Telegrammen. Laatste Berichten. Financieele Berichten. Wetenschap en KnnsL Openbare Verkoopingen en Ver pachtingen. Aanbestedingen. 45 cent mogen Ged. Staten niet hoog ac&ten, hij zal toch een sta-in-den-weg zijn afe blijkt, dat hij ver uitgaat boven den eigelijken exploitatieprijs. Spr wijst er op, dat een lid van Ged. Staten en de directeur der P.Z.E.M. nog steeds blijken te staan op het standpunt van overname van de Vlissingsche centrale maar als men daartoe verleden zomer be sloten had, men nu al zou staan voor de vraag, wat met de tram te beginnen, Waar bij de behandeling in de af deelin gen de leden van Ged. Staten niet van dezelfde gedachte bleken en het voorstel nog geenszins aangeeft, hoe het contract met de Société zal luiden, wat spr in den breade uiteenzet, wijst hij er op, dat de motie wel het volle pond aan de gemeenten geeft „maar tegelijk deze ook geeft de rolle vrijheid om naar de meest economi sche oplossing te streven. Dhr Welleman zegt, dat het niet is kun nen worden nagegaan, of bij de gunning van het werk aan de „Heemaf' bedongen is, dat de P.Z.E.M. zelf het 10 m.M. koper voor de luchtlijnen zou leveren, en hij meent, dat de Heemaf op schrift heeft ge steld, dat zij zich niet garant kon stellen vcor deze luchtlijnen, wat ongelukken en storingen door breken aangaat, omdat, de doorsnede van 10 m.M. gaat boven het maximum, dat het Kon. instituut van inge nieurs als toelaatbaar aanmerkt- Nu zegt de directeur van de P.Z.E.M., dat door de Heemaf de verantwoordelijkheid niet is geweigerd, omdatdit niet aan de orde is geweest. Nu wil de Heemaf koper rui len, maar dan komt de P.Z.E.M. niet van den enormen voorraad af. De volledige openbaarheid laat nog op zich wachten en ook de tweede vraag, of het koper oor spronkelijk door de A.Z.E.M. was gekocht. Het verheugt spr., dat er geen verhouding bestaat tusschen de P.Z.E.M. en de A.Z.E.M., maar volgens een artikel in „De Zeeuw", geven ambtenaren v!an de A.Z.E.M. bij het zoeken naar klan- disie wel een andere lezing daarvan. Met nog meer genoegen heeft spr gehoord, dat leden van Ged. Staten en hoogere amb tenaren niet moeten zijn betrokken in lichamen, die in financieel contact met de provincie komen. Ook dat de kosten der verzakking der koolwaterbuizen minder hebban bedragen dan werd gefluisterd. Maar hij zegt, dat het meer werk toch f 40.000 tot f 50.000 kostte. De mededeelingen van de P.Z.E.M. om trent „den stand der werkzaamheden", acht spr vaag en niet frisch. en hij wijst in den breede op het verschil tusschen de mededeelingen en de overgelegde kaart, terwijl plaatsen, die in Juli 1923 werden genoemd, als die, waarmede men onder handelde, nu van de lijst verdwenen zijn, zooajs Hengstdijk. Over Hontenisse had spr aeker gaarne meer vernomen, vooral daar het gemeentebestuur te kennen heeft gegeven, niet meer direct met den direc teur der P.Z.E-M. te willen onderhandelen. Over de financien hij den bouw wordt niet meer gerept. Eerst vertrouwde men met de toegestane bijdragen te zullen toe komen, later werd dit gehoopt, nu schij nen hoop en vertrouwen beide weg te zijn. Ook vraagt spr, of geen cijfers kun nen worden genoemd in verband met het 'geschil omtrent de kosten van op- en in richting der centrale. Spr wijst op de mee- deeling, dat de P.Z.E.M. er niet over kan denken de centrale te Terneuzen te be- «onourreeren, wat zeker een tegenvaller is voor dhr Lindeijer, die gedacht had, dat het eerste-klasse-ingericht bedrijf zoo goedkoop stroom zou kunnen aanbieden, dat de bestaande centrales zouden worden weggecijferd. Spr. zou ook definitiever wil len hooren over de gemeenten, waar gas is. Spr wil geenszins alleen aan de leiden de personen derP.Z.E.M. verwijten, dat ide aansluiting in Zeeuwsch-Vlaanderen niet vlugger gaat, hij weet, dat het tot-stand- hrengen van een groot werk veel tijd en moeite kost. maar hij wil, dat deze groote, publieke zaak, openlijk en frisch in het openbaar wordt behandeld, en zal daarop steeds blijven hameren. Spr dringt aan op meer propaganda ook door de reeds aan geslotenen en zegt da,t slechts door een algeheele samenwerking de zaak in Zeeuwsch-Vlaanderen kan worden, wat men er van verwacht heeft. De heer Lindeijer meent, dat de me dedeelingen te optimistisch zijn, doch de etaton staan' minder vertrouwend tegen- iover de P.Z.E.M., doordat de zaken in Zeeuwsch-Vlaanderen niet gaan zooals ge- Wenscht was. De inlichtingen zijn te vaag en te onvolledig, het kaartje geeft den [toestand te mooi aan. Groote gemeenten als Hulst, Sluis en Aardenburg vallen taag buiten de bemoeiingen van de P.Z. E.M. en inzake Terneuzen betreurt spre ker het ook, dat de zaak niet marcheert als men had verwacht. De verhouding In de aansluitingen tusschen de P.Z.E.M. en de centrale in Terneuzen is een wan verhouding. Spr. behandelt het verlies tover het eerste jaar ad f90.000, wat de raming van prof. Feldman overtreft. Men hoort klachten over de wijze van on derhandelen van de zijde der P.Z.E.M.; het schijnt dat de leidende personen wel bekwaam zijn, maar geen goede zaken- taenschen en onderhandelaars. De con tracten zijn niet practisch opgemaakt. Spr. acht het kolenverbruik te West- darpe veel te hoog en wed 70 k 80 ton per week, en te Neuzen met 1/3 der Aansluitingen 7 tan. Spr. vraagt af het juist is, dat een der commissarissen van de P.Z.E.M. be trokken is bij de leverantie van kolen aan de centrale te Westdarpe. Spr. hoopt lap betere inlichtingen in de zomerverga dering. De heer Dieleman zegt positief, dat de Heemaf nooit gevraagd is over de garantie ©n dus niet geweigerd is; wat daarover gezegd wordt, is niet Waar; als commissarissen zelf niet worden bedro gen. De A.Z.E.M. staat beslist buiten de P.Z.E.M-, spr. heeft bedankt als com missaris en zou dat reeds eerder hebben gedaan, maar wilde de A.Z.E.M. in moeilijke tijden niet verlaten. Ged. Staten meenen, dat hun leden wel bijv. lid kunnen zijn van ondersteun de vereenigingen, die werken in het alge meen belang. Wat betreft „de Zeeuw" meent spr. dat dit blad langzamerhand de spreek trompet wordt van allen, die critiek heb ben op Ged. Staten. Er is te weinig vertrouwen in Ged. Sta ten. Men zou er toe komen alleen te melden, wat gebeurd is. en niet wat staat te gebeuren. Dte kwestie met Hontenisse is gisteren opgelost, er is volkomen over eenstemming verkregen tusschen commis sarissen der P.Z.E.M. en het gemeentebe stuur van Hontenisse. Maar nu kost toch de aansluiting van die plaats tijd en zal spr. blijde zijn als dat jaar alles gereed komt. Zeker wordt er met Ter neuzen onderhandeld, maar dat 't niet opschiet is niet de schuld van de P.Z. E. M., al geeft spr. gaarne toe, dat ook aan de zijde van de directie wel eens minder activiteit aan den dag kan zijn gelegd. De fcolenkwestie zal zeker worden nage gaan met de directie. Be heer Welleman weet heel goed dat met gemeenten met gasfabrieken niet is onderhandeldhij vraagt naar den be kenden weg. Te Hulst sluit de middenstand zich geregeld aan en als de gemeente een con tract wil sluiten, dan kan zij de aange slotenen overnemen. De overname van de centrale te Neu zen zou een heelen ombouw noodig ma. ken, wat veel tijd zou kosten. Te propaganda ligt het meest op den wég van de 'gemeenten, die een contract hebben, al moet ieder, die bij de zaak betrokken is, daaraan medewerken, com missarissen, ambtenaren, leden der Sta ten. Zij, die gaarne op de P.Z.E.M. af geven, vinden in allerlei onderdeelen aan leiding te zeggen, dat de directeur niet goed commercieel optreedt. Spr. meent echter, dat dit wel het geval is. De electriciteitszorg is een zéér moei lijke, en het graaft de leden van Ged. Staten diepe rimpels in het voorhoofd. De heer Welleman repliceert en zegt, dat hij den heer Dieleman dank brengt voor zijne mededeelingen. De heer Dieleman zegt nog1, dat het hem niet bekend is, dat een der Com missarissen der P.Z.E.M. bij de kolen- leverantie betrokken is. De kolen worden aanbesteed en dan kan de minste in schrijver toevallig bij de P.Z.E.M. be trokken zijn. De heer Lindeijer meent, dat het heter ware geweest ook den schijn te ver mijden. De mededeelingen van Ged. Staten wor den voor kennisgeving aangenomen. De Middengroep. Het voorstel om de electrificatie van de Middengroep in beginsel op te dragen aan de Tramwegmaatschappij te Vlissingen beeft in de afdeelmgen tot een zeer uit voerige discussie aanleiding gegeven en het lijvig Algemeen verslag wordt door Ged. .Staten uitvoerig beantwoord. Wij laten een en ander zeer verkort hier volgen: In een afdeeling waren leden van meening, dat thans een voorstel tot elec- triciteitsvoorziemng niet zou worden aan genomen, doch anderen, dat men toch niet zou kunnen ontkomen aan den modernen eisch van het verstrekken van licht en kracht. Gevraagd werd ook, of het niet beter ware, verdere bemoeiingen vanwege de Provincie stop te .zetten. Ook wordt gezegd dat men nu den weg van Overheidsbedrijf verlaat en een lid meende dan overname der electrische centrale te Vlissingen te moeten prefereeren. Nu zal het de provin cie 4 wilhoen kosten en ze krijgt er mets in eigendom voor terug. In alle afdeelm gen wordt gevraagd, welke waarborgen er zijn voor richtige nakoming van het contract door de Vlissingsche maatschappij en wordt de prijs van 45 cent te hoog ge vonden, omdat hij nu reeds boven den eigen lijken exploitatieprijs uitgaat en dus een extra belasting voor de streek wordt en de aansluitingen zal tegenhouden. Gevraagd werd, waarom Ged. Staten niet. de voorkeur gaven aan afname van Brabant uit. Door vele leden wordt de ge vraagde garantie der gemeenten toege juicht, maar anderen zien m die garantie een kapstok om de electrificatie aan op te hangen. Ook meent men, dat Ged. Sta ten in den vorigen zomer het bedrijf te Vlissingen totaal ongeschikt achtten en nu dat bedrijf wel voldoende wordt geschat Ook werd de vrees geuit ,dat al het geld der Provincie in de electriciteit zal wor den vastgelegd, waardoor meerdere noo dige verbeteringen o<p verkeersgebied b.v. zullen moeten uitblijven. In twee afdeelingen bleken vele leden in te stemmen met een ingediende motie, welke inhoudt, dat het in Zeeuwsch-Vlaan deren toegepaste systeem elders niet moet worden toegepast, en alleen steun moet worden verleend, als door de betrokken gemeente de behoefte aan electriciteit Wordt gevoeld en de noodige waarborgen worden gegeven voor een minimumgebruik waarom Ged. Staten warden verzocht, hun voorstellen terug te nemen en een steun regeling in bedoelden zin te ontwerpen. Ook .wordt er met kleun op gewezen, dat, als het voorstel wordt aangenomen, de Staten hebben afgedaan. Ook werd ge waarschuwd de gegeven cijfers met re serve te aanvaarden en gewezen op het feit, dat na 40 jaar het dan levend ge slacht nog 10 jaar lang een bohheurtje zou ontvangen van f 10.000. Nog wordt het idee van een kleine, voor uitbreiding vatbare centrale te Goes voor de beide Bevelanden naar voren gebracht. In een der afdeelingen werd nog een motie aangenomen, uitsprekende, dat het voorstel der Société bezwarend en on aannemelijk is. en daarom Ged. Staten in overweging wordt gegeven, hun voorstel in te trekken en de onderhandelingen op nieuw te openen. In hun antwoord zeggen Ged. Staten ö.a„ met verwondering het idee van stop zetting te hebben vernomen. Zoolang het besluit van December 1917 tot electrifi catie der Provincie niet is ingetrokken, achten Ged. Staten zich geroeepn, daar aan naar hun beste weten uitvoering te geven. Het is juist, dat de middengroep geen overheidsbedrijf zal hebben, maar door het sluiten der overeenkomst zal voor voldoenden invloed van de overheid op het bedrijf worden gezorgd. De vier milli- oen berust op een misverstand, maar het is juist, dat de Provincie niets in eigen dom krijgt; als de Société het voorschot voor het 't heeft terugbetaald, spreekt het vanzelf, dat zij daarvan eigenares wordt. Tot dien tijd heeft de Provincie zekere aanspraken. Ged. Staten meenen, dat het «mogelijk zal blijken, de noodige waarborgen in vollen omvang te verkrij gen. Aan de hand van cijfers, ook uit andere provincies, zetten Ged. Staten uit een, dat h.i. 45 cent voor het platteland aan den lage nkant is. Betreffende het betrekken van stroom uit Brabant en het stichten van een eigen centrale te Goes verwijzen Ged. Staten naar vroegere mee- deelingén en wijzen, wat het eerste be treft nog op de moeilijkheid, dat niet van Bergen op Zoom, doch van Roosendaal een hoogspanningskabel moet worden aan gelegd, wat ook zeer belangrijk verlies aan stroom tengevolge zal hebben. Ged. Staten ontkennen, de bedoeling te hebben, de zaak aan den kapstok op te hangen. Nimmer is twijfel geopperd over het technisch kunnen der Vlissingsche cen- tralen. Wel is tegen financieele bezwaren van overname gewaarschuwd, wat nog erger is geworden, nu de tram der Société concurrentie van de autobussen onder vindt. De eerste motie hebben Ged. Staten met verbazing gelezen, zij erkennen ver der, dat de Staten zullen hebblen afgedaan maar een te mlaken contract kan beter Öoor 6 dan door 42 personen beoordeeld worden. Toch hebben zij geen bzwaar de bepaling op te nemen: „behoudens rati ficatie door de Prov. Staten". Het bon- heurtje zal bij de nu voorgestelde regeling- voor het nageslacht vervallen. W!at betreft de tweede motie, zeggen Ged. Staten, dat hun voorstel voortgevloeid is uit een ge meenschappelijk met Commissarissen der P.Z.E.M. en gedelegeerden der Société ge houden bespreking en het verkrijgen van voordeeliger condities uitgesloten moet wor den geacht. De motie is onaannemelijk. Willen de Staten met de hoofdlijnen, neer gelegd in het voorstel, niet medegaan, dan zijn zij1 volkomen bevoegd, daarvan te doen blijken door het voorstel niet aan te nemen. De heer Onderdijk meent, dat er Sta- tenleden wanhopig schijnen te zijn, maai er is geen reden om de electrificatie van den hals te schuiven, want zij komt toch weer aan de orde. In allereerste plaats komt Spr. op tegen stopzetting;. Spr. wil niet het overheidsbedrijf om dat soort bedrijf zelf, maar omdat er bedrijven zijn, die door een particulier niet worden aangepakt, daaronder behoort de electrificatie van het platteland. Het overheidsbedrijf geeft ook mogelijkheid om de prijzen te verlagen. Wat men nu voorstelt is echter het verlaten van het overheidsbedrijf, en men laat een best deel, dat de tekorten moet helpen dekken en ten voordeele van een particuliere onderneming. Men moet het Prov. bedrijf trachten te houden. Verleden jaar verdedigde de heer Dieleman het overnemen van de Centrale te yiissingen, en nu gaan de commissarissen der P.Z.E.M. mede met het voorstel van thans, dat begrijpt Spr. niet. De heer Onderdijk zet aan de hand van cijfers uiteen, dat men in het gun stigste geval na 50 jaar het geld terug heeft, en alles wat gemaakt is, is eigen dom van de Société; bij overname zal men niet veel meer uitgeven, en dan is alles eigendom Van de P.Z.E.M. Spr. meent, dat de heer v. d. Weijde wel degelijk verleden jaar ook de Tech nische zijde van een overname besprak en daarbij o.a. wees op de minder gun stige plaats waar de Centrale staat, maar ook op den minder gunstig,en toestand der machines. De overname van de tram zou Spr. nog zoo erg niet vinden, want zij zou een goede dagverbruiker blijven, wat voor iedere centrale gewenscht blijft. De beer Vienings geeft toe van de technische zijde niet veel te weten, maar wel de financieele overwegingen kan hij toepassen. Nog is het van het grootste belang de electrificatie Uit te breiden. Spr waarschuwt tegen het aangaan van e n contract met de Société, die haar zetel in België heeft. Spr vraagt nog eens nader nagaan, of de P.Z.E.M. niet op dezelfde voorwaarde zal leveren, wat hij wel gelooft en men staat veel zekerder dat er altijd stroom wordt geleverd, al moet men millioenen afschrijven, zooals in Noord-Holland. Spr zou Ged. Staten willen uitndbdigen, alsnog met de P.N.E.M. te doen onderhandelen. Dihr Kodde heeft het betreurd, dat de leden de stukken zoo kort hebben gehad. Spr meent, dat de electrificatie beslist overheidsbedrijf moet zijn. Spr gaat niet mede met' het voorstel van Ged. Staten, maar voelt veel voor aankoopen van den stroom en niet bij de Société. Ook spr- wil nog wel- nader onderhandelen met de .P.N.E.M., over de thans te stellen voor waarden. Spr leest een brief voor van den directeur der P.N.E.M., die zegt, dat het niet onmogelijk is, nieuwe besprekingen in te dienen. Spr is voor de motie Welle man, maar wil tevens nader overleg met de P.N.E.M. Dhr Wallien brengt hulde aan Ged. Staten, dat zij de voorstellen van de com missie der P.Z.E.M. niet overnamen, die toch te veel eischten, namelijk door ge durende 10 jaren f 100.000 te vragen. De invloed van Ged. Staten moet grooter worden. De electrificatie mdg niet meer geld kosten als tot nu toe reeds het ge val is, en dit moeten de commissarissen der P.Z.E.M. ook gaan begrijpen. Diat dit niet altijd blijkt, tcont spr aan de hand van cijfers nader aan. De voorbereiding der zaak is niet ver genoeg om te be slissen. Spr. bepleit handhaving der autonomie van de gemeenten, rrjet welke hij eerst zou willen ^onderhandelen. De heer Brandsma geeft toe, dat hij als niet-deskundige in deze zaak, te wei nig tijd heeft gehad om zich voldoende in te werken en te doen voorlichten. Spr. wil ook, dat eerst met de ge meenten wordt onderhandeld. De heer Lindijier meent ook, dat de tijd te kort was voor een goede bestudee ring der stukkenen .ook van de antwoor den van Ged. Staten oip de afdeeiings- verslagen. Met de voorbereiding van de voorstel len is het veel te gehaast gegaan, en dit geeft geen voldoende vertrouwen in de cijfers. Men heeft nog niet voldoende gegevens om de verschillende plannen te overzien. Daarbij komt o.a. dat men n|u geen cijfers zegt te kunnen noemen voor den bauw van een eigen centrale, maar ver leden jaar werden die wel opgegeven. Te weinig is z.i. ook nog de aandacht gevestigd op de belangen der afnemers, die toch niet mee zullejn willen betalen om de tekorten in Zeeuwsch-Vlaanderen te dekken. Ook spr. voelt veel voor aansluiting bij de P.Z.E.M. Spr. wijst* op de mogelijkheid voor Walcheren een eigen centrale, en de Be velanden vanuit Noord-Brabant te bedie nen, zooals prof. Feldman ook reeds goed mogelijk achtte, en wat volgens spreker een goedkoopere oplossing zal geven. Hierna werd gepauzeerd. Febr. 6 Middelburg, galanterieën, Struve. 6 Vlissingen, Paviljoen en Strandhocol, Paap. 6 Nieuwdorp, nieuwe houtwaren, scha pen, geiten en varkens, De Wilde en Heijboer. 6 Schore, jachthuis, tuin, bouwland, Pilaar. 6 Kruiningen, verp. bouwland, Schram. 6 Hansweert, houtwaren, diversen, de Kok. 7 Kattendijke, inspan, de Kok. 7 Middelburg, huis, Struve. 8 Middelburg, inboedel, De Neeling. 8 Goes, afbraak, de Wilde Heijboer. 8 Borssele, jachthuis en meubelen, Pilaar. 8 Grijpskerke, huizen, land, enz. v. d. Harst. 8 Valkenisse, hakhout, Loeff. 8 Goes, afbraak, de Wilde Heijboer. 9 Arnemuiden, drie huizen, Struve. 12 Goes, zeugen, loopvaTkens, de Wilde en Heijboer. 12 Goes, huis, Pilaar. 12 Vlissingen, huizen, Paap. 13 Wemeldinge, huis, Pilaar. 13 Souburg, café, huis, café-inventaris, Paap. 13 Ritthem, wei- eu bouwland, v. d. Harst 14 Middelburg, heerenhuis, huizen, Hioolen. 15 Oudelande, meubelen, enz., Neer- voort. 20 Heinkenszand, hoefje, v. Cleef. 21 Driewegen, boereninspan, Neervoort. 21 Borssele, inboedel, Beth. 27 Wiss-ekerke, kap. inspan, Hioolen. 27 en 28 Baarland, kap. boereninspan, Pilaar.' 27 Kapelle, hoefje, v. Dissel. 27 Vlissingen, huis, r. d. Harst. 29 Borssele, hofstede, boomgaard, bouw land, Beth. 29 Nieuwland, hofstede P. v. Dijke, Hioolen. Goes, hoefje, Pilaar. Mrfc. 5 Wilhelminadorp, paarden, Hollmann. Goes, inspan bij Tilroe, Pilaar. Febr. 11 Goes, bouw huis en schuurtje, Arch. C. v. Maris. 14 Hoedekenskerke, bouwen schuur, stookplaats, enz., Arch. J. Priester. 14 *s-Gravenpolder, bouw winkelbuis, A. J. Rijk, Heinkenszand. 21 Middelburg, 260.000 nieuwe straat klinkers door Polder Walcheren. LONDEN. V. D. Volgens de „Daily Te- legr" ontving Mac Donald gisteren Lord Crewe. Volgens «de „Wiestminster Gazette" heeft Grewe een uitnoodiging van Poin- caré Ontvangen, om met Maé Donald naar Parijs te komen. Over besprekingen t» Londen in verband met de FVansch-Rrit- sche geschillen. AMSTERDAM. V. D'. Gisteravond had op het Partij-secretariaat der S.D.A.P. een een bijeenkomst plaats van de- besturen van den bond van Ned. Onderwijzers, van het N.V.V. en de S.D.A.P., en de vertegen woordigers van de Sociaal Democratische Kamerfractie, ter bespreking van de on- derwijs-verslechteringen, aangekondigd in de Memorie van Antwoord bij de Staats- begrooting. Besloten werd een actie op touw te zetten, teneinde de plannen-Colijn zooveel mogelijk te keeren. Staande de vergadering werd een Comité van Actie opgericht, bestaande uit den voorzitter en secretaris van den-Bond van Nederl. Onderw., den voorzitter en secretaris van het N.V.V., A. B. Kleerekoper, lid «Ier Tweede Kamer en den partij-secretaris van de S.D.A.P. De groote lijnen dezer actie werden vastgesteld, terwijl onmiddellijk maatregelen werden genemen om de plaat selijke besturen in beweging te zetten. (Dit telegram ademt een sociaaldemo- cratischen geest. Niemand late zich door die heeren op sleeptouw nemen. De Vlootwetactie, evenals deze aangekondig de tegen de regeering bedoeld, is im mers nog niet vergeten. Red.) Geslaagd, aan de technische hoogeschooi voor het candidaatsexamen werktuigkundig in genieur de heer J. J. W. HogervoTSt en. voor het ingenieursexamen voor scheeps bouwkundig ingenieur de heer W, Hildernisse. De rijksontvanger A. Loose is verplaatst van Breskens naar Vianen. Wisselkoersen. Amsterdam, 5 Februari. Berlijn 6263. Brussel 10.871/2—10.971/2. Parijs 12.271/2—12.371/2. Londen. 11.4734—11.48%. Dollar 2.66%—2.66%. Wieenen 37 38. Jozef Israël. 1 Ook „De Heraut" wijdt aan dezen Grootmeester der Nederlandsche Schilder school hartelijke woorden, en deelt aan 't slot van haar artikel mede, dat Israels indertijd op verzoek van dr A. Kuyper het portret van dr F. L. Rutgers ter gelegenheid van diens zeventigsten verjaardag geschilderd heeft; en votegt er de volgende treffende anecdote aan, toe, die met dit schilderstuk in ver hand staat en beide mannen karakteri seert. Prof. Rutgers, die in zijn profes soraal gewaad voor Israels poseerde, zag eens, hoe het penseel aan de handen vafn 'den meester ontglipte. Hoffelijk als Prof. Rutgers steeds was, stond hij on middellijk op; boog zich en raapt© het penseel op om het aan Israels terug te geven. En Israels, die in hoffelijkheid voor Prof. Rutgers niet onderdeed, gaf daarop' met een fijnen glimlach ten ant woord: Zoo heeft ook Keizer Karei voor Titiaan het penseel opgeraapt, toen deze hem schilderde. In „Het Vaderland" vertelt de violon cellist G. Cl Grefe, van een ontmoeting met Jozef Israëls: Als hij in Groningen kwam, logeerde hij bij den bankier Biegel, die met een zuster van hem getrouwd was. Het wis in het midden der jaren '90, dat zij nzwager, die een ruim huis bewoonde, ons strijkkwartet verzocht op een avond eens voor den meester te willen komen spelen, waaraan wij met bijzonder veel ge noegen gevolg gaven. Onze lessenaars wa ren in den breeden marmeren gang op gesteld, die op een zeldzame acoustiek kon bogen. Uit het lijstje van werken, dat wij den sympathieken man voorlegden koos hij Schubert's Tod und das Madeken, een groote charme van hem, naar hij zei. Opgetogen over het samenspel, dankte hij ons op de hem eigen eenvoudige, har telijke wijze, en noodigde mij uit, het Air van Bach te willen spelen, dat de cellist Hekking (de oom van Gerard), die toen in ons land concerteerde, vaak toegaf. Ik' had hem dit een paar maal hooren uit voeren en dorst het aan. Nooit zal ik den handdruk vergeten, waarmee de kunste naar mij dank zegde. De nvolgenden dag zond hij den kwartettisten ieder een ets. Bijna dertig jaar houdt mij zijn cadeau een oude vtouw aan de bedstede van haar man gezeten nu reeds gezelschap en het brengt mij altijd dien avond in her innering De Haagsche kunsthandelaar Diorus Hermsen verhaalt in hetzelfde blad, hoe Paus Pius XI Jozef Israëls bewondert: „In 1922, schrijft de heer H., mocht ik een onderhoud hebben met den paus. Z.H., sprekende over Nederland als land van kunst en van wetenschap, zei toen: „Het is niet uitgestrekt, uw mooi vader land. Ik kende het al, toen ik nog heel jong was, vooral uit een bekroond La- tij nsch gedicht van mijn professor, die Holland bezong als een land van strijd en een land, dat groot is oni de vele mian-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1924 | | pagina 3