ft O 151
Donderdag Maart 1924
38e Jaargang
LEVENSLEE D.
Buitenland.
FEUILLETON.
Gemeenteraad van Middelburg.
Zenuw-stillend en Zenuw-sterkend
zijn Mijnhardt's Zenuwtabletten
kena\
ten^/
Övukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
'ostrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentien:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 April op „de Zeeuw"
abonneeren, ontvangen de nog vóór dezen
datum verschijnende nrs gratis.
Volksopvoeding.
tlelijk men weet, is het mede de hoofd
taak van het socialisme, om de arbei-
deio op te voeden voor de nieuwe taak
en den nieuwen tijd die zij tegemloet gaat.
Althans dit zeggen ons socialistische
redenaars en schrijvers.
Als een staaltje van de wijze waarop
deze taak wordt volbracht, laten wij hier
drie coupletten volgen van een schimp
dicht, onder het opschrift „Voor onze
lieve belagers", in „Die Notenkraker" af
gedrukt
Laat de klieren
Rustig tieren;
Laat de kwallen
Met hun allen
Rustig kletsen,
Zwammen, zwetsen;
Houd je hart bij d' arbeid sterk,
Kijk niet om en cloe je werk!
Scheldwoord-loeiers
1 nktverknoeiers
Rooien-haters,
Leugen-praters,
Leuter-vaartjes
Lasteraartjes,
Maling aan 't filisterdom
Roe je werk en kijk niet omd
Laat die bende
Zelf zich schenden;
Idealen
Neer te halen
Is het broodje
Van dat zoodje
Diaarvan moet zoo'n heer bestaan,
Lachend aan je werk gegaan
Aldus wordt aan de arbeiders „ver
draagzaamheid" bijgebracht, waardeering
voor elke eerlijke meening. Aldus wordt
de broederlijke zin opgewekt, die het
socialisme zal doen opbloeien, niet alleen
tusschen de volken, maar ook binnen
elk volk. Aldus worden beschaafde vor-
iiiten geleerd, w.aaruit een beschaafde in
borst blijkt, en die passen bij de gouden
eeuw van het socialisme, die komt.
(Rott.)
Electrificatie.
(Vervolg.)
Thans een kort verslag van hetgeen
odor den heer dr Jenny Weit er man op
dc 'vergadering van Dinsdagmiddag te
•Goes gezegd is over de electrificatie.
der Bevelanden.
Spreker juicht het toe, dat de voor
stellen van Gedeputeerde Staten om
trent de electrificatie, welke voorstellen
hij niet juist kan achten, niet zijn aan
genomen. Maar dit is alles nog slechts
negatief. Spr. zou gaarne een positief
resultaat bereikt zien, omdat hij de elec
trificatie goed acht voor de streek.
Eerst echter een andere vraag. Er wa
ren menschen, die spr. zeiden, dat elec
trificatie gekheid was. Ze was heelemaal
niet noodig. Spr. antwoordde, dat mten
er toch overal elders mlet man en macht
naar streefde en dat ook het platteland
eer. dankbare afnemer bleek te zijn. Hier
moet nu worden gezegd, of men electrifi
catie wil. Zoo niet, dan kan men zijn tijd
nuttiger besteden en over wat anders
gaan praten.
77).
Toen de wees haar oogen opende den
volgenden morgen, vond zij een briefje
op haar kussen gespeld:
„Mijn lieve Edna. ïk kc(n niet sla
pen vannacht, tengevolge van jouw onge
lukkig besluit en ik schrijf je qm je
te smeeken, ter wille van mij', zoo niet
terwille van j'e-zelf, de zaak nag eens
'te overwegen. Ik wil graag hetzelfde sa
laris geven, dat je als gouvernante denkt
te zullen krijgen, als je mijn gezelschaps
juffrouw en hulp op Le Rooage wilt
blijven. Ik kan er niet in toestemmen,
je te laten gaan. Ik heb je veel te
lief, mijn kind, om je mijn huis te zien
verlaten. Ik zal heel gauw een oude
vrquw zijn en wat Zal ik dan beginnen
zonder mijn kleine weesmeisje Blijf altijd
bij mij en je zult nqoit weten, wat ge
brek en moeite en ontbering beteekenen.
Zoodra je wakker bent, kom dan bij mij
en kus mij goeden morgen en ik zal
weten, dat je mijin eigen lieve, kleine
Edna bent.
Je liefhebbende,
ELLEN MURRAY."
Maar Spr. verwacht, dat men hier de
electrificatie wel wil, en dan is' een gron
dig onderzoek noodig naar de beste wijze
van die electrif.catie.
Spr. herinnert aan zijn artikelen in „de
Zeeuw", waarin bij o.a. wees op Voorne-
Putten, en wijst nu op de waardevolle rap
porten over den financieelen en techni-
schen toestand der gemeentelijke Electrici-
teitsbedrijven in Noord-Holland ((zes jaar
gangen). Wie nog twijfelen mocht aan
de bestaanbaarheid van electrificatie ten
plattenlande, bestudeere deze rapporten.
Dhr Streefkerk achtte in „de Zeeuw"
van 8 Sept. j.l. een electriciteitsverbruik
van 500.000 K.W.U. voor het eerste jaar
voor de Bevelanden, „op zijn zachtst ge
nomen, zeer rooskleurig, want een ver
bruik van 10 K.W.U. per inwoner wordt
slechts bereikt in streken met industrie".
Welnu, bedoelde rapporten leeren, dat
deze sombere opvatting van den heer
Streefkerk in strijd is met de feiten.
Spr. heeft nagegaan, w.elke gemeenten
in Noord-Holland zijn geëlectrif iceerd n a
den wapenstilstand en vond 19 gemeen
ten, waar beslist zeker geen industrie
van eenige beteekenis is en in geen
enkele van die gemeenten is het ven
l:ruik in het eerste jaar beneden 10 K.
V> .U. gebleven. Die kleine gemeente als
St. Maarten (1175 inwoners, geen in
dustrie) was de laagste met 12 K.W.U.
per inwoner.
in 't bijzonder wil spr. noemen Haar
lemmermeer (23000 inwoners). D'aar kan
elk huis aangesloten worden, in welken
uithoek der gemteente het ook staat- De
gemeente heeft gezorg.l voor een bijdrage
in de aanlegkosten, voor de laagspan
ningsnetten (198 K.M.) voor huisaanslui
tingen, enz. De gemeente heeft er in
gestoken een kapitaal van f 1.300.0(X>, of
ruim f55 per inwoner. Haarlemmermeer
heeft geen kominen van eenige betee
kenis. En het resultaat? Aan het eind
van het eerste jaar waren 69 pet. der
huizen, waar stroom geleverd zou kunnen
worden, aangesloten. Het verbruik be
droeg in dat eerste jaar voor licht: 12
K.W.U. per inwoner.en met inbegrip van
stroom voor klein-indnstrie, koken, strij
ken, enz. bijna 17 K.W.U. per inwoner.
Het stroomverbruik voor groot-industrie
en polderbemaling is hier buiten gehou
den. En de financiëele resultaten: in het
eerste volle bedrijfsjaar werd reeds alles
verdiend, behalve de afschrijvingen. Steu
nend© op dit voorbeeld, handhaaft spr.
reet klem de meening, dat electrificatie
aer Bevelanden mogelijk is technisch
en. geldelijk op zoodanige wijze, dat
iedereen er van kan profiteeren.
Spr. releveert den loop der gebeurte
nissen 'met de electrificatie-voorstellen in
de Staten, 't Laatste voorstel is dat, om aan
de Belgen, die de centrale te Vlissingen'
in handen hebben, concessie te geven
voor de Bevelanden bewesten het Ka
naal plus l'Vó millioen gulden renteloos
en voor vrijwel onbepaalden tijd. Hier
in Zeeland heeft Spr. nog wel enkele
tmenschen aangetroffen, die dit voorstel
verdedigen Wilden, maar daarbuiten
heeft spr. slechts uitingen
van d e grootste, verbazing g e-
h o o r d.
Spr. schaart zich onder de tegenstan
ders van dit voorstel tot eiken prijs.
Gver een zoo groot bela n g der
Bevelanden zou besl oten wor
den, zonder dat de gemeenten
er in Ver den gekend. Om de ge
meenten te doen oordeelen, moeten er
gegevens zijn. Die moeten verzameld
Fdna knielde neer en bad om kracht
voor wat zij haar ernstig voorgeschreven
plicht achtte; maar' ofschoon haar wil
standvastig bleef, zoo bloedde haar hart
toen zij enkele regels neerschreef, om
haar weldoenster te danken voor de
liefde, die haar geheele eenz'ame leven
had verwarmd en haar te verzekeren, dat
de redenen, die haar er toe brachten om
Le Racage te verlaten gebiedend en on
overkomelijk waren.
Een uur later trad Edna de ontbijtka
mer binnen en vond de leden van de
familie daar reeds vergaderd. Mevrouw
Murray was koel en zeer uit de hoogte en
nam geen notitie van Edna's morgen
groet; E stelle praatte vroolijk met meneer
Allston over ©en rijtoer te paard, dien
zij dien morgen zouden doen; en meneer
Murray leunde achterover in zijn stoel
en scheen verdiept in de kolommen van
de Londensche Times, die een redevoe
ring van Gladstone bevatte. Plotseling
wierp hij de krant neer, keek op zijn
horloge en beval zijn paard voor te
rijden.
„Norman, waar ga je naar toe? La
ten wij op je wachten en ga met onsi
weiden. Hoe dit moet geschieden, moet
thans worden nagegaan.
Na deze causerie van dr Jenny Weij-
ernian kreeg dhr. Jac. Welle man, bur
gemeester van ICrabbendijke het woord.
(Slot volgt.)
Estelle's stem klonk muzikaal en vlei
end, terwijl zij naar haar neef tqeging
en haar vinger door het knoopsgat van
zijn jas haalde.
In de gisteren gehouden vergadering
van den gemeenteraad waren mevrouw
Boddaert en de heer Oornelisse wegens
ongesteldheid afwezig. Bij de ingekomen
stukken bleek o.a. nog, dat men toch
ne Donderdag in de opbouwweek van Ker
mis als- marktdag wil behouden Maar-
tevens bleek, dat er moeilijkheden zouden
kunnen zijn in verband met het open
luchtspel, dat Wellicht op Donderdag her
haald zal worden. Overgelegd werden de
plannen, welke door den directeur der
genjeentewerken zijn gemaakt, voor een
nieuwe verbinding tusschen bet Molen
water en den Veerschen Singel ter ver
vanging van de Koepoortbrng, waarmede
B en W. miedegaan. (De leden gaven
blijk van groote belangstelling en zonder
aankondiging werd de vergadering eenige
cogenblikken geschorst, omdat de leden
met aandacht de plannen bekeken, die tot
Zaterdag voor hen ter inzage blijven lig
gen. en dan naar de commissies worden
verzonden).
De voorz. deelde mede, dat de oude
burgemeesterskamer naast de trouwzaal
thans gerestaureerd is en nu leeskamer
zal worden.
De voorz. deelde mede, dat de Koningin
op 6 Augustus een officieel bezoek aan
Middelburg zal brengen, wat in verband
staat met een bezoek aan Zeeland, en
ciat II. M. wel enkele nachten in Middel
burg zal vertoeven. Om nu moeilijkheden
als verleden jaar te voorkomen, met name
de palenkwestie, willen B. en W. een
voorstel doen, dat voor het plaatsen van
palen wel moet worden betaald, maar
dat dit door de gemeente zal worden
vergoed. Ook zal de meerderheid van
B- en W. een voorstel doen tot het aan
hen verleenen van een crediet voor de
entvangst. Spr. hoopt dat de buurtcom-
missies, gezien het eerste voorstel, wel
in overleg zullen willen treden met den
uirecteur der gemeentewerken om zoo'
weinig mogelijk schade te berokkenen aan
de straten.
Bij het voorstel om gedurende de ker
mis 1924 een tapverbod in te stellen,
besprak de lieer van der Beke Callenfels
n»_g even zijn idee om in de verordening
alleen te spreken van d e kermis, opdat
geen tijdelijke verordeningen noodig zijn.
Spr bemerkende geen steun te krijgen,
maakte geen voorstel van zijn meening.
De heer Mes is tegen het tapverbod, het
belemmert de vergunninghouders in de
uitoefening van hun bedrijf, en de dron
kenschap is toch niet zoo erg hier. Spr.
wenscht geacht te worden te hebben te
gengestemd. Die heer v. d. "Weel vraagt of
ook niet fijdens het Koninklijk bezoek
het tapverbod moet gelden. De voorzitter
zegt ,dat B. en W. dit juist in over
weging hebben.
Bij het voorstel tot hernieuwde vast
stelling van de straatbelasting, vroeg de
heer Vertregt, of die belasting niet kan
worden opgeheven. De heer De Veer zegt,
dat het zeker zou kunnen als men dit
verlangt in plaats van verlaging van den
II. O.
De heer v. d. Beke Callenfels acht
liet voorgestelde bedrag van een jacht-
acte f7.50 veel te hoog' vergeleken bij
„Niet iqm alle koninkrijken der wereld!
Ik heb er een even ondragelijken afkeer
van iom de derde te vormen van een
trio, als bijgeloovige menschen om met
z'n dertienen aan tafel te zitten. Met
een schudde hij Estelle van zich af,
stak een cigaret aan, en verliet de kamer.
Een ©ogenblik later zag men hem door
de laan verdwijnen.
HOOFDSTUK XXI.
Een operatie, die gelukt.
„Ofschoon je beslissing onuitsprekelijk
pijnlijk voor mij is, zal ik niet probeeren
je af te brengen van een besluit, dat,
naar ik weet, niet lichtvaardig of haas
tig is genomen. Maar, o, mijn kind, wat
zal ik beginnen zander jou?"
Meneer Hammond's oogen vulden zich
met tranen, terwijl hij naar z'ijn leerling
keek en zijn hand beefde, toen hij haar
gebogen hoofd streelde.
„Ik motet niet denken aan het afscheid
van u en mevrouw Murray, maar ik
voel, dat als de plicht mij beveelt een
pad te volgen, dat eenzaam en droevig
moge zijn, er een Jicht voor mijn voeten
zal schijnen en een staf in mijn hand
zal worden gegeven. Er mag voor mij
in het leven naar één vraag bestaan:
„Wat wil God, dat ik doen z!al?" en
in dit geval is het antwoord mij heel
andere legesbedragen. De heer v. d. Weel
meent, dat het juist goed is zoo hoog,
want de jagers kunnen het best betalen.
1 heer "Callenfels zegt., dat dat er niets
mede te maken heeft. Het voorstel wordt
aangenomen met de stemmen van mevr.
de Graaf en den heer Callenfels tegen.
Inzake het voorstel om niet te voldoen
aan het voorstel-v. d. Weel nopens verla
ging van het tarief voor bezichtiging van
het raadhuis, zeide de voorz. dat zij,
die voor het tarief terug gingen, Belgen
waren, die dit deden door den lagen
frankenkoers. De heer Hondius meent dat
het b.v. voor schoolreisjes een duur
tarief is. De voorzitter verzekert, dat
indien leiders van schoolreisjes verminde
ring vragen, hij dit zeker in ernstige over
weging zal nemen. Het voorstel van B.
on W|. wordt aangenomen met 12 tegen
3 stemmen.
Bij het voorstel tot nadere subsidiere
geling voor het uitzenden van kinderen
naar herstellings- en vacantiekolonies,
verdedigt de heer Vertregt het stellen
van een maximum van f750. Hij heeft
bezwaar tegen een ongelimiteerde post.
Mevr. Weijl zou een limiet van f 1000
willen zien bepaald. Het voorstel van B.
en W. wordt aangenomen met 12 tegen
3 stemmen.
Bij het voorstel tot verkoop van gecen
treerd ammqniakwater en het oprichten
van een installatie daarvoor, wijst de heer
Streefkerk aan de hand van cijfers er
op, dat f3 80 per H.L. zal wOrden verlo
ren, terwijl bij het oorspronkelijk plan
nog kans op een kleine winst bestond.
De commissie van fabricage kan dan ook
geen gunstig .aplvies uitbrengen. Spr.
meent ook, dat er geen enkele bepaling
is, die de gemeente verplicht te leveren
aan de N. V. Centrale Ammoniakfabriek.
De heer Boassen meent dat men deze
zaak er te veel wil doorjagen en vraagt
of reeds een contract is geteekend-De
heer de Veer zegt van ja. Die heer Boas-
son zegt dat B. en W. dan buiten hun
bevoegdheid zijn gegaan. De voorzitter en
de heer Onderdijk meenen dat de heer
Boasson niet op de hoogte is.
Die heer De Veer zegt de cijfers van den
heer Streefkerk niet in eens te kunnen
beoordeelen. Spr geeft ©en uitvoerig©
uiteenzetting van den loop dezer kwestie
en meent, dat bet vanzelf spreekt,, als
men een fabriek mede opricht, men er
ook aan moet leveren. Die heer Streefkerk
.zegt de cijfers te hebben van den des
kundigen voorlichter van R. en Wi- -Na
nog enkele opmerkingen woirdt besloten
de zaak aan te houden.
Het voorstel van B. en W- om af te
wijzen het verzoek om in het vervolg de
bevorderingen van leerlingen van het
gymnasium over te laten aan de leeraren
en niet meer aan de curatoren, wofdt
bestreden door mevr. De Graaf, Het voor
stel van B. en Wl. wordt aangenomen
met 12 tegen 3 stemmen.
Bij het voorstel inzake open bebouwing
der Singels wordt op een vraag van
den heer Paul door den heer Onderdijk
medegedeeld, dat alleen de Seissingel
voor .grootere villa's bestemd is, Het
terrein aan de Nadorst is voor burger
woningen. Het voorstel wordt z.h.s. aan
genomen.
Bij het voorstel inzake aankoop van
duidelijk. Zijn vinger wijst mij den weg,
en dien zal ik volgen, hoeveel het mij:
ook moge kosten."
De Augustuszon, schijnende door de
seringen- en mirtestruiken, die het raam
van de studeerkamer omkransten, be
straalde het reine, bleeke gelaat van de
wees.' Een kalme droefheid lag in haar
oogen, die uitzagen over de rustige pias-
torietuin en ver, ver weg, waar de gol
vende lijnen zich afteekenden tegen de
lucht, waar „Een gouden glans droomt
■over 't heuvelland".
Vlak beneden den lagen, met klimop
begroeiden steenen muur, 'die de grens
van den tuin aangaf, stroomde een klein
beekje, overwelfd door breede takken
elzeboomen en wilgen. In de trillende
schaduwen rustten tevreden de koeien,
enkele tot de knieën in het water wa
dend en andere op hun gemak grazend
in het groene gras. Van het wijde, gloeiend
heete veld, dat zich aan de andere zijde
uitstrekte, kwam de heldere metalen klank
vgn zeisen, door de maaiers geslepen;
het zacht gefluit van den drijver, die lag
op den top van een hoogen berg hooi,
voortgetrokken door twee zware ossen
en het heldere, vroolijke lachen van twee
stoeiende, door de zon gebruinde kin
deren, die zich vastklemden achter aan
den wagen.
Edna wees op dat vredige tooneel en
zijkanten weg van Stijfselwcg en Brig-
damsche padje, kwam de heer Boasson
terug op zijn meening, dat voor zulk ee*
klein bedrag niet moet worden geleend
en gaf hij weer als zijn wensch te ken
nen, dat een afzonderlijk grondbedrijf zal
worden ingesteld. De voorzitter zegt, dat
leenen voor aankoop het eenige middel
is, men mag het niet uit de gewone
middelen betalen.
Mevr. Corné drong nog eens aan spoed
te maken met definitieve verbeteringen
der afwatering aan den Seisweg. De
voorzitten zeide, dat de polder Walchefen
zich van deze slooten niets aantrekt.
De overige vroeger genoemde voorstel
len werden z.h.s. aangenomen.
Rondvraag. Dhr Porthéine vraagt,
of nog niet begonnen kan worden met
de werken tot verbetering van de Vol-
derijlaagte en Jeronimusötraat. De heelf
Onderdijk zegt. dat de materialen ondër
weg zijn en dan wordt direct met de
Jeronimusstraat begonnen. De heer Van
der Weel doet als nieuwe naam vootr die
straat aan de hand ,,J. O. de Man-straat".
De heer Mes waarschuwt tegen het ver
keer op de Markt, dat zeer gevaarlijk
wordt. Die burgemeester meent dit ook,
doch de waarnemende commissaris van
politie meent, dat het nog wel zoo kan,
spr. geeft toe, dat er een afdoende ver
andering moet komen. Die heer Vertregt
vraagt, waar de lantaarns gebleven zijn,
die vroeger aan de voorzijde van het stad
huis hingen. D|e voorzitter zegt éen on
derzoek toe. D|e heer Hondius klaagt ovèr
den lagen waterstand in de vest. De
voorzitter zegt, dat dit geheel in handen
is van den Polder Walcheren, hij heeft-
in het bestuur van den polder het zoo
ver weten te brengen, dat niet zoover
met het laten zakken van het water
zal worden gegaan als vroeger jaren.
Hierna woïdt de vergadering gesloten.
De leden gingen een kijkje nemen in
de gerestaureerde kamer beneden en ook
wij deden dit, waarbij wij ons konden
overtuigen, dat de restauratie een fraai
geheel heeft doen herleven.
Tramstaking1 le Antwerpen.
Het trampersoneel te Antwerpen is
Dinsdagmiddag voor eenige uren in sta
king gegaan. Nadat des avonds om 7
uur een vergadering had plaats gevon
den, werd besloten om 12 uur weder
aan dén arbeid te gaan. Gisteren was qr
dus weer een regelmatige dienst over al
de lijnen. Deze dienst is echter voor
slechts twee dagen beloofd, in den loop
waarvan de besturen een'beslissing zul
len te nemen hebben. Een dag wordt toe
gestaan aan het ministerie dat met ge-
imeld trambestuur een regeling zou te
treffen hebben.
Zoo geen bevredigende uitslag bereikt
wordt, vergaderen de trambedienden op
nieuw van nacht om 12 uur, ditmaal
om voor goed de staking uit te roepen'
Sneeuw te Medina.
In het anders zoo heete Arabië is het
ook dezen winter erg koud en in Medina,
de stad van den profeet, de voornaamste
bedevaartplaats van den Islam, heeft het
zei: „Als Rosa Bonheur dat voor mg
op doek kon. brengen, dan zou ik het
aan den wand hangen in mijn kamer in
de groote stad, waar ik heen ga. En
als mijn moeilijke werkdagen geëindigd
waren, zou ik ervoor gaan zitten en mijn
vermoeide handen vouwen en door een
mist van tranen er naar opzien tot de
gezegende rust sloop in mijn hart en ik
zou denken, dat ik nog eenmaal bij u was
en uitkeek uit uw studeerkamerraam. OI
gezegend onder alle begaafde vrouwen
is Rosa Bonheur 1 Zij, die waardig ge
keurd is te dragen, waarnaar andere vrou
wen niet mogen streven het Kruis van
het Legioen van Eer! Op zekeren dag
hoop ik te mogen staan in haar stu
deerkamer iu de Rue d'Assas en Rosa
Boiiheur's fijne vrouwenhand te mogen
aanraken en haar zeggen hoe dikwijls een
arm meisje in Amerika de kleindoch
ter van een hoefsmid haar handen
heeft ineengeslagen en God gedankt voor
de eer, die zij niet alleen haar land.
Frankrijk, heeft aangedaan, maar die zij
over heel de vrouwenwereld heeft uit
gestort. Bonheur f geluk! ja, dat is het-
O, meneer Hammond, wat moet het heer
lijk zijn om zoo begenadigd te zijn!"
(Wordt vervolgid).