PAX
Mo 17
ilaandag 10 October 1924
S9e Jaargang,
WONDERLIJK -GELEID'.
HENDRIKSE Cos
boes.
WYBERT
Saiigalaist.
LINOLEUM
WAS
FEUVLMETON.
Coupons
Effecten
Vreemd Geld
Rekening-Courant
Deposito
««ie Assuranfiezaken
Correspondent voor M.-Beveland:
A. C. SCHIPPERS te KAMPERLAND
Uit tien Goeschen Raad.
Uw gezondheid
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Langs Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijxantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Antithese.
De antithese is uit den tijd.
En al was z.e het niet, uit den booze
is zie in elk geval.
Zoo luiden de attesten, afgegeven door
de politieke geneesheeren aan de over
zijde, nadat met pijnlijke nauwkeurigheid
de diagnose is gesteld.
Maar als het gaat om het b e w ij s van
de stelling, dan zijn het diezelfde raads
lieden weer, die z we r en bij de antithese.
.1 u i s t. z ij zijn de mannen, die met
kracht de antithese in het leven houden.
Let slechts op hetgeen zich nu pas weer
in den Raad van Dordrecht afspeelde.
Daar werd van sociaal-democratische
zijde sterke critiek geoefend op het feit,
dat de A.-R. burgemeester vergunning had
geweigerd tot het houden van een op
tocht met muziek op Zondag.
Het spreekt vanzelf, dat bij het debat
de politieke geestverwanten den rooden
broeder bijvielen.
En toen het voorstel werd ingediend
om bij motie de houding van den burge
meester af te.keuren, stemde gansch de
linkerzijde vóór de motie.
Met 15 tegen 13 stemmen, rechts te
gen links, werd ze verworpen.
De vraag is gewettigd, wie nu eigen
lijk degenen zijn die de antithese in het
leven houden.
Daarvoor mag worden verwezen naar
de zeer juiste opmerking, voor enkele
jaren gemaakt door den tegenwoordigen
Minister van Financiën in de Tweede Ka
mer bij de algemeene beschouwingen over
de Staatsbegrooting.
Niet wij stellen de antithese, sprak
de heer Colijn, wij stellen slechts onze
these. Maar g ij, die haar b e s t r ij d t,
die weigert u aan haar gezag te
onderwerpen, gij stelt de a n t i-these.
Zeer juist gezegd.
Wanneer de these, het rekenen met
een bijzondere openbaring, allerwege werd
erkend en beleden, zon van een antithese
geen sprake zijn.
De mannen ter linkerzijde zijn het dan
ook, die de antithese te voorschijn roe
pen en handhaven.
En dat ze dit voortdurend en eendrach
tig doen, bewijst hef Dordtsche geval voor
de zooveelste maal.
A
Al voor mekaar'!
Prof. van Embden heeft zijn rede in
't belang van de volstrekte weerloosheid
door haastige ontwapening ook te Zwolle
uitgesproken, en bij 't debat op de vraag
van een nuchteren hoorder of de professor
meende dat wanneer links bij de stem
bus zegeviert met het program „natio
nale ontwapening" of, wat hetzelfde is,
„geen man en geen cent", er, op die malle
leus een groep zou gevonden worden, die
de regeering zou durven aanvaarden.
De professor antwoordde te hippen „dat
uit de sociaal-dem., de vrijzinnig-demo
craten en de katholieken een meerderheid
zou gevormd worden, die met dit program
in zee wilde gaan. Wat de anti-revolutio
nairen, de christelijk-historischen en den
Vrijheidsbond betrof, die waren reddeloos
verloren".
All right dus. Het komt voor mekaar,
wil de professor zeggen. Deze generaal
van het toekomstige legerlooze leger kent
zijn Pappenheimer. Nederland is gered.
Doch, scherts ter zijde, de tijd zal wel
leeren dat dit zoo maar op eenmaal niet
gaat.
Zelfs in Rusland hebben de bolsjewiki
14).
Huiverend en sidderend van krampach
tige koude kwam Wouter bij1 de zijhen aan
„Moeder, hij. is ziek!" riepen zijn broers
en zuster verschrikt uit. Toen zij van
■haar verstelwerk opstond en hem aan
raakte, slaakte zij een luiden kreet.
llij verhaalde nu, wat er gebeurd was.
Ter nauwemood was hij in staat een sa
menhangend verhaal uit te brengen, zoo
klapperden zijn tanden.
Zijn moeder legde warme dekens op
zijn bed en Karei kleedde hem uit.
Toen zijn vader er bij kwam 'en alles
hoorde, ging hij geducht te keer, nu eens
tegen den Eenarm, die ook nog voor
anderen, die zelf gezonde armen hadden,
zijn leven op het spel zette, en dan weer
tegen bet onnoozele schaap, voor wie
zulk een koud bad wel eens heel goed
was: en later ook tegen de dienstmeisjes,
die de zaak zoo maar stilletjes hadden
laten afloopen.
..De Eenarm had het schoone bewust
zijn, een goede daad verricht te hebben,
wat voor hem belooning genoeg was;
en- bovendien deed hij de ervaring op,
dat atelfe zijn vader meer aan hem ge-
de praktijk dezer theorie van „geen man
en geen cent" niet aangedurfd.
Integendeel, zij wapenden zich steeds
sterker. Hun militairisme overtreft er in
gestrengheid dat van wijlen den Tsaar.
En hun vloat-revue in de Oostzee, laatst
gehouden, was overweldigend.
En niet alleen Trotski, ook Macdonald,
de Britsche geestverwant van de ver
wachte Nederlandsche vrijzinnig-democra-
tisch-roomsch-socialistische coalitie, denkt
allerminst aan ontwapening; veeleer <ian
militair ingrijpen.
Irak en Mosoel bewijzen het.
tegen Storage rentevergoeding
»rwiiJMiBMi»iiMWMiMii«wa«iWKiwBniinnB«nuiiww»««WMie
Het schijnt gewoonte te' worden, dat
■do raadsvergaderingen Ontaarden in
nachtveigaderingen. Althans, dit is nu
twee maal achtereen gebeurd. Waarschijn
lijk ligt de oorzaak hiervan in het gere
geld houden der avondvergaderingen (wat
weer te verdedigen is uit befzuinigingls-
overwegingen, omdat dan geen presentie
geld houden van avondvergaderingen (wat
tabele lengte der agenda's, wat alleen
door meerdere malen te vergaderen 'te
verhelpen is. Overigens behoeft het geen
nader betoog1, dat het urenlang vergaderen
tot middernacht toe, groote bezwaren met
zich brengt, welke we hier nu echter niet
willen gaan opsommen.
Ben belangrijk stuk werk is Vrijdag
avond "afgedaan, doordat de Raad aan
de gewijzigde bouwverordening zijln sanc
tie gaf. Die commissieleden, die tot deze
wijziging het initiatief namen en er zeer
vele uren aan besteedden, evenals de
andere heeren, die zich hierbij verdien
stelijk maakten, verdienen veel dank voor
hun omvangrijken arbeid.
Interessant was het debat over de bed
steden. Ook daarom, omdat van weers
zijden ware woorden werden gesproken.
Eenerzijds kan men te veel willen
regiementeeren. Ook is het volkomen
waar, dat een hygiënische levenswijze
hoofdzakelijk van de jnenschen zelf af
hangt. Vieze menschen zullen zelfs niet
zindelijk worden in een prachtwoning en
zindelijke menschen kunnen ook van een
kamer met bedsteden maken, wat er van
te maken is. t
Maar anderzijds is evenzeer waar, dat
hecht was, dan zijn liefdelooze 'woorden
het wel deden voorkomen.
Tamelijk laat trad een lieve, welbeken
de bezoekster de kamer binnen, zuster
Sophie. Zij had een weinig je versterken
den wijn. in haar hengsslmand-e en rustte
niet, voordat deze goed heet gemaakt en
door den zieke opgedronken was, wat
hem zeer verkwikte* en verwarmde. On-
dertusschen voegde zij. er bemoedigende
en troostende woorden van geloof en
liefde bij. Aan een. ziekbed was zij on
navolgbaar op haar plaats. Haar tegen
woordigheid alleen werkte reeds weldadig.
Even, nadat zij weggegaan was, werd
er opnieuw geklopt. Die kruidenier kwam
eens zien, hoe het er mede stond.
Hij 'had alles reeds van de zuster ge
hoord. En toen hij vertrokken was, kwa
men er nog voortdurend nieuwe bezoei-
kers opdagen. Al de buren en vrienden
verschenen achtereenvolgens- Allen moes
ten den Eenarm de hand geven en peg
gen, hoe blijde zij waren, dat hij er zoo
goed afgekomen was.
Het ging hem bijna als in zijn kindsche
jaren, toen iedereen hem eten en lekkers
bracht. Zijn goede daad werkte als een
;ademtocht der liefde, die de oude vriend
schap en goede verstandhouding weer
'aanblies en sterkte,
Niet hem alleen werd het wonderlijk
te moede bij al de onverwachte deatno-
de menschen dikwijls tegen zichzelf be
schermd moeten worden en dat de Over
heid hier een groote sociale en opvoed
kundige taak heeft. Ook gelooven wij
niet, dat er in ons goede stadje nog velen
'zijn, die cle bedsteden willen behouden
als slaapplaats. Als bergplaats voor ditjes
en datjes schijnen ze nog /wel gebruikt
te worden. Enfin, ze zijn nu voortaan
verboden bij nieuwbouw.
Over het plotseling aan den dag ge
treden tekort bij het grondbedrijf was de
fin. commissie niet best te spreken. Het
is ook nog niet zoolang geleden, dat in
dit blad een uitvoerig overzicht verscheen
van bateli en lasten van dit bedrijf, waar
in het ook heette, dat het er financieel
niet slecht voorstond. Maar het is duide
lijk, dat men geheel op de hoogte van
de finesses van het bedrijf zou moeten
zijn, om dit verschil in berekening te ver
klaren.
Eonigszins komisch was de loop van
zaken bij de stemming voor een lid van
de Commissie voor het grondbedrijf. Dhr
Crncq vroeg den raad dringend „om zijn
vroegere houding nu eens te laten varen"
(m.a.w. ook eens een sociaal-democraat
te benoemen) en ziedaar, hij' werd met
11 van de 13 stemmen als zoodanig ge
kozen. Geen .wonder, dat er even gela-
'chen werd!
De beide belangrijkste punten waren
aan 'het slot der agenda geplaatst. Het
ging daarbij n.l. om de bezuiniging en
wel Ie de bezetting van de gemeente-secre
tarie en 2e de verlenging van den werktij d
en die korting op de salarissen van geheel
het gemeente-personeel.
Vermindering van secretarie-personeel
schijnt niet 'beduidend te kunnen plaats
hebben. Daarvan waren blijkbaar B. en W.
de fin. comm. en de geheele Raad wel
overtuigd. Behalve dat een adjunct-com
mies den gemeente-dienst zal verlaten,
zal er van wijziging op de secretarie geen
sprake zijn. Notulen en begrooting worden
daar echter nu ook voortaan gereed ge
maakt, zoodat drukkosten daarvoor niet
of niet meer noodig zijn.
Die safariskwestie bracht meer tongen
in beweging (zelfs scheen een roode
vriend op de tribune zich niet buiten de
discussies te kunnen houden), maar toch
waren er verscheidene Raadsleden, die
zich maai' niet in de discussies mengden,
D|at laatste bracht gelukkig bekorting in
de besprekingen, maar toch zou waar
schijnlijk menigeen wel eens gaarne dhr
v. Poelgeest hebben géhoord. D|at iemand
als dhr Die Looff met de sociaal-demo
craten meestemde, om geen enkele ver
andering, van welken aard o-ok, in de
salarissen en werktijden aan te brengen,
zal wel niemand verwonderen. Men neme
ter alleen nota van, dat dergelijke men
schen den belastingdruk willen laten, zoo
hij is.
[Maar dat iemand als dhr v. Poelgeest,
die in Januari van dit jaar verklaarde,
niet te zullen stemmen voor de 8V2 pet
pensioenkorting, omdat hiji liever verder
ging en tot een algemeene salarisverla
ging wilde komen, nu, zonder verder
een woord te zeggen, stemde èn tegen
liet voorstel der fin, comm. èn tegen dat
van dhr Vienings, zie dat zal wel een
houding zijn, waarvoor men "tevergeefs
naar een verklaring zoekt.
De motiveering van B. en W'. maakte
overigens tegsnovér de zuivere logica dei-
fin .commissie een iet-wat poveren indruk.
Verbluffend was b.v. de redeneering van
weth. v. d. Bout, dat de loonsverlaging
aan de gasfabriek op de belasting geen
ming en belangstelling; zijn vader ging
het evenzoo.
„Dat had ik niet gedaent", sprak deze,
„dat zij zooveel opzien om hem zouden
maken. Ik geloof, dat, als een van de drie
anderen hetzelfde gedaan had als hij',
de deurklink niet zoo uit de «ene in de
andere hand zou zijn overgegaan".
En intusS'CÏien was hijzelf niet de laat
ste bij het bed van den Benarm, maar
vroeg hem dikwijls: „Hoe gaat het nu?"
en streek hem dan met de hand over het
heete voorhoofd. 1
Ben rijker loon had de levensredder
van het kleine meisje niet kunnen hebben
dan al die liefdeblijken. Zij' waren voor
lichaam en geest balsem en versterking,
en hielpen zijn krachtige natuur den klei
nen stoot gelukkig te boven komen.
Toen Karei zich dien 'avond ter ruste
begaf en zijn broeder als naar gewoonte
goeden nacht zeide, fluisterde hij den
Eenarm toe: „Wouter, ik heb lieden
avond, toen de eerste schrik voorbij was,
een gevoel gehad, alsof God ons de bood
schap wilde zenden, dat Hij! u op de
handen draagt".
VL
Het examen.
Op het schoolplein liepen en sprongen
de jongens vroolijk dooreen.
De les was pog niet begonnen. De mi-
invloed had, en dus als het ware niet
veel te beteekenen had. Alsof een verla
ging van den gasprijs den ingezetenen niet
even welkom is als een op het belas
tingbiljet.
Trouwens in breeden kring is men er
over verwonderd, dat B. en W. voor een
dergelijk eenvoudig voorstel van 1.0 pet.
werktijdvc'rlenging en salarisverlaging on
geveer 7 maanden hebben noodig gehad.
Velen dachten, dat B. en Wi., gezien den
langdurigen voorbereidingstijd, iedere
groep van roontrekkenden op zichzelf zou
den beschouwen, omdat er inderdaad
groepen zijn voor wie 10 pet. verlaging
heel wat meer te beteekenen heeft dan
voor anderen. Het soc.-democratisch ver
wijt, dar. liet 10 pct.-voorstel er een Is
van de domme schaar, moet dan ook niet
tot de fin. commissie, maar tot R„ en
W. gericht worden. Het verschil tusschen
fin. com. en B. en W. liep alleen over
den termijn van invoering'.
Tenslotte werd, gelijk de lezers uit
het verslag hebben gezien, een voorstel-
Vienings aangenomen, 0111 de verlaging
etc., met 1 Januari te doen ingaan. Bij'
de begrooting voor 1925 kan dus met
dit raadsbesluit rekening worden gehou
den.
Laten wij hopen, dat, eer 'het zoover
is, de belastingbetalende burgerij1 weer
niet wordt teleurgesteld. Dis belastingdruk
zoowel die naar het inkomen, als wat
aangaat de vele opcenten op de rijksbe
lastingen, is te zwaar, dan dat hij- nog
lang zon kunnen gelden.
Aan 'tslot der zitting nog een belang
wekkend woord van mr Goedbloed over
de ziekenhuiskwestie. Het bleek, dat het
hier ging over de vraag: particulier ini
tiatief of overheidszorg, terwijl er, blij
kens de vinnige uitlating van den sociaal
democraat 'Crucq,. aan de linkerzijde de
tegenstelling neutraal of confessioneel ach
ter gezocht werd. Het gevaar drejgt nu,
terwijl Goes tot heden m i s deeld was op
't gebied van ziekenhuiswezen, dat we
straks te ruim bedeeld worden.
3jGUuuaeEato^iooprr*u*irn«Mor^r-xr»<M*Mr>sTwnc;»i*ic»-®^»Newntn.rsuwotnriao
iiiiiiiiiiiiiTiïTïïmTiiiumiitiiiuiiiiiimiiuiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiimiiiifiiitmiiiiiiiimui
kunt li tegen de gevaren
van verkoudheid het beste
beschutten met de desin-
fecteerend en oplossend
werkende
TABUSTTEN
Groote CkCozen 65 Cts
iüi "U'ijf:"1 """||:''::ii!n.':iiiii;:i!niiii)iiiiimti'ni'"ii!i''i'iiiniiniiii)iniininiu»iiii)
Geestelijke inzinking.
In de Brusselsche „Standaard" ver
scheen van de hand van Pater Pauwels
O.P. een stukje, dat wel typeerend is voor
de geestelijke inzinking, die zich ook on
der de eenvoudige arbeidersbevolking
steeds meer openbaart:
,,'k Moest laatst overstappen te Has
selt", zoo schrijft Pater Pauwels. ,,'t Was
het uur, vóór in den avond, dat de trein
van het werkvolk moest binnenloopen.
Honderden „koolputters" stonden in
groep, vlak tegenover den trein dien ik
nemen moest, te wachten op het perron.
Een heel leger. Bij' 't zien van mijn wit-
zwart Dominicaansch kleed ging er een
gelach en gehuil op, alsof ik een aan te
nuten vóór het luiden der schoolklok
werden spelend doorgebracht.
De eerste klasse beproefde hare krach
ten nan een lang touw. Er waren twee
partijen; de eene trok aan dit, de andere
aan het tegenovergestelde einde. Die eer
Was er bij in het spel. Alles werd in
het Werk gesteld, om de tegenpartij yoort
te itrekken en plotseling ten val te bren
gen.
De gezichten waren door de inspanning
van het trekken rood gekleurd-; aller
oogen staarden naar het touw, of het
nog niet uit het evenwicht kwam en
naar eene zijde weggetrokken werd. Er
heerschte bij dit alles een spanning, als
of de gewichtigste belangen op het spel
stonden.
In de gang liepen de onderwijzers heen
en weer. Die hoofdonderwijzer bevond
er zich ook bij en sprak over het exa
men, waaraan heden de geheele eerste
klasse zou worden onderworpen.
De worsteling aan het touw trok ook de
opmerkzaamheid der onderwijzers. Zij
kwamen naderbij en slogen beide par
tijen gade.
De Eenarm was de eerste in de school,
en de eerste trok hij. ook met zijn hand
aan het touw. Met inspanning van alle
krachten drukte hij zijn voet tegen den
grond en zijn knie vooruit.
De onderwijzer zijner klasse fluisterde
houden bandiet was en ik terecht was ge
komen midden van een bende roovers of
onbeschaafde Congoleezen. Beschaafde
Congoleezen zijn heel wat deftiger,
'k Mocht het ondervinden twee dagen la
ter, toen ik een vijf-en-twintig echte Congo
leezen van Elisabethville ontmoette, die
op weg waren om loonopslag te vragen
na het ongeluk op de Congoboot voor-,
gevallen. Geen de minste spotlach op hun
zwarte lippen, geen enkel schimpwoord
op hun mond
De tegenstelling trof mij diep, en bitter
was ik er door teleurgesteld. Door zwar
ten geëerbiedigd, door eigen volk uit
gejouwd! Door onze bloed-eigen Vlaam
sche jongens!
Moest ik dezelfde Vlaamsche jongens,
in hun eigen thuis, bij vader en moeder,
of bij vrouw en kinderen ontmoet heb
ben, 'k ben overtuigd dat ze zich heel
anders hadden voorgedaan. Eer schuch
ter en bedeesd hadden ze hun klak tus-
sehen hun handen genomen en voor „Mijn
heer den Pater" zouden ze voornaam ea
beleefd geweest zijn. Och, neen, boosheid
is het niet. Ze zijn heel anders te huis
en op eigen bodem dan in groep en op
den vteeemde. Daar meenen ze schoon te
doen met te vloeken en te schreeuwen,
met lomp en plomp te zijnBehoort
dat zoo niet aan werkvolk dat van huis
weg is? Dat in-groep-zijn werkt aansteke
lijk en de eene meent den andere te moe
ten overschreeuwen. Dat is durven, dat
is groote-jongen zijn, dat is geestig zijn!
De eerbied voor den priester was toch
in vroeger dagen, en is nóg in 't gods
dienstige Vlaamsche land een karaktertrek
van den Vlaming. De Vlaming eert door
gaans zijn priesters. Voorzeker, er is iets
veranderd in het Vlaamsche land. De vro
me godsdienstigheid van vroeger isgroo-
tendeels verdwenen.
De strijd in China.
Volgens een uit Peking ontvangen tele
gram is Shanghai Vrijdag door de Kiang-
soe-troepen bezet. In de Chineezenstad
ontstond een paniek. De bevolking trachtte
te vluchten naar de vreemdenwijk, doch
werd daar door de Europeesche troepen
teruggeslagen.
De toestand is er ernstig, daar 5000
goed gewapende doch slecht gevoede man
schappen van het leger van Tsjekiang zich
hebben ingegraven langs de spoorlijn op
een kwart mijl van de Noord-Westelijke
grens der internationale nederzettingen.
Zij weigeren zich over te geven en onder
nemen plundertochten.
Uit Riga wordt gemeld, dat 25 bolsche-
wistische oorlogsschepen, dus practisch'
de geheele Russische Oostzeevloot, bevel
heeft gekregen, zich gereed te maken voor
een reis naar het Verre Oosten
Het vertrek der vloot werd binnen en
kele dagen verwacht.
De sovjetbladen in Moskou voorspel
len, dat Rusland zich voorbereidt op steun
Aan de Chineesche revolntionnairen', tot
vorming van een Chineesche sovjetrepu
bliek.
Graan en meel voor Frankrijk.
De ministerraad heeft een openbaar bu
reau voor de voorziening van Frankrijk
met broodgraan en meel ingesteld. In het
bureau zullen zitting hebben vertegen
met den hoofdonderwijzer. Hun blikken
vestigden zich op hpm.
Nu nog één ruk, met de uiterste
krachtsinspanning, de tegenpartij had
niet opgepast of was uitgeput. Er ging
een geweldig hoera op. D|e Eenarm en
de zijnen stonden als de overwinnaars
op het plein.
De onderwijzers glimlachten eens even,,
doch zeiden niets, maar liepen, daar
cTé schoolklok zich deed hooren, voor
allen de trap op. Vroeger had de onder
wijzer der eerste klasse Wouter nooit
zijn lof onthouden.
Hij voelde het onderscheid en rukte,
alsof hij daardoor den onaangenamen in
druk kon wegnemen, het lange touw
naar zich toe, om het terstond met een
zwaai Weer van zich af te slingeren.
In slingerende kronkelingen vloog het
dwars over het plein en kwam daarbij
zoodanig tegen het hoofd van een kleinen
scholier, dat hij op den grond viel.
Nu ontstond er een algemeene verwar
ring. De lagere klassen verzamelden zich
rondom den gevallenevan de ouder®
scholieren keerden velen terug, om naar
de oorzaak van het jammerlijk geschrei
te vernemen. Niemand Was 'in staat om
nauwkeurig te zeggen, wat er eigenlijk
gebeurd was en hoe het zich toegedragen
had.
t LWlordt vervolgd).
