*o 349 Donderdag 34 Juli 1934 38e Jaargang De ballingen van Lucerna. Bnitenianl Bij Hmidjöuk en cok bij Muggenbeten geeft het inwrijven met PUf?OL dadelijk verlichting. Bij Apoth. en Drogisten. FEUILLETON, Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE C01NTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHIIIJ, L. Burg. Te!, no. 259 Vlissingen-Arnemuiden. In dank ontvangen f 1 van A. M. te Goes: N N 110. Wij verantwoordden o.a. een gift van 15, moet zijn f2.50. AAN ALLEN DIE HET CHRISTELIJK ONDERWIJS LIEFHEBBEN EN DIENEN; AAN BESTUREN, HOOGLEER AREN, LEERAREN EN ONDERWIJZERS. Dieper is wellicht nooit de akker van 'tmenschcnloven doorwoeld, dan in het laatste denial jaren. W©1 zeer bijzondere beduidenis en accent verkrijgt in onzen tijd bel woord der Heilige Schrift: Het gansche schepsel zu ht. Op 'tgebied van rt stoffelijk leven ligt de welvaart geknakt en vertrapt. De groote oorlog, en de dus genaamde vrede hebben de volkeren ver armd tol den bedelstaf en den hongers nood toe. En zelfs in hot gunstigste geval zal het jaren kosten, vóór het ontzaggelijk verlies in menschenleveïis, in algemeen-en. gezondheidstoestand, in ver nield en vernietigd materiaal, weer her steld is. Dioch, al heeft de stoffelijke armoede ontstellende afmetingen aangenomen voor wie den voorrang van 'tgeestelijke leven in enkeling en gemeenschap erkent en niet los xyil laten, is de Verolenduug op dat terrein nog g-rooter. Bij al de religiositeit immers van de he-rtondaagscho mcnsch-onkindoren, licht bewogen en onevenwichtig als ze zijn, wordt slechts zelden de kreet gehoord naar waarachtige religie, naar een per soonlijke b Dekking tot Go 1, in d-n weg van Zijn Woord. Als steeds wil weef de hooghartigiheid van den autonomen Mensch vrede zoeken in eigeawiliigen godsdienst. In de andere regionen van 't geestelijk leven is bet niet beter gesteld: Weten schap en Kunst, niet minder dan de mo derne religie, wenden al verder zich al van den eenigeii, waarachtigen God, en van Jezus Christus, Wjen te kennen het eeuwige leven is. Geheel de levensorft- p'lo-oiing van onzen tijd op alle terrein, is er een, die Gods bonden verbreekt, en de normen van Zijn openbaring willens en wetens verwaarloost Wat de oorzaken zijn van deze revo- lutionnaire stemming in de huidige cul tuur? Zonder twijfel schrijdt de afval aller wegen voert, en „wat afvalt' van den Wogen 'God, móét vallen". Maar treft onze eigen lauwheid, de laffe traagheid van Christus' belijders wol minder schuld? „Wir haben 's so herrlich weit ge bracht!'' Politiek: tol regeermacht gekos- men sedert jaren. Wetenschappelijk: be schikkend over eeri achtbare rij profes soren, leeraren -en onderwijzers. Over heel het land een nef van scholen, die staan op den grondslag van 'tpositieve Chris tendom. E-'ii niet onaanzienlijk aandeel in den nationajen handel en nijverheid De strik des vogelvangers ligt inderdaad reeds jaren gebroken, en onze voet heeft ruimte ontvangen van plaats en bewe ging. Doch, al erkennen wij die verbetering met dankbaarheid, niettemin voert ze ernstige gevaren met zich. Ilct belijden brengt geen smaaxlheid meer. Dp Chris telijke, Bijb-cLsche. levens- en wereldbe schouwing stelt baar aanhangers niet meer bloot aan hoon en verachting het „offer" is weg uit ons leven, en daar door missen we al te zeer den zegen van Gods alvergoeclen.de nabijheid. S). Op den dag, waarvan wij spreken, eer de zon liaar- middaghoogte bereikt had, waren de krachtigstén der ballingen, de zoo zwaar te beklimmen Alpenpassen overgetrokken, en rustten des nachts aan gene zijde van den berg. Velen der zwak keren zagen nimmer het zonlicht weder; zij vonden een koud graf in de sneeuw, of verkozen liever terug te keer en. en in dezelfde vlammen om te komen, die hun woningen verteerden. Tegen het einde van den dag bevond zich een eenzame familie op hot ruwe pad van den Col de. la Croix. Hun weg leidde naar boven, langs de schuimende wateren van de Pelice, een stroom, die den voel van den berg omzoomt, en die na in zijn loop door een honderdtal wa tervallen' van boven af gevoed te zijn, zachtkens langs rle prachtige valleien van Lucei'n voortvloeit. De wankelende gang van den ouden man, die hel midden der kleine groep uit maakte, deed de oorzaak van hun achter blijven op voldoende wijze kennen. Zijn Dreigt niet het materialisme ook onze kringen binnen te dringen? Wel niet in zijn .meest driesten vorm van brutale stofverg-o-ding, maar clan toch zeker in de misschien nog gevaarlijker gedaante van .sluipend gif: ontmoet de grootsch- heicl des levens niet veel zwakker weer stand onder ons, dan voorheen in tijden van smaadheid en druk? Raakt het zui vere goud hier en daar verdonkerd? Moet ook onder ons dat echte erts het weer ervaren, dat edel -metaal de loutering van den vuurproef niet ontberen kan?... D'ie hypnose der verwereldlijking dreigt ook 't Christelijk onderwijs to bedwelmen. De geschiedenis der Kerk is daar, om te toonen, dat na elke overwinning ver slapping de veerkracht slaopen gaat, op iedere heffing een daling volgt, na allen bloei een tijdperk van decadence intreedt. En 't feil is o.i. niet te loochenen, dat over 't geheel ons geloovig volksdeel min der belangstelling voelt en toont voor het Christelijk onderwijs, althans voor het lager onderwijs. Dlio verachtering is verklaarbaar; doch to verontschuldigen is ze niet. Bij ouders en besturen moet de hartelijke belang stelling van vroeger dagen wel dalen, doordat de openbare kassen de kosten dragen van 't L. O- Nu is 't menschelij'k clat men minder waardèeren gaat, wat ge ringer geldelijke opoffering vraagt. Bovendien blijft het gevaar dreigen, dat te veel kinderen uit n iet-belijd en de krin gen onze scholen binnentreden, en daar langzamerhand een sfeer doen ontstaan, die een andere is dan die van de geloo- vige gezinnen, Verreweg 't grootste gevaar zou het echter zijn, als de geest in het onderwij zer,skorps zou inzinken. Hoe gaaf en kern gezond, naar onze oprechte overtuiging, onze Christelijke onderwijzersstand nog is, geheel zonder grond is de vrees daarvoor niet. Immers de salarissen zijn bij open baai' en bijzonder onderwijs gelijk. Waar dus vroeger 't dienen van 't Curist rlijk on derwijs op zijn minst een financieel of fer vergde, daar beeft oen „ruim"hartig 'sollicitant tegenwoordig een dubbele kans. Bieden zich niet reeds hier en daar mede dingers aan, die na een kort gesprek blij ken niet uit waarachtigen gewetensdrang het Christelijk onderwijs te zoeken? Plaats is er voor 'toogenblik wellicht niet bij 't openbaar ondeiwij-s, dat ze, eerlijk ge zegd, toch wel liever zouden dienen, Een eigenlijk bezwaar tegen de godsdienstige kleur (zooals ze dat noemen) der Chris telijke school voelen ze niet, zoo .maken zo zichzelf wijsZe zijn „aangenomen" misschien wel bij een orthodox predikant! En du,s, wat zou lien hinderen Mocht zulk „gemengd" volk in steeds grooter getale de gelederen van onze, Christelijke docenten binnendringen, dan vreet 'liet de beginsclkracht zelfs van de sterkste benden aan, en 't verlamt den geestelijken invloed van ons onderwijs I V Iloe men over al die gevaren ook denkt, er is o.i. een ander, zeer bedenkelijk (Symptoom van geestelijke armoede op het gebied van 't Christelijk onderwijs. W® hebben nog steeds geen eigen, Christelijke paedagogiek. Dial gebrek was verklaar baar in de periode van den heetén strijd o-m het bestaan van de Christelijke school. Den pioniers in die worsteling ontbrak bet aan tijd en geld voor zelfstandige, Schrif tuurlijke bewustwording, wat de opvoed kunde betreft. Men moest zich wel te- witte, golvende lokken getuigden van de vele winters, die hij doorleefd had. Zijn sprekend oqg, hoewel ingevallen, tintelde nog in levendigen gloed, terwijl de uit drukking van onderworpenheid op zijn gelaat te kennen gaf, dat hij een betere erfenis verwachtte, dan die de aarde geeft, en dat hij slechts op de slem zijns Meesters wachtte, om gelijk Simeon „heen te gaan in vredeI" Hij leunde met heide handen op twee zijner kinderen, de eeni- gen, die hem tot troost overbleven in den avond zijns levens. De een, een zoon van omstreeks achttien jaren, wiens ge laat uitdrukte wat zijn vader moest ge weest zijn, eer ouderdom en ziekte zijn Voorhoofd en wangen met rimpels door ploegd, en zijn oog verduisterd hadden; het andere een meisje, van nog jeugdiger leeftijd, dat. te vergeefs trachtte haar tra nen te weerhouden. Zij hadden ter nau- wernood de helft der hoogte bereikt, toen de oude man van vermoeienis neclerzonk; zij waren daar juist aan een plaats ge naderd, waar zich ©en grot in de rots bevond. Hier maakte de zorgvuldige jon geling een kleine tent van de dekkleeden, die zij voor den nacht hadden mede gebracht; en na voor énjn ouden vader een soort van bed bereid te hebben, ont- vr-edeu stellen met een moer of minder gekerstende paedagogiek van neutrale schrijvers. Doch dubbel vergoodt!-; hun sterke overtuiging dat gemis, en bewon dering wekt de arbeid, dien zij, ondanks allo bezwaar, toch nog wisten te ver richten. Wat evenwel tot verontschuldiging n.an te voeren is voor 'tp'aedagogisch tekort in het verleden van den schoolstrijd geldt voor onzen tijd cn onze omstandigheden niet langer. Er is geen enkel excuus voor deze onze groote schuld! Onze salaris sen zijn gelijk aan die bij 't openbaar on derwijs, en, zelfs na de korting, toch nog altijd, wel va,n dien aard, clat we ons cle no-odige literatuur voor de studie der opvoedkunde kunnen aanschaffen. Wat meer zegt: onze wetenschappelijke -voormannen Bavink en Woltjer hebben de grondslagen gelegd, hebben 't bestek zelfs voor den verderen ophouw ons na gelaten. Bovendien, we hebben cle Heilige Schrift het levensboek bij uitnemendheid. En al is de Bijbel allerminst een opvoedkundig .handboek, kant en klaar, hij werpt toch ook over opvoeder en kind en leerstof een zóó helder licht, dat, wie in dit licht wandelen wil, niet verdwalen kan, o-p geen enkel terrein der wetenschap. Voor cle paedagogiek en haar hulpwetenschap pen verschaft ons de Schrift ©en veel heid van gegevens en aanwijzingen, die, in verband gesteld met 't materiaal van onze Christelijke schoolpraktijk, vrucht dragen kan en zal. ijt :J: sj: - Bij een zoo ruime studiegelogenlieid zou men een rijkbloeiende Christelijke paedagogiek. mogen verwachten, niet waar? Helaas, de werkelijke toestand is anders. Ondanks allen eerbied voor wat toegewijde werkers ook onder ons tot stand brengen, kan toch niet ontkend, dat er onder onze Christelijke docenten bitter weinig belangstelling leeft voor de zelfstandige studie der Christelijke op voedkunde, Er heerscht rustige rust, maar geen bewegend leven; er is ©en verzadigd genieten van wat anderen voor ons ver worven hebben; doch geen vreugclig jagen naar 't ho-ogc wit En juist nu do geldelijke zorgen toch minder drukken dan vóór de „pacificatie" nu de Christelijke school niet langer fi nancieel den bestaansstrijd te strijden heeft juist nu wacht ons de worsteling voor de pacdagogisehe vrijwording onzer school, Eu dat zal de zwaarste blijken, de eigenlijke schoolstrijd! Want die zal gaan onr cle wezenlijke, de diepste ver schillen tusschen 't openbaai' en Chris telijk onderwijs. Van clen uitslag van dien kamp hangt alles af. Niet alleen de publieke erken ning van ons bestaansrecht en onze roe ping, maar ook de zegevierende invloed van het Christelijk onderwijs op heel de natie, op haar kinderen en haar toe komst als Christenvolk, 't Gaaf er immers niet om, wie van een paar concurreeren- de bedrijven de markt zal behouden. Die inzet is de geestelijke vrijheid van ons volk, de vrijheid, waartoe Christus' stem lokt en noodigt, tegenover de vrijheid der revolutie, die dien schoonen naam niet dragen kan, daar ze den mensch weg hoont van onder Gods souvereinen wil en liefde, hem autonoom verklaart, en hem tot Selbstzweck van alles verheft. Het Christelijk onderwijs is niet voort gekomen uit enghartig particularisme, 'tis niet een private liefhebberij. Geboren slak hij een vuur van de enkele afge waaide takken, die op 'den grond ver spreid lagen. Deze oude balling was Rudolf Vincon, de leeraai' van Villar, een der liefelijkste van de Waldenzische gemeenten, en zijne beide toebtgenooten waren alles, wat hem van een eenmaal welvarend en gelukkig gezin overgebleven was. Zij hadden de zes maanden gevangenschap, die voor duizenden hunner vrienden zoo noodlot tig geweest waren, alleen door de goed willigheid van hun gevangenbewaarder doorgestaan, omdat cle man bewogen was met de grijze haren van den barbe (zoo noemen de Waldenzen hun leeraars en oudsten) en cle droefheid zijner ongeluk kige kinderen. Hij had lien met een toegevendheid behandeld, die slechts wei nigen der lijders te beurt viel. De uitvaardiging van het koninklijk be sluit van verbanning uit hun vaderland, hoewel door de meesten dergenen, die een lijden doorstaan hadden erger dan de dood, als een groote verlossing aange merkt, werd door Rudolf Vincon nog in een ander licht beschouwd. Met de kalmte en onderwerping van een Chris tenmartelaar zag hij in dat besluit slechts het teeken, dat zijn einde nabij was; uit de allerdiepste behoeften van 't men- ischenhart, is 't de nood, die ons opgelegd is, de drang der liefde Christi, die ons drijft, „al-s die weten, dat Eén voor allen gestoiven is". V Broeders en zusters: 'tis met grootsn ernst, clat we die dingen a,an uw over weging aanbevelen. We doen dat met hoop in ons, hart. Wiant geen is er onder onze Christelijke schoolbesturen en do centen, die niet in hoofdzaak den nood toestand zal erkennen. En onze arbeid is ons toch een Goddelijke levensroeping, een dienen in Zijn heerlijk Koninkrijk; een panel, dat ons toebetrouwd is, doch waar van we eenmaal rekenschap hebben af te leggen. Zoudt gij het dan voor God en uw ge weten verantwoorden kunnen, als gij, deze dingen lezende en toestemmende, nochtans handelen zoudt, als de man uit Jacobus' brief Durft gij mede door uw ongevoeligheid en laksheid den groei eener Christelijke paedagogiek storen cn tegenhouden? Wienkt u niet dat hoog© ideaal der principieels bewustwording onzer scholen ook in opvoedkundig opzicht? Slaat gij niet willig en mot blijdschap met ons de handen samen tot voltooiing van datgrootsclie werk, dat ons zelf en on zen scholen ten zegen gedijen zal, en dat onze natie voor verderen afval behouden kan Vergeet toch niet, dat 't grootste deel onzer Nederlandsch-o kinderen onderwijs ontvangen op de Christelijk© scholen. Dringt, dan de medeverantwoordelijkheid tegenover die taak u niet tot toetreding tot cle „Vereenigingi voor Christelijke, Pae dagogiek Wordt dadelijk lid en leest en bestu deert liaar periodiek, „Het Paodagogisch Tijdschrift", Zegt niet: „Ze hebben mij niet noodi.g. Anderen zullen 'twel doen". Gij zijt toch voor uzelf rekenschap- schuldig. Zegt niet: „Het Paedagogiscli Tijdschrift kan niet in de schaduw staan vair de neutrale". Hoe w-e-et gij dat? Als gij 'tniet zelf leest, mist gij het recht tot critiek. Leest gij 't wel, dan mogen wo toch in bescheidenheid opmerken, dat de inhoud elk jaar vooruitgaat, en dat 't vergelijking met andere maandschriften zeer goed doorstaan kan. Treedt dan toe tot onze Vereeniging, en gij vergroot niet all-e-en numeriek haar ledenlijst, maar ook de levensvatbaarheid en 't gehalte van ons tijdschrift. f Go-cl, clio de harten kent en neigt, be- wege het uwe tot wat Zijns Naams eere bedoelt, en den arbeid in Zijn Koninkrijk bevorderen zal, Het Bestuur enz.: Prof. Dir. T. Hoekstra, Kampen, Voorzitter; pis R. Dijkstra, D-e Krim (O.), Secretaris-penningmeester; D>' Wi. J. Kolkert, Amsterdam; A- M. C G- Knottnems, Utrecht; A. Janse, Biggek-cr- ke; W, G- v. d. Hulst, Utrecht; G- Meima, Groningen. De conferentie te Londen. Mac Donald heeft gistermiddag op het ministerie van buitenlandsche zaken te Londen de tweede voltallige zitting- der geallieerde conferentie gepresideerd. De conferentie benoemde een juridi sche commissie, wier taak het is, te ad- viseeren, welke vraagstukken geregeld moeten worden door een overeenkomst met Duitscldand, indien het Dawesplan want wel wetende, dat zijn verzwakt lichaam de moeite en inspanning, aan een tocht door de Alpen verbonden, niet zou kunnen doorstaan, was hij overtuigd, dat liet uur, dat zoo menig schaap zijner kudde van zijn aardsche woning zou ver bannen, hem veilig zou voeren in die hemelsche woningen, wier heerlijk voor uitzicht hem, als het einde zijner moeite- volle dagen, zoo menigwerf verkwikt had. Herbert en Alice overreedden hun be minden vader toch een weinig rust te nemen, zooveel ten minste als het arme lijk gespreide bed hem kon verschaffen. De moedige jongen had tot nu toe zijne eigene droefheid weten te onderdrukken, en het was hem zelfs gelukt, terwijl hij alles aanwendde wat in zijn vermogen was, om in de behoefte van zijn vader te voorzien, zijn droevige vooruitzichten te vergeten; maar nu, alleen aan zijn eigene gedachten overgelaten, had hij den tijd, zich al de treurige gebeurtenissen van een dag te berinneren, die zoo me nigeen zijner dierbaarste betrekkingen aan een langdurig lijden had onderwor pen. Een lijden zóó smartelijk, dat de gedachte daaraan zijn gevoelig hart nog van schrik deed ineenkrimpen, en dat een ouden vader gedwongen liad op den VERSCHIJNT ELKEN "WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3. Losse nummersf 0.05 Prijs der Advertentiën: 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct. Bij abonnement belangrijke korting. in werking zal zijn getreden, en welke procedure zal worden gevolgd om tot een dergelijke overeenkomst te geraken, zonder tegen het verdrag van Versailles in te gaan, Het rapport der eerste com missie, dat het vraagstuk van het in gebreke blijven van Duitscldand behan delt en dat reeds gepubliceerd is, werd door do conferentie ter behandeling uit gesteld, totdat ook de conclusies der twee de en derde commissie bekend zullen zijn. liet rapport der derde commissie werd ingediend door haar voorzitter sir Kin- dersley. Deze commissie had het vraag stuk der organisatie te overwegen, die zal worden opgericht, om de bestemming te bepalen, der betalingen die Duitscliland zal doen. De comm. van herstel acht men bij uit stek geschikt 0111 kennis te nemen van de wenscben der verschillende geallieerde landen omtrent de leveringen in natura, die in de verschillende landen zelf onder gebracht kunnen worden. De commissie is daarom van meeuing, dat 't niet nood zakelijk is om voor dit doel een nieuw lichaam te. benoemen. De conferentie besloot, dat do bemoeiin gen dezer commissie uitgebreid zullen worden, om nog drie andere vraagstuk ken, betrekking hebbend op de uitvoering van het Dawes-pjan te onderzoeken, en verslag daarover uit te brengen. l)eze drie vraagstukken betreffen: lo. de ver zekering van de Duitsclie regeering te verkrijgen, dat het alle krachten zal in spannen om mede te werken de leverin gen in natura op een commercieele basis te verschaffen; 2o. de commissie van herstel uit te noodigen een commissie te benoemen; die op overeenkomstige wijze zal zijn samengesteld als de com missie van organisatie, overeenkomstig het plan der deskundigen, om met de D-uitsche regeering te onderhandelen over vereenvoudiging van het systeem bij het hestellen van levering in natura en 3o. om de meeningsverschillen, welke er tus schen de Duitsche regeering eii de transport-commissie mochten ontstaan aan arbitrage te onderwerpen. Korte Berichten. Uit Moskou wordt gemeld: Volgens een nieuw decreet kan tegen betaling van een dollar in zeer korten tijd echt scheiding worden verkregen, wanneer beide partijen dit wensehen. Vice-admiraal Grasset, chef van den Franschon generalen marinestaf, vice-pre sident van den oppersten marineraad, die dus in tijd van oorlog opperbevelhebber is van alle marinemachten, is door den radicaal-socialist Dumesnil, die minister van oorlog is, zonder vorm van proces, zelfs zonder een ontslagvoordracht in den ministerraad te hebben gebracht, afgezet. Zaterdag a.s. zal de Engelsche vloot bij Spitliead groote manoeuvres houden. Dit zal de eerste vlootrevue sedert 1914 zijn, waarbij de koning weer aanwezig is. Aanhoudende regens hebben in de staten Travanca en Cochin (KI. Azië) overstroomingen veroorzaakt en belang rijke schade aan de spoorwegen, gebou wen, oogsten en veestallen aangericht, 110 personen zouden zijn omgekomen. Alle zink- en ijzerfabrieken in Oost- Opper-Silezië zijn stopgezet, aangezien de arbeiders in strijd met de regeeringsver- ordening slechts acht uur per dag werk ten. De regeering van den Ierschen Vrij staat heeft besloten geen vertegenwoor digers naar de conferentie te Londen te zenden. naakten rotswand een rustplaats te zoe ken, die naar alle waarschijnlijkheid hem ook ten graf strekken zou. Een wreede vijand was achter hen, terwijl dreigende onweders en onbekende paden lien van Voren verschrikten. Moedig en onderne mend boven velen van zijn jaren, werd zijn geest toch do-or zóódanige vooruit zichten Ier neder gedrukt, en do-or droef- beid overmand, smolten zijn-e en zijner zusters gebeden -en tranen te zamen in een roepen tot dien God, die door wee zen en vad-erloozen nooit te vergeefs wordt aangeroepen. „Stil, stil, kinderen", zeide de oude man, die do-or het snikken a,an zijn zijde uit de weinige o-ogenblikken rast ontwaak te. „Weent niet over mij, maar Weent over hen, die zooveel wee gebracht hebben over -onschuldigen. Dieze vergrijsde haren zullen even veilig liggen in de sneeuwt van een-alpengraf, al-s daar'beneden on der de groen-e zoden van Villar. Het isi 'goed, liet is goedIk droomde zoo gaarne van e-en Schoonen en kalmen levensavond: maar morgen toch, ik gelo-of het zeker, zal er een betere dageraad aanbreken een dag, die ge-en wolken kent". i (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1924 | | pagina 1