5? Woensdag 5 December 1923 38** Jaargang el BAÜRB0ÜX, Olmanboemen, inschrijving: n te koop, Bnitenlanl AART DE MES1AAKER, Hulp aan Duitschland 1 kalenders en anakken. in Electrisckt rtikelen, itscbe Meisjes, Voor de stervenden! rij ving te koop: lijk ter overnam* ingeboden DE BÖS88HIETER VAN MIDDELBURG. v. P. va* Lo* Jeeltje, d. v. C. >bus Leo«ardus Dingenis Ruis- an Jannetje van iclse, 28 j. jd. z. v. Jasper van de Buck. uwd1, Wilhel- i. te Kruiningen, j- jd. ihanna, d. v. An- oudt en. Cornelia Vilhelmina, d. v. Pie tern ella Cor- z. v. Pie ter van ijs; 26, Dina, d. v. lmina Butija. ella Zegers, 74 j., lijsse. rtrouwd: J. v. d. E. M. de 'Vos, r, en Maria den van L. de Rijke. 11 j. en L. Passe- J. Jobse en Aj P. de Visser en; vert Pieter, z. v. A. Verburg. sen. Dec., 1.45 uur- per biljoen- EERBERICHT. in d'en ochtend deeld door het it te De Bilt. stand1 761.2 te te Malinhead- •n avond van 5 re, tijdelijk wel- uidoóstelijke tot betrokken tot w, later regen- er. koppen C 95, Middelburg. r werkhout en met of roonen. een perceel Weiland utsdjjk, nabij het dorp n zijn te bekomen tojj T HOF te Oudelande dngsbiljetten in te hr. L. SCHOUTEN te Ier vóór of op 11 «ADASOOMEN MENBOOMEN :KE OLMEN gsbiljetten in te leve- December e.k. n en voorwaarden te j den Directeur va* napolder", Wilkelmina- stallatiebureaui provinciestad, tege* ijs. (Het pand, bevat- 1, kantoor, werkplaats, apart bovenhuis is te sgewenscht te koop-) etter O Bureau De s. JOPPE, Buttinge. zich aan in dienst te treden, tarkt 149, Middelburg met 1 Januari een makersknecht, Wagec makerij van DO te Oostkapelle. Drukkers-Exploitanten OOSTERBAAN LE COINTRE GOES Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58 Postrekening No. 36000 Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 *DeZeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: P*r 3 maanden, franco per post, f3. Losse nummers f0.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL Bij abonnement belangrijke korting. Onze Vrouwen en Moeders. Wij vragen de aandacht onzer mannén en vaders voor onderstaand treffend ■woord van mevrouw Van Hoogstraten- 'Scboch in „De Nederlander": Er staat zoo iets treffends in onzen Bijbel over de vrouwen. In gedichten en zangen zijn ze ten allen tijde verheerlijkt met de mooiste namen, maar de psalm dichter zegt in Psalm 144: „Opdat onze dochters mogen zijn als hoeksteenen, uit gehouwen naar de gelijkenis van een paleis." Lily Watson schrijft hierover, dat het vniet'zonder reden is dat de psalmdichter uit oude tijden dit beeld gebruikte, want hoeksteenen zijn die, welke 't gebouw verbinden, 't. Zijn die, welke alles vast heid en stevigheid verleenen. En nu zal in alle eeuwen en tijdsomstandigheden niet de intellectueele vrouw, niet die mèfc den verruimden geest, maar de zich ge vende vrouw de hoeksteen der maatschap pij zijn, zij die nu liefste, ,dan moeder, dan kameraad, dan geweten van haai) man is, zij, die het woord „moeder" door liaar kinderen doet uitspreken als het teerste wat er bestaat, zij, die altijd maar gaf, altijd maar zegende, zonder dat ze er zelf iets van merkte. 'Ik las deze week over het boek dat in Engeland uitkwam: „Do brieven van Lord and Lady Wölseley". Als lord Wölseley meer dan vijftig' jaar getrouwd is geweest, schrijft hij aan zijn vrouw: „Liefste van alle vrouwen! ïk houd nog even veel van je, als tóen je voo-r het eerst zag. Mijn laatste gedachte zal, als ik sterf, aan jou zijn, en als ik binnen zal mogen' komen in Gods heerlijken hemel, dan zal ik vra gen of ik daar zal mogen zijn, waai de gezaligde geesten, verlost van aard- sc-jie banden, zullen voorbij' grian, opdat ik er zeker van zal mogen zijn, je da delijk te ontmoeten". Gezegend de vrouw, die men zóó kon liefhebben. Gezegend alle vrouwen, die hoeksteenen zijn, hetzij, dat ze vele gra den of diploma's behaalden, of eenvoudige werkvrouwen zijn. Gezegend zij, die leer den verstaan, dat wij, de vrouwen, de priesteressen zijn van de ideale liefde, welke vele wateren niet .kunnen uitblus- schen, noch het water der zee vermag- uit te iooven. Verkiezings-vechtpartijen. Wanordelijke tooneelen hebben zich -Maandagavond opnieuw voorgedaan toen Churchill te Walthamstow het woord voerde. Toen de spreker vertrok, werd hij buiten het gebouw opgewacht door een' rumoerige menigte die hem hoonde en duwde. De politie kwam Churchill te hulp en maakte voor hem den weg naar zijn auto vrij. Toen Churchill wegreed, slaakte de menigte woeste kreten. Een man wierp een straatsteen, welke het raampje van do auto vernielde, anderen bespuwden de auto. De liberale candidaat, Jot wiens steun Churchill had gesproken, werd met vuisten bewerkt. De liberale candidaat in het. Londensch district Noord-Battersea is onder politie-bescherming geplaatst. De candidaat draagt een revolver. Hij heeft onder andere een dreigbrief gekregen waarin honderd vijftig leden van het Ier- PEMILiJETON. Een vernaai tijdens het beleg van Middelburg door de Watergeuzen. (1572—1574). dóór CHR. HONDIUS. (Auteursrecht voorbehouden.) '42). Aan den avond van dien Zondag kwam Machielse om te vertellen, wat hij ver nomen had van den Stadsbode. 'i Was de laatste dag geweest dat de kerkklokken de burgerij tot de mis had den opgeroepen; de laatste -dag, dat de tegenwoordige Magistraat het Bestuur over de stad had uitgeoefend. Maandag zou, zoo verzlekerde hem HugO Jansz., de uittocht der Spanjaarden plaats hebben. Men kan zich voorstellen, dat die nacht meer wakend dan slapend werd doorgebracht. Reeds vroeg was de burgerij opgestaan, in afwachting van de dingen, die ko-meiï zouden. Daar laat zich trompetgeschal en trom geroffel hooren. Op de Groote Markt tre den de Spaansche soldaten aan, voor- sclie republikeinsche leger in liet kies district hem hun besluit aanzegden, om hem te dooden. Wij hebben de Engel- schen altoos voor een nuchter en zakelijk volk aangezien. Maar die verkiezingenI Te Londen belooft het overigens Don derdagavond zeer geanimeerd te zijn in de hotels, restaurants en ontspannings lokalen, waar de uitslagen aan de be zoekers bekend zuilen gemaakt worden. Ook op straat zal het publiek er kennis van kunnen nemen, want op tien ver schillende plaatsen te Londen zullen de uitslagen, naar mate zij inkomen, op schermen geprojecteerd worden. De Duitsche Rijksdagzitting. Gistermiddag om 3 uur heeft de pas opgetreden Duitsche rijkskanselier Marx voor een overvol huis zijn regeeringsver- klaring afgelegd. Hij legde vooral den na druk op den hopeloozen financieelen toe stand van het rijk, welke de meest rttck- sichllose belastingen eischt, wil men weer tot een draaglijken toestand komen. Een deel der burgerij verzet zich tegen de dreigende belastingen met behulp van een zeker soort wapenen; aldus Marx. Hij kon echter met dergelijk verzet geen rekening houden en vroeg dan ook hem extra-be voegdheden le verleenen. De president stelde voor den rijksdag tot heden te verdagen, teneinde de volksvertegenwoor digers in de gelegenheid te stellen over de regeringsverklaring en het verzoek om volmachten: te beraadslagen. De Msb. verneemt, dat de Duitsch- nationalen in hun fractie-vergadering be sloten zouden hebben op een rijksdag- ontbinding aan te sturen. De socialisten echter verklaren, dat zij het voorstel tot benoeming van een comité van toezicht in het volmachten-ontwerp ingevlochten wenschen te zien. Zij zouden bereid zijn het aldus geformuleerde ontwerp aan te nemen. f De overstroomingen in Noord-ltalië. Over de catastrofe, welke in korten tijd een welvarende landstreek in Noord- Italiö in diepe ellende gedompeld heeft, n.l. het doorbreken van den grooten wa- terkeeringsdam in het Gleno-meer, met als gevolg een wilde teistering van de Alpenvallei van Scalve en van die van Camonica, vallen nog de volgende bij zonderheden te berichten: Het Gleno-meer is een kunstmatig re servoir op het hoogste punt der twee dalen gelegen. Uit dit meer wordt het wa ter verkregen, voor het in beweging bren gen der machines van verscheidene elec- trische krachtstations benoodigd. De ver- sperringsdam, welke 750 voet breed en 90 voet hoog was, was 'eerst verleden, jaar voltooid. De onophoudelijke regens der laatste acht dagen en het dooien van de sneeuw hadden het water in het meer onrustbarend doen stijgen en het doorbreken van den dam veroorzaakt. De ze doorbraak greep plaats om 7 uur 's morgens. In de Scalve-vallei werd het dorp Dezzo, gelijk men weet, verwoest. Alleen in dit dorp zijn er 250 slachtoffers. Ook het dorp Corno heeft zwaar gele den. Honderd lijken zijn daar gevonden, terwijl een aantal fabrieken en molens in genoemde vallei totaal verdwenen zijn. Men zegt, dat het water in die vallei op een gegeven moment 90 voet hoog stond. Lijken van mannen, vrouwen en kinderen zag men in de rivieren Dezzo en Oglio drijven, evenals doode dieren, huisraad en ander materiaal. Zelfs zag men doodkisten, die uit de graven van zien van alle wapienen en bagage en met vliegende vaandels maar gedoofde lonten. Nu stelt zich Mondragon, die zooeven het stadhuis heeft, verlaten, te paard aan het hoofd van zijn leger en gevolgd dooi' tal van geestelijke broeders uit de abdij en de andere kloosters met Matthias van Heeswijk als bisschop en gevolgd door die inwoners, die weigerden den eed van trouw aan den Prins te doen, zet de stoet zich in beweging onder 't dof ge roffel der trommels in de richting van den Dam en de Noorddampoort. Duizenden zijn daar saamgestroomd om den uittocht gade te slaan, maar stilte heerscht alom. Men hoopt op betere om standigheden, maar is niet zonder vrees,. En daar wordt de poort 'geopend en trekt de stoet de stad uit om zich. in te schepen in de vaartuigen, die hen naar 'Bergen op Zoom en Terneuzen zullen voeren. En een half uur later, als de schepen de stad verlaten hebben, dan laat zich het „Wilhelmus" hooren tal van sche pen, alle getooid met de Geuzenvlag1 zet ten koers naar de stad. Schipper Machielse kon hun komst niet afwachten, maai- in zijn roeiboot springend roeit hij; hun haastig tegemoet de haven in en met een luid „hoezee" ontvangen hem de Geuzen, terwijl hem van alle zij den brood en haring worden toegeworpen. een op een heuvelhelling gelegen kerk hof waren weggespoeld. Een jongeman uit Dezzo, die uil jagen was gegaan, zag van een hoogen heuveltop, hoe zijn eigen huis, met al zijn dierbaren er in, dooi den stroom was weggevaagd. Het .nieuws van den ramp bereikte eerst in den middag Bergamo, Brescia en Milaan en onmiddellijk werd alle moge lijke hulp georganiseerd. Troepen met le vensmiddelen, dekking en medicamenten werden met allen spoed, naar de plaats des onheils gezonden. Het reddingswerk werd ten zeerste bemoeilijkt door het feil, dat bruggen waren weggeslagen en grondverzakkingen de wegen op vele plaatsen hadden geblokkeerd. De soldaten en de nationale „militia" werkten den ganschen nacht bij het (licht van toortsen, vervoerden de dooden, ver bonden de gewonden en spijzigden de uit geputte» De materieele schade, door de ramp aangericht, is enorm. In de laatste twin tig jaren waren katoen- en ijzerfabrieken, door ejpclriciteit. gedreven, in grooten ge tale in deze valleien verrezen en vele dier fabrieken zijn nu vernield. De koning heeft zich, in gezelschap van den minister van openbare werken, signor Garnazza, naar het geteisterd ge bied hegeven. voor hetwelk intusschen een inschrijving geopend is. Slagschepen tegen vliegtuigen. Naar draadloos wordt gemeld, heeft Sir Eustace Devncourt, directeur van de scheepsbouwafd. aan de Engelscbe Admi raliteit, die aan het eind van dit jaar zijn functie zal neerleggen, verklaard dat, naar zijn meening, do slagschepen zich nog geruimen tijd zullen handhaven tegen luchtaanvallen. Sir Eustace had gedurende den oorlog niet slechts het toezicht over 'den gebeeJen scheepsbouw, maar hij droeg tevens de verantwoordelijkheid voor den houw van tanks en luchtschepen. In een interview in de „Evening Standard" ver klaarde hij: De verdedigingsmiddelen,wel ke onze slagschepen tegen torpedo's en mijnen hebben gebruikt, zijn volkomen doeltreffend gebleken, zelfs wanneer er bommen langszij werden neergeworpen., Zelfs een recbtstreeksche treffer zal een groot, schip niet huiten gevecht stellen, hetwelk voldoende beschermingsmiddelen bezit om oen grooteren schok van eens torpedo te weerstaan. Vandaar dat wij1 geenszins méér te vreezen hebben van een luchtaanval dan van een onderzee- schen aanval. Korte berichten. Te Berlijn heerscht meeningsverschil over de machtigingswet. Aangezien de voorzitter van den Rijksdag meent dat voor aanneming twee derde deel van de stemmen noodig is, wint onder de regee- ringspartijen een strooming veld om art. 48 van de grondwet toe te passen en de machtigingswet achterwege te laten. Het rechtstreeksclie spoorwegver keer tusschen het bezette en liet onbe zette gebied van Duitschland zal eerst daags worden hervat. Te Wiesbaden zijn vier groote ho tels, n.l. Eden, Riviera, Regina en Bristol, gesloten wegens gebrek aan gasten. Terwijl Berlijn in October nog door 89.500 vreemdelingen werd bezocht, is het aantal over November tot 73.500 teruggeloopen. In tientallen jaren is het cijfer zoo laag niet geweest. waar* miw ine i'**,n T-atraw-atvwrat Binnen enkele oogenblikken heeft hij een rijke voorraad levensmiddelen in zijn boot en nu roeit hij niet alle macht naar de stad terug om den uitgehongerden Middel burgers de blijlmare te kun nek) brengen: „de Geuzen komen met spijs". En met gejubel wordt de tijding ver nomen en allen ijlen naar de haven om de lang verbeidde spijs machtig te wor den en als de Geuzenschepen gemeerd in ,de haven liggen, komen er handen te kort lom den uitgehongerden brOod en haring toe te reiken. Eioch inmiddels ijlt Machielse naar de Bellinkstraat en als Barte hem de deur opent, 'klinkt 't haar tegemoet: „We zijn verlost de ellende is uit de Geuzen brengen brood; zie'hier", en nu reikt hij haar de spijs toe. En onder 't nuttigen van de heerlijke spijts zegt hij: „Grijp moed, Barte, blijde daigen zullen komen nu de vrede teruggekeerd is". In stomme verbazing vernam Barte het heugelijke nieuws; maar daar dringt het i gejubel der menigte, die de straat inholt ook .tot haar ooren door en ook haar Vader, schipper Geerts, stormt in blijde vervoering zijn woning binnen beladen met brood. 'Is dus 'geen droom, maar heerlijke waar heid en tranen van blijdschap ontspringen aan haar oogen en zij werpt zich op de Maandagavond is le Bielitz een ern stige aanslag gepleegd op een lokaal, waai de Duitschers een vergadering hielden. Toen de vergadering aan don gang was, ging plotseling het licht uit, en werden er twee bommen en een handgranaat ge worpen tengevolge waarvan 3 personen zwaar en 30 licht gewond zijn. Pieizen op een paspoort zonder v i s u m. De landen waarheen een Nederlander voortaan zal kunnen reizen op een geldig paspoort zonder visum, zijn thans België, Luxemburg, Zwitserland, Frankrijk, Italië, Denemarken (en IJsland), Noorwegen, Gr. Brittannië, Spanje en Zweden, met dien verstande, dat voor een réis naar do eerstgenoemde twee landen een bewijs van Nederlanderschap, voorzien van het portret en de handteekening van den hou der, voldoende is. De Postcheque- en Girodienst. Naar de Msb. verneemt, is men thans aan den Postchèque- en Girodienst met het nazien en verbeteren der rekeningen en het baseeren der administratie op den nieuwen voet, zoo goed als gereed. Bin nenkort zullen aan de rekeninghouders de afrekeningen worden toegezonden met de saldi op 4 Oct., met verzoek om aan den Postchèque- en Girodienst mee te deelen of de berekeningen 'kloppen met die der rekeninghouders zelf. Zoodra even- tueele verschillen zullen zijn opgelost, zal de dienst kunnen worden heropend. Men verwacht nog altijd dat dit, zooals wij voor eenige weken reeds meldden, tegen 1 Jan. a.s. zal zijn. Omtrent het systeeip, dat bij de heropening zal gevolgd wor den, n.l. centralisatie of beperkte decen tralisatie, is door den minister van Wa terstraat nog geen beslissing genomen. Een Minister van Financiën van links? Het „Hbld." zegt, thans positiever in lichtingen te hebben gekregen, welke er op wijzen, dat Jhr mr F. Beelaerts van Blokland, aan wien de Koningin opdracht heeft gegeven een extra-parlementair ka binet to vormen, bepig is <een grondslag te zoeken voor een extra-parlementair ka binet, in samenstelling overwegend rechts, maar toch ook met leden van linker par tijlen er in. In aansluiting hierop ver neemt het blad, dat de heer Beelaerts Zondag een onderhoud heeft gehad met een Vrijheidsbonder, welk onderhoud vol strekt nog niet tot iets bond, maar klaar blijkelijk bedoelde de mogelijkheid onder de oogen te zien van een optreden van dezen vertegenwoordiger eener linker groep als Minister van Financiën. 'Zoo weinig bond dit onderhoud nog tot iets, dat tot 'heden daarop nog niet is gevolgd een bespreking in de fractie van dén Vrij heidsbond. Het academisch ziekenhuis te L e i d e n. Naar gemeld wordt, zullen de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen, dr De Visser, en de minister van finan ciën, de heer Oolijn, vergezeld van de heeren J. C. E. baron van Lynden, chef van de afdeeling rijksgebouwen bij het de partement van financiën, en den heer P. Visser, hoofdcommies hij liet, departement van onderwijs, kunsten en wetenschap pen, zich naar Leiden 'begeven, naar ver knieën om God te danken en te bidden, want haar blijdschap is nog- onvolmaakt, zoolang nog één daaraan g|een deel neemt. En inmiddels rukt de Geuzenbezetting de stad binnen - zij bestond uit 300 man luit de stad Vlissingen, Veere en Zierifc- zee behalve de matrozen. En als aan den avond van den dag de vrienden samen zijn en nog eens bespre ken Wat er gebeurd is, vinden ze geen woorden genoieg om hun blijdschap te uiten. Hoeveel oude kennissen uit Vlissing-en, Veere en Zierikzee heeft Geerts onder dé binnengekomen burgers ontmeet en al de gehouden gesprekken worden onder het genot van het heerlijke brood opnieuw in .herinnering gebracht. Én daar komt nog een gast, de stads bode Hugo Jansz en hjj vertelt als nieuw ste nieuws, dat de Prins zelf morgen zijn intocht in de stad hoopt te doen. 't Was reeds laat, toen de vrienden scheidden, echter met de belofte, elkander den volgenden ochtend spoedig weder te zien. En zoo brak de voor Middelburg zoo gedenkwaardige 24 Februari 1574 aan. Vroolijk wapperde de Geuzenvlag van de Abdij en Stadhuistoren en verkondden gansch Walcheren, dat de Spanjaarden waren afgetrokken. Reeds vroeg verdrong- zich een dichte Voor Vijf Gulden voedt U één Persoon gedurende één maand in onze Hollandsche keukens die voor Wuitschers en Nederlanders in Duitschland bestemd zijn. Zendt nog lieden deze gift aan het Hoofdbestuur van het Neder- landsche Roode Kruis, Princesse- gractat 27. Den Haag, onder motto „Voor Duitschland". en gij doet een goed werk! wacht wordt om de kwestie van de in stallatie en 'inwerkingtreding van het nieuwe academisch ziekenhuis tot een spoedige en bevredigende oplossing -te brengen. De „blunder" van N u 1 h u i z u m. In zijn rubriek „Dingen van den Dag" in „Friesch Dagblad" schetst „Uitkijk" schertsend de geestesgesteldheid, welke in sommige kringen ten opzichte van Rome heerscht. Hij vertelt: Hel was Vrijdagavond, 26 Oct. 1923. Te Nulhuizum, provincie Aleswater, ver gaderde in de consistorie de plaatselijke afdeeling der Herv. (Geref.) Staatspartij, 't Was een min of meer feestelijk samen zijn en dominee had een gloeiend referaat gehouden over 't onderwerp„Rome, oor sprong en voedingsbron van onze consti- tutioneele dwaasheden!" 'n Levendige discussie is gevolgd. Een der broederen heeft o. a. de vraag opge worpen hij bedóélde geen persoonlijke krenking, zei hij óf het niet mogelijk was, dat vermomde Jesuiëten van wie je óók het érgste verwachten kon! als predikanten zich wisten in te dringen in de Ned. Herv. Kerk, om zoo heimelijk den bloei van Rome te bevorderen, ja! of ze langs dien weg geen minister konden worden zelfs Er wordt ook een vaandel onthuld. Daar staal op: „Door strijd tot Zege"; er ón der 't jaartal 1923 en er boven AP3. Dit laatste begrepen sommigen niet. Do minee legt uit, dat het zeggen wil Anti papistisch in de derde macht. Valt plotseling 'n verlate broeder bin nen. Zijn aangezicht staat in extase: „Broeders! de Vlootwet is verworpen! Het Kabinet gaat heen; we zyjn. met één slag al die roomschen en priestervrienden uit de regeering kwijtI" De vergadering jubelt en juicht Dominee zoekt een passend psalmvers op. Eén vraagt: „Maar hoe "is dat dan gegaan?" „Tien man van Rechts hebben tegen het Kabinet gestemd!" menigte menschen van allerlei, stand, rang en kunne op den Dam. Diaar bevindt zich de Magistraat (Bur gemeester, Schepenen en Raden) de de kens en de beleeders der Gilden, allen in hun beste kleeding gestoken en tal van waardig,heidsbekleeders en in optocht be geeft zich de stoet naar de Noorddani- poort. Hier Wordt halt gemaakt. Na eenigen tijd van ongeduldig wach ten daar op eens begint de Lange Jan te luiden en alle kerktorens volgen dit voorbeeld, ten bewijze dat de vloot in 't zicht is en niet lang daarna weer klinkt het Wilhelmus over de haven. Als 't schip gemeerd is- en de landing heeft plaats gehad, ontblooten alle ma gistraatspersonen het hoofd en knielend biedt de Burgemeester den Prins de sleu tels der stad, onder 't uitspreken van een rede, waarin genade voor de arme ge teisterde stad wordt afgesmeekt. Na het aanhooren dezer rede bestijgt de Prins een paard en aan het hoofd van zijn. leger treedt hij de stad binnen, toe gejuicht door de bevolking, die hem knielend begroet. En zoo wordt het stadhuis bereifct Ook Geertse en Machielse bevinden zich onder ,de menigte die den intocht der Geuzen aan de Noorddampioort gade slaan. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1923 | | pagina 1