m 57 Vrijdag 5 üecember 1924 Site Jaargang lp CROKA Mentaal FEUILLETON. ROBINSON GRöSOË OF ALEXANDER SELKIRK. SLAOLIE, CBpKtffc&AN Dip zaak der nieren is o-m het urine zuur nit het bloed te filtreeren. Kou vatting, koorts, overworking en buiten sporigheden overspannen de nieren en veroorzaken ontsteking. Zulk een in den aanvang lichte ontsteking leidt bij vcr- waarloozing mettertijd to-t niergruis, wa terzucht, rheumatiek of ©en chronische nierkwaal. l,rukkers-E*pioftan(8n OOSTEfflBAAN LE CQINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no, 11; Administratie no.58 Postrekening No. 36000. Bifkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 Ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f 3. Losse nummers f 0.05 Prijs der Advertentie n: 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et Bij abonnement belangrijke korting. Weer In orde. De quaestie Aalberse-Schokking schijnt gisteren in 't gelijk gebreid te zijn. De minister heeft een verklaring afgelegd, waarin hij deed uitkomen dat de heer Schokking geen wantrouwen in zijn be leid blijkt te hebben, zoodat hij zijn ver zoek om schorsing der beraadslagingen kon intrekken. Een toelichting, op welke niemand der Kamerleden 't no-odig achtte te reagee- ren. Wij voor ons hebben er ook geen be hoefte aan. Wij spreken alleen onze vol doening er over -uit dat Regeering en Kamer weer uit dit „malle geval" uitzijn. Vare 't ministerieele scheepje nu ver der onverhinderd voort tot aan de Juni- verkiezingen De geschiedenis herhaalt zich. Calvijn heeft indertijd te Geuève wij herinnerden dit reeds meermalen met het bekende citaat! zijn standpunt tegenover Rome op staatkundig cn maat schappelijk gebied uiteengezet. Rome weer stond 'hij, maar in den strijid tegen do Libertijnen was hij bun bondgenoot Let wel, op het gebied van Staat en Maatschappij'. Op dat der Kerk stond hij natuurlijk geheel anders. Daar kruiste Calvijn gelijk hij schreef Iv-t zwaard mot hen, die de Kerk on dermijnden. Daar gaf de Hervormer - evengoed als icoer goed Gereformeerde geen pardon, maar iiet, zooals „de Institutie" dit zoo heerlijk leert, hel heldere geluid van de leer der yrijc genade hooien. „Die Waarheidsvriend" maakt over hem en Prins Willem van Oranje de volgende zeer juiste opmerkingen. Calvijn bestreed Rome niet mot anti papistische, maar met geestelijke wape- *en. Oalvijn maakte onderscheid wanneer hij het had over de Kerk en over het leven 'in staat cn maatschappij. En diezelfde houding, van Galvijn vin den wij ook nagevolgd hij verschillende van de Gereformeerde vaderen. Wij noemen er hier twee, en wel met opzet do godgeleerden Olevianus en B-eza, do eerste, die de medeopsteller was van den Heideibergschen Catechismus, en de laatste die hekend is als een der voor naamste Gereformeerden uit de Hervor mingstijd. Zij beiden schreven in dezen geest: „Ge bruik uw gezag naar de voorwaarden, waarop gij het bozit. De Roomschen zijn geen heidenen; wij staan tot hen als Juda tot Israël". Volgens Groen van Priusterer stond Prins Willem, de vader des Vaderlands, op één lijn met Olevianus- en Beza. En naar ueze geschiedschrijver mede deelt schreef de Prins, dat de Gerefor meerden hem verweten omgekocht te zijn cioor de Roomschen met giften en beloften „•Sommige Hervormden, zoo verhaalt Groen, hielden het uitroeien der Room- sche Kerk voor onvoorwaardelijke ver plichting; dc Papist was hun een Heiden en Canaaniet; doet de afgodendienaars 'uit uw midden weg; sluit met hen geen verbond Van hier de wederstand te- 3)- (Slot). Pie beide schepen verlieten hei eiland Juan Fernandez den 14 Februari 1709, urn een aanvang, te maken met hun krijgs verrichtingen, waardoor de Spanjaarden veel afbreuk leden. Zij bemachtigden Gu- aiaquil, waarvan zij. een groot rantsoen (losprijs) trokken en ©enige kleine sche pen, waarop zij meer gevangenen dan schatten vonden. Hun laatste verrichtinng or die zee was 't riemen van een schip Vaji .Manilla, welks vermeestering hun duur te staan kwam, daar die prijs niet aan hun verwachting beantwoordde. Ben tweed© schip aantastende, ontmoetten zij uog geweldigen tègenstajnd, en bracht hen dat gevecht, gevoegd bij de krankheden, welke hun dapperste volk wegrukte, in de noodzakelijkheid, de helft van den aard bol oim te zeilen, om bij-stand en redding 1,1 Oost-Indië te zoeken. Ziedaar in 'tkort een uittreksel van °eu reis, waarin ook Robinson Clrusoë oeu rol speelde, die zoo wonderbaarlijk door God op zijn eenzaam eiland bewaard, door alle gevaren heengaholpen, nog m zijn vaderland behouden terug mocht koeren. LV, „Hertog" en de „Hertogin" verlieten, vergezeld van 't Galjoen, dat dj genomen hadden, de haven van Segura, «■eist den 12den Januari 1710- Hun vaart was verdrietig, doch voorspoedig tot aan u(:t eiland Guam, waar zij 12 M;aa.rt aan kwamen. Na aldaar levensmiddelen te gen de Religievrede en tegen het huldigen van een Roomschen Vorst". Maai- Oranje en de zijnen, zco gaat mr Groen vorder, dachten er anders over. Nog een jaar voordat de Prins te Delft werd doodgeschoten, werd hij' door som migen uitgescholden voor „verrader" en „inhaler der Ropmsché Fr.anschen". Merkwaardige overeenkomst tusschen dén lijd, waarin Prins Willem leefde, die met den Potentaat dhr potentate^ ©cn vast verbond had gemaakt, cn de dagen waarin wij thans verkeeren. Die geschiedenis herhaalt zich. Immers met dezelfde felheid als waar mede in zijn tijd Prins Willem, van do Gereformeerde vaderen werd bestreden, worden tegenwoordig diegenen te lijf ge gaan, die hun kracht niet zoeken in het gebruik maken van anti-papistisch© wa penen, maar voor hun bestrijding va.n Rome de middelen aanwende welke in het geestelijk tuighuis te vinden. Maar de groepen onder ons volk, die anti-papistische politiek drijven, hebben dan ook niet het recht zich te beroepen op don Vader des Vaderlands. Zeker, tegenóver Rome behoort de strijid te worden aangebonden, maar dan moet dit geschieden op het terrein, waarop dit behoort. Daarbij moet onderscheid worden g;e- maakt of men zich bevindt op het ter rein van de Kerk, of op dat van den! Staat en de Maatschappij'. En als dan de strijd gestreden wordt, dan staan de Gereformeerden ontegen zeggelijk het sterkst; immiers zij zijn het, die het krachtigst opkomen voor de ab solute soevereiniteit Gods. Engelanti en Egypte. Het secretariaat van den volkenbond heeft van den Britschen minister van buitenlandsche zaken een nota ontvan gen inzake Egypte. De Britsche nota her innert aan de akte, waarbij een einde werd gemaakt aan het protectoraat van Engeland over Egypte en verklaart verder dat de Britsche regeering iedere inmen ging in de Egyptische kwestie als een vijandelijke daad zal beschouwen. De re geling der Egyptische aangelegenheden is door bovengenoemde akte uitsluitend aan de Britsche regeering voorbehouden. De Wembley-tentoonstelling. De rekening van de Wembley-tentoon- stelling sluit met een verlies van 1.950.000 pond sterling- De garantie som, die ge deponeerd is bij de regeering, Lloyd, de groole banken en de groot-industrie, be draagt in totaal 1.700.000 pond sterling. Indien het volgend jaar geen tentoonstel ling wordt gehouden en de geheele ga rantiesom uitbetaald wordt, blijft er nog een deficit van 250.000 pond sterling. Derhalve moeten de gebouwen en de grond van Wembley verkocht worden. Wordt echter het volgend jaar toch weel een Wembley-tentoonstelling gehouden, dan zal een bezoek van slechts 700.000 personen de tentoonstelling reeds produc tief maken. hebben ingenomen, gingen zij den 21- sten Maart weer onder zeil, en op de -er varenheid van hun opperstuurman (Diam- pier) vertrouwende, zetten zij koers naai de straat van Hieuw Guinea, welke streek hem bekend was, -en zeilden den 18den Maart door die straat, om des te spoediger die van Bouton te bereiken, in welke zij; zich den 27sten Maart bevonden. Zij dankten God, dat zij op 't eiland Bouton water en levensmiddelen konden verkrij gen, waaraan zij gebrek begonnen te lij nen; ook merkten zij- 't als ee-n groot ge luk aan, de ontmoeting van ©en Maleiscli schip, dat hun beloofde, hen door de straat van Saleijer -en tot Batavia te brengen. Den lOden Juni deed hun Ma- lcischen loods, die zij intusschcn aan boord 'hadden gekregen, hen tusschen de eilanden, die ten Noorden van Saleijier liggen öoorloopen. -en kwamen zij in een kanaal met diep water, door 'twelk ook de groote Hollandsc'he schepen zeilen, die naar Batavia willen. Zij kwamen den 20ste-n Juni behouden op de reecle van Batavia. De tocht, van het eiland Java tot aan do Kaap de Goede Hoop, duurde ruim twee maanden, van 24 October tot 29 December. Die drie Engelsc.be schepen voegden zich aldaar met negen Engelsche, bij zestien Hollandse-hé, om samen naar Europa té stevenen; ©en verbazend getal, voegt de s c'hrrjver er bij, ©n t welk geen gering denkbeeld geeft van 'den koop handel dier beide natiën, in een tijd, toen gansrih Europa zuchtte onder 't woeden van den oorlog. 'tGeen ons ook in den tegenwoordigen tijd van malaise de ver- Een Vlaming in de gevangenis. In dc Vlaamsch-nationalistische pers wordt door dr Anion Jacob gewezen op zekere, in de gevangenis te Leuven, waar nog steeds Vlaamscbe politieke veroor deelden zijn opgesloten, heerschende mis standen. Het lagere personeel van deze in het Vlaamsclie land gelegen gevange nis is wel Vlaamsch, maar het heele hoogere bestuur: directeur, onder-direc teur, hoofdonderwijzer, enz. bestaat uit Walen. Van een eerlijke toepassing der bestaande wet tot regeling van het ge bruik der talen in bestuurszaken is dan ook geen sprake. Vlaamsch-nationalisti sche bladen mogen de gevang-enen niet meer ontvangen. „Elke dag, aldus dr Jacob, brengt nieuwe overtredingen. De bevelen in den vleugel, waar dr Borms gevangen zit, zijn Fransch." Er worden turnoefeningen in de gevangenis gehou den. De bevelen die daarbij worden ge bruikt zijn Fransch. Borms wilde gaarne deel uitmaken van de groep oudere tur ners, om zijn lichaam wat meer bewe ging te g-even. Hij schreef zulks aan het bestuur, maar voegde er aan toe, dat hij bezwaar had tegen de Fransche bevelen. De bestuurder besliste dat de Fransche bevélen zouden gehandhaafd blijven; Borms averd tot de turnoefeningen niet toegelaten. Het politieke regime dat op Borms wordt toegepast, brengt mede, dat hij één brief per dag mag schrijven. De laatste woorden Van deze brieven luiden steeds: „Leve Vlaanderen!" Wij kregen een brief in handen waar de censor dezen uitroep had doorgehaald, alsof hij, met zijn zwarten inkt, Vlaanderen van de wereld kaart kon schrappen. De Ver. Staten en de vorderingen op het buitenland. In de boodschap van Coolidge aan het Congres heeft -do president o.m. gezegd dat hij voorstander is van een fundeering der schulden van het buitenland aan de Ver. Staten, -doch van schrapping' diei' schulden wil hij niet hooren. De voor spoed van de wereld eischt dat de schul den zullen worden betaald, doch de pre sident wil geen dwangmaatregelen toe passen. Op zijn hoogst zullen nieuwe cre- dieten worden geweigerd. Wel zou van Amerikaanschen kant rekening kunnen worden gehouden met de afwijkende b-e- taalkracht der verschillende landen, maar betaald moet er worden. ■Het Congres is zeer tegen de opvatting van Coolidge dat, er onderscheid behoort te worden gemaakt tusschen de verschil lende schuldenaars. Men trekt het in twij fel dat aan Frankrijk grooter concessies belioor-en te worden gedaan dan aan En geland. In de commissie voor de regeling dei schulden is de minderheid ervoor dat in dien aan Frankrijk, gemakkelijker voor waarden worden verleend, ook de aan En-geland berekende 3V2 pet. rente moet worden verlaagd. Korte Berichten. Uit Detroit in den staat Michigan wordt ge-meld, dat bij een auto-ongeluk de bestuurder en vier vrouwen levend zijn verbrand. Bij een spooroverweg werd de vrachtauto aangereden door een trein zuchtin-g- do-et ontsnappen: och, kwam-en die toestanden maar ©enigszins terug -en 't-geen -ons ook meteen ©en antwoord geeft op de vraag: vanwaar al de rijkdommen in Engeland en Nederland gro-otende-eis zijn -gekomen. Laat ons nog even den lof der voor zichtigheid onzer vaderen door een En gels chma 11 ho-oren bezingen, -en vernemen wat belangrijke plaats Kaap de Goede Ho-op, voorheen als rust- -en ververschm-gisi plaats dei' Hollanders op hun reizen naar Oost Jridië innam Rogers schrijft -dan: „Onder de vo-or- dcel-en die d-e Hollanders aan de Kaap bezitten, moet ffie-n rekenen -eon voortref felijk gasthuis, zoowel van g-eneesheeren wond heelers -en geneesmiddelen .al-s ©enig Hospitaal in Europa voorzien. Men kan in 't zelve ongeveer 700 zieken bergen. D)e schepen -der Maatschappij (Compagnie zouden wij zeggen) zijn aldaar niet,zoo- dra aangekomen, of zenden al hun vólk •dat niet wel te pas ïs, aan land en beko men inplaats van 't zelve verscbe en gezonde manschap. Ook hebben zij ei- magazijnen van allerlei scheepsvoo-rraa-d met -daartoe hehoorende zeeofficieren; ©en wij'z© schikking, wier nut ter ster king en uitbreiding van hun koophandel gestadig ondervonden wordt. Alle jaren komt er een klein vaartuig afzonderlijk uit Holland gezonden, de thuiskeerende vloten derwaarts tegemoet, welke gewoonlijk in zeventien tot twintig kloeke schepen bestaan. Dat vaartuig brengt geheime bevelen aan den kom- inandeur der vloot, die alleen bekend is, op wat hoogte hij in de Noordzea De auto was beladen met terpentijn, dat in den brand vloog. Te Hannover is het proces begonnen tegen den moordenaar Haarman, wien 27 moorden ten laste worden gelegd. - Mac Donald heeft, op een feestavond van den algemeenen raad van de vak verenigingen gezegd dat de nieuwe re geering in drie weken trjds m-eer fouten had begaan dan hij in drie maanden mo gelijk geacht had. De arbeiderspartij zou spoedig een nieuwe regeering vormen, vóór de zwarte hoofden, die hij om zich heen zag, grijs geworden waren. Uit Genève wordt gemeld, dat de Zwitserschc politie op het spoor is ge komen van een complot, om Com-adi, den man, die Vorowsky tijdens de conferentie van Lausanne verm-oordde, te ontvoeren, teneinde hem aan de sovjets uit te le veren. IWKUKANVCN wofljatfiytLcn. HQUJVia P r of. B u y t e n d ij k. Deze hoogleeraar in de geneeskunde aan de V. U. is bij koninklijk besluit benoemd tot hoogleeraar in dc faculteit der geneeskunde aan de rijks universiteit te Groningen, o-m onderwijs te geven in de physiologic. D c Indische begrooting 1924. Het Bat. Nieuwsblad meldt, dat hot begr-ootingsjaar 1921 vijftig millioen gun stiger zal zijn dan werd begroot, ten gevolge van meevallers. De inkomsten belasting brengt 77 millioen op tegenovei een raming van 81 millioen. Verder zijn de tinverkoopen voordeeliger geweest dan geraamd was. De rest wordt voornamelijk -door mindere uitgaven dan geraamd was veroorzaakt. Weigerachtige gemeente. De gemeenteraad der gemeente Hoog woud is reeds meermalen opgekomen te gen de verplichting, in Hooger-, Middel baar- en Nijverheidsonderwijswet aan de gemeenten opgelegd. Steeds 'heeft de raad geweigerd daarvoor gelden op de begroo ting uit te trekken met het gevo-lg, dat Geel. Staten die bedragen dan op de be groeting brachten. In de laatste verga dering was weer een viertal brieven in gekomen, waarbij volgens genoemde On derwijswetten de gemeente werd verzocht bij te dragen in de kosten voor: le. Land- bouwhuishoudondei'wijs, 2e. ambaehts- onderwijs, 3e. vakonderwijs voor meis- konvooi on (moeten zal E-e schippers van al de schepen ontvangen van hean dat hevel verzegeld ©n mogen het niet dan -omtrent de bestemde plaats openen. Dioor dit middel hebben hunne vloten sed-ert zoovele jaren de waakzaamheid van den vijand ontsnapt cn zijn behouden in hun havens gekomen. Eindelijk neemt men aan -de Kaap zoo goede wetten in acht en is de vlijt, goede orde en net heid aldaar op een zoo volmaakte trap gestegen, dat alle natiën er een voor beeld aan behoorden te nemen". Echter vindt Rogers, ten voordeel© der Eugel- sche vrijheid vooringenomen, -er een te strenge r-echtsoefening, doch twijfelt niet, voegt hij, er dadelijk hij, óf dezelve steunt op goede redenen. Het Robbeneiland, thans dienende om ae melaatschen v,an de Kaap op te nemen, in den mond van de baai gelegen,, strekte toen tot een gevangenis en tuchtplaate der muitelingen, die bij' vonnis van den fiscaal derwaarts gebannen werden, om ér hun leven lang een zwaren arbeid te verrichten 1 „Het Kasteel" der Hollanders aau de Kaap is zeer groot geworden, van hard steen gebouwd, van zeventig stukken ka non en een bezetting: van omtrent vijf honderd man voorzien, wier officieren er ze-er bekwame woningen hebben. Kortom in een verblijf vim meer dan drie maan den, welke Rogiers aan de tKaap door bracht, leerde hij de voordeden dier volk planting genoeg kennen om overtuigd te zij'n, dat iemand, „die zich verre van 't gewoel en allerlei ongelegenheden der wereld afzonderen wil, nergens een be- RUGPIJN WAARSCHUWT. Iedere hardnekkige pijn in het smalle gedeelte van den rug waarschuwt u om acht te slaan op uw nieren. Zware, sle- pende rugpijn en scherpe steken bij buk ken of plotseling koeren, wijzen op ge zwollen. ontstoken nieren; pijnlijke, over werkte er, vermoeide nieren. Let op uw nieren, zoo-dra de rug pijn begint te do-e-n. Zie toe of de urine af wijkingen verto-ont, t© scbaarsch of te veelvuldig geloosd wordt, brandend, pijn lijk err ^vol bezinksel is, een abnormale kleur heeft, enz. Let ook op hoofdpijn, durend vermoeid gevoel en zenuwach tigheid. Als Uw nieren verzwakt zijn, gebruik dan Foster's Rugpijn Nieren Pillen, het geneesriaddel, dat ruim 50 jaren lang zwakke nieren heeft genezen en over de heel© wereld wordt aanbevolen. Verkrijgbaar in apotheken en drogist zaken a f 1,75 per flacon (ge-el etiket met zwarten opdruk). (35) jes en 4e. U-' L. O. Met algem-eene stem men besloot do Raad niet te betalen. Aan den wensch o-m het. salaris van den bur gemeester voor f 2500 op de begrooting te brengen, werd niet voldaan en ook niet o-m gelden uit te trekken voor bijdragen voor de kosten yan onderwijs, genoten door leerlingen uit die gemeente, op in richtingen in andere gemeenten. Het vaarwater der Schelde. Maandag j.l. is het D-uitsche s.s. „Lie- benfels" vlak bij Antwerpen aan den grond gevaren en eerst het volgend tij met assis tentie van vijf sleepboot-en weer vlot ge komen. Dit feit heeft de volle aandacht gevestigd op de verzandingen welke zich onder den rook van Antwerpen voordoen. Op dien linkeroever hebben de verzan dingen een onrustbarend karakter aan genomen en door deze omstandigheid als mede door de overkropping der dokken is de scheepvaart zeer moeilijk geworden. Er wordt hoegenaamd niets gedaan om verbetering te brengen. Men is alleen aan het baggeren recht voor het Steen. De „Neptune" maakt zich ernstig ongerust over dezen stand van zaken en vreest ook, dat zich bij Bath, waar de vloed niet denzelfden weg volgt als de eb, nieuwe 'verzandingen zullen voordoen. D-e salarisverm-indering bij- de mari n e. Tengevolge van de thans geldende sa- larisregelingvoor mindere marinqsche- pelingen, zullen de traktementen van on- getro-uwden met 1 Jan. a.s. een aanzien lijke verlaging ondergaan. Deze bedraagt voor sommige categorieën van f8 tot f 10 per week. Het gevolg is, dat ver loofde paartjes alsnog met haastigen spoed vóór den fatalen datum van 1 Ja nuari gaan trouwen; gisteren werden ten stadhui ze in Den Helder niet minder kwa-mer plaats verkiezen kan, dan in het lancl omtrent de kaap, den Holland-eren toebehoor en-de". Helaas, wij zijn -dat Jand ook kwijt! Denkt ook aan Brazilië, de W-estfcust van Guinea, Ceylon ©11 Formosa- En zouden we dan door e-en verwaarloozing onzer Marine, ook nog gevaar moeten -loo-peni om Indië te verliezen? Deri 3den April 1711 ging do vloot van d-e Kaap weer onder zeil, onder d-e vlag van den Holla,ndschen Admiraal -en wierp -den lgten October behouden het anker in Duins. De prijis, welke Rogers' aan de reeders -eigenaars overleverde was een schip van 116 man, 20 stukken 'grof geschut en 20 steens tukken, alle van metaal. Hij geeft geen lijst van de schat ten, welke hij den Spanjaarden ontno men had, doch doet -e-en groot denkbeeld daarvan opvatten, wanneer hij van het goud, zilver, paaxlen. enz. spreekt, waar van hij zijne reeders rekenschap deed. Het was op het Acapulc-oschip, door hem in de Zuidzee -genomen, de „Nostra. Shi- jora -del Incarnation de Singano" ge naamd en door hem: de „Batehelor" ge- heeten. Van d-e schatten kan men zich ©enig denkbeeld vormen, wanneer men in zijn reisbeschrijving, de lijsten van de lading z ij n e r schepen naziet en er de op volgende rekening-en van 't goud, zilver enz. van het Acapulcoschip. Onwillekeurig denken we dan even aan Piet Hein. Wat vreugde m-o-et 't in ons vaderland geweest zijn, als zulk een vloot binnenkwam, al was er dan oo-k geen Robinson Crusoë aan boord! Middelburg, 1924. W-. P. C-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1924 | | pagina 1