38e Jaargang No 2 Zaterdag 31 Mei 1924 EERSTE BLAD. BuMantl. BiiKilaMl. Qit nummer bestaat uit twee bladen HET GÈCONF'JTE V 'De Zeeuw Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. 11: Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUtJ, L. Burg. Tel. no. 259 VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3.— Losse nummersf0.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL Bij abonnement belangrijke korting. Duiischland is er goed voor. De R. K. afgevaardigde Maenliout heeft in de Belgische Kamer een interpellatie gehouden over de fabelachtige bezoldi ging van de Belgische leden van het per soneel van de commissie van herstel Ie Parijs. Minister Theunis heeft geant woord, dat de commissie een soort de partement is, waar men werkt van 's och tends 9 tot 's avonds 7 en zeer stipt is op het tijdig aanwezig zijn van liet personeel. In 1.920 is op initiatief der Franschen besloten het personeel te be talen in papieren franken. Die Engelsclie leden hebben zulks geweigerd en worden nog in ponden betaald, terwijl de Ame rikanen dollars krijgen. Zoodoende kre gen de Engelsclien en Amerikanen op zeker oogenblik 208 pst. k 247 pet. van wat de Fransch n en Belgen ontvangen. Intussclien hebben juist de Belgen liet initiatief genomen om de totale kosten van de commissie te verminderen. Dela- croix, de Belgische gedelegeerde, ont vangt fr. 293.00) 'sjaars, zijn adjunct Gutt, vroeger Guttentrein aeheeten, fr 200.000. Het arbeidsconflict aan de Roer. De 27 Mei door het scheidsgerecht .tot beslechting van het conflict in den mijnbouw in het Roergebied gedane uit spraak is door het ministerie van arbeid algemeen bindend verklaard. Nu rekent men er op, dat de volgende week het werk wordt hervat, na vier We ken van stilstand. Gisteren vergaderde de oude (socialistische) mijnwerkersbond over de bindend-verklaring. In die ver gadering zou ook gestemd worden over een eventueele staking, doch deze is vrijwel uitgesloten. Die Christelijke mijn werkershond heeft al tot hervatting van het werk besloten. Gisterochtend reeds hadden zich tal van werklieden bij de mijnen aangemeld, doch deze bleven ge sloten. Hevige munitieontploffing nabij Boekarest Een hevige ontploffing, als gevolg van brand, had plaats in het centrale munitie magazijn nabij Boekarest. Om elf uur werden rookkolommen ge zien, welke uit de vensters van de patro- nenkamer opstegen. In allerijl worden de werklieden en de bevolking uit de omgeving gewaarschuwd de vlucht te nemen. Kort daarop had een geweldige ontploffing plaats welke vele mijlen in den omtrek gehoord werd. Talrijke ruiten werden vernield, o.a. die van hét konink lijke paleis. Die vorstelijke familie nam haastig de wijk naar het paleis in de hoofdstad. Een reeks van ontploffingen volgde. Het aantal dooden of gewonden, alsmede de aangerichte materieele schade kon nog niet worden vastgesteld. De ramp verwekte een geweldige pa niek, óók te Boekarest, ofschoon de plaats, waar de ontploffing plaats vond, een kilometer van de stad verwij derd is. Overal in den omtrek sprongen de ruiten en talrijke huizen stortten'in. Koning Ferdinand begaf zich met de ministers naar de plaats van liet ongeluk en wilde zoo dicht mogelijk het punt, waar d? ontploffing had plaats gevonden, naderen. Hij werd echter door de minis ters tegengehouden. Tot zijn geluk, want even nadat hij zich verwijderd had, ont ploften op de plaats waar hij gestaan had, verschillende handgranaten. Tal van personen zijn gedood en gewond; het juiste aantal is echter nog niet bekend. Een telegram uit Boekarest meldt nog, dat de minister van oorlog verklaard heeft, dat de ontploffing aan een ongeluk te wijten is, zooals dat overal kan voor komen. De schade is stellig groot, maar met catastrofaal. Tot nu toe zijn 4 doo- •den en ongeveer 20 gewonden geteld. 1 alrijke huizen zijn ingestort. Die stad J-igt in. een dikken rook gehuld. Da politieke crisis in Duitschland. De onderhandelingen tussclien Marx C e, ulksch"nationalen over deelname 1-," ',a st(.>n aal( de kabinetsvorming fion ii nüslukt beschouwd wor- •ïlntto G !ul,scll"nationaleii hebben ten- tiiel w n vei'langen der middenpar- likwhU gGg7en maal' Wmen even w6t mrVe.ie!Schen voor den Iu i i ayen kereid het program van bmtenlandsche politiek van het midden- bloc te aanvaarden, maar stelden daar tegenover den ersch, dat in de vijfbonds staten een meuwe regeering gevormd *ou worden, conform aan de rijksregee ring. Het was natuurlijk voor Marx Ie ■eenenmale onmogelijk om over deze kwestie, die geheel buiten zijn compe tentie ligt., te onderhandelen. Korte berichten. Het debat over de werkloosheid in het Engelsclie Lagerhuis is beëindigd. Het conservatieve voorstel, welks aanneming de regeering van Mac Dionald als een uiting van wantrouwen beschouwd zou hebben, is met groote meerderheid ver worpen. Bedoeld vogrstel (van den conserva tief Iiorne) wilde als eerste begin van oplossing van het werkloosheidvraagstuk het salaris van den minister van arbeid verminderen, als protest tegen het feit dat deze nog steeds naar het geneesmid del zoekt en het toch zoo voor de hand ligt, namelijk vermindering van salarissen. Minister Macdonald sprak een ernstig woord, daarin door Asquith (den leider der liberalen) gesteund om geen minis terswisseling uit te lokken op dit oogen blik, nu de regeering pas vier jaar bezig is. Het zou Engeland tot schade zijn. Ingevolge het Diuitsch-Russische in cident heeft de Sovjetregeering vergun ningen tot invoer van Duitsche goederen ter waarde van elf millioen roebel inge trokken. i i i I Gisteren is het vliegveld van Deurne bij Antwerpen in gebruik genomen. Er zijn allerlei vliegdemonstraties gehouden in tegenwoordigheid van een zeer talrijk publiek. De koning en de koningin van Italië hebben uit Engeland de terugreis naar Italië ondernomen. 'Er is gisteren een schade van een kwart millioen pond aangericht bij een brand in een electrische centrale te Pon typridd in Glamorganshire die den stroom leverde voor acht kolenmijnen. Tienduizend delvers zijn daardoor buiten werk gekomen. Die brand was een «evolg van het inslaan van den bliksem. De Engelsclie arbeiderspartij is voor nemens in het lagerhuis een wetsontwerp in te dienen om den leeftijd waarop de vrouwen voor het eerst naar de stembus mogen gaan te brengen van 30 op 21. jaar. In welingelichte kringen wordt er van gesproken, dat, als de rijksdag voort blijft gaan met ruzietooneelen, waardoor het werk onmogelijk zou worden, presi dent Ebert met bsroep op art. 48 van de Grondwet den rijksdag op reces zou zen den en de afdoening van zaken in han den van hst tegenwoordige kabinet zou laten. Germaine Berton, de beruchte com muniste, die te Bordeaux wegens het ver wekken van relletjes tot vier maanden gevangenisstraf werd veroordeeld, heeft haar toevlucht genomen tot de honger staking. Volgens een bericht aan een Parijsch blad hebben er te Saloniki troebelen plaats gehad tengevolge van de uitslui ting in de tabaksfabrieken. De troepen, kwamen tusscbenbeide. 12 stakers zijn gedood, 3 soldaten zijn gewond. Blijkens een officieele statistiek werden in 1923 in Rusland ongeveer 300.000 gevallen van vlektyplius en 250.000 gevallen van buiktyphus gecon stateerd. Voorts zijn 48,000 gevallen van pokken bekend geworden, waarvan 1000 in St. Petersburg, voornamelijk in de kin dertehuizen. Buitengewoon "hevig heeftin 1923 de malaria gewoed; het aantal ziek tegevallen wordt hier op 6 millioen ge schat. D;e crisis in de Engelsclie steen- kolenindustrie is definitief geëindigd. Het Congres der Mijnwerkersdelegaties te Londen besloot heden met overgroote meerderheid de voorwaarden van de voorgestelde nieuwe overeenkomst met de mijneigenaren te aanvaarden. Zulke zondaars! In Tiel is de Koningin op bezoek geweest. En om H. M. te ontvangen, was eenig geld noodig. En daar heb ben zoowaar drie soc.-dem. Raads leden gestemd vóór liet voorstel van B. en W. (wij citeeren verder „Het Volk" en daarom lette men op. de heldhaftige, kleine k) om bij het be zoek der koningin aan hen een blan- ko krediet voor ontvangst ten stad- huize en versiering van dat gebouw etc. te verleenen, omdat men meende aldus de kosten te kunnen beperken. Deze houding heeft natuurlijk in de afdeeling der S. D. A. P. heel wat stof opgejaagd en al had de fraktie na gehouden overleg al weer heel wat goed gemaakt door eenparig van de audiëntie weg te blijven (dappere ke rels! Red. Z.) toch bleef er volop kritiek. Deze had in de afdeelings- vergadering van Maandagavond vol op gelegenheid lot. uiting te komen. In een drukbezochte bijeenkomst, waarin alle leden aanwezig waren, werd stevige kritiek uitgeoefend. Ook hei. bestuur hij monde van den voorzitter betreurde de aangenomen houding. De aangevallenen verdedig den zich door te wijzen op den kor ten tijd van voorbereiding, die over leg onmogelijk ma,akte, op de zeer bescheiden wijze, waarop de ont vangst was geschied, ook al onder hun invloed en op den plicht, die h.i. op een gemeentebestuur rust, om liet staatshoofd behoorlijk te ontvan gen. Na lange discussie werd er ten slotte een motie aangenomen, waar in de houding werd afgekeurd en de verwachting werd uitgesproken, dat voortaan overleg zoodanige beslissin gen zal voorkomen. Een p r o ef s temming. Aan alle meerderjarige mannen en vrouwen in „Vreeswijk" (een buiten wijk van Rotterdam) is namens de drankbestrijders van alle richtingen een biljet uitgereikt met 3 vragen, n.l. of men a. het onbeperkt verlee nen van bier- en wijnverloven voor staal, b. een zeer beperkt verleenen daarvan zou wenschen, of c. het abso luut niet verleenen wenschelijk acht. Van de 3305 personen, die voor een biljet in aanmerking kwamen, lever den slechts 36, dus 1 p'ct., ditmaal het biljet niet in, 131 weigerden te stem men, en gaven het biljet terug, en nog 172 stemden blanco, terwijl slechts 17 biljetten ongeldig moesten worden verklaard. Ruim 89) pet. le verden dus geldige biljetten in. Daar van waren 305 voor vraag a. (on beperkt), 663 voor vraag h. (beperkt) en 1981 voor vraag c. (tegen elk ver lof van bier of wijn). Respectievelijk dus 10.3 pet., 22.5 pet. en 67.2 pet. Aan te nemen is, dat bijna 90 plet. der kiezers die inrichtingen dus niet in zijn nabijheid wenscht. De stemver houding was in de verschillende buur ten arbeiders en middenstand vrijwel gelijk. Nederland en Rusland. Naar het Hbl. meldt hebben deze week de Russen een belangrijke or der afgesloten voor katoen, die in de millioenen loopt. Deze katoen wordt in Rotterdam naar Rusland ver scheept. In Amsterdam zullen de Rus sen een zeer groote order voor wol plaatsen, die op dezelfde wijze wordt gefinancierd als de order voor ka toen te Rotterdam. In aansluiting aan bovenstaande deelt, het „Hbkl." nog het volgende mede omtrent Russische handelsza ken, die in ons land zullen worden afgesloten. Deze week hebben te Amsterdam en elders in ons land vertoefd een aantal vertegenwoordigers der Russi sche Handelsvertegenwoordiging te Berlijn. Deze heeren hebben hier, naai zij meedeelen de orders geplaatst, die voor Duitschland bestemd waren. Grondstoffen, w.o. katoen en wol, che micaliën en koloniale .waren, waarvan Rusland zich tot dusver te Bremen en Hamburg voorzag, worden nu te Amsterdam en Rotterdam ingekocht. Indien het geschil tusschen Duitsch land en Rusland niet spoedig wordt bijgelegd, zal Rusland den Nederland- schen handel en industrie nog groo- tere orders toewijzen dan het tot op dit oogenblik gedaan heeft. Wanneer men in aanmerking neemt, dat ook de graan-afdeeling der Rus sische Handelscentrale te Berlijn haar meeste .zaken naar Rotterdam heeft overgebracht, dan kan men verwach ten, aldus zeide Prof. Goldstein, dat de handelsbetrekkingen tusschen Ne derland en Rusland nog belangrijk' in omvang zullen toenemen. De toekenning van subsidies. Naar blijkt uit een officieel rond schrijven, staat de Regeering op het standpunt, dat de voor het jaar 1925 toe te kennen subsidies in geen geval hooger zullen zijn dan 80 pet. van het bedrag, dat in 1923 is genoten. De West er-Scheld e. Volgens het Hdbl. van Antwerpen zou de Nederlandsche regeering ge weigerd hebben, het achtergedeelte van het Grieksche stoomschip ^Vssi- mina M. Embiricos, in tweeën gebro ken buiten de vaargeul te Valkenisse, te vernielen. En door zijh ligging zou dit wra'k van invloed zijn op den stroom van het water en bijgevolg op de verzandingen in de passen van Valkenisse en Bath uitwerking heb ben. Het Antwerpsche blad voegt hier aan toe, dat, volgens het verdrag van 1839, de Nederlandsche regeering ver plicht is de Scheldepassen op haar gebied te onderhouden; maar, aan gezien hel wrak' buiten de vaargeul ligt, is zij niet verplicht het wrak te vernielen. De commissie ter opsporing van de middelen tot verbetering van den toestand, door de verzandingen in de Schelde teweeggebracht, heeft haar werk geëindigd. Uit het onderzoek blijkt ten eerste, dat de verzanding bij Valkenisse, welke tot instelling der commissie leidde aan een geval van duidelijk gebleken overmacht is toe te schrijven. Vervolgens vereenigde de commis sie zich met het denkbeeld om een driemanschap in te stellen, bestaan de uit twee ambtenaren van het de partement van marine, die deel uit maken van de Scheldecommissie en een lid van het departement van brug gen en wegen. Dit lichaam zou zich op de hoogte houden van de toe standen in de geulen en de maatre gelen aangeven, welke de toestand zou vereischen. Het zou rechtstreeks onder het departement van openbare werken moeten staan. De commissie is intusschen van meening, dat het onvermijdelijk zal blijken tie commis sie van toezicht op de Schelde aan te vullen door het opnemen van een ingenieur van bruggen en wegen en een ingenieur van den Nederland- schen waterstaat. Ten slotte acht de commissie het noodzakelijk den hydrografischèn dienst, zoowel wat personeel als ma terieel betreft, zoodanig uit te rusten, dat het toezicht op de geulen nage noeg volledig zal kunnen zijn. Nederl. Jongeling s Ver hond. Het Nederlandsch Jongelingsver bond vergaderde 28 en 29 Mei te Groningen. Woensdagmiddag was in het bijzonder gereserveerd voor het bespreken van huishoudelijke aange legenheden. Het verslag van den pen ningmeester wees een voordeelig sal do aan van ruim f535. De volgen de jaarvergadering zal te Dordrecht worden gehouden. Ruim 500 afgevaar digden. vertegenwoordigende 160 af- deelingen, waren den eersten dag aan wezig. Twee bidstonden werden ge houden. De 2e dag werd aangevangen met een vroegdienst in de Nooraerkerk, wa(ar Prol. Dr A. v. Veldhuizen voor ging. De groote morgenvergadering, waar c.a.. 1500 bezoekers aanwezig waren, werd gehouden in de concert zaal van De Harmonie. Ds P. Veen hield de traditioneele Bondsrede: „Het Verbond der toekomst". Verschillende afgevaardigden en vrienden van den arbeid spreken hun gelukwenschen uit. De uitslag van de bestuursverkie zing is: herkozen zijn de heeren H. A. "de Boer Azn., A. H. Sillern en J. A. Amesz, nieuw gekozen zijn de heeren J. Sparreboom, Ds Hoekstra en C. B. Koolhaas. Telegrafische ge lukwenschen worden o.a. gezonden aan H. M. de Koningin, Z. K. H. Prins Hendrik en aan den Bond van J. V. op Geref. Grondslag, die te Rot terdam vergadert. In de middagvergadering, die te 2 uur aanvangt, refereede Dr Joh. van der Spek', van Den Dolder: Het ver antwoordelijkheidsbesef. Daarna sprak Prof. Dr W. J. Aalders over De waarde van geestelijk bezit. 's Avonds werd er nog een zeer goede samenkomst met de gemeente gehouden in de Martinikerk. Ds Groot- 'ans van De Meern, sprak', naar aan- eiding van Ruth 1:1516, over: Karakter of karikatuur?, daarbij uit gaande van Optenb. 3:1422.' Bond van Geref. Jong el. Vereen. De Ned. Bond van Jongelingsver- eenigingen opi Gereformeerden Grond slag hield dit jaar zijn bondsdag te Rotterdam. De voorzitter, de heer A. Zijlstra sprak een openingswoord over: „Onbewegelijk". Hierna werd besloten telegrammen te zenden aan de Koningin, Minister Colijn, Prof. Gees ink, den oud-Minister ldenburg en Ds J. E. Vonkenberg. Tot lid van het Bondsbestuur werd bij enkele candidaatstelling herkozen dé heer J. Th. de Lange te Amers foort. Na eenig debat werd z. h. s. besloten het Bondsbestuur volmacht te geven tijd en plaats voor den Bonds dag in 1925 te bepalen. Veel kans v - 'V V is er, dat Zwolle wordt gekozen. Aangenomen werden de reglements wijzigingen van de artikelen 17, 18 en 19. Eenige bespreking werd ge voerd over cle voorloopige niet-ver- vulling van de vacature van Bonds- direcleur. Vertrouwen werd uitge sproken in het Bondsbestuur, van wien men vóór alles de leiding wilde zien uitgaan. Onder daverend apiplaus werd een stemmig besloten Ds J. E. Vonken berg te Huizee, het eerelidmaatschap aan te bieden. De jaarverslagen wer den goedgekeurd. De middagvergadering had plaats in de Nieuwe Wester- en de Znider- kerk. Prof. Dr T. Hoekstra sprak over: „De ziel van den Jongeling". Mr V. II. Rutgers, van 's-Graven- liage, hield vervolgens een toespraak over „Het volstrekte en het betrek kelijke in de Staatkunde". Spr. wees op 'het betrekkelijke van 's menschen willen en werkten en daartegenover het volstrekte, het absolute vau God. Het slotwoord werd gesproken door Dr K. Dijk van 's-Gravenhage, die er zijn gehoor bij bepaalde, hoe door het heengaan va,n den stichter van dep Bond, het eerste tijdperk' wordt afgesloten en een nieuwe periode in getreden wordt. De erfenis, die daar bij nagelaten is, is kostbaar en 'bid dend dient, er de wacht bij te wor den betrokken. De middagvergadering in de Nieu we Zuiderkerk werd geopend door den heer Jac. van Oversteeg. Dr C. N. Impeta van Kampen, refereerde over: „De J. V. en het gezin". De lieer J. Schouten, lid van de Tweede Kamer, sprak over „Het volstrekte en 't betrekkelijke in de Staatkunde". Ds N. Buffinga van Rotterdam hield de slottoespraak over: „Van beneden naar hoven". D1 e verlaging van de ambte- naarssalarisse n. „Het Volk" schrijft: Naar ons van doorgaans welinge lichte zijde wordt medegedeeld, heeft de minister van marine opi verzoek van de regeering een nieuwe salaris- regeling ontworpen zoowel voor de militairen van land- en zeemacht als voor de burgerlijke ambtenaren. Vol gens deze regeling zouden de salaris sen der militairen zooals die voor komen op de betrekkelijke schalen van 1 Mei 1924, met maximaal 20 pet. worden verminderd, terwijl voor de salarisbedragen der burgerlijke amb tenaren een gemiddelde verminering van circa 10 a 12 pet. zou zijn voor gesteld. D'e postchèque- en giro dienst. De directeur-generaal der posterij en en telegrafie maakt hekend. dat de houders van postcheques alsnog edurende de maand Juni 1924 zich 5(ij de post- en hulpkantoren kunnen vervoegen voor het aanvragen van machtiging tot uitbetalen van die chèques. Cheques, van welkte voor 1 Juli 1924 uitbetaling niet is aange vraagd, worden als vervallen be schouwd. schadeloosstelling der Tweede Kamerleden. Eenige weken geleden heeft het Se niorenconvent der Tweede Kamer zich gewend tot de verschillende frac ties, met verzoek aan haar leden in dividueel aan te bevelen, in verband met den slechten toestand van 's lands financiën van 1 Mei 1924 af 5 pet. van hun schadeloosstelling als Kamerlid voorloopig niet te toü- cheeren. Naar het Hdbl. verneemt hebben de leden van vrijwel alle frac ties, ingevolge deze aanbeveling, den minister van financiën medegedeeld, dat zij van genoemden datum af 5 pet. van liun schadeloosstelling willen la ten staan ten behoeve van 's rijks schatkist. Alleen d e c o m m u n i s- ten en sociaal-democraten zijn, naar men het blad mede deelde, niet geneigd deze aanbeveling van het senio renconvent op te volgen. Van S p> r o n s e n. In den ouderdom van 60 jaar is te Loosduinen overleden de heer A. van Spronsen. Veel heeft hij gedaan in het belang van den tuinbouw, in- De

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1924 | | pagina 1