3\ o 81
Zaterdag 5 Januari 1914
38e Jaargang
KW1LITEITS
SIGA1E!
EERSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
Bank voor Zeeland
1924
Ongeëvenaarde
6-12 cent.
J. J. LAGAAY,
v'
Drukkers-Exploitanten
QOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Óit nummer bestaat uit twee bladen
Die arme Bulgaren.
Volgens een Reuter-bericht uit Sofi'i.
zullen de lookers in Bulgarije zich voort
aan alleen met sigaretten tevreden moeten
stellen, daar pijpen en sigaren verboden
zijn. Deze maatregel der Bulgaarsche re
geering staat in verband met de talrijke
overtredingen van de bepalingen betref
fende den tabaksbouw. Hierdoor zijn de
inkomsten van den staat aanmerkelijk te-
ruggeloopen. De fabricatie en verkoop van
pijptabak en van sigaren is daarom van
1 Januari af verboden. Bulgarije zal door
dezen maatregel wel het eenige land zijn,
waar alleen sigaretten worden gerookt.
Emigratie uit Zweden,
Ongeveer 30.000 personen zijn in 1923
uit Zweden geëmigreerd, zijnde bet groot
ste aantal sedert 1903, toen ongeveei'
40.000 personen naar andere landen ver-
buisden, tegen 22.000 en 28.000 in 1909
en 1910. In de jaren 1918, 1919 en 1920
overtrof bel aantal personen dat zich in
Zweden vestigde, dat van hen die ver
trokken. In 1913 bedroeg het aantal im
migranten 8400 en da.t der emigranten
20.000. De bevolking van Zweden nam in
1923 met ongeveer 33.000 personen toe
•en bedroeg aan het einde van bet jaar
■■ongeveer 6.011.000.
Het booge water.
Het water in de zijrivieren yan de Seine
begint te dalen, zoodat men te Parijs
hoopt, dat daar van avond de hoogste
waterstand, 7 nieter 10 c-M., bereikt zal
zijn en bet, water daarna zal zakken. Dit
is echter alleen maar mogelijk wanneer
er geen nieuwe regens den toestand ko
men verergeren.
De naaste omtrek van Parijs heeft het
hard te verantwoorden gehad. Daar moes
ten verscheiden bewoners elders worden
-ondergebracht. Anderen zitten door het
water van de buitenwereld afgesloten.
Post- en leeftocht-bezorging geschiedt er
met de roeiboot. Ook moeten smalle brug
gen de straat vervangen. De Seine zelf
voert niet zoo veel goederen mee als
in 1910. Wel staan fanatieke visschers in
grooten getale in het troebele water 'te
hengelen. Een merkwaardig schouwspel
is het verdronken plantsoen van den Vert
galant, waar bet water tot aan het glas
van de lantarens staal. Als logge gevaar
ten dreigen de golven de schelpen op
straat te beuren.
Vooi'loopig schijnt de schade nog in te
perken. De indrukwekkende aanblik van
den razenden stroom met de woeste kol
ken en versnellingen trekt drommen
kijkers.
De Gentsche textielnijverheid.
De textielnijverheid te Gent maa'kl een
periode van bijzonderen bloei door. Tal
van ondernemingen zijn reeds voor maan
denlang van bestellingen voorzien en wei
geren voorloopig zelfs nog nieuwe con
tracten af te sluiten. Het zijn vooral
de vlasbewerkers, die goede zaken ma
ken; de katoenspinners hebben iets 'ge
leden onder den val in 'den prijs van
het Amerikaansche katoen, doch ook zij
hebben nog steeds volop werk. In ver
band met bet dalen van den Belgischen
franc neemt de binnenlandscbe markt
wel is waar niet meer zooveel a)f als
vroeger, maar de bestellingen uit het
buitenland voornamelijk Nederland,
Skandinavië, de Balkanstaten en Zuid-
ArriCirika zijn des te belangrijker gewor
den.
Sneeuwstormen en overstroomingen.
Ete koudegolf van omtrent 18 graden
vc-rst in de morgenuren houdt te Berlijn
aan- en de berichten, die uit de omgeving
van die stad binnenkomen, stellen bet einde
er van niet in 't zicht. Vooral uit Kopen
hagen komt slecht nieuws, men vreest
een spoedig dichtvriezen van de Oostzee,
met al het nadeel voor de scheepvaart,
dat reeds daaraan verbonden is. Aan de
kust zitten reeds meerdere kleine schepen
in het ijs vast. In de haven van Kopen
hagen kunnen ijsbrekers slechts met de
grootste moeite eenige ruimte voor vracht
schepen open houden.
Te.. Liibeck ziet het er even slecht uit.
Br zijn daar gisteren maar twee schepen
binnen kunnen komen.
Om het centrum der stad eenigszins be
gaanbaar te maken, heeft men in Berlijn
op Kerstdag 210.000 goudmarlc uitgegeven
In de buitenwijken ligt de sneeuw echter
nog zoóals zij gevallen is en als straks de
dooi invalt, zullen de voetgangers hier
zware dagen hebben. Tusschen de Oost
zee en de Karpathen is al het land rustig
aan het ondersneeuwen.
De Zeeuw
Ook uit Praag worden geweldige sneeuw
stormen in de Sudeten gemeld, alwaar de
temperatuur tot 32 graden gedaald is.
Het spoorwegverkeer raakt door dit alles
geheel uil zijn voegen en de sneltreinen
komen met urenlange, vertraging te Ber
lijn binnen. Het verkeer op vele zijlijnen
staat zelfs geheel stil.
Erger is het nog in Polen gesteld. In
het station van W&rchau is gedurende de
laatste' 24 uur geen enkele trein binnen
'kunnen komen. Een zelfde ruwt wordt uit
Kattowitz gemeld.
Korte berichten.
Die onderhandelingen, inzake de st i
king in de Berlijnsche metaal-industrie
hebben tot geen resultaat geleid. In de
omgeving van Osnabrück is eveneens in
dezelfde industrie een conflict ontstaan,
waarbij 10.000 arbeiders zijn ontslagen.
- Sedert den eersten aardschok zijn
nog 15 schokken .gevoeld van afwisselende
sterkte in het gebied van Pesaro. In de
streken van Mondolfo, Marotta, en San
Castangois ernstige schade aangericht;
eenige personen werden gewond.
Tengevolge van den hevigen sneeuw
val en de koude zijn in Zuid-Slavië groote
troepen wolven pit de bergen naar de
vlakte afgedaald. In een plaatsje is een
naar huis keerende vrouw door wolven
verscheurd.
Bij een ontploffing Donderdagavond
in de mijln Rhosamnan in het hekken
van Swansea zijn zes mijnwerkers ge
dooid. Hun lij-ken zijn onherkenbaar ver
minkt. Later is nog een mijnwerker, 'die
zwaar gekwetst was, overleden.
- De bevolking van Noord-It-alië, die
onlangs zoozeer door een aardbeving ge
leden beeft, is thans weer geteisterd door
hevige sneeuwstormen. Verschillende hui
zen, die reeds wrak stonden, zijn onder
den druk van de sneeuwlaag ingestort
en er komen herichten van tal van dooden
en gewonden.
- Venizelos is te Athene aangekomen.
Hij heeft verklaard, dat hij trachten zal
het land uit de huidige moeilijkheden te
redden, doch niet van plan is lang te
blijven.
"Die hervatting van het bedrijf in
het Roergebied heeft in de laatste (lagen
geen noemenswaardigen voortgang ge
maakt. Op het ooigenblik' werkt de nijver
heid slechts met Vs van haar normale
capaciteit; de mijnen leveren 40 a 50
pet van hun normale opbrengst, de ijzer
fabrieken nog geen 20 pet, Verscheidene
hoogovens en ijzerfabrieken hebben slechts
een gering deel van hun personeel weer
aangenomen.. Zeer ongunstig is ook de
toestand van het kleinbedrijf, dat in
hoofdzaak benoodigdheden voor mijnbouw
vervaardigt. („N. R. C.")
Naar men uit Zaritsin verneemt, is
het ijls op de 'Welga tengevolge van den
dooi plotseling driftig geworden. De aan
legsteigers voor de stad zijn vernield
en tal van schepen, die aan den oever
ingevroren lagen, zijn meegesleurd. O.dk
zijn groote voorraden boomstam-men en
balken weggedreven. Die schade is zeer
-groot.
Ostend-e krijgt een nieuwen vuur
toren. Hij zal 61 M. hoog zijn en onge
veer een millioen frank kasten, en van
het typle zijn van de vuurtorens aan den
mond van de Girande.
Doordat de aanvoer de laatste dagen
aanmerkelijk is toegenomen, zijn de
vleeschp'rijzen te Berlijn nog verder ge
daald. Ér zijn groote voorraden 'bevro
ren vleesch uit Amerika naar Dnitschland
onderweg.
Uit Munchen werd gisteren gemeld,
dat meer dan 100 personen zich zullen
hebben te verantwoorden naar aanleiding
van de rol, die zij bij den staatsgreep van
iHitler hebben gespeeld. Die' processen
zullen vermoedelijk niet te Munchen plaats
vinden.
Te Pichelsdorf bij Spandau dron
gen gisterenavond 15 gemaskerde bandie
ten in een margarïnefabriek binnen. Met
revolvers .pistolen, handgranaten bedreig
den zij de weinige kantoorbedienden, die
nog aanwezig waren. Zij sneden alle tele-
foonleïdingen door, en verklaarden „in
naam van de revolutie" te zijn gekomen
om een huiszoeking te houden. Alle aan
wezigen moesten met het gezicht naar den
muur gaan staan. Vervolgens pakten de
dieven al het aanwezige geld, ruim 10.009
goudmark, in zakken, die zij zelf hadden
meegebracht en verdwenen per auto. Die
politie, die terstond verwittigd werd, is
er nog niet in geslaagd, het spoor der
daders te vinden.
Volgens het hoofdkwartier der op
standelingen te Vera Cruz zijn thans alle
Mexikaansche petroleumstreken in handen
van de opstandelingen.
- Naar de „N. R. G." verneemt, kunnen
de benoemingen van de heeren Vo-n
Hoetzsch tot Duitsch .ambassadeur te Pa
rijs en Von Keiler tot Duitsch gezant te
Brussel worden Verwacht, Dis heer Von
Hoetzsch is thans zaakgelastigde te Parijs
terwijl de heer Von Keiler thans gezant
te Belgrado is. Die Belgische regeering
heeft zich met deze benoeming bereids
accoord verklaard.
Bezorgen van waren op
Zon d a g.
lil den Haag is in werking getreden
de volgende verordening: Te beginnen
met Zondag a.s. zullen op Zondagen
geen melk, banketbakkerswaren of
bloemen meer aan huis mogen wor
den bezorgd. Voor het bezorgen van
melk' aan ziekenhuizen, bakkerijen,
hotels, restaurants en dergelijke in
richtingen kan ontheffing van 'de ver
bodsbepaling worden verleend door
B. en weveneens ten behoeve van
neringdoenden, die gedurende denge-
heelen sabbath hun bedrijf gesloten
houden.
GOES
Een g e «3 begin
is liet halve werk.
Wendt U tot ons om inlichtingen
tot het openen eener
Cheque- en giro-rekening
even eenvoudig en gemakkelijk als
de Postcheque- en girodienst.
Vraagt verder inlichtingen omtrent:
Rekening-Courant
(ook in Belg. en Fransche francs enz
Deposito (tot 5 °/0 'sjaars.)
Spaarbank (renteverg 4 08 °/0.)
Incaesi (op binnen- en buitenl.)
Effecten - Coupons
Prolongatie, ene.
Correspondentschappen
lerseke: G. D van Oosten, Lepelstr.,
Tel. 28; 'sHeerenhoekJ. A darijs,
Molendijk, T§1. 4.
Bouw Nederiandsch mail
schip in Frankrijk.
Een nieuw, groot stoomschip zal
ditmaal voor rekening der Mij Ne
derland in Frankrijk gebouwd worden.
Naar aan het Hbld. wordt gemeld
was de Fransche aanbieding
f 1.300.000 lager dan die van de Ne-
derl. Scheepsbouwmaatschappij, welke
in de laatste 18 jaar alle schepen
voor de maatschappij Nederland heeft
gebouwd.
De gehuwd e ambtenares.
Onderstaande „Open brief' is door
den 'heer D. Hans gericht aan het
hoofdbestuur van den Vrijheidsbond
„In verschillende vergaderingen en
conferenties, waar geprotesteerd
wordt tegen het. voorgenomen ontslag
van gehuwde ambtenaressen treden
liberalen op, die het doen voorkomen,
alsof de Vrijheidsbond zich tegen zulk
een maatregel heeft uitgesproken.
Mij is, als lid van den Bond, v'an
een dergelijke uitspraak niets bekend.
Het punt van ons program, waarin
gesproken wordt van de economi
sche gelijkstelling van man en vrouw,
kan hier, naar mijn stellige meening,
niet van toepassing worden verklaard.
Het zij mii vergund, openlijk uit
te spreken, „dat ik van den bewusten
maatregel (onder de restrictie van
uitzondering voor kostwinnerschap!
een overtuigd voorstander ben". Tal
van goede liberalen, mannen en vrou
wen, ook uit de ambtenaarswereld,
deelen deze overtuiging met mij. Zij
achten het ontslag van de gehuwde
ambtenares, met toekenning van
wachtgeld en onder bovengenoemde
voorwaarde, alleszins gerechtvaar
digd. In deze omstandigheden geef
ik u, dames en heeren, ernstig het
denkbeeld in overweging, door mid
del van een referendum, een uitspraak
van de leden van den Vrijheidsbond
uit te lokken. Het gaat toon niet aan,
dat omtrent dit belangrijke punt de
leiding wordt overgelaten aan het be
stuur van de vrouwengroep.
Eerst wanneer omtrent deze zaak
een duidelijke beslissing is gevallen,
hebben woordvoerders recht zich op
het standpunt, van den Vrijheidsbond
ie beroepen. Maar zulk een beslissing
kon voor den tegenstander van het
ontslag wel eens een onaangename
verrassing beteekenen".
Mi n i s t e r Col ij n m et veil o f.
Naar wij vernemen is de Minister
van Financiën, de heer Colijn, voor
nemens in de le helft van de volgénde
week voor ongeveer een maand zich
naar het buitenland te begeven voor
het doorbrengen van een verloftijd.
D e H a a g s c ih e B u r g e m e e s t, e r.
Het valt voor een burgemeester van
een gemeente met een gemengde be
volking niet altijd mee, om de alge:
meene achting weg te dragen. Maar
de Haagsche Burgemeester is toch
blijkbaar aardig op weg, om, zoowel
de partijgenooten als politieke tegen-'
standers uit de gunst te komen. Al
thans hel Vaderland een Vrijheids-
bondscb orgaan - schreef laatst èen
kras artikel over den lieer Parijn,
waarin het zelfs heette, dat de bur
gemeester zich als bijzonder onhandig
had Jeeren kennen.
Zijn houding bij de jongste begroo-
tings- en werkloosheidsdebatlen droeg
blijkbaar de goedkeuring van niet één
partij weg. Tegen den communist de
Visser en den wethouder van onder
wijs trad hij toen o.a;. eigenaardig op.
Maar ook andere raadsleden Wer
den aJIeronhebbelijfcst door hem be
jegend, vertelt „Het Volk". Vooral de
lieer Guit en het nieuwe roomscih-
katholieke raadslid Mooymau weten
daarvan mee te praten. Laatstgenoem
de, die nog niet zoo precies weet
•wat hij als raadslid doen en laten
moet, liep, toen de burgemeester een
onjuistheid debiteerde, naar hem toe
om hem met de stukken te over
tuigen. Waarop Zijn Edelachtbare,
onder het snauwen van: „Hinder me
alsjeblieft niet!" de aangeboden stuk
ken midden in de raadszaal slinger
de waar de heer Moovman ze Van
den grond kon oprapen.
De oorlogswinstbelasting.
Het einde van het jaar 1923 bracht
tevens 'het einde der Oorlogswinst
belasting. Het Hbld. geeft het volgen
de overzicht van haar opbrengst
191 6f 40.640
1917 -167.877.253
1918 -164.291.807
1919 -163.622.050
1920 -168.043.971
192 1- 82.413.414
1922 - 31.541.482
1923 - 14.314.996
Totaal f792.155.843
Dit is veel ten veel meer dan de
stoutste optimisten bij de instelling
der O. W.-belasting zich droomden.
In 1916 sprak men van een vermoe
delijke opbrengst van 40 a 50 mil
lioen, het is 16 maal zooveel gewor
den.
De oorlogswinsten, die in ons land
behaald zijn, moeten dan ook1 ontzag
lijk geweest zijn, als men bedenkt,
dat het heffingspercentage 30 was.
Er is dus zeker een oorlogswinst ge
haald van 2Va milliard gulden. En
hoeveel zou er nog niet aan den
greep Van den fiscus zijn ontsnapt!
Aan den anderen k'ant moet er op- ge
wezen worden, dat door den achter
stand in de belasting-administratie de
betaling moest geschieden in een tijd,
dat de winst al weer grootendeels
of geheel was opgeknabbeld door de
malaise.
Chr. Zeeliedenbond.
Woensdag en Donderdag werd te
Scheveningen de jaarvergadering van
den Chr. Zeeliedenbond gehouden. De
vergadering, die door afgevaardigden
van 19 afdeelingen werd bijgewoond,
werd op de gebruikelijke wijze met
psalmgezang en gebed geopend, waar
na de voorzitter, de beer K. Vink,
'n openingswoord sprak'. De totale con
tributie werd vastgesteld op- betzelfde
bedrag als dit jaar, maximaal 75 ets.
per week. Een voorstel-Arnemuiden,
om tot verlaging te komen voor bui
tengewone leden, werd aangenomen.
Tot leden van het hoofdbestuur
werden herkozen: K. Vink, J. van
der Steen en F. Pronk te Schevenin
gen; Joh. Th. v. Veelen te Pernis;
K. Haasnoot te Katwijk en J. Hop te
Bunschoten.
De eerste werd tevens met alge-
meene stemmen herbenoemd tot re
dacteur van het orgaan „De Banier",
Ghr.-sociaal weekblad voor de kust
plaatsen.
Met algemeene stemmen werd' het
voorstei van het hoofdbestuur aan
genomen, om, gezien dte onderhande-
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiea:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 oL
Bij abonnement belangrijke korting.
En Gros voor Zeeland:
VLISSINGEN.
lingen, die dit jaar gevoerd zijn met
het C. N. V.-bestuur, verdér niet op
aansluiting aan te sturen.
Een voorstel der afdeeling Maas
sluis om voor de berekening van den
wachttijd voor de wcrkloozenkas niet
de verdienste over 't laatste half jaar,
maar 't la atste jaar te nemen, werd ver
vangen door een besluit, om nogmaals
bij den Minister van Arbeid aan te
dringen op verhooging van den norm
voor noodzakelijk levensonderhoud.
Door -de afgevaardigden van de af
deelingen aan de Zeeuwsche Stroo
men werd gewezen op de groote
schade, die de visscherij ondervindt
door het schoonmaken der olietanks.
W-a,ar een internationale regeling, die
afdoende maatregelen neemt door b.v.
een verbrandingsinrichtmg voor de
onbruikbare olie te vorderen, wellicht
lang' op zich zal laten wachten, zou
voorloopig het voorbeeld, van België
gevolgd kunnen worden om veront
reiniging van het water langs dé'kust
te verbieden.
Gewezen werd ook op de houding
van het gemeentebestuur van Vhssin-
gen, dat wellicht ten onrechte
iorensenbelasting heft van de Arne-
muider visschers en de haven Lajat
verwaiarloozen.
Ook daar misère.
Benige weken geleden bood de presi
dent van de Weeskamer te Batavia eenige
tijdelijke - betrekkingen per advertentie in
de dagbladen aan, schrijft de redacteur
aldaar van het Soer. Hbld. Hij had in
den beginne van dit jaar belangrijke be
zuinigingen ingevoerd, niet alleen nood
zakelijk voor een vermindering der ad
ministratiekosten, maar ook noodwendig
als personeelszuivering.
Op de sobere aanbieding van een tijde
lijke betrekking voor den duur van twee
maanden, op een maandelijks-ch salaris
van honderd en twintig gulden, met eefT
werktijd van zeven bur 's ochtends tot
twee uur fs namiddags plus zoo noodig
óvèrwefk'dren, (Me niet gehonoreerd wor
den, kwamen honderd zestig sollicitaties
binnen, onder welke er een van een ka
pitein op wachtgeld. f
De loonsverlaging bij de Spoor
wegen.
Het hoofdbestuur van de Nederlandsche
Vereeniging van Spoor- en Tramwegper
soneel is door de directie van de Neder
landsche Spoorwegen uitgenoodigd tot een
conferentie op Maandag 7 dezer, om na te
gaan of eventueel op andere wijze dan
door 10 pet. loonsverlaging bezuinigingen
kunnen worden toegepast.
Het hoofdbestuur zal volgens de Tel.
op deze conferenlie een eigen program:
van bezuinigingen overleggen, doch het
zal geen enkele verplichting op zich ne
men. Na afloop der conferentie zal het
hoofdbestuur den datum van het buiten
gewoon congres der Nederlandsche Ver
eeniging vaststellen, waarop door de leden
een uitspraak omtrent het resultaat van
de conferentie zal worden gedaan.
De Postcheque- en Girodienst.
Het aan sommige schrijvers, die tijde
lijk bij de directie van den postchèque- en
girodienst werkzaam gesteld waren, aan
gezegde ontslag wegens ongeschiktheid,
zal, naar men aan de N. R. Ct. bericht,
niet direct, uitgevoerd worden. Zij, die
niet totaal ongeschikt zijn bevonden, zul
len nog een kans krijgen om hun ge
schiktheid voor genoemden dienst te be
wijzen. Men neemt in aanmerkirtg, dat de
beoordeelingen niet geheel juist zijn ge
schied, als gevolg van de moeilijke om
standigheden, waarin de postchèque- en
girodienst ten tijde van de ontslagaanzeg
ging verkeerde.
Teek'enen van oplleving?
Gistermiddag hield de burgemees
ter vim Rotterdam in den gemeen
teraad een Nieuwjaarsrede, waarin hij
den financiëelen toestand der gemeen
te uiteenzette en die met cijfers il
lustreerde.
Inderdaad, zoo zeide hij, met dé
genoemde cijfers voor oogen, cijfers,
die klemmender betoog leveren, dan
woorden vermogen te doen, moeten
