PAX
No 100
Ma anting 28 «Januari 1024
38e Jaargang
Buitenland.
POETS
EXTRACT
Binnenland.
Staten-Generaal.
dit de Promie.
Gemeenteraad van Vlisslngen.
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux; Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
*De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers
f 0.05
Prijs der Advertentiën:
1regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Hongaarsche kinderen.
We ontvingen heden van het Hoofd-
Comité in Den Haag een schrijven over
het transport kinderen dat. begin Januari
verwacht werd. De Oostenrijlksche regee
ring eischt voor hun trein een belasting
van i 4000. Van die f 4000 is reeds f1500
bjj elkaar, ncodig is dus nog f 2500. De
800 Hongaarsche kinderen staan gereed
om naar Holland te komen, waar ze ver
wacht worden met liefde. Oootenrijk's on
barmhartige eisch belet ze te komen, zoo
dat ze, blootgesteld aan de koude van
den Hcngaarschen winter, in kamers waar
niet gestookt kan worden, zonder voldoen
de kleeding en deksel, ginds blijven moeten
Voor prof. Kallay, die zich zooveel moei
te en opoffering getroost heeft om plaat
sing vcar hen te vinden, is dit een zeer
bittere teleurstelling, en wie kan zich in
denken het leed, dat er nu weer in zoo
veel huisgezinnen heerscht, omdat de kin
deren, die al reisvaardig waren, nu weer
in de koude en het gebrek teruggestooten
worden. Die oudste menschen in Hongarije
herinneren zich niet een zoo: strenge win
ter als daar heerscht. Het Hoofd-Coimité
schrijft: ,;Wie helpt zorgen, dat de ont
brekende f 2500 er komen binnen 14 da
gen? Die Hongaarsche winter is zoo koud
en de kleeding is zao> dun. Ze kunnen niet
wachten, geen dag en geen nacht! Wie
zendt een gift en verzamelt in zijn omge
ving? Laat onze barmhartigheid Oosten
rijks onbarmhartigheid ©verwinnnen". Prof.
Kallay verzoekt dringend aan hen, die
Hongaarsche kinderen verwachten, hun
uitncodigingen niet terug te nemen. Hij
verzocht ons uit zijn naam aan het volk
Van Zeeland te vragen hem te helpen.
Niet zijn vergeefschen arbeid, maar het
droevig lot der kinderen gaat hem zoo
ter harte. Ook wjj voegen onze dringende
'bede bij de zijne. Wij hebben bereids f50
in kas, als ieder wat doelkan daar web
licht nog een nulletje achter komen. Voor
heel Zeeland is dat niet te veel verwacht
en dan zal van andere zijde de rest wel
bijeen gebracht kunnen worden. Dlus vrien
den, helpt ons, laat ons met vereende
krachten de zaak aanpakken, en dan hoe
eerder hoe beter, öndergeteek'enden zijn
gaarne bereid giften, ook kleine, en zeer
kleine, te ontvangen en dotxr te zenden aan
het Hoofd-Comité. De ontvangen giften
zullen verantwoord worden in „De Zeeuw".
Het Goesche sub-Comité;
Ds P. J. STEINZ.
PH. WESSELS.
A. L. VAN MELLE.
Niet als bij ons.
„Het Volk" juicht de Britsche collega's
van de S. D. A. P., die nu het grootste
keizen-ijk der wereld regeer en, warm toe,
gelijk te begrijpen is. Maar juicht liet blad
niet te vroeg?
Immers de sociaal-democratten van de
overzijde van het kanaal zijn heel andere
menschen dan het meerendeel van hen
die de oproerige krabbels in „Het Volk"
lezen. Fanatiek tegen de „bourgeois" zijn
zij nooit geweest. Nuchtere zin en ver
draagzaamheid kenmerkten steeds hun op
treden. De trade unions waren van ouds
de veiligheidsklep tegen het revolutiona-
risme, hetwelk in Nederland zijn verstand
•over boord gooit en den boel op stel
ten zet.
Mannen als Bright, later Burns, en
'thans „Mac" hebben zich nooit onttrok
ken. aan den plicht om waar 's lands
belang het vorderde, hun oppositie te
staken. Hun partij behoorde evengoed als
de andere partijen, wanneer de tegen
partij aan het roer was, tot „Her Maje
sty s loyal opposition", en dan den klem
toon op „loyal" (Hare Majesteits ko
ninklijke oppositie, maar dan loyal door
loyaal fatsoenlijk vertaald).
Daarbij komt nog dat in diezelfde ar
beiderspartij vele positief Christelijke man
nen gevonden worden, zoodat een blad
met oproerige krabbels er in, of een man
dié van. schimpscheuten op Christelijke
tegenstanders leeft, daar niet terecht zou
kunnen.
Bovendien beseffe men aan socialis
tische zijde ten onzent, alvorens het la-
oour-kabinet als „broeders van ons" toe
te juichen, dat Mc Donald in zijn kabinet
geflankeerd woidt meest door adellijke
en strikt religieuse mannen, er is zelfs een
ernstig protestant bij. Mannen van adel
als Viscount Chelmsford, eerste lord der
admiraliteit, oud-gouverneur van Queens
land, en tot 1921 onderkoning van Indië,
Lord Parmoor, lord President van den
Kroonraad Council en een ernstig
Christen, en Viscount Haldane, lord kan
selier van de Rijksschatkist zouden in
alle kabinetten een goed figuur maken
Hunne sympathieën voor de arbeiders
partij dagteekenen uit de oorlogsjaren,
toen rechtschapenheid en nuchterheid
weigerden in 't groote pleit om de macht,
het voor het recht op te nemen, en voor
Duitschland partij kozen.
Wij zeggen dit echter niet om daarmee
de beteekenis van den triomf van hot
Britsche socialisme te ontkennen; inte
gendeel wij verwachten dat de samen
stelling van dit „socialistische" kabinet
er des te duurzamer om zal blijken.
Korte berichten.
Waarschijnlijk zal een Britsche
commissie zich naar Moskou begeven,
om. de kwestie der erkenning van do
sovjet-regeering door Engeland met do
autoriteiten aldaar te bespreken.
De spoorwegstaking in Engeland
duurt onveranderd voort. Er wordt ech
ter eenige verbetering in het verkeer ge
meld.
Po'ücavé en Benes teekenden eergis
teren het tusschen Frankrijk en Tsecho-
Slowakij'e gesloten verdrag.
Die communistische partij te Mos-
cou is overgegaan tot nieuwe terroris
tische maatregelen. Reeds zijn vier dui
zend personen gevangen genomen; in de
laatste dagen schijnen talrijke huiszoe
kingen te hebben pf.aats gehad.
De Russische regeering besloot ter
herinnering aan Lenin, den naam van
de stad Petersburg te veranderen in
Leningrad.
Te Tokio, Jap'an, is de prins-regent
kroonprins Hiro-Hito met prinses Nagako
in het huwelijk getreden.
Te Bombay is een staking in een
weverij, welke een paar dagen geleden
uitgebroken is, wegens niet-betaling van
den boinus, thans over verscheidene we
verijen uitgebreid en omvat nu elfduizend
man.
Vrijdag, dewijl in de Griekschc na
tionale vergadering door de uiterste lin
kerzijde een felle critiek op de regeering
van Venizelos is 1915 en 1916 was uit
geoefend, verliet deze staatsman ten toe
ken van protest de vergaderzaal.
De z.g. autonome regeering van de
Paltz de separatisten zoo meldt
men uit Spiers is voornemens een
reeks inwoners van de Palts, die Clive
over het separatistisch bewind ingelicht
hebben, in hechtenis te nemen, hun ver
mogen te confiske^en en hen het land
uit te zetten. Zij bobben reeds alle roe
rende en onroerende goederen van den
wijnbouwer Poth uit Duerkheim in beslag
genomen en andere leden van den bond
van wijnbouwers uit die plaats met uitzet
ting bedreigd.
In Mariëndorf, een der industrieele
voorsteden van Berlijn, is een groote
fabriek van de firma Siemons en Halske
tot den grond toe afgebrand. Daar de
waterleiding bevroren Was, kon de brand
weer weinig hulp verleenen.
- Te Port William (Ontario N.-Am.)
zijn zestien locomotieven vernield en een
groot aantal loodsen, toebehooremde aan
de Canadian Pacific, geheel in asch ge
legd.
In het noorden van den staat New-
York heerscht zulk een hevige koude, dat
de scholen en openbare gebouwen geslo
ten moesten worden. Er w'erd ongeveer
40 graden Fahrenheit vorst geregistreerd.
Te Modderfontein (Transvaal) heeft
de bliksem voor de tweede maal in één
week de bewaarplaats van nitroglycerine
bij de dynamietfabriek getroffen. Een ont
ploffing had plaats, zonder persoonlijke
ongelukken te veroorzaken.
De arbeidersafgevaardigde Irving in
het Britsche Lagerhuis is overleden.
In Versecz (banaat) is de laatste pre
sident der Russische Diaema (Rodzianko)
overleden
Kardinaal Gaspiarri heeft den solvjet-
vertegenwoordiger te Rome namens den
Paus deelneming "betuigd met het over
lijden van Lenin.
Te Buenos Aires is een vrouw
aangekomen, die zegt prinses Olga, doch
ter van wijlen den tsaar van Rusland,
te zijn (ofschoon indertijd naar luid der
berichten te Jekaterinenburg met de heele
Czarenfamilie toch ook prinses Olga daar
vermoord werd). Een Russisch diplomaat
te Buenos Aires heeft de beweerde prin
ses gezien, maar kan noch bevestigen
noch tegenspreken, dat zijl prinses Olga is
Te Mergentheim heeft de huwelijks
voltrekking plaats gehad van prinses
Nadejda van Bulgarije, de jongst© dochter
van den vroegeren koning Ferdinand van
Bulgarije, met aartshertog Albrecht Eu-
genius van Württemburg. (Hij1 is geboren
5 Jan. 1895. Zij 18 Jan. 1899. Haar
Oudere zuster Eudoxia geb. 5 Jan. 1898,
is gehuwd met den Kroonprins van
Servië.)
-'De nieuwe minister van onderwijs in
Saksen heeft de verordening van zijn
voorganger opgeheven, volgens welke er
in de openbare scholen buiten de uren
bestemd voor godsdienstonderwijs, niet
mocht worden gebeden.
Staatsbegrooting.
Veiligstelling van den Gulden.
Ten aanzien van deze aangelegenheid
knippen wij! uit de Staatsbegrooting 1921
het vofgendc
Oolk heeft de regeering naarmate de
economische omstandigheden zich on
gunstiger beginnen af te teekenen met
stijgenden aandrang getracht de Waarde
daling van het ruilmiddel te keeren.
Die (Omstandigheid, dat tot dusver de
koers van den gulden zich heeft kunnen
handhaven, mag alleendien leden aan
leiding geven de regeering een minder
■oordeelkundig financieel beleid te ver
wijten, die zich afvragen, off inflatie "Wel
onder alle omstandigheden bedenkelijk is
te achten. Ook op dit punt is intusschen
de regeering steeds zichzelve gelijk geble
ven in zooverre zij ook thans nog
de inflatie ee n nationale ramp
achten, niet het minst ook voor
de minder kapitaalkrachtige
klasse, die geen vermogen be
zit, daf zij door tijdige om zie t-
ting in waardehOudende fond
sen voor d e pi r e c i a t i e (waardever
mindering) kan behoeden, en die door
de met infiatie onvermijdelijk gepaard
gaande prijsstijgingen het zwaarst zoude
worden gedrukt.
Die regeeriug blijft dan ook thans nog
Op het. standpunt staan, dat in het
belang van de ge'heele natie
het op pei 1 houden van den gul
den het beleid in de naaste
toekomst zal moeten beheer-
schen. Dat een dergelijke p'oiitiek nega
tief en eenzijdig genoemd zou mogen
warden, acht zij onjuist, daar de herstel
ling van. een gezonden economischen toe
stand een noodzakelijke grondslag en een
onmisbare voorwaarde is voor vooruit
gang, onverschillig op welk gebied, zoo
dat de vervulling van die voorwaarde
noodzakelijkerwijs behoort vooraf te gaan.
Dat niet reeds aanstonds biji de indie
ning der begrooting een meer uitvoerige
uiteenzetiing zou worden gegeven, van de
maatregelen, welke ter verkrijging van de
Yereischte bezuinigingen worden noodig
jgeacht, is een onvermijdelijk gevolg van
de wisseling, Welke midden Augustus in
de portefeuille van Financiën heeft plaats
gehad.
De door de verwerping vaar de Vlootwet
ingetreden kabinetscrisis heeft daarop' "een
belemmerenden invloted uitgeoefend. De
regeering zal er zooveel mogelijk naar
streven, de indiening "der bedrijfsbegriOO1-
tingen gelijktijdig met de Staatsbegrooting
te doen plaats hebben.
Uit Indië.
De regeering ontzegde conform art. 47
van het Regeeringsreglement voor Ned.-
Indië aan Abdoel Moeis het verblijf in
alle gewesten buiten Java eu Madaera in
het belang der oiplsnbare rust en orde
Die krij'gsraad veroordeelde kapitein de V.
wegens het aanzetten van luitenant G.
tot verduistering van f33.003 tot 2 jaar.
Te Medan zijn belastingfraudes op
groote schaal ontdekt, die bedreven waren
door onikooping van ambtenaren van
den accountantsdienst van de belastingen.
De boekhouder is gearresteerd en meer
arrestaties zijn waarschijnlijk.
Die Woningbouw.
De regeering is van oordeel, 'dat zoo
spoedig mogelijk moet worden terugge
keerd naar den toestand, welken de Wo
ningwetgever zich oorspronkelijk heeft ge
dacht, n.l. dat overheidssteun alleen wordt
verleend daar, waar dit ter verbetering
van woningtoestanden onvermijdelijk is
te achten. Die gewone woningproductie
dient zoo snel mogelijk aan het parti
culier bedrijf te warden overgelaten.
Werkloozen naar België.
In de laatste weken wlardt de stroom
van Nederlandsche werkloozen, die in
België arbeid komen zoeken, steeds groo-
ter. Velen, verreweg het meerendeel, vin
den evenwel ook hier geen arbeid en het
gevolg daarvan is, dat de Nederlandsche
Consulaten een buitengewone drukte bele
ven van Nederlanders, die op geld voor
de terugreis naar Nederland komen vra
gen. In den loop van deze maand b.v.
is het aantal tien maal grooter dan ge
durende het zelfde tijdsverloop van het
vorig jaar. Natuurlijk kunnen de Consu
laten in dusdanige omstandigheden niet
altijd hulp verleenen, te meer waar er
personen Zijn, die van deze tegemoet-
koning misbruik trachten te maken.
Arbeiders naar F r a n k r ij k.
Opnieuw is uit Graasbeekeen ploeg
arbeiders naar Frankrijk vertrokken, dit
maal naar het Noorden van het land,
waar zij in het boschbedrijf aan de Maas
worden te werk gesteld.
B i o g r a f i e-N olens.
Di. Hans geeft in „De Vrijheid" een
biografie van Mgr. Nolens in 6 hoofdstuk
ken als volgt:
„Hebt ge de evolutiën van den heer
Nolens opi het slap-gespannen koord der
titutatuur al eens gevolgd?
Neen?
Dan noodig ik u even uit, de levens
geschiedenis, de ontwikkeling, de carrière
van den heer Nolens te lezen. Je weet,
dat deze begaafde en invloedrijke man
onlangs is bevorderd tót Minister van
Staat. Verdiend. Ik geloof, dat de heer
Nolens aan onzen Staat vele diensten
bewijst, die openbaar, maar ook vele
die niet openbaar worden. En zelf geeft
hij om die openbaarheid niet.
Zie hier echter z'n biografie:
1. W. H. Nolens.
2. Meester W'. H. Nolens.
3. Meester dflstor W. H. Nolens.
4. Monseigneur meester doctor W. H.
Nodens.
5. Monseigneur professor meester doc
tor W. H. Nolens.
6. Excellentie monseigneur professor
meester doctor W. H. Nolens.
Hoe vindt u dit filmpje? Is het geen
merkwaardige levensbeschrijving
En wij behaeven waarlijk niet aan te
nemen, dat de heer Nolens aan het eind
van z'n Latijn is. Niet zander spanning
tenminste wacht ik op de volgende afle
vering van dezen boeienden titel-roman."
Een flacon Foster's Maagpillen bevat
een maand gezondheid voor een familie..
Zij zijn een uitstekend laxeermiddel, en
beteren maagpijn, galzucht, "het 'zuur,
slechte spijsvertering, een beslagen tong,
schele hoofdpijn, en verstopping. Foster's
Maagpillen dienen in elk huis aanwezig
te zijn. Prijs per flacon van vijftig versui-
kerde pillen f 0.65; in apotheken en dro
gistzaken. (10)
In do gisteren gehouden vergadering
van den gemeenteraad waren afwezig de
heeren de Meij wegens uitstedigheid en
Sorel wegens ongesteldheid.
Van den heer Van de Putte was een
brief ingekomen, waarin hij aan B. Sn W.
en de raadsleden dank bracht voor de
steeds ondervonden aangename samen
werking en de beste wensehen uitspreekt
voor den bloei der gemeente onder Gods
zegen.
De voorzitter wees er op, dat de lieer
v. d. Putte vanaf 2 October 1907 zitting
had en zijn heengaan uit het college,
waarin hij een werkzaam aandeel nam
aan de werkzaamheden ook in verschil
lende commissies. Spr. hoopt, dat de heer
v. d. Putte langer dan dr Merckens die
betrekking zal vervullen en nog veel zal
doen in het belang van Zeeland en van
Vlissingen in het bijzonder.
Bij de mededeeling van de benoeming
van een nieuwe steno-typiste (mej. E.
J. Stroosnijder) aan het bureau van ge
meentewerken na 't eervol ontslag' aan
mej. Moggré, vroeg de heer Hensel of het
wel noodig was in de ontstane vacature
te voorzien en wees hij er op, dat er
een wachtgelder is.
De heer van Niftrik zette uiteen, dat
in dit geval de benoeming noodzakelijk
was.
In verband met een klacht over het
plaatsen van een schutting in de Frans
Naereboutstraat en eenige opmerkingen
van den heer van Hal, zetten de voorzit
ter en de heer van Niftrik uiteen, dat
de intusschen reeds opgeheven tijdelijke
plaatsing van het schut slechts een proef
was in verband met wijziging in de be
stemming der school.
Eervol ontslag werd verleend aan me
vrouw J. A. Braat-Braat als regentes van
het Gasthuis; aan den heer J. Dommisse
als lid van het Burgerl. Armbestuur en
aan den heer J. Boucherie als leeraar
aan de Avondschool voor Nijverheids
onderwijs. Benoemd werden: tot regentes
van het Gasthuis mevrouw E. J. Hoog-
kamer-Unger; tot lid van het Burgerlijk
Armbestuur de heer J. Loois Hzn.; tot
lid van de commissie van toezicht op
het Nijverheidsonderwijs de heer H. C.
Wesseling; tot tijdelijk leeraar in boek
houden aan de Avondschool voor Nij
verheidsonderwijs de heer P. Tazelaar en
tot leden der commissie van toezicht op
het L. O. mevrouw M. Vader-Duyvckot
en de heeren A. W. van Nieuwland, W. P.
Edelman, J. D. C. de Vries en G. Jurry.
In het bestuur der Zeevaartschool werd
uit het midden van den raad benoemd
de heer Wesseling.
Alle voorstellen van Burg. en Weth.,
eerder vermeld, werden zonder discussie
of hoofdelijke stemming aangenomen.
Rondvraag. De heer van Oorschot
wees er op, dat nu het plaatsen van een
kruitmagazijn bij de Bomvrije kazerne is
voorkomen, het plan bestaat in de ka
zerne zelve een bergplaats op te richten.
De heer van Niftrik zegt, dat dit uit
breiding is, maar er zal op gelet worden
of protest noodig is.
De heer Hillinga wijst er op, dat na
het aanbrengen van electrische lichtpun
ten aan de Oostzijde van het Bellamypark
toch ook bij ieder daarvan een gaslan
taarn blijft branden en vraagt of dit wel
noodig is.
De heer van Niftrik zegt, dat die elec
trische lichtpunten pas zijn aangebracht
en hij de verlichting nog moet inspec-
teeren.
De heer van Bennekom vraagt dan ook
te letten op den grooten afstand tusschen
het eerste en tweede lichtpunt in het
midden van het park, gerekend vanaf de
firma de Veij Mestdagh.
De heer Hensel vraagt nu 'toch eindelijk
eens het rapport te publiceeren, dat uit
gebracht is door den accountant Theune
over de groenten- en fruitveiling.
De voorzitter zegt, dat dit rapport ter
visie heeft gelegen.
De heer Hensel vraagt: Ook voor de
pers?
De voorzitter acht het een intieme aan
gelegenheid; het is een rapport, uitge
bracht aan B. en W.
De heer Hensel acht het een groot
belang, het rapport te publiceeren, daar
het tot dezelfde conclusie kwam als dat
door dr Staverman uitgebracht. Het geldt
een zeer belangrijke aangelegenheid. Spr.
heeft hel gelezen, maar meent niet, dat
ook andere leden het lazen.
De voorzitter zegt, dat zulks .een be
wijs is, dat de belangstelling toch niet
zoo heel groot is.
De heer Hensel stelt voor het rapport
te publiceeren.
De heer M. Laernoes meent, dat het
hier uitsluitend een rapport geldt, waarop
B. en W. het hunne moeten opzetten.
De heeren van Hal en v. Oórschot
gaan met den heer Hensel mede, de
laatste, omdat anders de conclusie ge
trokken zou worden, dat er iets achter
schuilt.
De voorzitter zegt dat, als er zoo over
gedacht wordt, het rapport voor de pers
ter visie zal worden gelegd, maar komt
op tegen het gedwing van den heer
Hensel.
De heer M. Laernoes blijft bezwaren
voelen.
De vergadering wordt te half vier ge
sloten.
MIJNHARDT's
Zenuw-Tabletten75 ct.
Laxeer-Tabletten 60 ct.
Hoofdpijn Tabletten 60 ct.
Bij Apoth. en Drogisten.
Tweede Kamer.
Dje interpellatie van den heer Boon
had Vrijdag plaats omtrent de werking
van den Postcheque- en Girodienst en
de stopzetting van dat bedrijf.
De minister van Waterstaat, die zijln
afkeuring over het gebeurde uitsprak,
deelde mede, dat vermoedelijk over een
p'aar weken de dienst zou heropend war
den.
Re heer Boon diende een motie in,
waarin door de Kamer als haar oordeel
Wiardt uitgesproken, dat het goed is, dat
tot het herstel van algeheele centralisatie
niet moet worden overgegaan, zoolang
geen algeheele zekerheid is verkregen
lOiver een regelmatige Werking.
Dte heer Krijiger, ofschoon sterk de
situatie afkeurende, kan zich echter niet
vereenigen met 't denkbeeld om terug te
keeren tot de oude regeling.
Minister de Graaff zag zijn wetsointw<erp
aangenomen met slechts 13 stemmen te
gen: die van de Vrijjheidsbandens, Braat,
mej. v. Dorp, drie Roouischen en dr
Beuiner (A.R.)
Verplaatst met 1 Eebr. de besteller
A. de Pauw van Neuzen naar Rotterdam
(postkantoor).