Berg en-op-Zoom
Job. de Heer Zn. - Rotterdam.
DEKKER
Ingezonden Stokken.
Allerlei.
n
DE ALGEMEENE SPAARVERZEKERING
Onze bekende
begint heden»
A! onze NAJAARS- en WINTER-
GOEDEREN worden ftgers dusdanige
prijzen opgeruimd, daf zij WEG MOETEN.
Goede wijn behoef* geen krans.
Wijn is een artikel van vertrouwen.
lenige resleelen teelten worden mei «LP pC! korfing epgeroM.
ICerstzangbundel,
Weef U
Giststraat - Middelburg
50 GULDEN.
TANDARTS
HET HAKHOUT
Adverteert ia dit Blad.
's Gravenhage, Anna van Saxenplein 3.
Opgericht 1907.
Onze Üifverkeopen zijn veor ons STEEDS eon
«ROOT SUCCES. Waarom??
Omdat wij UITSLUITEND PRIMA GOEDEREN
verkoopen tegen de LAAGSTE PRIJZEN.
Coöperatief Spaarsysteem
De BENENDE kwaliteit van de
Wijden e*i Likeuren van de
fa I A. L. G. WITTE f© Goes,
zal U 'f genoegen doen smaken,
een woord van lof van uw
gasten te vernemen.
Verkoop a contant
Geen zichtzendingen.
Middelburg, Wagenaarstraai E 112
in onzen KERST-Catalogus vindt U o.a. vermeld:
180 diverse Kerstliederen, uit alle eeuwen, mag op geen orgel
of piano bij het a.s. Kerstfeest ontbreken.
Diverse Kerstliederen uit de Chr. Zangbibl. 10 ets.
per No. Muziek op noten en cijfers. Kerstcantaten.
Verkrijgbaar bij lederen Boek- en Muziekhandel en bij de
Uitgevers
Nieuwe Houthandel.
GANZEVGORT'S ORGELHANDEL
Pfaf-, Vesta-, Veiocitas-,
Winselmann-, Haid en Neu-
en Elvira-machines.
J. O. VAN DE VELDE
Spreekuur te GOES
eiken Dinsdag en Vrijdag van
9—5 uur bij dhr. ECKHARDT,
Korte Kerkstraat 5.
Groote Nieuwhout-Veiiing.
Maandag 17 December 1923,
verkoopen;
Geestelijke afmaHind,
SlapeloosheidjOnrusr,
Zenuwachtigheid voor
en tijdens examens.
MS JNHAROT3
Te koop bij inschrijving
te lang. Ten slotte muziek- 911 boek
bespreking.
De verzen van Geraert van Suyle-
steijn in „Opwaartsche wegen" ver
dienen zeker in dit tijdschrift een
plaats. Over Marcelles Emants geeft
r. Ham een kort, maar duidelijk ar
tikel. Van „Mensehenhanden" van Wil-
ma, geldt de reeds gemaakte opmer
king: te lang voor een tijdschrift. A.
Wapenaar toont in een interessante
bijdrage aan, dat burgemeester de
Viugt nog zoover vali de waarheid
niet af was, toen hij zei, dat de Hol-
landsche literatuur het „fantastische"
miste. Ten slotte ruim 12 bladzijden
boekbespreking.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
De schoolkwestie te Grijpskerke.
Mijnheer de Redacteur,
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk van het bestuur der Christelijke
school te Grijpskerke, voorkomende in uw
blad no. 61 van Maandag 10 December
j.l., zij het mij veroorloofd, voor on
derstaande regelen eenige plaatsruimte
te vragen, waarvoor bij voorbaat mijin
beleefden dank.
Toen ik genoemd stuk gelezen had,
begon ik haast medelijden te krijgen met
genoemd schoolbestuur. De inhoud van
dat stuk klinkt toch zóó onschuldig, dat
men vraagt, wat beweegt de menschen
toch, om af en toe over deze zaak
in de bladen te schrijven. Dat deze zaak
een geheel andere is, dan door het
schoolbestuur wordt voorgesteld, moge
het volgende leeren.
Laten wij echter eens zakelijk, en naar
waarheid, een en angler de revue pas-
seeren.
In begin Januari 1921 gewerd den raad
dezer gemeente vanwege het schoolbe
stuur een aanvraag, om de benoodigde
gelden te mogen ontvangen voor het
stichten van een nieuw schoolgebouw,
met geraamd bedrag a f 67000. Op1 deze
aanvrage nu werd door den raad destijds
afwijzend beschikt, uit overweging, dat,
gezien de daarop betrekking hebbende
stukken reeds vóór Januari 1921 wa
ren goedgekeurd door den toenmaligen
districtsschoolopziener, dientengevolge
niet art. 72 der L.O.kvet 1920 van toe
passing was, maar art. 205 dier wet. Bij
de algemeene beschouwingen toch, waar
toe het onderzoek van het ontwerpi der
L.O.-ffvet 1920 in de af deelingen der
Tweede Kamer aanleiding heeft gegeven,
werd o.m. gevraagd, wat verstaan moet
worden in aanbouw, voorkomende in
art. 198 thans art. 205 le lid der Wiet,
waarop de Minister van Onderwijs ant
woordde: Onder scholen in aanbouw,
bedoeld in het le lid, zullen zijn te
verstaan, scholen, waarvan de bouw
kundige stukken vóór of op het in dat lid
bedoelde tijdstip overeenkomstig de be
palingen van art. 1 van het Kon. besluit
van 25 Juni 1912 (Stbl. no. 193) aan
het Rijlksschooltoezioht zijin ingediend.
Welnu, onder deze bepaling viel .naar
's raads oordeel de school te Grijpskerke,
vandaar de afwijlzende beschikking op
ingediende aanvrage.
Kon door deze beslissing nu het School'
bestuur zijn nieuwe school niet bauwen?
Wel ja. Het was bevoegd een school
te bouwen volgens geraamde kasten a
f 67000, om later in het genot te wor
den gesteld van de bij art. 205 bedoelde
rente, of kon, door indiening van een
g e w ij z i g d bouwplan, maar dan
goedgekeurd door den Inspecteur, en inge
richt overeenkomstig het bouwbesluit van
3 Maart 1921 (Stbl. no. 95) .ander
maal 's raads medewerking vragen, wel
ke, wanneer d i t ware gebeurd, zeker
lijk verleend was geworden. Hoewel zelfs
deze raad daartoe gegeven, mocht zulks
niet baten. Men zou nu eens zien wie
of er recht had, men zou in beroep gaan
bij Ged. Siaten, het zou gaan hard tegen
hard, aldus de uitspraak van een der
mannen, mede leiding aan deze zaak
gevende.
En het resultaat? Dat nimmer in hoo-
ger beroep over deze zaak is beslist.
Door omstandigheden daartoe geleid, is
alsnog door den raad besloten gevraagde
medewerking te verleenen, nadat het
schoolbestuur toezegging had gedaan een
ander bouwplan te zullen inzenden. Met.
deze beslissing was genoemde zaak voor
den raad afgedaan, en het woord aan
B. en W.
Na lange onderhandelingen met dit
college, werd overeenstemming verkre
gen, -een bedrag van f48.305 beschik
baar te stellen, zoodat met den bouw
'kon worden aangevangen.
Maar ziet wat gebeurt. Nadat overeen
stemming was verkregen over bestek en
teekening, beiden voor gezien geteekend
door den Inspecteur, gaat het school
bestuur buitenom genoemden Inspecteur
en het college va,n R- en W., het be
staande bestek met één artikel verlengen,
welks inhoud bij B. en Wzeer bezwarend
wordt igeacht, en dan ooik na protest
van die zijde, door het schoolbestuur
wordt ingetrokken. Eindelijk is men zoo
ver genaderd, dat de aanbesteding van
de school kan plaats vinden, en wat
blijkt n u weer, terwijl de raming der
kosten zoaals B. en W|. die zijtn overge
legd, en enkel slaande op den schoolbouw,
f42000 bedragen, dit op den dag der
aanbesteding f34.780 bedraagt.
Men hield er dus tweeërlei raming-
op na. Wanneer men later hierop de
aandacht vestigt, en vraagt naar de oor
zaak daarvan, dan zegt de een, wel dit
bedrag was de raming van onzen archi
tect, d.w.z. wanneer het cijfer waarvoor
men "de school wilde bauwen, boven
deze f34.780 gekomen had, dan ware
onze architect bereid geweestvoor dat
cijfer zelf den bouw op zich te nemen.
Neen, zegt een ander, geen waar, het is
de werkelijke raming, berustende bij ons
schoolbestuur.
Vervolgens' is de tijd daar, dat de
waarborgsom gestart moet worden. Maar
alweer een kink in de kabel. Het
schoolbestuur, eigenaar van een gedeelte
grond, waarop de school zal gebouwd
worden, wenscht de waarde van den
grond gedeeltelijk te doen strekken ter
voldoening van de waarborgsom. Geens
zins een bezwaar. Maar wel een be Zwaar,
dat nimmer een schatting van deze grond
plaats had gevonden, zooals art. 74 2e
lid der L.O.-wet voorschrijft. Wanneer
dan ook hierop de aandacht wordt ge
vestigd, verzekert men ten stelligste dat
wel terdege bedoelde grond is geschat,
legt men zelfs een akte van taxatie over
(altijd een 'afschrift) en wel 4 maanden
nadat de tijd daartoe is verstreken. Slot
som is. dat later deze grond nog maar
eens over wordt geschat, maar dan op
de wijZe zooals bij de wet voorgeschreven.
Gevolg van een en ander is, dat, al
vorens het bedrag aan waarborgsom ge
stort kan worden, men vanwege B. en W.
n u eens nader zal gaan bepalen, wat de
werkelijke sticlitingskosten zullen zijn.
Men komt overeen dit bedrag nu te stel
len op f43.683, en wordt dan ook naar
d a t bedrag de waarborgsom gestort.
Inmiddels met; den bouw begonnen, ver
zocht het schoolbestuur, wegens afwij
king bestek, waardoor meerdere uitgaven
gedaan moeten worden, nog een bedrag
van pl. m. f 350 te mogen ontvangen,
waarvan f 225 wordt toegestaan, en daar
door de stichtingskosten klimmen tot
f 43.908. Meerdere aanvragen van gelijken
aard, zijn, zooals mij verzekerd is, nim
mer bij B. en W. ingekomen.
Toen echter de school zoo goed als vol
tooid was, werd vanwege het school
bestuur een bedrag van f 2175 gevraagd
voor inrichting speelplaats, onder opmer
king dat de aanvrage daartoe krachtens
art. 72 der L. O.-Wet 1920 bij den Ge
meenteraad ingediend, begrepen was. Als
men weet, dat in geen der overgelegde
stukken ooit van een speelplaats gerept
wordt, doet zulk een mededeeling vreemd
aan. B. en W., van oordeel, dat deze zaak
op zichzelf diende te worden beschouwd,
ja eigenlijk bij den Raad thuis behoorde,
toch het schoolbestuur zooveel mogelijk'
van dienst willende zijn, stelde een be
drag van f500 voor.
Maar dit bedrag kon het schoolbestuur
volgens zijn verklaring onmogelijk aan
vaarden. Nogmaals een poging gewaagd,
maar nu met pl. m. f 950, dus men was
al f 1225 afgekomen, slaagde evenmin,
daar B. en W. hun bedrag van f500 hand
haafden. Gevolg in hooger beroep bij den
Minister van Onderwijs, Diens beslissing
in acht nemende, wordt wederzijds goed
gevonden, het bedrag voor de speelplaats
op f800 te bepalen, welk bedrag, in aan
merking nemende, 's Ministers beslissing
vanwege B. en W. zeer hoog genoemd
mag worden. Weer een bewijs, dat B.
en W. zeer inschikkelijk waren. Ten Slotte
is men zoover genaderd, dat de rekening
van dezen schoolbouw door het school
bestuur aan B. en W. wordt overgelegd;
en wat blijkt al weer, dat boven het
toegezegde bedrag van f43.908 benevens
f 800 voo r de speelplaats, totaal dus
f44.708, men f1889 meer beeft uitge
geven dan werkelijk is toegestaan. Lange
onderhandelingen zijn hiervan het ge
volg, waarbij het schoolbestuur een be
drag van pl. m. f500 voor eigen rekening
neemt, zijnde een bedrag aan uitgaven
voor kasten met opgezette vogels, gelden
speelplaats, opzicht, en meer. B. en W.
van hun zijde zeggen nog pl. m. f900
toe, meer flm zoo mogelijk eenheid en'
vrede tq. bevorderen, dan wel overtuigd
of werkelijk deze uitgaaf gewettigd is. Met
inbegrip speelplaats a f800, verkrijgt men
f 1700, het bedrag vermeld in boven aan
gehaald ingezonden stuk, dat een heele
lijdensgeschiedenis heeft moeten door
maken.
Wie nu mocht meenen dat men hier
mede tevreden was, vergist zich deerlijk.
Wel erkende men van uit den boezem
van het bestuur, dat het college van B.
en W. altijd overeenkomstig de Wet had
gehandeld, vroeg men zelfs beleefd ex
cuus, ja, ten slotte kwam het hierop
neer: het was al misverstand geweest.
Inmiddels breekt 4 September 1923 aan,
d-e dag van Wethoudersverkiezing, ook
voor Grijpskerke en in bond met menschen',
die men vroeger links liet liggen, maar
bij wie men ter wille van deze zaak
de drempel, naar men algemeen zegt, plat
liep als het ware, ja, om de gunst bedelde,
wist men beidé wethouders van hunne
zetels te verdringen, om hen te deen
vervangen door wethouders van de school,
zooals dhr De Visser in de laatstgehouden
raadsvergadering opmerkte. Men weet cok
deze zaak weer wel goed te praten,
doch feiten liegen niet, en waarheid blijft
waarheid. 'Om nog even terug te komen
op het ingezonden stuk, lees ik daar: „Het
nieuwe college van B. en W. komt dus de
eer toe aan de schoolkwestie een einde
te hebben gemaakt na drie volle jaren
van wrijving. Zou u dat waarlijk denken,
broeders schoolbestuursleden? Ik niet. Ge
daan onrecht is vooir f 500 niet af te
koopen. Hierbij komt, dat het tenslotte
niet gaat om het geld, maar om het recht.
Die toegekende eer, op zijn zachtst uit
gedrukt, is niet anders dan een klein
beetje snoeverij. Neen, als men dan toch
pluimpjes ronddeelt, dan komt 'tmij voor
dat het Oude college van B. en W.
deze heeft verdiend. Laten, wij slechts
even de balans opmaken. Volgens het
eerste plan werd aangevraagd plm.
f 67.000, in elk geval de uitgaven
niet meer zullende bedragen dan f46000,
is een besparing van f 21.000. Is het niet
om van te watertanden? Wlat verder de
'ópmerking betreft, dat men in de ge
legenheid is geweest, op de laatst ge
houden schoolvergadering inlichtingen te
vragen over dezen bouw, en men ouder
overlegging van bescheiden men bereid
was, deze te beantwoorden, wil ik niet
tegenspreken. Maar hoe gaat bet- met
zulke zaken. Men mag wel inlichtingen
vragen, zeer zeker, altijd, als men maar
aan den buitenkant blijft, men is dan
zelfs zeer vriendelijk, maar niet zoodra
komt men op de zaak als zaak, of het is
mis, men wordt netjes het zwijgen opge
legd. Voorbeelden te over. Als men. de
menschen op de schoolvergadering- tracht
wijs te maken, zoo-als is gebeurd, dat het
Rijk de kosten van schoolbouw draagt,
en do gemeente het maar tijdelijk moet
voorschieten, -dan neem ik die menschen
het niet kwalijk, als zij dat gelooven, als
niet bekend met de Wet, maar wel die
genen, die zulke dingen verkondigen. Men
kan dan wel inlichtingen vragen, maar
jawel. Waar het schoolbestuur door a 1
deze omstandigheden, reeds meer dan
f500 uit eigen middelen zal hebben bij
te dragen, ook destijds de vergoeding
krachtens art. 101 der L. O.-wet 1920.
in hooger beroep, in zijn nadeel is vast
gesteld, en daardoor ook nog een be
drag van ruim f400 uit eigen mid
delen moest derven, totaal een
kleine f 1000, zou men toch denken daar
uit een en ander wel te zullen leeren/
Of dit ook op de laatst gehouden school
vergadering is medegedeeld geworden, be
twijfel ik, ik heb het tenminste niet ge
hoord. Ziehier de ware toedracht der zaak.
Afgedacht voorts of het geacht College
van Ged. Staten de door den raad vast
gestelde wijziging begroo-ting 1923, tegen
welker uitgaven dhr De Visser in beroep
is gekomen, al of niet zal goedkeuren, ver
andert aan de zaak als zaak niets. Droe
vig; ja zeer droevig is het, dat menschen
die met mij den Christus Gods belijden,
door zulk een handelwijze van elkander
verwijderd worden.
Eerst wanneer schuld bekend wordt,
men behoeft nog geen boetekleed aan te
trekken, het trotsche - eigen ik wordt af
gelegd, men glkande-r gaat waardeeren
en vertrouwen, eerst dan kan gezegd
worden, -dat de schoolkwestie te Grijps
kerke is opgelost, Ja, dan mag ook op
zegen worden gerekend.
Grijpskerke, Dec. 1923. N.
Wist u
dat tegenwoordig per jaar in de Ver-
eenigde Staten ongeveer 160.000 echt
scheidingen worden uitgesproken;
dat er 322 variëteiten van tarwe be
staan, die 'botanisch van elkaar verschil
len;
dat de huid van de handpalm 76 maal
zoo dik als die van het ooglid is;
dat, terwijl in Engeland van 1901 tot
1920 5.716.418 huwelijken gesloten wer
den, in datzelfde tijdsverloop! er slechts
1.198.000 huizen werden gebouwd;
dat Fransch de taal der diplomaten,
Italiaansch de taal der verliefden, Duitsch
de taal der wijsgeeren, Engelsch de taal
der kooplieden, Latijn de taal der kerk
en Grieksch de taal der geleerden is
dat volgens Edison over twintig jaar
het boek bij' het onderwijis vervangen
zal zijn door de film;
dat in Engeland reeds in ongeveer
2000 scholen, waaronder middelbare en
hoogere, bij het onderwij's gebruik ge
maakt wordt van de gramofoon;
dat absoluut gezonde langen, volgens
een bekend Fransch medicus, tot de
hooge uitzonderingen behooren;
dat het hart van een normaal mensch
92.160 keer per dag slaat?
DE DUIF"
EK
met stortingen vanaf f 3.gier maand.
Ingeschreven voor 28 flflillioen Gulden.
Spaarkas 1923 sluit 31 December a s. Wie
dus voor dien datum toetreedt, verkort
zijn contract van 15 op 14 jaren.
Vraagt inlichtingen voor agentschap en
gratis brochure aan het Bijkantoor te
Slirecteur s C. C- HiANTZ
Oieserstraai 1116
ZntsSIe
heeft steeds een i?I Cl eenwoMdlese en
|U3tes ensdeilcrt
gr«t®4e voorraad
is» eiken en saofen ka «tem
RUILEN
REPAREEREM
VERHUREN
Vloer-, Zolder Dak-, Schot- en
Kraaldelen, Schroten, Latten, Ten
gels en Ribhout, 1000 Vlotdelen,
25000 Nieuwe Tu! du Nord Pannen,
i 60 gl. 1000 M. Gegalvaniseerde
Pijpen met draad, Sok, Bochten
enz. en Afbraak, als Ramen, Deuren,
zware Balken, Platen, enz.
Zaterdags tot 3 -uur geopend.
Paardenmarkt, Vlissingen.
dat het beste adres voor repara-
tiën aan Naaimachines is bij
Reparatiën aanen naalden en
onderdeelen voor alle merken
Machines
Vertegenwoordiger der
Alle machines zijn voor- en terug-
waarts werkend, met 5 jaar ga
rantie, in prijzen vanaf
DE WILDE HEIJBOER, Deurw.,
zullen op
des namiddags 1 uur, op het plein
van den heer M. Verbeem te Goes
(Voorsiad), ten verzoeke van de
Nieuwe Goesche Houthandel,
Partij Afbraak, zeer groote partjj
Nieuwe Houtwaren en partij
grenen Spoorbiels en 50 koopen
Bielsbrandhout.
Gebruik de zenuwslillen
de en zenuwsterkende
Zenuw-lableHeri
üch
i
i
in het oude Bosch. Biljetten vóór
18 December bij C. D. VEREEKE
Kapelle.
Vraag voora! d.G QC.hte voorzien
van de naam ^*'sS HARDT.