No 1&7 Dinsdag 11 Maart 19Ü4 Jaargang LEVENSLEED. ■rukkers-ExpUitanten O08TERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorslstraat 68—70, Gees Tel.: Redactie no. 11; Administratie ne. 58 Peslrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 VERSCHIJNT ELKEN WERKDAS. A b n n e m e n Is p rijs: Per 3 maanden, franco per post, f3,— Lesse nummersf C.vS Prijs der Advertentie»: 1—4 regels f 1.20, elke regel meer 3i et Bij abonnement belangrijke kortlaff. behoeven te présteeren, omdat zij bij dc acte-examens slechts het puntenaantal voor hulponderwijzeres behaalden. En dan, met die te groote klassen van hoog stens 36 leerlingen zal 'took nog wel gaan. Menige :onderwi}zeres, die in vorige ja ren met heel wat groot er klassen de beste resultaten behaalde, zal dit willen toegeven. De slotsom, waartoe de geleerde schrij vers van het manifest karnen, namelijk dat het schoolkind „slechts vier jaren II" voortaan leeren zal, is dan ook ten eene- male onjuist. Dit jaar althans zal het zijn toelating '5 Va jaar, dus tot het U.1/2 of 12e jaar, dat is .minstens zes jaar. En vanaf het volgende jaar ook zes jaar, ert altijd weer zes jaar, want niet het zesde, maar het zevende leerjaar, het zoogenaamde leerplichtjaar vervalt. Natuurlijk zal men in fabrieksplaatsen, waar 't kind pas op zijn veertiende jaar naar de fabriek kan, er last van hebben dat het kind op zijn dertiende jaar al van school moet. Maar in landbouwstre ken zal men hot eer behooron te loven dat hot kind op zijn dertiende jaar al van school mag, hij (of zij) kan dan vast thuis of bij vader al een beetje mee werken. En de aanval op den persoon van mi nister Colijn door de mannen van het manifest is al heel misplaatst, en omwaai' „Het kind van don bezitter zal, dank zij de geldmiddelen zijner ouders, aan al dit kwaad ontsnappen, maar het arbeiders- king zal met geest, ziel on toekomst de „bezuiniging" betalen. Aldus uit „de sterke man" zijn kracht. Zijn groep gaat naarhet kind van den arme. En als leuze voor die misdaad dient, 0, smaad, het €hristendoi.o!" Hier' wordt weer bewezen hoe weinig men op de waarheidsliefde en op de verdraagzaamheid van de sociaal-clcmo- craten aan kan; hoe vèr hun vijandschap gaat, hoe zwak hun standpunt is hetwelk hen dwingt, in het opzetten van een grootcn mond kracht te zoeken. Het manifest besluit: „Moge dan een ieder van u gereed staan, om op onzen eersten oproep met volle overgave al datgene te doen, waar toe de S. D. A. P., het N. V. V.. en de Bond van Nederlandsche Onderwijzers u in de eerstvolgende dagen zullen oproe pen!" •Tuist, agiteeren, den boel op stellen zetten, naar het recept van mr. ïroel- stra, een sfeer van ontevredenheid schep pen zoioals Stenhuis adviseerde, eigen, verstand over boord gooien, gelijk Hei koop in 1918 al zeide gedaan te hebben. Er zijn onder de onderteokenaars van het manifest enkele onderwijzers. Wij le zen de^ namen Ossendotrp en Earners. Dan is ei' ook nog do student Kleerekoper bij. Een drietal knappe mannin. Wij kun nen niet zeggen, dat zij' den strijd rid derlijk voeren. öVs jaar te vroeg'. Twee" groote opvoedkundigen .hebben zich uitgesproken over de vraag of 't wen- schelijk is een kind reeds op 5Vb-jarigen leeftijd, dan wel op 7-jarigen leeftijd naar schooi te zenden. Een hunner, de liberale professor Casi- mir, schreef dezer dagen in verband met de noodzakelijke bezuiniging: „Wanneer er op dit oogenblik geen geld aanwezig is om zeven leerjaren te bekostigen, dan is een leertijd van zeven tot dertien ja ren misschien meer gewenscht dan een van zes tot twaalf." En hij voegde er aan toe: „Langen tijd hecrscht in de kinderzielkunde de meening, dat zeven jaar een keerpunt is in den ontwikkelingsgang van het kind. Het schijnt, dat de hersengroei na het zevende jaar minder snel gaat en dat het opzettelijk onderwijs dan het best kan beginnen." De ander, de sociaal-democraat Ger hard, hoeft in een rede in de Tweede Kamer, gehouden bij de behandeling der Lager Onderwijswet op 28 April 1920 wij herinnerden het reeds in ons 110 van 22 Febr. jl. zich yerklaard tegen het plaatsen van jeugdige kinderen ge durende 5 uren daags op de school banken. Een andere sociaal-democraat, de freer Voogt, eveneens een bekend opvoedkun dige, heeft insgelijks die toelating op zoo jeugdigen leeftijd gewraakt en gepleit voor toelating op het zevende levensjaar. De heer Gerhard zei onder meer: „Ik ben er van doordrongen dat, wanneer men eerst op het negende jaar- met on derwijs in lezen begon, dit de ontwikke ling van het kind buitengewoon ten goede zou komen. Het is nu eenmaal een klas sieke gewoonte om daarmee te begin nen en nu is het mijn grief aan de on derwijzers, dat zij niet in de eerste plaats onderzoeken of dat wel juist is, maar allerlei methoden zoeken om dat werkje zo.o goed mogelijk in de laagste klasse te doen." Wij zouden bovenstaande wel ter over weging willen aanbieden van de een zijdige schrijvers van het sociaal-demo cratisch manifest Ossendorp, c. s. o Belangen. Er zijn menschen die hun persoonlijke belangen stellen boven 't algemeen belang. Die zichzelf houden voor het middelpunt waaromheen al het andere draaien moet. Die er niet om geven dat alles in den lande scheef loopt, indien zij het maar goed blijven hebben. Zoo dachten wij, toen wij lazen dat te Utrecht een vergadering is gehouden tot stichting van een nieuwe partij. Blijk baar een belangenpartij, want het ging iQm de ongerepte handhaving der trakte menten van Christelijke ambtenaren en onderwijzers. Diat die het nu juist zijn moetenMen schen bij wie de beginselen, de nood der tijden en de toekomst van het gansche volk zoodanig behoorden te wegen, dat 'zlij althans aan dergelijke beweging niet zouden meedoen. Heeft dan de ervaring in Duitschland. in Frankrijk en België met mark en frank en frank opgedaan, hun niets te zeggen? Gelooven zij dan niet dat salarisverla ging nu voordeeliger kan zijn dan loons- verhooging? D'at niet de hoeveelheid, maar de waarde van het geld beslist? Dat herstel van het financieel even wicht in het belang van allen is, en dat hiervoor iedereen, hij' heete ambtenaar cf particulier, een offer heeft te brengen Wat natuurlijk niemand voor zijn ple zier doet; dit zTj terstond toegegeven. DjocÜi de politiek der bolsjewiken in Rusland, der soic-democraten in Duitsch land, der radicalen in Frankrijk, en der liberaal-clericalen in België is op een mislukking, een ooconomisch fiasco uitgc- loopen. Hebbe men daarom ten onzent eenig vertrouwen in ecne regeering, die het langs een beteren weg zoekt te doen. EEN MANIFEST AAN HET NEDER LANDSCHE VOLK. Reeds eenige dagen ligt op onze schrijf tafel een „manifest aan het Nederland sche Volk", een geschrift dat wriemelt van onjuistheden. Het ligt niet in onze bedoeling dit ma nifest te ontleden. Wij wenschen slechts de aandacht te vestigen qp de onware en onwaardige strekking. „Nojg onbeschaamder, nog ergerlijker, nop gevaarlijker" achten de schrijvers van dit manifest den „aanval", door minister Cojijn ondernomen op het heil, de verhef fing en vooral de toekomst der arbeiders klasse. Men ziet het, 'tis ook hier weer minister Colijn die 't gedaan heeft, even als, zeggen zij, met de Vlootwet, terwijl toch een ieder weet, althans weten kan, dat hij aan de Vlootwet part noch deel heeft gehad, dat ontwerp was al inge diend, toen hij in 't kabinet trad. Waar dan nog hij komt, dat de „aanval op. liet onderwijs" ook niet van hem is, maar van Minister De Visser. Wie nu dezen minister kent, zal terstond ge voelen, dat allerminst van liem een aan val qp' het onderwijs te verwachten is. Daartoe heeft hij te duidelijk gesproken in de Tweede Kamer van zijn groioten spin hierover, dat hij een voor oen al zijn idealen moet prijs geven. Maar waarin bestaat dan die zooge naamde aanval? In de eerste plaats in de verhooging van den toielatingsleeflijd op de lagere school; en is de tweede plaats in de af schaffing van het zevende leerjaar. Let nu echter wèl: deze eerstgenoemde maatre gel gaat er dit jaar niet door; en gaat, indien er een even deugdelijke bezui nigingsmaatregel kan gevonden worden, er allicht nooit door. Maar op 't oogen blik is de kans groot dat hij er na 1924, dus met September 1925 wel door zal moeten. Waar nu in 't manifest sprake is van verhooging van den toelalingsleeflijd tot zeven jaar, daar dient opgemerkt, dat meer dan één kind, voor 1 Sept. gebo ren. reeds op zijn zes en een half-de jaar naar school zal kunnen. Nu is 't tot Sep- tember nog met zijn vijf en een half-de. Hn wat nu pet vervallen van het ze vende leerjaar aangaat, daar heeft het platteland geen schade van. W anneer toch het kind van zijn zesde (of zevende) tot zijn 'twaalfde (of dertiende) jaar op school is geweest, zien de ouders hem gaarne de school verlaten, om aan den arbeid te kunnen gaan, hetzij in het veld of in de huishouding. Tiet. manifest voegt er nog een andere aanklacht aan toe, namelijk deze: „Tot zijn negende jaar zal uw kind worden toevertrouwd aan meisjes van een jaar of zeventien, achttien, die voor het geven van onderwijs nog niet zij!n opge leid. Als zoo'n meisje, zelf haast nog een kind, in een veel te groote klas de orde weet te houden, heeft het de handen al vol. Van leeren zal voor uw kind voor zijn negenden verjaardag geen sprake zijn geweest." Die zaak is, dat het onderwijs in de twee laagste klassen (kan of) zal worden opgedragen, dat moet de Tweede Kamer nóg uitmaken, aan hulponderwijzeressen; dat zijn geen meisjes „van zeventien jaar, zelf haast nog een kind", maar bevdegde en daartoe opgeleide menschen van min stens achttien jaar. Waarom zou 't on derwijl van dezulken minder presteeren -of FEUULLETCm 64). „Eén oogenblik nog! Wat bevat dat pakket?" „De inhoud daarvan behoort uitsluitend aan mij toe zou u onmogelijk kunnen interesseoren zou slechts uw sarcasme opwekken en voedsel geven aan spot lust. Daarom, meneer Murray, moet u mij' excuseeren, als ik weiger uw vraag te beantwoorden." „Ik wil er mijn rechten qp 'Le Bocage óp verwedden, dat ik zoo precies kan gissen, wat er in dat pak zit, dat je er spijt van zult hebben, niet van den nood een 'deugd te hebben gemaakt en het mij to hebben gezegd." Een onbestemde schrik overschaduwde haar 'gelaatstrekken, toen zij de zegels van het pak bekeek en zij antwoordde: „Dat is onmogelijk, meneer, als u de onberispelijke gentleman bent, waarvoor ik altijd getracht heb u te houden." „Dwaas kind. Denk je, dat ik mij zou vernederen om mijn vingers te bevuilen met het lak, dat het touw verzegelt? Dat ik zou neerdalen tot het naspeuren van de correspondentie van de kleindochter van een dorpssmid? Ik zal je nog één kans geven, om de kloof te overbruggen, die ons scheidt door mij je vertrouwen te toonen. Edna, heb je geen vertrou wen in mij." „Neen, meneer Murray." „Wil je mij verplichten door mij recht in 't gelaat te zien en deze vleiende woor den te herhalen?" Zij hief haar hoofd op en ofschoon haar hart wild klopte, toen zij zijn oogen ontmoette, was haar stem koud, vast en beslist: „Ik heb geen vertrouwen in u, meneer Murray." „Dank je. Er zal een dag komen, dat diezelfde roode lippen mij nederig ver geving zullen vragen voor wat zij nu heb ben gezegd; en dan, Edna Earl, zal ik wraak nemen en je zult terugzien op dezen avond en begrijpen de volle betee- kenis van mijn afscheidswoorden wee de overwonnene!" Hij bukte zich en raap te een rose fluweelen lint op, dat van 'haar hals was gevallen, overhandigde dit haar, glimlachte, en, met een van die hooghartige buigingen, 'die zoozeer pasten bij zijn heerschersnatuur, verliet hij de bibliotheek. Een oogenblik later hoorde zij zijn eigenaardigen lach, bitter en zon der vroolijkheid, weerklinken door den koepel; toen werd de deur met een hefti- gen slag dichtgegooid en weer heersclite er rust in het groote landhuis. Edna nam den kandelaar Van de tafel, waar meneer Murray dien had neergezet en ging terug naar haar eigen kamer, waar zij plaats nam voor het raain. Op haar schoot lag het pakket en de brief, dien zij niet langer begeerig was te openen en haar handen hingen lusteloos langs haar neer. Het feit, dat haar ma nuscript was teruggezonden, gaf den doodsteek aan al haar innige verwach tingen; want zij stelde zoo groot vertrou wen in de kritische gaven van den heer Manning, dat zij het volkomen nutteloos oordeelde het werk naar iemand anders te zenden. Een hoo.gere rechtbank kende zij niet; tot een lagere wenschte zij zich niet te wenden. Na eenigen tijd, toen zij de kracht had verzameld om den brief te openen, las zij met schaajmte: „Mejuffrouw, Ik zend u hierbij uw manuscript terug, niet omdat er alle verdienste aan ontbreekt, maar uit de overtuiging, dat als ik het aannam, de dag eenmaal zeker zou komen, dat u de ontijdige publicatie ervan zoudt be treuren. Het werk bevat zeker onmis kenbare teekenen van buitengewonen aanleg en er zijn heele mooie beschrij vingen in. Uw stijl draagt evenwel meer bet karakter van kracht dan van soepel - De ^economische toestand van Neder land. Wij gaven dezer dagen een verslag van de rede over bovengenoemd onder werp, te Amsterdam' gehouden door mi nister Colijn voor het Congres van „B,oaz". Dieze rede is om hare belangrijkheid en haar groot belang waard verspreid te warden. De drukkerij' van „De Standaard" heeft dit begrepen en haar terstond in haar geheel verkrijgbaar gesteld. Dat onze Kiesvereenigingen zich haas ten haar te bezitten en te besproken. Dit kan nu nog, omdat het Maart *is en de werkzaamheden op het land nog niet kunnen aanvangen. Maar wie uitstelt, al is het maar en- kelto dagen, die kolmt te laat. Dit zou jamimer zijn, want de oecono- mische toestand van ons land wordt door den minister hier zeer duidelijk in 't licht gesteld. Z.Exc. legt uit hoe na den oorlog van 1830 landbouw en handel begonnen te flareeren, hoe 1914 de groote storing eri de vrede geen verbetering bracht, en in 1920 de crisis intrad, om dan te besluiten met den raad, gelukkig door velen, schoon niet door allen nog, ge volgd aanvaarding van den toestand weten dat men arm is en trachten het leven daarmee in overeenstemming te brengen. De daling van den franc. In Frankrijk heerscht toenemende on gerustheid over de daling van den franc. Zondag is op het Elysée een bijeenkomst gehouden met de directie der Banque de France, die Zeer de aandacht, trekt. Er blijkt uit, dat de regeering tot in grijpende maatregelen ter verdediging van den franc bereid is, maar welke dat zijn? Voorts kwam het ministerie gistermor gen in buitengewonen kabinetsraad bij een om de politieke maatregelen ter ver dediging va.n Frankrijk's crediet te be spreken. Men houdt 'het voor mogelijk, dat Poancaré enkele wijzigingen in zijjn ministerie aanbrengen Zal, schoon van links de meening wordt uitgesproken, dat dit reeds te veel verz'wakt is oim een dergelijke wijziging te verdragen. De senaatscommissie heeft Zondag den heelen dag vergaderd. De oppositie- pers critiseert de plannen van Poincaré voor zoover die bekend zijn. D'at helpt evenmin als de Ruhrbezietting hielp voor de schadevergoedingen. Het is Poin- caré's algemeene politiek, die wantrouwen wekt in "de geheele wereld. De eenige oplossing is dus een andere politiek, waarvan er vertegenwoordigers genoeg in de Kamer zitten. Die neme men en raad plege het land Zoo spoedig mogelijk. Elke vertraging kan de grootste rampen ver oorzaken. Spoorwegongeluk nabij Lyon. De Fransche sneltrein, die Calais met de kust van de Middellandsche Zee ver bindt, is gisternacht 0111 half vijf op 10 K.M. afstand van Lyon uit de rails ge vlogen. Er zijn 4 dooden en 25 gewon den, meest Engelschen. De trein reed, doordat aan den machinist niet tijdig ge- 'noeg was medegedeeld, dat liet traject een wijziging had ondergaan, met volle snelheid door een gevaarlijk kruispunt. beid en wordt ontsierd door een zexere vrijheid van rfitdrukking die het ver wende publiek nooit zou dulden. Het onderwerp, dat u heeft gekozen, is bo ven uw macht. Uw dienstwillige dienaar, DOUGLAS C. MANNING." Zij pakte het manuscript uit, legde het met zijn doodvonnis in een la, ging toen zitten, legde haar armen gekruist op het blad van haar schrijftafel en liet haar hoofd daarop rusten. Het gelaat was niet verborgen en toen het licht erop scheen, was er wel een uitdrukking van teleur stelling en lijdzaamheid zichtbaar, maar evenzeer van onbuigzame vastberaden- beid. Langzamerhand verdween de uitdruk king van verdriet van baar gelaat en haar hoofd opheffend nam zij uit haar bureautje verschillende kleine blaadjes, die zij van tijd tot tijd had beschreven,, als onder het lezen de gedachten voor een artikel bij haar opkwamen. Er waren er twee bij, waarover zij veel had nage dacht en die besloot zij aan meneer Man ning te sturen. Of meneer Manning een van deze arti kelen waardig zou achten om o.pgenomen te worden in zijn tijdschrift, achtte zij zeer twijfelachtig; maar zij had besloten nog één beroep te doen op zijn deskundig Toen de machinist het gevaar bemerkt# remde hij, met het gevolg, dat de machine uit de rails werd gelicht. De Jocomotief, de tender, een bagagewagen, het restau ratierijtuig en een slaapwagen buitelden over elkaar. Nieuwe doodvonnissen. Er wordt gedurende de laatste maand, naar het schijnt, in Rusland weer eens op ouderwetsche revolutionnaire wijze ge- doodvonnist. Op de eerste plaats ver melden de Russische bladen dagelijks, dat weer een of andere „militaire" of „economische" spion is doodgeschoten. Anderzijds wordt melding gemaakt van een juist te Borishoff (Minsk) geëindigd proces, waarbij 22 personen ter dood werden veroordeeld. De aangeklaagden, o. w. 3 vrouwen behoorden tot een bende, die zich speciaal berucht had gemaakt Wegens liet berooven van treinen. Een dergelijk proces heeft plaats te Winnitza, waarbij 30 personen en te Simferopol, waarbij 20 personen zijn betrokken. Korte berichten. De Duitsche regeering schijnt van plan te zijn den Rijksdag Donderdag te ontbinden en de nieuwe verkiezingen op. 11 Mei te doen houden. Te Frankfort a. d. M. en (instreken neemt het aantal gevallen van griep sterk toe. Bij' Harrison, in den staat New Jersey, is een motorvrachtwagen, die eea ophaalbrug opreed, die juist openstond, in de Passaic-rivier gereden. De zestien personen, die zich in den vrachtwagen bevonden, zijn omgekomen. De gemeenteraad van Zurich heeft besloten de gemeentebelasting vergele ken met liet vorig jaar met 18 percent te verlagen. Vergeleken bij 1921 bedraagt de verlaging 28 percent. Tevens zijn d» tarieven voor electriciteit, gas en water leiding met 10 percent verlaagd. Om naar te verlangen! Do stemming onder de Hamburgsche bootwerkers heeft een groote meerderheid voor de staking opgeleverd, welke van daag zal ingaan. In. Noorwegen staan op het oogen blik 61 schepen op stapel met een ge- zamenlijken inhoud van 326.000 ton, voor het meerendeel motorbooten, n.l. voor bijna ,257.000 ton. In Duitschland voorzien op het oogenblik 64.000 studenten, dat is on geveer de helft van liet geheele aantal, door arbeid in hun eigen onderhoud. Te Grüneberg is op 92-jarigen leef tijd barones Mechtild von Rothschild, we duwe van baron Wilhelm v. Rothschild, overleden. Te Kowno is een samenzwering te gen de regeering ontdekt. De samenzweer ders wilden nji de beslissing van den volkenbond in de Memelkwestie de macht in handen nemen. Talrijke rechts radica len zijn in hechtenis genomen. Te Warschau zijn verscheidene mi litaire ambtenaren wegens spionage i* dienst van Rusland gevangen genome». De bakkersbond te Antwerpen heeft besloten den broodprijs tot IV2 fr. per K.G. te verhoogen. Te Brussel en Na men is de prijs al fr. 1.55, te Luik fr. 1.60. In de gemeenten van Vlaanderen, Limburg en Luxemburg schommelt hjj tusschen fr. 1.45 tot fr. 1.55. oordeel en verzegelde en adresseerde dus de rol papier. Moe en slapeloos stak zij het gaslicht aan en begon een hoofdstuk van het manuscript, dat de uitgever haar 'had aan geraden in de vlammen te werpen, af te maken. Zij was zoo verdiept in haar werk, dat de uren ongemerkt voorbij gin gen. Nu en dan, als haar gedachten niet onmiddellijk overvloeiden in de juiste zinswendingen, legde zij haar pen neer, liep de kamer op en neer en dacht over de goede woordkeus na, tot zij eindelijk gevonden had, wat zij zocht. Het fluitje van de locomotief aan het^ station zei haar, dat het vier uur was en" nog was haar taak niet voltooid. Dioch biddend, dat Gods zegen op haar werk mocht rusten, liet zij het onafgemaakt liggen en trachtte in slaap te komen. Maar de sluimering "bracht geen ver lichting voor haar bezigen geest, die in grillige drcomen bleef voortborduren op het thema, dat haar vervulde. En toen de zon haar eerste morgenstralen in haar kamer wiep, ontwaakte zij met het vaste voornemen, om op den ingeslagen weg voort te gaan, en met de bede alzoo ee» instrument ten gunste in 'sHeeron hand te mogen zijn voor den naaste. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1924 | | pagina 1