Uil dR Piwinele.
Wetensckai en Krast.
treffende hare werkzaamheden over 1922
aanvangen met haar leedwezen uit te
spreken over het feit, dat aan de veelal
behartigenswaardige opmerkingen der Re
kenkamer door d,e Regeering 'te weinig
aandacht werd geschonken, het is haar
een genoegen te kunnen mededeelen, dat
zij uit het onderhavige verslag der Reken
kamer den indruk heeft gekregen, dat
hierin eenige verbetering 'is gekomen.
Zij spreekt de hoop uit, dat op dezen
weg zal worden voortgegaan.
jDe commissie is zeer getroffen door
de opmerkingen in het verslag der Reken
kamer betreffende de kosten van het
Nijverheidsonderwijs. Zij kan niet ontko
men aan den indruk, dat in 'tlbjzonder
ten aanzien van "het huislioudonderwijs
een opvoering heeft plaats gehad van het
aantal akten en van de eisclien van
bekwaamheid voor de verschillende ak
ten, die voor dit onderwijs niet anders
dan nadeelig kan zijn en tot een veel te
groote stijging van kosten zal leiden.
D;e commissie vertrouwt, dat de minister
van onderwijs krachtig zal medewerken
om bij dezen tak van onderwijs elke
opvoering van eischen en kosten, welke
geen evenredig nut 'voor het onderwijs
opleveren, te verwijderen. Dat de minister
bezwaar 'heeft de nog in functie zijnde
leeraressen, wier overbodigheid hij heeft
erkend, op wachtgeld te stellen, acht
de commissie niet juist.
Voorts is (je aandacht der commissie
gevallen op de hooge kosten van ad
vertenties ingevolge de Onteigeningswet.
Naar haar meening zou in overweging
kunnen worden genomen om een wijzi
ging der Onteigeningswet te bevorderen
in dien zin, dat het bij art. 14 dier
wet bedoelde K. R. slechts in de Stct.
behoeft te worden geplaatst en dat in de
aan te wijzen dagbladen kan worden
volstaan met 'n verwijzing daarnaar.
Met bevreemding heeft de commissie
kennis genomen van het bestaan van een
afzonderlijk uitgevers- en lithografie-be
drijf bij de Kon. Mil. Academie. Zif stelt
de vraag, of het niet in 's lands geldelijk
belang zou zijn, dat dit bedrijf wordt
opgeheven. Het drukwerk zou dan aan
de Landsdrukkerij en de lithografische
uitvoering aan de Topografische inrich
ting overgedragen kunnen worden. Hier
door zou tevens kunnen worden mede
gewerkt om de financieele uitkomsten
der Landsdrukkerij te verbeteren.
Uit den Raad van Maastricht
In de gisteren te Maastricht gehouden
raadsvergadering, die door 27 leden werd
bijgewoond, zijn bijna alle aan de orde
komende punten op voorstel van ver
schillende leden als niet urgent tot een
volgende vergadering aangehouden. Na
eenige discussie over de vraag of de Raad
in beroep zal gaan tegen het besluit van
Ged. Staten inzake den hoofdkeurmeester
Die Jong, werd ook dit punt aangehouden.
De staking van don Raad heeft dus een
anderen vorm aangenomen, verkwikkelij1-
toer is de zaak er echter niet op geworden.
Allerlei.
Het voornemen bestaat, dat de uitrei
king van het eeredoctoraat aan de Ko
ningin op 9 Februari te Leiden zal wor
den bijgewoond door den Prins, Prinses
Juliana en de Koningin-Moeder. Ook zal
vermoedelijk vrijwel het geheele corps
diplomatique er bij tegenwoordig zijli.
In den ouderdom van 89 jaar is gis
teren te Usquert overleden de heer Derk
Knol Welt, die van 1888 tot 1911 lid
van de Eerste Kamer is geweest.
De opbrengst van het Staatsbedrijf der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie over
1924 is bijna zes millioen gulden groo-
ter dan over 1923 en f4.500.000 hooger
dan de raming
Naar men aan de Ses. Bode meldt,
zal binnenkort worden overgegaan tot
de aanschaffing van de nieuwste gasmas
kers. In het voornemen ligt het, te zijner
tijd ook over te gaan tot het aanschaffen
van chemische strijdmiddelen, behoudens
in geval van internationale regelingen.
Ingesteld is een Staatscommissie, wel
ke er rapport over zal hebben uit te
brengen in hoever de regeering met'in
achtneming der grenzen, wélke de open
bare kas stelt, een normale ontwikkéliug
van voorbereidend hooger en middel
baar onderwijs kan mogelijk maken en
een redelijk verband kan bevorderen tus-
schen de salarissen van het personeel
bp dat onderwijs aan rijks-, gemeente- en
bijzondere scholen werkzaam. Voorzitter
is mr. V. H. Rutgers, secretaris dhr
H. L- Smallegange, commies bij het De
partement van Onderwijs.
Verplaatst van 's-Gravenhage (post
kantoor) naar Vlissingen de besteller
öh. Wisse.
De tot luitenant-kolonel, comman
dant van het 14e regiment infanterie,
benoemde majoor II. Bierman komt te
Middelburg in garnizoen.
De dienstplichtigen der najaarsploieg
1924 van het 3e en 14e R.-I. zullen voor
deelname aan de vervolgoefeningen van
26 Februari tot 11 Maart a.s. te Breda
verblijven. Die reis Bergen op Zoom
Breda en terug wordt alsdan door de te
B. op Zoom gelegerde infanterie mar-
cheerende afgelegd. Het detachement uit
Middelburg reist per spoor tot Roosendaal,
verder marcheeren. Bij terugkeer voor
dit detachement marcheeren tot Roosen
daal en verder per trein tot Middelburg.
Middelburg. Ben paar maanden geleden
berichtten wij, dat een eenigszins in sa
menstelling veranderd comité pogingen
aanwendde om in Mei a.s. Middelburg
haar derde Tentoonstelling voor Handel
en Nijverheid te geven. Thans kunnen wij
melden, dat reeds meerdere stands zijn
verhuurd en dat het comité dan ook be
sloten heeft de tentoonstelling te doen
voortgaan en wel van 20 Mei tot en met
28 Mei. Het comité maakt ook plannen
voor een attractieterrein, dat geheel an
ders zal zijn dan de beide eerste malen.
Wat betreft de reeds genomen stands,
deze bewegen zich voor een deel op een
heel ander terrein als wij dit de laatste
jaren hier zagen. Er is meer liefhebberij
voor stands, waar machines enz. in be
weging worden gedemonstreerd.
Voor het Departement Middelburg
der Nederlandsche Maatschappij van Nij
verheid en Handel werd gisterenavond
in de Sint Joriszaal (Balans) te Middel
burg door den weled. gestr. lieer Dr C.
te Lintum van 's-Gravenhage een lezing
gehouden over LuchIvaartverbindingen en
Toekomstplannen.
Dr te Lintum (historicus) ving zijn
rede aan met de opmerking, dat de ont
wikkeling van vliegtechniek en vliegver-
keer van hoog 'belang is voor den his
toricus; terwijl de economische en poli
tieke beteekenis zeker niet onderschat
mag worden. Tevens kan bespreking daar
van zijn nut hebben ter verhooging van
de populariteit der passagiersvluchten.
Opmerkelijk is het, vólgens spr., dat
dichters en schrijvers het vliegtuig nog
Liet als materiaal voor hunne 'letterkun
dige producten hebben gebezigd.
Allereerst, vangt spr. aan met een korte
schets van de historische ontwikkeling
van !h et vliegwezen; te beginnen met de
mythologische figuren Icarus (vgl. IC.AR.
(Internat. Concours voor Aviatiek, Rotter
dam) en Daedalus.
Vervolgens behandelt Spr. de verschil
lende wetgevingen betreffende 'het vlieg
wezen, welke gezien de vele onverant
woordelijke vliegongelukken ten zeerste
noodzakelijk bleken. In Nederland werden
(verordeningen vastgesteld bij ministeriëele
beschikking d.d. 20 Mei 1924, waarin
verschillende bepalingen worden vastge
steld voor deugdelijkheid en betrouwbaar
heid der vliegtuigen, alsmede geschikt
heid der bemanning. Verder bepalingen
omtrent inschrijving van elk vliegtuig bij
Üe onderafdeeling Luchtvaart van het
Departement van Waterstaat, benevens
bepalingen omtrent het volgen van de
gestelde vliegroute (b.v. Amsterdam
Londen) ter voorkoming van botsingen.
Verder behandelt spr. enkele wetgevingen
van vreemde mogendheden, waarin 'o.a.
veelal behoudens vergunning vlieg
verbod voor buitenlandsche vliegtuigen
voorkomt. Vervolgens wij'st spr. op 'het
Tiuctaat van Parijis tot regeling van de
Internationale vliegdiensten. (Nederland is
is daarbij niet toegetreden). In afzonder
lijke tractaten met Diuitschland en België
(1924), Frankrijk en Engeland (1923V)
heeft Nederland de versclndende verhou
dingen geregeld. Spr. wijst er op, dat de
luchtvaart eerst na den grooten oorlog
haar grooten vooruitgang heeft verkregen.
De oorlog heeft buiten al zijn verwoes
ting en ellende, de aviatiek ten zeerste
bevorderd. Hier te lande ontstond na de
E-L-T-A. te Amsterdam de K.L.Mi. (Kon.
Luchtvaart Mij), welke tot nu foe drie
Luchtvaartlij'nen bezit. Dan wijst hij op
de onder leiding van den vliegenier Van
der Hoop volbrachte vliegtocht naar Indië,
op welk pionierswerk Nederland trotsch
mag zijn. Alsnu behandelt Spr. het inter
nationale luchtverkeer, waarin Frankrijk
op den voorgrond en Amerika op den
achtergrond staat. In Amerika bezit men,
het behoeft bijna niet gezegd, de langste
luchtroute, n.l. New-YorkSan Franciso.
(4300 KM- afgelegd in 33i/a uur). Als
bijzonderheid dient vermeld, dat Japan
een der meest vooruitstrevende landen
geen enkele luchtvaartdienst bezit.
Diaarna werd een en ander met licht
beelden geïllustreerd. Spr. deelt nog mede,
dat er bij de K. L. M. plannen bestaan
een luchtroute WalcherenOstende in te
voeren. Onder applaus eindigde J3pr. zijn
rede. De voorzitter Mr J. J. Heijise dankt
Spr. en sluit 'de bijeenkomst. Onder de
aanwezigen merkten we o.a. op den Com
missaris der Koningin, Jhr Mr Quarles
van Ufford.
ÏJaar wij vernemen komen thans;
bok hier 'enkele gevallen van dia hik-
ziekte voor.
Goes. Gisteravond vergaderde de A.-R.
Kiesvereeniging in niet druk bezochte bij
eenkomst in de melksalon-Bustraan. Na
afdoening van enkele huishoudelijke za
ken leverde de voorzitter, de heer N. J.
Rastmeijer, een uitvoerig en wei-gedo
cumenteerd referaat over; „Overheid en
geestelijke vrijheid". Spr. schetste eerst
het begrip; vrijheid. Nederland, is zulk
een gelukkig land, waar Vorst en Volk
wederzijdsche rechten en plichten ken
nen. Hoe kan het ook anders? Oranje en
Nederland hebben immers elkaar gevon
den in den strijld voor vrijheid van cons
ciëntie, voor de geestelijke vrijheid. Die
vrijheid om God te dienen en den 'Heere
te belijden, is vrucht der Hervorming.
Die heerlijke vrijheid moet door ons wor
den verdedigd en hooggehouden, gelijk
ook ons Program doet uitkomen.
Het is dan ook piet te verwonderen,
dat de Generale Synode der Geref. kerken
in 1905 te Utrecht de clausule uit Art.
36 der Geloofsbelijdenis heeft geschrapt,
waarin gezegd werd, dat de Overheid
tot taak had de ketterijen uit te roeien.
De Overheid mag zich niet laten ver
leiden, om zelfs predikers, die het Evan
gelie bestrijden, te verbannen of te binden,
zooals de toelichting op art. 4 van Ons
Program zegt. Er ziji gelijk recht op gods
dienstig gebied voor allen.
Spr. memoreert in dit verband de wei
gering van minister Heemskerk om de
statuten van „de Dageraad" goed te keu
ren. Dieze weigering uit hoofde der open
bare orde geschiedde echter op grond van
een wet, door liberalen gewild.
Het bleek echter bij de discussie
in de Kamer, dat de heeren Kersten
en v. Schaik verder wilden gaan. Maar
de Minister zei, dat de overheid naast
de vrijheid van geloof ook de vrijheid
van ongeloof moest eerbiedigen. Alleen
de practische uitwerking van 't
•"geloof kon in strijd zijn met de open
bare orde en de goede zeden.
Spr. wees daarna op de schandelijke
wijze, waarop het liberalisme in vorige
eeuwen de vrijheid heeft vertrapt, zoo
dat .zelfs Cort v. d. Linden in 1881 en
andere liberalen er tegen protesteieren
moesten. Men meene niet. dat men aan
de linkerzijde van meening veranderd
is, ook al is de schoolstrijd beëindigd.
Spr. wijst op de uitlating van den burge
meester van Epe tegen de financieele
gelijkstelling op onderwijsgebied en de
poging van mej. Westerman, om op deze
gelijkstelling te beknibbelen. Een voor
proefje van hetgeen ons te wachten staat,
als links eens won.
Ook de houding van het liberalisme
in kerkelijke zaken werd aan critiek on
derworpen. Spr. herinnerde aan de on
rechtmatige daad in 1816 en aan de
gruwelijke vervolgingen der Afgeschei
denen, een handeling, nog wel verdedigd
door Thorbecke. D:e Staat moet volgens
de liberalen heerschen over de kerk.
Ook al weer om te onthouden bij de
naderende stembus.
Ten slotte besprak de referent de
Overheid, en de consciëntie. Zooveel mo
gelijk ga de Overheid op zij voor werke
lijke gewetensbezwaren. Maar het lands
belang mag geen gevaar loopen b.v.
bij de dienstweigering door de af
wijkende meening van enkele onderda
nen. De A. R. partij wil gaarne oprecht
gemeende gemoedsbezwaren respectee
ren, gelijk zij zoovele malen heeft ge
toond.
Op dit referaat volgde nog een korte
bespreking. Daarna volgde const'tueering
der pas opgerichte propagandaclub. Tot
voorzitter is benoemd dhr J. v. Zetten.
Tot bestuursleden worden uit de verga
dering gekozen dhrn. 'R. Duitenhuis en
J. M. Broekstra. Daarna volgde sluiting.
Wemeldinge. Zondagavond vertrokken
van hier eenige personen met de sleep
boot „Adja", kapt. Hoekman naar een
op de Oester-Schelde omhoog gevaren
schip. Na den geheelen nacht daaraan te
hebben gewerkt is het hun gelukt bedoeld
schip, dat bleek het beurtschip varende
van Oolijnsplaat op Rotterdam te zijn,
behouden binnen te brengen.
Kioetinge. Gisteren vergaderde de ver-
eeniging van oud-leerlingen van den land
en tuinbouwcursus. Die vergadering was
zeer druk bezocht, o.a. door den heer-
Stevens, Rijkslandbouwconsulent en door
den heer van de Plassche, tuinbouw-
consulent alsmede door verschillende oud-
leerlingen van 's Gravenpolder, Nisse en
'sHeer Abtskerke. De voorzitter, de heer-
Blok zei, dat de cursus in ziekten voor
komende bij Landbouwproducten niet kon
door gaan wegens te geringe deelname.
Uit het jaarver-slag van den secretaris
blijkt, dat 1924 een welbesteed jaar is
geweest en het ledental van 35 töit 39
is gestegen. Een wintertuinbouwcursus is
met goed gevolg veriaopen en ©en paar
excursies naar Goies en Antwerpen heb
ben medegewerkt tot verrijking der kennis
van de leden Ook de vraagpuntenoom-
missie heeft goed werk geleverd hetgeen
moge blijken dat ze ver buiten de ver-
eeniging' naam heeft gemaakt. Als eere
lid is benoemd geworden de heer A-
Sinke, oud-secretaris. Na het verslag, van
tien bibliothecaris geeft de penningmeester
zijn jaarverslag waaruit blijkt dat het
batig saldo over 192-3 f61.91V2 was. Dit
jaar is een nadeelig slot van f13- De
heeren O. Rlonnaarö en A- Cl- Zandee,
worden bij acclamatie tot bestuurslid her
benoemd. Als hoofdbestuurslid wordt aan
gewezen de heer W- N. van Li ere en als
afgevaardigde naar de algameene ver
gadering de heer J. Sinke, plaatsver
vangend de heeren de Direu en Eversdijk.
Als leden van de viaagpuntencoirnmissio
worden gekozen de heeren A- 0- Zandee
L- v. d. Linde, P. Polderman en Jansen-
Op de aanstaande Bondsvergadering zal
de rapporteur de heer Zandee een 2-lal
rapporten indienen over het volgende:
Op welke manier verbouwt men het meest
rendabel suikerbieten?
Hoe komt het, dat de belangstelling .voor
het Middelbaar en Lager Landbouw
onderwijs in onze provincie eer af dan
toeneemt? In hoeverre en op welke wijze
kan door hen, die met vrucht landbouw
onderwijs genoten hebben het bezoek aan
landbouwwinterscholen en cursussen wor
den aangemoedigd en bevorderd.
Aan de orde is nu een lezing van den
heer van de Plassche over: Het ontstaan,
en de toekomst en den stand der fruit
teelt op Zuid-Beveland. J>pr. geeft weer
hoe de eerste bewoners onzer provincie
eerst veeteelt, toen landbouw daarna pas
tuinbouw beoefenden. Hij verhaalt hoe
in de tijd van Kruistochten uit het verre
land de plantjes naar hier werden mede
gebracht en als uitgangspunt de kasteelen
en kloosters hadden. De groenteteelt
kwam eenigszins in ontwikkeling toen
Middelburg en Vlissingen groote koop-
vaarrïijsteden waren en waar de hande
laars dan ook een afzetgebied hadden.
Doch door gebrek aan betere vervoer
middelen bleef een groote ontwikkeling
uit, beter ging de fruitteelt. In 1880
kwam daarin een groote verandering
doordat dhr van der Have van Kapelle
met een groote kweekerij begon en door
zijn practisch stelsel den bewoners hier
bewees, dat de fruitteelt kon bloeien, dal
het een bedrijf was, waarin men zijn
bestaan kon vinden. Voornoemde fruit-
kweekci' breidde zijn kennis uit door voor
namelijk uit het Buitenland allerlei soor
ten naar hier te halen. In de toekomst
ligt volgens spr. nog heel wat te doen
b.v. betere wijze van bemesten, het aantal
soorten vermeerderen, bestrijden van ziek
ten kort om, men kan nog veel meer
arbeid aanwenden dan dat op het oogen-
blik het geval is.. De prijzen kunnen nog
veel hooger worden door tegemoet te
komen aan de eischen die de handel
stelt. Spr. doelt voornamelijk op het sor-
teerc-n en verpakken vair de vruchten.
Hierna sluiting.
Ellewoutsdijk. De heer J. Nieuwenhuise,
sedert 1910 dijkgraaf van hot Water
schap Ellewoutsdijk, vóórdien Gezworene,
heeft het voornemen, wegens gezondheids
redenen, ontslag uit die betrekking to
verzoeken. (G- Crt.)
Rilland-Bath. Gistermorgen kwam de
Raad in voltallige vergadering bijeen. Na
opening met gebed, lezen en goedkeuring
der notulen, houdt de voorzitter ter ge-
tegenheid van deze eerste vergadering
in het nieuwe jaar eene rede, waarin
een overzicht wordt gegeven van hetgeen
in 1924 tot stand kwam De financieele
toestand bleef bij' voortduur gunstig.
Blijkens do gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek zijn er slechts
een drietal gemeenten in Zeeland, waai
de belasting lager is. De Voorzitter hoopt
op een eendrachtige samenwerking van
den Raad en wenscht den leden Gods
zegen toe. De heer Van de Sande, spre
kende namens den Raad, nam met vol
doening kennis van de gunstige meie-
deelingen nopens den toestand der ge
meente en der financiën. De Raad mag
hiertoe hebben meegewerkt, aan B,. en
W- komt toe een woord van lof voor
hun beleid. Gaarne zegt hij' de mede
werking van den Raad toe op de aan
gename wijze, waarop dit ook het vorige
jaar geschiedde. Die Voorz. dankt daarop
voor deze welwillende woorden. Verzoe
ken om voorschot op de gemeentever
goeding voor 1925 van do Besturen dea
lt. K. school en der Ghr. school op
Geref. grondslag worden ingewilligd. Ro°r
R. en W- wordt voorgesteld over te gaan
tot aanleg van gas- en wa terleiding in de
tiieuw ontworpen straat. De Ma beg is
bereid den aanleg van gas te doen ge
schieden, mits over bet bedrag der kosten
geen pacht behoeft te worden betaald,
terwijl aan de Waterleidingmaatschappij
eene garantie van 10 procent moet wor
den .uitgekeerd per jaar van de aanleg-
kosten, waarvan echter de opbrengst in
aftrek gaat. B. en W. geven de voorkeur
aan voUedigen aanleg terstond, daar aan
leg in gedeelten naar behoefte veel dubbel
jverk veroorzaakt en men bovendien gere
geld met een slechte bestrating zit. Jam
mer is het, dat de Raad vroeger niet
dadelijk tot het leggen van een hoofd
leiding besloot. De woningen, thans aan
de Zijleiding aangesloten, zouden even
eens aan de hoofdleiding kunnen worden
aangesloten. De heer Van de Sande l>e-
groet het voorstel met instemming. Het
Ss de beste en afdoende oplossing. Hij
is een tegenstander van het aan Leggen
der leiding bij kleine stukjes, daar dit
voortdurend een straat vol putten geeft.
Die heer van Boven spreekt zich Wen-
eens vóór het voorstel uit, maar betreurt
het dat de Raad hiermee niet vroeger is
aangevangen. Z.i. is dit te wijten aan een
onjuist advies der Waterleidingmaatschap
pij. Deze had een ander besluit moeten
nemen. De Voorz- merkt op, dat niet de
Directie, maar de Raad beslist, en juist
de Raad wilde destijds dezen weg niet
uit, hoewel de Directeur goed had inge
licht. De heer van de Sande sluit zich
bij den Voorz. aan, het is hem va.n nabij
bekend, dat de Raad niet wilde en toen
de bekende noodoplossing getroffen is.
Do Heer 'Rutijin geeft als zijn oordeel te
kennen, dat de bewoners worden ge
dwongen hun huis aan de waterleiding
aan te sluiten en nu zou de gemeente
worden gedwongen om uitbreiding van
het buizennet te bekostigen. Dat moet
de Maatschappij dan maar doen. Die heer
van de Sande en de voorz. wijzen den
heer Butij'n op de gemeenteverordening,
üie hier voorschriften geeft, waarop de
heer Butijh zegt, dat als hij vroeger alles
precies geweten had, hij -er nooit toe
zou hebben meegewerkt. Met do stem
yan den heer Butijh tegen wordt liet
voorstel aangenomen. Aan M,. C- Wal
raven wordt van het nieuwe bouwter
rein grond verkocht tot een breedte van
13 M, en de volle diepte. De heer Butijh
pierkt op, dat het perceel niet 45 M- diep
is, zooals adressant vraagt, maar 40 M-
Op voorstel van B. en W- wordt besloten
een lantaarn te plaatsen aan „Die Haas
jes". Alleen do heer Butijn verklaart er
zich tegen, daar bijl voor zich geen be
hoefte heeft aan ©en lantaarn. Vervol
gens gaat de Raad over in geheime zitting.
Na heropening der openbare' vergadering
wordt het suppletoir kohier der bedrijfs
belasting vastgesteld tot een bedrag van
f240- Na rondvraag sluiting.
feiöliMS.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar Purmerend door J.
'D- v. d. Veen te Enkhuizen.
Bedankt voor De Meern door H. v.
Dijken te Wageningen.
Geref. Kerken.
Drietal te Doetinchem dr C. J. Goslinga
te Oosthem, D. Chr. Karssen te Hattem
en W. L. Korfker te Barneveld.
Beroepen te Scheemda H. Boswijk te
Gaast; te Hendrik Ido Amfcacht R.
Haitema te Wilsum; té St. Laurens L.
E. Smilde, cand. te Utrecht.
Aangenomen naar Zwammerdam dooi
G. J. Wissink te Velseroord; naar
Vledder door A. A. van Opstal, cand. te
Nijensleek (gem. Vledder).
Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Goes door A. de Blois
te Vlaardingen.
Vrije Ev. Gem.
Drietal te Öude-Bildtzijl J. Karelse,
oand. te Goes, J. v. Petegem te Hilver
sum en P. van Vliet te Wemeldinge.
Predikantsvacatures in de
Ned. Herv. Kerk. Het getal predikants
vacatures in de Ned. Herv. Kerk bedroeg
op 1 lanuari j.l. 2 57, tegen 252 op 1
Juli '24 'en 247 op 1 Januari '24.'.
Het getal vacatures bedroeg in Gelder
land 28, Zuid-Holland 49, Noord-Holland
33, Zeeland 21, Utrecht 14, Friesland 26,
Overijsel 16, Groningen 33, Noord-Brabant
16, Limburg 5 en Drente 14 plaatsen. In
1924 zijn 17 predikanten overleden, 15
emeritus geworden en 10 tot een anderen
werkkring overgegaan. Opnieuw in dienst
getreden zijn il predikanten, die eme
ritus waren of uit het buitenland zijn
gekomen.
Hoek. Men schrijft ons: Onze beroepen
predikant, de eerw. heer J. B. Vanliaelen,
werd gistermorgen in zijn ambt bevestigd
door ds A. Lauwers van Brussel met de
woorden uit 1 Tim. 4:16. 's Namiddags
verbond ds J. B. Vanhaelen zich aan zijn
gemeente met een leerrede over Joh. 4
vers 3138. Hij bepaalde zijn hoorders
bij den arbeid .in het koninkrijk Gods en
wees achtereenvolgens op de volstrekt
heid, de noodzakelijkheid van en het loon
op dien arbeid. Aan het einde van den
dienst werd hij namens kerkeraad en
gemeente hartelijk toegesproken door oud.
D. de Putter. Ds Groeneveld verwelkomde
hem namens de classis Axel, terwijl zijn
bevestiger hem hartelijk gelukwenschte
namens de kerk van Brussel. Het was
een kostelijke dag voor de Ger. kerk van
Hoek. Zoowel des morgens als des mid
dags was het kerkgebouw propvol.
De uitgravingen te Ur.
De expeditie in het Ur der Chaldeeën
in Mesopotamië (de geboortegrond van
Abraham) heeft wederom een rapport over
haar werkzaamheden gepubliceerd, thans
over de maanden November en December.
In het rapport wordt medegedeeld, dat
men het terrein rondom het reeds vroe
ger ontdekte ziggurat, een steenmassa als
een toren van Babel, verder heeft afgegra
ven. Dit ziggurat schijnt een tempel van
den Maangod geweest te zijn. Bij de voort
gezette afgraving stootten de onderzoekers
op een muur, welke door koning Ur-
Engur meer dan 4200 jaar geleden is ge
bouwd. Deze muur vertoont talrijke uit
klei gebakken kegels, in den vorm van
spijkerkoppen, waarin de naam van den
koning, is gegrift. Terzijde van het ziggu
rat is een klein gebouw herkend als een
gerechtshof, waarvan een gedeelte da
teert uit den tijd van koning Nabonidus-
In een klein kamertje, blijkbaar een keu
ken, werd een prachtig klein ivoren cas
sette van Egyptisch werk ontdekt, waarop
in relief een rij dansende meisjes staat
afgebeeld, die, hand in hand, een ring
vormden rondom het geheel.
Sterfte onder de boomen.
In de jaarvergadering van de Nod. Bo
tanische Vereeniging' sprak mevr. prof.
dr. J. Westerdijk uit Utrecht over: „De
sterfte onder de boomen", waaraan het
navolgende is ontleend:
Holland beteekent houtland, doch be
kend is dat onze houtvoorraad op schrik
barende wijze achteruit gaat.
De droogte van de laatste jaren heeft
een grooten invloed op de boomen
gehad. Hoe komt het nu dat in andere
landen, zooals Denemarken, waar het
toch ook droog geweest is, de sterfte
onder de boomen lang niet zoo grool
is als hier. Een iepenziekt© is daar niet,
het dor staan der vegetatie komt niet
voor. Zoo komen we er toe ons af te vra
gen of soms andere factoren dan die
dei' droogte onze boomen met den on
dergang bedreigen. Een zeer uitgebreid
onderzoek naar het waterverbruik der
verschillende boomsoorten heeft uitge
maakt, dat we het sterkste waterverbruik
aantreffen bij den esch, dan komen ach
tereenvolgens de berk, de beuk, de iep,
de eik, de conifeeren en ten slotte de
Pinus Austrica. De esch zou dus eigenlijk
het meest moeten afsterven, maar spr.
heeft alleen stervende esschen zien staan
langs een uitgedroogde Veluwestreek. in
het Westen van Holland ziet men deze
boomsoort over het algemeen zeer goed
staan. Wanneer men het waterverbruik
bepaalt volgens het mineraalgehalte der
bladeren, dan komt de iep iets hooger
op de ranglijst te staan. Een ander ge
geven is het watergehalte der boomen.
Eigenaardig is, dat gedurende den winter
een hoog watergehalte optreedt, doordat
de wortels doorwerken en de bladeren
niet meer aanwezig zijn. Als men een
iepentak afsnijdt, verwelkt hij vlugger dan
een tak van 'welke andere boomsoort
ook.
In den laatsten tijd zijn veel boomen
omgekapt en bosschen gedund. Zoo heeft
men moord en brand geroepen over de
boomen achter het slot te Zeist, maai'
spr. heeft geconstateerd dat zij door en
door ziek zijn. Alle 112 boomen die
omgehakt zijn, waren aan de vermolming
toe. Dat komt omdat de beuk hier altijd
