Ho 373
Donderdag 3! Augustus 1934
38e «Jaargang
Buitsnlani
Je tellingen van Lucerna.
A
Drukkers-Exploitanten:
0OSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorstsfraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHIIIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers10.05
Prijs der Advertentiën:
iregels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
twee grondpeilers.
De Sociaal-Democratie.
Wat is zij en wat wil zij.
Het is niet zoo gemakkelijk op deze
vraag een kort en tevens afdoend en
niet al te onvolledig antwoord te geven.
Er is ook op dit gebied veel verwar
ring, we ontmoeten allerlei onjuiste en
onzinnige voorstellingen, met als onver
mijdelijk gevolg, dat liet steeds moeilijker
wordt, op de vraag of een Christen zicii in
de S. D. A. P. kan laten inlijven, behoor
lijk antwoord te geven.
Vooral de Soc. Democraten zelf staan
hier schuldig. Wanneer zij bij politieke de
batten in Raden en Volksvertegenwoor
diging hun standpunt verdedigen, of wan
neer zij met name in verkiezingsdagen
het land doortrekken om de Christelijke
arbeiders te lokken achter het 'roode
vaandel, dan doen zij niet de minste
moeite van hun socialisme een duidelijke
Voorstelling te geven.
Met angstvalligheid wordt meestal ver
meden op de diepere beginselen in te
gaan.
Gewoonlijk bepaalt men zich tot de
voorstelling alsof het Socialisme niets an
ders bedoelt, dan om aan de maat
schappelijke wanverhoudingen die ieder
een kan waarnemen, een einde te maken
en het kapitaal en de productiemiddelen
te brengen in handen van de gemeen
schap, waartegen naar het dan heet ook
een belijdend Christen geen bezwaar kan
maken.
Deze voorstelling is echter wel wat
al te onschuldig en oppervlakkig.
Om een juist inzicht in deze zaak te
krijgen is het van het hoogste belang dat
wij niet alleen letten op het optreden der
Soc. Dem. naar buiten, op hunne levens-
practijk, op wat hunne voormannen sme
ken en schrijven, maar dat wij in de
allereerste plaats letten op de beginselen
die aan de Soc. Dem. beweging ten
grondslag liggen.
De beginselen, daarop komt liet in de
eerste plaats aan.
De beschouwing van de maatschappii
en van het sociale vraagstuk kan en
mag niet worden losgemaakt van de die
pere beginselen en van de levensbeschou
wing die men aanhangt.
Het ideaal waarnaar men op maat
schappelijk gebied streeft is en moet zijn
de vrucht van een levensbeschouwing.
Door dié beschouwing Wordt beslist
waarom men in een bepaalde richting
stuurt, welke idealen men najaagt en met
wat voor middelen men w'il trachten zijn
doel te bereiken.
Iemand die niet in het bestaan van een
almachtig God gelooft, zal ook met Gods
wetten en ordinantiën niet willen re
kenen, terwijl wie God erkent, als opper
machtig Souverein in de eerste olaats
zal vragen wat God van hem ook op
maatschappelijk gebied eischt.
i
Br heerseht in socialistische kring'en
.gToote verwarring. Ook in het roode kamp
ontmoet men verschillende stroomingen,
er zijn meer p'ractische en meer theore
tisch aangelegde socialisten, men heeft
de Marxisten en de z.g. revisionisten.
Hoe onderling echter ook verdeeld, allen
zijn het hierin eens, dat ze er zich op
beroemen trouwe volgelingen te zijn van
bun grooten leermeester Marx.
Men kan een bewust Socialist geen
grootor beleediging aandoen dan door van
hem te zeggen, dat hij de Marxistische
beginselen heeft losgelaten en niet meer
zuiver is in de leer.
FEUILLETOï
■LiLl)
„Houdt moed, dappere mannen I" riep
eensklaps een vreemdeling, dien wij later
zu en leeren kennen, en die zich eerst
sedert korten tijd bij hen gevoegd had.
ommigen hunner hadden zijn vermete-
i-tf1 Jn°?d reeds 0Pgemerkt; maar niemand
kende hem. En nog eens herhaalde hij:
„Houdt moed, dappere mannen; de brug
,,.notlp.'. Het zwaard van den Heere en
«irm Nog ééne wanhopige po-
en •met1 het zwaard in de vuist
mnp,j- ai°oet op het geweer baande de
gcledpren SH—Z1Ch e®n We^ d°0r de
wari-mo vlJands, die geheel in ver-
den n Wa,S gebracht. Houderden wer-
gezwolïen «i6 nin£ der bruS in den
IS m Tn geworpen, die hen met
konden ®s'eePte vóór zij den oever
voort n CI0' n- Die Waldenzen rukten
viiand ovp i verschansingen van den
heen on r bJk®n der verslagenen
twee' na G6j bar(inekkig gevecht van
Ên Z WM1dc;n de trompetten gesto-
den fp "fn -dedei1 met ontbloote hoof-
zwanidpn' i,ZF hun hoeden in de lucht
het vreugdegeroep weerklin-
Wie moeten dus wel dit Marxisme meer
van nabij beschouwen.
liet is niet wel mogelijk, in enkele korte
artikelen de Marxistische leer in den
breede te behandelen
Maar hel is ook niet noodig-
Voor ons doe) is het genoeg, wanneer
wij, zonder de Soc. Dom. beginselen ge
weld aan te doen, ons bepalen tot het be
schouwen van enkele grondzuilen waarop
het geho-uw der Hope van tie Sociaal
Democraten is opgetrokken.
Het Socialisme is maar niet iets toe
valligs, hel is, naar steeds niet zonder
trots verklaard wordt,' niet maai' een
Utopie, maar wetenschap en liet berust
op een wijsgeerig stelsel, waaruit de rede
lijkheid en de noodzakelijkheid afdoende
blijkt. i
Slechts op twee hoofdpunten, die onder
ling' met elkaar in nauw verhand staan,
vestigen wij in dit verband de aandacht,
n.l. het Historisch Materialisme en de
leer van den klassenstrijd.
Dat zijn de door „Marx schrander brein
uitgedachte" grondpeilers waarop het So
cialistisch gebouwr rust.
Het Historisch Materialisme.
Om de beteekenis hiervan te verstaan,
moeten wij aandacht schenken aan het
feit, dat Marx evenals zoovele wijsgeer en
van zijn tijÜ, uitging van de gedachte,
dat er feitelijk niets is dan stof, materie,
dat de stoffelijke wereld het een en liet
jal is.
D|e mensc'h is volgens deze materialis
tisch© wereldbeschouwing niets anders
dan een hoog ontwikkeld dier. Onze ge
dachten, al schijnen zij onstoffelijk, zijn
in den grond der zaak slechts pkoducten
'van de bewegingen der hersenmassa.
Aan deze beschouwing werd,verbonden
een tweede wijsgeerige idee, n.l. deze, dat
alles een voortdurend worden is en ver
gaan, waarbij' volgens' vaste wetten de
dingen omslaan in hun tegendeel evenwel
volmaakter en meer ontwikkeld.
Dit geldt van alle leven, ook van het
geestelijk en zedelijk leven.
Deze gedachten nu werden door Marx
tot een stelsel vereenigd.
Alles wat bestaat is stof; alles verkeert
in 'voortdurende beweging en ontwikke
ling' en deze ontwikkeling wordt be-
heerscht door stoffelijke factoren.
Historisch noodzakelijk, moet alles zich
ontwikkelen en zoo zal tenslotte, wanneer
het kapitalisme omslaat in zijn tegendeel,
hot Socialisme, de socialistische maat
schappij zeker komen.
Dlit staat „wetenschappelijk" vast.
I W|ij komen hieropi nog nader terug maar
wijzen nu slechts hierop, dat in deze
wereldbeschouwing, zooals Marx dan ook
zelf, heeft toegegeven, voor een God geen
plaats is.
Mannenwerk?
Veel en velerlei is het materiaal, dat
tegen het nieuwe ontwerp-Tariefwet
wordt aangedragen.
Daar zijn er die, 's Ministers verklaring
ten spijt, ronduit beweren dat van eenige
fiscale bêdoeling hier geen sprake is.
Met dit wetsontwerp zal worden bin
nengeloodst een verkapt protectionisme,
dat de heilige historie van ons vrijhan
delslandje ten eenenmale miskent.
Nog verder gaan zij, die plegen uit de
meest eenvoudige gebeurtenissen politie
ke munt te slaan.
Zij zien hier een bij uitstek schoone
gelegenheid om wapens te smeden te
ken: „Geloofd zij de Heere der heirscha-
ren, die ons deze groote overwinning
gegeven heeftI"
Dertien amunitiewagens Werden ver
overd. Wat zij yan den inhoud daarvan
konden gebruiken behielden zij, en het
overschot lieten zij in de rivier zinken.
„Wij moeten hier niet blijven, dappere
makkers", zeide het opperhoofd, nadat
zij de wonden hunner gekwetsten ver
bonden hadden; wij moeten niet rus
ten na deze eerste zegepraal. Wij zijn
altijd in gevaar. De vijand mocht zijn
aantal verdubbelen. Laat ons alle krach
ten inspannen, om onze vermoeidheid
te vergeten, en altijd voorwaarts trekken.
Ik beloof u, dat de aanstaande morgen
zon een schouwspel voor ons zal be
schijnen, dat het treurigste hart verblij
den zall" Hierop klonk weder de trom
pet, en het legertje zette zich opnieuw
in beweging. Hun w'eg lag over de steile
helling van den berg Sey. Honderden
vielen van slaperigheid en vermoeienis
neder en werden alleen voor den dood
bewaard door de achterhoede, die op
zettelijk teruggebleven was, om hen te
beveiligen. Te middernacht bereikten zij
den bergtop. Hier legden zij zich op
de koude rotsen neder, en dekten zich
toe met wat zij bij zich hadden, en toch
gen het zittend Kabinet, dat hoe eer hoe
beter maar vertrekken moet.
Luister slechts naar Mr Marchant, als
hij in „De Vrijzinnig-Democraat" aldus
bloeddorstig zicli uit:
„Na 1905 en 1913 komt 1925. Co-
lijn zal vallen, zooals Harte en Kolk
man zijn gestruikeld.
Bereiden wij ons voor op «dezen
strijd."
Begrijpelijk zijn deze woorden uit de
pen van den man, die eens Zich den
naam van- „ministerdooder" verwierf.
Minder verstaanbaar worden zij echter
wanneer men zich te binnen brengt hoe
het ook de heer Marchant was, die met
oven onst.uimigen moed het ontwerp-
Vlootwet den genadesteek gaf.
Doch bepaald pijnlijk wordt het, wan
néér men gedenkt, hoe dezelfde heer
Marchant na het plegen van den moord'
de verantwoordelijkheid niet aanvaarden
durfde en iederen eisch om als Kabinets
formateur op te treden met beslistheid
afwees.
Gaan mogelijk de plannen van den
vrijzinnig-democratischen partijleider weer
in dezelfde richting, nu de vrees van voor
enkele maanden geweken schijnt?
Dan zal de. agitatie wel (Weer even
fel, maar het gebrek aan verantwoorde
lijkheid voor de gevolgen van de daad
weer even groot zijn.
Waar het parool is: „breken" wordt
het bouwen liefst aan anderen overge
laten.
Maai' is dit mannenwerk?
Eigen karakter.
De gedachte heeft wel eens bij sommi
gen post gevat, als zou het lot onzer
„Vrije Universiteit" afhankelijk zijn van
den arbeid van enkele coryphaeen uit
den eersten tijd van haar bestaan.
Kuyper, Rutgers, Woltjer en Fabius. cn
uit later tijd Bavinck, waren de mannen,
met wie de Amsterdamsche Hoogeschool
stond of viel.
Gelukkig is niets minder waar dan dat.
Het gehalte van den wetenschappelijken
arbeid, aan de Vrije Universiteit ver
richt, mag met volle gerustheid naar
dat der andere Hoogescholen gemeten
worden.
Ook onder de iongere generatie van
Hoogleeraren heeft de Heere ons man
nen geschonken, die een sieraad zouden
zijn aan elke Universiteit.
Met lof mag dan ook gewag gemaakt
worden van de publicaties, die van de
hand van deze of gene der Professoren
van tijd tot tijd het licht zien.
Ditzelfde kan getuigd van hét „Leer
boek van het Nederlandsche Strafrecht",
waarvan het eerste deel dezer dagen door
Prof. Zevenbergen werd in het licht ge
zonden.
Dat ook het strafrecht onder de be
lichting der Calvinistische beginselen een
eigen behandeling vraagt, spreekt wel
vanzelf.
Het verschijnen van dezen belangrijken
arbeid is dan ook volkomen gemotiveerd
met de opmerking van den Hoogleeraar
zelf, dat hij zich met de bestaande leer
boeken niet vereenigen kan, omdat hun
uitgangspunt principieel niet geheel het
zijne is.
Ook op dit terrein is zelfstandige toe
passing onzer beginselen eisch.
Zoo handhaaft onze Vrije Universiteit
haar eigen karakter.
A
was zelden iemand een rustplaats aan
genamer, en zijn rust zoeter, dan die der
Walden zen op deze onherbergzame plaats.
HOOFDSTUK V.
Ove.r w i n n ing e n 1 ijde n.
Nog slechts enkele uren lag de ver
moeide schare dapperen in een ver
kwikkende rust daar neder, of de dage
raad van den Sabbathmorgen brak aan.
Arnaud opende juist de oogen, toen de
zon boven den horizont oprees en de top
pen der bergen verguldde. Eenigen tijd
genoot hij alleen en in alle stilte dezen
aanblik; maar toen woud en rots en veld
die in de duisternis van den nacht warén
begraven geweest, daaruit oprezen, en
hij zijn oog; liet rond weiden over het
prachtige panorama, dat zijn vaderland-
sche valleien aanbood, was Jiiji niet lan
ger in staat zijn gewaarwordingen te be
dwingen. Hij wist te goed, dat er honder
den rondom hem lagen, die zijn gevoelens
zouden doelen, en op wie dit schouwspel
als ©en tooverslag; werken zou. Hij wist,
dat de aanblik der vaderlandsche bergen
hen al hun vermoeienissen zou doen ver
geten, en hen met nieuwe kracht aan
gorden, om de overwinning te voltooien
Het 19de rapport van mr Zimmerman.
Naar de N. R. Ct. meldt bespreken de
bladen uitvoerig het juist verschenen ne
gentiende rapport van mr Zimmerman
over het tijdpeik van 15 Juli 1924. De
Neue Freie Presse vindt, dat het rapport
scheppend en hoopvol is. De Neues Wie
ner Jourhal en de Tag achten de be
schouwingen van mr Zimmerman hijzon
der gewichtig, daar zij kwesties behan
delen, die ook het voorwerp zijn van het
op handen zijnd onderzoek van den Vol
kenbond te Weenen. De Arbeiter-Zeitung
is ontevreden over het rapport
De vermoedelijke moordenaar van
Erzberger.
Die Hongaarsche regeering deelt thans
officieel mede, dat zij den gearresteerden
Duitscher Förster, ook al zou hij de moor
denaar van Erzberger, Tillesen blijken
te zijn, in geen geval ,zal uitleveren,
omdat de Duitsche regeering in 1921 de
uitlevering van den moordenaar van
Tisza, Csernyk, heeft geweigerd en ook
Bela Kun, die zich tijdelijk in Duitsch-
land heeft opgehouden en eveneens we
gens moord op twee Oekrajiensche offi
cieren werd vervolgd, niet heeft gearres
teerd.
De Duitsche regeering heeft toch haar
gezant te Boedaepst opgedragen voor het
geval Förster met Tillesen wordt geïden
tificeerd diens onmiddellijke uitlevering
te eischen.
De correspondent van de „Köln. Z." te
Boedapest meldt nog, dat de drie Duit-
schers zich bevonden in het landhuis
van den bekenden rcchtsradicalen leider
Gömbös. Zii noemen zich .Maier, Schnei
der en Förster en zouden eigenlijk Kö-
nig, Schulz en Tillessen heeten. Maier
en Schneider moeten afdoende bewezen
hebben, dat zij aan de Kapp-Putsch heb
ben deelgenomen en daarom uit Duitsch-
land gevlucht zijn, waarna zij vrijgelaten
werden. Op Förster slaat volkomen de
persoonsbeschrijving van Tillessen, wien
een stukje van een oor ontbreekt. Hii
verklaart, dat ook hij betrokken is ge
weest bij. de Kapp-Putsch. De minister
van binnenlandsche zaken acht den toe
stand zeer ingewikkeld; do premier heeft
zijn verlof onderbroken en heeft overleg
gepleegd met den Reichsverweser, na met
den lluitschcn gezant geconfereerd te
hebben. Deze laatste heeft nu, naar uit
Berlijn gemeld wordt, opdracht gekregen
de onmiddellijke uitlevering te eischen
van Förster, indien deze Tillessen blijkt
te zijn.
Wembley.
De aantrekkingskracht van de rijksten
toonstelling van Wembley is ongetwijfeld
goeddeels de reden voor ,de toeneming
van het verkeer en voor het feit, dat
het aantal vreemdelingen, dat Londen in
het eerste halfjaar heeft bezocht, 20.000
hooger is dan het vorig jaar.
Uit de officieele statistiek blijkt, dat het
aantal gelande vreemdelingen in die pe
riode 157.300 heeft bedragen, tegen
137.500 in denzelfden tijd van het vorige
jaar. De bezoekers uit de Vereenigde
Staten vormen circa een derde van het
totaal, met 45700. Daarna volgen de Fran-
schen met 21.400, terwijl de Nederlanders
op de derde plaats komen met 15000. De
Duitschers kwamen ten getale van 11000.
China.
Die ontzaglijke overstrooming in de pro
vincies Hoenan, Iloepeli en Kiangsi heeft
te Peking de grootste ontsteltenis teweeg-
waarvan de duurgekochte belooning biet
voor hen lag.
Daarom liet hij- geen tijd verloren gaan,
maar blies op de trompet, en in ©en oogien
blik'waren zijn dappere mannen van him
harde rustplaatsen opgerezen, en ston
den met ontblootte zwaarden rondom hem
geschaard, alsof zij het sein. voor een ge
vecht vernomen hadden. „Gij vergist u,
mijn vrienden", zeide hij tot zijn getrou
we strijders; „ik roep! u niet tot het ge
vecht, maar opdat gij op deze hoogte van
Pisga het beloofde land moogt aanschou
wen. 1-Iet land, dat God onze vaderen
gegeven heeft, ligt hier voor u. Zie hier
uw eigen valleien I" en dit uitroepende
wees de vroolijlko kampvechter met uit
gestoken vinger naar de borgen, die dit
toevluchtsoord der waarheid tot wach
ters dienen. „Ziet het land uwer geboor
te, de bakermat van uw aardsch geluk, de
'graven uwer voorvaderen! Ziet gij' niet
hoe heerlijk gindsche zon de steile hoog
ten van Angrogna en de hoogte van St
Martino begint te beschijnen, als wilde
zij ons zeggen, dat ©en nog veel heerlijker
zonneschijn ons wacht na een nacht van
duisternis en ballingschap? Ach, mijn
goede jongen", vervolgde hij, zich tot
een zijner volgelingen wendende, wiens
gelaat nog meer dan dat der anderen de
gebracht. De overstrooming in Kiangsi
wordt door ooggetuigen de grootste ge
noemd van de laatste vijftig iaar. Van te
grooter ernst voor China is deze ramp
in Kiangsi, daar deze provincie een van
de grootste producenten van rijst is in
China. Een geringe oogst of een misoogst
in Kiangsi treft indirect geheel China.
Een ooggetuige die in staat was iets
waar te nemen van de overstrooming ia
Centraal Hoenan, zegt, dat het verlies
aan menschenlevens alsmede het mate-
rieele verlies, eenvoudig niet te schatten
is. Honderden lijken worden met het
water mee aangevoerd. Waar- daken van
huizen, toppen van boomen, heuvels ho
ven het water uitsteken, zijn ze dicht
bezet met in doodsangst schreeuwende
mensclien, die op deze Wijze hulp hopen
te krijgen, hetgeen meestal helaas -een
onmogelijkheid is. Voor de meesten komt
vroeg of laat het oogenblik dat ze los
moeten laten en verdrinken in het was
sende water.
De oorzaak van de overströoming is
dat sedert verleden maand (Juni! vrijwel
onafgebroken hevige regens zijn gevallen,
zoodat de rivieren buiten haar beddingen
traden en de dijken doorbraken. Behalve
nog het lijden veroorzaakt door het wa
ter zelf, komt het gebrek aan voedsel.
Al zal waarschijnlijk op het oogenblik
dat dit bericht Nederland bereikt reeds
veel hulp zijn gebracht en de over
strooming zijn verminderd, toch zullen,
daarmede de ellende, de armoede en de
hongersnood niet verdwenen zijn.
De communistische agitatie in Bulgarije*
Het lag oorspronkelijk in de bedoeling
verscheiden honderden Russische solda
ten naar Bulgarije te zenden. Zij zouden
op geisoleerde plaatsen aan de kust aan
land worden gebracht met het doel, sa
men te werken met de communistische
benden en troebelen te veroorzaken." Deze
soldaten zouden moeten doorgaan als
Bulgaarsche krijgsgevangenen, die gedu
rende de laatste zeven jaar in Rusland
zouden hebben gewoond. Een dergelijke
actie zou echter hebben geleid tot een
oorlogsverklaring en men neemt aan dat
Rakowski, Tscliitscherin en andere gema
tigder sovjetleiders, zich tegen dit plan
hebben verzet. Ook wordt gemeld, dat
Raditsj, de Kroatische boerenleider, {lie
toen in Moskou vertoefde, dit denk
beeld van de hand wees. Toen w'erd be
sloten wapenen en munitie van Odessa
en Sebastopol naar Bulgarije te zenden,
met het doel de communistische benden
van wapenen te voorzien. Deze benden
bevonden zich in de nabijheid van Bur
gas. Het krachtig optreden van de Bul
gaarsche regeering door het in beslag
nemen van de wapenen zal er toe lei
den, de bolsjewiki ook van dit plan
af te brengen. De kustwacht is zeer
versterkt.
Korte Berichten.
De bondstroepen aan de Parana
(Brazilië) hebben een schip tot zinken,
gebracht, dat troepen der opstandelin
gen vervoerde. Volgens de officiëele be
richten is het schip na. een hevig vuur
gevecht naar den kelder gegaan en zijn
tal van opstandelingen verdronken.
De Fransclie premier Herriot is zoo'n
beetje militairist geworden. Hij zal nu
ook de manoeuvres van de Fransche
vloot in de Middellandsche Zee bijwonen.
De Duitsche Rijksdag zal Maandag
de wetsontwerpen, op het- verdrag van
Londen betrekking hebbende, behandelen-
Morgen komt de Rijksdag even bijeen tot
het aanhooren der regeeringsverklaring-
sporen van kommer droeg: „Ik weet wat
u de tranen in de oogen brengt: de zon
nestraal, die daar ginds op' den ruwen top
van de Col de la Ooix schijnt, wijst u
een plaats van treurige herinnering en
daarom schijnt zij u misjpj!aatst. Maar denk
niet a.an net stof, dat voor een tijd zijn
verblijfplaats tusschen deze rotsen heeft;
denk liever, met welke vreugde de geest
die naar een betere wereld gegaan is, zal
nu nederzien op zijn gebannen kudde,
die thans tot de schaapskooi hunner va
deren wederkeert. Jehova, onze verlos
ser, heeft ons hier gebracht op1 den mor
gen van zijn eigen Sabbath. Laat ons voor
wij onzen tocht voortzetten, ons in den
gebed© vereenigen, om Hem eere te ge
ven en Hem te danken voor de bescher
mende voorzienigheid, waarmede Hij ons
tot dusverre heeft geleid. Laat ons hier
een „Eben Haëzer" maken, onzen steen
der gedachtenis oprichten en het aan
hemel en 'aarde toeroepen: „Tot hiertoe
heeft ons de Heere geholpen!"
Hierop zong de geheele vergadering
met ontbloote hoofden en ten hemel ge
heven handen, volgens ©en treffende en
aangrijpende melodie, terwijl iedere rots
en iedere berg als in een. ongekunsteld!
koor, hun lied weerkaatsten.
(Wiordt vervolgd).
