Donderdag 11 Mor ember I8Ü4
S0e Jaargang
M# 18
WONDERLIJK GELEID
Uw stscces
WYBERT
Buitenland.
Binnenland,
FEUiLLETOM,
Voor allen die sukkelen
Si-ukkers-Expioitanten
08STERBAAN LE COINTRE GOES
Bureau*: Lange Vorst3traat 68—70, Gees
Tel.: RedaeHeno. 11; Administratie ne. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Temt en nu.
Hoi taxiefcmtwerp is dus in de Tweede
Kamer aangenomen en wordt straks aann
de Eerste Kamer doorgezonden.
Dp stemming geschiedde in de Tweede
Kamer met Rechts tegen Links, en dat
zal ook in. de Eerste Kamer wei het ge-
ral zijn.
Van liberale zijde is voor aanneming
van 't ontwerp gepleit door de meerder
heid der Amsterdamsche Kamer van Koop
handel ai door den heer Maas, een groot
industrieel, die echter verklaard heeft
niet tot eenige partij te behooren; zoo
dat wij ons niet beroepen konden op
vooraanstaande liberalen die, schoon in
beginsel voor vrijhandel, nu, terwille
van de sluiting van 't budget en de ont
lasting in de toekomst van de directe
bolasting-plichtigen, de aanneming van be
doeld ontwerp noodzakelijk keurden.
D|an was dit in 1£>04, bij de behande
ling van bet ontwerp-Harte, anders.
Toen konden wij ons beroepen op de
Kamer van Koophandel te Rotterdam,
ten op het gesprokene in het Sanhedrin
der Metropool van den Vrijhandel, gelijk
deze Kamer en de groote koopstad waar
zijl gevestigd is, door een der vrijzinnige
bladen genoemd werden. Daar werd door
een der leden van genoemde Kamer, den
heer Jacobson in het belang van de aan
neming van het ontwerp een woord ge
sproken, dat door twee zijner medeleden
de hoeren Veder en Van Stolk, warm
ondersteund weid, ook met 'toog op de
schatkist en de belastingen, die toen
reeds volgens hen te zwaar drukten
op de bevolking.
Genoemde heer Jacobson bracht in het
algemeen hulde aan de wijze, waarop het
tarief was samengesteld, al had hij te
gen enkele onderdeelen bezwaar. Hij ont
kende, dat de Rotterdamscbe doorvoer
handel er door bedreigd werd. En hij
besloot zijn rede met deze fiscale be
schouwingen:
Ba het geld, dat de schatkist noodig
heeft moet er zijn. Dat de directe belas -
tinge» niet verder zijn op te schroeven,
weet men ook, en zoo men het nog
niet weten mocht, dan denke men daar
over niet lichtvaardig. Men 'clrijve de
bezitters niet het land uit. Wij kunnen
lhu»»e kapitalen niet missen, te min
der, »u wij er uitzicht op hebben, dat
die kapitalen, door bét tarief, in toe
nemende mate in onze nijverheid aange
wend worden. Laat ons ze daarom
niet verjagen. De boog is te dien op
zichte reeds sterk genoeg gespannen.
De heer Veder sprak in gelijken geest,
en gaf vooral een uitvoerige, zaakkun
dige uiteenzetting, ten betooge, dat de
Rotterdamsche handel geen schade zou
lijden.
Niet minder gunstig liet zich destijds
ook de heer Pijnappel uit Amsterdam,
liberaal lid der Tweede Kamer, over dit
ontwerp ai in 't algemeen ten gunste
eener matige bescherming uit.
Let wel: dit was in 1904. Toen reeds
was volgens deze liberale handelsmannen
de bekistingschroef al te vast aangedraaid.
Doch thans van de volksvertegen
woordiging niemand en in de pers een
enkele zwakke stein in Amsterdam en
Utrecht, en eenige leden der Amsterdam
sche Kamer van Koophandel.
Nco», 'tis geen kwestie van beginsel,
loch is 't teeken end.
Bn dat, terwijl de nood zooveel groo-
ter is.
33).
„Gjj zijt nu te oud,' Jsprak hij, „dan
dat iets dergelijks u "als een schuol-
jongensstreek zou kunnen aangerekend
worden. En bovendien moet men van een
rechtschapen jongen kunnen verwachten,
dat hg niet naar het goeddunken van zijn
hart handelt, maar zich in alle opzichten
onberispelijk tracht te gedragen. Bedenk
eens, wat ge u door uw lichtzinnigheid op
den hals hadt kunnen halen I Bij alles
wat hem voorkomt, behoort een mensch,
die nog niet met de vreeze Gods ge
broken heeft, den rechten en goeden
weg te bewandelen."
Wouter had den heer Junghaus nog
nooit zoo streng hooren spreken. Het was
alsof de kleine man in eens een indruk
wekkende gestalte had aangenomen.
„Ga nu maar naar huis", sprak de krui
denier eindelijk op vriendelijker toon.
„Dankt God, dat het zoo afgeloopen is
en trek er een les uit."
Wouter was ontevreden op zich zelve.
Hij bad in zijn angst en verlegenheid
eenige boeken in den „Groenen jager"
late» Kggen. Het verlies bedroefde hem
mèkdw dan ajjn dwaze handelwijze. Was
Groen van Prinsterer niet conservatief.
Er dook dezer dagen in een Chr. Hist,
dagblad een legende op als zou Groen
van Prinsterer, de stichter onzer anti
rev. partij, conservatief geweest zijn.
Groen van Prinsterer en conserva
tief een beleedigende combinatie.
Van Hogendorp, Groen van Prinsterer,
Van Hall en (de oude) Heemskerk in
een adem genoemd, is onrecht aocn aan
Groens nagedachtenis.
Grnen is na 1830 de meest besliste
principieel e tegenstander geweest van de
conservatieven, en wel hierom, omdat zij
evengoed liberalen in den ongunstigen
zin waren als de liberalen; omdat zij
waren inconsekwente liberalen en mot
hen stammende uit éénzelfden wortel.
Hij drukte dit kort en goed in dezen
vorm uit: „De conservatieve partij is hot
liberalisme in anti-Thorbeckiaanschen
vorm".
Er: sterker nog: „Geen drie, twee par
tijen zijn er- De eene, die onder velerlei
wijzigingen de revolutieleer in beoefening
brengt; de andere, welke haar onder alle
vormen en wijzigingen bestrijdt. Een
derde is er niet- Nuances kunnen
er zijn; de kleur is eenerlei. Door onop
houdelijk gekibbel valt de prineipieele
geestverwantschap niet weg".
Ook de conservatieve partij] weerstond
hij juist omdat zij, namelijk als partij)
„de revolutieleer in beoefening, bracht".
Wel waren er in den rechtervleugel
dier partij: nog heel wat menscben, die nog
in dc.n Christus der Schriften geloofden
doch aan dezer adres schreef Groen dan
ook telkens, dat zij in de conservatieve
partij niet op hun plaats waren.
Wij hebben nog dezer dagen er aan
herinnerd, dat Groen wel getracht heeft
uit de conservatieve partij die Christen
mannen voor zijn partij te werven, die in
beginsel tot haar behoorden. Immers de
conservatieve partij, in haar evolutie naar
het liberalisme, vertoonde het beeld van
een tweedeelige partij'. Mannen, die nog
de Christelijke beginselen in eere hiel
den, type NierstraszHofman, en zijl, die
reeds meer tot de praktijk van het libera
lisme naderden, type Begram, konden op
den duur niet bijleen blijVen, en tot eerst-
genoemden heeft Groen van Prinsterer
dan ook herhaaldelijk zich gericht om
hen uit. de sfeeT, waarin zij niet behoor
den, uit te halen. En dit gold ook de en
kele liberalen in de liberale partij) die,
kerkelijk nog zuiver, o.a. in de schoolwet
politiek, in de vervolging van de Kap-
peynscbe „vlieg" met de rest mee gingen.
Wij herinnerden laatst nog: aan het
gevleugelde woord van Groen, hetwelk
al onze antirevolutionaire propagandisten
en anderen behoorden van buiten te ken
nen, n.l.: „In beginsel is elk christen'
anti-r evolutionair. Al 1 een wanneer
'hij op politiek terrein zich in den aard
en de verhouding der partijen vergist,
kan de Christen aan het liberalisme de
hand reiken en voor het evangelisch be
ginsel in den (door do Revolutie- in het
leven geroepen) antirevolutionairen vorm
beducht zijn".
Dit blijve ook de regel bij onze be
strijding van den (politieken) tegenstander.
Indien hij nog prijs stelt op den Christen-
naam en in Gods Woord zij;n troost zoekt,
dan is het noodzakelijk door steeds her
haalde. bespreking en uitlegging te trach
ten hem te overtuigen, dat hijl in beginsel
is antirevolutionair, en slechts vergissing
en misverstand hem beletten aan de an
tirevolutionaire richting zijn vertrouwen
te schenken.
de strengheid van den heer Junghaus hem
een oogenblia te scherp voorgekomen,
bij kalm nadenken rees zijn achting voor
den rechtschapen man niet weinig. Hij
zeide in zichzelf, dat dit de ware vrien
den zijn, die ons om onszelfs wil de
waarheid vrijmoedig en onbewimpeld on
der het oog brengen.
HOOFDSTUK XI.
Luchtkasteelen?
In den boekhandel des heeren Van
Velde was veel te doen.
Jonge meisjes van een jongejuffrouwen
kostschool waren er met een onderwijze
res en deden inkoopen. Verschillende hee
ren wilden bediend worden. De bedienden
achter de toonbank hadden allen de han
den vol werk.
De heer Van Velde liet zich zelden in
zijn winkel zien. Meestentijds arbeidde hij
op zijn kantoor, dat zich in een bijzondere
afdeeling van het magazijn bevond en
door 'dicht bezette, hooge boekenrekken
van het overige gedeelte der winkelruimte
gescheiden was.
Om de koopers niet te lang te .laten
wachten, .was hij mede aan de toonbank
verschenen. Eerst toen allen geholpen en
vertrokken waren, bemerkte hij Wouter,
die bescheiden in een hoek stond te
wachte».
lUltliUHlllllllllliillllllllllltlillWIkllltiUiilllllllllllllllif'.llillltllllillllililllllltlllilllitllillll
is een welluidende
stem van groot be
lang. Gebruikt daar
om vóór het zingen
en spreken de ver-
frisschende
TABLETTEN
Groote doozen 65 Ct
imnmn?immtiummimnnmitmnmnmi"Mnnnmniminmm;nniumimnnmmiil
Represaille door Duitschland.
Het „Berl. Tagebl." meldt, dat de Duit-
sche regeering het plan heeft, op 15 dezer
het buitenlandsch luchtverkeer over
Duitschland stop te zetten, door het over
vliegen van aüe vreemde machines te
verbieden, welke in grootte en kracht de
grens overschrijden, die het verdrag, van
Versailles aan de Duitsche vliegtuigen ge
steld heeft.
De „Vossische" meent, dat dit bericht
op z'n minst voorbarig is, daar er een
luchtovereenkomst met. Engeland bestaat,
die eerst op 31 December ten einde loopt
en de onderhandelingen met Frankrijk voor
deze aangelegenheid nog niet ten einde
zijn gevoerd. De „Vossische" zoowel als
de „Zeit" zijn echter van meening, dat
de regeering inderdaad gerechtigd is ener
gieke maatregelen te treffen, zoo de on
zinnige belemmering van de Duitsche
vliegtechniek door Frankrijk gehandhaafd
blijft.
Een betooging van verminkten.
D|e verminkten uit den oorlog zijn niet
tevreden over de wijze, waarop de Fran-
sche regeering zich liun lot aantrekt. Zij
hadden den dag van Dinsdag, den wa
penstilstandsdag uitgekozen om een be
tooging te houden, die te indrukwekken
der was omdat de eindelooze stoet van
slachtoffers van den oorlog onder een
indrukwekkend zwijgen en in volmaakte
orde door de straten van Parijs is getrok
ken. De stoet zette zich om drie uur
in beweging, lang dus nadat de officieele
plechtigheid voor liet graf van den On
bekenden Soldaat had plaats gehad. Ter
wijl de stoet der oorlogsverminkten dooi
de straten schreed, bood het bestuur
van hun bond aan minister Herriot een
adres aan, waarin de toestand van de
slachtoffers van den oorlog Wordt uiteen
gezet en hun wensohen geformuleerd.
Korte berichten.
De communistische Hamburgsche
Volksztg. is wegens aansporing tot hoog
verraad in beslag genomen.
De te New York overleden juwelier
Ludwig Nissen, van geboorte een Duit-
scher, heeft het grootste deel van zijn
1.100.000 dollar bedragend vermogen aan
zijn geboorteplaats Husum in Holstein ver
maakt.
Een beroemde Fransche oorlogsvlie
ger, kapitein Madon, is Maandagochtend,
gedurende de onthulling van een gedenk-
teeken voor Garros te Bizerta in Tunesté,
met zijn toestel neergestort. Hij was op
slag dood. Tevens is een toeschouwer
door het neerstortende toestel verpletterd.
Het „Prager Tageblatt" meldt, dat
men 't onderzoek naar de identiteit van
den zgn. Tillesen (de moorSenaar van Erz-
berger), die te Bratislava gearresteerd is,
„Aha, zijt gij er ook?" sprak hij; „kom
mede, wij moeten met elkaar afrekenen."
De heer Van Velde was altijd vol vrien
delijkheid voor Wouter. Hij wees hem de
boeken, die zoo pas de pers verlaten had
den, en maakte hem op een en ander
opmerkzaam.
Wouter telde het bedrag voor de on
langs medegenomen boejeen op de tafel
uit en vroeg om nieuwe.
De boekhandelaar schoof hem een stoel
toe.
„Wij moeten heden samen eens iets
bespreken," zeide hij op ernstigen, wel-
meenenden toon. „Met voldoening heb ik
ik u een trouwen, eerlijken en vlijtigen
jongman leeren kennen. Dit zijn karakter
trekken, die onderscheiding verdienen. Zij
moesten eigenlijk bij elkeen iets wezen,
dat van zelf sprak. Niettemin bestaan
er in de wereld evenveel schurken als
luiaards. Maar nu ter zake."
„Nadat ik u op de proef gesteld had
en eenigermate heb leeren kennen, moet
ik verklaren, dat het jammer van u zou
zijn, als ge uw gansche leven met boe
ken moest rondloopen. Bevredigen kan
dit u op den duur niet. De verdienste
is ook te ongelijk. Vandaag zijt ge met
verkoopen gelukkig, morgen niet. Het is
geen vaste verdienste. Ik denk er niet aan,
u aan den heer Petersen te ontfutselen.
heeft gestaakt. Als binnen den tijd van
een maand Duitschland geen uitlevering
heeft gevraagd, zal men den arrestant
moeten vrijlaten.
Er zijn te Warschau drie wagons met
kunstvoorwerpen aangekomen, die Rus
land, overeenkomstig het verdrag van
Riga, aan Polen heeft moeten teruggeven.
Dit transport omvat o. a. de historische
en artistieke collectie van Adam Smo-
linski, die bewaard werd in het museum
Jan III te Lemberg.
Uit Rome wordt gemeld, dat de ge-
heele oppositie met algemeene stemmen
besloten heeft evenals tot dusverre ook
thans aan de komende parlementaire
werkzaamheden niet deel te nemen.
De Londensche politie heeft uit
Duitschland het verzoek ontvangen, na
sporingen te willen doen, of het commu
nistische lid van den rijksdag, Knth Fi
scher, zich in Engeland bevindt. De Ber-
lijnsche politie vermoedt, dat hij als blinde
passagier naar Engeland is overgestoken.
De spoorwegstaking in Oostenrijk is
geëindigd. Het verkeer op de spoorwegen
zal te middernacht hervat worden.
De eerste kabinetszitting van het
nieuwe Engelsche ministerie heeft gister
plaats gehad. Men heeft algemeene be
sprekingen gevoerd en maatregelen be
sproken om onmiddellijk de woningcrisis
en de werkloosheid te bestrijden.
met moeilijken en onregelmatigen stoel
gang zijn Mijnhardt's Laxeerlabletten on
misbaar. Zij werken vlug en radicaal en
veroorzaken niet de minste kramp. Doos
60 ct. Bij apoth. en drogisten.
Uit het drukkersbedrijf.
Aan het eind van dit jaar loopt de hui
dige collectieve arbeidsovereenkomst in
de typografie af. De onderhandelingscom
missie, benoemd door de patroons- en
gezellenbonden om over een nieuw con
tract te spreken, is na een groot aantal
vergaderingen gisteren lot overeenstem
ming gekomen. Zoowel de vertegenwoor
digers der federatie als die der gezellen-
organisaties hebben verklaard, de voor
stellen voor hun leden te zullen, verde
digen.
De voornaamste veranderingen hebben
betrekking op den arbeidstijd en de ar-
beidsloonen. Voor het machinale bedrijf is
de mogelijkheid geopend, den arbeidstijd
in plaats van tusschen 7 uur v.m. en
6 uur n.m. te laten vallen tusschen 6 uur
v.m. en 7 uur n.m., om de zetmachines,
persen, enz. productiever te- kunnen ma
ken. Verder zijn de overwerkpercentages
op den morgen na een Zondag of een
feestdag veranderd. De arbeidsloonen zijn
zoo geregeld, dat de uurloonen van de
volslagen werknemers met 2 cent wor
den verlaagd. Het minimum uufloon voor
de zetters en drukkers wordt daardoor
73 cent in Amsterdam en 56 cent in de
laagste gemeenteklasse. In de loonen van
de leerlingen en jonggezellen is een veel
geleidelijker opklimming gebracht. De re-
serve-machinezetters zullen, als zij dienst
doen als handzettei^ geen extra belooning
van 3, 2 of 1 cent meer ontvangen. De
looncommissie, welke, wanneer de tijds
omstandigheden daartoe aanleiding geven,
Het zou onrecht, het zou zonde zijn, dit
te doenDat denkbeeld komt in de verste
verte niet bij mij op. Ik wil u een voor
slag doen, waardoor gij uw dienst als
oourantenjongen kunt blijven waarnemen
en tegelijkertijd in staat gesteld wordt,
uw toekomst op meer vasten grondslag
te vestigen."
Met allengs toenemende spanning staar
de Wouter den boekhandelaar aan, die,
met de beenen kruiselings over elkaar
geslagen, nadenkend in zijn stoel zat
en met zijn pennehouder speelde.
.„Zie, ik heb er zoo over gedacht", ging
de heer Van de Velde voort. „In uwe
vrije Uren, d.w.z. in de uren, waarop
(gij :geen kranten behoeft ro-nd te bren
gen, komt gij' dagelijiks, met uitzondering
van den Zondag natuurlijk, in mijn zaak.
Ik zal u onderricht laten geven in het
boekhouden. Verder zult gijl eenigermate
vertrouwd gemaakt worden met den boek
handel. Dit kan een grondslag voor uw
lateren vooruitgang worden. -Wat denkt
gijl hiervan?" vroeg hij na een korte stilte.
„Kunt gij u hiermede vereenigen?"
Wouter wist niet, wat hij1 zeggen zou.
Die zorgende goedertierenheid des Heeren,
waarvan hiji hier zoo onverwacht de be
wijzen ontving, verraste en beschaamde
ban.
„Een bedenking, die bij u zou kunnen
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAt
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummersfö.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regeis ft.20, elke regel meer 31 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
de loonen kan verhoogen of veria ge», is
weer opgenomen. In de ontslagregeling is
geen verandering aangebracht.
De onderhandelingscommissie stelt voor,
dat voor den tijd van een jaar gee»
nieuwe leerlingen van 14 jaar zullen wor
den aangenomen, opdat de werklooze leer
lingen eerst kunnen worden geplaatst. De
duur van het contract is bepaald op 8
jaar en 3 maanden.
De gulden en de dollar.
Naar aanleiding van het feit, dat de
gulden tot de goud-pariteit is gestegen,
heeft het Persbureau Yaz Dias zich tot
een van de leidende figuren van onze
bankwereld gewend en diens meening ge
vraagd betreffende de oorzaken van de
recente stijging van den gulden en om
trent de vooruitzichten van onze valuta;
Op de vraag, welke de doorslaggevende
factor ten opzichte van de verbetering
van den gulden geweest is, werd geant
woord, dat zich te dien opzichte het ge
combineerde effect van een reeks factoren
gevoelen deed. De goud-exportpolitiek van
de Nederlandsche Bank heeft echter hier
bij een geheel ondergeschikte rol gespeeld-
Wat de betoekenis van den invloed van
de daling van de koopkracht van den
dollar betreft, zou het verkeerd zijn hier
aan een te vèr-strekkende beteekenis toe
te schrijven. De crediet-verleening dooi
Amerika aan Europa, n.l. aan Duitsch
land, is ongetwijfeld een factor, welke
zich ten nadeele van de technische po-
sitie van den dollar gevoelen deed, het is
echter moeilijk om nauwkeurig vast te
stellen in welke mate de gulden hiervan
geprofiteerd heeft, temeer, waar in_ den
laatsten tijd ook Nederlandsche credieten
aan het buitenland verstrekt werden.
Een factor van beteekenis was de voor
ons gunstige ontwikkeling van de wereld
marktprijzen, n.m. der prijzen voor de
voornaamste Indische producten, zoomede
voor de Nederlandsche landbouwproduc
ten, welke zich ten opzichte van onzen
handels- fin betalingsbalans in een gunsti-
gen zin deed gelden. Men mag ten op
zichte van de betalingsbalans Nederland
en de Koloniën als een eenheid beschou
wen, en het is aan geen twijfel onderhevig,
dat van de gunstige prijssituatie voor de
Indische producten de gulden geprofiteerd
heeft.
Naast deze factoren is echter een psy
chologische factor, t. w. de toeneming
van het vertrouwen in de economische
en financieele toekomst van Europa en
van ons land; in het bijzonder in verband
met de Londensche overeenkomst en met
het geweldige succes van de Duitsche
leening, van bijzonder belang geweest.
De Vlootwet.
Uit Indië wordt gemeld, dat de Volks
raad met 23 tegen 21 stemmen het ont
werp Vlootwet heeft aangenomen.
De Volksraad telt 31 leden van Rechts
en 17 van links, zoodat minstens een zes
tal .leden van Rechts met de oppositie
hebben mee gestemd.
D|e Politiek Economische Bond, die 20
leden telt, moet derhalve de situatie heb
ben gered.
Prijsgeving van Tandjong 'Priok zal wel
een van de reden zijn geweest, waarom
nog eenige leden van Rechts zich bij
de tegenstemmers voegden.
Thans zal natuurlijk aan de Nederland
sche regeerinv moeten gevraagd worden
deze vlootwet te aanvaarden. Een ont
werp in dezen geest kan dan ook binnen
afzienbareu tijd worden verwacht.
Gelijk men weet wordt de Indische
opkomen", merkte de heer Van Velde
aan, „kan ik al dadelijk uit den weg
ruimen. Gijl zult eenige bijverdienste bo
ven uw loon als couranten jongen natuur
lijk niet kunnen missen. Ongeveer kan
ik het gewone bedrag dier bijverdienste
wel berekenen uit het getal boeken, die
gij van mij genomen hebt. Hier heb ik
alles opgeschreven en over de verschil
lende dagen verdeeld. Zie het eens na,
of het in orde is.
„Nu, zooveel als die som bedraagt,
zult gij dan van mij ontvangen. Weke
lijks zal ik het u uitbetalen. Daarmede
zult ge van mogelijke zorgen ontheven
zijn".
Huppelende schreden stoorden het ge
sprek.
Alli sprong in haar wit kleedje de
kamer binnen. Liefkoozend vlijde zij zich
togen haar vader aan.
Hij nam haar in zijn armen en streek
minzaam met zgn vingers door haar lok
ken.
„Wel, mijn lieve kleine wildzang, van
waar en waarheen?"
„Ik wilde zoo gaarne eens even bij u
zijn en
Zij zag van ter zijde schalks naar Wou
ter. i
(Wordt vervolgd).
