in
ff® 78
Vrijdag 2 Januari 1925
39e Jaargang
CRP&fcLAAN
VERVOLGD EN GERED.
Buitenland.
Binnenland.
NECROLOGIE.
FEUILLETON.
/SLAOLIE
Brukkers-ELxpiol&afe*
JOSTEBBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Gees
Tel.: Redaetic no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. BHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Wegens het verloren gaan van onze
aantekeningen moeten wij ons ditmaal
behelpen met opgaven uit andere bla
den.
Overleden zijn in 1924 o.a.
Ministers en ou d-m i n i s t e r s.
Jbr mr A. F. de Savornin Lobman,
Kolkman, Roëll, Van Ketvvich Verschuur.
Kamerleden en ou d-K a m e r-
leden:
Schimmelpenninck, Fabius, Glander-
man, Hugenholtz, v. Bylandt, Visser van
IJzendoorn.
Professoren en oud h o o g le e r-
aren: Domela Nieuwenhuisv .d. Hoe
ren, Van Veen, Oppenheim.
P r e d i k a n t e n-o u d-Z, eeuwen:
di: Ossewaarde, Blanken, Andreae, de
Vlieger, Creutzberg, Oberman, Gobius
du Sart, Van Popta; Koppe, Staal, Eerd-
mans, Van Doorn, Krol.
Oud-gouverneur-generaal:
Van Heutsz.
Andere titularissen:
v. d. Brandeler, oud-burgemeester van
Middelburg, Timmers, burgemeester van
Klundert, Hoogenboom, oud-insp.-gen. van
den Rijkswaterstaat; de "Witt Hamer, kan
tonrechter te Brielle; Bakker, directeur
ran „De Standaard"; Jacob Israël de
Haan, ijveraar voor het Zionisme; Slot,
oud-arr.-schoolopziener te Zierikzee; Ba
ronesse v. VreedehburchHavelaar, te
Budapest, de ziel van bet plan tot uit
zending van Ilongaarsche kinderen naar
Nederland; graaf van Hogendorp, be
kende figuur in de muziekwereld.
Zee uw en:
Van Steenbergen, dir. der registratie en
domeinen te MiddelburgVan dampen,
burgemeester van Graauw; Van Waes,
oud-Burgemeester van Zuiddorpe; Serra-
rens, oud-wethouder van 's Heerenhoek;
v. d. Heijde, gem. secretaris van Wissen-
kerke, Louws, kantoorhouder van "Zou
teiandePastoor Schellart te 's Heeren
hoek; Reepmaker, burgemeester van Aar
denburg. De Priester, oud-boofd der
openb. lagere school te' Borsselen; Vos,
oud-raadslid te Koudekerke; v. Geleu-
ken, hoofd der R. K. Ulo-school te Vlis-
singenJ unielet, gemeente-ontvanger, te
Bruinisse; v .d. Slikke, hoofd der openb.
school F., te Vlissingen; v. d. Berg,
oud-boofd der openb. school te Bruinisse;
Slabbekoorn, oud-wethouder te Bieze-
linge; Broodman, oud lid v. d. Raad
te Stavenisse; Berdenis van Berlekom,
oud-voorzitter v. d. Polder "Walcheren,
te Middelburg; Van Zeijl, hoofdredacteur
van „Zelandia" te Hulst; De Hondt, bi
bliothecaris Openb. Leeszaal, te Vlissin
gen; Visser, gepens. waterbouwk. ambte
naar v. d. Cal. Polder Nieuw-Neuzen,
te Ter nou zen; Mevr. Boddaert-Schuur-
beque B-oerje, oud-lid van den raad, te
Middelburg: De Puy, rustend hoofd
Chr. School, te Cadzand; Polderman, wet
houder, te St. Annaland; Verbruggen,
gep. onderwijzer, te Axel. Dorst, oud
raadslid, te St. PbilipslandMevr. - A.
v. d. HammeHessel, lid v. d. Raad te
Veere; Rietveld de Hondt, lioofd der
O.L.U. school, te Ierseke. De Lange, oud
raadslid en wethouder, te Koudekerke
tazelaar, oud-wethouder te Golijnsplaat;
Nolso», lid der Staten van Zeeland en
van den gemeenteraad te Terneuzen.
O u d-Z eeuwen:
A. Les, oud-boofd der -Chr. School te
Kamperland; E. A. de Booy, hoofd der
Chr. Holl. Chineescbe school te Poer-
woredjo; N. C. J. de Vries, oud-luit.-
Het onderstaande verbaal is waar ge
hemd, in ons land. Doch de namen zijn
veranderd; zoodat niemand der betrok
kenen, of hunne betrekkingen kan weten
wie bedoeld zijn en waar de verschillende
voorvallen hebben plaats gevonden.
1)
EllendelingDaar!"
Zonder zich in zijn dolle drift reken
schap te geven van wat hij doet, heeft
Willem Beijers zijn vroegeren vriend Holz
een slag in R aangezicht toegebracht, die
dezen doet duizelen, terugwankelen en
naar de tafel grijpen om niet te vallen.
Hen ©ogenblik is het stil in de gelag
kamer van het dorpscafé.
Als versuft staart Holz Willem aan.
Nauwelijks begrijpend wat er gebeurde,
zwijgen ook Holz vrienden.
Maar niet lang duurt de algemeene
verbijstering.
Holz is doodsbleek geworden.
Het is als snakt hij om woorden te
vinden.
Dan, langzaam, strekt hij den arm uit;
en terwijl zjjin van woede triHende hand
Wille* aanwint, sist hij: „daar zal je
kolonel bij de infanterie; B. J. Lambers,
oud-hoofd der o.l.s. te Ovezande.
De arrestatie der Barmats.
Over de arrestatie van de drie ge
broeders Barmat, de bekende bankiers te
Berlijn, wordt nog bericht: In den loop
van den nacht werden niet minder dan
300 agenten gemobiliseerd die opdracht
kregen de arrestatie te voltrekken en alle
bankrelaties van het Barmat Konzern
nauwkeurig te controleeren. Julius Bar
mat, de eigenlijke leider van de firma,
die een paleis op het eiland Schwanen-
werden bij Wannsee bewoont, werd al
daar in hechtenis genomen. Een com
missaris en 15 agenten hadden zich naar
het eiland laten overzetten en de villa
omsingeld. Omdat men met de mogelijk
heid rekende dat Barmat zou trachten
per boot te ontvluchten, patrouilleerden
ook een paar politiebooten op de Wann
see. Henry en Salomon Barmat werden in
hun Berlijnsche woningen gearresteerd.
Isaak Barmat moet volgens enkele bladen
te Amsterdam vertoeven.
De gebroeders Barmat, die uit de om
streken van Lodz in Polen afkomstig
zijn baden zich enkele jaren geleden
in Nederland gevestigd. Zijn wij wel inge
licht dan hadden ze wel bereids ©en ver
zoekschrift tot het verkrijgen van de Ne-
derlandsche naturalisatie ingediend maar
deze nog niet ontvangen. Julius Barmat
steunde financieel o.a. de Post van Hol
land, 'torgaan van den Nederlandschen
Bond in Duitschland.
Het Earmat Konzern omvat een reeks
Banken waarvan de Deutsche Merkur-
Eank te Eerlijn de voornaamste is en een
dertig industrieele ondernemingen waar
onder er zich enkele bevinden die zeer
bekend zijn m de ijzer- en staalindustrie.
Dit Konzern heeft van de Pruisische
Staatsbank nog veel meer credieten ver
kregen dan Kutisker. Ben blad beweert
zelfs dat het niet minder dan 29V2 mil-
lioen mark als crediet zou hebben ont
vangen. Overigens zou niet alleen deze
Bank, maar ook de Giro Centrale en de
Rijkspost credieten ter beschikking van
Barmat hebben gesteld. De gebroeders
Barmat waren in verbinding met de
Staatsbank gekomen doordat zij indu
strieele ondernemingen opkochten die be
reids zaken met haar deden. Een der
beschuldigingen is dat het Konzern de
credieten niet steeds besteedde om de
eigen industrieele ondernemingen op de
been te houden. In de Deutsche Mer-
kurbank is huiszoeking gehouden door
twaalf agenten. Het wisselcopieerboek
werd in beslag genomen.
De Nederlandsche filiale heet officieel
de N.V. Amsterdamsch Export- en Im
portmaatschappij (Amexima) en heeft offi
cieel den heer E. Barmat tot leider.
Deze de oudste der vijf broeders, was
een tijdlang in het begin van den oorlog
te Amsterdam als Russisch tolk werk
zaam. De gebroeders Barmat die er uit
stekende relaties in de kringen der ar
beidersbeweging op na hielden, konden
dank zij deze relaties groote opdrachten
voor liet leveren van levensmiddelen uit
Duitschland verkrijgen. Door hun tus-
schenkomst werd uit Nederland spek, vet,
olie, gecondenseerde melk, marmelade,
bussenvleesch enz. ter waarde van zoo
als beweerd werd 50 a 100 millioen
goudmaxk in Duitschland ingevoerd. In
voor boeten; dat brengt je achter de
grendels!"
Eiij de biljarttafel staan de vrienden.
„Geef hem maar aan, Holz, wij zijn
je getuigenroept er ©en.
„Jawel, je kunt ons bij de politie noe
men, hóór" stemmen de anderen in.
„En nou d'r uit! Allo d'r uit!" gromt
de man achter de toonbank, de caféhou
der Stevens, uit de tapkast schietend en
Willem Beijers bij den arm grijpend.
„Hou je handen thuis!"
Als hondgebas, kort en schor, klinken
aeze vier woorden, en Stevens, die Wil-
lem Reijers' geweldige lichaamskracht
kent, haast zich, 's jongen mans arm los
te laten en een paar passen achterwaarts
te doen.
Dan Li tapt Willem naarr de deur én
verlaat zonder omzien en zonder groeten
het café „De Witte Gans".
Juist als WiUem naar buiten treedt,
slaat de torenklok negen uur.
Het is op het laatst van October en
donkere maan, zoodat het lastig loopt
op den niet-bestraten lantaarnloozen weg,
van het café naar de woning van Wil-
lem's ouders.
Voor een vreemde tenminste.
Niet voor den jongeman, die elke
schrede van het pad kent.
Hij behoeft niet al zijn aandacht op
W03MUPUA.
HOUAMtx
itn i irf8
Duitschland zaten een aantal bekende
soc.-democraten in den Raad van Beheer
van het Barmat Konzern, o.a. de gewezen
Rijkskanselier Bauer.
Clemenceau op de film.
Hart tijdschrift „Lectures pour Tous"
laat met medewerking van de ministeries
van buitenlandsche zaken en onderwijs
een reeks filmen vervaardigen van groote
staatslieden in hun huishoudelijk leven,
teneinde hun beeld voor het nageslacht
vast te leggen. In het nummer van Janu
ari verschijnt een beschrijving van de
film, die van Clemenceau is gemaakt
in de eenzaamheid van Sables-d'Olonne,
■geheel in den uithoek der Vendée.
De redacteur van het tijdschrift had
zich naar dien uithoek begeven en daar
den Tijger, in de werkkamer van zijn
schamel huisje, dicht aan zee, aange
troffen. „U behoeft niet aan te dringen,
meneer", zeide Clemenceau aanstonds,
„ik heb een vrij bewogen leven gehad
en ik wil mij niet nu nog aan het
openbaar prijs geven. Ilc wil dat men mij
met rust laat." De redacteur bleef aan
dringen en liet zich zelfs niet uit het
veld slaan toen Clemenceau onomwonden
uitriep: „U bcnLver velend!" Het slot was
dan ook, dat de staatsman met zijv
calotje op zelf zeide: „Vooruit dan maar;
maar gauw wat
De filmoperateur met zijn helpers ver
schenen. Zij draaiden hun toestellen af,
in de studeerkamer, in de keuken, waar
Clemenceau, tezamen met zijn huishoud
ster „Ciotiide, de maaltijden gebruikt,
de slaapkamer met het eenvoudige veld
bed; zij maakten tal van aardige op
namen uit het huiselijk leven van den
83-jarigen oud-premier, die intusschen
knorrig ,maar toch niet werkelijk ont
stemd op en neer liep. Hij wees op
het duinlandschap, op de zee en ver
klaarde dat hij aan de zuivere lucht
zijn gezondheid heeft te danken. Dit ver
heugde hem, daar hij nog wel wérk voor
een paar jaar heeft.
„U schrijft een studie over de ver
schillende godsdiensten, niet waar?"
vroeg de redacteur.
„Dat gaat u niets aan", bromde de
Tijger goedmoedig.
Nog steeds om de centen.
De Engelsche, Fransche en Amerikaan-
sche bladen staan weer vol over de
schuldenkwestie. De „Times"-correspon
dent te Washington schrijft, dat sedert
de bezetting van het Roergebied, de
Fransch-Amerikaansch© vriendschap nooit
zoo ernstig gevaar heeft geloopen als
sedert den tijd, dat het vraagstuk dei'
Fransche oorlogsscbulden aan Amerika op
den voorgrond is gekomen. Het is zeker,
dat men twijfelt aan de oprechtheid der
Fransche verklaringen, dat Frankrijk zijn
de flauwwitte zandlijn te spitsen, maar
kan zonder gevaar voor een mistred zijn
gedachten den vrijen loop laten.
En dat doet- hij dan ook.
Hij denkt aan den tijd, dat Holz en
hij samen school gingen, dag in, dag uit,
uitgenomen des Zondags en de weinige
vacantiedagen, dezen zelfden weg.
De hoeve van Holz' ouders stond
dicht bij het bescheiden huisje van den
jachtopziener Beijers.
De weg, dien ze gemeenschappelijk te
gaan hadden, was eigenlijk de eenige
oorzaak van hun vriendschap; hun ka
rakters kwamen weinig overeen.
Holz was bij! niemand bemind.
Alleen zijn zakgeld, waarvan hij steeds
zoo ruim voorzien was en dat hij met
handenvol uitgaf, bezorgde hem kame
raden. v
Dat bleef zoo, na de schooljaren.
Wie met hem naar „Dl© Wjitte Gans"
ging, behoefde gewoonlijk geen gelag te
betalen. Dientengevolge kreeg hij1 kame
raden bij de vleet, maar dat waren er
dan ook kameraden naar. Klaploopers
zonder karakter. Om der wille van een
paar glazen bier of eenige borrels lieten
ze zich de aanmatiging en de van-uit-de
hoogte-doenerij van Holz welgevallen, ter
wijl ze hem natuurlijk later, onder elk
aar, uitlachten.
Holz kon het trakteer en best volhouden.
verplichtingen met betrekking tot 'deze
schulden zal nakomen.
Aan do „Morning Rost" wordt uit
Washington geseind, dat men in de hooge
'Amerikaansche regeeringskringen te ver
staan heeft gegeven, dat men thans den
tijd gekomen acht, om een duidelijke ver
klaring over Frankrijk's bedoelingen in
zake de fundeering der Fransche schuld
aan de Vcreenigde Staten te verlangen.
In de debatten over de Fransche schul
den, welke in beide huizen van het Ame-
rikaansch congres plaats hadden, ver
klaarden bijna alle afgevaardigden, dat
de Yereenigde Staten geen cent van de
schulden zullen annuleer en. Senator
Reeds meende echter, dat Frankrijk wel
licht een eenigszins langer moratorium
zal noodig hebben en mogelijk een lagere
rente dan Engeland. Maar dan moet het
Duitschland verstandig behandelen.
Te Lenden is groote opzien gewekt door
het bericht uit New York, dat de aan
komst aldaar vermeldt van den gouver
neur van de Bank van Engeland en van
een der commissarisgen van die bank, die
in het diepste geheim aan boord van
'de „Caronia" naar Amerika zijn gegaan
■en wier namen op de passagierslijst niet
voorkwamen. Rij de aankomst te New
York zijh de beide financiers ontvangen
door den gouverneur van de New York
Federal Reserve Bank.
Dje Evening Standard verneemt, dat
zelfs hooige ambtenaren van de Rank
van Engeland niet wisten, dat de gouver
neur van de bank naar Amerika was
vertrokken.
Korte Berichten.
Te Parijs kan men spreken van een
Duitsche invasie. Het a'uit.U Duitscliers
dat daar de feestdagen doorbracht, loopt
in de duizenden.
In Tanpa (Egypte) is een studenten
staking uitgebroken.
Een ongekend strenge Winter
heerscht in Italië. Te Rome daalde de
temperatuur tot 5 graden onder nul, in
Noord-ltalië tot 15 gr. beneden nul. Vele
rivieren zijn dichtgevroren.
In de stad Corinth (Mississippi)
zijn de heele zakenwijk, het opera-ge
bouw, het postkantoor en de bankgebou
wen (in asch gelegd. Op Coney Island
(New York) zijn vier groote badinrich
tingen en vier villa's door brand ver
nield.
Het onderzoek naar de moorden,
door den tweeden Haarman te Münster-
berg bedreven, maakt het waarschijn
lijk dat er ten minste vijftien slachtof
fers zijn, onder wie vermoedelijk ook
een vijftienjarig meisje.
Uit verschillende plaatsen in Noord
en Midden-Rusland en Siberië komen be
richten over abnormaal hooge tempera
tuur, welke daar heerscht. Te St. Peters
burg is een temperatuur van 5 graden
boven 0 geconstateerd, hetgeen in dit
jaargetijde in 170 jaren niet is voorge
komen.
Er is opnieuw een hevige aardschok
die twee minuten aanhield, in Noorde
lijk Japan gevoeld. Te Tokio is de schok
ook gevoeld en er is schade aangericht.
Bij het zoeken naar petroleum in de
Pyreneeën heeft men op 180 meter diepte
een kalibank van 90 meter dikte ontdekt.
Men maakt zich ongerust over de
toenemende bolsjewieksche propaganda
op den Balkan. Ook de regeering te
Hij was de eenige zoon van een schat
rijken boer.
Voor een ton of drie behoefde de oude,
naar h et heette, niet uit den weg te gaan.
Overigens waren vader en moeder Holz
al even groote liefhebbers van snoeven
op hun rijkdom, als hun telg.
Het was daarom in veler oog een
wonder, dat ze zich niet verzetten tegen
den omgang van hun Frans met een
eenvoudigen jongen als WiUem Reijers;
en 'twas ook ©en wonder, dat Frans,
de windbuil, Willem niet mijlen ver van
zich afstootte.
Te meer wekte dit bevreemding, waar
WiUem, een jongen met een rond en open
karakter, zich nooit door Frans liet ont
halen en nimmer een voet in „De
Witte Gans" zette.
Volgens sommigen zat het zoo:
Toen Frans Holz schoolging, had hij
Willem's sterke vuisten noodig, om be
vrijd te blijven van de vele „pakken
ransel", die verscheidene jongens hem
hadden toegedacht als loon op gemeene
streken, door heon uitgehaald; en toen
hij boven de schooljaren was, hield hij
Willem Reijers te vriend, om daardoor
toegang te krijgen tot het giezin van Beij
ers, dat uit vader, moeder, Willem en
Keetje, de knappe en vroolijke Keetje
bestond.
Ja, knap en vroolijk was Keetje; maar
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f9.—
Losse nummersflMR»
Prijs der Advertentië«:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer Cl ot
Bij abonnement belangrijke korting.
Hoedt U bijtijds.
Kou, tocht, griep, koorts, enz veroor
zaken tal van nieraandoeningeU. Dri me
ren moeten dan den bijstand missen van
de andere bloedreinigende organen: de
huidporiën, Iongen en ingewanden.
Rij de dubbele inspanning en vaak ver
waarloosd, is het geen wonder, dat de
nieren het afleggen. Dan is het tijd <>n»
een niergeneesmiddel te gebruiken om de
nieren op te wekken en te versterken-
Spoedig gebruik van Foster's Rugpijn
Nieren Pillen kaai ernstige gevolgen als
rheumatiek, ischias, spit, blaasontsteking,
nierzand, nierwaterzncht, niersteen voor
komen.
Doe wat gij kunt om uw levenskracht
op peil te houden, oefen uw ledematen
en spieren, en zorg voor een goede
bloedsomloop. Leef op verstandige wijze.
Foster's Pillen geven betrouwbare hulp.
'Zij werken alleen op de nieren en blaas
maar dit doet zij' goed en terdege.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken a f 1.75 per flacon (geel etiket met
zwarten opdruk). (27)
Angora is thans overtuigd van het ge
vaar, waardoor de nieuwe Turksche staat
wordt bedreigd. Konstantinopel is in den
laatsten tijd door bolsjewieksche agen
ten overstroomd.
Tengevolge van den hevigen storm
is het water in de Nevva aanzienlijk
gestegen en zijn verschiUende gedeelten
van Petersburg overstroomd.
Op 7 Januari a.s. zal het eerste oor
logsschip dat voor 'Duitschland sedert
den oorlog gebouwd is, in Friedrichs-
hafen van stapel loopen.
Gesticht Dm Glindhorst.
Naar aanleiding van eenige vragen van
liet Kamerlid Kleerekoper betreffende de
toestanden in het gesticht „De Glind
horst" deelt de Minister van Justitie
thans een en ander mede omtrent de
resultaten van het ingestelde onderzoek.
Uit het antwoord van den Minister
blijkt, dat zeer ergerlijke feiten van. tuch
teloosheid, mishandeling en ontucht aan
het licht zijn gekomen. Nadien is de
directeur ontslagen en zijn leden van
personeel en verpleegden verwijderd. Het
gewijzigde bestuur heeft zich verder ver
bonden zonder machtiging van den Mi
nister geen nieuwe verpleegden op de
stichting te plaatsen. Bepaalde maatre
gelen van orde en toezicht zijn voorge
schreven. Verder heeft de Minister de
aandacht van den procureur-generaal bij
het Gerechtshof te Amsterdam op een
en ander gevestigd.
Betreffende den financieelen toestand
wordt o.a. meegedeeld, dat een plan tot
financieele reorganisatie is opgemaakt,
dat tot strekking heeft om, ziji het over
een lang tijdsverloop, te komen tot af
lossing van den zwaren op de stichting
drukkenden schuldenlast. Daarnaast zijn,
in de eerste plaats door vroegere en
tegenwoordige leden van het bestuur, be
langrijke geldelijke offers gebracht om
het der stichting mogelijk te maken haar
financieele verplichtingen na te komen.
Het zal nu nader moeten blijken of de
vereeniging door de ontworpen finan
cieele reorganisatie een grondslag heeft
verkregen, waarop ziji kan voortbestaan,
dan wel of daartoe nog dieper ingrijpende
maatregelen noodig zouden wezen.
ze had ook groote gebreken; en het leelijk-
ste was wel haar zucht tot opschik. Voor
pronk en mooie kleeren had ze oen be
denkelijk zwak.
Nu, opschik kon Holz haar bezorgen,
zooveel 'thaar lustte; en toen hij be
merkte, dat hij door zijn cadeautjes haar
vriendschap, zelfs haar bijzondere vriend
schap kon koopen, zorgde hij, nooit met
leege handen bij de Bdjers te komen.
Vader en moeder Beijers beviel 'dit in
het geheel niet.
Zij gaven dit Frans Holz herhaaldelijk
te verstaan. Maai' de jonge man nam
de berispingen der oude menschen luchtig
op en ging zijn gang.
Verstandige menschen gaven Beijers den
raad, aan het spel een einde le maken,
desnoods door Holz de deur te verbieden.
'tWas. op zichzelf al verkeerd, de ijdel-
heid van een meisje te voeden; maar
bovendien kon Holz daar niets goeds
'mee op 'toog hebben.
Had vader Beijers maar geluisterd en
doorgetast
Maar helaas
Hij kon er niet toe komen, Frans Holz,
die toch niets misdeed hard aan te pak
ken; ook al niet, omdat Holz' vader
rijk was en invloed had en het niet gei-
raden was, miet zoo iemand onaange
naamheden te krijgen.
(Wordt vervolgd).