fto 150
Vrijdag 27 Maart Itl5
39e Jaargang
Bolteiiland
Mnseniail
Staten-Generaal.
Coupons
Effecten
Deposito
GEBRUIKT U?
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Apotheker C, Tü. ViÖIBBEÏE De
W. F. DEN HERDER, Groole Kade 44, GOE
.HEIMBRüKSE Co's
Beestenmarkt 8
ALLE BANKZAKEN
Correspondent voor N.-Beveland
A. C. SCHIPPERS, EAMPERLAND.
Drukkers Exploit? nten
O0STEBBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorsistraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersfOLOS
Prijs der Advertentien: -
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et-
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 April op „De Zeeuw"
abonneeren, ontvangen tie nog vóór dien
datum verschijnende nummers gratis.
Ttffys en Whigs.
Sinds jaren, al van de zeventiende
eeuw af, ging het in Engeland in den
poli tieten strijd altijd tusschcn Tory's
conservatieven) en Whigs (liberalen). De
Whigs waren meerendeels godsdienstige
protestanten, (inzonderheid van de vrije
kerken) en jarenlang waren de liberalen
in hun .politiek voor een belangrijk deel
geestverwant aan onze (Nederlandsche)
antirevolutionairen, pit wordt nu wel
minder. Van Gladstone over Rosebcry
naar Asquitb is eer 'teruggang dan voor
uitgang.
Toch is er nog op meer dan een
punt tusschen de conservatieven en libe
ralen een beginsel verschil, en nemen dan
ook daarom de conservatieven meermalen
een 'Hein-vijandige houding aan tegen do
Whigs. Eén staaltje, ontleend aan do
N. R. Ct.
if Jjc
Ploor den dood van lord Curzon is te
vens het belangrijke ambt, dat hem voor
zijn leven toevertrouwd was, Vacant ge
komen ,n.l. het. kanselierschap van de
universiteit van Oxford. De Vermaardste
der levende oud-Oxonians is ongetwijfeld
Asquith, vooral nu hij zich door liet
.aannemen van den titel „graaf van Ox
ford" nog nauwer met de stad en hare
universiteit schijnt verbonden te hebben.
De 'Manchester Guardian geeft eenigo his
torische voorbeelden om te bewijzen,
dat de universiteit zoo door en door
conservatief is sinds de laatste honderd
jaar, dat dit volkomen neutrale ambt
nog nooit door een liberaal staatsman
is beHeed, in tegenstelling met Cambrid
ge, aan welks hoofd de vorige „radicale"
hertog van Gloucester, zoowel als ver
schillende liberalen uit de huizen Ca
vendish en Camden hebben gestaan.
De hertog van Wellington is do eerste
die de ongebroken rij van consorvatievo
kanseliers van Oxford geopend heeft; na
zijn dood volgde de graaf van Derby hem
op, die zulle een eminent geleerde was,
dat hij in elk geval zou gekozen zijn,
maar in 1869, bij öerby's dood, was
Gladstone de voornaamste Oxonian en
zijn candidatuur werd niet eens ernstig
overwogen; de toen nog zoo goed als
onbekende en veel jongere Salisbury
werd gekozen uit hoofde van zijn onwan
kelbare conservatieve tradities. Na Salis
bury's overlijden was de keuze onder ver
maarde conservatieven beperkter dan
ooit, maar toch werd de politiek-onbedui-
dende graaf Goschen gekozen, terwijl een
liberaal staatsman als lord ltosebery het
zelfde lot onderging als Gladstone voor
hem. Graaf Goschen, een broer van den
Engelschen gezant te Berlijn, stierf vrij
spoedig en in 1907 werd Rosebery nog
maals candidaat gesteld. Hij legde het
echtef op bijna onwaardige wijze af te
gen den nu overleden lord Curzon, wiens
aarts-conservatisme hem een gemakkelijke
zegepraal bereidde.
Uit deze voorbeelden blijkt, voldoende,
dat de graai van Oxford het ook ditmaal
wel zal moeten afleggen tegenover een
conservatieven candidaat.
Palestina.
Engeland begunstigt het Zionisme en
heeft Balfour afgezonden om op 1 April
de Hebreeuwsche universiteit te Jeruza
lem ie openen.
Dit is een doorn in 'tvleesch der Ara
bieren en Mohamedanen. Toen lord Bal
four deze week te Jeruzalem aankwam in
gezelschap van dr Weissmann, voorzitter
van de wereldorganisatie van het Zio
nisme en eenige andere Zionistische lei
ders, was de ontvangst stug.
In de oude stad va.n Jeruzalem en in
de gemengde buurten bleven de Joodsche
winkels gesloten en in de Joodsche buur
ten gedeeltelijk. De Mohammedaansche en
Christelijke Arabieren hebben hun win
kels gesloten en het werk neergelegd.
Eenige Arabieren droegen rouwbanden.
Het hoofdkwartier van het Arabisch co
mité was met rouwdoek gedrapeerd. Er
rijden geen Arabische voertuigen.
Herriot, Painlevé, Amery, Cecil en
Snowden hebben o.a. hun gelukwenschen
gezonden met de opening van de univer
siteit te Jeruzalem. Bernard Shaw heeft
echter geschreven, dat de ervaring, met
de West-Europeesche universiteiten op
gedaan, niemand het recht geeft Judea
geluk te wenschen met de verkrijging van
een hoogeschool-
Korte berichten.
In den Staat New-York wordt de
inkomstenbelasting met 25 pet- verlaagd-
Do herkozen staatsgouyernour, Smith, had
liet gedurende zijn verkiezingspropaganda
beloofd; en het gaat nu gebeuren.
Mac Donald lijdt aan influenza; hij
zal gedurende verscheidene dagen de ver
gaderingen van het Lagerhuis niet kun
nen bijwonen.
Te New York is dr Newman Erb,
na een operatie 'te hebben ondergaan, op
75-jarigen leeftijd gestorven. Hij had den
bijnaam van „den spoorwegdokter". New
man Erl) bouwde de eerste brug over de
Mississippi cn was betrokken hij tal van
spoorweg- en industrieele maatschappijen.
Duizenden taxi-chauffeurs te Parijs
hebben gisteravond vergaderd en gepro
testeerd tegen de strenge politiemaatrege
len. Tegen middernacht werd plotseling
de Hue Royale opgeschrikt, door het. ge
toeter van talrijke claxons. De chauffeurs
waren met een optocht van 2000 auto's
een „protestrit" begonnen, terwijl het ge
kerm, geklaag en gekrijsch der toeters
weerklonk. De politie poogde hen te doen
stoppen maar de gendarmen stonden
machteloos. Na een rjjtoer van een uur
gingen de demonstranten rustig uiteen.
Volgens een bericht uit Rome richt
de Italiaansche emigratie zich thans voor
al naar de Europeesche staten, waarheen
alleen in het afgeloopen jaar 67 pet. van
het totale aantal emigranten vertrokken
is. 40 pet. alleen ging naar Frankrijk.
Uit Londen wordt gemeld: Het trekt
zeer de aandacht, dat een order voor het
bouwen van drie motorschepen thans in
Engeland is geplaatst, niettegenstaande de
zelfde Duitsche scheepswerf, die een vo
rige maal een bestelling voor 5 schepen
wist te krijgen, ook thans tot de in
schrijvers behoorde. Deze firma was thans
hooger dan d,e Engelsche.
Mussolini is geheel hersteld. Hij
woonde de kamerzitting hij, waar hij met
toejuichingen werd ontvangen. Toen de
communisten een tegen-manifestatie be
proefden kwam het tot een vuistgevecht.
Uit den Rotter da mschen Raad.
De Gemeanteraad van Rotterdam zit
nog altijd in de moeilijkheden. Eenige
weken geleden werd met een kleine
meerderheid verworpen een voorstel om
op de salarissen van het gemeenteperso-
neel 8V2 pCt, te korten voor pensioen
premie. Onmiddellijk daarop nam toen
dhr. v. d. Hoeven ontslag als wethouder
van financiën. In de vorige Raadsver
gadering lukte het niet, een wethouder
te kiezen, aangezien de overgroote meer
derheid blanco stemde. Gisteren werd
weer tot wethouder gekozen dhr. v. d.
Hoeven, die echter gebruik wensehte te
maken van den termijn van beraad.
In dezelfde zitting werd weer nu
met 22 tegen 21 stemmen -- verworpen
een voorstel-Schouten c.s. om 81/2 pCt.
op de salarissen te korten. Het is dus
te voorzien, dat dhr. v d. Hoeven voor
de herbenoeming bedanken zal.
Tegen het voorstel-Schouten stemden
de S.D.A.P., Communisten, V.-D., Rapaille-
partij en één R.-K. Deze laatste heeft dus
veel 'te verantwoorden. De vorige maal
stemden 2 R.K. tegen het voorstel. Nu
was één R.K. afwezig.
Javaansche tarwe.
Van de gehouwen der stoommeelfabriek
„Holland" te Amsterdam woei gistermor
gen feestelijk de driekleur uit, ter gelegen
heid van een eersten aanvoer in de Ara-
sterdamsche haven van een nieuw In
disch product, n.l. Javaansche tarwe. Door
de Ned.-Indische regeering zijn reeds ver
schillende proeven genomen met den aan
plant van tarwe op Java, welke echter
nog nimmer een bevredigend resultaat
opleverden. In 1918 begon de administra
teur eener thee-onderneming in den
Preanger, Buitscher van nationaliteit, op
eigen gelegenheid met den aanbouw van
tarwe, waarvoor hij alle bekende soorten
bezigde. 'Met geen daarvan waren de re
sultaten echter bevredigend, tot hij een
tanvesoort van Timor aanwendde, waar
van inderdaad een bruikbaar product van
geoogst werd dat in uiterlijk en structuui
nagenoeg niet verschilt van buitenland-
sctie tarwe en daarbij, naai- uit de inge
stelde onderzoekingen bleek een grootei
eiwitgehalte bezit. Op Java is tot nu
toe van de inlandsche tarwe alleen onge-
build bruin brood gebakken.
Met de „Grotius", is thans echter een
partij van omstreeks 10.000 K.G. der Java-
tarwe aangekomen, welke in het labora
torium, in do maalderij en bakkerij der
stoommeelfabrieken Holland aan nadere
proefnemingen zal worden onderworpen.
Het gaat hierbij om de vraag of zoodanigo
kwaliteiten kunnen worden vastgesteld,
dat de bloem der Javatarvve zelfstandig
voor het bakken van wit brood kan wor
den gebruikt. Het zal moeten blijken ot
de kluiten voldoende taaiheid bezitten 0111
liet gistingsproces vast- te houden. Het
belang van hot welslagen dezer proefne
mingen zoowel voor Nederland als Indië
springt onmiddellijk in het oog. 11e onder
nemende Duitsche plantor heeft bereids
de noodigc machines besteld om de tarwe
op Java zelf tot bloem te malen. Verder
koestert hij groote plannen, om de bij
producten als grint en zemelen dienstbaar
te maken voor het cultiveeren van een
veefetand.
Homoeopathische Geneesmiddelen?
Neem dan de middelen uit de
eenige zuiver-homompathische
apotheek in Nederland van
Vertegenwoordiger voor Beveland
D e W e s t e r s ch e 1 d e.
Volgens inlichtingen van particuliere
zijde aldaar wordt uit Brussel aan het
Vad. gemeld, dat het ontwerpverdrag tus
schen Nederland en België op de Wes
ter Schelde de drie groote beginselen
toepast, welke zijn neergelegd in de in
ternationale overeenkomst van Barcelona,
n.l. Ie de vrijheid van koopvaart op do
internationale stroomen; 2e de gelijkheid
van behandeling van 'don eigendom en
do vlag van elk land; 3e. de beperking
van heffing van rechten. De eerste twee
punten strekt het verdrag ook uit tot
tijden van oorlog.
De Schelde beneden Antwerpen zal te
allen tijde vrij en toegankelijk zijn voor
de vlag van elke nationaliteit met uitzon
dering van oorlogsschepen. Die heffing
van rechten is uitdrukkelijk beperkt tot de
loodsgelden. D!e. betrokken regeeringen
verplichten zich de schepen op do Bene-
den-Schelde aan geenerlei visitatie of
welke belemmering om welke reden ook
te onderwerpen.
D,e verdragsluitende partijen beschou
wen het als een eerste beginsel, dat de
Wester-Schelde en haar toegangen tot do
vollo zee, zoowel als do Schelde stroom
afwaarts van do haveninrichtingen van
Antwerpen te allen tijde, wat de bevaar
baarheid betreft, moeten beantwoorden
.aan de omstandigheden, vereischt door
de vorderingen van den scheepsbouw,
zoowel als door de groeiende behoefte der
scheepvaart. Er wordt een commissie van
beheer ingesteld, welke uitgebreide vol
machten krijgt. Ze kan zoowel bij afzon
derlijk besluit als in den vorm van al-
gemeene reglementen maatregelen nemen,
ten behoeve van de scheepvaart, en met
name Ten aanzien van de verlichting
betonning, het plaatsen van merkteekens,
op de oevers, enz. De commissie bestaat
voor de helft uit Nederlanders en vooi'
de helft uit Belgen. Ze benoemt zelf haar
voorzitter, die géén beslissende stem
heeft. Het verdrag omhelst ook het begin
sel van arbitrage. In geval er geen over
eenstemming kan worden verkregen, zal
de zaak naar de beide regeeringen wor
den verwezen. Komen ook die niet tot een
vergelijk, dan zal een scheidsgerecht het
geschil oplossen
Allerlei.
Er is een comité gevormd om aan
den heer Loerakker een goede plaats op
de definitieve lijst te bezorgen.
De Amsterdamsche Raad verwierp met
23 tegen 20 stemmen het voorstel van de
sociaal-democratische wethouders Wibaut,
Polak en De Miranda om in hooger be
roep te gaan hij de Kroon tegen de niet-
goedkeuring van het meelbesluit door ge
deputeerde staten.
Eerste Kamer.
Gisteren kwam minister de Graaft aan
het woord. Hij bracht dank voor de door
verschillende sprekers hem toegebrachte
hulde. Zal er oen inkrimping van perso
neel verder noodig' en wenscbelijk blijken,
dan zal toch met de uiterste voorzichtig
heid te werk moeten worden gegaan. Wat
den belastingdruk betreft, is de grens
vim dien druk vrijwel bereikt; uitgezien
moet worden naar verzachting met name
van de inkomstenbelasting.
Waf. betreft de sociale en culturoolo
belangen, de heer Cramer heeft betoogd,
dat ei' bij de Indische bevolking een soort-
vrees zou bestaan tegen bijzondere scho
len. Spr. kan dit, mede uit eigen erva
ring, stellig tegenspreken. Wanneer do
bijzondere school in Indië reden van be
staan heeft, is dat cm den geest van
wellevendheid, van eerbied voor het gezag
die daar overlieerschend is.
Spr. kan niet toestemmen, dat de ar
beidstoestanden zoo ongunstig zijn als de
heer Cramer meent. Wel kan erkend wor
den, dat een onderzoek naar die toestan
den hij Inlandsche werkgevers hoogst
gewenscht is. 'Ook wat betreft nachtarbeid
cn vrouwen- en kinderarbeid is de heer
Cramer to somher gestemd.
Elke maatregel, die leidt tot losmaking
van Indië van het Nededandsch gezag,
zal bij spr. geen steun kannen 'vinden.
Inzake do Indische leerstoelen aan do
Utrechtsche hoogeschool is er al véél ge
spreken. Is te Utrecht eenmaal do in
richting der leerstoelen tot stand geko
men, dan zal de Minister van Koloniën
daarin hebben te berusten en zich voor
do keuze van ambtenaren niet hebben
te laten beïnvloeden.
Inzake art- 123 regoeringsregilomen t zal
spr. -een oplossing zoeken, die allo par
tijen bevredigt.
Daarna werden do beide moties van
dhr Cramer verworpen met 19 tegen 9
st. (de soc. dem. en prof. v. Ejnbden)
en die begroeting van Koloniën aange
nomen met 20 togen 8 st. (tegen de soc.
democraten).
Er waren dus maar 28 van de 50
leden present! Een bitter beetje!
Toen deed dc Kamer ook nog de post
begroeting af. Dhr Polak (soc. dem.)
oefende wat humoritische er! tick op post
zegels, briefkaarten, gelukstelegrammen,
enz. Dhr Mdltmaker (soc. dem.) hesprak
vooral personeelsaangelegenheden.
De houding der Rageering is zeer de
primeerend, voor den geest onder het
personeel. Spr. bepleit lotsverbetering voor
verschillend personeel. Spr. keurt de re
clame op de postwagens af- Het publiek
denkt veelal in een besteller een loopei'
voor een reclamebureau voor Lux en Vim
te zien.
De houding, door don Minister aange
nomen tegen den Oentralen Bond van
Post-, Telegraaf- en Telefoonpersoneel
noopt spr. tot de vraag) wat den min.
tcch hiertoe heeft bewogen.
Minister van Swaay verklaarde, dat de
gelukstelegrammen niet een uitgave zijn
van het Rijk; die formulieren worden
verkocht ten bate van den Bond van
Jeugdorganisaties. Wat de adviezen van
deskundigen betreft, de jubifeumpostze-
'gels enz. werden gemaakt door eerste
klasse artisten en beoordeeld door een
eerste klasse jury. En toch keurde ieder
ze af, toen ze eenmaal gedrukt waren.
Wat betreft de houding van den O-
B. P- T. T-, spr. heeft geen bezwaar
tegen critiek, mits in fatsoenlijken vorm,
welke niet het gezag ondermijnt, en mits
geen leugens worden verkocht. JJn het
is een zeer ergerlijk vergrijp als door een
postambtenaar dergelijke circulaires, a.ls
waarom het hier ging, portvrij en in
diénst-enveloppen worden verzonden aan
kantoorhouders.
Die pcsthegrooling werd hierna aange
nomen. De Kamer ging uiteen tot Woens
dagavond 1 April. 1
Tweede Kamer.
Gisteren kwam de wijziging der Pen
sioenwet 1922 in behandeling en tot ver
gassing van voorzitter en pers waren te
kwart voor vijf de algemeene beschou
wingen reeds klaar en hadden Kamer
leden en minister het woord gevoerd.
Dhr v. Braambeek (soc.-dem.) vatte het
ontwerp op als een schakel in de lange
keten van wetsontwerpen, die de Regee
ring indiende om op de ambtenaren de
lasten te schuiven, die zij ondervindt
van een niet sluitende begrooting. Het
wordt zoo langzamerhand tijd, dat aan
al die verslechteringen een einde komt.
Men laat hier een deel van het perso
neel betalen, wat men in het verleden
verzuimde te regelen. Dit is een geheel
foutief systeem.
Ook dhr Ketelaar (v.d.) was tegenstan
der. Hoe is bij het pensioenfonds het te
kort ontstaan? Heeft men zich na het
rapport van de commissie-De Meester
geen goede berekening gemaakt. Men wist
toch ongeveer op welke lasten men zou
komen. Waarom, nu de berekening tegen
valt, moet alles op de ambtenaren wor
den verhaald.
Die heer Tilanus (c.-h.) heeft het be
treurd, dat de algemeene toelichting tot
dit ontwerp zoo sober is. Die Minister
loopt met dit wetsontwerp vooruit opi
de uitvoering van art. 168 der Pensi
oenwet, maar in dezen zin, dat hij de kos
ten van het fonds verlaagt. "Spr. heeft
Banfciara- en Effectenkantoor
Telef. 249-250
Dir. J LA PORT
daartegen in het algemeen geen bezwaar,
waar immers de lasten van de belasting
betalende burgerij sinds 1914 verviervou
digd zijn. Aan het weduwen- en weezen-
pensioen wordt niet geraakt, omdat de
51/2 pet. daarvoor geheel door de ambte
naren worden betaald. Behoudens enkele
uitzonderingen zijn deze voorstellen niet
als onrechtvaardig aan te merken.
Dhr v. Dijk (R.K.) vroeg ook nadere
cijfers ter toelichting. Mej. Westerman (V.
B.) 'kan met de theorie van de collectieve
lasten niet meegaan. De ongehuwden
moeten niet storten in het weduwen en
weezenfonds. D|e mannelijke ambtenaren
profitoeton er nog van bij het in het
huwelijk treden, doch de vrouwelijke kun
nen 'van haar stortingen in dat fonds
nooit profijt hebben. Dhr Bulten (R.K.)
kan zich vooralsnog niet met hot ontwerp
vereenigen.
Minister Colijn, hierna aan het woord
komende, zei o.a.
Een nieuwe wachtgeldregeling ligt ge
reed om te gaan naar de Centrale commis
sie voor G. O. Die pensioenwet gaat een
maal uit van het beginsel der collectieve
lasten en mej. Wiesterman zal dus onder
dit juk moeten doorgaan.
Die toestand, zooals die op het oogon-
blik is, behoeft dringend verbetering. Spr.
heeft zich erover verbaasd, dat men de
Memorie van Antwoord nog onvoldoende
vond. Indien hij geweten had, dat men
prijs stelde op de winst- en vcrliesrege-
ning, had hij die overgelegd. D|eze reke
ning zegt echter niets, geeft slechts den
toestand der kas weer gedurende één
jaar. In de Memorie van Antwoord is dui
delijk uiteengezet, hoe het tekort is ont
staan. Men is in 1922 niet begonnen met
een schoone lei, doch met een aanzien
lijk tekort. Na 1957 zal pas de last kunnen
dalen.
Met het militair weduwen- en weezen
fonds is het al even treurig gesteld.
De premie zou daar 10 pet. moeten bedra
gen om het fonds zichzelf te doen bedrui
pen. Jaarlijks wordt aan contante waarde
40 millioen te weinig betaald.
Het tekort, waar het nu om gaat, is
feitelijk nog te gunstig voorgesteld. Een
volkomen juist cijfer is nog niet te geven,
doch spr. gelooft niet te ver mis te zijn
als hij het tekort schat op 175 millioen.
Met het militaire fonds samen is er een
tekort van 200 millioen gulden. Er wordt
door dezen maatregel slechts 3 millioen
gevonden, terwijl er 11 millioen per jaar
noodig is. Waar zoo de toestand is,
meent de Minister, dat de Kamer zal moe
ten medewerken om de voorgestelde
maatregelen tot stand te brengen. Zulke
zijn niet mogelijk, zonder ergens pijn te
doen. Spr- zou de financieele verantwoor
delijkheid niet kunnen dragen voor een
toestand, waarbij de kwestie der pensioe
nen en de financiën van het land in de
modder werden gereden.
N. V. werf Zeeland. Houders
van 5 pet. obligaties in de N. V- Werf
Zeeland in liq. gevestigd, te Hansweert
zijn opgeroepen tot een vergadering op
3 April ter behandeling' van een voorstel
om de werf te verhuren en tot machtiging
van de Trustee om executoriale maat
regelen tot 1 Mjéi 1927 achterwege te
laten.
GOM. Woensdagavond kwam de plaat
selijke afdeeling van de Gereformeerde
Drankbestrijding in huishoudelijke verga
ring bijeen. Plannen werden gemaakt
inzake de in dezen winter nog te voeren
propaganda. Op een binnenkort te houden
vergadering zal D. V. br. Schuitmaker
een referaat leveren. Bestuursverkiezing
had plaats, waarna het bestuur wordt
gevormd door de brs J. Quakkelaar, II.
Schuitmaker en II. Lange veld.
