No I SI Donderdag M Februari IDS4 38e Jaargang
EERSTE BLAD.
Buitenland
Biimenlaii
Staten-Generaal.
Diï jsummer bestaat uit twee bladen
Drukkers-Exploitanten
©QSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Reclattie no. II; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
twuimswM*?*''—r - nff[M
De staking in Engeland.
De, staking in de Engelsche havens!
neemt meer en meer een onrustbarend ka
rakter. aan. Men vreest voor uitbreiding
en tevens voor onderlinge conflicten.
Reeds hebben er verschillende vechtpar
tijen plaats gehad tusschen postende sta
kers en lieden, die goederen uit de pak
huizen naar de stad wilden vervoeren,
hetgeen op grond dor besmettings-theorie
niet werd toegelaten-. De verklaring der
regeering, dat zij het onnoodig opdrijven
der prijzen afkeurde, heeft geen resul
taat gehad. De vleeschprijzen. bijv. zijn
meer dan 50 pet. gestegen. Dit heeft de
regeering er toe gebracht kolonel Wedg
wood te benoemen tot chef der „nood-
commissie" uit het kabinet en hem uit
gebreide volmachten te geven, krachtens
de wet van 1920, zoodat hij het recht
heeft prijzen vast te stellen, voorraden'
in beslag te nemen en andere maatrege
len tc treffen, die hem noodig lijken voor
de levensmiddelenverdeeling.
Te Grimsby hebben de spoorwegbeamb
ten, die vischzendingen moesten behan
delen, ook het werk gestaakt. Hetzelfde
■gebeurde te Huil.
Bevin heeft den kanaalschippers, die
tussohen Manchester en Liverpool schui
ten voeren, gelast, het werk neer te leg
gen. Hot zijn er tusschen de 500 en 600.
De berichten van hedenmorgen luiden:
Er is een gunstige wending gekomen,
inzake de bootwerkersstaking. Het Hof
van onderzoek heeft gisterochtend de uit
eenzetting aangehoord van Bevin, den lei
der der stakers. Toen het Hof des mid
dags weder bijeenkwam, had er tot ver
bazing der aanwezigen een onderhoud
plaats tusschen Bevin en de hoofd
vertegenwoordigers van de werk
gevers. Naderhand werd bekend gemaakt
dat de zitting van het Hof zou worden
verdaagd. Het bleek, dat de reden dezer
verdaging was, dat de werkgevers hun
houding wenschten te herzien en boven
dien wordt medegedeeld, dat de mogelijk
heid bestond dat nieuwe rechtstreeksche
onderhandelingen met de stakers zouden
worden aangeknoopt met een goede kans
top een regeling.
Een politieke moordaanslag.
Bonservizi, de algemeene secretaris van
de fascisten in Frankrijk, de luitenant van
Mussolini dus, is gisteravond omstreeks
10 uur, terwijl hij dineerde in een Itali-
aansch restaurant van de groote boule
vards, door een kellner neergeschoten.
Hij is in hopeloozen toestand naar een
■der hospitalen gebracht en heeft twee
kogels in het hoofd. De kellner, die on
middellijk gearresteerd werd, was eerst
gisterochtend in het restaurant in dienst
gekomen. Men vermoedt met een Itali-
aansch communist te doen te hebben.
Deze politieke aanslag wekt natuurlijk
groot opzien.
Onlusten-geruchten.
Volgens berichten uit goed ingelichte
bron breidt het oproer onder de boeren-
organisaties in Rusland zich steeds meer
uit. De opstand beslaat reeds Zuid-Oost-
Siberië en een deel van Centraal Rusland.
Be bevolking bereidt een omverwerping*
van het huidige regiem voor. De vorige
week hadden ernstige onlusten in de om
streken van Moskou plaats en ook po
groms, die door het roode leger onder
drukt werden. De boeren weigeren zich
aan den militairen dienstplicht te onder
werpen. Te Odessa hebben de onlusten
reeds ernstigen omvang aangenomen. T)e
revolutionnairen staken de magazijnen in
brand. Dagelijks laat de regeering honder
den personen terechtstellen.
Rykof.
De Russische medewerker van „het Va
derland" schrijft een en ander over den
hedendaagschen regeeringsvorm in Rus
land. "Wij lezen:
Vroeger, d.w.z. in de eerste jaren van
het bolsjewistisch bewind, w'as het Lenin
>en Trotski, Trotski en Lenin» Altijd de
zelfden. Tegenwoordig is het lang niet
meer zoo eenvoudig."
fa Rusland berust de hoogste regee-
ringsmacht in handen van de Russische
communistische partij, die uit 300.000 le
den bestaat. Aangezien echter 300.000
menschen kwalijk een ministerraad kun
nen vormen en daadwerkelijk regeeren
kunnen, wordt deze taak door een cen
traal comité van de Russische commu-
nï t sO e partjj ui'geoefend, bestaande uit
56 personen. De oligarchie (regeering van
weinigen) van het huidige Rusland, van
het roode Moskou, dotóh nog te groot in
aantal. En zoo kiezen zij uit hun midden
het Kabinet, het bureau van het contrale
comité der Russische communistische
partij:.
Het z.g. politbureau, de eigenlijke re
geering van Rusland, bestaat uit zeven
mannen: Lenin, Trotski, Sinovijef, Karne-
nef, Stalin, Tamski. en Rykof. Na Lenin's
dood bleven er zes over, waaruit, naar
voor de hand lag, een oplvolger moest
warden gekozen. Trotski, de zieke en
verdrongene, Sinovijef, Kamenef en Stalin
kwamen voor dezen ptost van den aan
vang af niet in aanmerking, omdat het
geen eigenlijke Russen zijn. Men had
dus nog slechts de keuze tusschen Ry
kof en Tomski en koos, omdat Rykof naar
velen meenden .onpersoonlijker dan
Tomski was, den eerste. Aldus is de
keuze van Rykof tot voorzitter van den
Raad van Volkscommissarissen niet een
nieuw bewijs van de voortreffelijke staat
kundige eigenschappen der Spvjet-regee-
ring, doch de eenige mogelijke oplossing.
Overigens hecht men in het. buitenland
aan het voorzittersambt van den Raad
van Volkscommissarissen een geheel ver
keerde en veel te groote beteekenismen
wil, Ziöoals men dat 'in zijn eigen land
gew.aon is, aan de splits van Rusland's
regeering een enkelen man, een presi
dent of een eersten minister of iets der
gelijks zien. Dat komt echter geenszins
overeen met het karakter van het
bolsjewistisch staatsbeleid. Lenin, de eer
ste bolsjewistische piremier, was een uit
zondering in dit stelsel, waarvan hij zelf
de oorzaak is geweest. Rvkof, z'ijn navol
ger, bezit evenmin de werkelijke macht
en bevoegdheid van een eersten-minister
als Kalmin, de president van Rusland,
die ook in het minst niet de functies
van een werkelijk staatshoofd kan uit
oefenen.
Alexej Iwanowitsj Rykof (geboren in
1881 te Saratoif als zoon van een Rus-
sischen boter) is van den beginne af
(sedert 1903) met Lenin medegegaan en
heeft sinds de eerste dagen van het
bolsjewistisch bewind in Rusland een po
litieke ral gespeeld, doch nooit een van
piersoonlij'ke beteekenis of een ook maar
©enigszins beslissende. Hjij is reeds ten
tijde van het militaire communisme voor
zitter van den oppersten economischen
raad geweest en dus medeverantwoor
delijk voior de mislukking der communis
tische proefnemingen in de economie.
Toen Lenin van koers veranderde, moest
hij aftreden en voor Bagdanof plaats ma
ken. Dioich hij; werd benoemd tot plaats
vervanger van Lenin en kreeg zoodoen
de tijdens 'Lenin's ziekteperioden de ge
legenheid met de werkzaamheden van
voorzitter van den Raad van Volkscom
missarissen vertrouwd te worden.
Wat Rykofs persoonlijkheid aangaat,
is het van belang, dat hij een echte
Rus en sympathiek is, bovendien is liij
bemind. D|at is zeer gewichtig, want on
der de .oiverige vijf medeleden van het
politbureau is de minderheid Rus en
slechts een enkele sympathiek ,o£ be
mind. Ook valt opi dat kort. geleden en
merkwaardigerwijze tegelijkertijd met het
bericht van zijn benoeming, bekend werd,
dat ook Rykof ziek was geworden. Het
W'ardt haast een symbool: aan het hoofd
van Sovjet-Rusland kan slechts een zieke
staan
De schrijver ziet de toekomst onder
Rykofs bewind donker in. Gaat Rykofs
ziekte door, dan is zijn plaatsvervanger
Kamenpf, die de ziel is van het polit-
bureau en de heftigste bestrijder van
Trotski's oppositie, wiens trouwste vriend
de Pool Dsersjinski is, die wel geen lid
is van het politbureau, maar hij is het
hoofd van de almachtige Tsjika, die het
zelfs gelukt is Trotski en het roode leger
schaak te houden. Dsersjinski heeft een
zeer bonte loopbaan achter den rug eerst
organiseert hij de Tsjika, dan wordt hij
minister van vervoer, dan wordt hij be
last met de organisatie van het groote
kolenbedrijf in het Donetzbekken en ten
slotte wordt bij tot voorzitter van den
oppersten economischen raad benoemd.
Daarbij is bet bijzonder pikant, dat hij
bij al deze wisselingen zijn afschuwelijk
ambt als hoofd der Tsjika behoudt. Zoo
ook thans, nu van hem verwacht wordt
dat hij alleen de verzorging van de boe
ren met wat. zij noodig hebben, zal kun
nen doorvoeren. Zooals men weet, hangt
van de vraaf of de boeren tevreden kun
nen gehouden worden, alles, ja, zelfs het
bestaan van de macht der Sovjets af.
Nu moet de Tsjika daarvoor zorgen, ter
wijl noch de zuivere communistische
volkshuishouding, noch de nieuwe eco
nomische politiek daartoe in staat zijn
gebleken.
De gemoedelijke verdeeling der voor
name post'en in deny staat (de bobsjewi-
ken kiezen en benoemen zichzelf, zooals
het te pas komt) bewijst, dat het Krem
lin tegenwoordig verder dan ooit van de
mocratische bestuursbeginselen afstaat 'en
er haast Aziatische heerschersmethoden
worden toegepast. Een zwoele, verstik
kende lucht schijnt in het Kremlin te
hangen. Zelfs al het luidruchtige ge
schreeuw over de erkenning en andere
voordeelen, die de Sovjetregeering heeft
behaald, kan den indruk niet jvegnemen,
dat in 1924, na den .dood van Lenin,
een. bijzonder duistere en deprimeevende
tijd in de geschiedenis van Rusland is
begonnen.
Kort» berichten.
Volgens een scheidsrechterlijke be
slissing zal voortaan op de werven ta
Hamburg de werktijd 54 uur per week
bedragen en zullen de loonen met 1 pen
ning per uur stijgen.
In een bosch nabij Münschweiler in
de buurt van Spiers is het lijk gevonden
van den separatistïsehen oud-burge
meester van die plaats, die sinds eenige
dagen vermist werd. Vele separatisten
hebben anonieme dreigbrieven gekregen.
De rechtbank te Breslau heeft een
21-jarig jongmensch, die per brief aan
de Fransche militaire autoriteiten had
aangeboden, inlichtingen over de in
Ruitschland heerschende toeshinden te
v-erstrekken, wegens het plegen van land
verraad tot 2i/o jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.
In een groot aantal Saksische ge
meenten zijn in de laatste dagen tal van
communistische leiders, en wel voor
namelijk communistische raadsleden en
wethouders, in hechtenis genomen. De
militaire autoriteiten, die bevel tot deze
arrestaties hebben gegeven, zijn van mee-
ning, dat zij nieuwe communistische on
lusten aan het voorbereiden waren.
De Hongaarsche minister van finan
ciën is afgetreden tengevolge van tegen
kanting tegen zijn financieele hervormin
gen. De minister van handel neemt voor-
loopig ook de portefeuille van financiën
waar.
Een vennootschap in het Noorder
departement (Frankrijk) is in staat van
beschuldiging gesteld, omdat zij twee
landgoederen, waarvan de werkelijke waar-
ide niet meer dan 750 duizend francs be
droeg, op rekening der schadevergoeding
met 9.370.000 francs heeft laten hoeken.
Hoe ministers worden voor
gelicht.
Vroeger bestond in ons land en ook
in vele andere landen een radio-luister -
verbod: men mocht geen draadloos ont
vangtoestel hebben, want men vreesde
voor het telegraaf-geheim. Nu is zoo'n
luisterverbod onhoudbaar gebleken, want
de toestellen zijn tegenwoordig zoo een
voudig geworden, dat een zeer kostbare
inspectie-dienst nog geen voldoende toe
zicht zou kunnen uitoefenen.
Wie iets geheim wil houden, moet het
maar niet draadloos in de lucht gooien
of een voor- onbevoegden onontwarbare
code uitdenken.
In alle landen yan Europa en Ameri
ka is het luisterverbod dan ook al
historie. In elke plaats, groot of klein,
ziet men tegenwoordig dan ook antennes
de daken versieren. In ons Indië is men
echter nog zoo ver niet.
Immers, in de Memorie van Antwoord
op de Begrooting van Koloniën is neer
gepend
„Het zich op radiogebied meer en meer.
ontwikkelende amateurisme, dat naar het
oordeel van de betrokken autoriteiten voor
het telegraafgeheim een gevaar zou kun
nen gaan opleveren, is voor de Indische
regeering aanleiding geweest om een min
der toegevende houding aan te nemen en
maatregelen te treffen tot handhaving vaü
het z.g.n. „luisterverbod".
De heer Polak schrijft naar aanleiding
hiervan in het „Handelsblad": Hier laten
dus de ambtenaren bewust den minister
een verklaring afleggen, welke zoo dwaas
is, dat elke deskundige en ook elke ama
teur er zich stuipen om lacht!
Maar het ergste komt nog. We merkten
boven reeds op, dat het lnisterverbod
overal is afgeschaft, en dagelijks lezeif
we in de couranten van radio-concerten
en radio-redevoeringen, in Amerika ge
houden en die op het vasteland worden
geboord.
Hier in Den Haag, onder den rook
van het departement, hebben we tal van
gelegenheden om door middel der radio
ontvangtoestellen concerten te hooren, ter
wijl ook de dagbladen alle radio-ontvang
toestellen hebben.
En wat laten nu de ambtenaren den
minister in de Memorie van Antwoord
mededeelen?
„Voor de beantwoording der vraag, of
het „luisterverbod" ook in andere landen
bestaat, staan den minister geen vol
doende gegevens ter beschikking."
Deze geweldige onzin, door een minis
ter in een officieel stuk onderteekend, is
niet meer belachelijk, ze is in hoog©
mate ergerlijk.
De Zomertijd.
Die Belgische autoriteiten onderhandelen,
naar de „N, R. Crt" meldt, met de regee
ringen van Frankrijk, Nederland en En
geland, teneinde tot een gemeenschappe
lijke regeling van het vraagstuk van der-
zomertijd te geraken. Het wordt te Brussel
waarschijnlijk geacht, dat de zomertijd op
15 April zou kunnen beginnen om op 15
Oct. te eindigen.
Een bericht in de „Temps" meldt, dat
de Fransche. regeering besprekingen heeft
aangeknoopt met de Belgische en Engel
sche regeeringen om tot een gemeenscha,p-
pelijke regeling van den Zomertijd te ko
men. Tot nog toe begint de zomertijd in
Frankrijk in den nacht, volgend op den
laatsten Zaterdag in Maart en eindigt in
den morgen van den eersten Zaterdag in
October, zooals nu ook voor óns land is
bepaald, maar in geval van een internatio
nale regeling is de Fransche regeerihg
gemachtigd den aanvangsdatum; te ver
schuiven naar den derden Zaterdag in
April en den einddatum terug te brengen
naar den tweeden of derden Zaterdag in
September.
Verhooging s ch oenpr ij ze n.
De schoenfabrikanten hebben besloten
om wegens de voortdurende enorme stij
ging der voornaamste grondstoffen de
prijzen hunner fabrikaten met 5 pet. te ver-
hoogen. Indien de prijzen van overleder,
zoolleder -en fournituren binnenkort weer
tot op het niveau van voor 1 Jan. 1924
zouden teruglaopen, zullen de prijaeu we
der gereduceerd worden, terwijl bij ver
der stijgen der lederprijzen een nieuwe
verhooging echter niet kan uitblijven. (Een
minder aangenaam gevolg van het schoe
nenwetje?)
Melklevering aan Du it s c h 1 and.
Gisteren isin Den Haag onderhandeld
over een nieuwe overeenkomst inzake de
melklevering aan Duitschland. Naar wij
vernemen, zijn de zdken tot aller genoegen
geregeld en is een overeenkomst gesloten
waarbij voor de miaand Maart gemiddeld
minstens 75.000 L. melk per dag a;a,n
Duitschland zal worden geleverd. Zeer
waarschijnlijk zal odkf in April melk door
Duitschland worden afgenomen, doch voor
die maand is nog geen definitieve overeen
komst getroffen. („Msb.")
Allerlei.
Prov. Staten van Friesland hebben met
26 tegen 22 stemmen een motie aange
nomen, waarbij aan Gedep. Staten ver
zocht wordt de bruggen op Zondag van
's morgens 8 tot 's avonds 5 uur te
sluiten.
De Minister van Onderwijs heeft, naar
thans vernomen wordt, officieel zijn toe
stemming verleend tot het plaatsen van
het raam van Toorop in de Domkerk te
Utrecht.
Die afdeelingen der Eerste Kamer heb
ben gekozen tot rapporteurs over de In
dische begrooting de heeren Die Waal Ma-
lefijt, (a.r.), Die Jonge, Cramer en Van
Kol (soc.-democraten) en Verkouteren
(christ.-hist.).
Die Chr. Hist. Kiesvereeniging te Oos-
terland heeft een motie aangenomen, te
gen de opschuiving van den leerplichtigen
leeftijd en een schrijven gericht aan het
Kamerlid Krijger te dier zake. Ook de
Anti-Rev. Kiesvereeniging nam een motie
van afkeuring van het desbetreffend Kon.
Besluit aan.
De Koningin-Moeder schonk een gift
aan de Christelijke Vereeniging van Jonge
Mannen te Den Haag naar aanleiding van
de in het gebouw der Vereeniging gepleeg
de inbraak.
Tweede Kamer.
Het gebeurt nogal eens bij; de begroo-
tingsreplieken, dat de Kamerleden onder
elkaar vinnig ruziën, maar dat de re
geering vrijwel buitfin schot blijft. 'Iets
dergelijks was ook gisteren het geval in
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersfO.OI
Prijs der Adverientlën:
t4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
de Kamer. De interrupties knetterden af
en toe lustig, de discussies waren nu e*
dan fel, maar het ging zoo goed als
geheel buiten de regeering om. Dhr. Dres-
selhuijs haastte zich, om vóór hij naar
Middelburg op reis ging, nog vlug .zijn
repliek te houden, waarin hij weer ge
ducht leed aan de oude liberale kwaal:
eigenwaan en grootspraak. Men vraagt
zich toch wel eens af, hoe de zoo danig
afgetakelde en weinig meer beteekenende
Vrijheidsbondsche fractie in de Kamer
zoo'n air durft aannemen. Ook gisteren
weei hoorde men den heer Dresselhuijs
te keer gaan over het regeeringsplan,
dat hij lapmiddel en broddelwerk gelieft
te noemen, hoort men hem alle frac
ties in gebreke stellen, omdat niemand
eenige lijn naar verbetering van het eco
nomisch leven had aangegeven als
of het werken voor een sluitende be-
grooting door de regeering; niet een voor
name stap in die richting mag worden
genoemd en hoort men hem roemen,
dat zijn fractie het monopolie bezit in
dit opzicht, dan vraagt men toch wer
kelijk, waar de man den moed vandaan,
haalt. Dat alles durft beweren de lei
der van een partij, welke in de laatste
jaren nog oneindig meer met het geld
wilde smijten dan regeering; en rechter
zijde wilden toestaan. En dan, waar het
eigenlijk op aan komt, waar blijft het
concrete bezuinigingsplan van den Vrij
heidsbond? Het is bij ons weten nog niet
getoond. Wel wordt gebazeld over „de
gezonde liberale gedachte", alsof die red
ding zou kunnen brengen
Toen dhr. Dresselhuijs durfde beweren,
dat de Vrijheidsbond langs den weg Van
vrede en verzoening het doel wü be
reiken, in tegenstelling met de sociaal
democraten, die den haat en den strijd
willen, werd nil den rooden hoek heftig
geïnterrumpeerd: „Zie TwentheZie
Twenthe!" (Groot rumoer.) De voorzitter
(hamerend): Er is geen enkele reden om
den heer Dresselhuijs niet de gelegenheid
te geven zijn program te ontwikkelen.
(Vroolijkheid.)
Als curiositeit vermelden wij; nog, dat
hij den heer Colijn schetste als „het
gemiddelde tusschen een leeuw ((mil-
lioenennota) en een schaap (memorie van
antwoord), een ongetwijfeld prachtige en
zeldzame aanwinst voor den politieken
dierentuin.
Mevr. Bronsveld (R.K.) nam het met
warmte op voor de Regeering, die aan
het euvel der huwende ambtenares een
einde wil maken. Met een beroep op
prof. Struycken schetste zij in de gehuwde
ambtenares de ontaarding van het gezins
leven, het z.g.n. zwangerschapsverlof kwia-
lificeerend als een treurig lapmiddel. Ook
van den meer practischen kont de kwes
tie beziende, oordeelde de katholieke af
gevaardigd© het een ongezonden toestand
dat de gehuwde vrouw de plaats inneemt
van den man, die door haar toedoen zich
de kans op gezinsformatie ziet bemoeilijkt.
Dhr. Kuiper (R.K.) acht het juist gezien,
dat de regeering doorgaat met het steunen
van sommige industrieën, zonder daar
bij in overdrijving te vervallen. Voor het
vraagstuk der bedrijfsorganisatie, die spr.
een zeer belangrijken factor acht in het
reconstructie-proces, vraagt spreker de
volle aandacht der regeering:.
Wijnkoop hield ook nog een speech,
bereid naar het bekende communistische
recept, waarin natuurlijk weer geducht
werd afgegeven op het kapitalisme. Maar
op de vraag, die dhr. Duymaer van
Twist tot zesmaal toe deed, waar dat
zoo sterk vermeerderde kapitaal dan zat,
kregen we geen antwoord te hooren. Dat
is te moeilijk voor David.
In de speech van jnr Dresselhuijs was
één rake zet en wel, dat blijkbaar de so
cialisatie dood is, want er is bij deze
algemeene beschouwingen niet van gerept.
Dhr. v. d. Waerden (soc.-dem.) poogde
in een ietwat armelijk speechje hier tegen
op te komen. Wanneer iemand kracht
termen gebruikt, is dit in den regiel een
bewijs van tekort aan argumenten! Welnu,
dhr. v. d. W.. zei o.a.: „Tot die con
clusie komtde heer Dresselhuijs ver
moedelijk door kortsluiting in zijn her
sens tengevolge van politieke hartstocht!
De socialisatie is echter niet dood. Er zijn
zooveel zaken geweest, waarvan de Vrii
heidsbond beweerde, dat ze dood wareiF
Staatspensionneering, algemeen kiesrecht,
e.d.! Spr. noodigt den heer Dresselhuijs
uit tot een debat bij de begroeting van
Arbeid over de medezeggenschap, die nog
altijd in het program van den Vrijheids
bond staat.
Biaarna was het woord aan mr Troelstra.
Minister Colijn bleek nog zoo onjuist niet
te zijn ingelicht over de volksmisleiding,
waaraan de S.D.A.P. zich inzake de Vloot
wet heeft schuldig gemaakt. Van ver
schillende zijden hebben ook wij hooren
beweren, dat de roode huisbezoekers toen
maals beweerden, dat de Vlootwet 300 mil
joen in 't gelieel of (ook wel per jaar