PAX No 194 Maandag 19 Mei I9Ü4 IH 38e Jaargang RITMEESTER OiilteniaM. inn LE¥EiSLEEOo Binnenland. elhandelaars, en Smeden. )EES. Terneuzen. afdceliti^en en prijxen llala^es HR MA AT. Duvekot. FEUILLETON. OCENTS fabrikant: VCENf NDAAÈ WACCMINCEN •- MEUBEL WAS MIJNHARDTs Zenuw-Tabletten 75<* Laxeer-Tabletten 60« Hoofdpijn-Tabletten 60 «I i i 1 s ii t i i it Irak n i i it s t ii 111 t I M I 'I! I 'I I ill ,ii. ui ii I ra, f i i t v 6 Jll'i! lil I ii tt< 11 11 11 ti i )Éjsji t ffi« j i I tl I I: kelen van Rijwielen, slioudeljjke At tikelen. ilauwen en Polijsten voorwerpen, zo ten enz. enz. ikkelinr ichting a u e,r I Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel, no. 259 De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3. Losse nummersf0.05 Prijs der Advertentiën: 1—4 regels f t.20, elke regel meer 30 ct. Bij abonnement belangrijke korüng Rijksmiddelen. De totaalopbrengst der belastingen be droeg in April van dit jaar f 35,390.793; dat is nagenoeg anderhalf miljoen min der dan in April van het vorige. Evenwel heeft de opbrengst de raming met een be drag van ruim twee en een kwart mil joen overschreden. Ook waren de ont vangsten uil; de gewone bronnen onge veer vier miljoen grooter dan in de (overi gens bij uitstek ongunstige) maand Maart van dit jaar. Men make uit dit alles echter niet de gevolgtrekking dat de opbrengst in de vorige maand nog zoo kwaad niet was. Sedert 1920 toch blijft de opbrengst in steeds dalende lijn gaan. April 1921 staat anderhalf miljoen beneden April 1923, en deze stond weer zeven ton beneden April 1922 en die weer negentien ton benedon April 1921. Wat de opbrengst over de eerste vier maanden aangaat, deze blijft ditmaal ze ven en een half miljoen beneden die van bet gelijknamige tijdvak van het vorige jaar. De slechte uitkomst is ditmaal een ge volg van den tegenvaller op de inkomsten belasting, die met haar aanzienlijke ver mindering van drie en een half miljoen bet eindresultaat geheel belieerscht. Dit zou natuurlijk nog slechter zijn geweest wanneer niet de vermeerderde opbrengst van sommige middelen die van an dere bad opgewogen. Want ook grond- belasting, bier, geslacht, speelkaarten, ze gelrechten, domeinen en jacht en vis- scherij gingen naar beneden, terwijl pen meerdere opbrengst verkregen werd uit do dividendbelasting, vermogensbelasting en tabak elk ruim twee ton, registratie en in voerrechten elk ruim vier ton; de suc cessie zelfs ruim acht ton, .loodsgelden ruim een ton, en overige middelen met kleinere bedragen. Dat de registratierechten een zooveel hoogere opbrengst loonden, moge evenwel niet gelden als een bewijs voor verbeterd zakenleven. Zij is slechts het gevolg van een in Mei 1923 van kracht geworden verzwaring der overdrachtsrenten binnen een tot drie jaar. Van de buitengewone middelen valt ook piet veel meer te verwachten. Wel gaf do O. W.-belasting in April nog f 129.800 tegen f 23000 in April van het vorige jaar, doch de opbrengst in de eerste vier maanden van 1921 was slechts f 776000 tegen nagenoeg veertien miljoen in de eerste vier maanden van 1923; terwijl de inkomsten ten 'bate van 't leeningsfonds in deze zelfde periode ruim vier miljoen beneden de gelijknamige maanden des vo- figen jaars bleven, en de dalende ontvang sten uit de verdedigingsbelasting II (2,6 miljoen en 9,9 miljoen tegen 3,6 miljoen en 11,8 miljoen in 1924 en 1923) in de tragere vloeiing der middelen mèdè een voorname rol hebben gespeeld. De Dageraad. De Regeering heeft aan de vereeniging „De Dageraad" de koninklijke goedkeuring geweigerd op een door deze atheïstische (niet aan 't bestaan van God geloovende) vereeniging gevraagde wijziging harer statuten. Wij meonen ons te herinneren, dat de statuten van „De Dageraad" indertijd zijn goedgekeurd onder bet ministerie-Van Houten. Er is reden om te vragen wanneer t o e n geen bezwaar scheen te bestaan i i i i 1 I i I 116). Aan de jeugdige schrijfster werd mede gedeeld, dat zij baar grootsche doel niet had kunnen bereiken, omdat het werk van te grooten omvang was voor een roman, en haar kennis van de werelclmytholo- gie voor zulk een werk niet toereikend bleek te zijn.Maar zij werd aangemoe digd om andere onderwerpen uit té zoe ken, meer in overeenstemming met den geest van den tijd waarin zij leefde; en de verzekering weid haar gegeven, dat haar talent bestemd was om een mach tigen invloed uit te oefenen op haar me- demensehen. Benige fouten werden ern stig berispt, eenige mooie effecten loffe lijk geprezen en naar voren gebracht om liet zijn lezers te laten bewonderen. Edna bad evenmin litteraire ijdelheid als persoonlijke, zij zag en erkende de fouten door meneer Manning aangetoond, en besloot ze verder in de toekomst te ver mijden. Zij voelde, dat menige opmerking tegen haar boek billijk was, maar wist, dat zij eerlijk en ernstig in haar werk was, en kon niet met rechtvaardigheid tegen de statuten dezer vereeniging, waar om dan wel bezwaar kon bestaan tegen de wijziging dier statuten. Maar er is nog meer reden om te ant woorden dat de vereeniging „De Dage raad", welke desnoods zeide te ijveren uitsluitend .yoor „de Vrije Gedachte", thans bij de aanvrage blijkt verder te gaan en onder anderen te propageeren dat „God is het kwaad". De afwijzende beschikking der Regee ring is dan ook, naar onze meening, zeer juist gemotiveerd. Zij toch wijst er op: dat de Vereeniging blijkens het bepaal de in art. 1 van de overgelegde gewijzigde statuten zich ten doel stelt: „naar de vrije en volledige ontwikkeling der menschelijko persoonlijkheid te streven door de bevor dering van het vrije denken op elk ge bied. Zij plaatst zich hierbij op den grond slag van de steeds voortschrijdende weten schap en het wgsgeerig denken en beschouwt de crilische waarneming en ervaring als de eenige kennisbronnen. Uitgaande van de rede plaatst zij zich op Atheïstisch standpunt". Waaruit de regeering terecht conclu deert dat alzoo de Vereeniging beoogende een van uit atheïstisch standpunt na tc streven vrije en volledige ontwikkeling der mensche- lijke persoonlijkheid, de in God mar oor sprong vindende normen voor liet leven ter zijde stelt, en mitsdien in beginsel zich richt tegen de goede zeden; dat derhalve de over gelegde statuten ingevolge de wet voor goed keuring niet vatbaar zgn. Hot spreekt van zelf, dat de pers van links van Vaderland tot Volk, om van haar rechter- en linkervleugels maar te zwijgen tegen deze officieele misken ning van het ongeloofs-stnndpunt opkomt. „Het Handelsblad" schrijft: „Men kan de vereeniging „De Dageraad" met liaar voordrachten over „God is het kwaad" en dergelijke nog zoo onsympathiek vin den als men wil, dat neemt niet weg dat tegen de poging tot het verketteren van de overtuiging van anderen die uit de beslissing van Minister Heemskerk spreekt moet worden geprotesteerd!" En dan eindigt het blad zijn philippics met instemming te betuigen met de be leende woorden van den bekenden Prui- sens koninklijken atheïst Frederik II: („Ieder mag in Nederland) op zijn eigen manier zalig worden": „nach seiner Faijon selig werden". „Het Volk" gaat op meer opgewonden toon tekeer tegen den antirevolutionairen Minister van Justitie, van wien het heet, dat hij hier ,,een kenmerkend staaltje vatt clerical© politiek" geeft en die Heftig wordt aangevallen omdat hij deze beslissing uitlokte. Dal is onduldbare dwinglandij, zegt het socialistische orgaan. Het is godsdienstige partij-politiek van het slechtste allooi. Deze uitspraak is van temeer beteeke- nis, omdat in hetzelfde blad breedvoerig gehandeld wordt over het bondgenoot schap tusschcn S. D. A. P. en Ned. Vak- verhond, welke laatste organisatie, waar van nog tal van Christelijke arbeiders lid zijn, zich straks zal spannen vóór den verkiezingswagen van de S. D. A. P. Wij behoeven niet te zeggen, dat het ons verheugt telkens wanneer wij' mogen opmerken, dat een Dienaar der Kroon het vaandel hoog houdt van de eere Gods. En juist deze is hier in het geding' tus schen „De Dageraad" en den Minister. Genoemde vereeniging propageert open lijk de loochening van God, en daarmede 'in beginsel ook van het Gezag, naar den worden beschuldigd van onbeduidendheid. HOOFDSTUK XXX. Edna's.ver dr iet. Het gezin van don heer Andrews ge noot van de zee, met haar schoone tin ten en vergezichten. Edna was met haar leerlingen op een mooien Augustusmiddag aan het strand, toen Mevrouw Andrews, die even naar New York was geweest, haar een pak brieven ter hand stelde, met verzoek om straks even in de zitkamer bij haar te willen komen. Edna nam het pak mee naar haar eigen kamer, keek haastig de adressen na, en zag, dat ze bijna alle van vreemden waren, behalve een van Mevrouw Murray, dien zij met groofe belangstelling opende. De inhoud was niet van opgewekten aard. Mijnheer Hammond was al weken lang erg ziek, hoe wel niet in onmiddellijk gevaar; maar lijj moest het bed houden; en de doktoren dachten wel, dal hij nooit weer de oude zou kunnen worden. Hij had aan Me vrouw Murray gevraagd aan Edna te wil len vragen of zij bij hem zou willen ko men en een poosje in zijn huis als gast blijven. Mevrouw Powell was in Europa met Gertrude en Gordon en de oude man was alleen in huis, terwijl Mevrouw Mur ray en haar zoon tot nu toe hem ver zorgd hadden. consekwenten regel der socialisten van alle tijden: „Geen God en (dus ook) geen Meester". Wiij kunnen ons niet anders voorstellen, dan dat elke minister van Christelijken huize hetzellxle zou gedaan hebben. Hier mjochl geen ander Koninklijk Besluit ver wacht worden dan afwijzend. Wij zijn er dankbaar voor. JE FIJNSTE ZANDBIAD SUMATRA SIGAAR. NV.CfBRvSirïüPPtN t( A'WlibOR»'-. Christenvervolging. Het R.-K. blad „al-Bashir" publiceert een aantal bedenkelijke bijzonderheden over het gewelddadige optreden der Tur ken tegenover de christen-inboorlingen van de villajets Mardin en Diarbekr in liet Noorden der Syrische grens. De Turken hebben ten aanzien van de Christenen van Mardin de volgende wet ten uitgevaardigd: Op de Zondagen moet gearbeid, op de Vrijdagen (Mohamme daan sche feestdag) gerust worden. In Re kerken mag geen openbaar gebed worden verricht. Bij huwelijken zijn openbare plechtigheden verboden. Het luiden der klokken is niet geoorloofd. Gaat een Chris ten tot den Islam over, dan is de_geheele familie verplicht zijn voorbeeld te volgen. Het gebruik van paarden en meer deftige kleederen is den Christenen ontzegd. Hun meubelen mogen de Christenen niet ver- koopen, ook niet op de publieke markt. Wie de in bet land gevestigde instellingen der buitenlanders bezoekt, jvordt gestraft. Wie emigreert, verliest al zijn liave en goed. Vertrekt men zonder een 'door de Turksclio autoriteiten afgegeven pas, dan stelt men zicli bloot aan de doodstraf. Een Duitsch-Fransch incident. Te Smit tern in de Taunus buiten bet bezette gebied, heeft een Duitsch-Fransch incident plaats gehad. De bladen melden daarover de volgende bijzonderheden: Donderdagochtend passeerden 2 Fran sche soldaten de grens van het bezette gebied, om in een vijver, op anderhalve®. K.M. van de grens gelegen, te gaan vis- schen. Een houtvester bemerkte, dat zij deze sport met behulp van dynamiet be dreven, hetgeen volgens de Duitsche vischwetten verboden is. Hij wees bun daarop, maar loen de krijgslieden op zijn vermaning geen acht. sloegen, eischte hij óp energieke manier hun verdwijning naar liet bezette gebied. Een der soldaten be antwoordde dien eiscli door zijn mes te trekken en den houtvester te lijf te gaan. Op diens hulpgeroep snelden eenige bur gers en ook de zoon van den aangevallene toe, welke laatste twee schoten hagel op de soldaten loste. Beiden vluchtten daar op naar het bezette gebied. De Fransche gedelegeerde van Koenig- stein verzocht den burgemeester van Schmitlem naar de grens van liet bezette gebied te komen, om opheldering van een Onderaan den brief had Meneer Ham mond een paar woorden bijgeschreven, 't was bijna onleesbaar: „mijn lieve kind ik lieb je noodig. Wil je zoo spoedig mogelijk komen?" Mevrouw Murray liad er nog aan toe gevoegd, dat, als zij wilde telegrafeeren, welken dag zij zou komen, haar zoon haar dan zou komen balen van New York. Edna stopte den brief weg, en bond met zichzelf den strijd aan tegen haar naar voedsel snakkend hart, dat on stuimig begon te kloppen bij de gedachte aan die groot© vreugde, die nu zoo ver leidelijk binnen haar bereik lag. Het ver langen om terug te gaan naar die oude pastorie, naar haar eerwaarden leeraar, om hem te verzorgen en zijn le vensavond te veraangenamen; en bo venal, om mijnheer Murray's gelaat te aanschouwen, zijn stem nog eens te hoo- ren o I de verleiding was sterk, inder- .daad, en haar weerstandsvermogen zwak. Daar zij onlangs had gehoord van de verzoening, die er had plaats gehad tus- schen den heer 'Hammond en mijnheer Murray, kon zij nu niet begrijpen, dat haar tegenwoordigheid zoo gewenscht en verwacht werd in een huis, waar mijnheer Murray nu natuurlijk veel verkeerde; zij' wist al de argumenten, al de smeekbe den, die zij zou moeten aanhooren, en en ander te geven, onder bedreiging, dat bij afwezig blijven zijn dorp bezet zou worden. De burgemeester heeft aan dat verzoek voldaan en toonde met behulp van hagelsporen in den stam van een der boomen aan, dat liet voorval inderdaad in het niet bezette gebied heeft plaats gehad. De stakingsbeweging in Rijnland. Na drie dagen onderhandelen 'hebben de belanghebbenden in den Roerschen mijnbouw een nieuw voorstel ontworpen, waarover werkgevers en werknemers spoedig te beslissen zullen hebben. Bij deze uitspraak blijft alles in hoofdzaak bij liet oude, de arbeiderskolen worden tot 40 pfenning verminderd en kleine te gemoetkomingen worden inzake verlof toegestaan. De loonen 'bljjven onveran derd, daarentegen wordt in beginsel de '7urige arbeidsdag voor ondergrondscli werk aanvaard en het achtste uur als overwerk beschouwd. Deze nieuwe rege ling zal tot 31 Maart 1925 van kracht blijven. De radicale elementen in de ar beiderskringen zullen zeer zeker op ver werping aandringen. Bij weigering belmo ren de mijnen volgens lien door de ar beiders in beslag te worden genomen en moet dadelijk in overleg worden getreden met Fransche, Belgische en Engelsche geestverwanten, om over te gaan tot de vorming van een onafhankelijke Roer- republiek. In afwachting dat het zoover is, hebben eiken dag kleine schermutse lingen met de politie en met het toezicht 'houdende personeel op de mijnen plaats. In Saksen is de toestand in zooverre verergerd, dat de bruinkoolarbeiders, te gen alle afspraak in, besloten maan' 8 uur- te werken en na afloop van dien termijn naar buis te gaan. Ex-keizerin Zita. Te Weenen zijn uit alle doelen der wereld tal van brieven ontvangen, die nog maar trouw geadresseerd zijn „Kei zerin van Oostenrijk', Weenen." Een ex- consul ,,is nu naar het Spaansche bal lingsoord der ex-keizerin, Lequeito, ver trokken, teneinde haar bij1 te staan bij het beantwoorden van de massa corres pondentie, die zij ontvangen heeft. Vooral uit Amerika zijn er veel brieven binnen gekomen van medelijdende personen uit alle klassen. Thans worden er schik- Jdngcn getroffen om aan de ex-keizerin oen vast inkomen te verschaffen, hoofd zakelijk door een deel van de gesaques- treerdo eigendommen in Hongarije le haren gunste vrij' te geven. Er zijn in Oos tenrijk, Hongarije en de successie-staten inschrijvingen gehouden, waarvan de op brengst voldoende zal zijn, om (le ex- keizerin voor de rest van dit jaar van geldzorgen te vrijwaren. Die opvoeding van aartshertog Otto, den oudsten zoon der ex-keizerin, wordt krachtig aangevat, D© aartshertog is thans "elf jaar oud en spreekt goed Duitsch, Fransch, Spaansch, Italiaansch en Engelsch tamelijk' goed. Ook leert de aartshertog Hongaarsch, Tsjechisch, en Kroatisch. Korte berichten. In verband met de arrestatie van den communist Botzenhardt zijn te Ber lijn nog negen personen gearresteerd. Bot zenhardt was een employé van de Russi- zij durfde haar eigen hart niet te vertrou wen. „Breng mij niet in verzoeking!" was de waarschuwing, die zij telkens en telkens weer uitte en fluisterde tot haar eigen zielen hoewel zij vreesde den dominee leed te zullen doen, voelde zij toch, dat hij haar niet ondankbaar zou yinden zij kende zijn warm, teeder hart, dat het hare zou verstaan. Hoewel zij altijd ernstig poogde mijn heer Murray uit haar gedachten te ban nen, zoo kwamen er toch oogenblikken, dat zijn beeld overheerschend werd; als het verlangen, de vurige wensch, die haar innerlijk doortrilde, hem te 'zien, haar overweldigdeom maar eenmaal hem in de oogen te kunnen zien, of een portret van hom te kunnen bezitten. Op 'toogenblik, nu zij niets anders bad te zeggen, dan „Ik kom!" en bij in korten tijd aan haar zijde zou staan, nn weigerde zij beslist haar lijdend hart brood inplaats van steenen te geven. Zij na!m haar pen op om den brief te beantwoorden, maar zij voelde 'n lievige pijn in haar hart, die als gewoonlijk de waar schuwing inhield, dat zij niet sterk ge noeg was. Haastig nam zij het medi cijn, dat Dï' Howell haar had voorgeschre ven, sloeg een sjaal om en ging naar buiten naar het strand Bi] Apoün en Drogistenii sche handelsdelegatie en gedurende de rijksdagverkiezingen met vertof naar Zuid- Duitschland vertrokken, teneinde aldaar communistische propaganda te maken. Die Italiaansch© regeering, heeft den ex-koning van Griekenland toegestaan zich in Italië te vestigen. Volgens een draadloos bericht üit Berlijn hebben de Russische vakvereeni- gingen 1.00.000 gouden roebels ter be schikking gesteld van de stakende mijn werkers in het Roergebied. Te Weenen -zijn uit Constantinopel berichten ontvangen, 'ïlie wijzen op een aanstaande breuk tusschen Turkije en Frankrijk in verband met de Syrische kwestie. De arbeiders aan de eleetrisché centrale van Groot-Londen eischen ©oh Ioonsverhooging van I.0 shilling per week. Daar nog geen overeenstemlming' be staat verwacht men, dat binnen enkele wéken gestemd zal worden over de vraag, of tot staking zal worden overgegaan.' 40 vakvereenigingen met ruim 200.000 le den zijn biji de actie betrokken. Di e 1 o o d s e n-o vereenkomst o p de Schelde. Voel is reeds geschreven over de geld verslindende Nederlandsche en Belgische looclsdiensten te Vlissingen, welke Ieder jaar millioenen tekort opleveren voor de respectievelijke schatkisten. Dezer dagen is nu, gelijk' reeds werd geméld, tusschen de Nederlandsche en Belgisch© regeeringten ©en overeenkomst getroffen, waarbij' de diensten verdeeld worden. In sommige Belgische bladen, die gewoon zijn op elke overeenkomst met Nederland te sputteren, wordt er ook nu critiek uitgeoefend. Diat spreekt! Het verwondert ons echter dat een ernstig orgaan als de „Gazet van Antwerpen" aan dien anli-Nederlandschen geest gaat meedoen. Die (Belgische) loodsdienst zal, zoo schrijft de „G. V. A.", er veel door lijden, vermits ©r veel toeer schepen langs bet Oostgat dan langs do Wielingen de Schel de binnenkomen". Tot daar het blad, hetwelk wij, zoo schrijft de Msb., aan ©en loods, die de zen avond uit Vlissingen te Antwerpen aankwam, hebben voorgelegd, met ver zoek om antwoord. In vierkante zeemanstermen vertelde hij ons het volgende: „Wat dit blad schrijft is onjuist. Daar is heelemaal geen ontstemming onder de loodsen, en geen der beid© diensten, noch de Belgische, noch de Nederlandsche zal door de nieuwe overeenkomst scha de lijden. W>ant feitelijk brengt de over eenkomst niet de 'mlinste verandering in don dienst. W,at toch is het geval? De schepen, door de Wielingen komend, wor den door de Belgen geloodst, maar de vaste schepen, die gewoon zijn Neder landsche loodsen te nemen, zullen ook in de toekomst liun Nederlandschen loods krijgen, vandaar dat is toegestaan, dat een Nederlandsche loodsboot voor de Wie- De gewone kalmte, die op haar ge laat lag, had plaats gemaakt voor een uitdrukking van worsteling, en haar ge laat zag er zeer bedroefd uit, toeu zij' Felix naliep om hern in te halen. Juist nu zag zij er tegenop1 alleen te zijn, en toch, het eenige gezelschap, dat zij zou kunnen verdragen, was dat van den kreupele, van wien zij1 Was gaan houden, zooals vrouwen dat alleen kunnen als de jeugdidealen, die zij gekoesterd heb ben, in 't stof bedolven liggen. „Wacht even op mij, Felix I" De jon gen stond stil, keerde zich om en sprong terug, om des te gauwer bij' haar te zijn. „Wat is er juffrouw Earl? U ziet er zoo bedroefd uit." „Ik heb alleen maar wat behoefte om toet jou te wandelen, want ik voel mij zoo eenzaam vanavond, en jij' bent mijln kleine broer! noem mij maar niet lan ger „juflrouw Earl"! Noem mij1 Edna. O kind, ik voel mij zoo eenzaam; ik moet iemand hebben, die van mij houdt. Mijn hart verlangt naar jou." Zij sloeg haar armen om de schou ders van den jongen en leunde tegen hem aan, terwijl hij' op zijn krukken rustte en naar haar opkeek met liefde- vollen trots. (Wiordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1924 | | pagina 1