No 306
Dinsdag 3 Juni 1034
38e Jaargang
Buitenland.
LEVENSLEED.
FEUILLETON.
De Zeeuw
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no.58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel, no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
De politieke toestand in Frankrijk.
Hel ministerie Poincaré is Zondag
op den dag van de biieenk'omst van
de nieuwe Fransche Kamer afgetre
den- Nog enkele dagen echter zal de
demissionaire regeering de loopende
zaken moeten afdoen, want eerst zaï
nog de Fransche Kamer een voorzit
ter moeten kiezen, die dan met den
president van den Senaat, den presi
dent der republiek over de oplossing
der crisis zal kunnen adviseeren. Ver
moedelijk zal dus pas in het laatst
van de week aan den nieuwen ka
binetsformateur opdracht tot de re-
geeringsvorming kunnen worden ge
geven.
Dat het de heer Herriot zal zijn aan
wien deze opdracht zal worden ge
geven, wordt door niemand betwij
feld. Maar wel is er onder de linksche
partijen, die bij de verkiezingen de
zege' behaalden, verschil van meening
over de vraag oi Herriot uit han
den van den president Miller,and deze
opdracht mag aanvaarden. Millerand
moet weg, zeggen de linksche partijen
en in de Zondag gehouden piartij-
vergaderingen is dit dan ook nadruk
kelijk geëischt.
Het socialistisch congres heeft de
deelneming aan het ministerie verwor
pen. Nader zal worden bepaald, on
der welke voorwaarden en omstan
digheden de socialisten hun stem zul
len verleunen aan een ministerie Her
riot.
De aanslag op dr Seipel.
De dader van den gisteren gemelden
aanslag is de dertigjarige textielarbei
der Jaworek uit Pottendorf. Hij was
gisterochtend nog niet dood, ma,ar
weigerde nog eenige verklaring te
doen over zijn misdrijf. In zijn bezit
is een brief gevonden 'aan zijn vrouw,
waarin hij schrijft, dat hij in de fa
briek, waar hij werkt, geld verduisterd
heeft. Daarom wil hij ste-rven. Maar
hij wil den bondskanselier Seipel, die
de schuld is van het ongeluk van de
arbeiders, meenemen in den dood.
Hij had gisteren nog een bijeenkomst
van socialisten bijgewoond, waarin
een spreker gezegd had, dat enkei
de dood van Seipel de vrijheid van
Oostenrijk kon redden. Daardoor was
hij versterkt in zijn besluit Seipel te
vermoorden. Het Christelijke Montag-
blatt wijst er op, dat de moordaan
slag liet gevolg is van de stelselma
tige socialistische ophitsing, die voor-
ai in delaatste wak'en zoo sterk ge
worden was.
De toestand van Seipel is niet le
vensgevaarlijk, maar daar Seipel aan
suikerziekte lijdt, is men toch zeer'
ongerust, meldt de „N. R. C.".
Rood blijven ze.
Vrijdag ontvingen de sovjet-gedele
geerden der Engelsch-Russische confe
rentie van koning George een uitnoo-
diging om aan de officiëele receptie
Maandag deel te nemen. Naar nader
gemeld wordt, hebben de gedelegeer
den de invitatie aangenomen en be
sloten om in zwart pak met rooden
te verschijnen.
Regens en overstroomingen.
Zondag viel in vele deelen van En
geland en Wales een hevige slagregen
en het weervooruitzicht is niet ver-
125).
Iedere mail bracht er een van Felix;
en nu opende zij eerst zijn brief, en een
glimlach kwam om haar lippen, toen zij
zijn hartstochtelijke, dringende bede las
om locli spoedig terug te komen, en zag,
dat de dicht aangeschreven regels bezaaid
waren met vlekken van tranen. De overige
acht brieven waren van onbekenden, en
melden vragen en verzoeken in om por
tretten en levensbeschrijving, om korte
schetsjes voor, cour anten in verschillende
eelen van het land, en ook enkele vra
gen over het verschijnen van haar nieuwe
pek, wanneer het gereed zou kunnen
zijn voor de pers. Al deze brieven wa-
en vriendelijk en dankbaar gesteld, en
n was vol welsprekendheid in zijn dank
u?i01 ëoede effect, dat een van haar
J schriftartikelen had gehad op een ver-
w kk goddeloos echtgenoot en
ïsvader, die na het gelezen 'te hebben,
i onder den indruk kwam, dat hij be-
0 Zlte. beteren, en wenschte, dat
J zou kennis dragen van den weldadi-
anderd. De regen was hier en daar
zoo hevig, dat binnen enkele uren
groote gebieden in vele graafschap
pen waren overstroomd. Uit vele stre
ken wordt belangrijke schade tenge
volge van de overstroomingen gemeld.
De rivier Severn, die zeer gezwollen
is door het water va,n de Welsh-heu-
vels, steeg snel en heeft groote land
bouwstreken onder water gezet. Een
tentoonstelling liep onder en Zondag
moest worden besloten de tentoon
stelling te sluiten. Het vee, dat reeds
op. de tentoonstelling was, kon worden
gered. Ook op andere plaatsen had
den overstroomingen plaats. De regen
ging vergezeld van hevig onweer. De
plasregens hebben ook ernstige stoor
nis teweeg gebracht in den spoor
wegdienst. Tal van hoofdwegen zijn
voor het verkeer onbruikbaar,
De moord te Serajewo.
Kort geleden zijn verschenen de me
moires van Jewitsj, een van de deel
nemers aan den moordaanslag te Se
rajewo, die de indirecte aanleiding tot
den vieeselijken wereldoorlog is ge
weest. Wij ontleenen de volgende bij
zonderheden aan deze memoires:
Jewitsj verklaart op de meest na
drukkelijke wijze, dat de Servische re
geering hoegenaamd niets van den
aanslag afwist en geen relaties, direc
te noch indirecte, met de samenzweer
ders heeft onderhouden. De aanslag
weid georganiseerd en uitgevoerd
door een terroristische organisatie van
Bosniërs, die onder haar leden ook
den jeugdigen Princip telde, en moord
aanslagen als het eenige strijdmiddel
tegen Oostenrijk beschouwde. De ter
roristische organisatie bestond uit
eenige kleinere groepen, die zoo in
gericht waren, dat de eene groep
zelfs van het bestaan van de andere
niets af wist: dikwijls kenden zelfs de
leden van dezelfde groep elkaar niet.
De hoofdpersoon van het drama te
beschreven als een zwakke, ziekelij-
Serajewo
arapersoor
Princip,
wordt door Jewitsi
lce, aan tuberculose lijdende jongeling.
Hij was zwijgzaam, in zich zeil' ge
keerd, nu en dan zeer impulsief en
soms zelfs wreed; sinds zijn prilste
jeugd koesterde hij een grensloozen
haat .tegen den Oostenrijk'schen over
weldiger. Bovendien was het verlan
gen een aanzienlijke rol in het maat
schappelijke en politieke leven van
zijn land te spelen hem niet vreemd.
Voor zijn anti-O os tenrijk'sche gevoe
lens werd hij uit het gymnasium ver
wijderd; hij weelk uit na,ar Belgrado,
waar hij kennis maakte met andere
Bosnische emigranten, die hem in zijn
gevoelens hebben gesterkt. In mate-
riëel opzicht was zijn léven in de
Servische hoofdstad zeer moeilijk; hij
leed dikwijls honger, sliep vaak op
straat, ma,ar hij gaf zijn doel niet op
en werkte voor het staatsexamen.
Een nietige omstandigheid besliste
zijn lot en was tevens de aanleiding
tót den oorlog. Eens ontving hij een
envelop, wharin zich een krantenuit
knipsel bevond met een mededeeling,
dat in Juni (1914) de manoeuvres van
twee Oostenrijk'sche korpsen in Bos
nië zullen plaats vinden en dat aarts
hertog Frans Ferdinand 29 Juni te
Serajewo wordt verwacht. Er was
geen begeleidend schrijven bij en o;
de envelop, stond geen naam van ai
zender vermeld. Dit uitknipsel is, zoo
als het nu vastgesteld is, verzonden
door den arbeider Tsjabrinowitsj.
gen invloed, dien zij door deze artikelen
uitoefende. Aan het slot van den brief
had de gelukkige eclitgenoote een paar
regels bijgeschreven, om de zegeningen
des Hemels over de schrijfster af te
smeeken.
„Is niet de arbeider zijn loon waardig?"
Edna voelde, dat haar loon milddadig
was; en hoewel het „Gode zij dank" niet
hoorbaar was, trok toch de groote vreug
de, die in haar oogen blonk, de aan
dacht van den dominé, die haar in stilte
had gadegeslagen, en hij legde zijn hand
op de hare.
„Wat is het, mijn lieve?"
„Het loon dat God mij gegeven heeft".
Zij las hem den inhoud van den brief
voor en daarop ontstond een korte pauze
tenslotte onderbroken door meneer Ham
mond..
„Edna, mijn kind, hen je nu werkelijk
gelukkig?"
„Zoo gelukkig, dat ik geloof, dat men
met al de schatten van Oalifornië dit
velletje papier niet zou kunnen koopen,
want het verzekert mij, dat ik het instru
ment heb mogen zijn, zonneschijn te bren
gen in een donker en somber huisgezin,
door het hoofd van ©en gezin terug te
roepen van zijn bezoeken aan plaatsen
van ontucht en van zijn middernachtelijke
Princip begreep, wat de verzender be
doelde en liij besloot gebruik te maken
van deze gelegenheid o-m den aarts
hertog te vermoorden. Een zijner ken
nissen, een werkman, verschafte hem
eenige bommen (wij moeten niet uit
het oog verliezen, dat de gebeurtenis
sen op den Balkan plaats vonden,
d.w.z. in een streek waar hommen
e. d. een gewoon strijdmiddel zijn)
terwijl de Servische majoor Tankosjits
hem revolvers gaf. Zoo gewapend 'be
gon Princip de jacht op don aarts
hertog.
De terroristische organisatie, waar
over wij boven schreven, werd geleid
door twee personen: Tsjabrinowitsj
en den onderwijzer Iljitsj. De eer
ste moest voor de manschappen zor
gen, de andere werkte het plan de
campagne uit. Op tien verschillende
punten van den weg, dien de aarts
hertog moest volgen, werden terro
risten geplaatst. 1 nikte het om de
een of andere reden de eene groep
niet den aanslag te volbrengen, dan
zou de volgende groep moeten optre
den enz.
Einde Mei waren alle voorbereidin
gen reeds getroffen en begin Juni ont
vingen de deelnemers uit Serajewo
een briefje luidende „alles is in orde".
Op 29 Juni bezetten de samen
zweerders de aangewezen punten en
wachtten op de gebeurtenissen die
zouden komen. Behalve revolvers en
bommen ontving ieder terrorist een
tleschje vergif, dat hij na volbrengen
van zijn taak moest ieegdrinken. Het
bleek echter, dat het vergif niet deug
delijk was en het heeft zijn uitwerking
gemist. Bij de aanhouding bleek het
dat iedere.' samenzweerder een doosje
cigaretten Driana bij zich haddit
doosje moest als een soort legimitatie
voor de terroristen dienen, die elkaar
niet kenden. De laatste ontmoeting
had plaats in een achterkamertje van
een kroeg; de stemming was gedrukt.
Den volgenden dag kwam de aarts
hertog 'te Serajewo aan. Alle straten
waren afgezet door politieagenten en
spionnen, die uit Ween-en werden ge
bracht. Het centrum van de stad en
de straten, die de aartshertog moest
passeeren, waren afgezet door een
dubbele rij soldaten. Om op straat te
mogen loopen of rijden moest men
een speciale vergunning bezitten, die
telkens aan de politie vertoond moest
worden. En ondanks a.l deze maat
regelen konden Princip en zijn mak
kers ongehinderd door de afzetting
komen. En niet alleen de terroristen
werden doorgelaten maar ook de wa
gen met „waar uit Toezla". Opi dezen
wagen lagen de bommen en revolvers,
bestemd voor de samenzweerders.
Het overige is bekend.
brasserijen, tot zijn vrouw en kinderen;
terug naar de plaats vian gebed en den
huiselijken haard. Ik heb niet tevergeefs
geleefd, want door mijn werk is ©en
menschenziel gered, 'en ik dank God,
dat ik waardig geacht word ©en dienst;
maagd te mogen zijn in Zijn wijngaard I"
Die oogen van den .ouden man vulden
zich met tranen.
„Je hebt inderdaad reden tot dank
baarheid en groote vreugde, als je je in
denkt, al het goede, waartoe je bestemd
bent te voleinden; en ik ken de verruk
king van zielen te hebben gered, want
door Gods genade geloof ik er ook enkele
gered te hebben van den rand van den
afgrond. Maar, Edna, kunnen de triom
fen van je geest, de toejuiching der we
reld, de goedkeuring van je geweten,
zelfs de verzekering, dat je met veel winst
voor de zaak van Christus arbeidt
kunnen al deze dingen aan je hart vol
doening geven je liefhebbend hart?
Mijn kind, er is een somber waas soms
over je oogen, dat eenzaamheid vertolkt
en een moede zijn des levens. Edna
ben je volkomen tevreden met je lot?"
Een schaduw gleed langzaam over haar
gelaat.
„Ik kan niet zeggen, dat ik volmaakt
tevreden ben, en toch zou ik niet wil-
rl
Korte berichten.
De staking in de Ruhrkolenmij-
nen kan thans a,ls geëindigd be
schouwd .worden, daar van de och
tendploegen 85.52 pet. aan het werk'
is gegaan. In het district Duisburg,
dat voor sterk communistisch door-
aat, is de hervatting het grootst, te
'anim het geringst, slechts ongeveer
50 pet.
De Fransche Professor Pinard,
die in de vorige Kamer de apostel ge
weest is, die steeds zijn stem heeft
doen hooren tegen de daling van het
geboortecijfer, tegen het hooge sterf
tecijfer der kinderen in Frankrijk,
beeft ook' nu weer gesproken over
de middelen om het helaas al te lage
bevolkingscijfer te doen stijgen. De
twaalf kleinkinderen van professor Pi
nard woonden in de tribune van den
voorzitter der Kamer de vergade
ring bij.
Bij het station Ausnoye is de
sneltrein AmsterdamParijs in bot
sing geweest met dien van Keulen
Parijs. Van de reizigers is niemand
gekwetst.
Gisteravond zijn te Attica, (in den
slaat Indiana) twee passagiers treinen
opi elkaar geloopen. Er zijn negen
dooden en 20 gekwetsten.
Te Gent is wegens loongeschil
een staking der dokwerkers uitgebro
ken. De patroons hadden besloten de
loonen met één franc daags te ver
lagen.
Volgens een telegram uit Shan-
hai zijn de twee Engelsche zendelin
gen, die met twee Amerikjaansche zen
delingen in de provincie Kwang-si
door roovers gevangen waren geno
men, in vrijheid gesteld.
- Volgens een bericht uit Washing
ton maakt president Coolidge aan
boord van een kruiser een zeereis
om naar de bladen vermoeden ge
nezing te zoeken van zijn keelaandoe
ning.
De bevaarbaarheid dei-
Schelde.
Het „Hbld. van Antwerpen" schrijft:
ln het Loodswezen had Vrijdagnamid
dag de samenkomst plaats tusschen den
heer inspecteur van liet Nederlandse!)
Loodswezen De Haes en den heer Bou-
ckaert, bestuurder van bet Belgisch Loods
wezen. Er werd besloten, nu de „Siërra
Grande" .tot op 7 meter onder laag wa
terpeil vernield is, de scheepvaart op
nieuw langs bet tot hiertoe onderbroken
deel van den Pas van Bath te doen ge
beuren. De toegelaten diepgang is 30 voet.
De schepen van grooten diepgang zullen
techter de lichten van den Reigenberg-
schen Polder „in een moeten varen" om
twee ondiepten te mijden, die sedert het
zinken van de „Siërra Grande" tot stand
kwamen. Op de eene staat slechts 5.10
meter bij laag water en op de andere 5.50.
Door baggerwerken zullen die zandbanken
verwijderd worden.
Door den Nederlandschen Betonnings-
dienst, werd een begin gemaakt met de
verplaatsing van de boeien van den Pas
van Rilland, naar het terug in gebruik
genomen deel van den Pas van Batli.
Over 't algemeen hadden de loodsen on
eindig liever de Pas van Rilland blijven
bevaren en dezen pas verder zien uit-
len ruilen met welke vrouw ter wereld
ook."
„Heb je nooit berouw gehad van een
stap, dien 'je gedaan hebt, eens op een
avond, daar in mijn kerk?"
„Neen, meneer, daar heb ik geen spijt
van. Ik dank er God vele malen voor,
'dat ik in staat was de inspraak van mijn
geweten te volgen, en dien stap te doen."
„Veronderstel eens, dat bij het beklim
men van het steile pad van den plicht
de een de aanmoediging en .opwekking
van een ander zou noodig hebben om
het hoogtepunt te bereiken, en dat dan
slechts één menschelijk wezen op de we
reld zou zijn, die daartoe voor hem in
staat zou zijn? Zou de laatste dan zon
der schuld weg kunnen gaan en de hulp
hardnekkig weigeren?"
„Veronderstel eens, dat de laatste voel
de, dat bij1 gemeenschappelijiken gang bei
den wel eens struikelen 'konden?"
„Diat zou niet gebeuren. O, Edna! jij
zou beider leven tot nobeler hoogte ver
heffen! Jullie beider leven zou er bij
winnen. Mijn kind, laat ik je iets vertel
len, dat ik je moet
Zij wees afwerend met de hand en
schudde het hoofd. „Neen, meneer; neen,
meneer! Wil mij niets vertellen van din
gen, die het verdriet opnieuw o-p'wekken,
diepen. Het varen is oneindig fnoeilijker
in den pas van Batli en de vaargeul smal.
Maar men beeft, van boogerhand, alle?
op één kaart gezet: de pas van Bath moet
klaar zijn, opdat liet verwijt vervalle dat
de „Belgenland" niet naar Antwerpen kan
komen.
Zal die echter komen? De loods Tim
merman, die hem veilig opbracht, denkt
bet niet en zeide in een persgesprek:
Nog eergisteren ben ik bij den bestuur
der der Red Star Line geroepen, die me
naar mijn meening vroeg. Ik ben ver
plicht geweest hem hetzelfde antwoord
te geven. Inderdaad, vergeet niet dat de
„Belgenland" moet kunnen rekenen op
minstens 35 voet twee uur vóór liooge tij;
welnu ik beweer dat we zelfs na het
herstel van den Bath-pas in langen tijd
niet die gewenschte diepte te Valkenisse
zullen hebben!
We dachten echter, dat die laatste pas
opnieuw normaal was?
Wie maakt u dit wijs? Weet echter, dat
de toestand aldaar gedurende de laatste
week alweer is verergerd. Er is thans
twee voet minder diepgang dan 10 dagen
geleden! Dit is niet te wijten aan het feit,
dat de uitbaggeringen op een slechte wijze
worden uitgevoerd. Het meeste zand of
slijk der uitbaggeringen wordt gestort in
den stroom en wel in de Schaar van den
Noord. Dat is glad verkeerd. Op die wijze
komt het zand door de strooming na
eenigen tijd opnieuw in het vaarwater
terecht. Als men zóó blijft voortgaan, zal
men jaar in, jaar uit moeten baggeren om
de gewenschte diepte te behouden, en zul
len de onkosten niet 10 millioen zooals
voorzien docli heel wat meer bedragen.
Ware het mij te doen, ik liet vijf booten
vlak achter elkaar uitbaggeren in Rilland,
en liet zand uitstorten in den Polder.
Hun motieven.
Wij hebben' ge-meld, dal de soci
aal-democratische Kamerleden hun
centen in den zak' houden en niet
meedoen aan de 5 piCt. verlaging der
schadeloosstelling. Belangwekkend zijn
de motieven, welke „Het Volk" voor
deze handelwijze geeft. Het blad
schrijft:
„Voor de onzen was het de kwestie,
of wij, die onze eigen bezuini-
gi ngsplannen h ebben (is hier
het plan-Wibaut bedoeld?), een deei
der schadeloosstelling moesten afstaan
ter wille van den financiëelen toe
stand, door anderen hoofdzakelijk
geschapen. Voorts of wij de positie
der ambtenaren zouden verzwakken,
door het voorbeeld van korting te
geven. En vooral, of wij het geld in
de schatkist moeten storten, waaruit
de regeering ColijnRuys met volle
handen geeft aan leger en vloot, bur
gerwachten etc."
Wie lacht daar?
R ij w i e 1 m e r k' e n.
De rijwielplaatjes, rijwielmerken ge
naamd, zullen tegen den prijs van f3
pier stuk worden verkrijgbaar gesteld
op de post-, bijpost- en hulppostkan
toren, alsmede na voorafgaande aan
vraag ook' op de stations van den
postdienst.
De Fransch Hollandse he
Oliefabriek'en.
Ter gelegenheid van de viering vaji
het 40-jarig bestaan der Fransch
Hollandsche Oliefabriek'en „Calvé",
Delft, werd aan het personeel, bene
vens een tegel van Delftsch aarde
werk, gratificaties geschonken, variëe-
rende van f 25 tot f 40 voor de vaste,
nu ik zoo ernstig poog het te onder
drukken."
„Mijn lieve, kleine Edna, als ik naar jou
zie en aan je toekomst denk, dan maak
ik mij bezorgd."
Zij keerde 'zich naar hem en nam
zijn hand in de hare, en met zachte
bevende stem zeide zij een aanhaling
op uit een van haar oude schrijvers
.„Over de grauwe, stormende golven
van het leven, zie ik reeds de rein-
witte rust van de eeuwigheid langs de
boorden van de waterlinie komen, om
mij te ontmoeten. Reeds zie ik de zwarte
sluurmansboot in het gezicht komen; ik
hoor het sein, en de dood zal spoedig
het roer nemen en mijn kleine bark veilig
in de eeuwige haven der ruste voeren, in
Gods eeuwige heerlijkheid."
Zij ging naar de piano en zong een
avondlied.
Terwijl de predikant zat te luisteren,
lispelde hij in zichzelf:
„Hoog schittert 't geloof van de eenzame
ziel,
Vol liefde in lijden en smarte
Hoe luisterrijk blinkt hier de hemelsche
hoop,
Waar 't aardsch geluk doofde in 't harte."
(Wordt vervolgd).
