No 196
Woensdag SI Mei 1924
38e Jaargang
jjjy tB BptB jMbêB jÊmÊ ^^BUm fj^B MB BB MMÊkH
ÉBxg^^UM Bm^S^b Mbuma^w
LEVENSLEED.
Buitenland.
Binnenland.
118).
A
A
Drukkers-Exploitanten:
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES ËÈBMB$^ ^i||| W JÊÊr
Tel.: Redactie no. 11Administratie no. 58 MrM g&ËB^^B BMp éM[ JjjM ÉÊr BË MM »W jB
JjjWJf ÉÊMBÊBt^^ B B ^M Br
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 BgÊsÊSS^^^r ^M^ÊSr yÈÊÊÈr wBBÊÊM
Zelfoverschatting der vrouw.
In de rubriek Christendom en Vrouwen,
beweging verscheen bij Ruys te ITtiveht
'een belangrijk vlugschrift „De Vrouw en
de Vredesbeweging", door mej. G. H. .1.
v. d. Molen. t
Om de belangrijkheid van het onder
werp, en omdat wij de kwestie van de
vrouwen-vredesbeweging en het valsche
pacificisme zoo juist in dit vlugschrift
belicht vindon, nemen wij de bestraffing
over, welke zij richt tot do vrouwen-femi
nisten, die de leuzen propageeren, dat,
nu do mannen de vredestichtende kracht
hunner idealen hebben overschat,, de vrou
wen het nu eens beter doen zullen, wan
neer zij maar hel wereldbestuur in han
den krijgen.
Wielk een opgewondenheid
Die schrijfster geeft hiervan het vol
gende voorbeeld. Een Duitsche vrouw
gal: op een vrouwen congres te Zürich
in 1919 deze ontboezeming:
„Wij vrouwen, zijn in de gelegenheid
een nieuwe wereld op te richten, wij
moeten ons alleen los maken van de ge
dachte, dat wij de wereld zullen inrichten
op de wijze der mannen. Wij willen een
wereld oprichten, die niet op leugen,
haat en geweld is gegrondvest, doch
wij wenschen ©en wereld, die opgebouwd
is op liefde en recht en wederzijdsch be
grijpen".
De schrijfster wijst echter deze van
zelfoverschatting getuigende clausule uit
het verslag van liet in 1919' gehouden
Vrouwencongres af met de volgende be
straffing:
„Wij zullen niet zeggen, dat deze vrou
wen geen hooge idealen hebben, dat zij
niet bezield zijn met de beste bedoelingen
doch cle geest, die spreekt uit deze woor
den, is een geest, waaraan het meest ele
mentaire christelijk beginsel vreemd is.
Zijn wij er allen niet even diep va,n over
tuigd, dat wij volstrekt niet beter zijn
dan de mannen, dat ons hart van nature
even verdorven is en -even onbekwaam
tot ©enig goed en geneigd tot allo kwaad?
Het lijkt ons vreemd, dit nog uitdrukkelijk
te moeien zeggen, we voelen het 'als iets
vanzelfsprekends, we zien het dagelijks
om ons heen. Wie de zelfoverschatting
waarneemt, die doorschemert in allerlei
uitspraken van deze goedbedoelende fe
ministen vraagt zich af, hoe is het moge
lijk, dat deze vrouwen zoo, verblind kun
nen zijn. Al hebben gij dan de leer van
'bet zondige menschenhart niet leeren ver
staan, de feiten spreken liier toch zoo
duidelijk in het leven van eiken dag, dat
men niet begrijpt, hoe velen daaraan met
gesloten oogen voorbij kunnen gaan.
Ook in den boezem van den Internatio
nalen Vrouwenraad worden dergelijke
klanken vernomen. Men denk© slechts aan
het fraaie gedicht, dat op het in 1920
te Kristiania gehouden congres den vrou
wen ter gelegenheid van een cloor het
gemeentebestuur aangeboden noenmaal
werd toegezongen en waarin het heet:
De man heeft de wereld opgebouwd;
maar die wereld is in puin gezonken,
Zij is een puinhoop geworden; het is er
droevig als in het huis van ©en doodo
Nu willen de vrouwen de wereld nieuw
opbouwen; de zon er de duisternis laten
verjagen,
De vrouwen willen nu hare banier liij-
schen; de banier va,n liefde en duur-
zamen vrede.
Zij die alleen konden glimlachen om cle
daden der mannen;
Zij, die enkel als een zuster konden hel
pen met raad en daad;
Zij, die thuis zaten in de schaduw van
den man:
FEUILLETON
Edna lag geknield op den vloer, met
haar hoofd op haar armen gesteund, op
de schrijftafel.
Die kreupele kwam tot dicht bij liaar.
aarzelde een oogenblik, en raakte haar
daarop zachtjes aan.
Zij hiel haar hoofcl onmiddellijk op,
en lict bleeke, droeve gelaat deed don
jongen denken aan een schilderij, waar
op een vrouw in zielestrijd was afgebeeld,
dat hij éénmaal had gezien en waaraan
hij nooit meer, zonder te huiveren kon
denken.
„Vergeef mij, Pelix. Ik vergat, dat jij
zat te wachten vergat, dat ik je ge
vraagd had op te blijven".
Zij stond op, nam de magere, kleine
gestalte in haar armen, en fluisterde:
„Het spijt mij, dat ik je zoo lang op
gehouden heb. Dje pijn is nu voorbij.
Ik denk, dat liet gevaar nu geweken is.
Ga nu naar je kamer terug en probeer
zoo spoedig mogelijk te slapen. Goeden
nacht, mijn lieveling".
Zij hebben gekregen recht en macht in
stad en land.
O, vrouwen, gij, die nieuwe geslachten
voortbrengt:
Gij, die zc voedt met uw hartebloed in
uw stille huis:
Staat op tegen allen nood en jammer,
brengt de boodschap van het licht!
Bouwt met warme, sterke harten een
nieuwe wereld op
Brengt met uw liefde ons het morgen-
gloren van een nieuweren tijd,
Van een tijd, die geen moordwapens meer
moge zien.
Vernietigt alle onrecht onder de volken.
Brengt tol stand een gemeenschap, ge
grond op recht, op vrede en op recht
vaardigheid.
Misschien zijn deze schoone woorden,
door ©en man gedicht, slechts bedoeld
als een poëtische ontboezeming cn als 'n
vriendelijkheid aan uitheemscbe gasten.
In ieder geval rusten zij niet op werke
lijkheid en toonen zij een zeer geringe
kennis van liet vrouwelijk hart.
Wie zijn verwachtingen van de vi ou
wen der toekomst zoo hoog spant, moet
bedrogen uitkomen.
Buitengewone tijden buitengewone
maatregelen.
Niet van belang ontbloot is hetgeen
verhandeld werd op het vierdaagsch con
gres, vanwege het Nederlandsch Verbond
van Vakvereenigingen te Amsterdam ge
houden
In verband met de groote moeilijkhe
den, waarmede in deze dagen ons be
drijfsleven te worstelen beeft, werd daar
aan de orde gesteld, jhiet zooi actueel©
onderwerp: „Overheidssteun aan do in
dustrie".
Van dezen steun in bepaalde gevallen
en in dit zoo bijzondere tijdsgewricht be
toonde zich do inleider, de heer F. van
der Wialle, een verklaard voorstander.
Daarbij werd verwezen naar andera
landen, waar de regeering soortgelijke
maatregelen nam, t
In Engeland en België heeft cle re-
geering aanzienlijke sommen besteed om
de eigen industrieën in staat te stellen
tot het concurreeren met de industrieën
in de valuta-sterke, zoowel als in de
valuta-zwakke landen. In Amerika heeft
de rege-ering in een korte spanne tijds
bijna 80 millioen dollar ter beschikking
gesteld voor den uitvoer van machines.
Ook in Zwitserland heeft men invoerver
boden in het leven geroepen in het bij
zonder ten gunste van de meubelnijver-
'heid, die ook van stadswege gesubsidieerd
wordt. Het effect vau deze maatregelen
komt tot uiting in het sterk dalende werk-
loozencijfer. f
Deze verwijzing naar het buitenland
verdient alle aandacht, en er kan zelfs
nog worden bijgevoegd, dat Diuitschla.nd,
Italië, Polen en de Scandinavische lan
den niet zijn achtergebleven.
Ingrijpen dezer regeeringen, anders in
dit opzicht onbekend, wercl door de bui
tengewone tijden vereisclit.
En zóó alleen mag het voor een oogen
blik gewettigd worden geacht.
Buitengewone tijden vragen buitenge
wone maatregelen. r
En die buitengewone tijden kende ook
ons land 1
Te voorzichtig?
Slechts in enkele gevallen is t©n onzent
van overheidswege hetzij door pijk,
provincie, of gemeente steun geboden
laan de kwijnende industrie.
Zij kusten elkaar en gingen naar bed;
maar het geloei van den storm verijdelde
elke poging tot inslapen; gouvernante
en leerling dachten beiden aan het vis-
schersvolk, overgeleverd nu aan de t.y-
rannie der golven, en zij smeekten om
hulp aan Hem, die den Gaiileschen storm
tot rust vermocht te brengen.
HOOFDiSTUK XXXI.
Een v r a a g.
Diep onder den indruk, dat haar een
talent was toevertrouwd, werkte Edna
ijverig door, niet ter rechter- noch ter
linkerhand kijkend, maar haar oogen vast
gericht houdend op den dag, dat z\j ge
vraagd zou worden rekenschap af te leg
gen, aan Hem, die de interest op Zijn
'eigendom zou vragen. Inplaats van hoog
moedig te worden door het succes, werd
zij dag aan dag meer nauwgezet, meer
bescheiden, opdat zorgeloosheid of haiast
haar niet op dwaalwegen zou voeren.
Het gevolg was, da,t maanden voorbij
gingen en ieder tijdschriftartikel ©en ver
betering scheen bij het vorige, ©n haar
hooger deed stijgen in cle publiek© waar-
deering. Die kleindochter van den 'hoef
smid was hoog geklommen op den maat-
schappelijken ladder.
Dia,ai' zfj voelde, dat ©en teruggetrok-
Slcchts met de grootste voorzichtig
heid, met de uiterste behoedzaamheid,
ging men hij liet toekennen van subsidies
ter herstelling van het ondermijnde be
drijfsleven te werk.
■Ook de lieer Van der Wialle erkend©
op het. congres van het N.V-V„ dat onze
regeering voorzichtig, zijns inziens t o
voorzichtig handelde. i
Te voorzichtig kan echter in de
zen moeilijk worden opgetreden.
In normale tijden mag worden ge-
eiseht, dal handel en industrie op eigen
beenen titaan, dat ze in eigen nooclen
en behoeften weten te voorzien.
Eu onze eigen geschiedenis is daar,
om te bewijzen hoe, wanneer deze tak
ken van het bedrijfsleven zichzelf ver
stonden te helpen, verborgen krachten
zich konden ontplooien, en ongekende
energie zich ontwikkelde.
N o r m a a 1 zijn echter deze dagen niet.
Wanneer doodende valuta-ooncurrcnlio
den kop opstookt, wanneer het aantal
werkloozen 20.000 meer bedraagt dan
in 1921, wanneer geweldige bedragen
aan ondersteuning moeten worden uitge
geven, komL het vraagstuk anders te
staan.
Dan kan menigmaal steun aan deze of
gene onderneming minder zware lasten
aan de overheid opleggen dan onder
steuning aan lien, die van arbeid ver
stoken zijn.
Dan kan het, ter bewaring van de
volkskracht, aanbevelingswaardiger zijn
om arbeidsgelegenheid le helpen scheppen
dan arbei'dsschuwheid in de bancl te wer
ken.
Maai' ook dan nog is voorzichtigheid
'geboden,
T e voorzichtig, neen t e voorzich
tig kan men ook dan niet zijn!
De staking in de Roermijnen.
De situatie in de Roer begint een zeer
bedenkelijk karakter te krijgen. Bijna
93 pet. van de mijnarbeiders staakt en
de overigen brengen niet meer dan 8 pet.
van de gewone hoeveelheid brandstol
naar boven. Tal van metaalfubrieken zijn
door gebrek aan kolen gedwongen 'ge
worden te sluiten en hierdoor alleen zou
reeds een millioen arbeiders brondeloos
zijn. De communisten treden met groote
driestheid op en wakkeren de bevolking
aan levensmiddelen te stelen overal, waar
deze maar te vinden zijn. Bovendien zijn
zij er in geslaagd den noodarbeid in
verschillende mijnen door middel van
terreur stil te leggen, waardoor duurzame
schade ontstaat. De politie is dag en
nacht iii dc weer, maar blijkt tegenover
de enorme menschenmassa onmachtig.
De Phoenix te Dortmund zal heden
wegens kolengebrek het geheele bedrijf
stopzetten.
Korte berichten.
Uil de officieele Pruisische statistiek
blijkt, dat het vleeschverbruik in Pruisen
in 1923, vergeleken bij 1.922, aanmerkelijk
is verminderd. Het aantal geslachte run
deren liep terug tot 63 pet., terwijl het
'aantal geslachte varkens met meer dan
50 pet. verminderde vergeleken bij voor
den oorlog. In de steden werd nog slechts
33 tot 37 pet. varkensvleesch gegeten van
liet vroegere quantum.
Het „Zecbenverband", cle bond van
mijndirecties in het Roergebied heeft, naar
de Ivöln. Ztg. meldt, in tegenstelling met
ken leven haar slechts met een gedeelte
van cle menschheid, die zij wenschte te
bestudeeren, in aanraking bracht, zoo
ging zij zich langzamerhand bewegen in
de kringen van ontwikkelde vrienden,
die nu begeerig waren, haar in hun kring
op te nemen, en zichzelf „onbesmet van
de wereld houdend", onderzocht zij met
groeten ernst sociale misstanden en sloeg
met kalmte de strekking gade van Ame-
rikaansch© gedachten en gevoelens.
Met wreede hand randde zij de lieve-
lingsdwaasheden, de fluweelen gemasker
de ondeugden, die de samenleving had
aangenomen, aan, en riep de studeerende
wereld samen voor een vriendschappe
lijke bijeenkomst. Mannen en vrouwen
wekte zij op om liun oppervlakkig, ge
dachteloos leven af te breken. Omdat zij
ernstig was en niet bitter, omdat de
witte banier van Gods genade waaide
over al haar uitingen, omdat zij zoo
duidelijk toonde haar medemenschen, wier
roekeloosheid lxaar smartte, lief te heb
ben, omdat haar berispingen vrij van
verachting' waren, daarom alleen hieven
de menschen hun hoofden op om te luis
teren.
Zoo kwam zij tenslotte zoo ver da,t zij
na moeizamen strijd met vele hindernis
sen, haar pogen met succes bekroond zag.
de njijnworkersbonden de scheidsrechter
lijke uitspraak over do regeling van loo-
nen qn werktijden wel aanvaard.
Prins Alexander von Holienlohe, de
jongste zoon van den gewezen rijks
kanselier, is in Zwitserland na een lang
durige ziekte overleden. De prins heeft
zich gedurende en na den oorlog in de
Zwitsorsche en Duitsche pers over de
vraagstukken van den dag in pacifisti-
schen zin uitgelaten.
Landarbeiders hebben op hot land
goed van een bekenden volkschen agra
riër in Pommeren een groote hoeveelheid
wapens gevonden, die in beslag zijn ge
nomen.
Een bericht uit Sebastopol maakt
melding van ernstige overstroomingen in
de Krim.
Blijkens een officieele statistiek be
droeg liet aantal malaria-lijders in Rus
land op 7 Mei j.l. 5 millioen.
In Duitsche parlementaire kringen
wordt beweerd, dat de communisten van
plan zijn op Dinsdag bij de opening van
den rijksdag zooveel mogelijk kabaal te
maken. Zoodra de naam van Luclendorff
zal worden genoemd, zullen de commu
nisten met hun obstructie beginnen.
De communisten willen met Pink
steren te Leipzig een Rooden Dag hou
den, die als tegenbetooging tegen den
Duitsclien Dag te Halle gedacht is.
Ook te Lubeck, Bremen en Kiel is
bij de stemming onder de werf arbeiders
gebleken, dat er geen meerderheid van
tweederde meer is voor het voortzetten
van de staking. Evenals te Hamburg kan
ook daar dus de staking als geëindigd
beschouwd worden.
Een vliegtuig, dat gisterochtend om
10 uur van Berlijn naar Amsterdam is
vertrokken, was genoodzaakt in de nabij
heid van Stendal te landen. Bij de lading
kwam liet vliegtuig op een paar boomen
terecht. De bestuurder kwam er heelhuids
af. De eenige reiziger werd licht gewond.
Het vliegtuig werd zwaar beschadigd.
Sir Edward Gosclien, vroeger gezant
te Berlijn en te Weenen, is te Londen
overleden. Hij was ambassadeur te Ber
lijn in de Augustusdagen van '1914. Be
roemd is liet telegram, hetwelk hij zond
aan de Berlijnsclie regeering en in ver
band daarmee de door den rijkskanselier
gebruikte uitdrukking „Een vodje papier",
waarmee deze liet Belgische neutraliteits
verdrag aanduidde.
De autoriteiten te Kanton hebben
den Cliineeschen redacteur, die verant
woordelijk is voor het valsche bericht
over den dood van Sun Yat Sen, voor
den tijd van tien jaar verbannen.
De Tui'kscbe overheden hebben last
gegeven 36 christelijke scholen te sluiten.
De regeering van den Vrijstaat lieeft
den gemeenteraad van Dublin ontbonden
en drie commissarissen benoemd die zijn
taak waarnemen, omdat deze niet be
hoorlijk werd vervuld.
Op Sardinië heeft men veel last
van groote zwermen sprinkhanen. Bij
Terranova hebben ze zelfs een trein tot
staan gebracht.
De Grieksche regeering lieeft in
Frankrijk twee duikbooten besteld, kos
tende ieder 12 miljoen fr. De Engelsche
prijzen waren te lioog.
Iedere dag bracht haar weer nieuwe
vruchten, daal' de brieven Uit alle hoe
ken van het land aanstroomden, haar
om raad of hulp vragend in kleine moei
lijkheden, waar de wereld niets van merk
te. Over de jongeren van haar sex© had
zij dezelfde overmacht; en weesmeisjes
van verschillende standen en leeftijden
schreven haar over hun moeilijkheden
en zorgen en vroegen haar vriendelijfcen
raad. Tot deze jonge menschen voelde
zij zich zeer aangetrokken; en zij nam
hun liefdevol vertrouwen aan als een
bewijs van het uitvloeisel van liaar eigen
werk.
Edna wa,s zich bewust van den invloed
dien zij uitoefende en onophoudelijk ging
haar gebed uit, dat zij' het pad zuiver
Zou houden. Djaar zij heel goecl wist,
welk vooroordeel er bestond tegen intel-
lectueele vrouwen, poogde zij alles te ver
mijden, wat juist zoo vele van tien be
spottelijk maakt.
Die vriendschap tusischen meneer Man
ning en haarzelf werd bij voortduring
hechter, hoe meer zij elkanders karakter
leerden kennen; en een warme, toege
negen vertrouwelijkheid kenmerkte hun
omgang. Toen haar populariteit begon
toe te nemen, vroeg zij hem steeds meer
om raad, want het succes juist, maakte
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl.
Bij abonnement belangrijke korting
Geld terug.
In verband met de opheffing van liet
Kort verslag der vergaderingen van de
Tweede Kamer zal vanwege liet departe
ment van financiën worden zorg gedragen
voor terugbetaling van de helft der door
cle abonné's betaalde abonnementsgelden'
over het zittingsjaar 1923—1924.
Naar de o p 1 eving.
De werkloosheid in de sigarenindustrie
te 'Guletaborg heeft in cle laatste dagen
een gunstige wending genomen. De fir
manten Dejaco zullen spoedig weer hun
4weede aldecling in gebruik nemen, terwijl
bij de fa D'resselhuis en Nieuwenhuvsen
ook een flinke opleving is waar te nemen.
Een en ander heeft tot gevolg, dat 't
aantal werkloozen in deze branche zeer
gering wordt.
Dj e Wi e s t e r s c h e 1 d e.
De niededecling door den heer 11. van
Oordt, hoofdingenieur van den Nederland-
schen Waterstaat, gedaan betreffende de
diepte van de vaargeul bij Valkcnissa
welke, tegen het einde der mlaand, bij
hooge tij1, weer 36 voet zou bedragen,
heeft in de Antwerpsche zeevaartkrin
gen groote voldoening gewekt Over den
toestand in de geul te Bath is men echter
minder goed te spreken. Het wrak van de
Sierra Grande is nog m'aar half opge
ruimd en zal het eerst over enkele we
ken geheel zijn; daarna zal aldaar nog
heel wat moeten worden gebaggerd.
Wordt het werk met kracht doorgezet dan
hoopt men tegen einde ïu.ni de normale
vaart te kunnen herstellen. Die Bed Star
Line laat in ieder geval weten dat de
Belgenlancl 23 Juli a.s. weer uit Ant
werpen zal vertrekken.
De Belgische regeering heeft een amen
dement neergelegd, strekkende om het
crediet van 3 millioen voor baggenver-
ken in de Schelde te verhoogen tot 13
millioen.
Wie er geld genoeg.
Nu graaf Bentinck zich' weer in Ame-
rongen heeft gevestigd, hebben B. en W.
bet voorstel om het heffingspercentage
voor de belasting, dat op 6 pet. was
gesteld, teruggebracht op 4 pet.
A d v o c a a, t-m i d d enstand e r.
In de Vcreenigde Staten is' een jonge
man, die het gebracht heeft van barbier
tot advocaat, zoo meldt „Het Vaderland".
Eeri dergelijk geval deecl zich onlangs
ook ten onzent voor. D|r J. Smit te Rot
terdam, meldt in genoemd blad, dat zijn
broer, die in manufacturen reist, en per
fiets, de klanten, die buiten wonen be
zoekt, in zijn vrijen tijl, dat wil zeggen
's avonds en 's nachts hard gestudeerd
heeft, en zoo, niettegenstaande liij slechts
lager onderwijs genoten heeft, en op,
zijn 14e jaar van school is gegaan
zonder gymnasium of universiteit het
gebracht heeft tol meester 'in de
rechten. Doch gedwongen door de
omstandigheden, kon bij na cle voltooiing
van zijn studie, de zaak niet in den steek
laten en wenschte hij, althans voorloo-
pig, daarnaast de advocatuur uit te
oefenen. Daarom vroeg hij inschrijving
in liet arrondissement Rotterdam als ad
vocaat bij de arrondissementsrechtbank,
voorzitter mr Th. Fruin aldaar. Dieze,
zoo verhaalt dr Smit, liet dadelijk op
minder aangename wijze blijken, dat hij
zich tegen de inschrijving van mijn broer
zolu (Verzetten, alleen op grond, da,t hij
Winkelier wilde blijven. Mr Fruin wist
zijn meening cloor te zetten en met drie
iMim m ij»Mij immarmtcw—
haar voorzichtig; en dagelijks begon zij
meer en meer zorg te besteden aan wat
uit haar pen vloeide, vreezende, dat er
gemakkelijk eenige fouten in haar schrij
ven konden sluipen, die anderen op een
dwaalspoor konden leiden.
In haar uitgever vond zij oen gewaar-
deerden vrienden daar haar boek buiten
gewoon goed wegging werd zij min of
meer welgesteld en zoo werd zij' ontsla
gen van de noodzakelijkheid om les te
geven. Zij was ©en lieveling van het
lezend publiek; liet werd een soort mod©
haar aan te hangen; haai' portretten wer
den bij menigte verkocht; en het kleine
blootvoetige kind van Tennessee groeide
op tot een groiote beroemdheid.
Zoo nu en dan, als haar een mandje
bloemen of ©en mooi boek, of ©en brief
met dankbetuiging en haltelijken lof weid
toegezonden dooi' een onbekend© lezer,
was de jonge schrijfster er zeer van on
der den indruk en kon zij dikwijls niet na
laten 'in tranen uit te barsten over deze
kleine teeltenen van vriendelijkheid en
waardeering, of met bevende lippen deze
bede uit te spreken, dat zij meer en meer
de goede opinie, die cle vreemdelingen
omtrent baa,r koesterden, waardig mocht
worden.
(Wiordt vervolgd).
