HNnts
*o 303
Vrijdag 30 Mei 1024
38e Jaargang
RITMEESTER
Stateii-taeraal.
Buitenland.
Binnenland.
Bit ie Provincie.
Gemeenteraad van Middelburg.
Ft
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentie n:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer heeft het wets
ontwerp tot toekenning van kas voor
schotten aan den Koninklijken Hol
landsehen Lloyd aangenomen. Minis
ter Aalberse voerde als eerste en voor
naamste argument aan het nationaal
belang, dat met het behoud.van den
Lloyd is gemoeid. Het buitenland let
op het verloop van deze zaak. Als
dit wetsontwerp niet werd aangeno
men, zou naar buiten de indruk wor
den gevestigd, dat de Nederlandsche
scheepvaart zwak staat en dat mag
niet, noch voor onzen naam, noch
voor onzen handel. Het geval van
den Lloyd is een uitzonderingsgeval,
verklaarde de minister verder, en hij
had de verzekering uit scheepvaart-
lcringtn, dat geen andere scheepvaart
schappijen om steun zouden aanklop
pen. Rij liquidatie vair den Lloyd zou
den «lp schepen voor een groot deel
naar hel buitenland verkocht worden,
met hel gevolg: meer werkloosheid
hier te lande.
Na repliek werd het wetje met 48
tegen 28 st. aangenomen. Het was
een zeer gemengde en dus geen partij
stemming. De verdeeldheid der S. D.
A. P. (waar dhr v. d. Waerden in
zijn rede van de-ze zaak' een stuk
beginsel had gemaakt) viel al heel
sterk op.
in de Woensdag gehouden Raads
vergadering was de heer den Hol
lander afwezig. De geloofsbrieven van
het nieuwe lid, den heer Wi. Bosman,
werden onderzocht en tot zijn toe
lating werd besloten, waarna' hij op-
de gebruikelijke wijze werd geïnstal
leerd.
Betreffende -de opheffing van de
crisiscommissie, deelde de heer On-
derdijk op een vraag van den lieer
Cornelisse nog mede, dat een schif
ting is gehouden en zij, die niet meer
zijn te beschouwen als werklooz:en
naar liet armbestuur zijn afgeschre
ven. Inzake de autobuskwestie was
een schrijven ingekomen van den
heer Paul met verzoek in deze verga
dering de zaak te mogen bespreken,
wat werd toegestaan tegen het einde
der zitting, waarbij dan tevens aan
de orde zou worden geste-ld een adres
van bewoners van Loskade en an
dere straten, -die het van groot be
lang achten als de bussen van Goes
enz. op de Loskade blijven staan.
Nog was ingekomen een adres van
het plaatselijk comité van actie- tegen
de verslechtering van het onderwijs
met verzoek aan de regeering te adres-
seeren tegen haar voornemens. De
voorzitter meent, dat dit kan wor
den overgelaten aan de vereeniging
van Nederl. gemeenten. De heer v.
d. AVeel acht het, gezien de vele drei
gende verslechteringen toch ge-
wenscht zelt te requestreeren. De heer
Honduis meent, dat men niet maar
zoo van verslechteringen mag spre
ken, er zijn hard bezuinigingen noo-
dig, en men heeft het voordeel, dat
geen kleinere scholen meer ontstaan.
De idee van B. en W. wordt aange
nomen met 9 tegen 7 stemmen, die
der dames Corré, W-eijl, de Graaf en
de heeren Boasson, van der Weel,
Paul en Cornelisse. Eervol ontslag
wordt verleend aan wed. de Nooijer
Bosdijk als concierge van het. gym
nasium. aan den heer P. J. Verven-
ne als leeraar in de wiskunde van de
Avondschool voor Nijverheidsonder
wijs en aan mej. J. P. W. Schmitt
als onderwijzeres aan school C. In-
plaats van wijlen mevrouw Boddaert,
werd tot lid van het bestuur van het
Middelbnrgsch muziekkorps gekozen
de hee-r Bosman.
Naar aanleiding van de antwoorden
■van B. en W. op- verschillende bij
de behandeling der begro-oting ge
maakte opmerkingen, -dringt de heer
Mes nog eens aan op aanbesteding
der politiekleeding, terwijl de heer
v. d. Weel toch aanleg van een weg
onderlangs het t. b. c.-paviljoen aan
het Noordbolwerk', zeer gewenscht
achl. De heer Hondius bespreekt nog
"e f(ailken op de Bolwerken.
het voorstel tot instelling van
een monumentenverordening, vroeg
mevrouw de 'Graaf of er ook! een
verordening bestaat op de nieuw te
gouwen woningen. De voorzitter ziegt
mat daarop toezicht is en men eerst
«e werking van deze verordening wil
atwachten. Mevrouw -de- Graaf zou
toen ook nieuw te bouwen gebou
wen er onder willen do-en vallen er
de commissie
naar weigert
De voorzitter
wil
ten,
ke
den
een
te
zijn veel gevels, die verknoeid wor
den. De heer Hondius vraagt wat of
doen kan als de eige-
of niet bij machte is.
-zegt, dat er dan steun
hij vereen igingen kan worden gezocht.
De heer v. -d. Beke Callenfels zegt,
dat de eigenaar alleen het gebouw niet
vernietigen mag. De heer Streefkerk
geloof 1, dat de verordening heel wei
nig zal uitwerken, als men eeu gevel
afbreken kan niemand dit lielet-
De voorzitter ztegt, dat elders zul-
verordening-en zijn goedgekeurd,
waarop liet voorstel met algemeen-e
stemmen wordt aangenomen.
Bij het voorstel tot het verleenen
van een crediet van f 3000 in ver
hand met het Kon. bezoek, zegt de
heer Paul, dal de minderheid der
c. j-, f. principieel tegen dit voor
stel is. De heer Hondius vraagt het
luiden der klokken bii de intrede der
Koningin in de gemeente. De voor
zitter z:egt overweging toe. De heer
Cornelisse zegt, dat zijn fractie te
gen het voorstel is. Dit wordt daarop'
aangenomen met de s. d. a p. stem
men tegen.
Bij het voorstel om eau depositore-
keniiigovereenkomst met de Bank der
Nederl. gemeenten aan te gaan, vraagt
de heer Bosman of die Bank liquide
en solie-de genoeg is. Spr. zou het
punt, willen aanhouden tot nader on
derzoek. De Nederl. Bank is toch de
zekerste weg. De lieer de Veer zegt,
dat de Bank a.ls grootste aandeelhou
der heeft het Rijk en verder de ver
schillende gemeenten. Hij gelooft niet,
dat er in een enkel opzicht vrees
heho-el't te bestaan. Bovendien is uit
stel niet gewenscht met het oog op
toestand der kas. Het is jammer
root bedrag zonder eenige rente
aten. Na nog eenige discussie
wordt het 'voorstel aangenomen met
de stemmen der heeren Bosman en
Portheine tegen.
Bij het. voorste] tot het verleenen
van credieten voor verbetering van
de Singels en het jaagpad op den
Blauwen-dijk, vraagt de heer Ver-
tregt of door behandeling met sprae-
nex het wegdek voldoende tegen
weersinvloeden wordt beschermd, en
of het niet heter is met het oog op
de brugplannen te wachten tot die
gereed is. Behandeling met spraenex
om liet andere jaar, wat f4500 kost,
acht spr. gewéldig duur. De heer
Bosman acht. den liuidigtni toestand
der singels niet kwaad. ITij meent,
dat kan worden volstaan 'met het
dicht maken van putten. Dan zijn
de Singels bes f in orde. De Singel
bij Poelen-dale eischt misschien ver
betering hier en daar. Hij meent, dat
liet verkeer over de Singels zoo klein
mogelijk moet worden gehouden, en
er niet zooveel bussen moeten wor
den langs geleid. De heer Streefkerk
wil alleen het hoogst noodige ver
richten. De heer Onderdijk zegt, dat
de Noordsingel tot aan het villapark
veel heeft geleden door het vele ver
keer en weersinvloeden. Het nieuwe
materieel blijkt bestand tegen die in
vloeden. Vooral daar het zwaar ver
keer zeer is toegenomen, beveelt spr.
het voorstel zeer aan. Door uitstel
gaan de Singels nog meer achteruit
-en de verbetering van het jaagpad is
urgent. De he-er de Veer w'ek't" krach
tig op de voorstellen .aan te nemen,
-de Singels moeten aangename wan
delwegen zijn en bewaard worden te
gen achteruitgang. Bij de stemming
wordt z.li.s. aangenomen de f 2000
voor den Vlissingsche-n singel; over
de f6000 voor behandeling van alle
Singels met spraenex staken de stem
men. De f 2000 voor het jaagpad
wordt toegestaan z. h. s. De andere,
niet-genoemde voorstellen, werden
aangenomen.
De autobussen. Thans komt
de kwestie der autobussen aan de
orde.
De heer Paul is overtuigd van de
goede bedoeling, die B. en WL had
den bij Tiet vaststellen der maatrege-
len. Toch kan spr. zich niet veree
nigen met -de gevonden oplossing en
meent, dat nu gedupeerd zijn de on
dernemers, de ingezetenen en de
vreemdelingen. De ondernemers op
Vlissingen zijn liet ergste getroffen.
De keuze van standplaatsen is niet
makkelijk, maar de Nieuwe Haven is
met het oog op de school en het af-
loopen 'der bestrating al zeer onge
lukkig. Het rijden van veel busseri
over de Singels is ook verkeerd. De
Domburgsclie bussen konden heter
door de Molstraat, Koepoortstraat enz.
gaan. Spr. legt een door hem in over
leg met. de voornaamste ondernemers
opgemaakte regeling over en vraagt
B. en W. deze in overweging te
nemen. Al. n moet wel degelijk onder
scheid maken tusschen geregelde
diensten en snorders.
De voorzitter zegt. dat aan iedere
regeling bezwaren zijn, maar B. en
W. wilden na de herhaalde opmer
kingen in den raad ingrijpen. Z,ij dra
gen de verantwoordelijkheid, maar
hun besluiten zijn ge-en wetten van
Meden en Perzen. Zij meenden de
Markt te moeten ontlasten. Het is
moeilijk uit. te maken wie snorders
zijn. Ook mag de tram wel een voor-
récht hebben want alleen dat ver
voermiddel kan massaal vervoer vol
brengen, zooals bijv. bij de a.s. fees
sten. inzake de regeling van den lieer
Paul kan spr geen toezeggingen doen,
wel dat B. en Wi. niet staan op eene
regeling als Is ingevoerd en gaarne
plannen en veranderingen willen over
wegen. De heer Boasson acht de re
geling een groote schade voor geheel
Middelburg. Voor gewone weekdagen
acht hij een weg -do-en van de bussen
van de Markt oimoodig. Ook hij legt
een regeling over. De heer Hondius
wijst op het gebrek aan goede gele
genheid op de Nieuwe Haven om op
de bussen te wachten. Hij meent, dat
ook Goes nauwe straten heeft en
vraagt of Middelburg geen gek figuur
slaat, door de bussen buiten de stad
te houden. De heer Bosman zou de
regeling van B. en W-. alleen voor
den Donderdag willen doen gelden.
De heer Onderdijk betoogt, dat de
regeling zeker critiek rechtvaardigt,
maar de kans is er, dat het verkeer
nog steeds toeneemt. De Markt is
tocli niet alleen Middelburg. Verschil
lende ondernemingen in de buurt van
de Loskade lijden schade van het. min
der treinvervoer en het opheffen van
de Zierikzeesche boot. Spr. zon voor
de bussen op Vlissingen wel iets voe
len deze weer op de Markt t.oe- te
laten.
Na nog eenige- discussie dient de
heer Paul mede namens den heer
Portheine e-en motie in, de bussen
tusschen 10 uur v.m. en 5 uur n.m.
weer op de Markt toe te laten. De
voorzitter zegt, dat aanneming van
de motie toch nog geen beslissing
geeft., dat zij wordt uitgevoerd. B. en
W. wordt zoodoende het mes op de
keel gezet. B. en W. zeggen toe alles
nader te overwegen. De motie wordt,
weer ingetrokken.
De heer v. d. Weel vraagt nog spoe
dig herstel van de bestrating tusschen
de tramlijn in de Langeviele. De heer
Onderdijk zegt, dat. onderhandelingen
zijn gevo-erd met de trammaatschap-
pij. IVadat de heer Paul nog het spui
ten van de fontein op- de Balans op
Marktdagen heeft besproken, wor
de vergadering tegen 6 uur gesloten
FMm JE- FIJNSTE
ZANDBIAD
HM SUMATRA
liSw'. SIGAAR:
Mfl'lvEl - .««tiil'AiiT:.
111|:| :fc N.V.Cf ER. v 5CHUPPEN
f'.tVffHlKDAAlWACf MIXCtN
Uit Duitschland.
Tol president van den Rijksdag is ge
kozen de R.-K. Duitsch-nationaal Wall-
raf, oud-burgemeester van Keulen, tot
vice-presidenten Dittmann (socialist), Bell
(Centrum) en Rieser (volkspartij).
Onder deze bedrijven door hadden er
achter de schermen doorloopend bespre
kingen plaats om tot de vorming van een
regeering te geraken. Gelijk wij reeds meld
den droeg de rijkspresident dhr. Marx
op, het ni-euwe kabinet te vormen. Marx
nam de tvpdracht aan en stelde zich da
delijk in verbinding met de Duitsch-
nationalen. Deze hadden reeds een flinke
strook terrein prijs gegeven. Zij stonden
niet meer op het kanselierschap, maar
drongen op de benoeming van Wallraf
als vjce-kanselier en minister van bin
nenland sch-e zaken aan. Toch willen de
besprekingen niet vlotten. Een groote
moeilijkheid schuilt in den persoon van
dr Stresemann. De Duitsclrinationalen
hebben dezen minister zoo heftig bestre
den, dat liet uiterst moeilijk voor hen
is met hem in een en hetzelfde kabinet
zitting te nemen.
Activist en Activist.
De rechtbank van Antwerpen heeft den
Ylaamschen activist Van Opstrael tot 5
jaar gevangenisstraf en 21.000 francs
boete veroordeeld. Herinneren wij er in
dit verband terloops aan, dat een paar
weken geleden een Waalsch activist, die,
na evenals van Opstraet naar het buiten
land te zijn gevlucht en zich ook later
is komen gevangen geven, niet eens ver
der vervolgd werd. Het onderscheid in
behandeling valt hier weer duidelijk op.
Korte berichten.
Een bericht uit Essen zegt, dat de
toestand in het Roergebied ernstiger wordt
tengevolge van de actie der communisten.
Een groep dezer lieden ter sterkte van
3 a 400 man hebben gepoogd de mijn
„Zentrum" bij Wattenscheidt te bestor
men. Ook in andere mijnen is liet perso
neel door communisten aangerand en
mishandeld.
Een bericht uil Helsingfors meldt,
bij Avala een vliegtuig is neergestort.
Drie inzittenden werden gedood.
De verleden Zondag te München ge
arresteerde communisten waaronder zich
drie afgevaardigden van den landdag en
twee van den rijksdag bevinden, zijn een
hongerstaking begonnen uit protest tegen
de vertraging van het verzoek tot invrij-
heidsstelling.
De Duitsche volkspartij heeft bij
den rijksdag een aantal voorstellen inge
diend, waaronder een tot herstel der Duit
sche en rijkskleuren, zwart wit rood. Een
ander voorstel beveelt aan den kiesrecht-
leeftijd van 20 tot 25 jaar te verhoogen.
'Jn de omgeving van Augsburg sloeg
door onvoorzichtig rijden een auto, waar
in 52 personen zaten, om. Alle inzittenden
kwamen onder de auto terecht. Drie
hunner werden gedood, 12 zwaar en
30 lichtgewond.
Hot vaarwater der Schelde.
De „Neptune" doet -een nieuwen alarm
kreet booren. „De toestand in de passen
van Valkenisse en Bath is nog ernstiger
geworden", zoo heet het in dit blad.
Wij vernemen, aldus het Antwerpsclie
orgaan, dat indien er in den pas van
Bath, die volgens de officieele mededee-
lingen op het einde dezer week weer in
gebruik zou genomen worden, niet snel
en ernstig gebaggerd wordt, de scheep
vaart daar groote gevaren zal loopen.
De Ballast Plaat zou zich in den laat-
sten tijd zoo vervormd hebben, dat er
nog slechts 51 decimeter staat in de rich
ting van de vuren van den Reigerberg-
schen polder. Indien deze drempel niet
voor het einde der week is opgeruimd,
dan zullen de loodsen werkelijk een „tour
cle Jorce" moeten uitvoeren om er door
te komen.
Reeds op 25 April was het bekend dat
zich daar een verzanding voordeed, maar
or werden geen maatregelen genomen.
Zal men er nu de twee Nederlandsche
bagger-booten aan het werk zetten? Maar
deze zijn hard noodig in den pas van
Valkenisse, waar liet er ook nog niet
schitterend uitziet. In de richting van de
vuren van Rath is er vijf decimeter water
minder dan bij vorige peilingen.
Sinds drie jaar constateert men voort
durende verzandingen in den pas van Val
kenisse, tengevolge van vermindering van
den stroom, welke door bet gat van Ril
land, het Schaar van den Noord en de
geul van Saftingen komt en daaruit veel
zand meebrengt. En daar is al dien tijd
niets tegen gedaan, roept het blad uit.
Het bergingswerk van het stoomschip
Yeddo, gezonken in de geul Krankeloon,
benoorden Antwerpen, vordert snel. Ze
ven' duikers zijn aan het werk en slaagden
erin een aanzienlijk deel van de lading
te lossen. Binnenkort hoopt men het lek
te stoppen en het schip weer vlot te
brengen. Het wrak van de Sierra Grande
te Bath zal vermoedelijk aan het einde
van de week uit de vaargeul verdwe
nen zijn.
Allerlei.
Minister Aalberse heeft in de Tweede
Kamer meegedeeld, dat met ingang van
15 Juni a.s. het invoerverbod voor schoe
nen zal worden ingetrokken.
Minister Van Karnebeek is weer her
steld -en heeft zijn ambtsbezigheden her
vat.
De Italiaansche oud-premier Nitti zal
eenigen tijd in Nederland komen door
brengen en o. a. wetenschappelijke lezin
gen houden.
Tentoonstelling te Middel
burg. Wij moeten onze toiezegiging' her
roepen om heden de bekroningen der jury
Hoedt U bijtijds.
Kou, tocht, griep, koorts, enz. veroor
zaken tal van nieraandoeningen. De nie
ren moeten dan den bijstand missen van
de andere bloedreinigende organen: de
huidporiën, longen en ingewanden. Bij de
dubbele inspanning en vaak verwaarloosd,
is het geen wonder, dat de nieren het
afleggen. Dan is het tijd om een nier
geneesmiddel te gebruiken om de nieren,
op le wekken en te versterken.
Spoedig gebruik van Foster's Rugpijn
Nieren Pillen kan ernstige gevolgen als
rheumatiek, ischias, spit, blaasontsteking,
nierzand, nierwaterzucht, niersteen voor
komen.
Doe wat gij kunt om uw levenskracht
op peil te houden, oefen uw ledematen
en spieren, en zorg voor een goeden
bloedsomloop. Leef op verstandige wijze.
Foster's Pillen geven betrouwbare hulp.
Zij werken alleen op de nieren en blaas
maar dit doen zij goed en terdege.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken ii f 1.75 per flacon (geel etiket met
zwarten opdruk). (27)
te publiceeren. Wij zullen in overleg met
het comité daarmede wachten tot morgen
omdat eerst hedenavond de prijzen wor
den uitgereikt.
Betreffende den W-oensdag kunnen wij-
kort zijn, noch des middags, noch des
avonds was het -overdruk öp' de tentoon
stelling.
Dies middags kwam bij het comité b-e
richt, dat er een bezoeker zijn portefeuille
zou zijn ontrold. Toen de politie was op'
gebeld en verscheen, bleek, dat de por
tcfeuille door de zakvoering heen was
gezakt. Tableau
Donderdagmorgen kwam met „De
Schelde" aan de Loskade aan het mond
harmonica-gezelschap „Oefening kweekt
kunst" uit Zierikzee. Bij aankomst in
het Schuttershof werden een piaar mim
mers gegeven, die direct in den smaak
vielen. D-e directeur, dhr J. de Bie en
de 70 deelnemers, meest jongens, werden
door dhr Schulte namens h-et Comité wel.
kom geheeten. De-s middags kregen hon
derden bezoekers gelegenheid nader ken
nis te maken met het korps en kon wor
den vastgesteld, dat de kleine nummers
het aardigst van de uitvoering waren.
Minder gelukkig waren de groote num
mers.
Des avonds speelde in den tuin, waar
nu duizenden bezoekers waren, de ge
zelschappen van Serooskerke en Ritlhem
Het eerste voerde o.a. uit de Klepper
marsch van Jan Morks, die na de uit
voering dank bracht aan den directeur,
dhr Broerse, hulde bracht voor instu
deering en uitvoering onde-r aanbieding
van een bloemenhulde. Het aanhoudende
applaus gaf aanleiding tot een herhaling
van den steeds zoo pakkenden marsch.
Het bleef vooral op oud-Middelburg tot
sluitingstijd toe druk.
N.V. „Stoomtram Walchëren".
In de heden (Vrijdag) te Koudekerke ge
houden aandeelhoudersvergadering werd
't jaarverslag uitgebracht, waarin werd ge
meld, dat de einduitkomst van 't explotatie
jaar, hoofdzakelijk tengevolge van hel ge
ringer personenvervoer, ongunstig is. Het
ziekenfonds ten behoeve van het vaste
personeel en hunne gezinnen vorderde dit
jaar van de maatschappij een bedrag van
f 349.03. Het pensioenfonds steeg van
f 31.720,51 tot f 35.035,52. Met ingang
van 1 Januari werden de tarieven van
het reizigersvervoer ©enigszins gewijzigd
en de rotourbiljetten buiten gébruik ge
steld. De tarieven van 'he-t goederen- en
veevervo-er werden vana.f 1 Mei ver
laagd. Dpor den -ongunstigen zomer, de
concurrentie van andere vervoermidde
len en oo-k door het meer algemeen ge
bruik van het rijwiel, ook voor groote-re
afstanden, bleef de opbrengst van het
personenvervoer ver achter bij dat van
vorige jaren. Er werden ongeveer IR
millioen K.G. suikerbuiten vervoerd tegen
7 millioen in 1922 en 16 millioen in 192-1.
Die bruto ontvangst bedroeg f9,83V2 per
dagkilometer, tegen f 10,74 in 1922. Het
totaal der exploitatie-ontvangsten was
f 98.289,20 en dat der uitgaven
f 92.00,83, alzo-0 een winst van f 6279,37,
aan renten en aflossing .moet worden be
taald f 7637,86 en aan de fondsen moet
worden toegevoegd f 10.609,26, zoodat er
een saldo-verlies is van f 12.167,77. Voor
gesteld wordt dit te verminderen met
f 10-321,391/-: gereserveerde buitengewone
ontvangsten en het restant ad f 1846.37
op nieuwe rekening over te brengen.
Er werden vervoerd 11.945 passagiers
eerste klasse, 60160 2e klasse, tegen
13.445 en 64.618 in 192-3 en met tienrit-
tenkaarten 426 eerste en 4369 tweede
klasse, tegen 617 en 5626 in 1922; de op
brengst was totaal f38.642,45 tegen
f 46.360,60 in 1922. Het totaal ontvangen
bedrag aan vrachtvervoer was f38.042 07
tegen f 40-140,63y2 in 1922,