«O 65 Vrijdag 14 December 1923 38e Jaargang LEVENSLEED. BEZUINIGING Buitenland. NIEUWJAARS-ADVERTENTiËN. FEUILLETON. Drukkers-Exploitanten: OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 We herinneren er aan, dat Nieuwjaars- adverlentiën bij vooruitbetaling moeten Worden voldaan (voor advertentiën ter grootte van 5 regels f 1elke regel meer f0.20; voor namen onder den Alge- meenen Nieuwjaarswensch f 0.20). Adver tentiën, waarvoor het hedrag niet vooruit per postwissel of in postzegels wordt betaald, kunnen niet worden geplaatst. DE ADMINISTRATIE. Nog niet gereed? De Standaard vertelde ons dezer dagen, dat liet bezuinigingsplan vrijwel tot ip onderdéelen gereed ligt. Het plan. Het eenige plan. Eenig, omdat dr Dresselhuijs geen plan heeft tot nog toe. Toen dezo heer in de Kamer ietwat voorbarig Co- lijns inzichten becritiseerde, kon men hem vergelijken bij Jantje lacht en nu het op de stuwkracht der sterke daad aankomt, nu er te toonen valt in hoeverre men Avil en durft en kan, nu kan wellicht Jantje huilende zijn. De heeren jMarchant en Troelstra hebben een bezuinigingsplan „ingediend". Bij beiden moet leger en vloot het ontgelden; bij beiden -zal met de ambtenaren wel eens gepraat worden over verlaging; Troelstra wil bovendien nog bezuinigen op onderwijs, maar het zevende leerjaar behouden. In ieder ge val „plannen". Men moge ze niet waar- deeren, er valt een ernstige poging in op te merken om mee te werken aan hef herstel van het financieel evenwicht. Al leen de Vrijheidsbond, het leger met dc vele generaals, zonder troepen, de Vrij heidsbond heeft, voor zoover bekend, niets. Niets gereed! Colrjns plan het eenige plan. Onmacht tot het opzetten van een ander, een beter, behoort 'tot bescheidenheid te leiden en tk overweging het over te nemen, do uitvoering bevorderen. Wanneer de naaste toekomst van land en volk op het spel staat en wij lezen in „de Standaard": het, plan-Colijn kan het gewenschte herstel brengen, dan valt bezwaarlijk te begrijpen, dat men dit plan niet aanvaardt, zij het dan ook dat men op belangrijke onderdeelen wijzigingen aanbrengt, welker toepassing practisch 'hetzelfde als 't nu beoogde resultaat geeft. De rechtsche groepen hebben zeer ze ker het recht te verlangen, dat links zal toonen behalve afbreken ook te kunnen bouwenzij zelve hebben en behouden een ..beangstigende verantwoordelijkheid". Om strijd wordt in den boezem dier groe pen beweerd: er zijn meer gronden tot samenwerking dan tot scheiden; blijft desondanks de samenwerking uit, wij zou den meenen te mogen opmerken, dat voor opgesteld worden allerlei kleinigheden die noodzakelijk verdeeling bréngen en den vijand doen beerschen. N o g is rechtscli niet gereed om den zwaren last opnieuw weer op zich te nemen. Duurt gelet op de vele overeenkomstige trekken in deze groepen, waarvan zöö verhaald wordt - lang voordat men gereed is. Niet hoog aangeslagen. De Plattelandersbond blijkt actie te ont wikkelen m Zeeland. Een der middelen daartoe schijnt men te achten het toe zenden van „de Plattelander", officieel orgaan van den Plattelandersbond. In een der laatste mpnmer.s van dit blaadje waren o. m. in een „Overzicht" een drietal opmerkingen te lezen, welke wij onzen lezers niet willen onthouden. ^llU, ||„|M,| II—HM ■mm II II Mill Mill Milium I II III Die ruiter hield zijn paard, een mooi, vurig dier in, en wachtte op antwoord. „Ja, mijnheer. Er is een smidse, onge veer een halve mijl verder, aan uw rech terhand, waar de weg zich in tweeën splitst". Hij raakte even met de punt van zijn gehandschoende vingers aan zijn hoed en galoppeerde verder. Toen Edna bij de smidse aankwam, zag zij haar grootvader de. hoeven van het paard onderzoeken, terwijl de vreemdeling den weg op en neer liep voor de werkplaats. Het was een lange, sterke man, met een sjaal van grijze kleur losjes over één schou der geworpen en een zwarte bontmuts zóó diep in de oogen getrokken, dat alleen het onderste gedeelte daarvan zichtbaar was. De harde lijnen en duistere uitdruk king lieten een zeer onaangenamen indruk! na op den geest van het kind, toen zij bem voorbij; ging naar de plaats, waar haar grootvader aan het werk was. Zij zette bet tinnen emmertje neer, boog zich voor over en kuste hem op het voorhoofd. te Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f 3. Losse nummersfö.OS Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting. De kennisname van deze opmerkingen kan leiden'tot de slotsom, dat de Redac tie, van „de Plattelander" haar lezers niet voor vol aanziet. De veronderstel ling is niet gewaagd, dat deze Redactie, zöö schrijvend, zelve meer voorlichting behoeft, dan zij anderen kan geven. Daar is de bewering, dat de heer Bee laerts van Blokland niet ve'el verstand van politiek heeft! Wat 'n domheid ook zoo'n man uit te kiezen voor zulk ge wichtig werk, als waarmede hij werd be last! Wie 't gelooven wil, geloove het! Volgt de meening, dat „op het moment het zwaarst weegt om alle rechtsche groepen in liet te vormen ministerie ver tegenwoordigd te krijgen". Men moet waar lijk in de kinderschoenen staan wanneer men deze ongerijmdheid tegen de fei ten, die gansch anders luiden in voor waarheid aan kan nemen, en het begrip waarheid blijkt bij den schrijver 'n vreemd soortig ding te zijn. Hij acht het blijk baar ennoodig om met behoorlijke be wijsvoering zijn redeneering te dekken. Ten slotte houdt de 'Redactie het eï voor, dal „een rechtsche regeering de eenige zijn zaD welke door de Kamer, in haar huidige samenstelling wordt laat ons zeggen.... geduld, d. w. z. wan neer dg A.-R. daarin zijn vertegenwoor digd". Wij zouden willen vragen of dit oordeel is neergeschreven op gezag van de 40 linksche Kamerleden. Zoo niet de schrijver hale onverwijld het voor hem betaalde schoolgeld terug. Dit sqort van voorlichting toont sprekend aan, dat men van het gehalte der lezers geen hoog denkbeeld heeft. Men zij voorzichtig met cle wijsheid van „de Plattelander"! i - De ache tier Zeeuwsche plattelands gemeenten. De gisteren gehouden vergadering van de Zeeuwsche plattelandsgemeenten was bezocht door 146 afgevaardigden van 62 gemeenten, terwijl nog 17 andere gemeen ten bewijzen van instemming met het doel der vergadering hadden gezonden. Ver der waren aanwezig de heer P. F. Fruij- tier, lid van Ged. Staten en de heeren mr A. Jonker en H. Th. Klein, directeuren van de Vereeniging van Nederlandsche gemeenten. Na het uitspreken van zijn gisteren vermelde en met groote aandacht ge volgde inleiding, stelde de heer Verhorst eerst dc vraag of men zou voortgaan! met een actie. De heer P. A. Schwartz, burgemeester van Rilland-Batl^ meent, dat dank betuigd moet worden aan de heeren, .die deze vergadering samen rie pen. Er is echter een gebrek in den opzet dei' actie, daar de beide door de heeren vertegenwoordigde gemeenten geen lid zijn der Vereen, van Ned. Gemeenten. Het wordt nu een in het wild gevoerde actie. Trouwens sleéhts 20 gemeenten in Zeeland zijn lid der vereeniging en men mist dan ook een gewestelijke afdeeling in deze provincie. De gemeenten moeten begrijpen, dat men eendrachtig actie moet voeren en niet vergeten dat de vereeni ging in haar jongste vergadering de aan hangige kwestie ook reeds heeft bespro ken. Heel de kwestie van het onderwijs is daar onder de oogen gezien. De ver eeniging moet het centraal orgaan der gemeenten worden. Een groote behoefte tot aansluiting is nu toch zeker wel ge bleken. De heer Verhorst zegt, dat hij tot nu toe alleen de vraag heeft gesteld of er actie zal worden gevoerd; later 'kan be slist worden hoe dit zal geschieden. Maar D:e vreemdeling- uitte nu een vloek en riep: „Hoe lang denkt u mij hier te laten wachten?" 1 „Niet langer, mijnheer, dan strikt nood zakelijk is, want ik houd van het ge zelschap van beleefde menschen". „O, grootpapa!" fluisterde Edna ver wijtend, toen zij zag, dat de reiziger snel nader trad en zijn sjaal op het gras wierp. De smid schoof zijn oude wollen muts naar achteren en keek den eigenar»- van het paard strak aan. Toen zei hij ernstig en beslist: „Ik zal dat karweitje opknappen zoo vlug als ik kan en dat is alles, wat een redelijk mensch kan vragen. Nu mijnheer, als u dat- niet aanstaat, kunt u uw paard meenemen en ergens anders iemand uit vloeken. Ik verdraag dat niet". „Het is erg vervelend hier te worden opgehouden door zulk een kleinigheid als een losse hoef en u kon u wel wat meer haasten". „Uw paard is erg onrustig en wild en ik zou wel twee kalme beesten kunnen beslaan in den tijd, dien ik noodig heb om hem te kalmeeren". De man mompelde iets onverstaanbaars en zijn hand zwaar op de manen van zijn paard leggend, zeide hij op strengen toon enkele woorden, die volkomen onverstaan- is tegenwoordig een woord, dat men da gelijks hoort. Een tweede woord, dat eveneens binnen betrekkelijk korten tijd burgerrecht verworven heeft, is Orange S. S. Orange S. warm gedronken, is, hoewel veel goedkooper, heerlijk als punch en wordt dan ook door iedere gastvrouw tijdens de feestdagen met voorliefde aan geboden. Overal verkrijgbaar voor f 1.55 per heele ftcscb en f 0.80 per 1/2 flescli. de heeren van de Vereeniging zijn niet voor niets ter vergadering. Men hoopt met de vereeniging tot een accoord te geraken. De vergadering geeft blijk, al gemeen voor hel voortzetten der actie te zijn. De heer Verhorst wil nu, alvorens de verdere bezwaren tegen de wetsbepalingen te hooren, toonen., dat men verder heeft gewerkt en doet oen door hem opgemaakte motie ronddeelen. De heer van 't Hoff leest intusschen de motie voor. Deze motie bevat in korte trekken den inhoud van hetgeen de heer Verhorst volgens ons verslag van gisteren tegen, de wettelijke bepalingen te berde bracht en ook in het kort den weg dien hij aan gaf om tot verbetering te geraken. Naar aanleiding van die- motie merkte de heer P. van Rees, burgemeester van Scherpenisse en Poortvliet, op, dat hij gaarne nog eenige toelichting zou ont vangen over de zinsnede, dat hel platteland de geestelijke en materieele voordeden mist van de onderwijsinrich- ttlingen, die de gemeenten krijgen, waar de scholen gevestigd zijn. Ook vraagt spr. waarom het niet op den weg der verga dering zou liggen om een weg 'tot verbe tering aan te' wijzen. Ook waagt spr. of het zoo vast staat, dat juist vele kin deren van het platteland het onderwijs op de H. B. S. niet kunnen volgen. Als dit niet vast staat, acht spr. de desbe treffende clausule gevaarlijk. De heer Verhorst zegt, dat het van groot belang is een school in een ge» meente te hebben en dit zijn toch voor- deelen, die aan het platteland ontgaan. Men moet zich wel degelijk onthouden, een weg aan te wjjzen, want men heeft geen enkele stem in het kapittel en men kan niets aan de regeering voorschrijven. De kwestie van het examen voor de H.-B. S. is maar een kleine bescheiden opmerking. De heer'L. J. van Voorthuijsen, bur gemeester van Domburg, bracht hulde aan de beide heeren, die de vergadering bijeen riepen. Hot voornaamste acht spr. het verzet tegen de hooge kosten en te gen de aantasting van de autonomie der gemeenten. Alleen het indienen van een motie is z. i. niet voldoende en spr. vraagt of het niet de bedoeling is ook bij den minister op audiëntie te gaan en er Ka merleden of eeri fractie voor te spannen om over de kwestie te interpelleeren. Dc heer Verhorst zegt, dat er natuur lijk nog een slot aan de motie moet wor den gemaakt. De heer Jac. Welleman, burgemeester van Krabbendijke, brengt ook gaarne hul de aan beide heeren, maar meent te mom (jen opmerken, dat de motie wel wat lang is. Spr. acht het verkeerd, het Nij verheidsonderwijs en het H. B. S.-onder wijs in één adem te noemen. Het Nijver heidsonderwijs is wel degelijk een platte- landsbelang. De vakscholen zijn van groot belang, vooral ook als, zooals van baar waren voor de bijstanders, maar die ongetwijfeld een magischen invloed op het woeste dier uitoefenden, dat nu rustig en tevreden zijn kop schuurde tegen den schouder van zijn meester. Afgestooten door de ruwe ongemanierd heid van dezen man, ging Edna naar bin nen en keek naar de zwijgende groep daar buiten, tot het werk klaar was en Aaron Hunt zijn gereedschap neergooide en het gelaat afveegde. „Wat ben ik u schuldig?" zei de on geduldige ruiter, terwijl hij in het zadel sprong en met zijn hand in zijn vestzak voelde. „Ik vraag niets voor zulke kleinigheden" „Maar ik ben gewoon mijn werk te be talen". „Het is de moeite niet waard er over te praten. Goeden dag, mijnheer". En Aaron Hunt draaide zich om en ging de smidse binnen. „Hier is een dollar, het is het eenige stuk kleingeld dat ik heb". Hij reed naar de deur van de smidse wierp den hoefsmid het kleine goudstuk toe en galoppeerde daarop snel weg. Ed na sprong hem achterna en riep uit: „Wacht even, mijnheer, n heeft nw sjaal vergeten". Hij wendde zich om in het zadel en de meisjesvakschool te Goes, de leeraxes- sen naar verschillende gemeenten over komen om cursussen te leiden. 'Hiervan profiteeron de blijvende inwoners der ge meenten. Het is dus juist, dat de ge meenten iets bijdragen, al was het beter dat dit geregeld werd naar het aantal in woners dan naar het aantal leerlingen, omdat de gemeente ook belang bij de school blijft houden, al heeft zij toeval lig er geen leerlingen op. Iets anders is het met het Burgerschoolonderwijs en in verband daarmede wijst spr. op de ge meente Kruiningen, die voor leerlingen uit Hansweert, waar veel rijksambtenaren wonen, zeer veel moet betalen. Zijn die jongelui van de H. B. S. te Goes af, dan gaan zij meestal verder het. land in en ook de ouders worden meéstal verplaatst» Men dient dus wel goed verschil te maken. De heer van 't Hoff heeft de door den 'lieer Verhorst opgemaakte motie eerst des morgens gezien. Hij had het slot ei- van ook liever weggelaten gezien. Er is zooveel aan te wijzen voor verbetering. Men zou bijv. kunnen zeggen, dat de werktijd van de leeraren te kort is. Maar men moet er voor waken', buiten het po litiek terrein te blijven. Wellicht zou het beter zijn, de motie wat te verkorten. Hij stelt voor, de motie aan de Ver. van Ned. Gem. te geven, die kan er dan den boer mede opgaan. Ook zou hij de verdere actie aan die Vereen, willen overlaten. De heer mr Jonker, directeur der Ver. van Ned. Gem., brengt dank voor de geboden gelegenheid, de vergadering bij te wonen. In andere provincies heeft men ook reeds de klachten aangehoord. Spr. had niet gedacht, dat men de actie aan de Vereen, zou endosseeren, .maar zij is er niet mede bezwaard. Het was aange naam ook hier de indrukken, die de wet heeft gemaakt, aan te hooren. Als spr. goed heeft geluisterd, dan is het voor naamste bezwaar, dat men zoo maar een 'rekening thuis krijgt, ook al heeft men wel wat voor het onderwijs over. Een tweede punt is het bezwaar tegen de wijze waarop de regeling is getroffen. Zooals ook de heer mr de Veer, die als wethouder van Middelburg tegenwoordig is, als bestuurslid der Vereeniging wpet, heeft, de kwestie in het bestuur een on derwerp van besprekipg uitgemaakt en zal opnieuw een nota door de directie worden overgelegd. Als men dus de zaak aan de Vereen, overlaat, behoeft men niet te denken haar aan een kapstok op te hangen, zooals bij staatscommissies zoo dikwijls het geval is. Men kan, ge zien 's rijks financiën, zoo moeilijk zeg gen tegen het Rijk, dat het betalen moet, maar als het Rijk de gemeenten verplicht te betalen, dan kan dit niet zonder dat liet Rijk zich de financiën der gemeenten ook aantrekt. Het rijk ontlast zich nu ten koste der gemeenten. De lieer van 't Hoff stelt nu voor om tot een einde te komen, zich uit te spre ken tegen het aantasten der autonomie en tegen de financiëele lasten, erkennende de moeilijkhedendie aan een oplossing in den weg staan. Verder om de actie! over te dragen aan de Vereeniging, die het resultaat aan de regeering, de volksver tegenwoordiging en de colleges' van Ged. Staten kan overleggen. (Applaus.) Spr. vraagt nu hoe de gemeenten zich de dekking der kosten van de tot nu toe gevoerde actie denken. Een der aanwe zigen roept: Zendt ons maar een reke ning, net als het Rijk dit wil. De heer mr Jonker zegt, dat, waar de Vereeniging reeds de aclie overneemt, zij ook de ge- zelfs onder de beschutting' van haar wol len muts voelde zij de wilde schittering in zijn oogen, toen hij voorover boog en de sjaal van haar aannam. Weer raakte hij even met zijn vingers zijn hoed aan boog' lichtelijk en zei vluchtig: „Dank je wel, kind". Toen gaf hij het paard de sporen en was in een oogen- blik uit het gezicht. „Het is een ruwe, godslasterlijke, slech te man", zei Aaron Hunt, toen Edna de werkplaats weer binnentrad en het geld stuk opraapte, dat tusschen de sintels om het aambeeld lag. „Waarom vindt u hem slecht?" „Geen goed mensch vloekt zooals hij deed, voor jij hiér was; en heb je niet opgemerkt, welk een slechte, gemeene uit drukking hij had in zijn oogen?" „Neen, ik heb niet veel van zijn gelaat gezien; hij heeft maar eens naar mij ge keken. Ik zou hem niet graag nog eens ontmoeten. Ik ben bang voor hem". „Je moet nooit bang zijn, mijn liefste, hij is hier vreemd en er is weinig, kans, dat zijn leelijk gezicht ooit weer onder je oogen komt. Houd het geld maar, liefste. Ik wil het geld niet hebben, na den toon dien hij tegen mij aansloeg. Als ik, in- plaats van zijn wild paard te beslaan, den kerel had neergeslagen om de bru- Zelfs vrouwen klagen. Wij leven in een drukkenden tijd. Zelfs vrouwen klagen somwijlen. Het is een feit, dat velen op een crisisplint zijn aanbeland, waarop of hun gezondheid moet lijden of zij hun werk moeten opge ven. Duizeligheid en pijn in den rug zijn waarschuwingen van opkomende nier kwalen. Laat uw werk dan een poos rusten; gij hebt gebiedend rugt, ontspanning en frissche lucht meer levenszonneschijn noodig. Overworking strijdt met onze levens- eischen; al te vaak is zij de oorzaak van nieraandoeningen bij vrouwen. x Foster's Rugpijn Nieren Pillen voldoen aan alle eischen. Zij herstellen de onge makken en onrust, veroorzaakt door nier- verschijnselen als urinaire kwalen, rug pijn, waterzuchtige zwellingen, rheumati- sche pijnen en zenuwoverspanning. Zelfs gevorderde nierstoornissen als nierzand, nier- en blaasontsteking, spit» rheuinatiek, nierwaterzucht en ischial worden met succes bestreden door Fos ter's Pillen. Verkrijgbaar in apotheken en drogist zaken a f 1(75 per doos. (30) maakte kosten wil dragen. (Groote in stemming.) De heer S. Hage, burgerire'ester van Bruinisse, en voorzitter van de Vereeni ging van burgemeesters en secretarissen op Schouwen en Duiveland, vindt in het gehoorde aanleiding te verklaren, dat hij alles zal doen om de gemeenten in zijn rayon te doen aansluiten bij de Veree niging. De lieer Verhorst zegt, dat hij en de heer van 't Hoff met groote spanning naar de vergadering zijn gekomen. Dank baar is spr. voor het bereikte resultaat. Hij meent, dat de nieuwe minister van onderwijs als eerste brief op zijn bureau moet vinden het resultaat der actie over deze kwestie. Met een woord van dank voor de groote opkomst sluit spr. hierop de vergadering. Optimisme in Duitschland. Men is te Berlijn over het alge meen zeer ingenomen met het bericht uit Washington, volgens hetwelk! Amerika, zij het dan op. al of niet officiëele wijze, in de vakkundige on- derzoekings-commissie vertegenwoor digd zal zijn. Men ziet hierin' het bewijs, dat de Vereenigde Staten hun afzijdigheid langzamerhand prijs wil len geven, om zich daadwerkelijk met den Europeeschen chaos te gaan be moeien. Om fiscale redenen wenscht men het grootste succes toe aan die com missie, die een onderzoek' zal instel len naar de in het buitenland belegde Duitsche vermogensdeelen, maar met veel meer hoop nog begroet men de andere commissie, die het. Duitsche betalingsvermogen in studie zal ne men. Men rekent er vast op', dat door de werking van deze laatste commissie de nu totaal verstarde Rijn-Roerkwestie in een meer kneed baren toestand zal geraken. De Duit sche regeering wil daarin naar krach- tên helpen en zal in dten loop van de eerst komende dagen aan Plarijs voorstellen, directe onderhandelingen óver de hangende problemen te ope nen. taliteit waarmede hij mij beleedigde, dan zou ik hem behandeld hebben, zooals hij verdiende. Beleefdheid is goedkoop en een arm mensch, als hij. zich netjes ge draagt en ziju werk goed doet, heeft er evenveel recht op als ieder ander". „Ik zal den dollar aan grootmoeder geven om een nieuwe koffiepot te k'oo- pen, want zij zei vandaag, dat de oude doorgebrand was en zij kon hem niet langer gebruiken. Maar wat is dat daar ginds op het gras? De man liet tenslotte toch nog iets achter". Zij raapte van de plaats, waar hij de sjaal had neergeworpen een in fijn leer gebonden exemplaar van Dante's Hel op en toen zij het opende om den naam van den eigenaar te ontdekken, zag zij ge schreven op het voorblad met een flinke mooie hand: N. A. M. Boboli Gardens, Florence. „Laat alle hoop varen, gij die hier binnentreedt". Lasciate ogni speranza voi ch'entrate. „Wat beteekent dat, grootvader?" Zij hield het boek omhoog en wees op de woorden van deze 'vreeselijke inscriptie. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1923 | | pagina 1