No 84
Woensdag- 9 Januari 19H4
38e Jaargang
LEV ÉN SLEED.
Buitenland.
Binnenland.
A
FEUK-LETOM.
A
Hoest
Keelpjjn
Heeschheid
Drukkers-Exploitanten
809TESHBAAN LE COINTRE
GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
'De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf005
Prijs der Advertentiëu:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ot
Bij abonnement belangrijke korting.
Ruys blijft.
Het antwoord door H. M. de Koningin
aan de leden van lret in aftreding zijnde
kabinet gezonden was 't moet aan de
liberale pers worden toegegeven een
ongewoon antwoord. Wij beoordeelen ech
ter dit antwoord .niet. Straks toch treedt
de verantwoordelijke minister weer naar
voren, achter wiens grondwettelijk schild
de onschendbare Kroon schuil gaat; en
dan zal ook dit terecht komen. De na
druk zal dan tegelijk vallen op het ge
vaarlijk spel door de tien dissidenten
gespeeld, door in de kaart te spelen van
de oppositie. Aan deze laatste kwam vol
komen het recht toe om zich te verzetten
tegen een wet, die zij achtte tegen 's Lands
belang: docli de andere tegenstanders
hadden alvorens tegen te stemmen, zich
behooren uit te spreken omtrent hunne
sedert 1922 veranderde inzichten, opdat
zelf de schijn van verraad verre w.are
gebleven.
Dan zal tevens uitkomen of ook 't ka
binet fouten heeft gemaakt voor, en de
partijen hangende de crisis.
Hetgeen gebeurd is, heeft de Koningin
een paar zeer moeilijke maanden bezorgd,
maanden van zorg en spanning; het Land
nog verder doen afschuiven naar het
moeras der politieke en oeconomische
malaise; en het Kabinet niet weinig be
moeilijkt in zijn pogen om de tekorten
op het Staatsbudget te dekken.
De naaste toekomst zal leeren of het
Bezuinigingsplan van den minister van
financiën, hetzij hij zelve het indient, hetzij
een ander het van hem overneemt, zij
'1: ook al met aanvaardbare wijzigingen,
■nog in behandeling zal kunnen komen.
Er kan nog heel wat gebeuren. Men
w/chte biddende de komende dingen af.
Politiek en godsdienst.
Het bezwaar, het altijd weer zwaar
der wegende bezwaar bij de vrijzin
nigheid tegen de politiek der recht
se ho partijen wasdat men godsdienst
en politiek dooreen mengde.
Godsdienst, immers was zaak van
de binnenkamer en had met inzichten
op staatkundig terrein niets of nie
mendal uitstaande.
Wie opkwam voor de waarde der
religie ook voor het staatkundige Ie?
ven 'wist zich naar het hoofd geslin
gerd: „Bederf met uw bijbelteksten
ons staatsrecht niet".
Van wie in zoo forse,he termen op
kwam voor een absolute scheiding
tusschen politiek en godsdienst, viel
spoedigeverandering moeilijk te
wachten.
Van wie daarbij kon wijzen op een
verleden, dat bij alle practijk den gods
dienst getrouwelijk buitensloot,kon
breken met dat verleden niet zoo ge
makkelijk verwacht.
Zeker, bij voorkomende gelegenhe
den was de witte das een gewild at
tribuut, waarmee in verkiezingstijd
ongedachte voordeelen te behalen
vielen.
Evenwel,. dit alles w,a,s slechts
klein werk, geschiedde enkel uit
nood.
Thans vtalt een feit van w ij d e r
strekking te vermelden.
Aan den vooravond toch van de
aigemeene vergadering der Vrijzinnig-
Democratische Partij werd een wip
dingsstond gehouden, waarvoor ruime
belangstelling bestond.
oi. A.-»,.' .\iv uw KHmnsB&si**'nmutittsmM
20).
Zij gaf geen antwoord, en verlangend
oim ©en einde aan deze ontmoeting te
maken, ging zij een paar stappen vooruit
om het geschiedenisboek op te rapen,
dat nog op het gras lag.
„Wat is dat voor boek?"
Zij reikte het hem over, en het viel
•toevallig open bij een plaat „de moord op
Becket". Een donker schaamrood vloog
over zijn gelaat, toen hij er naar keek,,
en snel verder bladerend, zeide hij:
„Een vooruitbedachte boosaardigheid!
Of 't werk van den duivel!"
Op een korten afstand stond, jachtjes
grazend, zijn lievelingspaard, wiens prach
tig gewelfde kop en eigenaardige muis-
kleurige huid, onmiskenbaar zijn afkomst
verried van de snelloopende horden, die
door de Kirghisesleppen zwerven, 't was
een die zijn ras eer aandeed.
Toen mijnheer Murray zich naar zijn
paard wendde, ging Edna naar het huis,
wel rreezend, dat hij haar achterhalen
zou; maar geen enkele hoefslag trof haar
oor, en toen zij omkeek, terwijl zij de
laan dwars overstak om het bloemenpark
Blijde kentering.
Wie weet; hoe moeilijk het is al
te wijken van een langen tijd gevolg
de gedragslijn, zal niet al te boos
aardig grijpen tiaar den spiegel van
het verleden, ten einde dien voor te
houden aan hem, die tot inkeer kwam.
Zeker zal dit thans niet het geval
zijn, nu men van Vrijzinnig-Democra
tische zijde brak met het leerstuk
van politiek godsdienstexclusivisme.
In stee van te spreken van een
loochening van het beginsel is er
reden om gewag te maken van een
blijde kentering.
Dat, wie godsdienst stempelen tot
privaatzaak daarmede den grondslag
leggen voor het meest platte materi
alisme in de politiek, hebben socia
lisme en communisme onweerlegbaar
aangetoond.
Alleen zoodanige politiek werkt ver
heffend op een volk, die zich gedra
gen weel door hooger beginsel, die
ook in het staatkundige Gods ordon
nantiën'als leidende kracht aanvaardt.
Dat nu de Vrijzinnig-Democratie, op
grond van haarkoersverandering, de
bijzondere godsopenbaring in haar
volle beteekenis zou erkennen op het
gebied van staat en maatschappij, wil
len we geenszins beweren.
Wij wijzen slechts met vreugde op
het thans nog simpele feit, dat men
de behoéfte gevoelt om alvorens in
de partij tot politieke besprekingen
over tegaan, als leden dier partij
te vragen om licht van omhoog.
In dat opzicht mag hier zeker ge
sproken van een blijde kentering.
De strenge vorst.
Te Londen is het gisterenmiddag
verschrikkelijk koud geweest. Uit de mees
te districten in Engeland komen trou
wens berichten omtrent harder vriezen.
Zelfs in W,est-Ierland, een der warmste
streken van de BÉitscha eilanden, heerschte
gisteren een temperatuur, welke 10 gr.
lager was, dan die der voorgaande dagen.
Toch verwachten de weer-profeten aldaar
spoedig zachter weer met regen of sneeuw
Volgens hen heelt de anti-cycloon de kou
de nu in Scandinavische richting gedreven.
In Zwitserland wordt de forsche koude
volgens de „Times" als een uitkomst be
schouwd, daar men hoopt, dat door het
vriezen een einde zal komen aan de sneeuw
stortingen. In dfe beneden-Alpen ligt hei
alpengras zooi dik ondergesneeuwd, dat
de gemzen geen voedSel meer kunnen vin
den. Een groot aantal dezer dieren sterft
van honger, terwijl andere in de dalen
voedsel komen zoeken. Het schieten op
gemzen is verboden.
Die vossen, die eveneens van den honger
naar de dalen komen de holen, waai
de marmotten den winter doorbrengen,
zijn dichtgesneeuwd richten groote ver
woestingen aan onder het pluimvee.
De politieke toestand in Griekenland.
Omtrent de onmiddellijke politieke voor
uitzichten in Griekenland wordt gemeld,
dat het leger zoo goed als geheel voor
een republiek is. Ook de stad Athene eri
omgeving, zoomede de Grieksche Eilan
den zijn tegen het koningschap. Boven
dien staan de vluchtelingen uit Klein-Azië
op hun zijde en hebben de republikeinen
naar men vermoedt, ook steun van de
binnen te gaan, zag zij paard en berijder
nog staan, waar zij hen achtergelaten had,
en verwonderde zich erover, dat mijn
heer Murray daar zoo stil bleef staan,
zijn arm om den nek van zijn paard ge
slagen, en zijn hoofd neergezonken op'
zijn hand.
Over al het gebeurde nadenkend, voel
de zij haar afkeer voor hem nog vermeer
deren, en zij werd er zich duidelijk van
bew-ust, dat zij niet onder 't zelfde dak
zouden kunnen leven, zonder voortdurend
in conflict te geraken, wat haar dan wel
zou dwiugen de tallooze voordeelen, die
zij in dit huis voortdurend genoot, vaar
wel te moeten zeggen. De eenige straal
van hoop, die door haar brein schoot,
was, toen zij zich zijn toespeling herin
nerde, dat hij de Zuidzee-eilanden wilde
bezoeken, en de mogelijkheid dan bestond,
dat hij verscheidene jaren afwezig zou
zijn. Onwillekeurig strekte haar haat te
lgen den eigenaar zich ook uit tot alles
Wat hem behoorde, en zoozeer als zij
zich verheugd had bij de vondst van-
haar Dante, evenzoo begeerde zij het nu
den eigenaar zoo spoedig mogelijk ter
hand te stellen. Ook begreep zij, dat zijn
aldoordringend oog onmiddellijk het kleine
deeltje als 't zijne herkennen zou, als
zij het soms hier of daar liet liggen.f
De twijfel aan haar eerlijkheid, dien zij
Grieken in Amerika en elders woonachtig
die met geld kunnen helpen. De houding
der Luitenlandsehe mogendheden is on
zeker, doch vermoedelijk zal geen.hunnei
een hand voor d'e dynastie uitsteken.
Hoogstens zullen onkelen hunner dreigen
met interventie, als de partijstrijd aan
leiding- zou geven tot ongeregeldheden,
doch als de afzetting langs constitutionee-
len weg gaat, valt 'n rustverstoring nauwe
lijks te verwachten. Het referendum ovei
den regeeringsvorm zal vermoedelijk pas
einde Maart plaats hebben. Dut wordt be
treurd, aangezien dit lange uitstel de ge
legenheid opent op allerhande intrigues
en pogingen tot staatsgrepen van beide
zijden, vooral nu als nieuw element in den
strijd een derde oplossing aan de hand
wordt gedaan, n.l. een monarchie met een
ander vorstenhuis.
Het spoorwegongeluk te Hennuyères.
De rechtbank te Brussel heeft de eischen
om schadeloosstelling van de gezinnen van
de Fransche postbeambten, die omgeko
men of gewond zijn bij het spoorweg
ongeluk van den sneltrein Amsterdam -
Parijs bij 'Hennuyères, nu ongeveer twee
jaar geleden, van de hand gewezen, op
grond, dat het ongeluk te wijten is aan
kwaadwilligheid, zoodat er force majeure
bestaat en de Belgische staat niet aan
sprakelijk gesteld kan worden. Hierbij zij
opgemerkt, dat de justitie er niet in ge
slaagd is degenen, die het ongeluk ver
oorzaakt hebben, op te sporen, al beschik
te zij over tal va,n aanwijzingen.
De brand te Londen.
Die Eugelsche bladen brengen kolommen-
lange verhalen over den groeten brand,
welke te Londen gewoed heeft. We ont-
leenen er enkele bijzonderheden aan: De
vlammen bereikten op een gegeven «ogen
blik een hoogte van 200 voet boven het
Soutlï-West-India Deck. In een pakhuis
^ontstaan, had het vuur in een minimum
van tijd de naburige bergplaatsen aan
getast. In een deel van het gebouw, waar
de brand was uitgebroken, was 1500 ton
rubber opgeslagen. Door het branden van
dit licht ontvlambaar miateriaal werd de
lucht boven Onst-Londen roetzwart. Ten
gevolge van de groote hitte werden de
muren van het pand roodgloeiend. In de
naburige woonhuizen werd de atmosfeer
zooi benauwend ,dat het gevaarlijk scheen
er langer te verblijven _en de brandweer
ze deed ontruimen. Die toeschouwers van
den brand moesten op groeten afstand ge
houden worden. Het schouwspel geleek
op een uitbarsting van een Vulkaan. Groote
hoeveelheden zwarte olie,, waarin gloeiende
vonken, schenen opwaarts gespoten te
worden. Benauwende dampen stegen op,
toen na de rubber ook een loodvoiorraad
dooi1 de hitte werd tot smelten gebracht-,
en verder door het vuur werd aangetast.
Toen men den brand eindelijk gebluscht
had, was er, gelijk bekend, een schade
veroorzaakt van naar schatting f 1.200000
Korte berichten.
De maatregelen, die de Duitsche
regeering' tegen de verregaande genot
zucht denkt te nemen, zullen in hoofd
zaak Diuitschers treffen, die in internatio
nale badplaatsen als Wiesbaden, Baden
Baden, enz., goede sier slaan op een wijze,
die in een schril contrast staat met den
nood van het E'uitsche volk.
Uit Coblenz wordt gemeld, dat min
stens 10 divisies en 2 regimenten naar
Frankrijk zullen terugkeeren. Later zal
nog een tweede divisie volgen. De Roer-
bezetting wordt met 4 divisies verminderd.
hem had hooren uitspreken tegenover zijn
moeder, werkte nog wrokkend in 't geheu
gen van 't meisje na; en al enkele dagen
had zij zich zenuwachtig gemaakt, dat
het boekje in haar bezit ontdekt zou
worden. Zij wilde het nu nog dezen zelf
den avond aan hem geven, hoewel de
ontmoeting in het park volstrekt niet haar
vrees Qm hem over dit punt aan te spre
ken, had verminderd.
HOOFDSTUK VI.
Een "daad van herstel.
De nauwe, gewelfde gang, die naar de
vertrekken van mijnheer Murray leidde,
was heel somber, geen lichtstraal kon
er binnenvallen en toen Edna de rotonde
naderde, viel haar door de half open deur
een straal licht tegenföet. Verlegen be
trad zij den drempel en bleef aan den in
gang op den met tegels ingelegden vloer
staan, die glommen in het heldere licht,
dat van de bronzen muurlampen uit
stroomde, die op regelmatigen afstand van
elkaar in een cirkelvorm geplaatst waren.
De muren waren met Oostersche taferee-
len beschilderd. Door het glazen koepel
dak kon Edna duidelijk de flonkerende
sterren aan den zomerhemel onderschei
den. Voor welk doel deze kamer was be
stemd of werd gebruikt, kon Edna niet
begrijpen, en na een haastigen blik op
De toestand op de arbeidsmarkt is in
December in Zweden niet verbeterd maar
was veel gunstiger dan in dezelfde maand
van 1922. Het aantal sollicitanten voor
honderd vacante betrekkingen verminderde
van 207 in November tot 180 in December
tegen 368 in December 1922.
De onderhandelingen tusschen Roe
menië en Sowjet-Rusland zijn plotseling
afgebroken, nadat er reeds gedurende drie
maanden besprekingen waren gevoerd.
1 De Noorsche regeering heeft sedert
de hervatting van de handelsbetrekkingen
met Sovjet-Rusland 80.000 ton Russisch
graan ingevoerd. Van de koopsom heeft
de Sowjet-republiek zes millioen kronen
gereserveerd voor aankoop van Noorsche
goederen.
De Maas en de Seine zijn gisteren
aanmerkelijk gevallen.
De brand in de haven te Londen is
eerst gistermiddag gebluscht. De schade
gaat de 200.000 pond sterling te boven.
Het rubberpakhuis waarin de brand ont
stond, is geheel verwoest.
Er is een rechtstreeksche telegrafi
sche verbinding tot stand gekomen tus
schen Londen en Chicago"de afstand be
draagt. vierduizend mijl.
Tengevolge van de strenge vorst zijn
de aardappelen te Berlijn uiterst scliaarsch.
De prijs stijgt voortdurend. Op de vleesch-
markten zijn de prijzen tot dusver onver
anderd gebleven.
.Gesprongen winterhanden
en jeukende wintervoeten geneest men
met Purol. In doozen van 30, 60 en 90
ets. Bij apothekers en drogisten.
.Tegen:
Doozen <000 ïabl. ÖOctl
200 t»
Bij Apoth. en Drogisten.
Phorm.Fabr. A.Mijnhardt
Zeist
De crisis.
Wij vernemen, dat de heer Cort van
der Linden gedacht heeft aan de moge
lijkheid van een nationaal ministerie,
welks voornaamste taak zoü hebben moe
ten liggen in het herstel der staatsfinan
ciën. In die richting ging zijn advies,
Zaterdag aan de Koningin uitgebracht.
Wij meenen te weten, dat het jongste,
advies aan de Koningin van den heer
de Savornin Lohman (die, hoewel dat
niet naar buiten is gebleken, meermalen
werd geraadpleegd) eveneens in die rich
ting weep. Uit de weigering van het ont
slag der zittinghebbénde ministers mo
gen wij intusschen opmaken, dat die ge
dachte niet uitvoerbaar bleek.
In yerband met een beschouwing over
de houding der Christ. Historischen tij
dens de crisis in de A. R. .„Rotterdam
mer", van de hand van (mr V. H.) R(ut-
gers), die laat doorschemeren, dat de
Chr. Hist, hun medewerking geweigerd
hebben „op overwegingen "aan de keuze
van personen ontleend", meenen wij wel
te mogen mededeelen, dat dit doelt op
het volgende: De Chr. Hist, hebben ver
schillende malen (aan den heer Rutgers
ëm aan den heer Colijn) doen weten, dat
zij om uiteenloopende redenen, maar voor
al na de verijdeling van een kabinet-
Kooien (wat zij „de eenige mooie recht-
sche oplossing" zouden hebben gevon
den) door de Anti-revolutionnairen, een
wederoptreden van den heer Colijn als
minister op het oogenblik niet mogelijk
achten. Het is van belang dit te vermel
den, omdat er uit volgt, voor welke groote
moeilijkheden voornamelijk de heer Colijn
in de Kamer zou komen te staan. (Hb!d.)
het ongewone meubilair geslagen te heb
ben, ging zij de rotonde door en klopte
aan. de deur van mijnheer Murray's ka
mer. Het was er doodstil; maar de geur
van een sigaar was haar een bewijs, dat
de bewoner aanwezig was, en zij klopte
nogmaals.
„Kom binnen."
„Het is niet mijn verlangen om bin
nen te komen; ik heb alleen maar iets
aan u te geven."
„O, je wilt dus niet binnenkomen. Maar
ik ben niet gewend de menschen halver
wege tegemoet te gaan, dus zul je binnen
moeten komen, als je mij iets te zeggen
hebt. Ik ben niet door vuur omgeven,
noch h'eb ik gloeiende hooivorken bij' me
dus zul je hier binnen heel veilig zijn. Ik
geef je mijn woord, dat hier geen de
monen zijn opgesloten, die hem meevoe
ren, die hier binnentreedt. Dius binnenkom
men zeg ik, of weggaan!"
Edna deed de deur open en trad met
zichtbaren tegenzin binnen. Het was een
groote ruime kamer. Aan het eind waren
twee prachtige wit-marmeren pilaren, die
een zware, koperen roede droegen, waar
van rood-zijden Perzische gordijnen op
hingen in diepe plooien. De gordijnen wa
ren nu half opengetrokken en. lieten in
de aangrenzende kamer een fraai uitge
sneden slaapkamer-ameublement zien. Voor
Ei gen woningen voor arbeiders
Daar herhaaldelijk gebleken is, dat de
arbeiders gaarne een eigen -woning wil
den laten bouwen, heeft de N. V. Philips
Gloeilampenfabrieken tc Eindhoven be
sloten haar arbeiders in de gelegenheid
te stellen, onder voordeelige voorwaar
den, eigenaar te worden van een woning
met daarbij behoorenden grond, waarbij
zij tevens nog zullen profiteeren van de
sinds 1 Januari niet meer te verkrijgen
Rijksbouwpremie van f300. Zoowel in
Woensel als in Tongelre zullen ongeveer
50 woningen gebouwd kunnen worden^
De prijs der woningen bedraagt ongeveer
f 3000, waarvan dan nog de Rijkspremie
afgaat, zoodat de eigenlijke koopprijs
f 2700 bedraagt. Als eerste aflossing
wordt door den kooper f 300 gestort, ter
wijl de N. V. tot het resteerend bedrag van
f 2400 een eerste hypotheek op het te
bouwen huis en grond neemt, welke 4i/3
pet. rente per jaar zal vragen. Van deze
hypotheek moet dan jaarlijks een tiende
gedeelte worden afgelost, terwijl hoogere
aflossing is toegestaan, zoodat de arbei
ders dus na tien jaar de woning in vol
len eigendom bezitten.
D e O. W.-b e 1 a s t i n g nog niet dood
Naar we in de „N. R. C." lezen zijn in
de eerste dagen van Januari toch nog
aanslagen in de Oorlogswinstbelasting
verstuurd. Het betreft hier de vergoedin
gen, door Engeland uitbetaald aan de
Ned. reeders, wier schepen tijdens den
oorlog in beslag waren genomen.
Of het den dienst der belastingen zal
gelukken de verschuldigde belastingen te
innen, blijft een open vraag, immers er
zullen verscheidenen onder de belangheb
benden zijn, van wie het onmogelijk is
thans de groote sommen, die ze schul
dig zijn, los te krijgen. Daarnaast is het
eveneens eenig'szins questieus of O. W.-
belasting rechtmatig geheven wordt als
op 31 December 12 uur 's nachts geen
aanslag is uitgereikt. Kan de belasting
ambtenaar er mee volstaan, dat de kohie
ren op dat tijdstip waren vastgesteld en
is hij gerechtigd het aanslagbiljet daarna
te doen toekomen? Daarover zal men tot
in hoogste rechtsinstantie doen be
slissen.
Het gedrang om een zetel.
In verband met het streven van een
groep Vrijheidsbonders om den heer L.
de Groot, opvolger als lid van de Tweede
Kamer van prof. mr A. C. Visser van
IJzendoorn, te bewegen voor het lid
maatschap te bedanken ten behoeve van
den heer F. J. W. Drion, verneemt het
Hbld., dat de heer De Groot er niet aan
denkt aan dien aandrang gevolg te geven,
maar zijn benoeming heeft aangenomen.
De vakvereenigings-
coritïibutie mag niet worden
afgetrokken.
Zaterdag 5 Januari hebben de inspec
teurs der directe belastingen bericht ont
vangen, dat de mededeeling van den mi
nister, dat de vakvereenigingscontributie
mag worden afgetrokken, op een vergis
sen ooigenblik waren haar oogen verblind
door het fel-glanzend licht, en zij' bedekte
haa.r oogen met de hand; mijnheer Mur
ray stond intusschen op van zijn fauteuil
aan het raam en ging naar haar toe, ter
wijl hij zijn sigaar neerlegde.
„Kom hiér bij' het raam en ga zitten".
Hij wees op de canapé, maar zij schudde-
het hoofd, en zeide haastig:
„Ik heb iets, mijnheer Murray, dat u
toebehoort, mijnheer Murray, en ik ver
moed, dat het voor u veel waarde heeft
en daarom zou ik het graag weer veilig
in uw bezit zien".
Zonder haar oogen op te slaan, hield
zij hem het boekdeeltje voor.
„W:at is het?"
Werktuiglijk nam hij het aan, maar hield
zijn blik gevestigd op het gelaat van het
jonge meisje, maar toen zij geen antwoord
gaf, bekeek hij het en een straal van
vreugde gleed over zijn donker, gebruind
gelaat.
„Is het mogelijk? Mijn Dunte! Mijn ver
loren DanteHet kleinood, dat de geheele
wereld met mij doorgereisd heeft in mijn
za'k, en dat ik een jaar geleden ergens
verloor in de bergen van Tennessee! Kind
waar heb je het gevonden?"
(Wordt vervolgd).