No 36
Ponderdag 30 October 1034
39e Jaargang
Mtaiaai
liHia&d.
Bi-tikkers Exnltiianle*
BOSTERBAAN LE COINTRE
60ES
Bureaux: Lange Vnrststraaf 68—70, G»es
Te!.: Redactiemo. 11; Administratie 58
Postrekening No. 36000.
"Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. B.HUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
De Zeeuw
VERSBHIJNT ELKEN VVERKBAC
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse rtammmf0.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 re§eis f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
NAAR DE REVOLUTIE.
Uit ons Persoverzicht in het no. van
Zaterdag heeft men kunnen zien, dat in
den boezem der S.D.A.P., dat wil zeggen
de Sociaal-Democratische organisatie, ern
stige geschillen hangende zijn. Twee groe
pen zijn bezig zich te vormen, waarvan
men de cene zou kunnen noemen die
ran de sociaal democratie, de andere
die van de sociaal dictatuur.
Woord- of penvoerder der eene groep
is het Tweede-Kamerlid dr v. d. Waer-
den, die der andere groep is het Eerste-
Kamerlid Stenhuis.
Tan ouds heeft de S.D.A.P. haar kracht
gezocht in het parlementarisme, gesteund
door het algemeen stemrecht.
Vooral van dit laatste verwachtte men
de gouden toekomst voor het revolutio
naire proletariaat. Het zou de messias
zijn, die aan de menschheid de verlossing
brengen zou.
Het algemeen stemrecht; opereeren in
de regeeringskringeohet parlement ge
bruiken als volkstribune, als agitatiemid
del, teneinde langs dien weg te komen
tot de macht.
Vandaar een jagen naar de meerder
heid. De helft plus een was het ideaal;
en daarom moest aan alle stemmen even-
reel waarde worden toegekend. Wie hier
tegen opmerkte dat aan de stem van
een professor niet evenveel waarde moest
worden toegekend als aan die van een
landloopen, dien werd in. naam der ge
lijkheid het zwijgen opgelegd.
Doch het algemeen stemrecht, ook zelfs
met dat der vrouw incluis, bracht de
verwachte helft plus een niet aan deze
revolutionaire partijen.
Vandaar dat in 1918, en nog stelliger
in 1920 door mr Troelstra het troost
woord werd uitgedacht, dat men de stem
men niet meer tellen, maar wegen moest.
Een standpunt dat, blijkens diens ge
schrijf der laatste dagen, door den heer
Stenhuis, den voorzitter van het N.V.V.,
den leider der vakbeweging, gedeeld
wordt.
Immers'hij schreef in „Het Volk":
„Id het parlementarisme moge de stem
van de juffrouw, wier werkzaamheid be
staat in het driemaal daags uitlaten van
haar hondje, hetzelfde gewicht hebben
als die van den zwarten zwoeger in den
Limburgschen bodem, de laatste zal, als
hij tot het besef zijner beteekenis is ge
komen, niet bereid zijn van voor hem
noodzakelijke hervormingen af te zien,
omdat de juffrouw of twee van zulke
juffrouwen er tegen zijn."
Hier wordt derhalve de democratie
met haar macht van de helft plus een
losgelaten, en aangestuurd op de d i c -
t a t u m r der minderheid.
En wordt de mogelijk-lange weg van
geestelijke inwerking op de kiezers en
parlementaire arbeid prijs gegeven voor
den korteren weg van rechtstreeksch re
volutionair ingrijpen.
Stenhuis meent„dat in de toekomst
het zwaartepunt van den strijd veel meer
buiten het parlement zal liggen, dat par
lementaire en regeeriugsmacht niet alleen
bevruchtend moeten worden beïnvloed
door den strijd der massa in het be
drijfsleven, doch dat zulk een strijd bij
herhaling zal noodig zijn, om den weg
voor parlementairen arbeid open te
breken."
Stenhuis wil met alle kracht voeren
den klassenstrijd, onvermoeid en onver
zoenlijk. En dat waarom?
„Oj» tegenstanders te overtuigen helpt
de beste speech niet; een sterke voor
niets terugschrikkende' massabeweging zal
hen moeten bekeeren." Hij ziet een gevaar
in het streven van Van der Waerden,
„voor wie niet alleen een periode vail
rustige ontwikkeling schijnt te zijn inge
treden, doch die bovendien meent, dat de
klassenstrijd, voorzoover die niet gaat om
arbeidsvoorwaarden, maar om socialis
tische reconstructie, in het parlement kan
worden uitgestreden dat deze strijd
mild zal kunnen zijn en dat de arbei
dersklasse, langs den weg van het ver
overen der parlementaire meerderheid,
hare doeleinden zal kunnen verwezen
lijken."
De toch reeds zoo onzalige klassen
strijd, tot nog toe door de S.D.A.P. met
zooveel succes gevoerd, moet verscherpt.
Het is, aldus de heer Stenhuis.
„Het is misschien heel naïef van ons
dat wij de scherpste vormen van klassen
strijd noodzakelijk achten, maar wij: kun
nen het vertrouwen, dat socialistische
parlementsleden, wethouders, en ministers
in diplomatiek eb politiek gehaspel het
socialisme wel tot stand brengen, wan
neer «le kiezers slechts rood stemmen,
niet ieelen.
Wij zijn niet bereid het proletariaat
aan te raden van de invoering eener
bepaalde hervorming af te zien, als de
parlementaire meerderheid haar niet wil.
Het jttoietsu'iaat en de proletarische or
ganisaties hebben vooreerst geen andere
taak, dan door verse her ptenklas-
senstrijd de bourgeoisie te
dwingen de socialistische rekonstruc-
tie te aanvaarden."
En zijn partijgenoot dr v. d. Waerden,
die hem op dit punt tegenspreekt, bijt
hij toe:
„Het parlementaire werk moet in over
eenstemming met de organisatie der
massa geschieden. Of meent v. d. W.
dat een toestand mogelijk is, waarbij de
parlementaire fraktie beschikt over een
toestel met regulator, waarbij zij de deel
name der massa regelt al naar haar goed
dunken?"
Om hem vervolgens zijdelings te ver
wijten, dat hij „gelooft, dat de verkie
zingen, de wethouders en de ministers
voldoend zijn en he't proletariaat zelf in
zalig nietsdoen kan wachten op de zege
ningen, die de voornoemde funktionaris-
een zullen weten te verkrijgen."
En in het voorbijgaan nog een anderen
partijgenoot een knauw te geven: „als
de regeerders niet de arbeiders en hun
vakvereenigingen tegen zich in het harnas
jagen, zooals de Miranda het zoo voor
treffelijk kan."
De hier aangehaalde woorden kenmer
ken voldoende den aard van het ver
schil. Van der Waerden en wie 'tmet
hem eens zijn, willen rustig voortbouwen
aan het door 't algemeen stemrecht ver-
kregene. Stenhuis en de zijnen belachen
(nu reeds!) dat algemeen stemrecht met
zijn gelijkwaardigheid van stemmen, zijn
parlementair gepraat, zijn ordelijk voor
waarts streven. Den boel kapot, dat gaat
gauwer.
„Inderdaad, zonder geweldigen strijd
komen de Bedrijfsorganisatie en de So
cialisatie er niet, al beeldt een rasecht
parlementair als v. d. W. geworden is,
zich misschien in, dat ze door' parlemen-
naire redevoeringen zullen worden ver
wezenlijkt. Hij moet maar eens nagaan,
wat zijn schoone en degelijke redevoerin
gen er over in de Tweede Kamer hebben
uitgehaald. Ieder jaar hebben de tegen
standers er minder op gelet."
Het algemeen stemrecht is door onze
partij steeds bestreden geworden als een
handreiking aan de volkssoevereiniteit.
Zij heeft daartegenover steeds gesteld den
eisch van een kiesstelsel op den grond
slag van het kiesrecht aan gezinshoofden.
De tegenpartij heeft hier echter niet
aan gewild.
Zij heeft in deze nederlaag berust en
't algemeen stemrecht aanvaard, om den
strijd voor het huismanskiesrecht te blij
ven voeren. Dat zij 't in de laatste jaren
naliet, ontslaat haar echter niet van haar
roeping, al nemen wij gaarne aan, dat
in de gegeven tijdsomstandigheden andere
vraagstukken behooren voor te gaan.
Doch zoolang er dat stemrecht is, en
in de wet is vastgelegd, en derhalve
recht is, zal zij voor het in den weg
van dat recht verkregene waken; en waar
schuwen tegen „verscherpten klassen
strijd" en „revolteerende bewegingen" ge
lijk die door Stenhuis en zijn Vakverbond
gepredikt wordt.
Met belangstelling volgen wij; de evolu
ties der sociaal-democraten gelijk wij die
van de liberalen nu al zooveel jaren
hebben gevolgd. Ook zij zullen, gelijk
dezen, hebben te kiezen tusschen wet en
geweld.
En 't spijt ons dat wij 't ze§gen
moeten wij vreezen, dat hunne keuze
wel in de richting van dit laatste zal
gaan.
Het is toch een bekend feit dat op het
hellend vlak naar benedep niemand staan
blijft of kan omkeeren.
Het is ook hier de bekende mythe,
van de gezaaide drakentanden.
De Ambtenaarssalarissen.
Wij hebben getracht zooveel mogelijk
alle ambtenaars op de hoogte te stellen
aan de hand van het Bezoldigingsbesluit
omtrent hetgeen zij op 1 Januari a.s. van
hun salaris zullen moeten missen.
Toch achten wij 't niet ondienstig on
derstaand resumé, aan de Nederlander
ontleend, nog eens af te drukken.
Het onderscheid tusschen gehuwden en
ongehuwden, tusschen ouderen en jon
geren, is vergroot. De kinderbijslag is
verhoogd tot 3 pet. voor elk kind, jon
ger dan 18 jaar, tot een maximum van
f 200 en een minimum van f 50 per kind,
per jaar. Dte laatste twee periodieke ver
hoogingen (voor onderwijzers, de laatste
vier verhoogingen) worden alleen toege
kend aan gehuwde mannen, weduwnaars
en weduwen. Ambtenaren, jonaer dan
21 jaar, zullen voor elk jaar, beneden
den 21-jarigen leeftijd, f 100 missenkun
nen zrj (wegens den afstand) niet bij hun
ouders inwonen, zoo'blijft deze korting
beperkt tot éénmaal f100.
De thans in-dienst-zijnde ambtenaren,
voor zoover zij vóór 1 October 1924
zijn gehuwd of wèl kostwinner zijn, ge
nieten een persoonlijke toelage, ten einde
hun salaris te houden op ten minste 90
pet. van hun salaris volgens het te-
staande bezoldigingsbesluit. Deze amb
tenaren houden dus ook na 31 December
1924 het salaris, dat sedert 1 October
1924 door hen werd genoten. Deze per
soonlijke toelage, benevens de geheeie
kinderbijslag, dragen een tijdelijk karak
ter. Zij worden in het verschenen besluit
toegekend alleen voor het jaar J.925.
Dat in alle ambtenaars-harten tevreden
heid zal bestaan onderstelt niemand. Maar-
dat in menig ambtenaars-gezin groots
zorg en onrust, over wat het nieuwe
jaar weer brengen of nemen zou, gestild
is, daarvan kan de Regeering zich over-,
tuigd houden.
D:e financieele gevolgen van den ge
troffen maatregel zijn voor den buiten
staander niet zoo te berekenen; omdat
tegenover handhaving der 90 pet,, van het
oude salaris voor de gehuwden en kost
winners, een verlaging staat van de sa
larissen der ongehuwden. Indien wij ech
ter voor een oogenblik mochten aanne
men, dat hetgeen bespaard wordt door
hooger korting op de salarissen dor on
gehuwden overeenkomt met hetgeen noo
dig is voor de verhooging van den kinder
bijslag dan zou de totale besparing
.op do salarissen bedragen 10 pet. van
200 millioen of 20 millioen gulden, alzoo
ruim 6 millioen minder dan in de jong
ste millioenen-nota werd geraamd. Aange
nomen mag worden dat deze 6 millioen
door de hoogere opbrengst van de reeds
bestaande en de nieuwe middelen kunnen
worden gedekt.
ZANGERS
CARUSUL, 30 cent per doosje.
OE TOaVERPSSTILLE.
Eij Uw Drngcet.
Onverwoestbaar optimisme.
Mussolini heeft Zondag in een redevoe
ring te Busto-Arsizeo onder meer het vol
gende gezegd:
„Onze tegenstanders moeten wel be
grijpen, dat de huidige regeering stevig is
en dat ik nog steviger ben dan de regee
ring. Er zijn. in Europa landen, die voor
uitgaan, anderen die achteruitgaan. Wij
behooren tot degenen, die vooruitgaan en
indien men ons vijf of tien jaar in vrede
zou laten werken, zou Italië aan het hoofd
van de wereldbeschaving staan."
De Engelsche verkiezing.
De stemming begon gisteren reeds vroeg
en daar 'tweer 's morgens mooi was, wer
den 'n buitengewoon aantal stemmen in den
voormiddag uitgebracht. Hieruit wordt af
geleid dat het stemmenaantal groot zal
zijn, vooral waar de openbare meeninig
heftig beroerd is door de vraagstukken
die den kiezers zijn voorgelegd. Een an
dere factor waardoor een groote deel
neming aan de stemming waarschijnlijk
wordt, is het grooter aantal kiezers op
de nieuwe lijsten van dezen herfst, die
bij deze verkiezing dienst doen. Zoo goed
als ieder district heeft meer kiezers dan
verleden jaar en ofschoon de cijfers nog
niet vaststaan, schat men dat vier hon
derd twee-en-twintig duizend nieuwe kie
ners gerechtigd zijn aan deze stemming
deel te nemen.
De eerste minister bracht den dag van
gisteren, evenals de andere candidaten
in zijn kiesdistrict door. Hij is ietwat
uitgeput na zijn krachtige campagne en
heeft last van een lichte kwetsuur aan
zijn rechterhand, die verstuikt is tenge
volge van het handen geven aan zijn
geestdriftige aanhangers.
Asquith trad Dinsdagavond voor het
laatst voor zijn kiezers te Paisley op. Hij
werd bijgestaan door zijn dochter, die
verklaarde, dat indien haar vader werd
verslagen, hij zich niet meer als candi-
daat voor het parlement beschikbaar zou
stellen.
Te Londen en in verschillende distric
ten van waaruit berichten zijn binnen
gekomen is, ondanks het feit dat het we
der in den loop van den dag voortdurend
ongunstiger werd, buitengewoon druk ge
stemd. De op reusachtige schaal door alle
partijen en vooral door de anti-socialisti
sche pers gevoerde propaganda heeft haar
uitwerking niet gemist en veel onverschil
lige kiezers, die anders zouden zijn thuis
gebleven, hebben zich naar de stembus
begeven, in de meening, dat het er op
aankwam het land voor een bolscbewis-
tischen chaos te behoeden.
De brief Ta» ZinoTieff, ijverig door de
vijanden der regeering uitgebuit, heeft er
vooral toe bijgedragen bij vele ordelie
vende kiezers een soort anti-socialistische
paniek te verwekken.
Aan het conservatieve hoofdkwartier
zou men ongeveer de volgende cijfers
verwachten: conservatieven 355, liberalen
95, labourpartij 168, anderen 7.
In het liberale hoofdkwartier acht men
den vólgenden stand mogelijk: conserva
tieven 336, liberalen 141, labourpartij 134,
anderen 4. En in het labourkwartier geeft
men den volgenden stand: conservatie
ven 272, liberalen 104, labourpartij 232,
anderen 7.
Te Londen zijn omvangrijke maatregelen
genomen om het publiek zoowel in de
groote café's en restaurants als in de
cinema en op straat langs radiografischen
of anderen weg in kennis te stellen van
de resultaten.
Trafalgar Square, waar de resultaten
door middel van electrische lichtletters
worden aangekondigd, was weder het
verzamelpunt van een sinds de vroege
avonduren voortdurend aangroeiende men-
schenmassa.
De eerste uitslagen wijzen op een be
langrijke conservatieve overwinning in de
industrieele districten. Tot dusverre heb
ben de conservatieven 8 zetels gewonnen,
4 van de labours en 4 van de liberalen.
Men zie verder onder telegrammen.
Kristiania wordt Oslo.
Aan de gezanten van Noorwegen in
het buitenland is opdracht gegeven er
de aandacht, op te vestigen dat ingevolge
de wet van 11 Juni 1924 de hoofdstad'
van Noorwegen met ingang van 1 Ja
nuari 1925 Oslo zal heeten en dat de naam
Kristiania met 31 December officieel ver
valt.
Schandaal in Roemenië.
De correspondent van de Vossische Ztg.
te Belgrado verneemt uit Boekarest, dat de
openbare meening daar ter stede in de
hoogste spanning gebracht is door de
paspoortenvervalsching op groote schaal,
waarin de minister van binnenlandsche
zaken en diens staatssecretaris betrok
ken zouden zijn. Er zijn reeds vele per
sonen gearresteerd, waaronder twaalf af
gevaardigden van de regeeringspartij. Men
verwacht, dat liet geheeie kabinet demis-
sionneeren zal.
Korte berichten,
Naar de sowjet-bladen melden heb
ben 10.000 Tataren, die zich tijdens het
tsaristisch bewind in Roemenië en Bul
garije hadden gevestigd, thans aan de
sowjet-regeering toestemming voor terug
keer naar hun vaderland verzocht, in
verband met de moeilijke sociale en poli
tieke positie, waarin zij in die landenj
leven.
Volgens bericht uit New-York heeft
advocaat-generaal Stone verklaard, dat het
publiceeren der aanslagen in de inkom
stenbelasting door de bladen, zijns in
ziens, onwettig is. In verband hiermede,
zal een fcoetsproces tegen een dier bladen
worden begonnen teneinde een beslissing
van bet Opperst Gerechtshof te verkrij
gen.
De volkenbondsraad heeft inzake het
Engelscli-Turksch geschil een voorloopige
grens vastgesteld. De Engelsche en de
Turksche delegatie hebben dit voorstel
aanvaard.
Het verzoek van de Duitsche ambte
naren om salarisverhooging te bekomen,
werd door den minister van financiën,
met verwijzing naar de leege schatkist,
van de hand gewezen.
Te Bolton (Bug.) wilde gisteren een
aantal .kiezers een groep kinderen, bij
wijze van grap, in een groote auto naar
eert stembureau brengen. De auto sloeg
om, waarbij een kind werd .gedood en 10
werden gewond.
Churchill eeri der candidaten voor-
het Engelsche Lagerhuis heeft gisteren
uren lang zijn kiesdistrict rondgereden
in een rijtuig met tien paarden en ver
sierd met vlaggen.
Die postchèque- en girodienst.
Naar wij vernemen zal de Postehèque-
en Girodienst Maandag 10 November weer
in zijn vollen omvang in werking zijn.
Op het oogenblik zijn 70.000 rekening
houders aangesloten. Op 3 Nov. a.s. wordt
dit totaal tot 90.000 verhoogd, op 10
Nor. zal het restant, circa 113.000, in
den dienst kunnen worden betrokken. De
directeur, de heer Lazonder, zeide ons,
over het verloop zeer tevreden te zijn.
Alle posten worden vlot verwerkt en
klachten zijn er zoo goed als niet. Komt
een klacht binnen, dan wordt zij den
zelfden dag nog afgedaan.
In verhouding tot het aantal heropende
rekeningen is de dienst nogniet zoo
druk als vroeger, maar de directeur Ter-
trouwde, dat dit vanzelf in orde zal
komen. Wanneer de dienst goed blijft
werken, zal het vertrouwen vanzelf terug
komen. Voorts zijn er groote instellingen,
departementen en zaken, die óf hun boek
houding zoo hebben ingericht, dat zij
tot Januari nog buiten de Giro blijven óf
nog even de kat uit den boom willen
kijken. Vooral tegen Januari wordt een
groote toeneming verwacht. (Tel.)
Raden van Arbeid.
„De Nederlander" berekende het kos-
tenbedrag hetwelk door den Raad van
Arbeid gemiddeld wordt uitgegeven voor
eiken verzekerde, dat is f2.07 per jaar.
Een laag cijfer. Maar bij enkele Raden zijn
die kosten hooger; onder anderen Goes
f2.37; Apeldoorn f2.63; Hoorn zelfs
£2.88 en Tiel f2.92. Maar andere zijn
lager, b.v. Middelburg fl.65, Dordrecht
fl.74, Groningen fl.74, Sneek fl.76,
Hengelo zelfs f 1.60.
Het is bekend, dat de kosten der Raden
van Arbeid betaald worden uit de geïnde
premiebedragen, en de salarissen der
voorzitters uit 's Rijks kas. Ook dient
in aanmerking genomen dat sedert 1
Jan. 1923 een belangrijk deel van de
ongevallenverzekering door de Raden van
Arbeid wordt beheerd. Kwam hier nog bij
de hoofdleiding der ziekteverzekering,
zonder dat het kostenbedrag noemens
waard zou stijgen, dan zou nog meer
blijken hoe het geheim eener goedkoope
verzekering ligt in het samenbrengen van
alle takken der sociale verzekering
bij centrale organen, aan welke zekere
mate van zelfstandigheid wordt gelaten.
Het idee-Talma en tot voor enkele jaren
ook het idee-Aalberse, doch helaas, Talma
is dood, en Aalberse heeft zijn idee prijs
gegeven voor dat van Groeneveld, Pos-
thuma en Kupers.
De Ziekteverzekering.
Dr J. v. Bruggen, voorzitter van den
Raad van Arbeid te Dordrecht hoopt, zoo
als men weet voor de afdeeling Zuid-
Holland van Patrimonium, te spreken over
de Ziekteverzekering. Hij zal daarbij ver
dedigen de navolgende stellingen:
I. De ziekteverzekering moet als basis
van de sociale verzekering worden be
schouwd, zoodat een beslissing over deze
de geheeie sociale verzekering raakt.
II. Naar haren aard is de ziekteverzeke
ring met de invaliclitoits- en ouderdoms-
verzekering nauw verbonden, zoodat een
organische samenhang tusschen deze drie
verzekeringsvormen gewenscht is.
III. Niet alleen om historische redenen,
maar bovenal op grond van het eigen
karakter dezer verzekeringen is een sa
menkoppeling van ziekte- en ongevallen
verzekering ongewenscht.
IV. Invoering van collectieve ziektever
zekering verdient geen aanbeveling, daar
zij is: r-^
a. overbodig op grond van het feit, dat
binnen zeer korten tijd' vrijwel alle per
sonen, die onder deze verzekering val
len, toch individueel geregistreerd moe
ten worden
b. nadeelig voor de arbeiders, omdat
ten aanzien van zeer groote groepen
van arbeiders, geen zekerheid van uit-
keering zal bestaan;
c. uit sociaal opzicht verwerpelijk, wijl
hierdoor de in de industrie bestaande
tendenz tot selectie van oudere, zwakkere
en voor bepaalde ziekte gepraedisponeer-
de arbeiders wordt versterkt.
V. Een organisatie der ziekte-verzeke
ring door middel van bedrijfsverenigin
gen, die naast hun hoofdkantoren, plaat
selijke kantoren zullen behoeven, voert tot
oen administratief dure verzekering en
voert tot een minimum invloed der ver
zekerde' arbeiders, aangezien de directie
van het administratief orgaan practisch
de eenige is, die zeggenschap heeft en de
zaken regelt.
VI. Door de voorgestelde ziekteverzeke
ringswet zal het streven naar bedrijfsor
ganisatie en medezeggenschap der arbei
ders in de bedrijven op grond waarvan
men vele arbeiders tot een zich uitspre
ken voor de organisatie der sociale verze
kering in bedrijfsvereenigingen heeft ge
bracht juist in sterke mate bemoeilijkt.
VIL D!e ziektewet-Talma, die op korten
termijn in werking kan treden, omdat
hiertoe alleen noodig is het nemen van
een Koninklijk besluit, en bij welke, in
dien de oorspronkelijk door Minister Aal
berse voorgestelde wijzigingen worden
aangebracht op zeer eenvoudige wijze aan
rechtmatige wenschen tegemoet gekomen
kan worden, waarbij tevens, tot za
kelijke verbetering en administratieve
vereenvoudiging, de kring der verze
kerden kan worden gelijk gemaakt met
den kring der verzekerden volgens de
Invaliditeitswet, mag niet op politieke
gronden fatalistisch worden losgelaten.
Met alle kracht moet de arbeidersbewe-
