No 96 Try dag 23 Januari 1925 39e Jaargang glazen flacons geel etiket VERVOLGD EN GERED. r'n H uisapotheek* f voor 50 centen FEUILLETON. Wij vestigen er de aandacht op, dat Foster's Rugpijn Nie ren Pillen thans uitsluitend verkocht worden in verpakt in met zwarten opdruk. Weigert alle andere ver pakkingen. FOSTER-Mc CLELLAN Co., London. Drukkers-Exploitanten OOSTEBBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes Tel.: Redactie no. II; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkanfoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 RECHT EN GERECHTIGHEID. Artikel 13 van Ons Program v;\n Be ginselen luidt: Van den Souverein wil zij, dat door eene onafhankelijke rechtspraak, die onder ieders bereik valle en in ver band sta met het zedelijk rechtsbesef der natie, volgens wetten, die op de eeuwige rechtsbeginselen rusten, ten le beslissing uitga voor alle geschillen van partijen, zoowel van burgerrech telijken als van administratieven aard; ten 2e vonnis kome tegen een iegelijk, die zich vergrijpt aan de ge- meene orde der dingen; en ten 3e dat voltrekking van straf aan den gevon niste volge, niet slechts om de maat schappij te beschermen of den over treder te beteren, maar allereerst tot herstel van de geschonden gerechtig heid. Desnoods door de doodstraf, waartoe het recht in beginsel aan do Overheid toekomt. In dit artikel wordt voorgestaan lo een onafhankelijke rechtspraak aio onder ieders bereik moet vallen en in verband moet staan met het zedelijk rechtsbesef der natie; en 2o een recht spraak volgens wetten, die op de eeuwige rechtsbeginselen rusten, zoodat gestraft wordt riiet slechts, ook niet in de'eerste plaats om do maatschappij te bescher men, en nog veel minder om den schul dige te verbeteren, maar bovenal en voor alles tot herstel van de geschonden gerechtigheid Gods. Met deze samenvatting, gelijk wij die vonden, aan dr Kuypers toelichting ont leend, in II. 'de Wilde's boek: „Do A.R. partij en haar beginselen", zijn wij 'fc eens. 'Beter en duidelijker zou 'teloor ons niet kunnen gezegd worden. De Overheid is geroepen het recht en de gerechtigheid te handhaven, naar de Schriften, o.a. Romeinen XIII. Zij draagt het zwaard niet 'tevergeefs. Natuurlijk moet hierbij steeds vastge houden worden dat God zelve het recht bestelt, en wel in de consciëntie, in de bezoeking en in het oordeel. In de consciëntie. De overtreder onder vindt dit 'in zijn gestoorde gemoedsrust, en de publieke opinie toont dit door hare reactie tegen elk misdrijf dat on gestraft blijft. Nog in onze dagen wordt dit weer zoo kennelijk openbaar nu er alom in den lande over een vermoede- lijken moord gesproken wordt, waarvan de beschuldigde tot voor eenige dagen vrij rondliep. En de publieke opinie zal dan ook niet tot rust komen voor en aleer de beschuldiging valsch gebleken is öf indien zij juist blijkt de beschuldigde zijn gerechte straf ontvangt. (De man heeft intusschen bekend. Red.) Maar ook in de bezoeking, want de ervaring leert de juistheid van den ge zangversregel: -God huwt aan zonde smarte. En ten laatste in het oordeel, omdat God eenmaal de wereld rechtvaardig zal oordeelen door een Man, 'dien hij daartoe verordineerd heeft, verzekering 'hiervan doende aan allen, naijemaal Hij hem uit de dooden opgewekt heeft. Dat is de rechtshandhaving recht streeks door God, maar er is ook een rechtshandhaving, die middellijk door Hem geschiedt, namelijk door 'hen, die 17) o* Af en toe, wanneer de Middernachtzen ding voorliet huis posteerde, kwam Og, zoo heette de man, naar buiten o m te schelden en te vloeken; maar altijd was hij wijs genoeg, zich van handtastelijk heden* te onthouden, zoodat zijn optre den ons betrekkelijk weinig hinderde. Nu ongeveer een jaar geleden werd de ruwe naamgenoot van den koning van Basan ziek; erg ziek zelfs. En, zooals 'tmeer gaat, toen bij daar neer lag, onttrokken aan 't geroezemoes van zijn gewone omgeving, begon zijn schijn- doode consciëntie weer levensteekenen 'e vertoonen en maakte zich vrees voor den dood van hem meester. Hij herinner de zich gesprekken door ons op de nach telijke posten met hem gevoerd en hij gaf aan het verplegend personeel zijn ver langen te kennen naar een bezoek van naij. Het spreekt vanzelf, dat ik aan her verlangen van den ernstig zieken man gaarne voldeed. Tot een verloren zondaar, die op den drempel der eeuwigheid staat, het Woord Gods te mogen spreken dat is wel een van de heerlijkste verrichtingen van den Christen, wiens geschiedenis ook in de drie woorden verloren g e zocht gevond en moet geschreven worden. hij als Zijn plaatsvervangers besteld heeft. In eiken kring en op ieder terrein heeft Hij zulke recht bestellers, met den juis- ten naam rechters aangeduid. Deze rechtsprekers hebben daarbij ook het strafrecht. Zonder deze zou bestel ling van het recht niet mogelijk zijn. De hoogste rechtspraak geschiedt door de Overheid. Deze nu, zegt dit artikel, moet onafhankelijk zijn. Dat wil natuurlijk niet 'zeggen, dat de Overheidspersonsn het recht oefenen kunnen gelijk zij wil len; neen, zij zalven zijn gebonden aan, afhankelijk van de Wet. .Maar zij zijn onafhankelijk van alle banden, die met het recht in strijd zijn. Aangezien nu de overheidspersonen zeiven moeilijk als rechter kunnen optre den, worden er rechterlijke ambtenaren benoemd. Deze nu moeten onafhankelijk zijn, d.w.z. zij moeten onbevangen en on beschroomd de wet kunnen toepassen in alle gevallen dio aan hun oordeel onderworpen zijn. In de eerste plaats moeten zij onafhankelijk zijn van de Overheid, die hen benoemde. Zij mogen nimmer eenige inmenging van die Over heid dulden. Het was tot nog toe onder alle beschaafde volken regel Jat geen politieke inmenging In de rechtspraak toelaatbaar is. Toen er ten vorigen jaro maar een schijn van dergelijke inmenging in En geland van de zijde van een socialisti- schen regeeringspersoon openbaar werd, hebben allen die niet tot 'de partij van dezen „delinquent" behoorden zich ver zet en is zelfs 't geheele kabinet over hunne uitspraak gestruikeld. Er is voor de burgers van een land. geen grootere waarborg voor de handha ving hunner wettelijke rechten en vrijhe den, dan dat daarover geoordeeld wordt door zelfstandige, van politieke en re- geeringsinvloeden geheel onafhankelijke colleges of ambtenaren. En dit geldt natuurlijk zoowel voor de burgerrechtelijke als voor de admini stratieve rechtspraak. Burgerrechtelijke uitspraak wordt ge vraagd en heeft plaats bij geschillen tus- sclien burgers en burgers, welke ge schillen zeer vaak voorkomen, getuige do rechtszittingen, die bijna dagelijks in ons land gehouden worden. Maar administratieve rechtspraak komt ook niet zelden voor, dat wil zeggen bij geschil tussclien een particulier en de overheid. Daarom dringt artikel 13 van Ons Pro gram van Beginselen ook aan op de regeling der administratieve rechtspraak. Met deze wordt bedoeld de rechtspraak in geschillen tussclien bijzondere per sonen en de administratieve organen van het openbaar gezag over de uitoefening- van dat gezag. De onderdaan, die zich in zijn rechten en vrjjheden gekrenkt ziet door „den ambtenaar" en nu recht zoekt, heeft bij deze onafhankelijkheid der rechters bij wie hij recht zoekt groot belang. Tot nu toe vindt hij geen anderen rech ter dan die uitvoerende macht zelve. Die is dus in "deze gedingen zelve partij, hij heete dan Rijk of Gemeente, zoodat indien deze te beslissen hadv er geen waarborg zou bestaan voor onpartijdige beslissing. Zal 't goed zijn, dan moet er dus een Ik vond Og lijdende aan borstvlies ontsteking. Als de koorts hem aangreep, ijlde hij, zoodat er niet met hem te spreken viel. Maar in koortsvrije uren was hij helder en gevoelde hij zich best in staat, een gesprek te voeren. Bij mijn komst vond ik hem op zijn best. Ongeveer een half uur onderhield ik mij met hem, bom wijzend op de onmoge lijkheid, zelfs voor den braafsten mensch, rechtvaardig voor God te verschijnen en op do absolute noodzakelijkheid van de ai\vassching_ der zonden in het bloed van Christus. Og luisterde aandachtig, maar bleek mij even onwetend omtrent geestelijko dingen als een heiden uit het hart van Afrika. f- i Ik bezocht hem geregeld twee maal per week en mocht tot mijn vreugde bemerken, dat hij met het gesprokene werkzaam was en zich inspande o-m den Bijbel, dien ik hem gegeven had, te be grijpen. Langzamerhand trad beterschap in; maar zijn ziekte scheen gecompliceerd te zijn, zoodat het weken en weken duurde, voor Og ontslagen kon worden. Op zijn dringend verzoek had ik voor hem omgezien naai' werk, daar hij niet naar S- wilde teragkeeren. Na een heele reeks van vruchielooze pogingen slaagde ik er in, hem een postje te bezorgen als magazijnknecht in een manufacturen- handel. Paai- wilde men het eens met hem probeeren. onafhailkelijke rechtspraak zijn, die de rechten en vrijheden van den burger tegen de uitvoerende macht handhaaft. „Ons Program" nam liet begrip „Admi nistratieve Rechtspraak" in ruimen zin. De nadruk werd gelegd op de liandhaving van do zelfstandigheid der lagere be sturen: het gewest, do gemeente tegen over den Staat. De lioogere trekt bij de uitvoering der wetten op gemeentelijk en gewestelijk bestuur altijd aan 't langste eind, de zwakkere aan liet kortste. En zoo zou 't ook gaan bij geschil tus sclien de lagere besturen en den burger. Dit nu wordt door de onafhankelijkheid, der rechters voorkomen. Maar dezen moeten ook onafhankelijk zijn van particulieren. Daarom kunnen zij niet eenig ambt beklecden, waaraan een vaste wedde verbonden is, en mogen zij ook niet de advocaten- of procureursfuiic- ties uitoefenen, of als notaris gevestigd zijn. Maar ook de door hen te vormen colleges moeten onafhankelijk van el kander zijn. En mogen ook bloed verwanten tot den derden graad niet te zamen raadsheeren, rechters, enz. zijn in hetzelfde hef of in de zelfde rechtbank. Hieruit volgt dan ook hunne onafzet baarheid. Natuurlijk bij vergrijp tegen de publieke orde of zeden zijn ook leden van Rechterlijke colleges wel afzetbaar. Maar in hun ambt, bij richtige uitvoering vari dit ambt zijn zij onaantastbaar' en onafzetbaar. Die rechtspraak moet in verband staan met hel zedelijk besef der natie. Wat in Rusland op 't gebied der rechtspraak ge schiedt, zegt voldoende hetgeen wij be doelen. Do rechtspraak moet zich aan passen aan de praktijk van hot leven. Bijvoorbeeld inzake het zoogenaamd kort recht. Dlaarom juichen wij 't instituut van den Politierechter zoo van harte toe. Tal 'van geschillen, die maanden lang op af doening wachtten, worden nu terstond be handeld en afgehandeld. Do geheele pu blieke opinie keurt dergelijke vlugge be rechting goed, om velerlei redenen, waar op wij nu wegens do beperkte plaats ruimte in ons blad niet kunnen ingaan. Maar het feit is zoo. De rechtspraak behoort ook zoodanig to zijn, dat zij het rechtsgevoel niet kwetst on het rechtsbesef niet afstompt. Een rechter die een aanklacht wegens over treding van een met zijn politieke of religieuso gevoelens strijdige wet b.v. ;de Zondagswet met een boete van 'ivijf cent straft, gelijk wel eens geschied is te Assen, na een aanklacht van den officier yan justitie jhr mr M'. A- de Savomin Lohman, beleedigt het rechtsge voel en 'tzij zachtkens gezegd! bevordert niet den eerbied voor do Wet. Ook de rechter, die, gelijk eens te Utrecht geschied is, bij de behandeling van een aanklacht tegen studenten, wier baldadigheid ten gevolge had, dat de vrouw van een concierge van schrik stierf, in plaats ran den overtreders straf op te leggen, deze heertjes openlijk prijst dat zij niet als jonge juffertjes door 't loven willen- gaan, beleedigt 't rechts gevoel. Hetzelfde doet ook een rechter, die bijv. een overtreding van het yloek- verbud „en bagatelle" behandelen zou, of schutters die tun der consciëntie-wil Wellicht uit erkentelijkheid voor mijn hulp, fluisterde Og mij bij een van mijn laatste bezoeken aan 't ziekenhuis, toen ik met hem in den tuin wandelde, in 'toor, dat hij in voorkomende gevallen wel bereid was, mij van dienst te zijln met wat hij wist, omtrent de inrichting van S- en haar bezoekers. Zoo maar alles te gaan vertellen, dat vond hij niet behoorlijk. Hij had immers het brood van S- ge goten en het zou dus een onwaardigel daad van hem zijn, zijn gewezen patroon er in te laten vliegen, door diens prak tijken te verklikken. Dit wilde Og wel zeggen, dat er heel wat gebeurde bij S- en dat hij bereid was mededeelingen te doen, indien daar toe een directe aanleiding bestond. Ik kon dus bij het 'inwinnen van informaties altijd bij hem aankloppen. Tot op dit oogenblik gedraagt onze vriend Og zich goed. Hij is vlijtig' en eerlijk en bezoekt zelfs nu, en dan de kerk, al kan ik helaas niet zeggen, dat er, bij hem meer heeft plaats gehad dan een zedelijke en een maatschappelijke bekeering. Enkele malen heb ik in mijn practijk winst kunnen doen met zijn mededeelin gen; en ik heb verbaasd gestaan over 'ue bekendheid, die het huis van S- ge niet, niet alleen te A-, maar over het geheele land. Al wat los leeft, schijnt zijn adres te weten. Het lag dus voor de hand, dat ik mij tot Og wendde, toen ik, na de samen- weigerden aan do oefeningen op Zondag deel te nemen een boete, of erger zouden opleggen. Daarom is de A.-R. partij zoo inge nomen met benoemingen in onze rechts colleges van juristen die den Ohr. gods dienst belijden of althans hun eerbied voor den Ohr. godsdienst niet voor zich houden. En het zij over 't algemeen tot eer van onze rechters en overheden ge zegd, zij passen zich. zooveel mogelijk aan aan het zedelijk rechtsbesef dor natie, al mogen wij onze vrees riiet verhelen, dat hij de doorwerking der revoluti onaire beginselen onder de jongeren die eenmaal hunne plaats zullen innemen, 'twel eens anders zou kunnen worden. Rusland zij liier de onwraakbare ge tuige. Daarom blijven wij aandringen en hopen op meerderen Rijkssteun voor de Vrije Universiteiten, waai' door middel van het Christelijk Hooger Onderwijs ge poogd wordt ook de toekomstige rechts geleerden me t de eeuwige rechtsbeginselen naar Gods Woord bekend en vertrouwd te maken. Ondermijning van die eeuwige rechts beginselen heeft plaats aan de Rijksuni versiteiten. De voorbeelden liggen voor 't grijpen. Vele hoogleeraren hebben gebro ken met de Godsopenbaring, en hebben op menig terrein: het Strafrecht, de Hu welijkswetgeving, het Eedsvraagstuk, het vraagstuk der Echtscheiding, en 'der „vrije liefde", de tweeërlei Moraal, paga- nistische theorieën tot gemeengoed ge maakt, die rechtdraads ingaan tegen Gods Woord. De zonde is daar geen vraagstuk meer; de vergeldingstheorie in 't Straf recht is reeds lang ter zijde gesteld. God, die den mensch geschapen heeft, is ver vangen door 'n god dien de mensch zichzelf schiep. De kijk op den moordenaar is zoo geheel anders dan God zelf dien in Ge nesis IX aangaf, en later door den Apostel jPaulus, den kerkvader Augustinus, den Hervormer Calvijn en door de Christen- rechtsgeleerden van alle eeuwen is aan vaard. De leer van „den geboren mis dadiger", „den erfelijk belaste", de „on toerekenbaarheid", do „voorbestemdheid", waarmede het Humanisme onzer eeuw en der vorige eeuw dweept, heeft haar eind punt gevonden in de afschaffing der Doodstraf. Aan do Doodstraf moge een afzonderlijk artikel gewijd zijn. t goed voor brand- snij- en stootwonden, verouderde wonden, zonnebrand, aam- beien, spierpijnen, spit, rheumatische 1 pijnen, wintervoeten, springende handen 5 en nog veel meer, koopt ge met een C pot Akker's Kloosterbalsem, de snel werkende merkwaardige veelzijdige zalf Korte berichten. De immigratie-afdeeling van Canada zal dit jaar twintig lieden naar Europa sturen om lezingen te houden ter bekend making van de kansen die immigratie in spreking in de pastorie van Uw predikant, mijn nasporingen naar juffrouw Pape gaai, Holz en Norden begon. Ik kwam in de eerste plaats te weten, dat juffrouw Papegaai dikwijls bij S. be zoeken aflegde en met hem „zaken deed". Ook vernam ik van Og datgene, wat ik tl omtrent het verleden van deze vrouw heb verteld. Holz, Norden en den graaf yan S- kende de gewezen nachtportier alle di'ie; en aan tal van gruwelen, die ten huizo van S- werden afgespeeld, is het klaver blad medeplichtig. Wanneer één van de drie zich ver praatte, dan zou naar alle waarschijnlijk heid het heele stel, en S- bovendien, mis schien daarbij nog juffrouw Papegaai, in onaangename aanraking' komen met de justitie. Mijn verdere inlichtingen heb ik van de recherche alhier. Gisteren bevond ik me bij den Officier van justitie, om met Z.E.A- de zaak van uw dochter te bespreken. Ik had namelijk de overtuiging, dat zij zich in handen van hot driemanschap Holz, Norden, graaf S. bevindt, een over tuiging, waarin ik nog versterkt hen, nu ik van U hoor, dat de graaf een zoon is van uw landheer. Teen ik clan gister aan 't parket was, bevond zich daar ook een wachtmeester van de marechaussee, Lergman genaamd. Hij kwam uit de kamer van den Officier toien ik er in ging. Niet zoodra had ik den Officier den naam van Holz genoemd, of Z.E-A- viel VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.— Losse nummersftLOS Prijs der Advertentiën: 1—4 regels f 1.20, elke regel moer 3f cf. Bij abonnement belangrijke korting. Canada biedt en om behulpzaam te zijn bij bet, keuren van landverhuizers. Overal aan de Amcrikaanscke kust regent of sneeuwt het. Er woeden stor men, die de scheepvaart en het transport wezen in het ongereede brengen. Het blijkt, dat D'uitschland sedert bet jn werking treden van het plan-Dawes 22 millioen goudmark meer heeft betaald dan het. krachtens dat plan behoefde te doen. Uit Grenoble wordt, gemeld, dat men Jaar bij menschenheugenis nooit do top pen van Alpen in dezen tijd van het jaar zoozeer van sneeuw ontbloot heeft gezien als thans. Er kan geen enkele ski-wed strijd gehouden worden en de winter sportplaatsen weten niet wat ze moeten beginnen. Overleden is baron Fallon, die van 19101919 gezant van België liïj het Nederlandsche hof is geweest. Een dienstplichtige jonge Waal heeft, uit gewetensbezwaar geweigerd soldaat to worden. De overheid laat zijn geest vermogens onderzoeken. Dit is het eerste geval van dienstweigering, dat zich in België voordoet. Uit New York wordt gemeld, dat een rijke goud-ader gevonden is nabij Zuid-West Nieuw Mexico. Ben wilde jacht naar het goud is thans begonnen. In het Zwitsersche kanton Grau- bunden is het autoverkeer geheel ver boden. Over het geheel is reeds een be drag van 144.000 pond sterling inge schreven voor het herstel van de J3t. Paulskathedraal te Londen. Dit totaal is grooter dan de som welke het kapittel veertien dagen geleden in zijn oproep gevraagd heeft. En dat alles zonder staatshulp Daar de Zweedsche (soc.-dem.) pre mier Brantmg nog steeds ziek is, zal hij worden vervangen door Thorsson, een gewezen schoenmaker. mij in de rede, met de woorden: „dal: is merkwaardig; uw voorganger-, de wacht meester Lergman, kwam hier zooeven. met een proces-verbaal tegen IIolz we gens wildstrooperij. Als u even pauzeeren wilt, zal ik eens hooren of hij nog in de wachtkamer bij de rijksveldwacht is en hem hier terug laten komen.'' Die Officier belde en een rijksveld wachter verscheen. „Is de wachtmeester Lergman nog bin nen?" vroeg hij. „Jawel, mijnheer", was het antwoord. „Mooi, stuur hem dan dadelijk bij me terug." I „Ga een oogenblik zitten, wachtmees ter", zei de Officier, toen Lergman bin nenstapte en salueerde- Ga een oogen blik zitten ^n luister wat deze mijnheer to vertellen heeft. En daarna herhaalt gij maar eens alles, „wat ge mij als aanvulling op het verbaal hebt gezegd." Ik vermoed verband tusscben de yer- halen van meneer hier en U- Gewoonlijk vertelt een politieman in 't bijzijn van een Officier van Justitie niet zoo gemakkelijk als wanneer hij onder collega's verkeert. I Maar wachtmeester Lergman was in zijn spreken altijd dezelfde. Hij gaf zich ook thans in zijn oorspronkelijkheid en behield zijn koddigen babbeltrant, al was de Officier' er bij. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1925 | | pagina 1