Woensdag S3 Augustus 1094
38e Jaargang
wo
08 tellingen tan Lncerna.
BGMIaiM,
FEUILLETON.
Brukkers-Exploi tante*
0OSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 250
*De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—»
Losse nummersfO.Of
Prijs der Ad verten ti ën:
regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Bij 't Koninklijk bezoek te Arnemuiden
8 Augustus 1924.
D'avondhemel, met zijn smetloos rein
azuur,
Zinrijk beeld van eeuw'ge nooit gefaalde
trouw,
Spant -zich over 't dorpken, waar in
't morgenuur
Kortlings nog 't woedend element bracht
diepen rouw.
Zwijgend of slechts fluistrend sprekend,
alle drukte mijdend,
Scharen rijen wachtenden zich op straat
en plein.
Waarom thans zoo stil, in spanning hier
verbeidend?
Wat. mag hiervan toch wel de bedoeling
zijn?
Vraagt de vreemde, die niet ongeroerd kan
blijven,
Als hij 't stille schouwspel gadeslaat,
Wat zoovelen hier, steeds wachtend, doet
1 verblijven?
Wie er in deez' avondure nog te komen
staat?
Weldra is bij hem d'onzekerheid geweken;
Want slechts één verlangen spreekt uit
aller hart en oog:
Z ij gaat komen, die tot weeuw en wees
zal spreken
"t Woord van troost, dat toont, hoe diep
Zij tot hen nederboog.
Daar treedt Zij eindlijk nader, op wie nu
aller oogen
Eerbiedig en in stille hulde zijn gericht,
Thans zonder glans van uiterlijken luister
overtogen,
Zoo schrijdt Ze voort; de weemoed ligt op
't vorst'lijk aangezicht.
Van haar gemaal ve'rzeld treedt Zij de
huizen binnen,
Waar koninklijke troost in soberen een-
voud wordt gebracht.
Zou zulk een vorst'lijk Paar 'niet aller
harten winnen?
Gij hebt als Moeder van Uw volk ook hier
het leed verzacht.
En straks het visschersdorp verlatend,
schrijdt plechtig stil de stoet,
Ontdaan van allen luister, wie wachten
'tegemoet;
Nog stiller thans de hulde, nog dieper
buigt zich 't hoofd,
Als scheen de menschelijke stem van allen
klank beroofd.
Maar ziet, daar heffen hoofden zich lang
zaam weer omhoog,
En hoort, daar klinken stemmen op naar
's hemels wijden boog.
De Landsvorstin, getroffen, verlangzaamt
nog haar tred,
Als de békende zegenbeê voor haar en
haar gemaal wordt ingezet:
Die hemel, zee en aarde schiep,
Ja, 'i gansch heelal in 't aanzijn riep,
Dat steeds Zijn zegen op U daal'
Uit Sion U Zijn gunst omstraal'!
Bij 'k einde van den zang blijft diep ge
roerd, de Koninginne staan;
In geen der vor'ge dagen toch bood men
haar een hulde aan,
Die dieper doordrong in haar "koninklijk
gemoed;
En 't antwoord, hoe Ze 't ook anders wil,
is slechts ©en stille groet.
Want Zij, zoo kloek in 't spieken, hoe is
Ze thans ontdaan
easssnetsr^T^m-.^ iwa*
15).
De kleeding en het voorkomen der jon
ge weezen, zoo geheel onderscheiden van
die hunner lotgenooten, die op hun vlucht
allerlei ellenden hadden te verduren ge
had, waarvoor de Heere hen gelukkig
had bewaard, deed hen niet als ballingen
kennen: anders zouden honderden armen
tot hen uitgestoken zijn geworden, om
hen reeds bij het intreden der stad wel
kom te heeten. Het medelijden der be
woners van Genève met de Waldenzische
vluchtelingen was hun een bron van
troost bij de gedachte aan hun 'lijden. Een
menigte inwoners bevond zich dagelijks
hi] de brug over de Arve, om de vluch
telingen te ontvangen en hun een tehuis
te verschaffen in deze stad. En wel moest
het hart ongevoelig zijn, dat niet verteerd
werd bij hpt zien van zooveel ellende
hemgen bereikten de poorten van deze
„vrijstad slechts om te sterven! Ande-
ren zonken uitgeput in de armen hunner
beschermers, weder anderen waren niet
in staat te spreken, omdat de koude hun
tongen verkleumd had, niet weinigen wa
ren half naakt en ziek, terwijl de arm
®s*-.r®word om de aangeboden
liefdadigheid aan te nemen, verlamd ne-
derviel, en wat nog treuriger was, slechts
weinigen waren er, die geen beminde be
trokkingen hadden moeten achterlaten.
Doch schiet het .woord hier ook te kort,
toch wordt Zij wel verstaan.
Welsprekend is haar houding, al wordt
-geen woord gezegd,
En ieder voelt met teerder band zich aan
zijn Koningin gehecht.
Nog immer welft de hemel zijn rein en
smetloos blauw,
En spreekt ons van Gods goedheid en Zijn
vaderlijke trouw;
Wij danken, dat een sprankje dier godde
lijke min
Ook vallen mocht in 't hart der dierbre
Koningin 1
Een Oud-Arnemuidenaar.
Een waar woord.
Uit een rede van generaal Snijders:
Nederland staat in het brandpunt dei-
internationale mededingingen en tegen
stellingen. Daarom is het voeren van een"
krachtige defensiepolitiek noodzakelijk.
Uitbarsting van de vlam binnen korteren
of langeren tijd is onvermijdelijk en ons
land zal zich dan bevinden te midden
van de .strijdende machten. Een weer
loos Nederland zal worden meegesleept,
terwijl een weerbaar Nederland redelijke
kans heeft zich buiten den strijd te hou
den. De strijd zal zijn als in 1914, met
dit verschil, dat toen het gevaar dreigde
van Duitschland, en in de toekomst van
de militaire combinatie Franltrijk-België
en het gevaar zal er des te grooter door
zijn.
Neutraliteit.
Neutraliteit is een o x v d e, verterende
de kracht van het levende beginsel, ge
lijk de roest het ijzer.
Geen gevaar.
In „Democratie", het weekblad der
Democraten, niet te verwarren met de
Vrijzinnig-Democraten, welke mr Marchant
volgen, en ook niet met de sociaal-demo
craten, die de leiding van mr Troelstra
erkennen, schrijft prof. Heeres, die de
hoofdman der Democraten is, een en an
der over de voor eenige weken in Ka
mers en Pers afgespeelde Dageraad-
qua-estie, waaruit blijkt, dat hij noch met
het marktgeschreeuw, noch met de
politieke praatjesmakerijen, links en
redhts van hem tegen den minister van
justitie geuit, meegaat.
„Van vrijzinnige zijde", schrijft hij,
„wordt in pers en gesproken woord het
denkbeeld opgeworpen, om van deze hou
ding der Regeering te maken een der
verkiezingsleuzen van „links" tegen de.
Regeering. De Regeering, welke de vrij
heid van het woord en van de gedachte
in gevaar zoude brengen. Het is te hopen,
dat het hij de verkiezingen dezen weg
niet opgaat. Deze verkiezingsleus zoude
onwaar en oneerlijk zijn, want de vrij
heid loopt in ons land geen gevaar."
Hij doet hierop nog volgen, na eenige
gevallen van wat hij noemt „vrijheids
belemmering" en „ergerlijke onverdraag
zaamheid" te hebben vermeld: „maar zij
zijn op ^ich zelf staande gevallen en
kunnen niet tot ongerustheid leiden. Het
Nederlandsche volk blijft er dan ook heel
kalmpjes onder."
Het is wel gebleken dat deze hoog
leeraar gelijk gehad heeft. Niemand spreekt
om in de sneeuw ,om te komen, of door de
wilde dieren verscheurd te worden! Zes
en tachtig personen kwamen in hen on-
weder op den Mont-Cenis om; en eenige
kooplieden, die later den berg .overtrok
ken, verhaalden, dat zij de lijken van
moeders gezien hadden, die, door de
felle koude voor ontbinding bewaard
hunne kinderen nog in de armen geklemd
hielden.
Doch laat ons tot, onze twee vluchte
lingen terugkeeren. Zij hadden volgens
de aanwijzingen van den monnik hun
schreden naar de hoofdkerk gericht, waar
zij meer dan waarschijnlijk ©enigen hun
ner landgenooten zouden aantreffen, die
met den God hunner vaderen gemeen
schap oefenden. Terwijl zij een steil op- I
loopende nauwe straat insloegen, die door
de vooruitspringende balcons der huizen
bijna overwelfd was, hoorde Alice boven
hen de zachte melodie van een door vele
stemmen gezongen lied. Het gezang kwam
haar bekend voor, maar door de vele
lotswisselingen' in de laatste dagen en de
treurige gemoedsstemming, waarin zij
zich bevond, duurde het eenigen tijd eer
zij het lied herkende, dat hun voorouders
in de dagen van verdrukking dikwerf ver
kwikt had. Met harten overstelpt van vreug
de en dankbaarheid jegens God, die zich
ook thans evenals in oude dagen be
toond had „een hulp in benauwdheden
te zijn stegen zij. haastig de nauwe
trap op, die tot de vergaderzaal leidde.
Herberts hand raakte reeds den knop
reeds meer over deze quaestie; en nie
mand gelooft dan ook dat, in weerwil
van de destijds "breed opgezette interpel
latie-Boon, de vrijheid van Regeeringszijde
gevaar loopt.
We gaan nu de Tarief-quaestie tegen.
Tarief Dageraad Pokken Amb
tenaren en wat nog meer?
De Londensche Conferentie.
Gisternamiddag is onder voorzitterschap
van Mac Donald een algemeene vergade
ring der conferentie gehouden. De pre
inier deed mededeeling van de bevredi
gende vorderingen in de verschillende
commissies. Hij zeide, dat het werk met
uitzondering van twee of drie punten,
gereed was, zoodat hij vermoedde, dat er
nog slechts één algemeene vergadering
zal worden gehouden alvorens men in
pleno met de Duitschers bijeenkomt. Deze
laatste vergadering zou het einde van
het werk zijn.
Buiten de eigenlijke conferentie zijn er,
naar men verneemt, nog verschillende be
sprekingen gehouden over het Roervraag-
stuk en de militaire ontruiming, doch iets
naders omtrent het resultaat is niet be
kend.
Volgens de bladen is thans een defi
nitieve regeling binnen zeer korten tijd te
verwachten. Naar verluidt zouden Frank
rijk en België bereid zijn de ontrui
ming binnen betrekkelijk korten 'tijd, bijv.
zes maanden, te doen plaats hebben, mits
natuurlijk Duitschland voor dien tijd aan
de voorwaarden van het. Dawes-plan, voor
al met betrekking tot het militaire toe
zicht zal hebben voldaan.
De Duitsche leening.
De „Daily Tel." weet mede te deelen,
dat de Duitsche leening tot een koers
van 93 pet. zal worden uitgegeven, maar
dat de Duitsche regeering slechts 911/2
pet. in handen zal krijgen. De rentevoet
Izou 7 pet. bedragen. De „Vossische Ztg."
teekent hierbij aan, dat deze condities
zeer hard zijn. Zij beteekencn een rente
betaling van ongeveer 8 pet. Weliswaar
heeft Amerika aan Tsjecho-Slowakië en
aan Frankrijk kort na den oorlog nog
hoogere rente in rekening gebracht, maar
in den laatsten tijd heeft het nog aan
Zwitserland en aan Engeland tegen 5 en
5V2 pet. geleend, aan Nederland, Noor
wegen en België tegen 6 pet. en aan Oos
tenrijk tegen 7 pet. De „Vossische" meent,
dat Duitschland veel betere garanties ge
ven kan dan al deze landen en dat het
dus recht heeft, goedkooper bediend te
worden.
Hongersnood.
Uit Christiania wordt gemeld, dat al
daar een vertegenwoordiger van Nansem
uit Rusland aangekomen is. Deze heeft
yerklaard, dat het Rusland te eenen male
onmogelijk is met eigen krachten den
heerschenden hongersnood meestor te
worden. Desniettemin gaat Rusland on
afgebroken voort graan uit te voeren. Het
doet zulks, teneinde zich daarmede de
middelen te verschaffen om haar bol-
schewistische progagAnda voort te zet
ten en dat nog wel voornamelijk in die
landen, op welker steun het in de eerste
plaats rekent. Het is nu mogelijk, dat Nan-
der deur aan, gereed om zich in de
armen zijner vrienden te werpen, toen
hij zich bedacht, en het beter oordeelde
zijn gevoel te bedwingen en te blijven
luisteren totdat de zangers hun lied ge
ëindigd hadden.
Alleen zij, die bij ondervinding weten
wat het zegt voor verlatene weezen en
ballingen, door lang verloren gewaande
bloedverwanten hartelijk omhelsd en wel
kom geheeten te worden, kunnen besef
fen wat de vaderlooze kinderen van Ru
dolph Vinson gevoelden, bii het verne
men der stemmen hunner broederen, die
samensmolten in het lied des geloofs en
der hope.
Toen het gezang geëindigd was kon
Herbert zich niet langer weerhouden. Hii
opende de deur van het vertrek en in een
oogenblik lagen de beide weezen in de
armen hunner beminde vrienden, weenen-
de van aandoening en vreugde, en onbe
kwaam om in de eerste oogenblikken
een woord te spreken. De kleine opper
zaal, waarin, even als de apostelen van
ouds, dit overblijfsel der vervolgden te
zamen gekomen was tot onderlinge op
bouwing, bevatte ongeveer een dozijn per
sonen, zeer verschillend van leeftijd, maar
allen met dezelfde sporen van lijden en
moeite op het gelaat, dat vermagerd en
ingevallen was van honger en gebrek,
zelfs in die mate, dat enkele hunner nooit
hun vroegere gezondheid terugkregen en
vóór hun tijd ten grave daalden. Herbert
en Alice verheugden zich zeer toen zii
sen zich uit den Russischen steun zal te
rugtrekken, terwijl ook het Amerikaansche
hulpcomité te kennen zou gegeven heb
ben, dat het zoo niet langer kan.
Korte Berichten.
Naar uit Rostof aan de Dou wordt
gemeld komen den laatsten tijd in het
Kalmtikken-gebied weer vele pestgevallen
voor. De besmetting schijnt te hebben
plaats gehad door uit. Griekenland ko
mende schepen.
Bij Schierstein aan den Rijn is een
automobiel met vier inzittenden in ra
zende vaart tegen een boom gereden en
omgeslagen. Van de inzittenden heeft een
jong meisje den nek gebroken. Zij was
terstond dood; twee heeren zijn levens
gevaarlijk gewond.
Een bataljon Egyptische soldaten,
dat bij Abbare in Soedan werkzaam
heden aan den spoorweg verrichtte, heeft
een Engelsche kavallerie-post met stee-
nen bekogeld. De Engelschen gaven vuur,
waardoor 10 Egyptische soldaten zijn ge
dood en 9 gewond.
Britsche fascisten hebben Zondag
avond in Hyde Park betoogd. Socialisten
hielden een tegenbetooging en het kwam
tot vechten. Er vielen harde klappen en
ten slotte moest de politie ingrijpen om
de orde te herstellen.
Prins Wilhelm, oudste zoon en poli
tiek erfgenaam van den ex-kroonprins, is
te Hamburg in betrekking getreden bij de
firma Schlubach, Thiemer en Cie, een im
port- en exportonderneming. De prins is
18 jaar oud.
De „Köln. Ztg." verneemt uit Dus-
seldorf, dat de commandeerende generaal
de ontbinding zou gelast hebben van de
technische „Nothilfe", omdat zij een ge
vaar vormt voor de veiligheid der bezet
tingstroepen en de openbare orde.
De „Vossische" verneemt uit Was
hington, dat het tot stand komen van
een Engelsch-Russische overeenkomst den
weg gebaand heeft voor een Amerilcaansch-
Russische toenadering. Het Amerikaan
sche kapitaal kan zich zonder regeerings-
steun in Rusland piet handhaven.
V raaggesprek met minister
C o 1 ij n.
In „Eigen Haard" komt een vraagge
sprek voor met Minister Colijn, in den
loop waarvan hij, sprekend over het mo
reel van het Nederlandsche volk geduren
de en na den oorlog, constateerde, „dat
er ,ig geweest een weloverwogen, wel
overlegd, bijzonder goed georganiseerd po
gen tot plundering van de publieke kas
sen".
„Het Nederlandsche leger heeft, naar
het miji voorkomt, gedurende de mobi
lisatie aan de verwachtingen beantwoord.
Het heeft naar mijn vaste overtuiging
den oorlog buiten onze landsgrenzen ge
houden".
Wat de waardeering' van ons land door
het buitenland betreft, was Minister Co-
lijn van meening, dat die er in den oorlog
op achteruit was gegaan, doch dat er
nadien een verbetering is waar te nemen.
Hij wees er verder op, dat, terwijl in
de ons omringende landen het nationa-
bemerkten, dat vel'e hunner dierbaarste
vrienden gespaard waren gebleven, ,om
nu hun troosters in de ballingschap te
zijn.
Voornamelijk het zien van een onder
hen veroorzaakte in de harten onzer jeug
dige vluchtelingen een groote vreugde,
een die de boezemvriend huns vaders
was geweest in voor- en tegenspoed, in al
zijn moeite en vreugde, op wiens arm
de eerwaardige barbe bij het klimmen zij
ner jaren had geleund, en die door zijn
balsemende hartelijkheid en oprechte
godsvrucht zooveel had bijgedragen om de
wonden eener ziel te verbinden, die bloed
de uit dieper en pijnlijker wonden, dan
gewoonlijk aan menschenzielen geslagen
worden. Het wAs een man van middelba
ren leeftijd, wiens gespierde gestalte, man
nelijk voorkomen en donkere doordrin
gende oogen in een nederig, ja zelfs
armelijk kleed aanduidden, dat hij een
meer dan gewoon mensch was. Dezelfde
zorgelijke trek, die op de aangezichten
zijner lotgenooten te lezen was, bescha
duwde zijn voorhoofd, en toch Was er in
zijn gelaat een zachtzinnige onderwerping
die dadelijk te kennen gaf, waar hij een
tegengift voor zijn wederwaardigheden en
een voortdurende rustplaats voor de
moeiten en zorgen der wereld zocht.
Deze man was Henri Arnau, de oot
moedige held, overwinnaar in honderde
veldslagen, een van die kampioenen, die
van tijd tot tijd in de geschiedenis der
Kerk voorkomen, welke door het groote
liteitsbesef krachtig versterkt is, hier te
lande eerder een verzwakking valt waar
te nemen, wat voor een volk altijd een
gevaar beteekent.
Minister Colijn verwachtte, indien de
conferentie te Londen tot een bevredi
gende oplossing leidde, voor de vraag
stukken van herstel en schadevergoeding,
daarvan voor ons land gunstige gevolgen.
„Indien men in Londen om politieke
redenen nog gltijd niet er toe kan over
gaan zich uitsluitend te laten leiden door
economische motieven, dan doet men het
best voor ons land maar niet te veel
verwachting aan die conferenties vast te
knoopen".
Wat Suriname betreft, verklaarde de
Minister in het geheel geen verwachtin
gen te hebben. Met Indië staat het er
echter op economisch gebied vrij goed
voor.
De werkt ij d in he t heerenkleet-
d i n g b e d r ij f
De minister van arbeid heeft aan hoof
den of bestuurders van ondernemingen,
waarin het heerenkleedingbedrijf wordt
uitgeoefend, in alle gemeenten des rijks
vergund, dat in hun ondernemingen in de
tijdvakken van 13 October tot en met 29
November a.s. en van 30 Maart tot en
met 6 Juni 1925 door arbeiders van 16
jaar of ouder gedurende 91/2 uur Per
dag en 53 uren per week arbeid wordt
verricht, onder voorwaarde:
lo. dat, behoudens het bepaalde in
art. 22, eerste lid, van het Werktijden
besluit voor fabrieken of werkplaatsen
1923, betreffende het werken op Zater
dag tot 9 uur des namiddags, de ar
beidstijd van bedoelde arbeiders in zijn
geheel gelegen is, hetzij tusschen 7 uur
des voormiddags en 7 uur des namid
dags hetzij tusschen 8 uur des voormid
dags en 8 uur des namiddags;
2o. dat de betrokken arbeiders in de
week, waarin zij arbeid verrichten op
Zaterdag na 1 uur des namiddags, geen
arbeid verrichten hetzij, op ten minste
één anderen werkdag na één uur des
namiddags, hetzij op Maandag vóór 12r/a
uur des namiddags.
In p 11 blieken dienst.
Nog steeds blijken er ambtenaren te
zijn, schrijft het Hbld., die niet beseffen,
dat hun functie er is ten dienste van
het publiek. Ons kwam een briefje onder
oogen van een ontvanger der directe be
lastingen en accijnzen, dat voor die men
taliteit karakteristiek is. Een firma had
aan het kantoor van den betrokken ont
vanger restitutie gevraagd van te veel
betaalde invoerrechten. Toen zij daarop
25 dagen later nog geen antwoord had,
drong zij in beleefden vorm aan op eenig
bericht. Daarop kwam het volgende be
scheid y
„L. S. In antwoord op uw schrijven van
j.l. gevolgd door uwe briefkaart van
d.a.v. deel ik u mede, dat uw zaak
in behandeling is en tezijnertijd zal wor
den beslist, waarvan u kennis zal worden
gegeven. Bijd (sic!) uw tijd!"
Datum De Ontvanger:
Onderteekening.
Wieer een Broekhuy s-z aak je.
Die veelbesproken (om geen. ander
woord te gebruiken) heer Broekbuys, de
man van de beruchte loterijen en van
de „Dag"-tragedie, laat weet van zich
hooren. Alle bladen, ook de Roomsche
Opperhoofd bestemd zijn, ter verdediging
zijner eigene zaak en. tot bevrijding van
zijn verdrukt volk, en die binnen korten
tijd geroepen zou worden de leider eener
reeks van wapenfeiten te zijn, waarvoor
'de dichterlijke verbeelding te vergeefs
'een wederga zoekt.
Aan zijn zijde zat een jonge man, met
een jongere zuster, wier gelaatstrekken
hun familiebetrekking met hem, dien wij
beschreven hebben, aanduidden. Ferdi
nand en Julia Arnaud waren kinderen
van zijn gestorven broeder, die reeds
vroeg zoowel van moederlijke als vader
lijke zorg beroofd waren geweest, en toen
toevertrouwd wei-den aan den toekomsti-
gen verlosser van hun volk. Zij waren
reeds in hun kindsheid de speelgenooten'
van Herbert en Alice. Zij hadden te za
men in de dorpsschool gezeten, zich in
de speeluren te zamen vermaakt, en de
gelukkigste uren van hun leven hadden
zij doorgebracht als zij de boschrijke hoog
ten van Villar of Angrogna beklommen,
en daar de wilde vruchten en bloemen
der bergen plukten, of de wilde geiten
volgden op de rotsachtige paden. Men
stelle zich dns voor, wat de vier ouder-
loozen gevoelden, toen zij, die elkander
vroeger in voorspoed gekend hadden, nu
elkander in tegenspoed wedervonden.
Thans jonden zij hun wederzijdsche zor
gen helpen dragen, zooals zij vroeger hun
genoegens gedeeld hadden.
I
(Wjordt vervolgd). I
