54 Dinsdag llecember IÜSI4 S9e Jaargang Binnemani Buitenland. Biirukkers-ExploUanten OOSTEBBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorstsfraat 68—70, Goes Tel.: Reiaetie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 ONTWERP STEMBUSPROGRAM A.-R. PARTIJ. (Vervolg.) VIL i.z. Koloniën, a Zorgvuldig financieel beleid, opdat door het nalaten van niet bepaald onver mijdelijke uitgaven, door sterking van de economische draagkracht en door bevor dering van het daarop ingerichte particu liere initiatief, door krachtige ontginning van de natuurlijke rijkdommen em dooi doelmatige belastingheffing, het verbroken financieel© evenwicht spoedig worde her steld. 1) "b. Bestuursdecentralisatie gepaard mei de vorming van autonome gebieden, be stuurd met medewerking der ingezetenen Op dezen grondslag voorbereiding van grootere staatkundig© zelfstandigheid in Nederlandsch-Indië- c. Verleening van den, in deze moeilijke lijden financieel® steun aan het op ze delijke en godsdienstige verheffing der be volking gerichte particuliere initiatief; b-o- stiijldmg van opium- en sterken drank misbruik; wijziging van art. 123 R. R..; bevordering van de zelfstandigheid, ook in financieel® zin van de Kerken tegen over den Staat. VIII- i-z. Die fens ie- a. Internationale regeling tot beperking v.an de kosten van bewapening worde met kracht bevorderd. Zoolang echter anderen in West-Europa niet tot vermindering overgaan, worde krachtig verzet geboden, tegen ontwapening en vermindering van 's Lands weermacht. b. Behartiging der go'dsdienstige en ze delijke belangen van het personeel van Leger ©n Vloot. c. Naar beperking van den duur van den eersten oefeningstijd wordt gestreefd door krachtige bevordering van de vrije willige vooroefeningen. d. De Vrijwillige Landstorm worde doel matig georganiseerd en tevens dienstbaar gemaakt aan de oefeningen onder c. be doeld. e. Door een doelmatige vredesorganisa tie worde bezuiniging op de militaire uit gaven verkregen. f. In de huisvesting der minderjarige leerlingen van de militaire onderwijsin richtingen worde gezocht naar een rege ling, die den jongeling de beste kans biedt voor het gezinsleven in den geest van het ouderlijk huis. g. Met achtbare consciëntiebezwaren te gen de vervulling van den dienstplicht be hoort rekening te worden gehouden door wettelijke regeling van dit onderwerp.2) Toelichting. Tot toelichting wordt opgemerkt, dat het wenschelijk voorkomt om ditmaal met een kort urgentieprogram uit te komen, waarin een paar punten uit ons program van actie van 1922 op den voorgrond wor den gesteld en waarait duidelijk blijkt, dat de anti-revolutionaire partij wil voe ren echt nationale politiek. Zoo kort na de samenstelling van het uitvoerig program van actie van 1922 schijnt het weinig aanbevelenswaardig om met een nieuw even uitvoerig program op te treden, dat uit den aard der zaak in werkelijkheid slechts in zoover zou kunnen afwijken van het program van 1922, als vereischt wordt, door de sinds dien tijd gewijzigde omstandigheden, waar onder ook te verstaan het feit, dat aan sommige punten middelerwijl uitvoering is gegeven, terwijl bovendien de finan- ciëele toestand verbiedt om te ijveren voor nieuwe maatregelen, welke belang rijke uitgaven zouden veroorzaken. Daarentegen scheen het volstrekt noodig om zich duidelijk en met nadruk uit te spreken ten opzichte va.n den onze volles- kracht neerdrukkenden geest, die van daadwerkelijke handhaving van ons volksbestaan afziet en van weerloosheid voor ons volk heil verw&oht. Naar de vaste overtuiging van het Cen traal Comité gaat die geest in tegen het geen de Heilige Schrift ons leert aan gaande Gods leiding met de volken. Hij i'iep de volken in het aanzijn; Hij stelde hunne landpalen vast (Dieut. 32: 8) Hij gaf elk volk zijn eigenaardigheid en ajii eigen roeping, zijn eigen taak in de historie der menschheid. Te dien op zichte bestaat geen onderscheid tusscben kleine en groote volken, ja relatief hebben de kleine volken meer clan de groote bij gedragen tot den schat der geestelijke goederen, welke God de menschheid heeft toebedeeld. Het is dus miskenning van de roeping on van het bestuur Gods, als een volk door weerloosheid zijn bestaan wil op- goven en in lijdelijkheid zich wil voegen onder de heerschappij van anderen. Het Is oen wegwerpen van den zeg® en van n,;t recht, die God in het eigen nationaal "ostaan heeft geschonk®. Handhaving D Is brj de Begrooting voor 1925 geschied. 'i 1® geschied; wet 13 Juli 1923. van dat bestaan met. all©ten dienste staande middelen is de Christenplicht, waarvoor wij, in gehoorzaamheid aan Gods gebod opkomen. Tot die handhaving is allereerst noo dig het kweek®, verzorgen, ontwikkelen van de geestelijke goederen, die wij van God ontvingen. Hoe vreemd het ook mo ge klinken in een wereld, dia naar geld en goed. naar eer en macht, naar genot en lust jaagt - - wij aanvaarden ootmoe dig en van harte des Heeren woord: „Zoekt eerst het Koninkrijk Gods en Zijne gerechtigheid en al deze dingen zullen u worden toegeworpen". Het geestelijke gaat ook nu voor ons voorop. Miet name in dezen zin, dat wrij met klem weerstand willen bieden aan elke poging tot los wrikking van de Christelijke grondsla gen van ons volksleven en dat wij met kracht willen inwerken op de zedelijke grondovertuiging van ons volk, opdat daarin de eerbied voor 's Heeren Woord en Wet overheers che. (Wordt vervolgd). ZANGERS! CARUSOL, 30 cent per doos|e. DE TOOWERPASTH.LE. Rij Uw Drogist. Communisten-onlusten te Reval. Bewapende bolschewiki hebben gister morgen het hoofdstation te Reval bezet en poogden zich van de officieele dienst gebouwen, het telegraafkantoor, enz. mees ter te maken. Vele politiebeambten wer den gedood. Het kwam tot hevige gevech ten, waarbij van handgranaten en ma chinegeweren gebruik gemaakt werd. In den loop van den morgen werd het hoofdstation door troepen bezet. De mi nister voor verkeerswezen werd op weg naar het station vermoord. De staat van beleg is afgekondigd. Volgens latere be richten is de orde hersteld. De verliezen der communisten zijn bijzonder groot, maar nog niet in cijfers vastgesteld. Zes tig communisten werden volgens de be palingen van den staat van beleg direct terecht gesteld. Het doel der communisten was zich van de regeeringsmacht meester te maken. Tot dit doel hadden zich ben den van- 5 tot 10 man gevormd, die zich met. geweren en handgranaten bewapend van de regeeringsgebouwen, het station, het landdaggebouw, de politiebureaus en de telefooncentrale meester maakten. Engeland en Egypte. De Egyptische ministers van voeding en van openbare werken hebben ontslag genomen; om welke redenen werd niet bekend gemaakt. Men verwacht, dat ook de minister van verkeer zal aftreden. Gehoor gevend aan het vermaan van Zag- loel Pachn zijn de medische studenten weer aan de studie gedaan. In de schol® is de toestand over het algemeen weer normaal. Het aftreden van bovengenoemde mi nisters zou een gevolg zijn van het reeds gemeld aanvaarden der Britsche eischen door Ziwar Pacha. Do aftredende minis ters zouden met deze algeheele capitulatie niet hebben ingestemd. Korte Berichten. Tusschen Vence en Cagnes in de Zee-Alpen heeft Zaterdag een ernstig tramongeluk plaats gehad, doordat op een gedeelte van den weg dat sterk helt, de rem weigerde te werken. Ten slotte is de tramwagen tegen de rotsen te pletter geslagen en de vijftien menschen, die er in zaten, zijn allen, zwaar gekwetst- In de haven van Coruna zijn bij het omslaan van twee sloepen tijdens den jongsten storm veertien man verdronken. Zondag is te Keulen de groote klok Deutschland, die de plaats inneemt van de Keizerklok, die gedurende den oorlog is opgesmolten, met groote plechtigheid, in tegenwoordigheid van wereldlijke en geestelijke overheden, gewijd en in den domtoren geplaatst. De klok zal met Kerst mis voor het -eerst worden'geluid. De wekelijksche maildienst met Zep pelins tusschen Amerika en Europa zal spoedig tot. stand komen. Dr Eckener, de directeur der Zeppelinmaatschappij bn commandant dei' Z. R. III meent, dat de Zeppelin Good Year-combinatie op het oogenblik geen passagiersdienstenzal in richten; wanneer echter de Zeppelin we kelijks een half millioen brieven tegen de porto van 25 dollarcents per brief zal vervoeren, zal dat wel een financieel suc ces blijken te zijn. In de haven van Duinkerken zijn twee duizend arbeiders in staking ge gaan als protest tegen de te werkstelling ran ongeorganiseerd personeel. De Ne der 1. Handel Mij. Pveeds gedurende eenigen tijd liepen er in verschillende kringen hardnekkige en ongunstige geruchten over 'de .Nederl. Handel Mij., die ten slotte 'hun uitdruk king vonden in het zeer positief gestelde bericht, dat „Het Volk" gisteravond pu bliceerde „Naar wij vernemen, staat het tliaas vast, dat de heer v. Aalst met Maart als directeur van de Nederlandsche Handel-Mij. zal aftreden. Dit besluit moet genomen zijn na ingrijlpen van commissarissen, wien gebleken zou zijn, dat de verliezen, door de bankin stellingen geleden, na de afschrijvin gen in vorige jaren, niet minder dan 58 millioen zouden bedragen. Die fi- naneieele positie dei' bank moet mede ongunstig geworden zijn door den bouw der kostbare nieuwe bankgebouwen in Amsterdam en Den TIaag, waaraan meer dan 16 millio® 'besteed werd. Het aftreden van den heer Van Aalst moet verhaast zijn door een conflict met den heer Tetrode van de Nederl. Bank, die geweigerd heeft lierdisconto te geven. Reeds worden op de Amster- damsche Beurs dagelijks voor belang rijke bedragen aandeelen N. H. M. van de hand gedaan." Naar aanleiding van dit ongetwijfeld schokkende bericht ontvingen wij eclitei van het Persbureau Vaz Dias een tele gram. dat het bovenstaande bericht offi cieel tegenspreekt. AMSTERDAM. Vaz Dias kan na inge wonnen informatie bij bevoegde krin gen pertinent 'tegenspreken het bericht uit, „Het Volk", dat v. Aalst als direc teur der Nederl. Handel-Mij. zal af treden. Er is geen sprake van, dat zooals in dit bericht vermeld wordt, verliezen tot een bedrag van f58 mil lioen geleden zouden zijn. Evenzeer is onjuist, dat verliezen mede veroor zaakt zijn door houw der kostbare nieuwe bankgebouwen te Amsterdam en de 's Gravenhage. Ten slotte kan officieel tegengesproken worden, dat er, zooals „Het Volk" ook meldde, conflict zou zijn tusschen de Ned. Handel-Mij! en de Nederl. Bank, die geweigerd zou hebben herdisconto te geven. Het geheele bericht is onjuist. Er is geen vuiltje aan de lucht. Ee-n r e c o r d c ij f e r voorden Nieu wen Water w' e g. In de afgeloopen week zijn den Nieu- wen Waterweg binnengekomen 246 sche pen met een tonnenmaat van 4L8.954 netto reg. tons. D,it is de grootste netto tonnenmaat, welke tot nog toe in één week den Nieuwen Waterweg is binnen gekomen. Het. vorige recordcijfer werd behaald in de week van 30 Maart tot 5 April van dit jaar met 374.676 netto reg. tons. Het recordcijfer voor het aantal schepen staat nog steeds op 266. O pl e v i n g in de textiel- i nd u s t r i e. Na een geweldige crisis, die de Hen- gelosche Bontweverijen doorgemaakt heb ben, kan men thans een zekere opleving bespeuren. Algemeen hoort men thans, dat er voldoende orders zijn binnengeko men, om den winter onbezorgd tege moet te gaan. Spoelsters en sclieer- sters worden op verschillende fabrieken gevraagd' en het aanzetten van nieuwe wevers gaat gestadig door. Algemeen ver trouwt men dan ook, dat thans een blijvende verbetering is ingetreden, waar toe het feit, dat 'bijna uitsluitend voor de Indische markt wordt gewerkt, een goeden grondslag biedt. Di e a n t i-d u u r t e-a c t i c. Wij vernemen dat tot leden van het Anti-duurte-comité zijn benoemd voor het R. K. W. V. de heer J. Th. Nijkamp, voor het C. N. V. de heer H. Amelink, voor het A. N. V. de heer J. Dekker. Dit. comité houdt morgen zijn eerste ver gadering. Dl e r ij w i e 1 b e 1 a s t i n g voor Bi el g i s c h e arbeiders. De Belgische minister van justitie zal bij de Nederlandsche regeering stappen doen om te verkrijgen, dat de Belgische arbeiders, die zich dagelijks per fiets naar Nederland begeven, zouden ont slagen worden van de Nederlandsche rij wielbelasting van f3. Een wonderlijke vergadering. Vrijdag hield de Herv. (Geref.) Staats partij een openbare vergadering te Kat wijk aan Zee. Spreker was ds den Hertog, uit Rotterdam, voorzitter de heer C. Bloot, uit Leiden. De zaal was propvol- De heer Bloot opent en begint met te zeggen, dat hij veel flesschen opengetrokken heeft in zijn leven en in den laatsten tijd ook een Chr.-Hist. flescli, maar daar kwam niets Christelijks en niets Historisch uit- Groot tulnult. Heftige verontwaardiging. Geroep van: Er uit! Een andere voorzit ter! Ds den Hertog, ten einde raad, hij wilde reeds heengaan, krijgt den luminen- zen inval, ds Voorsteegh (C.-H.) die in de zaal aanwezig was, te verzoeken de verdere leiding op zich te nemen. De heer Bloot treedt af en ds Voorsteegh pre sideert. Nu komt er eenige stilte en kan ds den Hertog een half uur ongestoord spreken. Bij het debat weer rumoerigheid. Onmogelijk is het ds den Hertog, de be zwaren van Chr.-Hist. en Antirev. zijde gemaakt, te weerleggen. Hij zegt, dat in het Zuiden des lands zeker de toepas sing van de beginselen zijner partij onuit voerbaar zou zijn. Ds Voorsteegh laadde vurige kolen op het hoofd van zijn col lega, door te zeggen dat ds den Hertog niets nieuws had medegedeeld zich zoo voorzichtig had uitgedrukt, dat hij zelfs voor een groot deel met hem mee kon gaan, zoodaf: hij niet goed begreep, waarom zijn collega te Katwijk aan Zee moest komen. (Ned.) Ontvolking der Noordzee. Een volkstelling der visschen in de zee is een buitengewoon moeilijke taak, welke echter door visscherij-deskundigen uit En geland is ondernomen in het uitgestrekte gebied van Doggersbank over een afstand van 400 K.M. van het Noord-Oosten naar het Zuid-Westen en van 250 K.M. van het Noorden naar het Zuiden. Gedurende een week ongeveer werden honderden proeven genomen met de sa menstelling van den zeebodem en hierop wordt de berekening gebouwd. Vroegere dergelijke „volkstellingen" toonden aan, dat op een gebied van ongeveer 1200 vier kante K.M. ten Noord-Oosten van Dog gersbank zich een ontzaglijk groote hoe veelheid kleine, vrouwelijke visch bevond, die Spirula suptruncata genoemd wordt. Deze visch is het hoofdvoedsel van de schollen en de schelvisch. De geheele „be volking'1 rond Doggersbank werd op 4.680.000 millioen jonge en 560.000 mil lioen volwassen visch geschat. De jongste onderzoekingen hebben ech ter doen zien, dat waar de visch vroeger zoo 'talrijk was, er nog slechts weinig Spirulas" te vinden zijn en. alle volwassen visschen. Nieuwe voortplanting heeft hier dus niet plaats, zoodat de schollen en de schelvisschen hier 15.000 ton voedsel ont beren. Het onderzoek heeft daardoor uit gewezen, dat dit gedeelte der Noordzee „ontvolkt" zal geraken. L- Penning. Heden wordt de heer L-. Penning, de schrijver van tal van hoeken over" den Ziuid-Afrikaanscihen Boerenoorlog, 70 jaar. D© heer L- Penning, die reeds vroeg zijn vader, die predikant was, verloor, moest aanvankelijk zijn moeder behulp zaam zijp, die een kruidenierswinkel had in Diussen. (Br.) Reeds op 12-jarigen leeftijd begon de jonge Penning te schrijven, maar zijn eerste pennevrucht was een verslag van een lezing, die dr Bronsveld in Gorinchem hield in het nog bestaande weekblad De Pi'ot. Noord-Brabander. In 1888 werd de auteur buitenlandsche medewerker van het weekblad Die DjT© Provinciën. In 1889 verscheen in dat orgaan Pennings eerste feuilleton, getiteld: Het beleg van Gorkum, toen juist 75 jaar geleden. In 1890 schreef hij zijn Watervloed, dat echter geen uitgever vinden kon. Gc- ruimon tijd liet de auteur niets van zich hoor®, totdat de heldenstrijd der hoeren zijn hart in vlam zette. 1 Jan. 1896 werd de Ja,meson-raid in Zuid-Afrika bekend en deze daad' bracht Penning's bloed aan het koken en hij schreef weer als feuil leton allereerst de gj-oote trek dei' hoeren van 1836—1838, "onder den titel van; D|e helden van Zuid-Afrika. Met de Scherpschutters van Zuid-Afrika, dat de vrijheidsoorlog van 1880 en 1881 be schreef en de Ruiters van Zuid-Afrika, dat de Jambon-raid beschreef, versche nen deze drie hoeken tegelijk in 'druk. Vlak daarop brak de Boerenoorlog uit en Penning beschreef in zijn driedeelig boek: „D|e oorlog in Zuid-Afrika" dezen geweldigen strijd. Deze werken maakten opgang en het eerste deel verscheen in niet minder dan 40-000 ex. Van toen af was Penning's n aam als auteur gevestigd- Hij publiceerde zijn Wessel-serie en schreef in het geheel niet minder dan 48 werken,- allen over Zuid-Afrika. Voor twee Nederlandsche uitgevers maakte' de 70-jarige nog zeer onlangs een studiereis naai' Zuid-Afrika, waar hij natuurlijk in de gpuvernementsarchieven in Pretoria zijn hart kon ophalen. (Vad.) „Uit het politieke en sociale leve n." El' waait weer een frissche wind door „De Reformatie". De hoofdredacteur is te VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.— Losse nummersf0.05 Prijs der Advertenfiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ©t. Bij abonnement belangrijke korting. rug. Ten bewijze drukken wij de volgende stukskes van Prof. Hepp af, welke in de bekende rubriek „Uit het politieke en sociale leven" voorkomen. Stukskes, met de bekende veelzeggende korte zin netjes, waarvan de hooggeleerde schrijver het geheim 'bezit. D: e doodstraf-kwestie. In h it land teruggekeerd, las ik niet zonder ontsteltenis, dat de doodstraf in zeke ren zin onder ons Weer tot een kwestie geworden is.1) Na de Lohman-zaalc sche nen we in deze in heerlijke eenstemmig heid te leven. Die plicht van de overheid om in bepaalde gevallen met den dood te straffen behoorde tot die dingen, die onder ons zekerheid hadden verkregen. Jammer, dat die rust werd gestoord. Niet om de rust. Want waarheid gaat boven rust. Maar omdat we gelooven, dat we die rust niet ten koste van de waarheid genoten. Op waardige wijze wordt dit pijnlijk geval door prof. H. H. Kuyper in „De Heraut" behandeld. Volge hierop een ver blijdend resultaat. De kom i ek e Raad. Wie in de afge loopen week de verslagen van den Am- sterdamsclien gemeenteraad inzag, vond ze doorspeet m^t inlasschingen als vreugde, gróote vroolijkheid, gelach ey meer in dien trant. Het schijnt er daar genoegelijk toe te gaan. Maar inmiddels worden daarbuiten de belastingbetalers uitgeperst. En de groote belastingbetalers gaan op de vlucht. Dat scheelt de xlmsterdamsche schat kist een slordige vijf miljoen per jaar aan belasting, naaf men heeft uitgere kend. In deze omstandigheden zou een iet wat meer ingetogen houding den Raad niet misstaan. Gevaar, dat men er zal vervallen tot de stijfheid der oude regenten, bestaat er heusch niet meer. 6 Dior Calvinisme. Dit woord is door den heer Wijnkoop geuit in den Amsterdam schen Raad. En hij kan het weten. Heeft hij niet al de werken van Cal- vijn gelezen? Heeft hij niet op zijn veel vuldige reizen naar Moskou de historie van liet Calvinisme grondig bestudeerd? Heeft hij niet menigen zomerschen achter middag m het Rijksmuseum doorgebracht om de Calvinistenkoppen op de doeken goed in zich op te nemen? En na al dat geploeter kwam hij tot de conclusie: dor Calvinisme. Het is te begrijpen, dat dit den man tegenstaat. Hij houdt van natheid. Riep hij niet eens, toen hem het hart in de schoenen zonk, dat men de ledige plaats met water zou aanvullen? En is hij niet als rechtgeaard Com munist evenals zijn Bolsjewistische broe deren in Rusland verzot op de tranen der verdrukten? Engelsch-Egyptische oorlog? Het buitenlandsch nieuws van deze week concentreert zich om het conflict tusschen -Engeland en Egypte. Eerst was de wederzijdsche houding scherp. Streng was Engeland in zijln eischen. Overbid- dellijk scheen Egypte in de afwijking van enkele dier eischen. Maar het oude kabinet trad af, een nieuw dook op. En de eerste regeeringsdaad van het nieuwe Kabinet Was: de Kamer een maand vacantie te geven. D0,t heeft de situatie gered. Waarvoor vacantie al niet dienstig kan zijn! Re oorlog is afge last. Het kankerende Egypte verloor. D|e jingoïstisclïe Conservatieven in Engeland wonnen. De droom van een zelfstandig Faraonenland is voorbij. 1) Bedoeld wordt de afwijkende mee ning van Prof. Zevenbergen, hoogleeraar in. het Strafrecht aan de V. in zake de roeping der Overheid ten dezen. Trou wens niet zijn eenige. Red. Zeeuw. D| e vlucht. Ook de Chr. Pers heeft waardeevende woorden gewijd aan de geslaagde vlucht van v. d. Iioop c.s. naar Indië. Stan daard, Heraut, Reformatie, enz., allen waren eenstemmig in hun lof en hun dank, en overvloedig in opmerking. Twee staaltjes mogen hier plaats vinden: een in poëzie, en een in proza: IJ. W. A. in „Timotheus" De vliegkunst neemt een groote vlucht: Naar Neerlandsch-Indië door de lucht, Wan A'dam naai' Batavia, Wie doet het Van der Hoop eens na? „Straks", zegt een oude met een zucht, Vliegt heel de wereld in de lucht. Prof. Hepp in „De Reformatie": L uchth e 1 d e n. Op 't oogenblik is ons volk vol van de vliegtocht naar Indië. Het vlagt en telegrafeert. Het voelt zich gestreeld in zijn nationaliteitsgevoel. Het is trotsch op zijn luchthelden. Het

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1924 | | pagina 1