So 143 Donderdag id Maart 11115 39e Jaargang EERSTE BLAD. States-Eeneraai. Bnlieolaai OSt nummer bestaat uii twee bladen MiJNHARDTs Zenuw-Tabletten J. .73 Laxeer-Tabletten 60«e Hoofdpijn-Tabletten 6oei Brukkers-Exploitanlen OQSTEBBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Langs Vorstslraat 63—70, Goes Tel.: Redactie no. tt; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor le Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 *De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKCA6. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3„— Losse nummers fO.05 Prijs der Advertentien: 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et. Bij abonnement belangrijke korting. Zij, die zich met 1 Aprii op „De Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog vóór dien datum verschijnende nummers gratis. HET KON NIET ANDERS- Glashelder heeft Minister Colijn in da Eerste Kamer in het debat met den heer Wibaut aangetoond, dat het niet mogelijk was de begrooting sluitend te maken zonder aan de salarissen te raken en zonder nieuwe'heffingen op te leggen. Een gedeelte van het klemmende be toog, aan den indruk waarvan ook de heer Wibaut zich niet kon ontworstelen, laten wij hier volgen (Handelingen, hlz. 372): „Om het bewijs te leveren dat, al ware 't tempo verlangzaamd, al .ware een tijd perk van 2—3 jaren genomen, in stede van 1 jaar, ook dan nog die maatregelen niet achterwege gelaten hadden kunnen worden, moet ik den heer Wibaut uit- noodigen er in te bewilligen, dat ik hem bij de hand neem en hem door de be grooting heenvoer, opdat wij samen de begrooting eens gaan analyseeren. „Ik begin dan met voorop te stellen,, dat aan de salarissen niet mocht wor den geraakt: die salarisverlaging valt af te keuren. Dat beteekent dus, dat een bedrag van 210 millioen buiten de be zuiniging moet gesteld worden. Ik neem aan, dat de .pensioenen en de wacht gelden, die tot een gezamenlijk bedrag van 55 millioen op de begrooling voor- koine», volgens den heer Wibaut ook onaangeroerd moesten worden gelaten, omdat zij tot dezelfde categorie als 'do salarissen behooren. Dan kom ik aan do uitgaven voor de sociale verzekering, die uitgetrokken zijn tot een bedrag van 49 millioen-. Ik heb eenig vertrouwen, dal de heer Wibaut van oordeel is, dat ook die uitgaven niet voor bezuiniging in aanmerking komen. Ik voeg die dus bij de andere. En hoewel ik nooit gelegen heid heb gehad daarover met den lieei Wibaut van gedachten te wisselen, neem ik toch aan, op grond van wat ik in hel algemeen van zijn zienswijze weet, dat ook de post van 107 millioen ten be hoeve van den dienst van de Nationals Schuld naar zijn meening niet kan wor den verminderd. Nu is er nog een andere post, en daarvan ben ik niet zoo heel zeker, ai heb Sc wel een vermoeden, en die be treft de uitkeeringen aan de gemeenten, die to* een bedrag van 19 millioen op de begrooting voorkomt. Ik Heb niet gemerkt, dat de heer Wibaut van oordeel is, dat deze post zou moeten worden verlaagd- Das is er nog een 2 millioen uitkee- ring aan de kerkgenootschappen, en ik mee», dat de heer Wibaut ook daaraan niet zal willen tornen en evenmin aan het bedrag, dat op de begroot,ing voor komt ten behoeve van de tekorten in zake de exploitatie-verliezen van den woningbouw, groot pl.m. 6 millioen. Als ik nu dit alles bij elkaar tel, kom ik tot een rond bedrag van 450 millioen, die dus buiten de bezuiniging blijven. Indies wij op de salarissen niet bezuinigd hadden, zou bet cijfer van uitgaven op de begrooting op het oogenblik staan op rond 650 millioen en dan zou er dus overblijven een bedrag van 200 millio-sn, waarop wij dan moesten gaan bezuini gen. Na is dat bedrag intusschen ook weer te boog, want daaronder zitten al lerlei uitgaven, die gegrond zijn op wet telijke verplichtingen. Ik heb dat nu niet nagegaan voor de heele begroeting, maar op bet Deptaxtement van Binnenland scha Zaken is dat bedrag al ongeveer 7 mil- lioêi, evenals bij Waterstaat, dus als men de heele begrooting eens ging uitpluizen, zou men allicht komen op ongeveer 25 millioen, waarop men tenslotte ook niel zou kunnen bezuinigen. Als object, waarop men kon bezuinigen, blijft er dus rond 175 .millioen over. Daarop moest worden bezuinigd een be drag van 119 millioen; n.l. 138 milli oen, verminderd met 19 millioen mee vallers, die we hebben gehad doordat we de middelen voor 1925 19 millioen hooger hebben kunnen ramen dan voor 1924. Bat wil dus zeggen, dat alle an dere uitgaven van den Staatsdienst, met inbegrip b.v. van alle waterstaatswerken, van alles wat we moeten doen voor on derhoud van wegen, kanalen, dijken enz., kortom van alle publieke werken, van opvoedings- en gevangeniswezen enz., tezamen zouden moeten worden terug gebracht van 175 millioen tot ongeveei 80 imillioen. Mag ik nu niet de vraag herhalen, °f er iemand is, die werkelijk in ge; moede meent, dat zulks mogelijk zou zijn geweest? Want alleen indien men kan aantoonen, dat het mogelijk ware geweest, beeft men aangetoond, dat men het had kunnen- doen zonder de nieuwe heffingen op te leggen, die door den lieer Wibaut werden afgekeurd, en zon der de salarisverlaging. Ik ben van oordeel, dat dat niet kon. Niet alleen omdat er niemand is ge weest, die gezegd heeft hoe het wel kan, (naar omdat bet niet kan uit zichzelf, omdat bot niet kan in 2 jaren noch in 3 jaren, -omdat bet eenvoudig nooit zou kunnen." Dit laatste is ten slotte van alle kan ten toegegeven. Er is in de Staten-Generaal niemand opgestaan die een ander en beter delc- kinigsplan kon aangeven. Het financieele beleid van Minister Colijn bleek onaantastbaar. Hot kon inderdaad niet anders. De scherpste pijlen. De scherpste pijlen zijn bij de discussies aangekomen op den minister van finan ciën. Zoo sterk zelfs dat de oppositie tegen het Vlootw'etontw'erp, waaraan bij part noch deel bad, er door werd be- heerscht. Toen dit ontwerp verworpen was, juichte men in allo Linksche kringen Gelukkig, nu is Colijn van de baan. Re antirevolutionaire partij is ten allen tijde het mikpunt gew'eest, en de antithese de roos op de schijf, die getroffen moest Worcfen. Men weet dat deze partij de minst soepele is van de drie, en daarom - Weg met deze. Men weet ook dat de antirevolutionaire partij wel de partij is der kleine luyden, maar toch tegelijk door groote mannen is geleid geworden. Eerst was het Groen van Prinstor or; daarna Kuyper, en thans is bet Colijn. Men kan zelfs van 'n drietal tweeman schappen spreken; want Groen's twee lingbroeder Was Elout, en Kuyper's bond genoot 'was Lobman ên Colijns vriend is Idenburg. Welke laatstgenoemde wel. dank zij den aard zijner nieuwe betrek king en helaas ook voor een deel ten ge volge zijner zwakke gezondheid op den achtergrond is getreden, doch wiens naam nog voldoende klank heeft om er „onze menschen" mede te bezielen. De scherpste pijlen uit den liberalen boek en de giftigste uit den Socialisti- schen boek zijn dan ook altijd voor deze leiders geweest. Het waren do conservatieven die Groep van Prinsterer tot aan zijn dood met boor1 overlaadden. Hunne geesteskinderen de liberalen bielpen daarbij dapper meel; on vervolgden ook den door Groen zei ven aangewezen opvolger Kuyper met hun smaad en laster. En betzelfde We dervaart nu ook Colijn van de tegenstan ders van onzen tijd. Zoo gansch anders als men in het buitenland ziet gebeuren. Daar is steeds die staatkundige partij, er bet beste aan toe, die terdege goede partijleiders vin den kan. Men benijdt ze or aan elkaar. Als 't kan poogt men ze aan elkaar to ontstelen. Zoo is 't reeds jaren geleden geweest en door nu wijlen dr. Kuyper opgemerkt. Maar van een afgeven op par tijleiders als hier te lande Was nergens sprake. Dat is ton onzent nog de nawerking van de regentenheerschappij in de glorie dagen der Republiek, toen de bcoreti 't zouden wijzen, wat de luyden hadden te prijzen. Hieraan schijnt niets te veranderen. Het beste is dan ook 't maar- geduldig te dragen. Eerste Kamer. Dihr Franss en (A--R.) maakte naar aanleiding van de kwestie van 'tFransch op de Lagere School de opmerking, dat de samenwerking tusschen Lager en Middelbaar Onderwijs wel eens hapert. Spr. betoogde verder, dat de wijze van berekening dei' administratiekosten ver schillende behandeling veroorzaakt tus schen de Openbare en do Bijz. school, waarbij de laatste door do openbare kas niet zelden wordt achtergesteld. Dhr de Jong (R.-K.) betoogde, dat de gelijkstelling van bet lager onderwijs iiog niet goed is doorgedrongen tot bewaar - schoolonderwijs. Zeker is dat liet open baar bewaarschoolondeiwij's thans oen voorsprong heeft. 1 Dhr Slingenberg (V--D.) wees op den onevenredig grooten achteruitgang der Salarissen bij het avondnijverheidsonder- wijs. Verlaging van salarissen, ook al vormen die bijverdiensten, tot 45 pCt, kan bet onderwijs niet ten goede komen. Dhr Cramer (S-D-A-P.) hoopte in het belang van Nederland en Indië dat do regeer ing haar medewerking aan .te po ging tot oprichting der Utrechitsche leer stoelen door eenige ondernemers niet--zal verleunen. Dhr de Zeeuw (S-D-AP.) nam het op voor de Ambachtsscholen, waarop teveel is bezuinigd. Voor Dell't (Tcchn. Hoogc- school) wordt daarentegen te royaal ge zorgd, al moest spr.. op een interruptie van den minister de-zen gelijk geven, dat- niet minister de Visser deze school zoo heeft opgezet. Spr. wil betere aansluiting' van lager- en middelbaar onderwijs, door inlassching van een tussche-neursus. Spr. is voor- Stander van nict-toelating van Fransch op do Lagere school; Fransch kan wel na den f2-jarigen- leeftijd geleerd worden. Maar toch betreurt spr., dat do minister liij de afschaffing van bet Fransch niet een drie-jarigen overgangstermijn in het leven beeft geroep-en. Dhr Smoengc (V -B.) wees op de lage salarissen van de leeraren op teeken- avondscholen en dc-rgelijko inrichtingen van nijverheidsonderwijs en drong aan op maatregelen tot krachtige verbetering van het onderwijs voor schipperskinderen. Prof. Anema (A--R-) besprak uitvoerig do voorgenomen stichting van Indische leerstoelen. Hier zijn menschen, die mee- nen, terecht -of ten onrechte, dat het met de ge-volgde bestuurswijze in Indië binnen tien jaar niet ons ge-zag .uit zal zijn; zij brengen geld bijeen, om het togen te gaan aoor oen nieuwe richting van de -oplei- uing. Bovendien zal er overeenkomstig de wet scherp toezicht op ae stichting zijn. D'eze stichting moet aoor den mi nister alleen worden beoordeeld volgens dlü wettelijke regelen en spr. adviseert den minister, tot de-.totstandkoming- der stichting mede te werken. Tweede Kamer. Terwijl het collegegeld aan de andere hooger onderwijs-inrichtingen reeds eer der was verhoogd, Was dit aan de Land- bouwhoogescho-ol te iWjageningen en aan de Veeai'tsenijkundige hoogescbool te Utrecht nog altijd onveranderd gebleven. Om aan deze ongelijkheid een einde te mak-en -en bet collegegeld elvenals aan de andere hoogescholen van f 203 op f 300 te brengen, wias de bedoeling van een wetsontwerp, waarmede de Kamer zich in den aanvang der zitting van 'gisteren bad bezig te houden, en dat na eenige discussie werd 'aangenomen. Vervolgens begon de Kamer met de behandeling van het veel-bestreden wets ontwerp ter bevordering der richtige bef fing der directe belastingen. Algemeen vond men de bedoeling van het wets ontwerp, belasting-ontduiking- tegen to gaan, sympathiek. Maar het middel, dat do minister voorstelt, om dat doel te bereiken, w'erd van verschillende zijden afgekeurd <en door anderen met groote reserve begroet. Men vreesde vrij alge meen Willekeur van de zijde der belasting ambtenaren. Minister Colijn ondervond bij de alge- meene 'beschouwingen slechts steun van den Christelijk-Historischen heer Rutgers van Rozenburg en vanden sociaal- democratischen heer Vliegen. Wanneer do directe belastingen worden ontdoken, al dus redeneerde de laatste, dan moet het gold komen uit do indirecte belastingen en die drukken het zwaarst op den ar beider. Daarom moet uit de directe be lastingen zooveel mogelijk worden ge baald. Zoo deed zich bet ongewone verschijn sel voor, dat minister Colijn steun kreeg van don sociaal-democraat, terwijl iemand als mr. Rutgers een vrijwel vernietigendo critiek op bet wetsontwerp had doen hoo- ren. Deze vreesde n.l. ook groote wille keur. De heer v. Vuuren noemde dit Wets ontwerp dan ook een blanco vol macht voor de administratie en hij zou niet medew'erken om die te verleenen. Concrete voorschriften Werden gevraagd door de lieeren v. Vuuren, Rutgers, Oud, en rnej. Katz. Feitelijke omstandigheden en niet slechte bedoelingen mogen bet criterium zijn bij belastingheffing. Dhr Oud volgde dus niet het voorbeeld van zijn rooden vriend Vliegen en zou tegenstemmen, omdat, zoo zeide hij, bij het reclit vóór alles in 't oog w'ilde hou den. De lieeren Dresselhuijs en v. Scbaik hadden zicli over het wetsontwerp nog geen definitief oordeel gevormd. Hun houding zou afhangen van het antwoord van den minister en van de wijzigingen, welke zoiiden worden aangebracht. Minister Colijn kwam gistermiddag nog wel heel even aan het woord, maar ge bruikte die Weinige oogenblikken om 'een persoonlijke vraag van den heer Vliegen, omtrent de oprichting van een naamloozo vennootschap voor de exploitatie van het landgoed „De Hoogstraat", een persoon lijk eigendom van dhr Colijn, te beantwoor den. 't Antwoord van dhr Colijn op de vraag van den beer Vliegen, of door deze transactie de fiscus benadeeld Was, luidde ontkennend. Door deze handeling heeft ten opzichte van den fiscus geen enkele verandering plaats gehad; alleen heeft de schatkist de meerdere bgte van de registratierechten genoten, aldus het ant woord van minister Colijn. Hevige brand ie Tokio. Volgens een bericht uit Tokio heeft Dinsdagavond een brand het Noordelijke god.e-elte dezer stad geheel in de aschl gelegd. Vo-lg-ens de jongste berichten zijh ongeveer 3000 huizen verbrand, tenge volge waarvan 20-000 menschen dakloos door do straten der stad dwalen. Ten einde de-n brand tegen to gaan, werden er militairen -ontboden, die velschillende huizen -omver haalden, om te verhinderen, 'ctat de brand zich verder uitbreidde. Vol gens de- laatste belichten is de brandweer -den toestand meester zood.it gij? verdere uitbreiding zal kunnen verhinderen, ö'n- lrcnt do aangerichte schade-kan nog niets' w orden medege-deeld 1 Mijnramp in de Ver. Staten. Bij een ontploffing in een kolemnijlri te Vermont (Am.) zijn 33 menschen om gekomen. De schok deed tot op 5 K.M. van de plek des onheils de huizen schud den. De geheele mijn staat in brand; het reddingswerk is daardoor zoo moeilijk. Toch worden met, kooi'tsachtigen ijver de pogingen gewaagd en dalen er reddings ploegen af. Men vreest echter dat alle personen, die zich op het oogenblik der ontploffing onder den grond bevonden, zijn omgekomen. - Korte berichten. Ofschoon de spoorwegstaking' zich tot dusver niet tot Zuid-Duitschland heeft uitgebreid, stijgt -ook daar de ontevre denheid -onder het personeel. Vergaderin gen van spoorweginannen te Main.? en Neurenberg zijn zeer stormachtig ge weest en hebben zich tot staking be reid verklaard. De Amerikaansche militaire vlieg- dienst heeft voor een bedrag van meer dan 10.000.000 dollar vliegtuigen besteld van een nieuw type. Er zijn in het ge heel 85 vliegtuigen besteld. Ten gevolge van de plotselinge da ling op de graanmarkt heeft een belang rijke Antwcrpscbo graanfinna haar be talingen moeten staken. Het deficit zou twee millioen francs bedragen. In dein Kaukasus is door boeren die trein, waarmede Rykoff van het bol- scbewistisch congres te Tiflis terugkeerde, aangehouden. Rykoff we-rd geweigerd ver der te reizen, indien- hij' de boe-ren niet wilde aanh-ooren. Dkmc klaagden over het beheer der bolschewistische autoriteiten in hun district, die hun het werken on mogelijk maakten, door hun geen land bouwwerktuigen ter beschikking te stellen. Uit Peking wo-rdt gemeld, dat meer dan 100- universiteitsprofessoren den mi nister van onderwijs hebben overvallen en mishandeld, omdat zij ontevreden wa ren -over de voorna arden, waarop zij aangesteld zijh. Naar aanleiding van het gebeurde te Hallo, waarbij oen aantal .communis ten het slachtoffer werd van een schiet partij tusschen hen en de politie, is de hoofdcommissaris van politie geschorst. Tengevolge van de nijpende brood- scliaarschte welke zich vooral in -groote industrie-centra gevoelen doet, zijn te Leningrad vrij -ernstige hongerrelletjes voorgekomen. Gedurende de laatste dagen werden vooral te Stockholm verschillende commu nisten gearresteerd, van wie gebleken is, dat zij eon aandeel hadden in de voor bereiding van een opstand in het garni zoen der stad. De duurte te Ro-edapest vermindert, voornamelijk tengevolge van de ineen storting dei' tarw-eprijzen in Chicago, bet- geen ook een groote verlaging van den graanprijs in Hongarije tengevolge heeft gehad. Het indexcijfer is de laatste twee weken met 2 procent gedaald. De „Messagaro" meldt, dat de fede ratie van metaalbewerkers te. Venetië de staking geproclameerd heeft. Het aantal stakers bedraagt ongeveer 54000- Koning Albert en koningin Elizabeth hebben aan het nationaal comité voor de viering van hun zilveren bruiloft laten we ten dat zij voor zichzelf geen geschenk wenschen te ontvangen. De gecollecteerde bedragen zien zij liever besteed aan wer ken van weldadigheid of van algemeen nut. Prins Leopold is voornemens 21 April met de Anverzille naar de Congo te vertrekken. Bij Apoth» ca DrogisHÉk Lord Curzon's toestand is opnieuw zorgwekkend. In de voormalige i'rontstreek, vooral nabij Yperen, waar dc werkloosheid onder do bevolking groot is ,gn vele arbeiders aan den kost trachten te komen met het opdelven van granaten en bommen, doen zich schier dag aan dag doodelijke on gelukken voor. Zoo zijn er in het afgeloo- pen jaar, in het ziekenhuis te Yperen al leen, niet minder dan 40 zwaar gewon den opgenomen, die allen aan de gevol gen van hun verwondingen zijn bezweken. Ook zijn er ongeveer 250 andere hommen- zoekers, door de ontploffende moordtui gen verminkt of gewond, en eon 50-tal personen die brandwonden opliepen bij het behandelen van gasbommen, aldaar, verpleegd. In een bijeenkomst van de Congo- lecsche vereeniging in het museum van Tervueren is gewezen op de uitroeiing van den olifant in zekere streken van de Congo; meer dan 30.000 mannetjes wor den per jaar neergelegd, terwijl de inlan ders op hun jacht bovendien taf van wijfjes en jonge olifanten afmaken. Het gemiddelde gewicht van de slagtanden, dat voor den oorlog 13 a 14 K.G. be droeg, is thans tot 10 K.G. gedaald. Ook de andere dikhuiden hebben het hard te verantwoorden, de rhinoceros zal in som mige streken weldra geheel verdwenen zijn, elders zijn op één dag 31 nijlpaarden neergelegd. Óok de buffel wordt in Bel gisch Congo steeds zeldzamer. Te New-Y-ork meldde zich dezer da gen een uitgeputte on verkleumde zwer ver aan in een asyl van het Leger des Heils. Zijn aandacht werd getroffen door een naam op een bord, die in zijn her innering iets wakker maakte. Hij vroeg aan de bestuurders van het asyl, of wel licht hijzelf de man kon zijn, wiens naam op het bord stond, en wiens verblijfplaats gezocht werd. Bij onderzoek bleek dat het geval to zijn. De zwerver was zijn ge heugen kwijt geraakt en had het door 't zien van zijn eigen naam op het bord herkregen. Do man was de 25-jarige in genieur Fisher, zoon van een schatrijken Zweed, die al over de 100.000 dollar had uitgegeven om zijn zoon te zoeken. Deze was 6 Dec. bij Buffalo uit den trein ge stapt, terwijl hij op een zakenreis was- Blijkbaar had zijn geheugen toen plotseling gehaperd. Op 85-jarigen leeftijd is lord Shef field overleden, een liberaal van den ouden stempel met veel gezag op het ge bied van landbouw en onderwijs, die op dit gebied tal van openbare posten hoeft bekleed. De Zo m e r t ij d. Volgens „De Resb." bleek in het af- deelingsonderzoek der Eerste Kamer in zake het wtetsontwerp tot afschaffing van ,den Zomertijd, dat tegen dat wetsontwerp hij zeer vele leden bedenkingen bestaan. Er waren intusschen ook loden, die een vorige maal tegen het wetsontwerp-Braat hebben gestemd, maar thans verklaarden voor het regeeringsvoorstcl te zullen stemmen. Die indruk bij het afdeelings- onderzoek, dat zeer druk bezocht was, doet vermoeden, dat het Wetsontwerp der Rogeering met een kleine meerderheid zal verworpen worden en dat de zomer tijd in dat geval dus blijft. Het Volk zegt, dat een groot aantal R.K. tegen de afschaffing zal stemmen. Ook het grootste deel van de soc. dem. frac tie zal vermoedelijk tegen stemmen, als mede 2 der 3 vrijzinnig-democraten, en kele vrijheidsbonders en chr.-liistorischen. Het hoofdbestuur der Ned. Maatschap pij tot bevordering van de geneeskunst heeft in een adres aan de Eerste Kamer op het behoud van den zomertijd aange drongen Geen melk meer naar Di u i t s c h 1 a n d. Te Dusseldorp zijn besprekingen gehou den tusschen vertegenwoord'gers van den landbouw', de melkinrichtingen en eenige steden met den commissaris van het Pruisische ministerie van Landbouw, om trent de sluiting der Nederlandsche grens voor den invoer in Duitschland van room en melk Na langdurige onderhandelingen kwam, volgens de „Tel.", men overeen, dat tot en met 1 April nog 50.003 liter en van dien datum af tot 1.5 April nog slechts 25000 liter.per dag melk en room uit

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1925 | | pagina 1