. Koopman's Meelfabrieken, Leeuwarden
Engrosverkoop bij Gebr. Duvekot, Goes.
ma weigert zelfs behoorlijk met dezen de
zaak te bespreken of de motieven voor
hare houding bloot te leggen, 'laat staan
eenig voorstel te doen.
En aan 't slot van zijn stuk zegt ds II.
Het is een rechtvaardige strijd, die
hier gestreden wordt. En (jaarom doe
ik een beroep op de lezers van dit blad
een strijdpenning liun te doen toekomen.
De Bonden koeren uit en die uitkeoring
is in het algemeen voldoende, maar„' nu
de strijd langer duurt, is het noodig,
dat groote gezinnen eenige extra-steun
ontvangen, zullen zij1 tot het einde toe
volharden kunnen. En op eendrachtig vol
harden komt liet aan.
Ik doe daartoe een beroep op allen,
die het goed. recht der Christelijke vak-
be.weging erkennen om mij een steunpen-
ning te zenden, al ware bet alleen als
bewijs van sympathie.
Mochten er zijn, die deze menschen
'n klein bewijs van Christelijke solidariteit
willen schenken, zoo weten ze dus het
adres.
Bevredigende winsten.
Voorzoover de l'inanciëöle verslagen
van de verschillende ondernemingen be
kend zijn, wijzen ze op een langzamen
vooruitgang en meermalen worden er
behoorlijke winsten gemaakt.
Die Nederlandsche Gist- en Spiritus
fabriek te Delft keert 25 pCt dividend
uit. JDlit is wel minder dan het vorig
jaar, maar dit komt door kapitaalsuit-
broiding. Het arbeidersdividend is oven
hoog als het vorig jaar: 18 pCt van
het verdiende Icon.
Dei Kunst-aardewerkfabiiêk „Dc Rorse-
leync Fles" te Delft, keert 8 pCt. dividend
uit aan do aandeelhouders.
De Bierbrouweriji „De Gekroonde Valk"
lc Amsterdam, maakte een saldo-winst
van f757.782 en beeft het dividend op
de gewone aandeden vastgesteld op 15
procent.
De Maatschappij vcor Zwavelzuur, v.h.
Kotjen Cd- te Amsterdam, maakte een.
winst van £207.814 en keerde 8 pCt
dividend uit-
Do Biscuitfabriek „Victoria" te Dor
drecht keert 25 pGt dividend uit.
De Viti'ite Works .te Middelburg, had
een bedrijfswinst van f 482-314 en keerde
20 procent dividend uit.
De N.V. Meelfabrieken der Nederl. Bak
kerijen te R'dam, Middelburg en 's-IIer-
togonbosch maakte in 1924 een netto,-
winst van f 1.902.428 en keert een divi
dend uit van 11 pOt.
Die N.V- Mij „De Veluwe", Veluvines
verff. te Nuns peet geeft 9 pCt dividend.
Dei Graanelevator-Mij zal over 1924
25 pCt dividend uitkeeren.
D|e Stoomvaart-Mij „Nederland" 9 pOt-
(vorig jaar 8 pOt). D|ei Landboitw-Mij Me-
lattie 38V2 pCt "(vorig jaar 25 pCit.) en
de Rotterdamsche Cultuur-Mij1 50 pCt-
Van thuiswerker tot patroon.
Een firma te Eindhoven is op een
vindingrijk denkbeeld gekomen, om aan
het bijhouden van loonlijsten voor de On
gevallenwet en het zegeltjesplakken voor
de Invaliditeitswet te ontkomen. Zij' beeft
11.I. hare thuiswerkende arbeiders ontsla
gen, die daarmede schriftelijk genoegen
namen en verklaarden geen loon meer te
vorderen te hebben. Diaarna werden deze
werklieden als zelfstandige patroons in
bet handelsregister ingeschreven, waarna
deze „would be" patroons een leverings
contract met de firma aangingen. Opdat
de nieuwbakken patroons eventueel geen
schade zouden lijden, heeft de bedoelde
firma hen tegen de gevolgen van ziekte,
ongevallen enz. bij' een particuliere instel
ling verzekerd.