lKo 164
Woensdag S5 April 1925
36e Jaargang
KEES HELDER j
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland.
Uit ie Provincie.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Bekroningen op Vakwedstrijden
en Vaktentoonsiellingen.
FOTOGRAAF 1
Langedeift i 34 - Middelburg 1
■in—infiimwiw11iiinii i iiiiiiiiiii nu
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers fft.05
Prijs der Adverienliën
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Drukkers-Exploitanten
0OSTEHBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lang? Vorsfsfraat 68—70, Goes
Tel.: Redaofie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
pjkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
O
Het subsidie aan de Olympiade.
De nadere toelichting van de subsidie
aanvraag door den minister van onderwijs
heeft onzen kijk op dit onaangename re-
geerings-voorstel wel eenigszins gewijzigd.
Een tweetal goede aanteekeningen mo
gen wij het kabinet niet onthouden.
Het heeft, zij 't ook al te twaalfder ure,
'eerst na lezing der protes'ten in het Voor-
loopig (Tweede Kamer-) Verslag, als voor
waarde voor het» subsidie vastgelegd dat
op Zondag alle wedrennen en feestelijk
heden moeten stilliggen.
En bet heeft, reeds van te voren, met
beslistheid verworpen het groote plan der
heeren bankiers om het geld voor de
Olympiade los te maken uit een te hou
den Loterij.
ïn Zweden had men ook op die wijze
het geld vast gekregen. Men meende zoo
zou 't hier ook gaan. Doch dit is door
het kabinet onvoorwaardelijk afgewezen-
Vorder bevat de Memorie van Antwoord
een toelichting van de beteekenis van
het subsidie. Het moet beschouwd wor
den als een deelneming in een waar
borgfonds; terwijl ter bevordering van
zorgvuldig beheer en tot beperking der
Rijksbijdrage de geheele financieele gestie
van de Olympiade door een Regeerings-
eommissaris, door accountants (bekwame
boekhoudkundigen) zal worden gecontro
leerd-
De regeering acht 't een zaak van in
ternationaal fatsoen dat Nederland thans
deze sportmenschen ontvangt,
Voor dit argument voelen wij niets-
Het is geen vraag van fatsoen, wanneer
een volk in zijn meerderheid, uit beginsel
of wegens den nood der tijden zich tegen
deze, zg 't ook betrekkelijke, steunbieding
verklaart.
Ons hoofdbezwaar ligt echter in dit
laatste niet; doch het zedelijk nut van
deze wedstrijden en van de ontvangst
der strijders kunnen wij niet zoo hoog
aanslaan dat 't voor ons gevoel de uit
gaaf van een miljoen, of minder des-
noodig, zpu wettigen.
Eerlijk,^ gezegd, wij hopen nog altijd
dat de Kamer de aanvraag afwijst.
De Regeeringscrisis in Frankrijk.
Brian! heeft de opdracht om een ka
binet te vormen afgewezen, nadat de uit
voerende commissie der socialistische fe
deratie zich met algemeene stemmen te
gen deelneming aan de regeering had
verklaard, en voorts besloten had er bij
den nationalen raad op aan te dringen
slechts een regeering te steunen, die be
reid is de jkapitaalsheffing door te voe
ren en den strijd tegen den senaat te
aanvaarden.
Briand verklaarde: „Ik zie van de vor
ming van een kabinet af. Ik ben nog
steeds van oordeel, dat Painlevé meer
geschikt is om de crisis op te lossen.
Hij is jórajer dan ik in de rcgeeringsprac-
tijk. Ik voor mij ontmoet tegenstanders,
oriidat ik op mjjn weg op enkele teenen
getrapt heb."
Doamergue heeft daarop Painlevé ver
zocht eèn ministerie te vormen. Painlevé
zal zjjn vrienden raadplegen en vandaag
antwoorden.
De Kabinetscrisis in België.
De algemeene raad van de socialisti
sche partij heeft de opdracht besproken,
die door den koning aan, Vandervelde
werd gegeven voor het samenstellen van
eèn nieuwe regeering, welke door den
sóctalistischen leider in beraad werd ge
houden. De raad was met bijna alge-
m'eone stemmen van oordeel, dat Van
dervelde de opdracht móest aanvaarden.
De raad sprak verder als zijn meening
uit, dat een beroep moet gedaan wor
ded op de democratische groepen van
links en réchts.
'Het Socialistisch congres zal vermoe
delijk a.s. Zondag andermaal de kwes
ties bespreken, terwijl inmiddels de al-
gemeène raad handelend zal optreden.
Dverstroomingen In Zuid-Afrika.
Be jongste berichten uit Zuid-Afrika
döen zien, dat de verwoestingen, dooi
de overatroomingen van de Oranje-rivier
aangericht, nog ernstiger zijn dan de eer
ste telegrammen reeds deden vermoeden.
Ongeveer 1800 huisgezinnen zijn door den
watersnood getroffen. De schade bedraagt
bijna 11/2 millioen gulden- De oogst is
vernield, de huizen grootendeels wegge
slagen. Enkele menschen moesten uit
boomtoppen, waar zij dagen lang 'n toe
vluchtsoord gevonden hadden gered
wordea. i
Spoorwegongeluk in Rusland.
Op den lsten Paaschdag zijn in soviet-
Rusland vier spoorwegongelukken voor
gekomen. Nabij het station Inza is een
koeriertrein gederailleerd. De locomotief
en twee wagons werden omver gewor
pen. Drie personen werden gedood, drie
ernstig en vijf licht gewond. Op de lijn
Jekaterinenburg-Kazan zijn twee goede
rentreinen op elkaar geloopen. Drie en
twintig wagons' met graan geladen zijn
vernield. Er zijn geen slachtoffers. Op
het station van Merefa had een goederen
trein tengevolge van het omvallen van
een seinpaal een ongeval. Twee en twin
tig wagons met aardappelen werden ver
nield. Twee personen zijn gewond. Het
vierde ojjgeluk had plaats nabij Tiblis,
waar eveneens een goederentrein een on
geluk is overkomen. De locomotief en
negen petrolenmtanks werden getroffen.
Een persoon werd gedood, negen werden
er gewond.
De dood van Baedeker.
In verband met het overlijden van Fritz
Baedeker valt nog het volgende te mel
den:
De 81-jarige bekende ujtgcver Fritz Bae
deker begon zijn carrière te Leipzig in
1873 op zeer bescheiden voet. Hij gaf
uitvoering aan het denkbeeld van zijn
vader, Karl Baedeker, om het reizigers
publiek van die dagen de zoo hoog-
noodige reisgidsen te verschaffen. Ver
baasd over de buitengewone populariteit,
die dezen uitgaven ten deel viel, zond
Baedeker zijn mannetjes de heele wereld
rond om de noodige gegevens voor zijn
gidsen te verzamelen. Menschen van
naam op historisch, archeologisch, Egyp-
tologisch en ander gebied stonden in zijn
dienst. Spoedig verkregen Baedeker's reis
gidsen kortweg Baedekers genoemd'»
algemeene bekendheid wegens hunne
nauwkeurige en gezaghebbende inlichtin
gen en werden zij in verschillende talen
uitgegeven.
Korte berichten.
De vroegere vice-president van den
Duitschen rijksdag, dr Paasche, is in De
troit (Vereenigde Staten) overleden- Dr
Paasclie maakte een rondreis door de
Vereenigde Staten, waar lig lezingen hield
over den tegenwoordigen toestand in
Duitschland.
Men meldt uit Reval, dat de Est-
landsche organisatie van de „Komintern"
een speciale commissie heeft ingesteld
om een omwenteling in Estland voor te
bereiden.
De leiders der vakvereeniging ver
klaren, dat in West Virginie de algemeene
staking voor de mijnen zal worden af
gekondigd.
De Belgische regeering heeft nu het
officieele program voor de onthulling van
het gedenkteeken te Zeebrugge, welke op
23 April zal plaats hebben, vastgesteld
en gepubliceerd. Aan deze onthulling,
welke door koning Albert geschiedt, zul
len verscheiden hooge Engelsche en Bel
gische autoriteiten benevens een afdee-
ling der Engelsche marine o.m. 30 offi
cieren en 250 manschappen der expeditie
deelnemen.
Rede Minister Col ij n.
Voor de afd. Zuid-Holland van den
bond van J-V. op G.G. heeft mini steil
Colrjn een rede gehouden- Wij geven daar
van 't volgende verslag:
Spreker wil geen rede houden in groe
ten stijl, maar wil slechts enkele op
merkingen maken naar aanleiding van
een Paaschgedachte, die hem dezer da
gen trof. In de landen waarin de Grieksch
Katholieke kerk overheerschend is, zal
men u op deze Paaschdagem telkens toe
voegen: „De Heer is waarlijk opgestaan".
Dit telkens herhalen van een zin met
zoo'n rijken inhoud, maakt deze maar
al te dikwijls tot een phrase, zooals dit
ook gebeurt in het dagelijksch levep, ipet
uitdrukkingen die in enkele woorden èen
wereld van gedachten weergeven. Im
mers wat is er geworden, vraagt spr.
van het „Alles voor het volk" dat Met-
ternich sprak na het congres van Wee-
nen, toen hij de richting in de staatkunde
der eerste jaren na dit congres wilde
bepalen. Het gevolg was slechts een
nieuwe leuze het „Laissez faire, laissez
aller" en juist toen deze leuze algemeen
werd, en tot een phrase, kwam er .op
nieuw een tijdperk van overheidszorg.
Spr. wijst er dan op dat men Groen
van Prinsterer's leuze „Tegen de revo
lutie het evangelie" goed moet begrijpen
en er de juiste beteekenis aan moet hech
ten, wil ook deze leuze niet tot een
phrase worden. Kuyper's „Souvereiniteit
in eigen kring", aldus spr., beteekenf
niet dat de overheid zich op geen enkei
gebied zal mogen bemoeien met het 'so
ciale leven.
Speciaal wil spr. behandelen een uit
drukking die in dezen tijd opgeld doet,
n.l. de uitdrukking „Gereformeerde ze
den". Moeten wij hieronder letterlijk ver
staan de gewoonten van vorige geslach
ten, of moeten wij daarbij speciaal letten
op hen, die zich overtuigd toonen van
hun roeping om het Calvinistisch be
ginsel op alle levensterrein in toepassing
te brengen, vraagt spr. De vraag die
wij ons allen hebben te stellen is, hoe
moet mijn persoonlijke verhouding zijn
tegenover het natuurlijk leven- Wij moe
ten niet zoeken naar bepaalde regelingen
die uit het hoofd van Calvijn zijn- voort
gekomen. Dit zou strijden met de grond
gedachte van het Calvinisme, dat aan
het 'levensbeginsel voor elk terrein des
levens eigen ontwikkelingsmogelijkheden
toekent. De verhouding tegenover de cul
tuur van onze dagen is niet. te verge
lijken met die van de eerste christen
gemeenten tegenover de verdorven an
tieke cultuur temidden waarvan zij leef
den. Wij moeten ervan doordrongen zijn
dat het Gereformeerde beginsel alle le
vensterreinen omvat. De hoofdvraag moet
voor ons blijven, wat onze zeer bepaalde
taak is, tegenover de wereld, in verband
met plaats, tijd en omstandigheden, en
hoe wij daartegenover staan met ons per
soonlijk gemoedsleven. Gevoelen wij dit,
dan vallen vele problemen van ons weg.
Spr. wil ten slotte nog een kort woord
zeggen over hetgeen in den tegenwoor
digen tijd van ons wordt gevraagd. Im
mers onze eigen tijd is een bijzondere
tijd. Dit niet te erkennen, is al te dikwijls
eèn fout van anderen. Wij hebben ge
staan, en staan nog temidden van we
reldgebeurtenissen, die aan alle kanten
op ons aandringen, en op ons inwerken;
die bijzondere eischen stellen aan ons
weerstandsvermogen. Europa is geslagen
en gegeeseld ««worden. Europa is ge
drenkt in een zwijmeling en ook gerefor
meerde kringen in eigen land zijn niet vrij
gebleven van verwarring van begrippen
en geesten. Met klem dringt spr. aan op
strijd tegen de gevaren die de grond
slagen der maatschappij en van het Chris
tendom bedreigen. Ónze tijd vooral, zegt
spr., vraagt voor alles persoonlijkheden.
Wij kunnen anderen het geloof in Chris
tus niet geven, maar wij kunnen wel
toonen wat geloof in ons vermag; voor
ons zelf en voor het vaderland.
Wiethoudersverkiezing te
Amsterdam.
Gisteren werden gekozen 'tot wethou
ders van Amsterdam de heeren F. M.
Wibaut (soc.-dem.), J. ter Haar (C.H.),
dr Vos (V.B.), Von Frytag Drabbe (R.K.J,
Th. M. Ketelaar (V.D.) en E. Polak (soc.-
dem.). Niet herkozen zijn dus de hee
ren Wierdels (R.K.) en De Miranda (soc.-
dem.). Nieuwelingen zijn de heeren Kete
laar en Von Frytag Drabbe. De heeren
Ketelaar, W;ibaut en Polak wenschten ge-
brui/k te maken van den termijn van
beraad en hebben heden bedankt. De
soc-dem o era ten verlangen 3 zetels.
Een stembilj et.
Een aardig uitgedacht propaganda
middel voor Nederland en Oranje is een
stembiljet van de Kon. Nederl. Vereeni-i
ging „Ons Leger". Het stembiljet bevat
vier vakjes: de Roode vlag, de Kleur-
looze vlag; de Nederlandsche vlag; en
deze zelfde vlag met Oranjewimpel; en
achter elk van deze op de plaats waar
anders de namen der candidaten staan,
een opwekking. In het hokje achter de
Roode vlag leest men:
Gij zult voorzeker niet stemmen op
deze vlag, symbool der vaderlandsloo-
zen, 'die de maatschappelijke orde wen-
schen omver te werpen en Koningin,
noch Vaderland eeren.
In het hokje door de Kleurlooze vlag
bestreken, staat:
Evenmin zult gij willen stellen on
der dit teeken, dat kleurloosheid en on
verschilligheid, gemis aan toewijding en
offervaardigheid aan 's Lands belang ver
tolkt, en willooze overgave aan het nood
lot beteekent.
In de hokjes achter de nationale drie
kleur, en deze zelfde met oranjewimpel
Wordt de „kiezer" oj>gewekt lid of be
gunstiger te worden van „Ons Leger".
De toestand in de venen.
(Vervolg van het bijblad.)
Gisternacht hebben kwaadwilligen de
Ned. Herv. kerk te Emmer Erfscheider-
veen in brand gestoken. In een turfhok
achter de kerk werd de brand gesticht.
De vlammen sloegen hoog op, terwijl de
evangelist te bed lag. Door vereende
krachten gelukte het den brand te be
dwingen. De schade is niet groot. Van
ae daders geen spoor.
Gisterenavond is te Ter Apel-Kanaal
bij de ontruiming van een feestzaal de
rijksveldwachter Broekema in den buik
geschoten. In hopeloozen toestand is hij
naar het ziekenhuis te Groningen ver
voerd.
Gistermiddag hebben groepjes arbeiders
Rij de werkverschaffing te Viagtwedde
het werk onder politietoezicht hervat. Te
Emmer-Gompascuum zijn verschillende
arbeiders per tram naar het Work ver
trokken. Uit Weerdingeimond zijn 20 ar
beiders vertrekken. De tramlijn werd eerst
verkend.
Over het algemeen is het rustig. Ook te
Emmen heerscht rust. Te Schoonoord
is besloten het wierk te hervatten. Bij de
werkverschaffingen in Drenthe wordt dus
langzamerhand het werk hervat. De kwes
tie tusschen de veenarbeiders en de werk
gevers is nog niet opgelost, zoodat dit
conflict nog bestaat.
Te Winschoten is gisterenavond op
bevel der Justitie de arbeider Berend de
J. te Niemansdorp terzake van opruiing
bij de werkstaking te Ter Apel in hech
tenis gesteld.
Pharmaceutische wetten.
Naar wij vernemen, is een nieuwe wet
op de uitoefening der artsenijbereid-
kunde in voorbereiding- De verkoop van
geneesmiddelen zal aan drogisten slechts
volgens een beperkte lijst worden toege
staan. De vestiging van apothekers ten
plattelando zal worden bevordcra door het
mogelijk te maken pp ieder willekeurig
oogeixblik aan apotheek houdende genees
kundigen het recht te ontnemen do art
sen ijbercidkunst uit te oefenen.
Dit zal bewezen worden aan alle
Asthmalijders in Nederland.
Ieder Asthmalijder kan bij zijn drogist
de volgende drie dagen een gratis proef-
pakje Asthmador aanvragen. Dr Rudolph
Schiffmann is met de voornaamste dro
gisten overeengekomen deze proefpakjes
aan alle Asthmalijders in Nederland af
te geven. Dr Schiffmann, de bekende spe
cialist voor kwalen der ademhalings
organen, heeft in Asthmador een vol
maakt middel samengesteld, na vele dui
zenden Asthmalijders behandeld te heb
ben. Hij zegt: „Besliste verlichting bij de
hevigste Asthmakrampen kan verkregen
worden door het gebruik van „Asthma
dor", dikwijls na 10 a 15 seconden^ doch
in ieder geval binnen hetzelfde aantal
minuten". Hij zegt ook: „Het is mij vol
maakt bekend, dat er ernstige twijfel be
staat omtrent het genezen van Asthma
en ik ben tot de overtuiging gekomen,
dat de eenvoudigste manier om mijn
middel zijn heilzame werking te laten
toonen is,-door een gratis proefpakje uit
te reiken aan ieder die er belang in stelt.
Ik weet wat Asthmador zal uitwerken;
ik heb het in duizenden gevallen met
bevredigend resultaat aangewend en mijn
vertrouwen er in is zoo sterk, dat ik
gaarne de kosten ervan draag om ieder
Asthmalijder in de gelegenheid 'te stellen
gratis een proef te nemen". Zij, die ver
van een drogist verwijderd wonen, kun
nen pen gratis proefpakje per post be
komen, door hun naam en volledig adres
per briefkaart 'op te geven aan Schiff-
mann's Depot, Singel 95 te Amsterdam.
Aan den besteller W. Triöller te
Domburg 'is op zijn verzoek met ingang
van 24 Juni a s. eervol ontslag verleend.
Te Zuidzande ontstond Zondag
middag omstreeks half 2 op de hofstede
van den heer Knibbe in een stroovim,
welke tegen de schuur stond, brand, die
weldra ook de groote landbouwschuur
aantastte, die mede een prooi der vlam
men werd. Al het vee, benevens de land
bouwmachines konden in tijds gered wor
den. Vermoed wordt dat kinderen met
lucifers gespeeld hebben. De schuur is
laag verzekerd. VI. Ct.
De heer dr Wijckerheld Bisdom,
chr.-hist.) burgemeester van Almelo, vroe
ger van Kortgene, heeft wegens gezond
heidsredenen met ingang van 1 Juni ont
slag gevraagd. 1
Middelburg. De bazar voor het fonds
„Draagt elkanders lasten" is gisteren, zoo
als gemeld, geopend door ds M. van Em-
pel, die mededeelde, dat de Commissaris
der Koningin, mr R. van Diusseldorp, lid
van Ged. Staten, de burgemeester, de
wethouder de heer J. Onderdijk, en dr A.
J. Hoorweg bericht van verhindering zon
den.
Spr. bracht namens het bestuur dank
aan allen, die aan het organisatiewerk
zulk ;een groot aandeel hadden. Het werk
van kleine vereenigingen in den strijd
tegen do T.B.C. is ondankbaar, omdat
het niet openbaar gemaakt wordt. Spr.
waardeert het vele, dat de regeering in
den strijd tegen de 'T.B.C. reeds deed,
maar hij meent, dat er ook ruimte moet
blijven voor particulier initiatief en voor
weldadigheid.
Waar reeds flink op de lijlsten werd ge-
teekend, vertrouwde spreker op succes
voor de bazar.
Dit succes is sindsdien grooter gewor
den, doordat het er Dinsdag zeer druk
is geweest, dank zij mede den vrijen
derden Paaschdag met mooi weer. Er is
reeds heel wat verkocht.
In een druk bezochte openbare ver
gadering van de af deeling Walcheren van.
de Staatkundig Gereformeerde Partij tra
den in het Schuttershof Dinsdagmiddag
als sprekers op de heeren ds G. H. Ker
sten te Ierseke, lid der Tweede Kamer,
ds J. D. Barth, Chr. Geref. pred. te Al-
plien a. d. Rijn, en ds P. Zandt, Ned.
Herv. pred. te D.plft.
De heer Kersten zeide o.a., dat alleen
God's woord kracht geeft in den strjjd
tegen on- en bijgeloof en ook tegen de
lauwheid, slapheid en onverschilligheid.
Wat betreft Rome, dat is de vijand van
ons land geweest van den 80-jarigen oor
log af en Rome is sedert dien tijd niet
veranderd. Spr. zegt dat men zijn heil
moet zoetten met in samengaan met Ro
me, maar het bewandelen van den rech
ten weg ook op staatkundig gebied. Spr.
behandelt daarna vaccinatie. Zondags
heiliging, loterij, enz. en wijst o.a. ook óp
de kwestie van het gezantschap bij den
Paus. Als godloochenaars hun ongeloof
en Rome met processies het bijgeloof op
straat mogen propageeren, waar gaat men
dan heen, vraagt spr. Volgens spr. is het
vrouwenkiesrecht in strijd met de ge
loofsbelijdenis. De sociale verzekering van
Talma ligt in de lijn van het staassocia-
lisme. Spr. staat ook stil' bij de Olympi
sche spelen. De eenige uitweg is, dat
ons vólk wordt teruggevoerd onder dó
macht van God's woord.
De tweede spreker, ds Barth, zeide:
Het gaat over de vraag of God's ordinan
tiën al of niet richtsnoer moeten zijn.
Dat is de geheele strijd, ook bij de a.s.
«stembus. Een verkeerd begrepen vrijheid
is de eerste stap op het gevaarlijke pad
der vrijzinnigheid. Juist door de zuivere
toepassing van het Calvinisme in de 16e
en 17e eeuw verkreeg Nederland den
naam van het classieke land der vrijheid
te zijn. De overheid kan alleen regeeren
als zij staat voor de eere Gods.
De laatste spreker, ds Zandt, waar
schuwt tegen den geest van onze tijden.
Men moet strijden aan de eeno zijde
tegen Rome en aan de andere zijde tegen
het liberalisme. Vooral tegen Rome trekt
Spr. heftig te velde en voert ten tooneele
de martelstoelen, de schavotten, enz.
Thans zijn de voorzitters der beide Ka
mers en de minister-president R.-K. en
ook vele hooge betrekkingen worden door
R.-K. bekleed en dit alles in een gerefor
meerd landl De Zondag wordt gemaakt
tot een Zondedag.
Nadat de laatste spreker voorgegaan
was in dankzegging, werd de vergadering
gesloten. (Op deze vergadering werden
door de sprekers heftige en o.i. onware
besehuldigingen gericht aan het adres van
regeering en rechtsche partijen. Waar de
Stk. Geref. partij op haar vergaderingen
echter geen gelegenheid tot verweer geeft,
werken wij niet mede, om die beschuldi
gingen door middel van een verslag in
breeder kring te publiceeren. Red.)
Serooskerke. (W Gisteravond gif de
Chr. Zangvereeniging „Gou is mijn lied"
alhier in de Ned. Herv. Kerk onder lei
ding van haren directeur, den heer R. II.
Broeise, haar 14e uitvoering. Na gebitu-
keljjlke opening door ds OsseWaarde uit
Grijpskerke, werden een vijftiental num
mers ten geboore gebracht, Waaronder
een fluitsolo en twee nummers voor viool,
fluit en orgel, waarvan „Frühlingsgmss"
bijzonder goed tot zijn recht kwam. Wan
do zangnummers dient bijizondere vermel
ding „De inneming van Den Briel".
De vereeniging mag <pp een goed ge
slaagde uitvoering terugzien, te' meer daar
ook de a capella,-nummers verdienstelijk
Werden gezongen, een. heele prestatie,
waar de vereeniging maar 21 leden telt.