Mo 130 Woensdag 4 Maart 1015 30e Jaargang
KEES HELDER
VERGRGGT3NGEN
Buitenland.
BiRKBlaii.
Staten-Generaal.
Dit de Provincie.
SPECIAAL ADRES VOOR
FOTOGRAAF
Langedelft I 34 Middelburg
Als Uw Handen
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Drukkers-Exploitanten
OOSTEBBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorstslraat 68—70, "Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000!
Bijkantoor Ie Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
ReclH het hoogste.
Iedereen is geroepen om de beweging
voor den vrede te steunen. Vergeten mag
echter niet dat zoolang de zonde in de
wereld is en in do harten troont, de
corlog altijd nog ka,n uitbreken. Eu ook
niet dat de vrede nimmer mag besten
digd met verkrachting van hot recht, om
dat dit honger staat dan den vrede, en
bedde ooi-log en vrede in dienst van liet
recht behooren te staan.
Ook moet men voorzichtig zijn ©n niet
wanen, dat de komst van den wereldvrede
zoo nabij is, dat nu reeds leger en vloot
kunnon worden afgeschaft.
De o.orlog, zei Groen van 'Brinsterer,
kan een plicht, een zegen zijn. Alleen
hij blijve geduld als uiterst middel. Im
mers nog altijd geldt het woord: „Do
Overheid draagt het zwaard" (ook het
oorlogszwaard) „niet tevergeefs".
Het tekort gedekt.
Mr de Wilde, een ronde Zeeuw, dien
men in een deel van Zeeland weer eens
te zien en te hooren kreeg) heeft met
groot genoegen vastgesteld dat een van
de goede kanten van dit kabinet is dat
het er in geslaagd is ten vorigen jaro
het tekort te dekken, al moest dit, on
ook dit word met leedwezen er bij gecon
stateerd, .voor een deel geschieden met
inhouding van een deel van 'tloon der
Rijksambtenaren
Voorzoover de oog'en nog niet alge
meen open zijn voor het ontzettend ge
vaar dat ons volk bedreigde als gevolg
van (te te vreezon ontreddering van
's lands financiën, is 't goed dat in Pers
en .Meeting de toestand van toen in ver
gelijking met dien vau nu nog eens duide
lijk zichtbaar wordt blootgelegd.
Al van 1911 had Nederland met te
korten geworsteld, een jaar zelfs bedroeg
het nadeelig slot op htot Staatsbudget 400
miljoen! Er werd telkens maar geleend.
Maar wie leent, komt ieder jaar v'óor de
rente te staan, en hoe meer men leent,
hoe meer renteschuld. Dit geldt ook van
ons land.
En het kwaad dreigde niet Nederland
alleen, het had alle landen van Europa
aangegrepen. Overal stijging der uitg)aven
bij verminderde inkomsten. Er moest
worden ingegrepen, zou Nederland niet
Duitschland en Oostenrijk achteraan gaan.
D)e Troonrede bracht ruimte. De uit
gaven voor den gewonen dienst werden
geraamd op 605 miljoen, de inkomsten
op 590 tekort dus 35 .miljoen. Door
besparing op den salarislast en een In
komst van de Posterijen kon dit tekort
op 8 miljoen komen, doch er moest nog
12 miljoen voor de vrijwillige ouderdoms-
verzekering bij, dus zou het tekort 20
miljoen worden, welk bedrag uit tarief
en tabak zou moeten gevonden worden.
Zoo is het tekort op den dienst 1925
dat op 130 miljoen geraamd werd, of
eigenlijk 112.5 (omdat de storting van
17,5 miljoen in het invaliditeitsfonds is
nagelaten) gedekt. En die dekking is ver
kregen door bezuiniging, 62 miljoen, en
door stijging der middelen 51 miljoen.
Ten gevolge van een meevaller van 7
miljoen kon het bedrag der salarisver-
mindering met deze som worden vermin
derd.
Een gelukkige uitslag.
X-
Niet protectionistisch.
Is het Tarief protectionistisch?,
Mr Van Gijn, o.ud-minister van finan
ciën, de financieel® woordvoerder van
den Vrijheidsbond, heeft in een der- De-
cemberzittingen van het vorige jaar den
minister toegevoegd dat hij overal in
den lande zou aantooneai dat zijn wets
ontwerp protectionistisch is.
De heer Snoeck Henkemans heeft hem
toen geantwoord: dan gaat u den ver
kiezingsstrijd in met een onwaarheid op
de lippen.
Een hard woord; doch' het bewijfe voor
deszelfs juistheid ligt voor de'hand. Reeds
de verzekering van minister Galijn, dal
zijn ontwerp geen bescherming van eenige
industrie, geen wering vair welken bui
tenlander bedoelt en dat hij zelf niet is
protectionist maar vrijhandelaar in be
ginsel zegt voor ons genoeg.
Maar dat dóet het niet voor den poli-
tieken tegenstander. Dien overtuigt men
zoo gemakkelijk niet.
Een wet als de hier bedoelde kan heb
ben een fiscaal karakter (dat wil zeggen
om de schatldst te stijven) of een
protectionistisch karakter (hetwelk betee-
kent bepaalde industrieën te beschermen.)
De tegenwoordige wet heeft meer van
het laatste. Men kent haar systeem:
grondstoffen vrij1, halffabrikaten matig be
last, geheel afgewerkte producten iets
zwaarder. Dat klinkt niet alleen, maar
het is beschermend. Onderscheid maken
tusschen grondstoffen en goederen, tus-
schen half en heel afgewerkte, dat wijst
op bescherming van bepaalde industrieën
tegen buitenlandsche mededinging.
Nu is het tarief van 5 pOt in 1862 ver
hoogd tot 8 pGt. Is 'tdaarom nu pro-
tectioijigtiscli geworden? Als wij die cij
fers bezien in verband met de verhou
dingen, zoo toen als nu, in het buiten
land, dan klinkt en werkt het tarief
van vijf procent toen met do lage toen
geldende buitenlandsche rechten heel wat
meer protectionistisch dan dat van acht
pr.ocent nu-
Hot cijfer is betrekkelijk.
Zco dacht eer ook Bastiat -ovei, de
groote wereld-vrijhandel aar; toen hem ge
vraagd werd wanneer een tarief nog.niet
beschermend was, antwoordde hij: Wan
neer de eerste levensmiddelen werden
belast mot vijf, de andere met tien, en
de luxe-artikelen met 20 pCt. 1
En daar is nu dit Tarief van minister
Colijn met zijn verhooging niet van
levensbehoeften maar van goede
ren-tarief van 5 op 8 ver van daan.
Cijfers en Feiten.
Wij hebben eenige dagen geleden het
Januarinommer van dit onmisbare (Kies-
vereenigingen, verstaat ge dat?) tijdschrift
aangekondigd. Thans ontvingen wij het
Febraari-nommer; ook dit bevat uitne
mend materiaal ten aanval en ter ver
weer op 't gebied van FinanciënDefensie
en Koloniën; Recht en Zede; Sociaal ge
bied; Landbouw en Middenstand; Onder
lijs; Vrijzinnigheid en Vrijheidsbond; So
cialisme en Bolsjewisme. Aan 't slot nog
een en ander van „wat voormannen zeg
gen".
Onze besturen van Kiesvereenigingen
moeten eens een jaargang van Cpers en
Feiten bestellen en laten circuleeren.
Hier wordt hun niet het overgehaalde,
maar het uitgezochte voorgezet.
Uitgeefster is „De Graafschap" te
Aalten.
De begrafenis van Ebert.
Vandaag zal in geheel Diuitschland een
officieele rouwdag, naar aanleiding van
het overlijden van den rijkspresident,
Worden gehouden. Alle winkels, openbare
restaurants, warenhuizen en bureaux zul
len van 3 tot 5 uur gesloten zijn. Morgen
zal van 11 uur tot 11.1.5 het oogenblik',
dat president Ebert to Heidelberg Wordt
begraven, het werk in alle fabrieken,
mijnen enz., zooveel mogelijk rusten.
Vechtpartij in den Dortmundschen raad
In den gemeenteraad te D|ortmund
is gevochten. D|e leider der commu
nisten kwam de zaal binnen met den
groet, „goeden dag, kameraden". Den
voorzitter, die veiklaarde niet gehoord
te hebben, dat de communisten het
woord vroegen, werd geantwoord: „Laat
uwi ooren uitspuiten". Daarna ontstond
een woordenwisseling tusschen den com
munist Wunnenberg en den centrum-afge
vaardigde Koch. Wunnenberg trad met
gebalde vuist op Koch toe en riep: „Houd
je sm
De centrum-afgevaardigde Kamrath, die
beide mannen wilde scheiden, ontving
van Wunnenberg twee slagen. Kamrath
gaf toen Wunnenberg, uit verdediging, een
slag in het gezicht. Die communist
sloeg toen met oen stoel op de centrum-
leden los. Hij liep als een gek door het
stadhuis om den afgevaardigde Kamrath
te vinden en riep voortdurend: „Als
ik hem vind, snijd ik hem den hals af."
Toen eenige afgevaardigden hem op liet
schandelijke van zijn houding Wezen, kre
gen zij als antwoord: „Vervlzwij-
nentroep, de eerste die mij aanraakt, ver
moord iB hier in de zaal, al krijg ik
vijftien jaar tuchthuis."
"Men is van plan thans maatregelen te
nemen tegen dit zenuwachtige heerschap.
Korte kerlchten.
De vroegere Albaneesclie minister
van financiën, Gurakuki, is Maandags
avond"" door een Albaneeschen koopman
vennoord. De dader is in hechtenis geno
men.
Volgens de statistiek over Februari
is het -aantal zelfmoorden en pogingen]
daartoe te Weenen van 149 in Januari tot
179 gestegen. Januari Was reeds een re-
cord-maand geweest.
Die toestand van den Engelscben,
koning gaat voortdurend vooruit. Hem is
toegestaan zijn bed te verlaten en in de
Kamer rust te nemen.
Een staking van 200D slagers te
Bombay heeft tot gevolg, dat er aldaar
geen vleosch te verkrijgen is. Die clubs,
restaurants en particulieren moeten zich
tevreden stellen met visch, fruit en ge
conserveerd vleesch.
Bij een huiszoeking bij leden der
communistische partij in Alcen zijn hand
granaten en veel propagandai-materiaal
gevonden. Meerdere personen zijn gear
resteerd.
100 rebellen en 60 stadsbewoners
Werden gedood bij een ontploffing van
liet munitiedepot te Karphoet (Kosr-
distan), toen de rebellen uit de stad ver
dreven werden.
Die regeering van Chili heeft in en
kele provincies den staat van beleg af
gekondigd. Santiago schijnt momenteel
het centrum der politieke activiteit te
zijn. De pers is aan censuur onderwor
pen.
De bibliotheekkwestie.
Door den Minister van Onderwijs is
op de vragen van den heer Osseudorp be
treffende de verdeeling der boeken van
de bibliotheek in het voormalige arron
dissement Tiel en die van de arroiulisse-
mentsbibliotheek te Zaltbommel o.m. het
volgende geantwoord
D;e niet voor de Centrale vakbiblio
theek bestemde boeken van de arrondis-
sementsbibliothekcn in de voormalige ar
rondissementen Tiel en Zalt-Biommel zijp
en worden, gelijktijdig met die dor ove
rige arrondissementsbibliotheken in de
voormalige inspectie Nijmegen, verdeeld
onder de Rijks- en bijzondere opleidings
inrichtingen dier voormalige inspectie. Die
ondergeteekende is van meening, dat door
deze verdeeling het best Wordt tegemoet
gekomen aan de oorspronkelijke bestem
ming van do oude arrondissementsbiblio
theken.
Die Nieuwe Kerk te Delft.
Deze week zullen de werkzaamheden
beëindigd worden aan de restauratie vau
bet koor in de Nieuwe Kerk te Delft, het
bekende huldeblijk aan H. M. de Ko
ningin, bij haar zilveren, regeeringsjubi
leum. Thans wacht men o.a. nog op een
zerk van 3 bij 2 meter, die uit België
moet komen en bestemd is voor de
afsluiting van dén Koninklijken grafkel
der. Het kerkhof, oen geliefde speel
plaats voor de jeugd, zal door een muur
van 1.40 M. hoog van den publieken
Weg worden gescheiden.
Onze tuinbouw- en bloem bol 1 en-
export naar Engeland.
Door den lieer Michielsen zijn aau de
Ministers van. Binnenlandsche Zaken en
Landbouw en van Buitenlandsche Zaken
de volgende vragen gesteld.
Hebben de Ministers kennis genomen
van het feit, datriiijl de Engelsche regee
ring plannen in voorbereiding of overwe
ging zijn betreffende de bescherming van
den Britschen tuinbouw en het Britsche
bloembollenbedrijf? Zoo ja, is het hun
dan bekend, waarin die plannen der
Engelsche regeering bestaan en zijn zij
bereid zoodanige stappen bij voormelde
regeering te doen, opdat die plannen
niet of zoo min mogelijk een nadeelig
karakter voor den Nederlandschen bloem
bollenexport zullen dragen?
Een p r ij z e n controle-commis
sie ingesteld'.
Geruimen tijd geleden is door S. Dl
A. P. en. N. V. V. in een adres aan
de regeering verzocht, met liet oog op de
toenemende prijsstijging van allerlei le
vensmiddelen, een commissie in te stel
len, die na zou hebben te gaan liet ver
loop en de verschillen tusschen groot-
en kleinhandelsprijzen en Waaraan het
recht zou moeten Worden giegeven, der
regeering te adviseeren en maatregelen
voor te stellen, die op den loop dezer
prijzen invloed kunnen oefenen.
In een onderhoud verklaarde de mi
nister sympathiek tegenover een derge
lijke commissie te staan, doch vreesde,
dat de instelling er van af zou stuiten
op de te hooge kosten er aan verhon
den. Onder dagteekening van 2 Maart
j.l. berichtte minister Aalberse thans, dat
de regeering besloten beeft tot de instel
ling van een commissie als in het bo
vengenoemde onderhoud Was besproken.
Nadere bijzonderheden zullen binnen
kort bekend worden.
Arme z o 1 f b e w u s t e n 1
Op het laatste verkiezingscongres der
S. Di. A. P. bracht een der afgevaardigden
protest uit tegen de partijdige wijze, waar
op het Kamerverslag in „Het Volk" werd
uitgebracht, schrijft de „Rotterdammer".
Dat wekte stelselmatig den indruk als-
af de roodc sprekers geniale redenaars
waren, terwijl de burgerlijke leden do
grens der idioterie bedenkelijk dicht na
derden.
Wij beginnen to vreezen, dat deze pro-
testeerende broeder terecht in verzet
kWam.
In het verslag der Eerste Kamerzit
ting van 1.1. Donderdag wordt van het
optreden van prof. Diepenhorst met vette
letters gezegd: „D'e hooggeleerde maakto
zich over den toestand der arbeiders
niet bezorgd, zoolang zij over Parijs en
Brussel meepraten en vacantieroisjcs ma
ken".
Ziezoo, daar is die ongevoelige reac
tionair al Weer voor do zelfbewuste pro
lelaren vastgenageld I
Van welk kaliber die vastnageling is,
blijkt daaruit, dat door den spreker een
voudig Werd gewezen op een uitspraak
uit het boek van den socialistisolien leids
man Oudegeest „Naar den opgang".
Dio gaf een lyrische schets van d'e
verbeterde positie der arbeiders, sprak
vair bezoeken aan Jungfrau en Parijs. De
antirevolutionaire spreker nam dit een
voudig over om voor Wanhoopsstemming
te behoeden en 'waarschuwde zelfs tegen
al te groot optimisme. Toch gaat wis en
zeker het relletje door de socialistische
gelederen: de ongevoelige reactionair
hoont d'e arbeiders door van hun w'eel-
derigo vacantiereizen te verhalen! En de
arme zelfbew'usten gelooven het nog ook!
Een zetel in den Volkenbond.
Nu Branting is overleden zoo meldt
men aan het „Hbl." en Zweden voorloo-
pig geen enkelen prominenten staatsman
bezit, zijn Nederlands kansen op een zetel
in den Raad van den Volkenbond, Waar
voor dan jhr. Van Karnebeek bedoeld
schijnt, nog sterk gestegen.
Allerlei.
Do gemeenteraad- van Maastricht heeft
zonder hoofdelijke stemming besloten,
zich tot de Tweede Kamer te wenden met
het verzoek, het Wetsontwerp tot af
schaffing van den Zomertijd niet aan te
nemen. De Kamer van Koophandel voor
Maastricht heeft een gelijk verzoek aan
de Tweede Kamer gedaan.
De gemeenteraad van Arnhem heeft
een voorstel van B>. en W|. tot aankoop
van het landgoed Zypendaal, voor
f450.0CO, met 18 tegen 16 stemmen ver
worpen. B. en W. zijn gemachtigd, het
park Zypendaal te koopen voor f325.000.
Naar „Het Vad." verneemt, ontving
de stichting „Die Glindhorst" de laatste
vijf jaar (191.91924) in totaal ruim
een half miljoen aan Rijkssubsidie.
In de Tweede Kamer is ingekomen het
initiatief-wetsontwerp van deu lieer IC.
ter Laan namens de sociaal-democrati
sche fractie ia zake ontwapening,
Mej. v. Diorp heeft haar wetsontwerp
tot wijziging van do Kieswet ingetrokken.
De heer M. J. Wi. J. Bijleveld, oud
lid van den Vrijheidsbond en van de
Tweede Kamer, is toegetreden als lid van
het Vaderlandsch Verbond; evenals het
oud-liberale oud-Kamerlid en oud-minis
ter mr S. van Houten.
na een of andere bezigheid wat Ruw
p£ Beschadigd zijn, wrijf ze dan dadelijk
in met PUR0L. Hierdoor zijn ze weer
spoedig in goede conditie.
Tweede Kamer.
We kunnen over de zitting van gisteren
al heel kort zijn, want ze was geheel
gewijd aan de verdere behandeling der
interpellatie-Wedkamp over den toestand
in do veenstreken. Een 8-tal sprekers
voerde daarover nog het Woord en wel
zoo uitvoerig, dat de voorzitter der op
merking maakte, dat liet wel leek alsof er
niet één, doch meerdere interpellanteni
waren.-J
Veel "Werd gesproken over een elec-
trische centrale, die met turf gestookt
zou worden. Volgens den minister zijn
echter aan een centrale, Welke aan Dren
the alleen stroom zou leveren,, groote
economische bezwaren verbonden, zoo
dat bevredigende financieele resultaten
zouden zijn uitgesloten. Alleen Wanneer
ook aan do naburige provincies elecbi-
citeit zou Worden geleverd, zou een ren
dabel bedrijf mogelijk zijn. "Met spoed
zal in deze richting overleg gepleegd
Worde», beloofde de minister.
Voor het vestigen van nieuwe indu
strieën in D'renthe voelde minister Ituijs
niet veel. Alleen de landbouw' is een
tak van nijverheid, welke in D'renthe met
succes kan worden beoefend. Ook in den
tuinbouwi zouden verschillende arbeiders
werk kunnen vinden. Met bevordering
van land- en tuinbouw) staat voor Drenthe
de landontginning en de Werkverschaffing
in nauw verband. En in dit verband
kon de Minister reeds mededeelen, dat hij
aan de directie van don Landbouw op
dracht had gegeven zooveel mogelijk hulp
en steun te verlcenen voor de uitbrei
ding van land- en tuinbouwi in Drenthe.
Ook zal emigratie wel noodig zijn en
blijven, al verzetten de D|renthenaron er
zich ook tegen.
Enkole moties (Bierema en Hiemstra)
wachten tot vandaag, om waarschijnlijk
verworpen te worden.
Als uwl kinderen last hebben van een
jeukende huidkwaal, past dan Foster's
Zalf toe. Inderdaad een probaat genees
middel. Per tube fl.(4)
Die Verkeersinsp ectie. Ten
bewijze dat de opgerichte Vrijwillige Ver-
Jceersinspcctie reden van bestaan hoeft,
wordt ons medegedeeld, dat in de eerste
maand, gedurende welke zij in functie ge
weest is., a. werden uitgebracht de volgen
de waarschuwingen: *2 aan chauffeurs
vau autobussen, wegens 't stoppen aan de
linkerzijde van den weg voor het op
nemen van passagiers; 3 aan boeren
knechts wegens verkeerd uitwijken; 2 aan
boerenknechts en 3 aan chauffeurs we
gens onvoldoend uitwijken; 1 aan een
boerenknecht, die, niet een bespannen
wagen van het land op den weg komende,
nagelaten had de wielen van "slijk te
ontdoen.
b. werden opgemaakt de volgende pro
cessen-verbaal: 1 tegen een wielrijder,
die aan de linkerzijde van den weg reed
en daarbij bovendien zijn stuur niet vast
hield; 1 tegen een motorrijder, wegens
het aan de rechten-zijde voorbijrijden van
een motorrijtuig, dat hij inhaalde; 2 tegen
boerenknechts wegens het niet naar rechts
uitwijken, teen zij door een motorrijtuig
werden ingehaald; deze personen waren
reeds vroeger voor hetzelfde feit gewaar
schuwd.
Goes. Er was gistermiddag groote be
langstelling voor de lezing en filmver-
tooning over Canada. Do zaal van de
Bioscoop „De Landbouw" was geheel ge
vuld. Een bewijs, dat velen over emi
gratie ernstig denken?
De directeur voor Nederland der Nat.
Canadeesche spoorwegen opende voren
bedoelde bijeenkomst en zei tevens in
direct het gouvernement van Canada te
vertegenwoordigen om hier te lande be
langeloos inlichtingen over Canada te
geven. Vele boerenzoons kunnen in Neder
land aan geen boerderij komen, zoodat
hot wel tot emigratie moet komen. Nu
is Canada wel voor hen het mieest ge
schikte land D|e dag- en nachtverdeeling
is er, zooals hier. Wel is hlet klimaat ver
schillend.
liet laat Spr. volmaakt onverschillig
met welke stoomvaartlijn men naar
Canada gaat- De maatschappijn no,or Spr-
vertegenwoordigd, heeft 36000 K. M.
spoorweg. In iedere plaats van eenig
belang heeft zij agenten, om de landbou
wers voort te helpen en van voorlichting
te dienen. De Mij. doet dat belangeloos.
Spr. zegt met nadruk, dat men zich
niet moet verbeelden, dat men in Canada
millionair wordt.
Daarna verkreeg het woord dhfr Heintz,
die zei, 21 jaar in Canada gewOiOnd te
hebben en binnenkort er weer heen te
zullen gaan.
Spr. gaf eerst eenig idee van de uitge
strektheid van Canada. De afstand Londen
Micscou en terug is zoo ongeveer de
breedte van Canada. Spr. behandelt ach
tereenvolgens alle provincies van Ca
nada aan de hand van kaarten, te weten
de zee-, de centrale-, de Westelijke en
de Pacific-provincies, in totaal 8- Daarbij
komen dan nog de domeingronden.
Eet is vanwege de uitgestrektheid, on
juist, aldus spr., om vau één klimaat
te spreken. Canada heeft verschillend kli
maat.
Slechts een tweetal, groote rivieren zijn
er in Canada,. De andere zijn kleiner. In
de valleien wordt veel de vruchtenteelt
beoefend. 1
Spr. behandelde daarna achtereenvol
gens de verschillende provincies: grond
soort, bevolking', klimaat, regenval, aard
van het bedrijf, al of niet aanbevelens
waardig voor emigranten, enz. i
Het bleek wel, dat de spr. in Canada
