Mo 114
Vrijdag 13 Februari 1935
39e Jaargang
Staten-Generaal.
Biwnlani
EERSTE BLAD.
Bnituiasl
Oil de Provincie.
Oit nummer bestaat uit twee biaden
Brukkers-Exploitanten:
OQSTERBAAN LE 60INTRE GOES
Bureaux: Lange Vorsfs'.raat 68—70r Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Die SOCIALE QUAESTIE.
II. (Slot.)
Terug naar het Woord' en opnieuw
den band aan het Woord. En de Wet
geving ga voorop. Zoo wil het ons Pro
gram. Doch dan is do eisch daartoe:
sterking van het zwakke, en opening
der mogelijkheid van degelijker krachts
ontplooiing van het particulier initiatief.
Het heeft in de laatste jaren aan so
ciale weigevers en nieuwe sociale wetten
niet ontbroken. Doch menige Wet is tot
stand: gekomen, Waarbij de wettenmakers
verzuimd hebben de kosten te overre-
kenen.
Het ministerie-Kuyper heeft daarvan
den last ondervonden, toen het geroepen
werd om de sociale wetten van zijn
voorganger uit te voeren.
Er zijn heel w'at Wetten tot stand geko
men onder den druk der sociaal-demo
craten, die Wel prompt weten hoe 't
moet, doch 'tniet zelf behoeven te be
talen. Er zal bij verdere in- en uitvoering
van nog meer noodzakelijke wtetten meer
op de financieele draagkracht der belas
tin gbetalenden moeten gelet Worden.
Zuid-Hollands Gedeputeerde, de heer
H. de Walde, zeker geen man van den
conservatieven stempel, merkt zeer te
recht op in zijn bekende boek „De A.-R.
Partij en haar program v. beginselen"
Het wil ons voorkomen dat ook in an
der opzicht de goede beginselen wel Wat
uit het oog Worden verloren. Er is name
lijk een streven:
lo. om de w'erking der vrije maat
schappelijke krachten (het particulier ini
tiatief) in haar waarde te miskennen en
haar geen volle recht te doen wederva
ren;
2o. de vrijheid van ieder burger, om
ter voorziening in zijn behoeften en die
van zijn gezin eerlijken arbeid te ver
richten, in te perken (het patroonsverbod
in de Bakkerswet) terwijl men slechts
het doen werken (overmatig of onder
ongunstige omstandigheden) mocht in
perken
3o. het uitoefenen van nuttige en noo-
dige bedrijven van toelating door de
Overheid afhankelijk te stellen (Stuwa
doorswet)
4o. de aanranding der gemeentelijke
autonomie (Woningwet, Pand'huiswet)
5o. het heillooze stelsel van Staatspen-
sioneering, zij het, w'at dat laatste aan
gaat, als overgangsmaatregel.
Het is dan ook een feit dat ten aan
zien der sociale wetten van de antirevo
lutionaire lijn wordt afgeweken.
Wij eindigen met overneming van de
volgende woorden van den heer Wirtz
(Pfopagandablaadje 1905)
Nog steeds geeft het woord, dat de god
zaligheid een belofte heeft, niet slechts
voor het toekomende, maar ook voor het
tegenwoordige leven.
Hieruit volgt, dat wij als Antirevolutio
nairen er bij blijven om te belijden:
„Ik geloof in God Almachtig, Schepper
des hemels en der aarde," en dit zetten
tegenover 3e leuze: „Ik geloof in 'den
mensch"; dat wij niet den Staat laten
opgaan in de Maatschappij en evenmin
omgekeerd de Maatschappij in den Staat;
maat dat wij èn den Staat èn de Maat
schappij in eigen sfeer willen houden,
zoodat 'We het Gezag hooghouden en
paden effenen voor hel vrije initiatief
der Maatschappij;
dat wij in onze Maatschappij niet zien
een aggregaat van individuen, maar een
organisch lichaam;
en dus heil verwachten van voortge
zette sociologische studiën en als ge
volg dezer studiën van een gepast ingrij
pen der Overheid, waarbij zooveel mo
gelijk de organisatie van den arbeid op
den voorgrond moet staan.
Daarom drong Dr Kuyper reeds in 1871
aan op een wetboek van den arbeid',
evengoed als We een wetboek van koop
handel bezitten, en toen hem gekscherend
gevraagd werd om een enkel artikel vooi
<dat Wetboek te redigeeren, gaf hij wel
geen artikelen, doch noemde hij dertig
titels of hoofdstukken voor zoo'n Wet
boek.
Het groote gevaar, waarvoor wij hier te
■Waarschuwen hebben is de overschatting
van Overheidshulp. Omdat wte bewuste
wezens zijn, hangt zoo bijna alles af
van den w'aardemeter, dien ons bewust
zijn aanlegt. Is. dit leven al ons leven,
dan willen we genieten eer we sterven;
'naar gelooven wte in ©en eeuwig leven,
dan zoeken wte eerst het Koninkrijk
Gods en Zijne gerechtigheid; maar dan
mogen we ook niet vergeten den nadruk
te leggen op het Woord gerechtig
heid; w'ant „Gerechtigheid verhoogt een
volk, maar de zonde is een schandvlek
der natiën".
Een cfonflict tusschen Coolidge en Borah.
Volgens een bericht uit Washington
heeft er een onderhoud plaats gehad tus-
schen president Coolidge en senator Bo-
roh, dat over het teruggeven van Duitsche
eigendommen liep. President Coolidge ver
klaarde zich tegen de teruggave, omdat
ernstige verwikkelingen met de gealli
eerde mogendheden daarvan het gevolg
zouden kunnen zijn. Senator Borah bleef
echter op zijn standpunt staan en ver
klaarde, dat hij niet bereid is toe te ge
ven en verlangde, dat de senaat over zijn
motie zal beraadslagen. Waarschijnlijk zal
dit meeningsverschil tusschen den pre
sident en senator Borah een der belang
rijkste punten voor de nieuwe congres
zitting worden.
De mijnramp fe Dorïmund.
De oorzaak van de explosie in de mijn
bij Dortmund, waarover wij reeds gisteren
schreven, is nog niet opgelost. Geredde
mijnwerkers vertellen, dat zij reeds vóór
het ongeluk explosies hebben gehoord,
maar men was toch niet verontrust, want
juist de afvoer van gassen was zeer goed.
Na de explosie is de gasontwikkeling zoo
sterk geweest, dat zelfs naburige mijnen
er onder te lijden 'hadden.
In Dortmund zelf heerscht de grootste
ontsteltenis. De openbare gebouwen en de
mijnen hebben halfstok gevlagd. Een groo
te menschenmenigte omgeeft npg steeds
de plaats van het ongeluk, die door po
litie is afgezet. Verscheidene malen be
proefde de jnenigte de poorten te bestor
men, zoodat de politie versterkt moest
worden. Tot dusver bedraagt het geza
menlijk aantal dooden 138. Bovendien zijn
twee manschappen van de reddings
colonne door vergiftige gassen gedood-
Acht mijnwerkers konden levend te voor
schijn gebracht worden.
De meeste dooden, die boven zijn ge
bracht, zijn nagenoeg volkomen verbrand-
Velen van hen zijn van tien tot twintig
meter ver weg geslingerd an hebben alle
ledematen gebroken. De identificatie van
de dooden is alleen mogelijk, doordat zij
allen penningen met een nummer dragen-
Het reddingswerk is met veel gevaar ver
bonden, want men rekent met nieuwe
explosies. De manschappen moeten el
kaar, wegens het uiterst moeilijke werk,
na korten tijd aflossen. Zij kunnen ook
alleen met gasmaskers en zuurstof-appa
raten redding verleenen.
In den Rijksdag heeft de voorzitter
vóór de opening van de zitting eenige
woorden ter eere van de dooden gespro
ken. Rijksminister Luth'er heeft zijn be
zoek aan de Zuid-Duitsche staten onder
broken en zich onmiddellijk naar Dort
mund begeven.
Korte berichten.
In de Tsjecho-Slowaksche Kamer
hebben de communisten zoo'n lawaai ge
maakt, dat de voorzitter de wacht moest
te hulp roepen en 7 hunner moest laten
verwijderen. Zij zijn voor den duur van
10 vergaderingen uitgesloten, met verlies
van presentiegeld.
De Daily Express meldt dat Chur
chill, de kanselier van de schatkist, na
een warmen strijd de overwinning op de
admiraliteit beeft behaald. Deze laatste
moest 5 millioen pond sterling van haar
program schrappen, en genoegen nemen
met 60 millioen pond sterling voor de
vloot. Churchill zou afgetreden zijn, als
hij deze bezuiniging niet had kunnen
doordrijven, welke een van de voornaam
ste voorwaarden is voor zijn plan, om de
inkomstenbelasting met zes stuivers in
het pond te verlagen.
De Arbeiterzeitung wijst er in een
somber gesteld hoofdartikel op, dat het
aantal werkloozen te Weenen in Januari
met 4O.QP0 is toegenomen. Er zijn thans
210.000 werkloozen ingeschreven, van wie
187.000 steun van den staat genieten.
Het blad wijt aan Genève en de vreemde
voogdij de schuld.
De sovjet van Moskou heeft auto
bussen besteld in Engeland, Frankrijk en
Duitschland. Dé belangrijkste opdracht i9
aan Frankrijk gegeven, omdat de Fransche
fabrieken gunstiger betalingscondities
stellen dan die in de beide andere landen.
Het wetsontwerp, waarin het voor
stel was vervat tot het houden van een
nieuwe ontwapeningsconferentie, werd
gisteren door president Coolidge onder
teekend.
Er bestaan plannen tot invoering
van een rijwielbelasting in Denemarken
naar Nederlandsch voorbeeld. De op
brengst, welke op Kr. 1.5 millioen wordt
geraamd, zou worden gebruikt tot ver
betering der wegen.
Sedert 1 October 1923 heeft de ge
meente Berlijn zijn ambtenarencorps van
31.200 verminderd tot. 26.000.
Anayat, de student in de rechten,
heeft bekend, dat hij aan den moord op
den sirdar van Egypte heeft deelgenomen.
Hij heeft namen opgegeven van anderen,
die bij die misdaad betrokken zijn, o.m.
dien van zijn broer.
Tweede Kamer.
De geheele zifting was gisteren gemoeid
met de interpellatie-Oud over de reor
ganisatie van den postdienst. Het rapport-
Nolting is gemaakt door een commissie,
uitsluitend bestaande uit hooger P. T. T.-
personeel, zei dhr. Oud. Dat was al ver
keerd. Vast stond dus al, dat het rap
port aanleiding moest geven tot verschil
van meening. Er is dan ook vee] ontstem
ming vooral bij het lagere personeel en
voor de Post is juist rust in de verhou
dingen van 't personeel noodig.
De Minister heeft nu het contact ver
broken met den Centralen Bond, omdat
deze het publiek onjuist voorlicht. In de
bewuste circulaire vindt spr. niets wat
onbehoorlijk is. Gevraagd is alleen in
stemming met de motie die door den
Bond is aangenomen. Het ging niet tegen
de besluiten van den Minister maar te
gen een rapport eener commissie en hel
personeel had tot doel den Minister en
het publiek voor te lichten omtrent de
gevolgen van het rapport. In dat doel
steekt toch niets verkeerds.
De Post is topzwaar, gelijk spr. vaak
heeft betoogd. Er zijn te veel hooge amb
tenaren en er is voor hen geen belangrijk
werk genoeg.
Minister van Swaay antwoordde, dat
de voorgenomen reorganisatie nog niet in
een stadium is dat hij zijn oordeel daar
over kan geven. De voorbereiding der re
organisatie is pas afgesloten als het rap
port-Van Royen is ontvangen, wat met
enkele dagen is te verwachten. Daarna
zal de Regeering een oordeel hebben vast
te stellen over de reorganisatie.
M. aw., de interpellatie was voorbarig.
Bovendien is die reorganisatie der pos
terijen nog zoo eenvoudig niet, want daar
komen heel belangrijke en ingewikkelde
kwesties aan te pas; bijvoorbeeld of de
tegenwoordige bedrijfsvorm gehandhaafd
moet blijven, of de verhouding tot het
personeel een ambtelijke zal moeten zijn
of een gebaseerd op arbeidscontract, enz.
Vervolgens zal de vraag van éénhoofdig
bestuur of directorium onder het oog moe
ten worden gezien.
Dat door de commissie-Nolting ook de
positie der hoogere ambtenaren niet is
gespaard, mag wel blijken uit het feit, dat
zij hun aantal, dat reeds van 1000 op 750
is teruggebracht, tot 550 wenscht te zien
gereduceerd!
De Regeering heeft het contact met
den Centr. Bond verbroken niet omdat zij
dezen Bond de bevoegdheid wil ontzeggen
om over de belangen van den dienst te
spreken, maar om den laatdunkenden
toon, waarop hij dit heeft gedaan in een
circulaire, welke een verdachtmakende
strekking heeft om het publiek in te ne-
pien tegen de aanhangige plannen.
Ook andere Kamerleden namen later
nog aan de discussies deel. Dhr. Bierema
wilde telegraaf en telefoon los maken
Van de post, waarvoor de minister zeker
iets zou gevoelen, als de dienst nieuw
moest worden opgezet.
Dhr. Zijlstra (A.-R.) wees er op, dat de
Kamer beter later, als de reorganisatie
zich afspiegelt in de begrootingen, rus
tig over de algemeene lijnen der kwestie
spreken kan.
Het gesloten houden van eein
onbewaakten o verweg'.
Door den heer Kersten zijn aan den
Min. van Waterstaat de volgende schrifte
lijke vragen gesteld:
Is het Uwe Excellentie bekend, dat de
Kreekrakpolder, door het gesloten hou
den van den onbewaakten overweg' bij
post 19, tusschen Rilland en Woensdrecht,
geen anderen uitweg heeft dan onder
langs den zeedijk en voorts over den weg,
die weleer door den 'Engelsehen polder
werd onderhouden; dal de weg langa
den zeedijk niet verhard is en dus niet met
beladen wagens te berijden en door het
storten van een zware laag keislag de
weg van den EogieJsch-en polder groot be
zwaar- oplevert; dat alleen de N. V- Land-
bouwmaatschappij de Bathpoldexs het
recht van overgang beeft bij wachtpost
19; dat gaarne genoemde landbouwmaat-
schappij de pachters van den Kreekrak
polder in dat recht deed deelen, docli
door de directie der Nederlandsche Spoor
wegen aan zulke bezwarende voorwaar
den gebonden werd, dat zij (zelf belange
loos, wijl zij recht van overgang bezit)
genoemde pachters niet kan te nulp ko
men, getuige haai- schrijven aan de Dir.
van de Nederlandsche Spoorwegen van 6
Februari 1925; dat door het gesloten
houden van genoemden overweg de be
langen van de pachters van de domein
gronden in den Kreekrakpolder zeer wor
den geschaad? Is uwe Excellentie bereid
tc bevorderen, dat de overweg, boven
genoemd, althans voor pachters van den
Kreekrakpolder, opengesteld wordt?
D'c vr ij lating van Rriedea te
Londen.
Door den heer Ter Hall zijn aan den
Minister van Justitie de volgende schrif
telijke vragen gericht:
Is het juist, dat de ojp 23 Jan. j.l.
in Londen gearresteerde directeur van
de Brussclsche Bank, Briedee, wiens ar
restatie plaats had, nadat bij voortvluch
tig was, in den avond van li Februari j.L.
door den politierechter van Bowstreet
aldaar weder op vrije voeten moest wor
den gesteld, omdat van de Nederlandsche
autoriteiten de noodige documenten voor
zijn uitlevering nog niet zouden zijn ont
vangen? Zoo ja, welke was de oorzaak
dan, dat die documenten nog niet ter
beschikking van de Engelsche politie- of
justitieel© autoriteiten waren gesteld, ter
wijl zij volgens den magistraat van Bow-
slroet binen 20 dagen na cïe arrestatie
van den beschuldigde hadden moeten zijn
ontvangen, krachtens de bepalingen van
het Uitleveringsverdrag? Welke inaatre-
gelen staan den Minister ten dienste of
zijn er eventueel door hem getroffen,
om te voorkomen, dat de bedoelde arres
tant dooi- een verzuim van Nederlandsche
zijde zich th'ans zou kunnen onttrekken
aan een strafvervolging? Wil de Minister
deze vragen met spoed beantwoorden?
Verhoogde s ch!o enp r ijz en.
Het bestuur jj^in den Ned. R. K. Bond
van Schoenfabrikanten bad zoowel de
georganiseerde als niet-georganiseerde
schoenfabrikanten uitgenoodigJ ten einde
na onderling overleg te komen tot 'een
verhooging van den schoenenprij's.
Bij de besprokingen, die werden ge
voerd, kwam op de eerste plaats naar'
-voren, dat de stijging van alle grond
stoffen voor de schoenindustrie nood
zakelijk leiden moet tot herziening van
de schoenprij'zen. Geconstateerd werd, dat
do prijs van het zoolleer in korten tijd
met 20 procent is gestegen. Die prijzen
van het overleer zijn nog meer in de
hoogte gegaan, doordat een groot deel van
liet hier te lande geproduceerde wordt
uitgevoerd. Zoo zijn. de prijzen voor kalfs
vellen met 20 —25 procent gestegen. Nog
erger is het met het schapenleer, dat zelfs
ten stijging vertoont met 80100 proc.
Daarbij komt, dat onder de fabrikanten
een söherpe .concurrentie-zucht is geko
men, geaccentueerd door een slecht zo
mer- en een nog slechter winterseizoen,
terwijl het schoenenverbruik door het pu
bliek in de laatste maanden ver beneden
het normale is gebleven. Op grond van
al deze overwegingen sprak Je vergade
ring unaniem als haai" oordeel uit, dat
een spoedige verhooging dei' schioenprijzen
noodzakelijk is. Zonder dat aan de aan
wezigen een bindend besluit kon worden
opgelegd, kwamen de fabrikanten over-
teen, zoo spoedig mogelijk hun prijzen te
herzien en met ingang van 21 Februari
over de geheele Knie de prijzen te ver-
hoogen miet ongeveer 10 procent.
Middelburg. Order groote belangstel
ling had heden op de algemeene begraaf
plaats de ter aarde bestelling plaats van
wijlen den heer dr H. Japikse, in leven
oud-directeur van de R. II. B. S. en ond-
wethouder d:er gemeente, bestuurslid van
vereenigingen op het gebied van (Onder
wijs. en kunst. Een groot aantal personen
stonden rond de groeve geschaard, toen
de kist aan den schoot der aa^de werd
toevertrouwd. Overeenkomstig' denwensch
van den overledene werd aan de groeve
niet gesproken.
Die A- N. W. B. heeft hier weder
een wegwijzer doen plaatsen en wel op
den hoek van den Singel en den Koude-
kerkschen weg. Hierdoor wordt aan de
toeristen den weg over Korrdekerke naar
Westkapelle en Domburg aangewezen. In
verband hiermede moest aan den weg
wijzer op den hoek van den Nieuwen
VKsschingSc'ben weg en den Singel ©ene
derde arm worden aangebracht- Deze weg
wijzer, die nu reeds een jaar armloos
stond, zal binnen enkel© dagen ook we
der in orde zijn.
VERSCHIJNT ELKEN WERKOAC.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers f 0.051
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 20 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
ER ZIJN TWEE MANIEREN
om uit te maken, of gij zwakke nieren
hebt. Ten eerste door rugpijn en andere
uiterlijke kenteekenen, en ten tweede door
urine-onderzoek.
Als rugpijn, voortdurend terugkeerende
hoofdpijn of zenuwachtigheid, vermoeid
heid en duizeligheid u doen vermoeden,
dat gij een nierkwaal hebt, let dan op
uw urine. Sla acht op verschijnselen als
de volgende: te veelvuldige of te weinige
aandrang tot urineeren, te groote of te
kleine hoeveelheden, te donkere of te
lichte kleur, branderig en pijnlijk gevoel
bij de loozing, onaangename reuk. zan
derig, gruisachtig of bewolkt bezinksel.
Tijdelijke afwijkingen kunnen aan an
dere oorzaken te wijten zijn, maar als
de verschijnselen blijven optreden, zijn
uw nieren verstoord en behoeven zij hulp.
Verwaarloozing kan noodlottig worden.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen verbete
ren en regelen de urine, helpen en ver
sterken zwakke nieren en verdrijven zoo
doende rugpijn, duizeligheid, rheumati-
sche pijnen, zenuwachtigheid en andere
gevolgen van nierkwalen. Zij hebben dui
zend e nierlijders voor goed genezen.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken a fl.75 per flacon (geel etiket met
zwarten opdrux). (32)
Tegen gisterenavond had het voor-
loopig comité voor Oiprichting van een
bureau voor beroepskeuze tc Middelburg
een© vergadering belegd in de Sociëteit
Sint Joris. Totaal waren 23 personen
aanwezig Do voorzitter de heer G- van
Wagenvoorde, heette de aanwezigen wel
kom. Het doel van genoemd bureau is
ten eerste het houden van zittingen tot
het geven van mondelinge inlichtingen,
ten tweede het geven van. schriftelijke
inlichtingen; ten derde het geven van
medisch advies, ten vierde het onderzoek
naar' geschiktheid mede uit psychotech
niek oogpunt; ten vijfde het plaatsen van
leerlingen bij patroons, ten zesde liet
verzamelen van gegevens inzake beroeps
keuze; ten zevende het houden van voor
drachten en lezingen vo;or ouders en ten
achtste het houden van samensprekingerr
over de opleiding voor bepaalde beroepen.
Betreffende het bestuur, merkt spr. op,
dat in steden als Amsterdam of Rotter
dam men direct een uitgebreid bureau
mot een directeur moet hebben, maar
bier kan het bescheidener, een directeur
enz. zou te veel geld kosten, men moet
hier zooveel mogelijk h:et werk verdeelen.
Spr. zou het gewenscht achten, dat de
eerste voorzitter, de eerste secretaris en
de eerste penningmeester, personen zijn,
die buiten bet (Onderwijs staan en het
•bestuur verder werd aangevuld met de
voorzitters der verschillende commissies.
De heer C- Doets zegt, dat als hij da
oprichting van een bureau van groote
beteekenis acht, dit komt door zijn jaren
lange ervaring als directeur der ambachts
school en dit mede naar aanleiding: vair
de nieuwe wet op het Nijverheidsonder
wijs, die 1 Januari 1921 in werking is
getreden. Bij deze wet wordt voor alle
leerlingen een medische verklaring ver-
eischt of zij al of niet geschikt zijn voor
het vak, waarvoor zij wensoh'en te wor
den opgeleid. Maar ook al is dat advies
ongunstig, hebben de ouders toch het
recht, hun kinderen voor zulk een vak
te 'doen opleiden. Ieder jaar krijgt spr.
veel meer aangiften, (dan hij leerlingen
kan plaatsen en de eenige oplossing is
dan, een examen af te nemen ear afgaan
op de rapporten van de hoofden der
lagere scholen. Maar wat nu te doen
met do jongens, die niet kuniren worden
toegelaten. Die zijn geestelijk reeds ten
achter en toch staat de opleiding op een
werkplaats achter bij die op school. Zij,
die juist bet meeste onderwijs noodig
hebben, krijgen hief juist niet. Er is vol
gens spr. nog een groote chaos bij de
vakopleiding.
Er is trouwens nog veel meer werk,
men denke slechts aan de beroepskeuze
voor gebrekkigen, verder aan de landver
huizing. Er is ook de kwestie van een
voorlichtingsbibliotheek, en van de vele
betrekkingen, die in Indië zijn te vinden.
De heer Zuiderveld meent, dat men nu
nu nog tot geen daad moet overgaan,
maar de kwestie nog eens met elkaar
in studie moet nemen.
De voorzitter geeft toe dat de zaak
grondig moet Worden onderzocht, maar
een keer moet toch een begin Worden
gemaakt, de commissies zullen spoedig
benoemd' moeten Worden.
De heer J. Onderdijk wil toch een daad
verrichten, anders is de zaak in 1928
nog in studie. De eerste daad moet zijn
de verkiezing van een bestuur. Spr.
meent, dat dit bestuur geregeld zal samen
komen en dan zal trachten commissies
te vormen om dan zoo successievelijk het
bureau te vormen, dan kan men in 1926
zeker goed aanpakken.
