I
uitoefent of waar men werkt, verdient.
De Memorie van Toelichting zegt: „De
opbrengst worde alleen belast, voor zoo
ver zij geacht kan worden in de forertsaal-
gemeente te zijn verkregen." Dat wordt
natuurlijk een verbetering voor personen,
die behalve uit hun bedrijf in de foren
saal-gemeente, nog andere inkomsten heb
ben, maar voor de arbeiders en de lagere
kantoorbedienden, kan het beteekenen
dubbele belasting. Deze categoriën trek
ken toch hun geheele inkomen uit de
foiensaal-gemcente in het geval, dat zij
genoodzaakt zijn buiten hun woonplaats
te werken. (De Gids.)
De staking te Blokzijl.
Zaterdag hebben conferenties plaats
gehad tusschen den jongsten firmant van
de firma Bern. Loos Zn. te Blokzijl
en den rijksbemiddelaar en tusschen den
laatste en een lid van het hoofdbestuur
van den Chr. Bond van Houtbewerkers,
tevens gemachtigde van den Neutralen
Bond en vertegenwoordiger der stakers.
De firma weigerde iedere concessie en
de finnant vertrok voordat de arbeiders
vertegenwoordigers ter plaatse arriveer
den. De vertegenwoordigers der werkne
mers bleven bij hun eisch „vrijheid, lid
te zijn van een vakvereeniging", zoodat
de staking voortduurt. Zji omvat 80 ar
beiders. De fabriek staat stil. Er hebben
zich geen werkwilligen meer aangemeld,
meldt de Tel. Wel droevig, dat in 1925
nog een staking moet dienen om het
recht van organiseeren te verkrijgen.
De verwarring te Maastricht.
Wij plaatsten reeds enkele berichten
over den in staking zijnden Gemeente
raad van Maastricht. Het Volk doet nu
een boekje open over de toestanden aan
den Keuringsdienst aldaar, waarmee da
Raadsstaking in verband staat. Immers
B. en W. hebben op last van Ged. Staten
den hoofdkeurmeester de Jong ontslagen,
met welk ontslag de meerderheid van den
Raad het niet eens is.
Voordat de tegenwoordige directeur,
djir. v. Waegeningh in functie was, wer
den onder leiding van De Jong allo
overtredingen op gelijken voet behandeld.
Toen de heer v. W. directeur was gewor
den, werd dat anders.
Door de J„ en een keurmeester werd
proces-verbaal opgemaakt tegen een boer,
O. genaamd, voorzitter van een melkin-
ting, wagens het ^tweemaal vervalschen
van melk. Nadat het R. K. bezuinigers-
raadslid Hameleers bij den directeur een
goed woordje voor dezen melkvervalscher
gedaan had,weigerde de directeur om
0. te vervolgen. Eenzelfde geval deed
zich voor met een heereboer te Vaals.
Het feit, dat De J. tegen een dusdanige
sabotage van den dienst protesteerde,
wordt hem als „ongepaste kritiek op de
handelingen en het beleid van 2rjn meer
deren" aangerekend.
De hieruit ontstane situatie leidde eerst
tot een „bestraffing" van Die J. met in
houden van vijf dagen verlof door den
directeur. Toen den directeur bleek, dat
De J. er niet aan dacht om "3ie zaak
zonder organisatorische behandeling af
te doen, werd door tusschenkomst van
den vriend en collega-apotheker van den
directeur, den toenmaligen wethouder
Hardy, de straf rfiet toegepast.
Later liet de directeur De J. kwajon-
genswerk op het kantoor en elders ver
richten, terwijl de dienst groote behoefte
heeft aan zijn volle werkkracht. De di
recteur berokkende hiermede den dienst
waar slechts weinig vakkundige men-
schen aan verbonden zijn, groote schade.
Er werd toen een raadscommissie in
gesteld, om na te gaan of en in hoeverre
de leiding en de handelingen van den
directeur in overeenstemming met het
belang van den dienst waren. Deze j
commissie kwam tot stand, nadat in den j
Raad was medegedeeld, dat de dienstauto
herhaaldelijk door den directeur en zijn
familie en wethouder Hardy en familie,
bestuurd' door De J., gebruikt werd om
valuta-koopjes uit Aken te halen voor de
dames en heeren en voor het afleggen
van visites naar 'Roermond e.a., terwijl
juist op den dag van de interpellatie,
de auto, nu door den heer Waégeningh
zelf bestuurd, te Luik werd aangereden
en daardoor in de reparatie moest.
Het 5s gebeurd, dat de J. 's avonds
laat naar Aken moest komen, met de
dienstauto, om de heeren v. Waegeningh
en wethouder Hardv te halen en dat
hij uitgevloekt werd! door de heeren,
die in het wijnhuis in zekere stemming
waren geraakt.
Als 'talles waar is: echt Limburgsch!
Eerste Kamer.
In de korte vergadering der Eerste
Kamer van gisteravond, legde het nieuw
benoemde lid mr P. E. Briët (A.R.)
gekozen in de vacature-Idenburg de
vereischte eeden af. Daarna werd de
zitting verdaagd tot vandaag. Dan komt
het Wetje betreffende Plaatselijke Keuze
in behandeling.
Nog een stakende Raad.
Ook de raad van Kerkrade heeft Maan
dagavond, kort na de opening besloten te
staken. Een voorstel Huynen n.l. om de
vergadering te verdagen werd aangeno
men met 13 tegen 7 stemmen. De heer
««.ekens had het vuur geopend. Hij be
gon weer te klagen over het lange wach
ten op de raadsvergaderingen en op!
het niet tijdig doen toekomen _yan de
raadsstukken. De heer Huijnen onder
streepte een en ander van het gezegde
van zijn collega Ackens; de meeste stuk
ken werden eerst Zaterdag j.l. ontvan
gen. Er was dus onvoldoende tijd, om de
stukken te bestudeeren; eerst stelde hij
voor de vergadering te verdagen tot a.s.
jVrijdag, waarop de burgemeester ant
woordde dat hij den raad bijeenroept
en den dag bepaalt. De heer Huijnen
sprak toen van machtsvraag; een raads
lid riep toen: dus we gaan staken. De
stemming had 'het reeds vermelde j>e-
yolg. De Gemeenteraden beginnen revo
lutionaire neigingen te vertoonen!
'Het 25-j a r i g huwelijksfeest
van H. M. de Koningin.
De vereen. „Koninginnedag" te Utrecht
heeft aai^a lie oranje-vereenigingen in
Nederland een rondschrijven gericht,
waaraan het volgende is onlteend
„Het zal U niet onbekend zijn, dat
Hare Majesteit onze geëerbiedigde Ko
ningin op den 7e Februari 1926 den dag
hoopt te herdenken, waarop voor 25 jaar
haar huwelijk werd voltrokken met Her
tog Heinrich von Mecklenburg-Schwerin.
De vereen. Koninginnedag Utrecht heeft
het voornemen opgevat om aile oranje-
vereenigingen in den lande uit te noo-
digen tot een bijeenkomst te Utrecht
op een nader te bepalen dag in da
maand Februari a.s. teneinde te geraken
tot oprichting van een Centraal Comité,
dat plannen zal beramen om aan Hare
Majesteit en haar gezin, namens de ge
zamenlijke oranje-vereenigdingen, een
stoffelijk blijk van hulde aan te bieden
ter herinnering aan dien gedenkwaardi-
gen dag. Het behoeft geen betoog, dat
behalve het bovengenoemd Centraal-Co-
mité een Eere-Comité in het leven moet
worden geroepen. Ons inziens zal het
wenschelijk zijn, dat dit bestaat uit de
Commissarissen der Koningin in de ver
schillende provinciën. Daartoe zijn de
uitnoodigingen een dezer dagen verzon
den. Het verheugt ons u te kunnen
mededeelen, dat reeds enkele Commis
sarissen der Koningin zich bereid ver
klaard hebben in het Eere-Comité zitting
te nemen, terwijl wij van de overige nog
hun antwoord wachten."
Tegen vaccinedwang.
Het bestuur van den bond tegen vac-
cinedwang heeft aan II. M. de Koningin
een adres gericht, waarin H. M. wordt
verzocht uit het ontwerp van wet tegen
besmettelijke ziekten de gewraakte bepa
lingen van artikel elf en artikel vijftien
te schrappen, of aldus te wijzigen, dat
bezwaren tegen de herinenting worden
weggenomen.
Het adres is onderteekend door de be
stuursleden Prof. L. Lindeboom te Kam
pen (voorzitter), de predikanten Pierson
te Ressen (secr.-penm.), Kersten te
lerseke en Janssen (legerpredikani,),
Murk Balt te Ede en Schouten te Apel
doorn (geneesheeren) en Eijgjnraam,
hoofd, eener school te Ede.
Prof. Slotemaker.
Bij den aanvang van zijn colleges na
de Kerstvacantie deelde Prof. J. R. Slo
temaker de Bruine Maandagmorgen mee,
dat de bewijzen van gehechtheid van
de zijde der studenten ontvangen, bij
hem den doorslag hebben gegeven om
te bedanken voor een hem aangeboden
candidatuur voor üe Tweede Kamer.
(Wij herinneren er aan dat indertijd
prof. M. Noordtzij, tot lid der Tweede
Kamer gekozen, door curatoren van de
Tlieol. School te Kampen genoodzaakt
werd daarvoor te bedanken, dewijl het
Theologisch onderwijs den ganschen man
opvordert. Prof. Noordtziji was toen Ka
merlid „ad hoe", d.w.z. voor één zaak;
dat was toen: een debat met den mi
nister van Justitie over art. 171. Prof. dr
H. Visscher is sinds 1922 ook tevens
lid der Tweede Kamer).
Jlir S. v. Gi 11 er s.
Jhr S; van 'Citters, commissaris der
Koningin in Gelderland heeft aan de
Koningin eervol ontslag gevraagd met
medio April a.s. Volgens de N. R. O. is
hier geenerlei meeningsverschil met auto
riteiten of colleges in het spel, doch
alleen overweging van persoonlijken en
huiselijken aard.
Kantoorhouders bij den P. en T.
De kantoorhouders bij den Post- en
Telegraafdienst, georganiseerd in den Cen-
tralen Bond van Nederlandsch Post-,
Telegraaf- en Telefoonpersoneel (C. B. P.
T. T.) kwamen te Utrecht bijeen ter be
spreking van de voorstellen tot reorgani
satie van den P. en T.-dienst (Rapport-
Nolting). Het rapport in zijn geheel werd
door de vergadering wegens zijn grie-
venden inhoud met verontwaardiging van
de hand gewezen, terwijl omtrent een
bepaald onderdeel van het rapport met
algemeene stemmen de wijze werd afge
keurd, waarop de toch al gedrukte positie
van de kantoorhouders wordt betrokken
in dit ook voor het pubhek ten platte-
lande zeer nadeelige reorganisatieplan.
Allerlei.
Ter bestrijding van de werkloosheid
zal door de ontginnings-maatschappiji „De
Drie Provinciën", de volgende week wor
den begonnen ïhet het graven van een
kanaal van Haulerwijk naar Eenerveld.
Er is een bestelling van 5 stoomsche
pen door de Koninklijke Paketvaart Mij.
gedaan, waarvan 4 aan N.V. Wilton's Ma
chinefabriek en Scheepswerf en 1 aan
de N.V. Werf v.h. Rijkee Co. te Rot
terdam.
bij den landbouwer N, W- Gaanderse te
Nieuwerkerk, de bronzen eoremedaille,
verbonden aan de Orde van Oranjc-N;is-
sau, toegekend. En is aan W. J- Geldof,
te 's Gravenhage, in verband met zijn
benoeming tot bureau-ambtenaar (com
mies) toegevoegd aan den bouwkundig
inspecteur van het lager onderwijs, eervol
ontslag verleend a's bouwkundig ambte
naar 2e klasse bij den Rijksgebouwen
dienst.
Middelburg. Benige weken geleden wer
den de werklieden van de Meelfabriek
welke toebehoort aan de vereenigde bak
kers, allen ontslagen en het bedrijf gelieel
stop gezet. Thans is deze week weer met
werken begonnen, al is het dan ook nog
niet met volle capaciteit. Het Volk meldt,
dat alleen de ongeorganiseerde arbeiders
werd te werk zijn gesteld.
Oostkapelle. Dinsdagavond vergaderde
do Afd. „Patrimonium". De voorz. dhr
P. Cornehsse gaf een eerste inleiding
van een reeks over; „Galvijn en de Maat
schappij". Spr. wil achtereenvolgens be
handelen: le. Het piincipiëele gedeelte;
2- Het historische gedeelte en 3e het
actueele gedeelte. In keurige trekken werd
het grondbeginsel van Galvijn geschetst,
hij zag Gods majesteit, vroeg daarom
bovenal: Hoe komt God aan Zijn eer e'!
Niet de zaligheid der eigen ziel en het
genieten daarin voor zichzelf, maar juist
wil hij zijn geloof uit-leven. Wat is Gods
wil in 't leven voor mij als mensch, is
telkens de vraag, die gesteld wordt. Dan
verandert de waarde der persoonlijkheid,
men overschat ze niet, maar dietp besef
van het zondig bestaan grijpt den mensch'
aan, en Gods bizondere genade alleen
heft dat bestaan ween- op. Inl. spreekt
verder van de levenstaak, over den drang
tot organisatie, Calvijn als voorbeeld stel
lend. Dat Kerk en Staat en Maatschappij
zijn afzonderlijke terreinen, die daarom
moeten hebben afzonderlijke leiders. Ech
ter hebben vele volgers van Galvijn dit
niet begrepen en velen nog niet heden
ten dage. De gevolgen zijn en blijven dan
ook niet uit. Vervolgens stond spr. st.il
bij de beschouwing van 't beroep. Dte na
druk viel ook op den arbeidsplicht meit
brood, hoewel in 't zweet verdiend, daar
door staat men in de volle soc. kwestie
onzer dagen. Ten slotte zoo bezien staan
we voor een geweldig tekort, vooral aan
energie, al hebben we reeds eeuwen de
Calvinistische grondslagen.
Souburg. Dinsdag vergaderde de afd.
Souburg van den Nationalen Bond voor
Plaatselijke Keuze in Rehoboth onder
leiding van den heer J. Willemse Hz.
Uit het jaarverslag van den secretaris
A. Van Veen bleek het volgende:
Het aantal leden bedroeg 71; de dia
conie van de Herv. Kerk trad als collec
tief lid toe; tot het nazien der boeken
van den penningmeester werden benoemd
de heeren Quakkel en Willeboordse;
dhr P. Roelse werd benoemd voor het
rondbrengen der convocatiebiljetten en
het ophalen der contributie; door Plaat
selijke Keuze in overleg met de Chr.
Geheelonthoudersvereeniging werd v een
actie gevoerd om de kermis droog te
leggen, de Raad beschikte hierop afwij
zend; op een verzoek van den Raad van
i Negen om sympathie te betuigen aan het
I adres, door hem opgezonden aan de
j Eerste Kamer, om het wetsontwerp Rut-
j gers aan te nemen, werd gunstig be-
schikt; tot bestuursleden werden geko
zen dhrn. M. Arendse Mz., A. Stahlie
en Wondergem. Het jaarverslag werd
goedgekeurd. Uit "het verslag van den
penningmeester M. Arendse Mz. bleek,
dat de ontvangsten en uitgaven over
1924 bedroegen f 18.15V2 f 16.33i/2.
batig saldo f 1.72. Medegedeeld werd, dat
in Januari 1925 13 nieuwe leden zijn
toegetreden, terwijl één lid de gemeente
verliet. Besloten wordt adhaesie te be
tuigen aan de motie Vlaardingen om den
Bond te laten bestaan bij aanneming van
het wetsvoorstel Rutgers.
Door krabben worden huidaandoenin
gen nog erger. Wend Foster's Zalf aan,
die onmiddellijk verzachting geeft en uw
kwaal geneest. Inderdaad een probaat ge
neesmiddel. In zeer handige tube-verpak
king f 1. (6)
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Driebergen P. de Bruijn 'te
Aalsmeer; te Bunschoten W. J. Kol-
kert te Eimnes-Buiten; te Oldehove
(toez.) J. N. Sevenster, cand. te Kollum.
Geref. Kerken.
Beroepen te Warns J. Meijer te Fijnaart
Haamstede. Bs W. Goedhuvs nam Zon
dag j.l. voor een stampvolle kerk afscheid
van de Geref. Kerk van Haamstede bij zijn
vertrek naar Eestrum. Tot tekst koos de
leeraar Deut. 33 vers 27. Nadat onder
scheidene toespraken door den predikant
waren gedaan, richtte ouderling van der
Linden een hartelijk woord van afscheid
tot den vertrekkenden dienaar en ver
zocht de Gemeente te zingen Ps. 134:3.
Hierna bracht ds J. W. van Tol als con
sulent en classevertegenwoordiger een af
scheidsgroet. De Hervormde predikanten
van Burgh en Haamstede, de burgemees
ters van beide dorpen met andere auto
riteiten waren aanwezig. Ten slotte zong
de schare bij het scheiden Ps. 121:4. Het
was tevens de laatste predikdienst in het
oude kerkgebouw.
Biezelinge. Als gemachtigde in het kies
college der Ned. Herv. Kerk alhier werd
gekozen dhr. A. v. d. Graaff.
MtJNHAROT's
Keelpijë-TsbMten 60 ct.
Ho0St-Tab!©ttcn 60 ct.
Bij Apoth. en Drogisten
Bij Kon. besluit is aan J. Aalbregtse l
landbouwknecht op de hofstede Dijkzicht,
Geslaagd voor het propaedeutisch
examen van den landmetercursus aan de
landbouwhoogeschool de heer P. M.
Nieuwenhuizen.
Bond van oud-leerlingen Landbouw-
wintercursussen.
Heden (Woensdag) had in de Melk-
salon „De Landbouw" te Goes de jaar
vergadering van bovengenoemden bond
(B.V.G.) plaats, onder voorzitterschap van
den heer J. Bom te Waarde.
Na 't openingswoord van den voorz.,
voorlezing der notulen en der ingekomen
stukken, volgt het jaarverslag van den
secretaris, dhr M. de Buck, Meliskerke.
Hieruit blijkt o.m., dat de behandeling
der vraagpunten van veel belang worden
geacht; ernstige bcstudeering wordt den
vereenigingen aanbevolen. Voorts wordt
het yyerk in het afgeloopen jaar geme
moreerd. De vereen. Noord-Beveland trekt
zich na deze vergadering "terug. Het be
stuur is het terrein echter al weer aan
't afvisschen. Als gevolg hiervan daalde
het ledental van 595 tot. 573.
De voorz. wekt nog op tot het houden
van veld-excursies. Als ontsmettings
methode beveelt spr. de warm-water-be-
handeling aan. Spr. dankt den secr. voor
zijn keurig verslag.
Bij afwezigheid wegens ongesteldheid
van den penningmeester, dhr Di. Sinks
van Kloetinge, brengt diens broer reke
ning en verantwoording uit.
.De ontvangsten in het afgeloopen jaar
bedroegen f 564.45, de uitgaven f 270-35,
het batig slot f294.10 (v.j. f 274.35).
De rekening, nagezien door tlhrn Zandee
en Ds Buck, wordt goedgekeurd.
Tot bestuursleden werden gekozen in
de plaats van de hoeren W- A- de Vi'ieze
Dreisehor, en D- Sinke, welke zich niet
•meer herkiesbaar stelden, dhrn 0- J- Koe
man, Renesse en W- N. van Liere, Kloe
tinge. Die voorzitter brengt, onder applaus,
in hartc-Iijke bewoordingen dank a,an de
aftredende bestuursleden, voor wat zijl
voor den bond hebben gedaan. Dhr Do
Vrieze dankt den voorzitter voor zijhe
woorden. Spr. heeft steeds getracht den
jongen boeren het begrip bij te brengen,
dat zij niet alleen met de handen moeten
werken, maar ook met den kop.
'Als plaats voor de zomervergadering
wordt aangewezen Qostburg,.
De heer A. G. Zandee uit Kloetinge
bracht daarna rapport uit over het vraag
punt: „Hoe verbouwt (verhandelt) men
het rendabelst suikerbieten?"
De conclusies van dit rapport zijn,
dat den verbouwer zeer zeker aan te
raden is als aandeelhouder zijn product
aan de coöperatie te leveren. De practijk
heeft hier voldoende bewezen, dat onder
goede leiding en bij de aanwezigheid
van voldoende gemeenschapszin derge
lijke coöperaties aan groote tegenwerking
en andere moeilijkheden het hoofd kun
nen bieden.
Is zulks den verbouwer door welke
omstandigheden ook, niet mogelijk, dan
trachten te contracteeren voor een prijs,
gebaseerd op dien van een degelijke coö
peratie, zoo mogelijk nog 'hooger, om
voorts dan anderen aan te raden zich
te vereenigen in bonden van verbouwers
om op deze manier de)n hoogst moge
lijken prijs te verkrijgen.
Een korte bespreking volgde nog op dit
rapport, dat alzoo aan coöperatieven ver
bouw de voorkeur geeft boven speculatie-
ven verbouw. Vanuit de vergadering werd
nog gewezen op de moeilijkheid voor jonge
boeren om aandeelen van een goed'e
coöperatieve fabriek machtig te worden.
Ook is de liooge prijs voor vele jonge
boeren, die toch al hooge uitgaven heb
ben, een bezwaar. Die voorzitter deelde
mede, dat waarschijnlijk morgen „Dintel-
oord" zal besluiten 2000 nieuwe aandee
len aan jonge boeren uit te geven tegen
f 300 per aandeel ff 100 direct en f 200
over 5 jaar te storten).
Ook deelde de voorz. mede, dat het
rapport getypt en verspreid kal worden.
Dhr W. de Buck, secretaris, rapporteer
de daarna over de vraag: Is het voor-
kiemen van aardappelen aan te bevelen?
Deze vraag kan in 't algemeen beves
tigend worden beantwoord, maar de com
missie verwondert zich, dat er nog zoo
weinig aandacht aan geschonken wórdt.
Het voorkiemen wordt nog slechts op
zeer bescheiden schaal toegepast. Alle
bedrijven kunnen het toepassen. Aan
pootaardappelen kan niet te veel zorg be
steed. De rapporteur geeft voor de kleine,
midden- en groote bedrijven aanwijzingen
hoe het voorkiemen te doen plaats heb
ben.
Het beste is het voor 't kleinbedrijf in
bakjes te doen geschieden. Voor zeer
groote bedrijven heeft dit wel bezwaren
vanwege de groote hoeveelheid, maar on
mogelijk is het toch niet. In Numansdorp
heeft iemand een proef genomen met een
steenen gebouwtje met veel lichtramen
voor dit doel. In middenbedrijven is wel
(zolderruimte boven stallen beschikbaar.
Het voorkiemen is aan te bevelen om
de volgende redenen: het poten kan later
plaats hebben, het. krijgen van onderzeeërs
gaat men er mee tegen, omdat de kie-
Imen eerder uit den killen grond te voor
schijn "komen, de opbrengst kan ver
hoogd worden bij voorkieming, omdat de
groeitijd langer is, men lean vroeger rooien,
wat aan de werkverdeeling in den herfst
ten goede komt.
Bij de bespreking werd nog door en
kele personen gezegd, dat het voorkiemen
in bakjes in Zeeland zeer wel door te
voeren js. De kosten zijn per H.A. niet
hoog. Dooreengenomen zal de verbouw
van voorg ekiemde aardappelei'1 L
deeren dan van niet-voorgekie.R1~®' f
voorkiemen op zolders boven stalk/"
succes hebben, mits de kiemen sterk
Aangedrongen werd op den coöperatieV-"
aankoop van bakjes. Aangezien het voo:
dit jaar eigenlijk te laat is, zullen voo:
het volgend jaar maatregelen hiertoe ge?!
nomen worden.
De vraagpunten-commissie ontvangn|
dank voor haar arbeid. Er werd aange"
drongen op het inzenden van eenvoudig;:
practische vragen, van belang voor de'
Zeeuwschen landbouw.
Bij de rondvraag werd aangedrongcr^
om bij de Z. L. M. aanhangig te make.,
het vraagstuk der moklraineering. De ver
gadering bleek echter in meerderheid va'1
meening, dat dit vraagstuk nog niet rij
voor .behandeling is. v,_
Nadat nog enkele zaken van huishoi ie
delijken aard waren besproken, volgcng
sluiting der morgenvergadering.
Sta m-s e 1 e c t i e van aardappelei
In de middagvergadering hield do hee
J. Bekius, directeur der Z.P.C. in Fries-
land, een interessante lezing met licht
beelden over: „Stamsolectie bij Pootaard
appelen". Uit het vele, door Spr. aange
voerd, doen wij slechts een greep.
De selectie; het uitkiezen van het beste
materiaal voor de voortplanting is in
den landbouw niet onbekend. Denk b.v.
aan de paardenfokkerij. In de laatste ja
ren treedt de selectie ook bij de akkerge
wassen op den voorgrond. In ons land
hoort men in dit opzicht het meest spre
ken van de selectie bij aardappelen.
Vroeger probeerde men aan het achter
uitgaan van den aardappeloogst te ont
komen door het kweeken van nieuwe
soorten. En men bereikte daarmede ook
heel mooie resultaten. Na een bepaald
aantal jaren, bij, de eene soort vroeger, bij
de andere later, bemerkte men echter
altijd weer den terugslag. Ook biji de
beste bemesting en verpleging kon men
met de opbrengsten niet meer op peil
blijven.
Uit de oude geschriften kan men op
maken, dat de vroegere soorten niet min
der waren dan de tegenwoordige, maar
ze willen nu niet meer geven, zooals vroe
ger. Ze zijn „afgebouwd".
Een oude soort, die zich tot op heden
nog weet te handhaven is de bekende
Zeeuw sche Blauwe, die den strijd tegen
de vernietigende factoren tot nu toe heeft-
kunnen volhouden en vergissen wij ons
niet, dan gaat ze in de laatste jaren eer
der vóór- dan achteruit. Van de nieu
were soorten waren de Eigenheimers en
de Roode Star voor enkele jaren ook
al ten doode opgeschreven. Ook deze
hebben, naar het schijnt, de slechtste
jaren achter den rug en klauteren ze
weer bij den wal op.
Stond de landbouwwetenschap nog op
dezelfde hoogte als voor een 25 jaar,,
de 3 genoemde soorten waren zeker al
verdwenen, om plaats te maken voor
een soort, die de mindere was in gunstige
eigenschappen.
't Is niet alleen de landbouwweten
schap geweest, die Zeeuwsche Blauwen,
Eigenheimers, Roode Star en andere soor
ten op de been gehouden heeft. Het zijn
in de eerste plaats enkele practische boe
ren geweest, die den strijd tegen de af-
takelingsziekten het eerst met succes heb
ben aangebonden. De wetenschap heeft
daarna gezorgd, dat de kennis van de
strijdmiddelen verder onder de landbou
wers verspreid is en leerde ons het hoe
en waarom kennen.
Welke zijn dan de strijdmiddelen Dat
zijn de verschillende wijzen van selectie,
die de practijk heeft leeren toepassen
op de landbouwgewassen.
De vijanden, waartegen de strijd aan
gebonden moest worden zijn in de eerste
plaats de „bladrol" en de „mozaïek
ziekte", bij de praktijk vroeger met nog
enkele andere ziekten bekend onder den
gemeen schappelijken naam van „kroes"
of „krul". Het zijn ziekten, die aan den
knol niet op te merken zijn, doch wel
binnen in den knol zitten.
Aan het loof zijn de ziekten te her
kennen. Dus in 't geheel niet aan den
pootaardappel.
Bladrol is al spoedig te herkennen aan
de onderste blaadjes. Ze worden lichter
van kleur; eerst het puntje van het top-
blaadje van het onderste blad, dan ook
van de andere blaadjes. Ze vouwen zich
al spoedig om den middennerf om.
De omgevouwen blaadjes worden stijf;
ze rammelen als men de plant schudt. Bij
het nagaan van zieke planten moet men
vooral in 't oog houden: 1. de onderste
blaadjes rollen het eerst; 2. de blaadjes
worden stijf; 3. de plant blijft ongeveer
even lang leven als de gezonde.
Bij het rooien blijkt, dat de opbrengst
van dergelijke planten zeer klein is.
Groote aardappelen vindt men niet, alle
knollen zijn klein gebleven.
Er zijn enkele ziekten, die meer of
minder gemakkelijk verward worden met
bladrol. Bij Rhizoctonia, als de stam ge
ring aangetast is, krijgt de plant een voor
komen, dat op bladrol gelijkt. De plant
kan dan een ongezond, dwergachtig voor
komen krijgen, met rolling van de Jdaad"
jes. Bij vochtig weer is er aan zoon
plant echter vaak een witte band te
den, vlak boven den grond, de z.g.o-
manchet. De gerolde blaadjes
niet zoo hard als bij bladrol.
Soms kan zwartbeenigheid
ken aan bladrol. Al spoedig treedt
deze ziekte echter een geelkleuring dei
blaadjes en afsterven op.
T o p b o n t. Reeds spoedig na do op
komst kan men planten vinden (tenzij
men voor een volmaakt gezond gewas
staat en die zijn er weinig), waarin w
blaadjes bij nauwkeurige beschouwing
