Binnenland.
BOKMA DE BOER's PEEKOFFIE
fto 55
Maandag 3 December 1933
38e Jaargang
BiiltenlanfL
ONMISBAAR BIJ DB KOFFIE
Drukkers-Exploitanten
©OSTERBAAN LE COINTRE ROES
Bureaux: Lange Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. II; Administratie no. 58
Postrekening No. 3600C
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
o<»*'it'.Arvj»Kwaa«wc—ttinawn .nximmw»
Verweijck en Baarbé.
Zaterdag hebben bovengenoemde hee
ren hun veertigjarig jubilé gevierd als
redacteuren van „De Standaard". Zij heb
ben het lief en leed met hun blad en
zijn wereldbe roem den hoofdredacteur en
in diens en hun in de eerste jaren al te»
karige bezoldiging gedeeld. Thans mogen
deze beide tobbers van toen als over
winnaars op hun welbesteed leven in
de politiek en de journalistiek terugzien.
Uitgezonden door hun Heiland zonder
buidel of male, heeft het hun (zij zeiven
zullen dit reeds lang dankbaar erkend
hebben!) op dien! weg aan niets ontbro
ken. Onverzwakt bleef daarbij het ge
heugen en de werkkracht van den een:
Baarbé, den verzorger van het Buiten
land en voor collega's en vrienden het
geïncarneerde woordenboek; en de op
gewektheid en de schrijfkunst van den
ander: Verweijck, die thans op rustiger
leeftijd de algemeene leiding van „De
Standaard" heeft, waartoe de trou-
\ve, zelfstandige medewerking van een
staf van méde-redacteuren hem zoo ruim
schoots de gelegenheid biedt, een posi
tie, die den stoeren werker aan „Stank
daard" en Twee Provinciën" zoo van
harte gegund wordt.
De beer Colijn, de hoofdredacteur van
„De Standaard", wijdt een vleiend hoofd
artikel aan genoemde heeren; vleiend en
verdiend
Geve God U, zoo schrijft hij, nog ,vele
jaren dien arbeid te mogen voortzetten..
Wij steunen van 'harte deze bede.
X- 'X
a
'Winderigheid.
Het Kamerlid Weitkamp, een landbou;
«er, schrijft in „Koning en Vaderland"
een en ander over inflatie.
Voor hen die nog niet weten wat in
flatie iè, en die nog onbewust zijn van
het gevaar aan inflatie verbonden, of ook
voor hen die met mr Troelstra tegeii
de ervaring in beweren, dat een beetje
inflatie van den gulden nog zoo kwaad
niet is, schijnt liet ons niet overbodig}
op dit artikel van den Chr.-Historischen
volksvertegenwoordiger de aandacht te
vestigen. Allicht trekt het opschrift bo
ven deze driestar de aandacht, en dan
lezen wij het. allicht allemaal, om het voor
■goed te onthouden.
Inflatie, zoo schrijft hij, is eigenlijk de
naam van -een bij de landbouwers maar
al te zeer bekende veeziekte, nl. van
de z.g. winderigheid of, zooals de weten
schappelijke naam luidt: de trommel
zucht der koeien.
De verschijnselen zijn een sterke op
zwelling van het dier, inzonderheid aan
de linkerzijde; slaat men met de vlakke
hand op den buik, dan geeft dat den-
zelfden klank alsof men op een- trommel
sloeg; vandaal' de naam trommelzucht.
De boer zegt dan kortwegde koe
is aan den wind; hij zou ook kunnen
zeggen: het dier lijdt aan inflatie.
Hij verklaart dan deze ziekteverschijn
selen bij deze dieren nader en vervolgt
dan
„Uit deze uiteenzetting kunnen som-
sinigen, die bezwaar hebben tegen het ge
bruik van vreemde woorden, gemakkelijk
afleiden, dat men toch soms dergelijke
uitbeemsche termen niet altijd missen kan.
Immers men kan wel redeneeren over
de inflatie der geldmiddelen, maar men
kan niet spreken van: de opgeblazenheid
of trommelzucht van het geld, nog veel
minder kan men zeggenOnze gelds
waarde is aan den wind."
De overeenkomst, die er dan is tus-
schen deze ziekte en de inflatie van het
gield, geeft hem reden om te wijzen op
de figuurlijke overeenkomst, die er tus-
scben beide bestaat.
Een overeenkomst, die hij zeer juist
teekent
„bij inflatie van het dier, uitzetting
zonder eigenlijken inhoud, zoo erg, dat
de dood kan volgen, als er geen hulp
komt;
bij inflatie der geldmiddelen ook uit
zetting van de geldportefeuilles zonder
eigenlijken inhoud, zoo erg, dat ondanks
het vele papier, de bevolking honger en
gebrek lijdt.
De inflatie van het dier veroorzaakt
een gisting, die de menschen naar hun
zakdoek doet grijpen om hun reukorga
nen te* 'beschermen.
De inflatie van het geld gaat ook ge
paaid met een gisting, die vrouwen en
kindei'en eveneens naar hun zakdoek doel
grijpen, want die inflatie doet de bevol
king zuchten en tranen storten."
Niet ten onpas zijn hierbij de volgende
opmerkingen van „Troffel en Zwaard":
Het bewijs van deze vergelijkingen zien
wij thans zeer duidelijk bij onze Ooster
buren .het voorheen zoo machtige Duit'
sche Rijk.
Onbeschrijfelijke ellende heerscht daar
in schier alle gezinnen en standen.
De mogelijkheid van inflatie doet dan
ook ieder .huiverend aan de gevolgen
denken.
Slechts de leider der S. D. A. P. n'iet.
Zoo'n treetje inflatie acht hij niet
zoo erg.
Hij wil wel wat opgeblazenheid; den
wind wil hij wel in de guldens brengen.
Blijkbaar acht bij liet niet in strijd met
de arbeidersbelangen, als mep in plaats
van f 1.0 voor 100 K.G. broodgraan in
Amerika er f 20 voor zal moeten betalen.
Maar ook hierin is vergelijking, want
wind voortbrengen verstaan de S. D. A. P.-
ers wondergoed; opgeblazenheid is hun
niet vreemd. Met. theoretische zeepbellen
hebben zij hun volgelingen reeds veel
vaker trachten gelukkig te maken.
Thans wil men blijkbaar ook finan-
cieele zeepbellen maken.
Laat ons ernstig wenscben, dat wij
voor de opgeblazenheid van het Neder-
landsch 'betaalmiddel mogen bewaard
blijven.
T IP
Men zegt altijd opgeblazen, met den
klemtoon op de eerste lettergreep; do
klemtoon behoort evenwel te vallen op
de derde lettergreep: opgeblazen, wat met
opblazen slechts in een verwijderd ver
band staat.
Moge overigens liet groote gevaar van
inflatie een ieder duidelijk voor oogen
staan.
Inflatie der geldmiddelen, waardoor de
port.emonn.aie volwind komt in plaats
van vol geld, moet noodzakelijk vrucht
zijn van een beheer waarbij de bezuini
ging uit het oog verloren wordt.
i
De toestand in het Roergebied.
In het Roergebied zijn werkgevers en
werknemers het eens geworden over de
noodzakelijkheid om langer en harder te
arbeiden. Daarom zullen de mijnwerkers
met inachtneming van het beginsel van
den achturendag, vanaf 5 December tot
1 Mei e.lc. per dag een uur langer wer
ken. De patroons zullen van hun kant
alle economische, technische en organi
satorische middelen in beweging zetten,:
die in slaat zijn het leven der arbeiders
te veraangenamen. Vooral zal aandacht
geschonken worden aan den bouw van
nieuwe woningen.
Naar een draadloos telegram uit Parijs
meldt, doen in het Roergebied de gevol
gen van de jongste overeenkomsten tus-
schen industrieelen en bezettingsautori-
teiten zich reeds door de geleidelijke her
vatting van het werk gevoelen. De mijnen
van Stinnes en de staalfabrieken van
Krupp hebben reeds het grootste ge
deelte van het personeel weder te werk
gesteld. Te Düsseldorf hebben sedert 25
November 6000 arbeiders in verschillen
de metaalfabrieken het werk hervat. In
de fabrieken van Thvssen te Duisburg,
■waar de werktijd van vóór den oorlog
weder is ingevoerd, werden 1800 arbei
ders weder aangesteld.
Groote overstrooming in Rusland.
De Times-dienst van de „Tel." meldt
uit Riga: In de laatste weken is een
groote verwoesting aangericht in Estland,
'waar uitgebreide landstreken door de
steeds wassende rivieren werden over
stroomd. De aanhoudende hevige regen
val, die bovendien deze streek teisterde,
verwekte een algemeene ramp, boeren
en landbouwers konden de te velde
staande gewassen niet meer binnenha
len, groote weiden lagen in het water,
te rotten, dorpen staan onder water en
telegraafpalen zijn vernield. Vele plaat
sen zijn geïsoleerd, alle verbindingen zijn
verbroken.
Tengevolge van de verwoestingen is
in bijna 'alle steden en dorpen hongers
nood uitgebroken. De regeering neemt
krachtige maatregelen om een verdere uit
breiding daarvan te voorkomen; zij im
porteert graanzaden, die aan de boeren
worden verstrekt voor het volgend voor
jaar. Ook in Letland blijft de bevolking
hongerlijden,- hoewel niet in zoo hevige
mate als in Estland.
Uit Petrograd wordt gemeld, dat ook
de Newa buiten baar oevers is getre
den. Het water in de rivier staat reedsi
verre boven het normale peil.
i Minder troepen in 't Ruhrgebied.
Die Fransche en Belgische regeeringen
hebben thans definitief besloten, de sterkte
van haar militaire bezettingstroepen in het
Roergebied te verminderen. Verder zal
de terugkeer worden toegestaan aan een
aantal Duitschers, die uit het Roerge
bied waren uitgewezen. Ook hebben de
hooge commissarissen voor het bezette
gebied besloten, dat handelswaren, die uit
het onbezette gebied in het bezette Duitsch
land worden ingevoerd, niet langer aan
douanerechten of andere restricties onder
worpen zullen zijn, meldt de „Crt".
De Vesuvius.
De hootdkrater van den Vesuvius is in
den nacht van Vrijdag op Zaterdag plot
seling weer in werking getreden. Een
stroom lave is over don rand naar omlaag1
geloopen. De directeur van het observa
torium, die Zaterdagmiddag den krater
heeft onderzocht, schatte de dikte van
den lavastroom op 30 voet. In den nacht
van Zaterdag op Zondag was een roode
gloed ,die uit den krater opsteeg, mijlen
ver in het rond zichtbaar. D>e top van
den krater is in een dikken nevel gehuld.
Ernstige overstrooming in Italië.
Tengevolge van stortregens in het ge
bied van Bergano is de dijk van het meer
Gleno, dat als reservoir diende voor de
hydro-electrische centrale, bezweken. Dien
tengevolge is de Dezzo buiten haar oevers
getreden, waarbij tal van huizen en lande
rijen werden overstroomd en velen ver
dronken. Verschillende fabrieken, eleetri-
sche centrales en spoorbruggen zijn ver
nield. Het aantal slachtoffers bedraagt
meer dan 200. Meer dan 4 millioen kub.
meter water stortte zich over den omtrek
uit. D;e dorpen MazzunnO' en Dezzo zijn
geheel verwoest.
Korte berichten.
De Amerikaansche regeering deelt
mee, dat de Amerikaansche toehoorder
in de commissie van herstel nog steeds
niet bereid is, deel te nemen aan een
onderzoek naar Duitschlands betalings
capaciteit, als is voorgesteld hij de in
stelling van de twee comité's Vrijdag j.l.;
hij zal echter bereid zijn, niet-officieel
bij het onderzoek vertegenwoordigd te
zijn.
Ook in Spanje is een krachtige be
weging tot hulpverleening aan Duitsch-
land ontstaan- Door geheel het land zul
len in alle theaters en bioscopen inza-i
melingen' worden gehouden.
De daling van levensmiddelen in
Berlijn hield Zaterdag aan. Rundvleesch
werd tegen 2.5 a 2.6 billioen mark per
pond aangeboden. Die prijs van gerookte
visch was gemiddeld 20 pet. lager
dan Vrijdag. Ook groente was goedkoo-
per. De vraag was over het algemeen
echter zeer gering.
- .Het totaal aantal slachtoffers, van de
aardbeving in Japan bedraagt, volgens een
officieels mededeeling, 99.375 dooden,
113.071 gewonden en 42.890 vermisten-
De vermisten beschouwt men als dood.
Foster's Maagpillen regelen de lever
en wekken de maag op. Zij genezen ver
stopping, slechte spijsvertering, maag
pijn eri galzucht. Houdt uw gestel in,
orde uw geest helder en uw lichaam
flink door nu en dan een dosis Fos
ter's Maagpillen te gebbruiken. Prijs per
flacon van vijf tig versuikerde pillen f 0.65
in apotheken en drogistzaken. (9)
Twee jubilarissen aan „de
Standaard".
Zaterdag vierden de heeren R. C. Ver-
weyck, directeur-redacteur en H. L. Baarbé
redacteur-buitenland hun 40-jarig jubi
leum als leden der redactie van „de
Standaard". Ter herdenking van dit feit
had zich een comité gevormd, dat den
jubilarissen in Parkzicht te Amsterdam
een huldiging; bereidde.
Daar waren tegenwoordig de heer H.
Colijn, hoofdredacteur van „de Stan
daard", de heer W|. de Vlugt, president-
commissaris van de N.V., die het dagblad
exploiteert, verdere leden van het be
stuur en personeel. De beide jubilarissen
,'werden, na met hunne families in de
feestelijk-versierde zaal te zijh ontvangen,
toegesproken door den heer H. Colijn;
den heer Wi. de Vlugt, den heer A.
Oostra, adj.-directeur van „de Standaard",
Dis T. Ferwerda, voorzitter van het cot
mité tot huldiging der jubilarissen, den
heer D. J. Kouwenaar, voorzitter van de
Amsterdalnsche Pers en den heer L.
Scliotting, namens den Ned. Journalisten
kring.
Allen spraken in zeer waardeerende
woorden lof van den arbeid der beide
jubilarissen en wenschten hup nog lan
gen tijd van aangenaam en vruchtbaar
werken toe. Namens de directie van „de
Standaard" werd den jubileerenden re
dactieleden een enveloppe met inhoud
en een herinneringsalbum aangeboden.
Het feestcomité overhandigde den heer
Verwoyck een bronzen beeld, 'voorstel
lende „De Denker" en den heer Baarbé'
een theetafeltje. Beiden werd voorts een
gedenkalbum aangeboden.
Er waren veel bloemen en ook kwa
men er tal van telegrammen in o.a. van
H.H. Exc. Minister van Dijk en oud-
minister Idenburg. Na afloop1 van deze
huldiging recipieerden de jubilarissen,
waarbij zij van vele zijden gelukwenschen
in ontvangst mochten nemen.
D e H a r d i n X v e 1 d s c h e s o c i a-
li s t en.
Wij waren benieuwd, zoo schreven we,
wat „Het Volk" wel zeggen zou van de
Hardinxveldsche socialisten, die, in bond
met. de Staatkundig-Gereformeerden, sa
larisverlaging van 30' pCt. voor de ge
meente-ambtenaren wilden invoeren Ge
noemd blad geeft het volgende als zijn
oordeel
„Wij neigen lot het vermoeden, dat
men in Hardinxveld zekere beschou
wingen in de socialistische
pers verkeerd begrepen heeft
on nu van oordeel is, dat de sociaal-
demokraten te zamen met de staatkundig
gereformeerden de voorgangers moeten
zijn in loonsverlaging. Wanneer dat zoo
mocht zijn, dan willen wij wel zeggen,
dat men in Hardinxveld het ahc van de
socialistische politiek, d. i. de klassen-
strijdpolitiek, nog niet heeft leeren ver
staan.
.Die' postcheque- en giro-dienst.
Inzake het door mr R. C. Bakhuizen
van den Brink te Haarlem bij' de recht
bank te 's Hage aanhangig gemaakte pro
ces tegen den p'ost-cheque en girodienst
heeft de plrocureur van den gedaagde
(den Staat) mr A. F. Telders, conclusie
van antwoord genomen.
Hieraan is ontleend, dat eischer een
tegoed van ten minste f17.509 zou heb
ben. Mr Telders meent, dat de slui
ting van den dienst gewettigd was en dat
de Minister van Waterstaat die op be
hoorlijke wijze aan het publiek heeft mee
gedeeld. Aangezien eischer zelf in zijn
dagvaarding te kennen geeft, dat er on
zekerheid bestaat over het bedrag van
zijn tegoed en de Staat niet geldelijk
aansprakelijk is voor vertraging "in den
dienst en storingen in het bedrijf, conclu
deert mr Telders tot niet ontvanfcelijkver-
klaring en ontzegging van de vordering
cnm expensis.
Ter Algemeene Landsdrukkerij1 is. ver
schenen het op 15 Nov. 1923 gedateerd
Rapport en Advies van de Ned. Bank in
zake den Girodienst.
Die brochure geeft, eerst een beschrij
ving van den bekenden, gedecentraliseer-
den dienst tot 24 Aug. 1923. De rente
berekening opi de postrekeningen was
achter van Januari af. Men voelde aan
het oentraal-bureau dat de Girodienst
ziek was in zij'n inwendige organen. Van
daar de gedachte: Centraliseering van
alle rekeningen op één plaats, waar
uit zou voortvloeienvereenvoudiging
van den dienst op de postkantoren. Bij
de nadering van den centralisatiedag
werd de dienst steeds zieker, waarbij
nog kwam, dat men bij dezen dienst
van de oprichting af niet rekening-cou
rantboek had gehouden op de wijze als
elke bankier zulks blijkt te doen.
Op het laatste oogenblik voor den over
gang van decentralisatie tot centralisatie
bleek, dat een deel der formulieren zoek
was, waaruit het saldo van elke rekening
kon blijken, terwijl dit saldo-cijfer muur
vast moest staan, want daarop! zou de
gecentraliseerde dienst worden opge
bouwd. De saldo's móesten toen door
de postkantoren worden opgegeven op
Maandstaat G 36. Zelfs de best werkende
kantoren hebben fouten op die lijst ge
maakt.
De tallooze fouten zijn dus te ver
klaren uit de omstandigheid, dat de ge
centraliseerde 'dienst 24 Augustus niet
met de juiste saldi begon. Had men dit
ingezien en 25 of 26 Augustus nog stop
gezet, dan was allicht,, meent het Rap
port, de verwarring minder groot gewor
den. Men deed het niet en eiken dag
moesten de fouten grooter worden. Het
regende klachten tot 30.000 toe
en het reeds overbelaste personeel kreeg
ook nog deze klachten te verwerken.
Nacht en dag werd gearbeid.
Die Nederlandsche Bank ontving 26
September een verzoek der Regeering
om advies. Op 4 October volgde de slui
ting.
Toen begon de werkzaamheid van het
controlebureau. Bij het afdrukken van
het rapport waren 84.285 saldi van 24
Augustus vastgesteld.
Volgens de directie der Ned. Bank
kan de Regeering, als zijiniet meegaat
met het advies van den directeur van
den Girodienst, drie dingen doen: 1. li
quidatie, 2e voortzetting van den dienst
met beperkte decentralisatie; 3. voortzet
ting van den dienst, gecentraliseerd. Voor
deze beslissing moet zij echter over de
rentevergoeding beslissen. Afschaffing
van rente ©enerzijds en berekening van
provisie anderzijds zal de oplossing moe
ten brengen, om zonder verlies het be
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der A d ve r t e n t i n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 oi
Bij abonnement belangrijke korting.
IrtVMABOKMA DE BOER ft" 1601 LEEUWARDEN
drijf voort te zetten.
Die duur van de sluiting is niet alleen
gebruikt om te komen tot liet opbouwen
van de juiste rekening-courant van 24
Augustus tot 4 'October 1923, maar tevens
om het personeel voor een gecentraliseer-
den dienst te oefenen.
Uit het bakkersbedrij;f
Door het hoofdbestuur der Nederland
sche vereen, van Werkgevers in het Bak
kersbedrijf is, ter uitvoering van een
deze week gehouden buitengewone al
gemeene vergadering aan de arbeiders
organisaties medegedeeld, dat de vereeni-
ging geen nieuwe 'landelijke arbeidsrege
ling wenscht af' te sluiten. De bestaande
regeling loopt n.l. op 29 December a.s.
af. Jammer. Zoo nekt men het collqctief
arbeidscontract al meer.
De „spion" in bed.
Het is een amusante historie, die van
de plotselinge verplaatsing van het Zon
dagmorgen te Amsterdam gehouden con
gres der communistische oppositie, ver
telt „Het Volk". Dial men zoo overhaast
de „kuierlatte" nam en het café Sarphatie
aan de Ruysdaelstraat ontvluchtte, vond
zijn oorzaak in een acuten aanval van de
in communistische kringen hevig' woe
dende spïonnitus. Juist toen Bouwman,
enkele oogenblikken bezig: was met het
uitspireken van 't openingswoiord, viel het
spiedend oog van een der congressisten;
op een deur in het vergaderzaaltje. On
middellijk flitste hem door het hoofd,
dat achter de deur Wel eens een spion
te luisteren kon staan. Met een forschen,
ruk, op alles voorbereid, opende hij' de
deur en wat zag hij? In een ledikant
lag een man. Die spion verroerde zich
niet. Natuurlijk hield hij zich slaptend. Vijf
minuten later was dan ook de huur
van het zaaltje betaald en stond het
congres voor de deur. Daar werd besloten
naar het kantoor der Federatie van
Transportarbeiders te gaan.
En intusscben sliep in het echtelijk
slaapvertrek, dat aan het vergaderzaal
tje grenst, de caféhouder onbewust van
de consternatie, die hij door zijn Zondag-
morgendutje had veroorzaakt.
Dat overhaaste vertrek geschiedde tot
slomme verbazing van des caféhouders
ega. Ze wist volstrekt niet, dat ziji aan
zulke gevaarlijke menschen als opipositio-
neele communisten het zaaltje had af
gestaan. Immers, eenigie dagen vóór de
vergadering werd het haar voor dien
Zondag te huur gevraagd- Op de vraagt
van de caféhoudster, voor wie zij het
zaaltje moest inschrijven, luidde het ant
woord „Voor de discussiectub
„.Verbetering zij ons Streven". Inderdaad,
dat was een sympathiek doel. En oïi-
bewust van de samenzwering, die op wei
nige meters van zijn hoofdeinde broeide,
legde de caféhouder zich Zaterdagnacht
om drie uur te bed, hij dacht er
zelfs niet aan de knip op de tusschen-
deur te doen. En hij snurkte 's morgens
elf uur nog zooi lekker, dat hij niet eens
merkte welk een heilloozen schrik hij der
fine fleur van de Hollandsche sectie der
Moskousche Internationale had op het
lijf gejaagd.
De loonsverlaging bij de spoor-
we gen.
Het hoofdbestuur van de Ned. Vereen,
van Spoor- en Tramwegpersoneel heeft
besloten, de beide spoorwegmaatschap
pijen in rechten aan te spreken, voor
het tekort dat zij; aan loon hebben uit
betaald tengevolge van de invoering van
de 4e klasse •Standplaatsen, hetgeen in
strijd wordt met artikel 36 van het
reglement Dienstvoorwaarden, dat belet
het eenmaal toegekende toon te verlagen.
Deze kwestie is thans bij den kanton
rechter te Utrecht aanhangig gemaakt
door mr M. Mendels uit Amsterdam, die
als raadsman van de Ned. Vereeniging
optreedt. De beide maatschappijen zijn
opgevorderd door den brugwachter 3e
klasse M. vau Kommer te Zwoller
kerspel om ieder voeg- de helft het hem
tekort gedane loon over het tijdvak 30
September24 November 1923, zijnde
een bedrag van 19 gld., alsnog uit te
betalen.
De afvloeiing bij de post.
Aan een 400 ambtenaren bij Posterijen
en Telegrafie, beboerende tot de oudsten
in leeftijd met minstens 30 voer pensioen
geldende dienstjaren is eervol ontslag
aangezegd tegen 1 Maart a.s. met recht
op wachtgeld of pensioen. Dte betrokkenen,
moeten allen béhoaren tot de lagere en
middelbare personeelgroepen.