M® 55
Woensdag 3üecember 1924
39e Jaargang
Binneniaai
HEBT U AL GEBLOOKERD?
Bsüenlani
IK BLOOKER
ELKEN DAG!
In ieder gezin, Dermin.
FEUILÜETdM.
ROBINSON GRÖ80Ë OF ALEXANDER
SELKIRK.
Ve Zeeuw
BLOOKEREN IS AFGELEID
VAN BLOOKER EN BETEE-
KENT MINSTENS ÉÉNMAAL
PER DAG EEN KOP
DRINKEN.
DE FIJNE CACAOSMAAK
ZAL U WEL BEVALLEN
Brukkers-Exsioiianten
•OSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorstslraat 68—70, Goes
T«l.Redaetie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHU1J, L. Burg. Tel. no. 259
ONTWERP STEMBUSPROGRAM
A.-R. PARTIJ.
(Slot.)
Daarna en daarnaast is tot handhaving
ran ons onafhankelijk volksbestaan noo
dig:
1. Dat het economisch leven
onder ons weder tot opbloei
tome.
Als de staf des broods in ruimen kring
is gebroken, dooft het leven uit en wordt
de veerkracht verslapt.
Daarom is noodig, dat de overmatige
belastingdruk verlicht worde.
Blijkens de Millioenennota, gevoegd bij
de Staatsbegrooting voor 1925, werd in
het jaar 1921 het laatste jaar waarvan
alle gegevens ter beschikking staan
per hoofd der bevolking aan
Rijks-, Provinciale- en Gemeentelijke las
ten een som Van f 139.20 opgebracht of
per gezin van 5 personen dooreen geno
men rond f700 per jaar.
Thans is dat cijfer wel iets gedaald,
maar het Rijk alleen vordert nog een
vierde •■'•an net totafe volfcsinfcomen en
daarbij komen dan nog de Provincial
en Gemeentelijke lasten, waarvan de laat
ste soms zeer drukkend zijn.
Deze hooge belastingen zijn een ern
stige belemmering voor de noodzakelijke
kapi taalvormi ng
De toeneming onzer bevolking brengt
jaarlijks ongeveer een vermeerdering van
25000 personen, in wier levensonderhoud
moet worden voorzien.
Het kapitaal (in den vorm van wonin
gen, 'fabrieksgebouwen, machinerieën en
andere werktuigen, benevens bedrijfska
pitaal) hiervoor noodig, is zeer laag be
rekend, te stellen op 300 millioen gul-
4§n.
Dat beteekent dus, dat in ons land
elk jaar 300 millioen gulden kapi
taals toeneming moet plaats hebben
om op het zelfde welvaartspeil te blij
ven. Is die toeneming geringer, dan daalt
onze volkswelvaart. Het is dus juist met
het oog op de algemeene volkswelvaart
noodzakelijk, dat kapitaals vermeerdering
niet belemmerd worde. En daarom-moe
ten óók de publieke uitgaven omlaag.
We verteren een te groot deel van bet
volksinkomen.
Dat tegengaan van te groote verteringen
moet langs twee wegen nagestreefd wor
den.
Eerstens, als gezegd werd, door de
publieke uitgaven te verlagen, zoo
dat de bevolking een kleiner deel van
haar inkomen aan den fiscus zal hebben
af te staan.'
En ten tweede, door de verterin
gen v an he t v o lk zelf en wel hoofd
zakelijk de weelde-verteringen zwaarder
te belasten, ten einde ook hier te stu
ren in de richting van beperking van
uitgaven en dus tegelijk in de richting
van besparing, du. kapitaalvor
ming.
Het eerste middel is intusscben van
nog grooter beteekenis dan het tweede
en zal daarom met onverzwakte kracht
nagestreefd moeten Worden. Blijvend her
stel onzer volkswelvaart en daarmee
handhaving van een redelijken levens
standaard voor allen, noodzakelijke voor
waarde voor een krachtig volksbestaan,
is alleen bereikbaar indien de lasten ver
laagd kunnen worden. Daarom brengt ons
program van actie dit punt nadrukkelijk
naar voren.
2. D; a t onze militaire weer
macht in staat zij tot vervul
ling van de ta ak, waartoe zij
kan en moet 'kunnen worden
geroepen.
Alles wat de heerschappij van het recht
onder de volken kan bevorderen en ster
ken, heeft aanspraak op onzen kraclitigen
steun. Evenals elke poging om, in over
leg met andere volken tot beperking dei-
bewapening te komen. Wij zullen er ons
hartelijk over verheugen, als pogingen
in die richting met goeden uitslag wor
den bekroond. Daarentegen moet elk drij
ven naar eenzijdige nationale ontwape
ning met nadruk worden afgewezen. Wij
zouden daardoor weerloos Worden over
gegeven aan de willekeur van anderen.
Aan onze weermacht w'ordt niet de
eisch gesteld, dat wij alleen voor onze
onafhankelijkheid een strijd met een over-
machtigen vijand moeten kunnen voeren.
De relaties tusschen de volken worden
meer en meer van dien aard, dat oor
logen tusschen twee volken, zonder dat
andere zich daarin mengen, schier uitge
sloten zijn. De eisch, dat wij alleen ten
einde toe een overmaclitigen vijand zul
len moeten kunnen weerstaan, wordt aa.n
onze defensiemiddelen niet gesteld, noch
hier te lande, noch in het gebied over
zee. Wel de eisch, dat wij kunnen voor
komen, dat ons gebied en onze materieel©
en personeele hulpmiddelen tegen onzen
zin in dienst worden gesteld van een
der oorlogvoerenden op onze grenzen.
Wij moeten met klem onzen wil om bui
ten den oorlog te blijven stel dat het
Volkenbondsverdrag dit toelaat kunnen
handhaven en bovendien in staat zijn de
verplichtingen voor ons eventueel uit dat
Verdrag voortvloeiend, na te komen. Aan
dezen eisch moet onze weermacht te
land en te water, in Nederland en in Ned.-
Indië, voldoen; en daarop moet zij wor
den ingericht en voorbereid in vredestijd.
Weerloosheid is ontrouw aan Gods roe
ping en draagt in zich de zekerheid,
dat wij hij "het uitbreken van een oor
log het slagveld van West-Europa zullen
worden.
Blijven wijl dus, getrouw-1 aan de ge
dragslijn door onze partij' steeds aan
vaard, bereid om krachtig mede te wer
ken tot goede organisatie en uitrusting
van onze militaire weermacht, dit neemt
niet weg, dat wij ook te dezen opzichte
willen rekenen met liet algemeen volks
belang, "betrokken bij een zuinig en doel
matig beheer cfer gelden, welke voor dit
doel kunnen worden bestemd.
Ten opzichte van het zakelijk voor
deze verkiezingen gehandhaafde Pro
gram van Actie voor 1922, kan na
de toen gegeven uitvoeriger toelichting,
waarnaar voor zooveel noodig verwezen
wordt, worden volstaan met eenige op
merkingen.
Een van algemeenen aard, n.l.de
wensch, dat in de komende periode, voor
zoover de financieel© toestand dit niet
belet, met kracht moge worden gearbeid
aan de verdere uitvoering van dat Pro
gram, opdat niet de meening postvatte,
dat zulk een Program meer een verzame
ling van wenschen is, dan de uitdrukking
van een bepaald verlangen.
Naar aanleiding van de afzonderlijke
punten gelde het volgende:
Het onder I (Financiën) b. aangegeven
middel tot verlichting van belastingdruk
zou op dit oogenblik stuiten op ernstige
bezwaren, en uitvoering van dat denk
beeld reeds in de naaste toekomst, zou
het internationale vertrouwen in onzen
financiëelen toestand kunnen schaden, 't
Zal dus in de eerstkomende periode niet
aan de orde kunnen worden gesteld. Al
thans niet in den vorm, waarin het in het
Program werd opgenomen.
Onder III (Sociaal Vraagstuk) d. wordt
o.a. aangedrongen op „invoering der
Ziektewet-Talma op enkele punten ge
wijzigd". Aan dezen Wensch wordt ook
nu nog door het Centraal Comité vastge
houden, zonder daarom en dit in
overeenstemming met Patrimonium en
het Chr. Nationaal Vakverbond elke
andere oplossing onvoorwaardelijk af te
wijzen. r
Hetgeen onder VIII (Defensie) c. wordt
aanbevolen, n.l. beperking van. den eer
sten oefeningstijd door krachtige bevorde
ring van de vooroefeningen, zal met het
oog op de belangrijke geldelijke gevol
gen voorloopig op den achtergrond moe
ten treden.
De communistische staatsgreep in Reval.
Omtrent den gewapenden communisti
sch en staatsgreep te Reval heeft het Est-
landsche gezantschap te Londen nog de
volgende mededeelingen ontvangen:
Maandagmorgen om half zes vielen de
communisten, die gewapend waren met
vuurwapenen en handgranaten, regee-
ringsgebouwen, het postkantoor en het
spoorwegstation aan. De aanval werd door
de troepen en de politie afgeslagen en
binnen enkele uren was de rust vol
komen hersteld. In andere deel-en van
het land hadden geen ordeverstoringen
plaats. De minister van verkeerswezen,
Kark, werd, gelijk gemeld, door de com
munisten doodgeschoten. Het totaal aan
tal dooden en gewonden, bedraagt vijftig.
Over het geheete land is de staat van
beleg afgekondigd.
Het oproer volgde op het proces tegen
de 138 communisten, die beschuldigd wa
ren van samenzwering tegen de regeering;
Eindelijk weer bij zichzelven komende,
vond hij de geit dood onder zich en werd
zelf zoodanig gekneusd dat hij een dag
op die plaats bad moeten blijven, waar
na hij met veel moeite zijin hut, een mijl
van daar staande, kon bereiken en niet
dan na tien dagen rust, weer had kunnen
uitgaanl
Door een langdurige oefening wist hij
zijn spijzen smakelijk toe te maken, of
schoon hem zout en brood ontbraken.
In 't seizoen vond hiji een menigte go-ede
rapen, door anderen gezaaid, waarmede
eenige morgens land bezet waren. Ook
had hij kool, die uitnem-end goed was.
en die hij miet de vrucht van pimient-
boomen, ook Jam-aïoapeper genaamd, die
ze-er aangenaam van reuk is, toebereid
de. Daarenboven vond hij een soort van
zwarte pep-er, Maligata geheeten, zeer heil
zaam voor 't genezen van krampen in den
buik. Door zijn 1-oopen in de bosschen en
struiken, waren zijn schoenen weldra ver
sleten, doch zijn voeten door die vermoei
ingen verhard. Zelfs kon hij, weder bij de
Engelschen zijnde, zich langen tijd aan
't-dragen van schoenen niet gewennen.
Nadat hij zijn -droefgeestigheid over
wonnen had, nam hij er dikwijls ver
maak in, zijn na-aim' en den tijd zijner
ballingschap in de hoornen te snijden.
'In 't begin werd hij' zeer gekweld door
wilde katten en ratten, in groote menigte
voortgekomen van dieren dier beide soor
ten, welke waarschijnlijk uit schepen,
39 hunner waren de vorige week tot le
venslange gevangenisstraf veroordeeld.
Een ander bericht meldt:
Verschillende groepen gewapende bol-
schewistische insurgenten bezetten geheel
onverwacht het centraal station, het mi
nisterie van oorlog, en het centrale bu
reau der posterijen. Daarbij werd druk
met bommen gewerkt. Vervolgens poogden
zij hun kameraden, die na het jongste
groote «proces in twee gevangenissen wa
ren ondergebracht, te bevrijden.
Door het moedig oplreden van de leer
lingen der militaire school en van de
onderofficieren, is het aantal slachtoffers
bij de regeeringstroepen gering. De bol-
schewiki hadden nog gepoogd eenige of
ficieren „die zij uit hun bed gelicht had
den en die naar het station gebracht wa
ren, te fusilleeren. Door de aankomst
van een detachement van de cadetten
school werd dit plan echter verijdeld.
Een verwoed gevecht had op het hoofd
bureau van politie plaats. Het station,
dat door de communisten bezet was, kon
slechts na een hardnekkig gevecht, dat
twee uur duurde, heroverd worden. Fel
werd ook gestreden om de cadettenschool.
Twee cadetten .zijn gedood en negen ge
wond.
Omdat Dermin zoo best is voor
Gesprongen Lippen
en zoo goedkoop. Per groote doos 30 cent.
Bij Uw drogist.
Per auto door de Sahara.
Wederom zijn Fransche auto's door
deze zandwoestijn naar het Nigergebied
getrokken, wagens van tweeërlei fabri
kaat: Renault en Citroen. Den 26sten
November zijn er drie zes-wielige Re-
nault-wagens, uit C-olomb Besjar, in het
Zuidwesten van Al-gerië, vertrokken, te
Gao aan den Niger aangekomen. Zij zul
len hun reis door Dahomey naar de Golf
van Guinea, voortzetten. Eveneens van
Colomb Besjar zijn den 19den November
twee gewone Citroen-wagens vertrokken
naar Gao. Zij hebben den tocht door de
daar vroeger ge-ankerd, gekomen waren.
D® ratten knabbelden, terwijl hij- sliep,
aan zijn kleed-eren en zelfs aan zijh voeten
D-och hijvond een middel orö de wilde
katten te temmen door haar met gei ten-
vlees ch te voeden, waarna zij zoo ge
meenzaam! werden, dat zij' in groote me
nigte rondom zijn hut lagen, en hij hen
en zijn jonge geiten leerde dansen, 't geen
hij menigmaal tot zijn verlustiging met
die dieren deed. Dius kwam hij door hulp
der Voorzienigheid en de kracht zijher
jaren, die slechts omtrent dertig waren,
al 't verdriet van zijn -eenzaamheid te
boven en vond lust en genoegen in het
zelve. Zjjn kleederen, versleten zijnde,
maakte hij. zich een kiel en m-uts van
geïtenvellen, samengenaaid met kleine
riemen, die hij van tlie vellen
sneed, en met -een spijker, die h-em tot
naald diende. Van ©enig lijnwaad, dat
men hem' gelaten had, maakte hij hem
den, bedienende zich van de sajet zijh-er
kousen, die hij uittrok tot garen. Hij had
zijn laatste hemd aan, toen hij door da
schepen gevonden w-erd. Zijin mes, geheel
afg,©sleten zijnde, maakte "hij andere van
ijzeren h-o-ep-els, welke op 't strand ach
tergelaten waren; waarvan hij verschei
dene stukken wist plat te slaan en te
slijpen. Hij had het gebruik dar spraak
zoo-danig verloren, dat hiji, slechts halve
woorden uitende, men lang veel moeite
had om hem te verstaan. Men bood hem
een mond vol brande-wij|n, doch hij durf-
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f I.
Losse nummersf0d)S
Prijs der Advertentie*:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ot
Bij abonnement belangrijke korffng.
Sahara in vier-en-zestig uur afgelegd. (De
kameel-reis duurt ongeveer drie maan
den.)
Korte Berichten.
De Lok. Anz. meldt, dat generaal
Nathusius tengevolge van ondervoeding
tijdens zijn gevangenhouding in Frank
rijk ernstig ziek is geworden.
Volgens een bericht uit Boekarest
heeft de overheid in Bessarabië 80 com
munisten gearresteerd, die over den
dichtgevroren Dnjiester naar Roemeensch
gebied waren gekomen.
De Rooasche democr aten.
Wij- namen reeds enkele malen be
richten op over de splitsing, in de R.-K.
Staatspartij. Het heeft er alles van, dat
de z.g.n. democraten zich van de R.-K.
partij zullen losmaken, hetgeen straks bij
de verkiezingen tot allerlei gevolgen kan
leiden. Om de mentaliteit dezer z.g.n.
democraten, die zich noemen naar den
aartsengel Michael (hoe durven ze!), te
leeren kennen nemen we het volgende
schandelijke stukske uit het orgaan „St.-
Michael" op:
„Onze christelijke broeders hebben
zich steeds kunnen verheugen in het
bezit van het voorrecht eener direkte
verbinding met den hemel, waardoor
het hun ten allen tijde mogelijk was,
als een soort officieel orgaan, der we
reld Godes wil te verkondigen. Zoo
ook hebben zij, het monopolie van het
bezit van leiders die rechtstreeks van
uit den hemel tot deze zondige wereld
gezonden worden.
In de H. Schrift lezen wij vele ma
len, hoe God Zijn engelen tot de men-
schen zond om hun Zijn wil kenbaar te
maken. Tegenwoordig verschijnen zij in
de gedaante van hervormde dominee's
en direkteuren van petroleummaatr
schappijen.
Tempora mutantur etc. oftewel, de
tijden veranderen en de engelen met
hen.
Maar wij kennen ook den hemel,
waar troont D-egene, die den arme
zalig sprak en zware dreiging uitte
tegen den hartelooze rijke, de Op
perste Rechtvaardigheid, maar ook de
Opperste Barmhartigheid en Liefde,
Hij, tot wien opstijgen de klachten
en de beden van de in zorgen neer-
gedrukten -en ontrechten, en die eens
de Wreker wezen zal van al hetgeen
thans misdreven wordt aan hen, die
Hem bet liefste zijn."
We weten nu meteen, met welke lie
den we te doen hebben.
Nazorg voor volwassen
b 1 inden in Nederland.
Zaterdag vergaderden te Utrecht ver
tegenwoordigers van de belangrijkste or
ganisaties op het gebied van blindenzorg.
Voorzitter was dhr C. Sm-eenk, lid van
de Tweede Kamer. Doel der vergadering
was: Stichting van een Vereeniging tot
nazorg voor volwassen blinden in ge
heel Nederland. D-hr G. A. Aldus, Direc
teur van „Bartime-us" te Zeist zette uiteen
het groote nut van Centralisatie. Hij, wijst
op het groote belang van gemeenschappe
lijke reclame, inkoop van grondstoffen
en verkoop van de vervaardigde produc-
de dien drank niet te gebruiken, uit
vrees, van zich door de hitte de maag te
branden. Eenige weken verliepen, eer hij
de spijzen, aan boord toebereid, met
smaak eten kon. Brij zijn gjeitevleesch,
wortels en visch, nuttig-de hiji een soort
van zwarte pruimen, die vo-ortreiffelijk
goed, doch niet makkelijk te plukken war
ren, om-dat zij op de toppen der bergen, en
rotsen groeiden. Zijn dankbaarheid cjïeed
hem, terwijl -de Hngtelschen ten ankcér la
gen, ge-en gevaren ontzien, om> hen die
verversChinig te verschaffen. ifëg' noemden
hem Gouverneur of onafhnuikëlijk Heer
van het eiland. Rogers g((&f hem op zijn
schip de bediening van onderstuurman.
Biampier, die to-en op rf zelfde schip was,
kende hem terstond -tsn droeg getuigenis
van zijn bekwaamheid.)
Bijl gel-eenheid van' <Uy> verhaal, zegt de
uitgever, olgens Ringrots© in zijn: „ver
haal van%e lotgevall-en -'fan Sharp en an
dere vriJfjiters", dat -e#n schip aan dit
eiland verongelukt zijnd®, een man aan
die- schipbreuk ontkomieiK daar vijf jaar
geleefd heeft, eer hij, door', een. ander schip
aan boord werd genomei.f Öiok spreekt
Dlampier in zijn reizen van een Masquit,
inwoner van de Miasquitkust, Z- 'Amerika,
in het jaar 1681, door de BoiecftnGrs (vrij'-
buiters) op het -eiland achtergat ten, die
in 'j, jaar 1684 -doof hem daar hpq ge
vonden werd.
(Slot volgt).
Hij was- aan land gezet met zijn kleede
ten, zijn bed, een snaphaan, eenig bus
kruit, kogels, tabak, een bijl, een mes, een
ketel, een bijbel, eenige gebedenboeken,
en zijn wiskundige instrumenten, boeken
on papieren,rakende de zeevaart. In
eerste acht maanden viel het hem zeer
«u,waarlijk zijn droefgeestigheid te over
winnen. Hij maakte twee hutten van
Boomtakken, de eeno een afstand van d-e
andere; dekte die met een soort van
"iozen en bekleedde ze van binnen met
vellen van geiten, die hij doodde wan-
jtöer hij z-e noodig had. T-oen zijn kruit
"pa verschoten was, wist hij vuur te
Waken met twee stukjes pimenthout, die
hjj op zijin knie tegen elkander wreef.
Zijn kleinste hut diende hem tot keuken,
in de grootste sliep hij, las, zong psalmen
en bad tot God. „Nooit was hij een zoo
goed Christen geweest". In den beginne
was hij door treurigheid ter neder gesla
gen. Bij gebrek aan zout at hij niet, tenzij de
honger hem p-e-rstte, noch legde hij zichi
w slapen, dan wanneer hij niet langer
waken kon. Het pimenthout strekte h-em
j)m zijn spijzen te koken en in plaats van
acht; de specerijachtig© reuk van dat
hout verkwikte zijn verslagen geest. Het
ontbrak hem niet aan visch, doch hij-
durfde ze zond-ei' zout niet eten, vermits
zij 'hem buikloop verwekte, uitgenomen
de rivierkreeftjes, welke op .Juan Fer
nandez zeer goed van smaak zijn, en bijna
zoo groot als zeekreeften. Soms kookte
en soms braadde 'hij z-e, gelijk hij ook
zijn gjeitenvle-esch deed, 'tgeen niet van
zulk een sterken smaak als het onze is.
en waarvan hij zeer góede soep kookte.
Hij had van tijd tot tij-1 vijf honderd dier
dieren geschoten en hem! vervolgens bus
kruit ontbrekende, ving hij- ze terloops
en verlustigde zich met di-e bezigheid
zóó dikwerf, dat hij omtrent e-engelijk
getal, na ze aan de ooren gemerkt te
hebben, Weer losliet. Een gestadige .li
chaamsoefening had hem zoo vlug ge-
ma,akt, dat hij ongeloofelijk door de bos
schen en over -cle rotsen en heuvelen
1-oopen kon. D-it ondervonden wij, gaat
Rogers voort, met h-em' jagende. "Wij had
den aan boord een hond, afgericht op
stierengevechten, en goede loopers, doch
hij snelde hen allen voorbij en matte
onzen hond, zoowel als onze lieden af,
ving -de geiten en bracht ze ons op zijn
rug. Op een dag verhaalde hij, had hem
een geit schier het leven gekost. Haar z-e-er
driftig nazettende op den kant van een
steile -diepte, waarvan hem doornstruiken
het gezicht beletten, gegrepen hebbende,
was hij met zijn prooi ter neer getuimeld
en door dien val buiten kermis geraakt.
