DugjreA'
fiat
ondcMnSt ooa
iédg*ee«i|eecM2*
Jüaimna
OMierwQs.
it st Pers.
Wetenschap
.Posterijen en
K 2c?
WolLtóxtsdijk: no. 3,
41
1
In ieder gezisn, Dermin.
Omdat Dermin zoo best is voor
Boorliggen bij iatigcSurige 2i:kt&
en zoo goedkoop. Per groote doos 30 cent.
Bij Uw drogist.
oogen groot, maar in werkelijkheid ver
nedert hij hemhet Evangelie daaren
tegen laat den mensch zijn ware gedaante
zien, en maakt hem alzoo klein in eigen
oogen, in werkelijkheid verhoogt het ech
ter den mensch tot in den hemel.
Tenslotte komt spr. tot de conclusie,
dat Evangelie en drank zelfs geen verge
lijking dulden, en dat de verhouding tus-
schen die twee enkel vijandschap is. Voor
den Christen, zoo besluit hij', is er maar
één houding, n.l. de geheelonthouding.
Van het recht tot het stellen van vragen
werd door eenige aanwezigen gebruik ge
maakt.
De zangvereeniging der afd. bracht
eenige welgeslaagde nummers ten ge-
hoore.
Ds Homburg was in zijn slotwoord
van meening, dat het een goede verga
dering was. Spr. hoopte, dat bij een
volgende gelegenheid meer personen aan
de uitnoodiging der N. O. G. O. V. ge
hoor zullen geven.
Vlissingen. Aan de memorie van ant
woord van B. en W. op het rapport be
treffende het onderzoek van de begrooting
voor 1925, ontleenen wij het volgende:
Reeds is begonnen met de uitvoering van
het rapport van den secretaris inzake
bezuiniging op de secretarie. Een verge
lijking met Middelburg te maken, wat het
aantal ambtenaren betreft en het totaal
bedrag van het salaris, gaat niet op. Nog
niet zoo zeer door het verschil in zielen
aantal (Vlissingen telt 3000 zielen meer),
dan wel door het verschil in den aard
der plaats en door tal van andere fac
toren. Daarenboven is voor de werkloos
heidsverzekering en arbeidsbemiddeling te
Middelburg een afzonderlijk bureau, te
Vlissingen geschiedt die arbeid op de
secretarie. In 1923 vestigden zich te
Vlissingen 1512 personen, te Middelburg
1143, en er vertrokken resp. 1759 en 1186.
Het getal geboorten was te Vlissingen
447, te Middelburg 371, dat der huwe
lijken resp. 200 en 149. Ook dat een
deel der bevolking van Vlissingen van
Belgische nationaliteit is, maakt de admi
nistratie omvangrijker.
Bij de geoefende critiek op het beleid
jan het college ten aanzien van het voor
stel tot het verleenen van subsidie aan
de Burgerwacht, wordt ten eenenmaleuit
het oog verloren, dat thans de politieke
samenstelling van B. en W. een andere is
dan ten vorigen jare. Het college, in zijn
tegenwoordige samenstelling, neemt dan
ook de volle verantwoording van bet
prae-advies op zich.
Omtrent de plannen ten aanzien van
het beursgebouw hopen B. en W. binnen
kort eenige mededeeling te kunnen doen.
De pogingen om het gebouw te verhuren
werden niet met succes bekroond; het
geen grootendeels het gevolg was van
hun standpunt, om aan dit gebouw geen
groote uitgaven ten koste te leggen,
.welke met een restauratie geen verband
houden.
B. en W. hebben geen bezwaar, den
post voor onderhoud van oeververdedi
ging, welke op f8000 is uitgetrokken,
terug te brengen op f 2000. De raming
houdt verband met de kosten van her
stelling der oeververdediging, tengevolge
van storm, waarvan de gevolgen van te
voren niet zijn te overzien.
De resultaten van het onderzoek naar
de mogelijkheid van de oprichting eener
school voor achterlijke kinderen hebben
nog niet hun beslag gekregen. Binnenkort
zullen er mededeelingen over worden
gedaan.
Inzake het „luisterapparaat" aan de j
Zeevaartschool meenen B. en W. te kun-
nen volstaan met de mededeeling dat
deze kwestie aan het oordeel van den j
Minister van Onderwijs is onderworpen, j
Het huidige college van B. en W. staat
niet eensgezind tegenover de ziekenhuis- i
plannen. De voorzitter en één lid nemen j
nog hetzelfde standpunt te dien aan- j
zien in als voorheen, terwijl de overige
twee leden, onder de tegenwoordige om-
standigheden, geen voorstanders van den
bouw van een nieuw ziekenhuis zijn.
Wat betreft verhooging van de huren j
der woningen aan de Paul Krugerstraaf
en de Verkuyl Quakkelaarstraat, zal daar
voor eerst toestemming worden verzocht
aan het Dep. van Marine en aan het
Kon. Nat. Steuncomité.
Wat betreft de plaatselijke inkomsten
belasting als zou die te optimistisch zijn
geweest, is het een feit, dat de betrekke
lijke begrootingspost f35 000 lager kon
worden uitgetrokken. De gevolgen van
een eventueele aanneming van het wets
ontwerp kunnen evenwel thans niet wor
den becijferd. Bij het bepalen van het
vermenigvuldidngscijfer voor den H. O-
over 19251926, hetwelk in Mei 1925
moet plaats hebben, zal met de genoemde
factoren rekening worden gehouden.
Schort». Deze week hield de Steenkolen-
vereeniging „Tot Gemak en Voordeel"
haar jaarvergadering. Uit het vers'ag van
den secretaris bleek, dat 1700 H.L- steen
kolen werden aangekocht. De stand van
de kas was niet gunstig te noemen, daar
deze sloot met een saldo» van slechts
f 19 86- Het totale bedrag in kas is groot
f 395 29 De secretaris, de heer Karelse,
die zich gaarne door een ander zag ver
vangen, kwam op aandringen der geheele
vergadering op zijn besluit terug. Het
ledental bleef stationair. Besloten werd,
dat ieder lid minstens 10 ILL. per jaar
moet betrekken, waai' anders royement
zal volgen, terwijl niet-leden 10 cent per
H.L- meer moeten betalen. Het vervoer
en het opscheppen der steenkolen werd
bij inschrijving gegund aan A- Zoetewei,
jresp. voor 8 en 3 cent per H.L. Tot bode
werd gekozen J. v. d. Maas, terwijl dhr
Van Maldegem dank werd gebrapht voor
zijne bijzondere bemoeiingen. Die voor
zitter spoorde de leden aan/zooveel doen
lijk de belangen der vereeniging te be
hartigen.
Oostkapelle. Donderdagavond trad voor
een vrij groot gehoor in de Ilerv. Kerk op
j de Weleerw. heer ds J. H. Ruijsch van
Dugteren, legerpredikant te Breda, met
j het onderwerp „Algemeene dienstplicht".
Deze rede voor den Nederlandsclien Mi-
j litairen Bond, in het belang der Chr.
Mil. Tehuizen, werd met gloed uitgespro
ken en met aandacht gevolgd. In ver
band met den titel der rede koos spr. het
Schriftwoord daarbij uit Rom. 12:11:
Dient den Heere. Eerst werd gesproken
over de wordingsgeschiedenis van den
N. M. B. Hoe moeite, smaad en hoon dit
bracht voor hen, die ook in de kazerne
wilden uitkomen voor hun geloof in God.
Gelijk het gaat bij de overwinning in een
veldslag, dan hoort men de namen der
generaals en officieren, maar der soldaten
niet noemen, zoo ook is onbekend gebleven
wat generaal van Marle en anderen deden
voor de eerste Tehuizen. Toch zullen ze
ker in het boek des levens van voor God
staande namen van die eenvoudige sol
daten, die hielpen aan de eerste dingen
van den Bond, ze waren groot in geloof
en gebed. Zij dienden naast, neen boven
hun koning hun God. Dan stelde spreker
met schoone voorbeelden tegenover elkan
der het verleden en heden van het ka
zerneleven, sprak van de tegenwoordige
legerorders voor bidden en bijbellezen en
tegen 't vloeken. Nadat de arbeid van
den legerpredikant was toegelicht voor
„onze jongens" in dienst, gezegd voor
welke vragen hij komt, welke droeve en
ook blijde dingen hij ondervindt, sprak
spr. over den arbeid in de Tehuizen. Die
arbeid zal alleen kunnen gedaan worden,
als ieder die steunt, als ieder hierin ge
voelt algemeenen dienstplicht, hierin den
Heere dienen, 't GeIJf toch de eigen zo
nen. Daarom Christus navolger ook hier
in. Die kwam om te dienen, ook Zijn vij
anden diende, tot op 't Kruis. De Heere
rekent ook op ons, dat gevoelend zal het
worden ook voor onze Chr. Militaire Te
huizen, dat zij worden gediend.
Hierna sloot spr. de vergadering, waar
na gezongen werd'k Wil U; o God, mijn
dank betalen. Do collecte bracht op
f 24,30.
Zoutelan'de. Donderdagavond w»erd door
de Rund- en Varkensvereeniging alhier
een algemeene vergadering gehouden.
Be vereen, telt 112 leden, waarvan er 30
aanwezig waren. B:e voorzitter, dhr P.
Geschiere, heette de aanwezigen welkom.
Door de vereen, was een verzoek gedaan
aan den Raad dezer gemeente, om een
gebouw in te richten voor noodslachtin-
gen. Bericht was ingekomen, dat het ver
zoek is ingewilligd. Uit het jaarverslag
van den secretaris bleek dat het getal
ongelukken even groot was als het vorige
jaar, n.l. 49, doch de vergoedingsom
f 1000 hooger is. Uitgekeerd was voor 2
koeien f 679.9013 varkens f406.78; 29
runderen f666.10; en voor het dooden-
fonds f 1112.71; totaal f 2S65.49gemid
deld per koe f 11.05, per varken f2.23 en
per rund f 3».47,t iUit de rekening van den
penningmeester bleek, dat de inkomsten
bedragen f81.17, de uitgaven f59.70, al-
fzoo een goed slot van f 21.17. Een ver
kiezing moest plaats hebben van 2 be
stuursleden, wegens periodieke aftreding
van de heeren P. Geschiere en P. Ver-
hage Bz., welke laatste niet meer in aan
merking wenschte te komen.
Dhr P. Geschiere werd herkozen, en
nam zijn herbenoeming aan. Herstemming
moest plaats hebben tusschen de heeren
L. van Sluij's en P. Metie. De eerstge
noemde werd gekozen. De voorz. deelde
nog mede, dat wat betreft het gebouw"
yopr noodslachtingen, aanvraag is gedaan
aan den keuringsdienst en hoogstwaar
schijnlijk spoedig tot stand zal komen.
Grijpskerke. Diaar de C- J. V. hier ter
plaatse den 6den November haar '20-jarig
bestaan mocht herdenken, werd Woens
dagavond een feestavond gehouden. Deze
avond was met groote zorg door de
jongens voorbereid- Ben viertal samen
spraken werden ten gehoore gegeven en
de aanwezigen hebben mogen zien, dat
dit kleine dappere en levensvatbare groep
je van jonge mensehen tot iets in staat
is. Die voorzitter behandelde hij1 zijn in
leidend woord de geschiedenis van den
rijken jongeling, waarbij hij wees op het
gevaar, dat steeds dreigt, dat ook een
vereeniging opgaat in de stoffelijke din
gen, terwijl het geesfe'ijke wordt wegge
drongen. Die kerkeraad bood,aan de ju-
bileerende vereeniging een boekwerk aan,
dat gis handleiding kan dienen bij de
te houden bijbelbesprekingen. Namens de
gemeente bood een der oud-leden een
eiken boekenkastje aan, een wensch, die j
reeds jarenlang werd gekoesterd en die
voorzag in een dringende behoefte. D©
stemming van dien avond was goed. Die j
dank aan God groot voor de voorrechten i
door 'deze vereeniging geschonken aan j
onze kleine gemeente. Reeds op 30 Not j
vember was te midden der gemeente een j
kerkdienst gehouden, onder leiding van i
den oprichter, Ds G- Koning, thans di- I
recteur van rle stadszending te Utrecht, j
Daar werd gesproken over Jong zijn. j
Ben ernstig woord, dat o»ok op den avond
van Woensdag een weerklank vond onder
de jongeren. Met dank mogen we terug
zien op de voorbijgegane jaren, met moed
voorwaarts gaan daar God met ons is.
Kamperland. Woensdagavond werd een
vergadering van ouders der schoolgaan
de kinderen der Chr. school, gehouden
onder leiding, van den voorzitter der
Schoolvcr. dhr J. C. de Muijnck, die na
opening een kort openingswoord, sprak,
waarin hij bijzonder de aandacht vestigde
op het doel, en de beteekenis van een
'Ouderavond. Hierna hield het H- d. S.,
1 dhr W- F- Coumou, een referaat over den
Catechismus op School, waarin hij dui-
I delijk deed uitkomen het ontstaan van dat
leerboek, en het nut als leerstof op de
j Chr. School. Vervolgens werd er pauze
j gegeven, waarin de ouders in de gelegen*
J heid werden gesteld do uitgestalde werk-
j zaamheden hunner kinderen te bezich
tigen, waarbij het onderwijzend personeel
de noodige inlichtingen verschafte. Na
mens de ouders werd door dhr A. M'.
Baxentsen een inleiding geleverd over hei
onderwerp: „Het verband tusschen Huis
gezin, School en het Onderwijzend per
soneel". Door den Voorzitter werd hem
de gevolgtrekking, dat de Geref. belijde
nis terecht geene andere verzoening kent
dan door de voldoening van Christus en
dat tegen Art. 21 onzer Confessie geen
gewettigde bezwaren kunnen worden in
gebracht. Trouwens dat God ons met
Zichzelven verzoende door de voldoening
van Christus is ten onzent ook be
toogd door de Utrechtsche apologetische
school, al sprak zij zich tegenover wat I
rl ✓-» n A
zijt. Zijt gij u van den aard der poli
tiek, waartegen gij met zooveel Beslist
heid partij kiest, ten gevolge der genoeg
zaamheid van nadenken en studie, be
wust?"
Daar zag G. v. P. dus de grondfout
van Br B. oppositie liggen: in gebrex
aan ernstige beginsel-, en feiten-, en ka
rakter-studie.
Dr Br. maakte geen studie, geen gron-
zij de Geref. opvatting achtte, minder j dige, schriftuurlijke en historische stu-
vriendelijk uit. Eveneens door Rooze- i die genoeg over de zaken, waartegen
meijer in zijn boek „het Christelijk Ge- j hij zoo fel kon opponeeren.
loof"
Ten opzichte van den Vader der ethi
sche richting geldt, dat, evenmin als
Vinet vroeger, toen hij nog aan de substi
Vandaar ook zijn heftig anti-papisme.
Het christelijk element in het Roomsche
geloof hield hij' niet genoegzaam in het
oog; dat er ook, gelijk de historie bewijst,
tutie geloofde, de ethische zijde van de j' ook Roomsche anti-revolutionairen
verzoeningsleer uit het oog verloor, hij j weest zijn en altijd zullen zijn, aanvaard
ook evenmin, in zijn latere periode, de
juridische opvatting geheel liet varen.
De Hoogleeraren D. Chantepie de la
I Saussaye. Mijlier, Is. van Dijk en Dr
Gerritsen verwijderen zich ver van, J. H.
daarvoor een .woord van flank gebracht. Gunning en vooral Slotemakor de Bruijne
Dieze avond werd verder op een echt
gezellige en leerzame wijze doorgebracht,
zoowel de groote opkomst als de be-
j langstelling der ouders, alsmede d»e te
vredenheid over het bezichtigde werk, wa»
ren verblijdend. Dis v. d. Ende sloot na
een kort woord van dank voor de mede
werking »en opkomst, mei dankgebed.
naderen tot de Geref. opvatting. Dr A. H.
de Hartog behoort niet tot de ethische
theologen. Toch mag zijn boek ovër de
de hij' niet. Daarom wilde hij, in den
strijd tegen de Revolutie op Roomschen
steun niet rekenen, bleef hij altoos den
Roomschen toerekenen, dat zij in 't mid
den der 19e eeuw de zijde van het
liberalisme gehouden hebben; en kon
maar tegenover de Roomschen niet ge
dachtig blijven aan het „vriend en vijand
tevens", waarmede eens de Roomsche
I
erzoening niet ongenoemd blijven. Van Alberdingk Thijm den völbloed Protes
tant Da Costa begroette.
Uit dit gebrek aan diepere studie is 't
m.i. te verklaren waarom de Protestant
Eronsveld het waarachtig Protestantisme
in ons land zoo weinig diensten, voor
wat liet openbare leven betreft, bewezen
heeft: en zijn lang en rijk leven, zoo
weinig blijvende vruchten heeft voor ons
volk opgeleverden hij vaak, in den strijd
der geesten, aan den verkeerden kant
I het standpdnt dezer auteurs wordt een
overzicht gegeven. Bij alle verschil is aan j
deze theologen gemeen dat zij zich scha
ren aan de zijde va^n 'oen, die de zooge-
1 naamde juridische opvatting der verzoe-
ning afwezen. Zoo deden de Socinianen,
I de Arminianen, het Rationalisme, Schlei-
j ermacher en de Vermittelungs theologen
j (mystische opvatting), de Erlanger School,
Ritschl en de zijnen (ethische opvatting)
Eveneens prof. Hermann. Mandei, wiens streed.
Goddank, dat de rust hem niet onbe
kend was, bij dien God. Dlie oens al Zijn
volk de volkomene kennis Zijns we
zens en Zijner werken, te genieten zal
geven in den hemel.
Overdracht van het Recto
raat aan de Theologische
School. Maandag hield prof. dr A. G.
Honig de rectorale rede.
Ubi crux, ibi lux (waar het kruis is,
daar is het licht). Dit is een van die lich
tende woorden, waarin de Christenheid
op haar pelgrimsreis gedurig weer het
moede hart heeft opgericht. Het kruis
galmt de verzoening uitmaar een
verzoening, welke door voldoening tot
stand kwam. Diep in het zondaarsliart
staat gegrift deze machtige realiteit, dat
daar js lijden voor, ja in de plaats van
anderen. Aan haar geeft ook Doslojewski
uiting in zijn boek „de Gebroeders Kara-
mazof". En het laat zich eenigermate
verstaan, dat Thurneysen in zijne studie
iover dezen auteur deze vraag stelt
„Kann man wahrer von Gott reden und
vom dem Siege seiner Gerecbt'gkeit und
Liebe?" Door den wereldoorlog met zijne
heillooze gevolgen is op deze aangrij
pende werkelijkheid het oog weer gericht.
Deze gesteldheid der geesten is eene
der redenen, waarop Spr. wilde handelen
over „De verzoening met God door Jezus
.Christus en de Ethische Theologie". Hij
deed dit te vrijmoediger, omdat er in de
jongste jaren zulke merkwaardige ge
beurtenissen in de theologische wereld
plaats grepen (Otto, Barth, Brunner,
Schlatter). Waar zoo krachtig tegenover
Schleiermacher positie wordt genomen,
daar is het mogelijk, dat ook over de Ge
reformeerde opvatting van de verzoening
een billijker oordeel zal worden geveld
dan het voorheen het geval was.
Het besef van schuld en zonde en
ellende is een algemeen menschelijk ver
schijnsel. Eveneens de dorst naai' verlos
sing. Ook het bewustzijn, dat zonder
verzoening het licht der verlossing niet
kan dagen. Men denke aan de offers.
Ook Israël had zij'n offers. Hier komen
vooral in aanmerking het zond- en
schuldoffer Bij aandachtige beschouwing
van dit offer en van de Hebreeuwsche
woorden voor verzoening en losprijs is de
conclusie gewettigd: Israël bracht de he
in 1916 verschenen boek „Christlicha
Versöhnungslehre" ook in ons vaderland
bekendheid kreeg en waardeering ver
wierf. In Engeland, Frankrijk en Amerika
deed zich hetzelfde verschijnsel voor. De
ethische theologie ten onzent onderging
echter in hoofdzaak den invloecï
van Vinet, Schleiermacher, Frank en
Ritschl, weshalve aan hen nog een
beknopte bespreking werd gewijd. Ten
slotte werden de voornaamste argumen
ten der ethische theologen getoetst en de j ee" ^7^.7;
gereformeerde opvatting gehandhaafd. j boven het edelste klIld d'
Christus onderging in de plaats zijns volks i
de straf. Wanneer wij het element van i
straf uit den dood des Heeren elimineeren, j
dan is het kruis een ontzaglijk onrecht
en de opheffing van de zedelijke wereld
orde. (Van Leeuwen „de Verzoening"; Vel-
linga „de dood des Heeren).
Bij het opsommen van de lotgevallen
der School trad de herinnering aan de
opening van het Hospitium en vooral aan
de onvergetelijke Septemberdagen, toen
ook van de zijde der Regeering zoo hoog
gewaardeerde belangstelling getoond werd,
op den voorgrond. Hierna werd het rec
toraat overgedragen aan prof. dr Rid
derbos.
Dr Bronsveld.
Jan van Holland schrijft een en an
der over dezen grooten doode, predikant
publicist, in het „Utr. Prov. Sted. Week
blad". Het onderstaande is er aan ont
leend.
Weerzin tegen Groen's levenswerk,
straalde al in de zeventiger jaren der
vorige eeuw in Bronsveld's kronieken
door, zoodat hij' in 1885 naai' waarheid
kon schrijven: „Op het stuk van onder
wijs, lager en hooger, is er nooit eenstern-
migheid geweest tusschen Standaard en
Kroniek, evenmin als tusschen den he ai-
Groen en schrijver dezes."
En hoe in 1880, toep Dr Bronsveld in
zijn „Kroniek" beweerd 'had, dat „strikt
genomen" de oprichting der V. niet
had mogen plaats grijpen, noch naar het
„stellig recht", noch naar het ideëel©
recht, Dr Kuyper met zijn verpletterend
verweerschrift „strikt genomen" Dr B.
tot zwijgen bracht, ligt nog elk minnaar
van den hoogsten vorm van polemiek, in
het geheugen.
lioe was 'tdan bij dezen christen te
verklaren, dat hij meestal in de contra
mine was, als zijto. geestverwanten het
pleit voerden voor de zuivere beginselen
van Gods Woord in het worstelperk van
kerk en staat, van lager en hooger on
derwijs
Eens verheugde Dr Br. zelf zich over
de verkiezing van Dr Kuyper tot lid
der Tweede Kamer (in 1874), en schreef
hij: „Neen, we zijn geen machtelooze,
geen stille partij meer. De liberalen, „het
denkend deel der natie", moeten met.
ons rekenen. Hun schoonste dagen zij'n
voorbij1. Het blijkt meer en meer, dat er
grippen verzoenen en aan het recht vol- j ook nog bij1 de kern van onze natie niet
doen met elkander in verband, ook bij-' weinigen worden aangetroffen, die van
het brengen van het schuld- eu zondoffer.
Vele nieuweren (o.a. Holtzmann en i
Orelli) hebben dan ook èn de sacramen- j
teele theorie èn de realistische opvatting t
èn de gedachte van Ritschl aangaande het j
offer losgelaten en zijn teruggekeerd tot I
de zoovele eeuwen achtereen door de j
Christelijke kerk en theologie gehuldigde
voorstelling, dat het bloed van hel offer
dier symbolisch en typisch de zonde van
den offeraar bedekte en verzoende en
hem dus als door een losgeld van de
schuid loskocht. Israels offers waren ech
ter onvolmaakt en daarom kwam een
barmhartig God Israels vromen verblijden
.met de profetie van den lijdenden Knecht
des Heeren, die tegelijkertijd priester en
offerande wezen zou. In de volheid des tijds
is deze belofte vervuld. De Middelaar
Jezus Christus heeft de verzoening met
God aangebracht. Daarom noemt I'aulns
Hem in Rom. 3:2126 een verzoenniid-
del, mogelijk ook een zoenoffer. Na de
uiteenzetting van hetgeen het N. Test. ons
leert omtrent de verzoening komt Spr. tot
het streven om ons land weer tot een
heidensch land te maken, afkeerig zijn."
Hoe kon de scherpe geest van Dr B.
zich dan toch, in steeds heftiger mate
tegen Groen en tegen Kuyper gaan kan
ten?
Groen van Prinsterer heeft 'teens
scherp maar volkomen juist, aangegeven,
toen hij aan Dr Bronsveld, die tegen
Groen's politieke oorlogsverklaring van
Mei 1871 in zijn kroniek smalend als te
„politiek", te velde was getrokken, dit
o.m. schreef: „Vergun mij voortreffelijke
Vriend!, die ook in uwe Kronijk, aan 0-
Kerk en Vaderland zoo nuttig kunt zijn, 1 plaatsen voor 't. oogenblik alleen onaf
mits gij het gevaar eener oppervlakkige j staande bezwaren van Jan van Holla"
beschouwing en het „non omnia possu- 1 in het „Utr. Prov. Weekblad
mus omnes" (niet allen kunnen alles) Na gewezen te hebben op de noodztut
eenigszins meer in het oog houdt, ook j lijkheid om ook op politiek en socia
mijnerzijds sterk en scherp te laten uit- terrein zich altoos weer te oriëntceren
komen, dat gij', noch mat het karakter uit de eeuwige beginselen van Goa
van hem tegen wien gij uw waarsehu- Woord, en trouw en moedig daaruit
wing laat uitgaan, noch met de dubbele leeren leven, trots veel wat soms ontmoe-
beteekenis der uitdrukking (n.l. „poli- digt door der vijanden overmacht en lea
tiek") die ge tegen hem slingert, bekend gens; en ook soms door der vriende
Heijermans.
En dan vervolgt hij:
Wat rijk maakt, zelfs de gebrekkige
en veelszins zondige kennis van God
toch een belijder van den Christus, zelfs
r wereld.
Ik denk daarbij' aan een anderen groo
ten doode in ons vaderland: den socialis-
tischen literator Herman Heijermans, de
zer dagen onder veel eere, door zija
geestelijke broederschap herdacht hij c»
na zijn uitvaart.
'tTrof mij, wat deze fijnvoelende en
scherpopmerkende geest, in een laatste
onderhoud met een geestverwante verte
genwoordigster der pers, o.m. sprak. Hij
wist zich, door zijti kankerkwaal, een kind
des doods. Ook den dood van het socia
lisme zag hij! moedig onder de oogen.
„Ik heb zoo sprak hij met moeite
ik heb niet voor de partij z.g. tendenz-
stukken geschreven, zooals de critiek al
toos smaalde. Maar voor mijn eigen, die-
i pe overtuiging. Niet voor de partij! Ik ben
niet eens tevreden over de „partij". Die
ambieert te oppervlakkige dingen. Als
geen diepe ziel haar drijftwordt het
de dood; ondanks acht-urendag en ver
der jnoois. Als aan het socialisme ont
breekt de band met de eeuwigheid, gaat
het dood. Dat is de kracht van het Katho
licisme: de nooit verbroken band inet
het eeuwige. Het socialisme bezit die
even sterk. Wie het ziet zonder groote
godsdienst-strekking (buiten alle geeste
lijke „glietto'tjes" om, natuurlijk), is een
dwaas. Het socialisme, losgemaakt van
het heelal, wordt een onnoozel aardscb
verschijnsel. En wie het heelal ziet in
majesteit en tegelijk de erbarmelijke
mishandeling van den mensch op aarde
die kan niet nalaten dien mensch
te willen opheffen in contact naar hot
hooger leven. En omgekeerd, een hoogere
macht, een jlod, die zou toelaten deze
mensch-mishandeling zonder kans op red
ding, is onaannemelijk, bestaat niet. Er >s
een tijd denkbaar, waarin één mensch-
heid met één dankuiting om het schoone
leven, zich heft naar het Allerhoogste"
Hier hoort ge weer de verleidelijke
stem van het Pantheïsme, dat geen
Eeuwigen, driepersoonlijken God kent, en
mitsdien geen zonde, geen vloek, geen
verlossing en Verlosser, geen God der
Vaderen des genadeverbonds.
En tienduizenden van werkmenschen
wr-rden en worden door dezen weemoe
digen en toch soms zoo rauwen natuur-
ziener geestelijk opgevoed tot een even
troosteloos einde des levens, als van
dezen opstandige, die de vreeselij&e
macht van het opstandzaaiende woord
zoo goed wist te hanteeren.
Och, of in dezer tijden nood toch
't Eeuwige Woord, dat vleesch werd, in
heerlijkheid vol van genade en waarheid,
ook onder ons ontkerstend volk met
macht en kracht werd gepredikt en be
leefd.
Prof. Zevenbergen en tie Doodstraf.
Het standpunt van bovengenoeinden
hccgle&raar in het strafrecht aan de V. U-
heeft opzien gebaard. In „De Heraut
heeft reeds piof. dr Kuyper den moed
gegrepen zijn ambtgenoot wat geen
aangename taak was, naar wij begrij
pen! in „De Heraut" hierin tegen
te komen.
Op zijn principieele bezwaren tegen
mr Zevenbcrgsens opvatting komen w?
in een volgend Persoverzicht terug. W'J
slapheid en jnconsed
Bij dit laatste denk
de jongste strafrech
Prof. Zevenbergen, h
V. U.:
't Moet een sympathi
hoogkeraar zijn, die
studiën ernstig neemt.
is 't daarom te betre
schri f t u urlijk s t ra f ree h
doodstraf schijnbaar
dit theologisch-exrgctis|
deze hoogleeraar in de
de juiste exegese vaul
9:6 en Rom. 13:4 enl
uit de Geref. theol. w|
aannemen.
Zijdelings werd hier]
de wel wat op den ac|
„Publicatie van den
inzake het onderzoek I
den weg die tot del
beginselen leidt", waaj
der statuten der V.
moet rusten (uit den|
In stelling 17 dezer
o.m.: „In de tweedeI
afzonderlijk vak van st|
den met de bijzondere
opzicht tot de voorweij
zich bezighoudt, in del
lijdenis, cn dus ook hl
zij vloeide, d.i. in God|
zijn."
Nu heeft Prof. Zevenl
houdende argumenten
Ger. exegese dezer lol
voerd, maar enkel eenl
deel daartegen neergesl
Maar dit gaat toch,
standpunt en naar Ger.
zien, niet aan.
't Is te hopen, dat de|
nog herstel vinde. In
Fabius zijn „De Boodl
't toch bevreemdend ;u|
opvolgers de doodstraf
lijk strafrechts b eg i n s I
Iloe dit strookt met de
art. 13 van ons a.-r.
en met 'tfeit, dat zelfJ
strafrechtswetenschap h|
der me,er ten gunste
neigt. Terugkeer tot li
alt.oo§ noodwendig read
Het middel van prof.
tuberkuloj
Do korrospondent van
Kristiania schrijft o.m.
het nieuwe middel tot genl
Professor Möllgaard ginl
varing, dat goudzouten
oplossingen do ontwikkeliii
cillen kunnen verhinderen.!
zouten waren te vergiftig,
goudlioudende verbinding
waarin het goud met bel
bonden was, zoo, dat er iifl
goud-ionen konden ontstaaa
ten deze tamelijk eenvouj
en gemakkelijk in water
deze eigenschappen vond
zwavelzure natrium", dat I
heeft genoemd, en dat
binding welbekend is. Het
tallijne slofdie zeer gen]
oplost. Heeds in verdundq
1 op 100.000 (vijfde dec
doodt het, na kort tijdsve]
bacillen, doordien het komp
door do beschuttende laag
wordt met afscheiding var
waardoor de bacil gedood
De behandeling met sanc
in groote trekken als vola
pati'-nl. eenige seruminjektie.l
symptomen verwekken. Na
hy sanochrysine-seruminjektl
gemeen 3 tot 4, met enkl
tusschen elke injectie. Men]
doende groote dosis, om
dooden. Kleine doses, voor!
bleken tot dusver geen gol
hebben, in sommige gevalll
ziekto zelfs daardoor. AlsT
sanoclirysine-injektie krijgt
koorts en gevoelt hij zich
peratuur daalt langzamerhar-
do volgende injektie, ofschl
zelfden graad en met eikel
koorts minder, totdat de pl
OP de injektie reageert, lil
dat hjj vrij van bacillen is:[
verhooging is het gevolg
produklen der bacillen, eu
bacillen meer aanwezig zijl
nun koorts ontstaan. De bel
krachten van den patiënt
"et gebrek aan eetlust is z|
ln verband mot de intei|
onder de verschillende reak|
sterke vermagering veroorza.
evenwel voorbij, dan gevoel]
ooveei te beter en wordt
0 grooter, en het grenst
1 e, hoe de patiënten dan|
Oenien.
Professor Holger Christian I
n jonge man. Hij werd i|
geboren en deed in 1910
aet daarop volgende jaar
leeraar in de fysiologie aa,
boogeechool te Kopenhagen]
huS?iginSen: Goes:
strant iS' arc^iitec(, var
It 4£ na>r Wilhelr:
fceem glen: KapelJe: r
K°opman.
