39e Jaargang
No 8
Donderdag 9 October 1024
WOMDERLIJK GELEID.
Baitentai.
BliKülaul.
FEUiLLETON, -
Pijnen in Tanden en Kiezen verdrijft men door Mijnhardt's Sanaplrin-Tabletten.
1 rv-
Brukkeri-Expleitantan
OOSTERBAAN L LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraal 68—70, Gees
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 53
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUiJ, L. Burg. Tel. ne. 259
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
A b o n n e m e n t s p r ij s
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nammarsfOLOS
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
De Post.
In verband met de herdenking van de
stichting der Post-unie op 9 Oct. 1874
mogen de volgende herinneringen dienen.
Reeds in de oudheid bestond er re
gelmatig postverkeer. In Perzlë en ver
der toen bekend Azië geschiedde het door
snelle lo opeis, waarvan men in den Bij
bel, onder anderen in liet Boek Esther
lezen kan. Ook de Romeinen hadden een
zoodanige inrichting, doch daar had de
handel niets aan. Particulieren zonden
hun brieven door de hand van vrienden
of kennissen, denk aan de Brieven van
Paulus, en anderen.
In de 13e eeuw bij de opkomst der
Hanse kreeg men geregeld verkeer ten
dienste van handel en nijverheid, doch
slechts enkele steden maakten er gebruik
van. Eerst in 1516 richtte zekere Frans
van Taxis in Duitschland een geregelden
postdienst op, die zich weldra tot ons
land en Italië uilbreidde. Deze postdienst
heeft meer dan drie eeuwen bestaan en
onderging pas zestig jaar geleden wijzi
ging.
Wat den postdienst in ons land aan
gaat, deze geschiedde reeds in de zeven
tiende eeuw, eerst door koeriers, meest
voor staatszaken. Daarna ook voor par
ticulieren' waarbij de steden onderling
overeenkomsten sloten.
In 1810 kreeg men pas een geregelden
postdienst. In dat jaar verscheen een
„generale instructie", waarvan, enkele be
palingen thans nog van kracht zijn.
Wij noemen kortheidshalve slechts en
kele feiten en jaartallen uit de geschie
denis van liet postwezen.
Tot 1877 ressorteerde de post bij 't mi
nisterie van financiën, daarna bij dat van
Waterstaat, Handel en Nijverheid. In 1886
werd de afdeeling telegrafie' met die der
posterijen vereenigd onder beheer van den
hoofddirecteur J. P. Hofstede, die na
diens overlijden werd opgevolgd als di
recteur-generaal der Posterijen en Tele
grafie door den oud-minister van Water
staat J. P. Havelaar.
De postdienst is eerst volkomen ge
regeld bij de wet van 12 April 1850, die
't brievenvervoer tot Staatsmonopolie
maakte. Bij de wet van 22 Juli 1870 werd
door het geheele rijk een uniformport
van 5 cent ingevoerd, zoomede 't verzen
den van postwissels en het incasseeren
van quitanties. De wet vqn 15 April 1891
deed alle bestaande wetten der brieven-
posterij vervallen, met uitzondering van
die van '25 Mei 1880 (Spaarbank) en 21
Juni 1881 (Pakketpost) en is 1 April 1892
in werking getreden. De gunstige bepa
lingen dier wet liggen nog versch in ons
geheugen; onder anderen een verlaagd
briefport a 3 cent per 15 gram voor brie
ven, bestemd voor binnen een bepaalden
kring aanteekenen van brieven en pakket
ten met aangegeven geldswaarden, 'enz, He
laas, de oorlog en de malaise hebben het
brievenport, enz. aanmerkelijk doen ver-
hoogen.
Nu nog iets over de Post-unie, ter
herinnering aan welke van de gevels on
zer postkantoren de nationale vlag uit
hangt.
In 1874 werd te Bern een wereldpost
overeenkomst gesloten tusschen nagenoeg
alle landen van Europa, met Amerika en
Egypte. Daarna zijn nog een paar post-
congressen gehouden, namelijk in 1878
te Parijs, in 1889 te Lissabon en 'in
1891 te Parijs, met 't gevolg dat thans
zoo goed als alle landen der wereld tot
8). i
Het was tijd voor de school. Dat was
een blijdschap! D|e blijdschap gaf hem
vleugelen I
Spoedig bevond hij zich onder een
schaar van vroolijke makkers, die den
zelfden weg gingen.
„Wat heeft die voor een tasch?" vroe-
8en zij- „Zeehondenvel? Dat is echt
spul!"
Men kan niet gelooven, wat er niet al te
praten valt, wanneer men naar school
gaat en elkaar in twee uren niet ge
zien heeft!
In het drukst van het gesprek voelde
"outer zich even op den schouder tik
ken.
„Zoo, Wouter Rèck, hebt gij de boe
ken? En al een tasch ook?"
..Het was de onderwijzer van zijn
klasse. Hij nam Wouters arm in den
zijne en liet hem naast zich loopen.
«a zeer bijzondere onderscheiding.
Wouter liet heb met blijden trots de
boeken en de tasch zien.
„Nu, de schriften hebt gij' nog niet
noodjg, bet bord is voldoende, en boeken
hebt gij ook meer dan _genoeg. D.es te
beter, dan hebt gij ook voor het vervolg
deze Post-unie zijn toegetreden. In 't ver
keer met deze landen geldt een eenvor
mig, een overal-eender tarief.
Wat dit beteekent, zullen zij beseffen,
die nog den tijd hebben beleefd dat een
brief niet gefrankeerd werd door den af
zender. doch dat de adresseerde de vracht
betaalde.. Een 5 of 10 met rood potlood
op de buitenzijde aangebracht, gaf dan
't bedrag aan dat aan den besteller ifloest
worden meegegeven.
Ook wat den dienst bij de posterijen
aangaat is veel verbeterd en vergemakke
lijkt. Te Goes o. a. begon de Post haar
dienst in het huis op de Beestenmarkt,
thans bewoond door den heer v. d.
Brugge. In 't zijkamertje verrichtte daar
zestig jaar geleden de directeur. B. Mey-
link met den ©enigen besteller: H. En
ters, later bijgestaan door Schouwenburg
den destijds ongemakkelijken arbeid. En
pjjen had toen ook nog geen 8-urigen
werkdag, geen Zondagsrust, geen facili
teiten, zooals die thans bij de Posterijen
bekend zijn. Wij ontblooten even het
hoofd, wanneer wij aan die oude baan
brekers denken, die nu reeds ontslapen
zijn en den beteren weg voor hunne op
volgers en nazaten hebben geëffend.
Niet te haastig.
Een inzender in „De Stand." schreef
dezer dagen het slagen van de Indische
leening van 75 miljoen toe aan de ver
beterde economische omstandigheden, het
tot staan komen van wat op de Beurs
de depressie heet.
Dioch deze inzender had 'tmis. Het
slagen der Indische leening, aldus luidde
het antwoord der redactie, bewijst alleen
dat het vertrouwen terugkeert, zoodra de
begrooting sluit. .De Nederlanösche Rpct
leening van voor een paar maanden werd
niet ten volle volteeken d, hoewel de koers
van uitgifte nog beter was aan bij de
Indische leening. En voorts de in
komsten der burgers bedoeld zijn die
van Amsterdam, doch elders zal 'twel
niet minder zijn, d'cnk slechts aan onze
ambtenaren en den handeldrijivenden mid
denstand zijn sinds 1920 met ruim
30 pet gedaald. i
De politieke crisis in Engeland.
In het Engelsche lagerhuis beerschte
gisteren veel opwinding toen de vergade
ring begon, aangezien men een crisis-
debat verwachtte in verband met het af
gelasten der vervolging tegen Campbell,
den waarnemenden redacteur van liet
communistische „Workers Weekly" door
den procureur-generaal.
Sir Robert Home (conservatief) diende
een motie in, luidenddat de houding
van Z. M.'s regeering ten aanzien van
het instellen en later afgelasten van een
strafvervolging tegen den redacteur van
„Workers Weekly", de afkeuring van het
huis verdient. He beschuldiging was te
ruggenomen zonder behoorlijk onderzoek
en met zeer ongepasten spoed, zei Horne.
De procureur-generaal zeide, dat terwijl
de motie feitelijk ertoe strekte een blaam
te werpen op de regeering, hij zich niet
kon ontveinzen, dat het vooral een motie
niets meer noodig. Wees-nu zoo vlijtig,
dat gij gezwind vooruit komt!"
Van dien tijd af was er tusschen den
onderwijzer en den Eenaxm een harte
lijke vriendschap gesloten, zoo vertrou
welijk als zij in die omstandigheden
slechts wezen kon.
En zij breidde zich uit van trap tot
trap. Re Eenarm wist de eer op prijs
te stellen, dat zijn onderwijzers hem
vriendelijk gezind waren.
Hij werd de uitverkorene, die de ca
hiers van het schoonschrijven na afloop
van de les den onderwijzer hielp huis
waarts brengen. Menigmaal viel hem dan
nog een kop koffie en een boterham
ten deel. D;e onderwijzer hield hem soms
nog een poosje bij zich, liet hem aard
rijkskundige kaarten en fraaie platen van
steden en landen zien, en vertelde hem
daarbij allerlei wetenswaardige dingen,
die hij gemakkelijk onthield.
Werd er een uitstapje met de klasse
ondernomen dan behoefde de Eenarm
voor niets ie zorgen. Meergegoede mede
scholieren noodigden hem bij hun trom
meltjes, en de onderwijzer schonk hem
een glas schuimende melk.
Bevoorrechte scholieren, die door vlijt
en goed gedrag hun onderwijzers duur
zaam voor zich winnen, verheugen zich
gewoonlijk niet in de onverdeelde gunsten
hunner medescholieren. Die Eenarm
zoo heette Wouter onveranderlijk bjj
van wantrouwen in hemzelf was. Hij
dacht er niet aan verontschuldigingen te
maken. Als hij morgen zou moeten be
slissen over dezelfde feiten, waarvoor hij
in deze zaak was gesteld, zou 'hij in
zijn beslissing niets wijzigen.
Welk figuur zou ik hebben geslagen,
zeide spr., als ik een communist ging
vervolgen, die zich zoo verdienstelijk had
gemaakt voor het land? Ik zou, een man
vervolgen, die lvet beklaagdenbankje moest
binnenstrompelen. ..pindat zijn voeten in
den oorlog in dienst van den koning zijn
afgeschoten.
Sir John Simon (lib.) diende toen het
volgend amendement in:
Dat een parlementscommissie zal wor
den benoemd tot het stellen van een
onderzoek en het uitbrengen van verslag
aangaande de omstandigheden, die heb
ben geleid tot het aflasten van de vervol
ging, die onlangs door den chef van het
O. M. tegen Campbell was ingesteld.
Simon zeide verder dat het geen ge
ringe aangelegenheid was, als een pre
mier met allerlei gewichtige zaken aan
het hoofd, zich bezig hield met een ver
volging, door den procureur-generaal op
'touw gezet. Hij vroeg, of liet juist
was, dat de vervolging was afgelast in
verband met protesten van een groep
der partijgenooten van den premier.
Mac Donald verklaarde, dat als het
Huis een der twee moties aannam, dit
een einde der tegenwoordige
regeering zou beteekenen, Het
kabinet zou zijn ontslag vragen en dit zou
beteekenen het einde eener regeéring, dié
veel had bijgedragen voor de eer van het
land en voor de sociale stabiliteit.
Toen het tot stemmen kwam, is de re
geering verslagen.
D* motie van wantrouwen der con
servatieven werd door het lagerhuis ver
worpen met 359 tegen 198 stemmen. Daar
na werd echter het amendement der li
beralen, waaraan de regeering ook haar
lot verbonden had, met 364 tegen 198
stemmen aangenomen.
Op dezen afloop is wel het Schrift
woord van toepassing: „Een eepig zon
daar bederft veel goeds". Immers de val
van <le regeering is slechts te wijten aan
het geschrijf van één communist.
Korte berichten.
Het Engelsche ministerie van kolo
niën heeft uitvoerige berichten ontvan
gen over den orkaan, die op 28 Augus
tus de Engelsche Eilanden Boven den
Wind (West-Indië) geteisterd heeft. Het
aantal menschen dat er bij omgekomen
is bedraagt driehonderd^ en de aange
richte schade twee-en-een-lialf millioen
gulden. Op alle eilanden zijn het ineeren-
deel der bew'oners er treurig aan toe
tengevolge van de vernieling van hun
huizen. Maar dan 6000 hebben in het
geheel geen dak boven het hoofd.
Te Allahabad is weer een vecht
partij geweest tusschen Muzelmannen en
Hindoes. Er vielen drie dooden en een-
en-twintig gekwetsten.
Een bericht uit Peking zegt, dat
rebellen hebben gepoogd, een sneltrein
op circa 100 K.M. van de hoofdstad,
tot staan te brengen. Het gewapend gelei
de van den trein greep naar de wapens
en er volgde een gevecht, Waarin beide'
partijen verliezen leden.
iedereen, en het klonk niet beleeaigend.
de Eenarm was daarentegen de lie
veling zijner makkers, vroom, vrij, vroed
en vroolijk.
In zulke groote steden als Hamburg is
het niet te verwonderen, dat er in de
scholen menige verwaarloosde jongen
schuilt, die op zijn makkers werkt volgens
den regelEén schurftig schaap steekt
de geheele kudde aan.
En Eenarm behoorde tot de schapen,
die de geheele kudde verbeteren en in
toom helpen houden. Want hoe kloek
en wakker hij ook was, de doopzegsn
scheen niet van hem te kunnen wijken:
hij haatte het kwade en jaagde het goe
de na.
Karei beschouwde zijn veel jongeren
broeder met vreugde als zijn vriend en
makker, en wat hij bij het doopfeest
gezegd had, kwam hij ten volle na.
Toen hij' zijn broer Wouter voor het
eerst een nieuw' pak kleeren schonk, Was
het voor beiden een ware vreugdedag.
Frits werd niet ijverzuchtig. Hij w'as er
evenzeer al ieder ander reeds lang aan
gewoon, dat Karei het als de vervulling
eener belofte beschouwde, voor den Een
arm te zorgen.
i Op de eerste sport.
Het was weer een aiet zeer rerkwikke-
Oscar Torp, de voorzitter van de
Noorsche arbeiderspartij is gevangen ge
nomen. Hij moet vijf maanden gevangenis
straf ondergaan Wegens het voeren van
revolutionaire propaganda.
In de Borinage (België) is het tot
kleine botsingen gekomen tusschen sta
kende mijnwerkers en gendarmen. Er
heerscht .overal groote opwinding.
Het voor heden vastgestelde vertrek
van de Z. R. III naar Amerika is in ver
band met de ingekomen ongunstige weer
berichten van den Atlantischen Oceaan,
vooral van de Golf van Biscaye, tot Vrij
dag uitgesteld.
De uittocht der kapitalen.
Wij 'hebben een. paar (jagen geleden
onder reserve medegedeeld, dat in de
Belgische pers liet gerucht liep, dat de
Neaerlandsche en Belgische regeeringien
onderhandelingen voerden om te onder
zo,eken in hoeverre een uittoent der ka
pitalen in beide landen zal tegengegaan
kunnen worden. Die Msb. kan thans be
richten, dat deze mededeeling in kwestie
onjuist was, Wel werd deze maatregel
overwogen door voortvarende leiders van
de diensten van den fiscus, maar de re
geering zelf heeft de mogelijkheid van een
conventie op dat gebied nooit onder do
ó'Ogen gezien en zal dat vooreerst ook
niet doen.
De Neder 1 an d-Indi v 1 ucht.
Tiet weekblad „Het Leven" heeft aan
het Comité vliegtocht Amsterdam—Bata
via aangeboden een Rolls Royce-motor
ter waarde van f 12-000 voor het vlieg
tuig de F VII, onder voorwaarde, dat
de reis binnen een maand zal worden
voortgezet.
Naar- aanleiding van dit aanbod heeft
het persbureau Vaz- Dïas aan terzake
tot oordeelqn bevoegde personen- gevraag^
of bet mogelijk is, dat aan de gestelde
voorwaarden kan worden voldaan. Men
verzekerde de redactie, dat, als het toe
stel bijl het transport goed overkomt, er
ongetwijfeld een groote kans bestaat, dat
de reis binnen korter tijd dan een maand
zou kunnen worden voortgezet. Indien
echter, wat gevreesd wordt, de vleugel
gedemonteerd moet worden, duurt het
herstel op zijn minst eenige weken langer
en zal het veel moeite kosten binnen den
gestelden termijn gereed te zijn.
Hetze tegen minister öolijn.
Het liberale „Vaderland" voorziet in
de 'komende maanden een hetze teg|en
den Minister van Financiën, die bij zijn
aansturen op een sluitende begrooting
van zeer velen ©én niet licht te tellen
offer vroeg. Die hetze veroordeelt het
blad nochtans zonder eenige reserve.
Wij hopen dan ook, dat wat de vrijl-
zinnigen betreft, alle oppositie tegen
het ministerie in het algemeen en tegen
Galijn in het bijfe onder zal beginnen,
Inet de zeer duidelijke uitspraak, dat
wie daar ook gezeten had als minister
van financiën, evenveel gevoeligheid
zo-u hebben opgewekt als Colijh, ook al
had hij op andere wijze op een sluiten
de begrooting aangestuurd. Niet mag
vergeten worden, dat, toen Wibaut te
lijke Zondag in het kamertje van Reek
den metselaar geweest.
Karei was met zijn broers en zuster
na 'kerktijd wat buiten de poprt gaan
wandelen, om eens ©en luchtje te schep
pen. j
iVeel volk, zoowel in rijtuigen als te
paard of te voet, stroomde hen voorbij'.
Eenige als heeren gekleed© jongelieden
ontmoetten hen en poogden Karei, dien
zij van het werk kenden, op alle moge
lijke wijzen te bepraten om mede naar
een herberg te g|aan. Hiji bleef echter
standvastig en keerde spoedig met zijn
broers en zuster weer huiswaarts'.
Vad'er en moeder zaten in de kamer
biji elkander, de laatste in droevige stem
ming, met de handen voor het gelaat,
de eerstgenoemde vol wrok en woede.
Want hij Rad zooeven van een zijher
kameraden vernomen, dat het arbeids
loon verlaagd zou worden.
„Wij staken 'twerk en nemen er geen
genoegen mede!" riep hij!, een zwaren slag
op de tafel gevend.
Karei was op een ander werk en bij
een anderen meester werkzaam- Hijl bad
ook reeds geboord, dat er een vermin
dering van loon te wachten was; maar
hij nam de zaak kalm op en sprak zijn
vader vriendelijk toe.
„Zoo wij maar allen geld verdi endden",
merkte deze na veel over en weer praten
op. „GjÜ geeft voor den Eenarm zoo-
'Amsterdam als wethouder van ffnancië*
de salarissen der gemeenteambtenaren
verminderde, hijl direct .uit eigen partij
(het verwijt te hooren kreeg, dat hij
niet anders deed dan Oolijn. De strijd
kan trouwens niet loopen over het
materieele, omdat iedere staatsman, die
zich zijn verantwoordelijkheid bewust
is, er voor terug moet deinzen den
kiezers het absurde denkbeeld te sug-
gereeren, dat een ander minister geen
zware offers van de Nederlandschè na
tie zou hebben moeten vragen.
Een millioen „verdiend".
Het „roode" Vakverbond (N.V.V.) is
thans achtmaal millionair en protst en
trotst daar op als een geboren O-W.-cr,
schrijft „Fr. Dgbld".
Neen, ik zuig 'tniet uit m'n „kapita-
listisohen" duim.
Stenhuis heeft het zelf gezegd.
Zondag, in Den Haag, op de bakkers
gezellen vergadering. Ik schrijf 'taf uit
„Het Volk".
„Het vermogen der moderne vak
beweging is in 5 jaar gegroeid van
!3 tot 8 millioen".
Is dus een millioen per jaar. Vopr
menige „kapitalistische" kongsi© om van
te watertanden.
Openbare v e rk o o pt i n ge n.
Die Middenstandsbesturenbond te 'sGra-
venbage heeft zich tot den Minister van
Justitie gewend met een verzoek van
Rijkswege te bevorderen, dat het bq
voortduring, onder allerlei voorgevens,
houden van openbare verkoopingen, wor
de tegengegaan. D'e Bond voldoet hier
mede aan tot het bestuur gerichte w'en-
schen uit het meubelvak en den rijwiel
handel. Bedoelde verkoopingen worden,
vooral in de Residentie, veelvuldig .ge
houden. Nu eens wegens faillissementj
Wegens vertrek naar Indië; door sterfge
val, enz. De bond zou gaarne zien, dat ten
aanzien van dergelijke veilingen een uit
officieele bescheiden samengestelde ver
klaring aan bevoegde autoriteiten Werd
overgelegd. Op deze w'ijze zullen naar
het oordeel van den Besturenbond, aller
eerst deurwaarders, notarissen, make
laars zich wel wachten, hun diensten
te verleenen indien de ingebrachte goe
deren niet inderdaad „veiling"-goederen
zijn.
De politie en de straat-
Prostitutie.
In de RK. Politieambtenaar schrijft de
Amsterdamscbe correspondent:
De 11 Aug. 11. gehouden zitting van
het kantongerecht g;af voor het prestige
van de politie opnieuw een verheffend
schouwspel te zien.
Een agent van politie had tegen een
vrouw proces-verbaal opgemaakt wegens
overtreding van art. 256b der Alg. Pol.
Verordening (het stilstaan of zich heen
en weer bewegen in de nabijheid van
huizen, waar men gelagen zet).
Nadat de E Achtbaxe heer kantonrech
ter (mr Höfelt, die al meer gesignaleerd
is) de beklaagde, en daarna den verba
lisant ter zake het ©en en ander had
gevraagd omtrent het verloop van de
overtreding, richtte hij het woord tot den
agent en vroeg: mag dat .niet? Eu ter
wijl Z-E-A. de dame wegstuurde, gaf
hij met een dik, rood potlood een paar
flinke, vette strepen dooi' het opgemaak
te proces-verbaal en sprak hierbij de vol
gende woorden: Ik leen me er niet voor.
Schrijf het maar gerust in de krant, daar
heb ik maling aan. Ik vind het niet fair
II I Mwn—a
veel uit, en ik hoop het nog te .beleven,
dat- er iets van hem wordt. Wij! mogen
hem den kost geven zooveel wijl willen,
het komt ten laatste toch uit op hetgeen
ik van den beginne af gezegd heb!''
Wouter had een tijdlang' als in een
schoenen droom voortgeleefd. Alles was
hem gemakkelijk gevallen, niets had hem
'ontbroken, door de gunst der menschen
werd 'hij' 'gedragen. Als een ijskoude wa
terstraal viel het woord zijns vaders hem
op het hart, zoodat het ineenkromp en
in wanhoop als een wegstervende vlam
plotseling stildreigde te staan.
Karei had werk genoeg om hem te
troosten. Zijn mohder deed het hare. Ook
Frits en Marie betuigden hem hun liefde,
terwijl hun vader zijh toom en zijn roes
uitsliep.
Wouter meende, dat hij nog nooit zul
ke bange dagjen doorleefd had als de
nu volgende. Zijn vader bejegende hem
wel weer op vriendelijke wijze. Zijn har
de woorden deden hem leed. Hij was
zichzelven, als hij) beschonken was en
er hem dan iets in den weg kwam, dik
wijls niet meester. Maar diep in het hart
van den Eenarm zat een doorn# die
nacht noch dag er konden uittrekken.
(Wordt vervolgd).
