PAXOLfS
Maandag 25 Augustus 1924
BimiaM.
Mesland.
A
De Zeeuw
Pijnlijk.
Krachtig is door de A.R. Partij het
pleit gevoerd voor de wederinvoering van
de doodstraf.
Weldadig deed dan ook aan de fier
heid, waarmee het Program van Actie
voor de Kamerverkiezing van 1922 de
zen eisch aldus formuleerde in 5,
sub a:
„Herstel van het recht der Overheid
om den moordenaar aan het leven te
straffen."
liet behoeft dan ook niet te bevreem
den, dat bij zoo stellige uitspraak van-'
wege 'de A. R. partij met belangstelling
wordt kennis genomen van het standpunt,
dat Prof. Mr Zevenbergen ten aanzien
van de wederinvoering der doodstraf in
neemt, blijkens zijn pas verschenen „Leer
boek van het Nederlandsche Strafrecht".
Hoe verdienstelijk deze arbeid in z'n
geheel mag heeten, op dit punt stelt
het bepaald teleur.
„Naar onze opvatting, aldus de Hoog
leeraar, „is het zeer' twijfelachtig of de
doodstraf weer in eere dient 'te wor
den hersteld. Dat de invoering van de
doodstraf een onze staatsgemeenschap on
voorwaardelijk bindende religieuze of ze
delijke eisch is, niet alleen als inhoud
der strafbedreiging, maar ook als exe
cutie, is o.i. niet zoo overtuigend aange
toond, als veelal door sommige voor
standers der doodstraf wordt beweerd.
Ook aarzelen' wij om zonder meer uit
te spreken, dat de noodzakelijkheid der
doodstraf voor de handhaving van het
recht en de eerbiediging van het rechts-
gezag in ons land voldoende is ge
bleken. In ieder geval zouden wii de
invoering van de doodstraf, stel, ze vond
voldoende steun in wat men de volks
consciëntie noemt waarvan echter ten
onzent vooralsnog geen sprake is
en stel' verder, dat de 'doodstraf niet
kan worden gemist, toch alleen bii een
alternatieve strafbedreiging bedreigd wil
len zien. De doodstraf voor een delict
absoluut te bedreigen, schijnt ons niet
gewenscht. Weliswaar wordt daardoor op
den rechter een zeer zware verantwoor
delijkheid geladen. Maar dit lijkt ons
toch nog verkieselijker, dan dat de wet
gever a priori, zonder dat 'acht mag
worden geslagen op de individueele ge
aardheid van het geval, de doodstraf
schematisch bedreigt."
Van den Hoogleeraar aan onze Gere
formeerde Hoogeschool, wiens taak het is
het strafrecht te bezien onder het licht
der Calvinistische beginselen, hadden we
een eenigszins andere uiteenzetting ver
wacht.
In het betoog moge men bii iederen
regel bespeuren den scherpzinnigen jurist
en den behoedzamen practicus, de anti
revolutionair mist hier een andere, nog
waardevoller eigenschap.
In steê van twijfel omtrent de wensche-
lijkheid van herstel deT doodstraf had
hier moeten worden gehoord een woord
van stellige beslistheid.
In steê van- het eenzijdig wijzen op
practische overwegingen had hier moeten
worden geduid op den absoluten eisch
van het goddelijk gebod.
Zonder aarzeling, maar zeker en be
slist, gaf Dr Kuyper aldus zijn mee
ning aan:
„Moord, met voorbedachten rade, zon
der eenige de minste omstandigheid die
verlichten kan, moest dan ook, we aar
zelen niet dit uit te spreken, steeds en
onverbiddelijk met den dood van den
bloedvergieter gestraft worden, zonder
dat zelfs de gratie ooit ten regel
deed worden, w'at naar recht en billijk
heden steeds als uitzondering is
bedoeld."
In dit getuigenis klinkt bezieling, er ligt
de gloed van het beginsel over.
Het andere bevreemdt niet alleen,
maar doet pijnlijk aan-
Het gebruik van gifgassen.
In het rapport van de commissie van
den volkenbond, benoemd om een onder
zoek in te stellen naar de uitwerking van
ontdekkingen op scheikundig gebied vóór
toekomstige oorlogen, wordt de mogelijk
heid uiteengezet van het gebruik van gif
gas en het verwekken van ziektekiemen-
Een afschrift van dit rapport is te Londen
ontvangen.
He opzet is om een zoo groot moge
lijke bekendheid te geven aan de ver
schrikkelijke mogelijkheden van een toe-
komstigen oorlog en aan de openbare
meening van de geheele wereld de uit
werking te toonen, die zou worden ver
kregen door de meest krachtdadige ver
nielingsmiddelen, die den modernen oor
log door de moderne wetenschap worden
verschaft.
Een treffende beschrijving wordt ge
geven van een gifgasaanval op een stad
in de toekomst. Het gas, dat gebruikt
zou worden, zegt het rapport, zou niet
noodzakelijk er een moeten zijn, dat de
menschelijke wezens slechts tijdelijk
machteloos zou maken, daar toch het
doel zou zijn om een verdere geschikt
heid tot den aanval te belemmeren of te
vernietigen. Bij het begin van den laat-
sten oorlog waren er ongeveer 30 ver
stikkende gassen hekend, terwijl e r
thans meer dan duizend be
kend z ij n.
Ofschoon de zeer ernstige uitwerking
op onbeschermde menschen kan wor
den beperkt door gepaste beschermende
maatregelen, moet het vraagstuk van de
bescherming van de burgerbevolking nog
worden opgelost.
Dreigende hongersnood.
Volgens bericht uit Christiania heeft
Nansen, 'toen hij rapport uitbracht over
de werkzaamheden van het comité tot
hulpverleening in Rusland verklaard, dat
hij aan verdere hulpactie in Rusland niet
wenscht deel te nemen. Dit standpunt
wordt ook ingenomen door de Amerikaan-
sche hulporganisaties- Aanleiding tot dit
besluit is, dat de sovjets, ofschoon nu
duidelijk een nieuwe hongersnood dreigt,
voortgaan met den export van groote hoe
veelheden graan, om zich aldus geld te
verschaffen voor communistische propa
ganda in het buitenland en vooral in die
staten, die voor Rusland hulpacties orga-
niseeren.
De president van den Duitschen Rijksdag.
Behalve de onhebbelijkheid der commu
nisten is Vrijdag nog iets bevestigd: de
buitengewone onbeholpenheid van presi
dent Wallraf. Bijna al zijn zinnen tijdens
hel incident begonnen met: Ik ben niet
in staat
Algemeen was na de zitting het. verlan1
gen in den Rijksdag: Loebe, keer terug!
Algemeen was men van meening, dat deze
president, die al weer had getoond dat bij
moeilijke situaties niet kan beheerschen,
zoo spoedig mogelijk moet aftreden.
Rijksdag-zitting.
Dr Marx is Zaterdag nu toch aan het
woord kunnen komen. Hij zei o.a.: Wij
staan voor een ernstig alternatief. Wat
zijn de gevolgen voor ons volk en de
industrie bij wel en hij niet -aanvaarden?
Wij kwamen tot het besluit, dat de
Londensche conferentie een kans bood
als vermoedelijk nimmer zal terugkeeren-
Een afwijzen der te Londen gesloten ver
bintenissen zou Amerika doen besluiten,
zich terug te trekken, hetgeen voor Europa
onafzienbare treurige gevolgen na zich
zou sleepen- Het is mijn hoogste vader-
landsche plicht, dit den partijen goed on
der het oog te brengen.
Wie het, voor zijn geweten en voor het
Duitsche volk durft op zich nemen, thans
de besluiten der Londensche overeenkomst
te verwerpen, heeft den ernstigen plicht,
terstond een anderen weg te wijzen ter
redding van land en volk en ter bevrij
ding van de bezette gebieden.
Korte Berichten.
Het geschil in het bouwbedrijf in
Engeland is thans geregeld, daar de arbei
ders de voorwaarden der werkgevers heb
ben aanvaard.
De te Boedapest gearresteerde Foer-
ster, die er van wordt verdacht een der
(moordenaars van Erzberger te zijn, is ge
confronteerd met twee Duitsche recher
cheurs, die daarvoor naar Boedapest zijn
gekomen. De rechercheurs meenen in
Foerster den 31-jarigen koopman Hein-
rich Schultz te herkennen. De gearresteer
de werd ter beschikking gesteld van de
Hongaarsche justitie.
De „Tribuna" schat de schade, die
in de omstreken van Lago Maggiore ten
gevolge van de onweders en de aardver
schuivingen is aangericht, op drie hon
derd millioen lire.
Tengevolge van de stormen der laat
ste dagen is een deel van Bristol onder-
g-eloopen. In sommige huizen in de bui
tenwijken staat het water tot de eerste
verdieping. Huisraad en piano's drijven
op de golven „als wrakstukken op zee"-
Te Stapleton is een jongen van 8 jaar bij
het baden in de rivier door den stroom
meegesleurd en verzw-olgen.
Een brand, die in het Noorden van
Londen uitbrak en die een vernis- en
oliefabriek in de asch legde, heeft aan
twee brandweerlieden het leven gekost.
Zij werden onder een instortenden muur
bedolven.
Uit bet gouvernement Astrakan (Rus
land) komen berichten over een sterke
toeneming van het aantal pestgevallen al
daar. Men vreest voor het uitbreken van
een epidemie.
In een voorstad van Berlijn is het
op een vergadering tot een botsing geko
men tusschen communisten en leden van
de rijksvlag zwart-rood-goud, waarbij 15
lieden zwaar gewond zijn.
De seismoloog Tazaemon Nakamoera
is na uitgebreide onderzoekingen tot de
gevolgtrekking gekomen dat binnen af-
zienbaren tijd weer een hevige aardbeving
een groot.deel van Japan of den omtrek
van Japan moet treffen.
In de Fransche kamer duurden Za
terdag te middernacht de debatten nog
voort. De dag werd vooral gekenmerkt
door een groote rede van Louis Marin,
iemand van de oppositie.
,D; e vlag weer uit!
De Minister van Biunenlandsche Za
ken heeft aan den burgemeester van
Zaandijk medegedeeld, dat liii geen ter
men aanwezig acht om het besluit van
B .en W. aldaar, strekkende om op
den verjaardag van de Koningin op het
raadhuis weer te vlaggen, te vernietigen.
Nederlandsche torpedoiagers.
De „Times" meldt, dat de Nederland
sche Regeering besloten heeft een aantal
torpedoboot jagers te doen bouwen en
daarvoor onlangs teekeningen gevraagd
heeft aan eenige firma's in Engeland.
Frankrijk, Duitschland en Amerika, die
speciaal dergelijke oorlogsschepen bou
wen. Na een nauwkeurig onderzoek,
meldt het blad, werden de ontwerpen
van de firma Yarrow and Co., te Scot-
stown gekozen. De torpedobootiagers zul
len nu op verschillende Nederlandsche
werven gebouwd worden onder toezicht
van de bovenbedoelde firma. Na infor
matie tor plaatse deelt het „Hbld." mede,
dat dit bericht slechts ten deele juist
is. Inderdaad zijn bij buitenlandsche fir
ma's voorloopige plannen aangevraagd
voor den bouw van twee torpedoboot-
jagers, waarvoor de gelden in de aange
nomen begrooting al waren gevoteerd.
Uit deze voorloopige plannen is dgt van
de firma Yarrow and Co. Ltd. gekozen,
waarna deze firma opdracht heeft ge
kregen haar voorloopig plan uit te wer
ken. Wel is bepaald, dat 'de schepen
op Nederlandsche werven zullen worden
gebouwd, maar opdrachten zijn nog jiiet
verstrekt.
.VanVisscher tot sigarenmaker
Nog niet zoo heel lang geleden wer
den vanwege de groote werkloosheid on
der de tabaksbewerkers en het tekort aan
geschoolde bouwvakarbeiders, eerstge-
noemden opgeleid tot mets,elaar en tim
merman. De resultaten waren niet schit
terend-
Thans zien we onder den druk der
tijdsomstandigheden weer een ander ver
schijnsel. Reeds jaren heeft men op Urk
met groote werkloosheid te kampen on
der de yisschersbevolking. De vooruit
zichten voor deze menschen worden bij
de naderende inpoldering der Zuiderzee
steeds slechter. Op den duur bleek, dat
steunverleening en werkverschaffing niet
afdoende waren, en na veel voorbereidend,
werk zullen thans visschers, de jonge
ren dan, tot tabaksbewerker worden be
kwaamd-
De getroffen regeling moet hierop neer
komen, dat de lieeren Sollie te Kampen
zich tegenover de gemeente Urk verbon
den hebben, gedurende 3 jaar elk jaar
een 50 jeugdige ingezetenen in opleiding
tot sigarenmaker te nemen. Een groot
gebouw op Urk is in eigendom aan de
genoemde heeren overgegaan. Het ge
meentebestuur van Urk is verplicht voor
ejken leerling een bedrag te geven, dat
moet. loopen van f 23 per week in het
eerste opleidingsjaar tot f 6.50 in het
derde jaar. De firma daarentegen moet
Weer aan alle leerlingen een geregeld
\opklimmende belooning geven.
Allerlei.
Met ingang van 1 September zal bij
ministerieel besluit langs het tolkantoor
Santvliet de invoer in België weer toe
gelaten zijn van Nederlandsche herkau
wers, met uitzondering evenwel van
melkkoeien en hoogdrachtige koeien en
vaarzen.
i De toestand van den Nederlandschen
gezant te Londen, Jhr de Marees van
Swinderen, die bij het ongeluk te Deal
zijn sleutelbeen brak, is goed vooruit
gaande. De gewonde lijdt veel pijn, maar
indien de beterschap zoo blijft voort
duren, dan zal hij spoedig hersteld zijn-
Zaterdag 30 Aug. brengt H. M. de Ko-