JAAR
DAM
DE ZEEUW
15.
Gemengd Nieuws.
Leestafel.
de Iburg,
IQ
TWEEDE BLAD.
AART RE MESMAAKER,
LKE
ZOEKT
DERS
EEFS
MOOISTE
D R TI H G
Iet de vonde
AT ZOO N
COLAAS.
■KHANDEL
t en verpak-
OLLE-PRIJS-
toeloop zijn.
/EN ZOLDERS
FEUBLLETOM.
DE BUSSCHIETER VAN MIDDELBURG.
8
u
>1
aten, in Pracht-
f49.
LEEUW DER
Jongensboek
rachtb., nuf 110.
IALPJAGERS.
nsboek(1317
htband, nu f 1.10.
GESPOELD,
een Schipbreu
met 8 Platen,
achtb., nu f2.75.
4BELB0EKEN
oekje, met ruim
in Prachtband,
ngensboek (8-12
laten, in Pracht
|IS THUIS Een
lijk Meisjesboek
PL, in Keurigen
f2 25, nu f I 90
JE. (10—15 j.).
i een Ind. Meisje
PI., in Pracht-
f2.40.
tUSOE- Hetbe-
(915 j.), bew.
met 4 Platen,
litg., in Rijken
50, nu f2.75.
BARON VAN
5 j.). met gekl.
"rentenleesboek,
en, Kartonnen
nu fl 40.
DERSCHALK
)e altijd verma
or jong en oud
75, nu f 0.68.
DEN KINDER
ootPrachtb.met
mod. illustr., in
f 1.90. nuf0.98
JES EN ZWAR
segbaar Prenten-
itengew. verma-
JOMBOOT VAN
Mooi Prentenb.,
LEINE SNOES-
Prentenboeken,
en f0.29.
j j.). Keurig Pren-
schitterend gekl.
uunen, nu f0 90.
HIE. Bijzonder
igens en meisjes
keurige gekl.
50, nu f 0.59.
GROOT PREN
met smaakvol
lige Versjes, in
den Kartonnen
u f 0.93.
VAN
DINSDAG 27 NOV. 1E|23. No. 50
SAMENWERKING MET ANDERE
PARTIJEN.
Het vraagtoeten aan het einde van het
onderschrift op mijn artikel in het num
mer van 23 dezer, legt mij den plicht
op, er nog even op terug te komen. Ik
doe dit met genoegen, omdat de gedachte
wisseling geen onderlmgen strijd betee-
kent, want ons beider grondtoon is de
bevordering van de belangen van onze
A. R. partij-
En, om met de deur in huis te vallen;
Zeker, ik ben het met u eens, als u aan
uw slot zegt; „Saamwerking goed, maar
- op een vast, welomschreven accoord".
hebt. dat blijkens uw laatste vraag ook
al uit mijn artikel gelezen.
Niet eens ben ik het echter met uwe
"zinsnede; Be mogelijkheid van een tweede
rechts kabinet, waarop de vijand listiglijk
zinspeelde, best- a a.t n i e t".
Weer wel met wat „D© Standaard"
schreef: „Zoolang' die toestand blijft voort
duren, is er geen rechts kabinet mogelijk".
Maai genoeg hierover; het is niet onze
bedoeling te gaan schrijven om te laten
uitkomen, wie de eer zou toekomen van
gelijk te hebben, want daar gaat het niet
over.
Ik wil dan ook liever nog eens in het
kort samenvatten, wat mijn bedoeling was
én wat, naar ik hoop; men u.t mijn schrij-
ven Ook begrepen heeft.
En dan is dit mijne opvatting: Gods
leiding, in de geschiedenis heeft ons lang
gevonM tot- een Christelijke natie. Van
God hebben wij den plicht dat Christelijk
volkskaraketr te bewaren, te verdedigen.
Staan we voor een verkiezingscampagne
dan gaan we met heiligen ijver aan het
werk om te trachten, een Christelijke Re
geering te behouden o-f, zoo die er niet
is, te verwerven. En als ons dat met)
Gods hulp, na veel inspanning gelukt is,
zijn wij dankbaar voor hetgeen Hij ons
schonk. -
Zoo ging het in 1922; zoo was de uit
slag- en nu kan het er bij mij niet- in, dat
thans zou worden prijs gegeven, wat na
zooveel strijd werd verkregen. Ik weet
wel, dat links zelf- begrijpt, dat het geen
rögeering kan vormen. Maar toch als
ec eèns een combinatie was te vinden,
waarin zij den boventoon voerden! Ik be
hoef slechts de aandacht te vestigen op
den toestand in Duitschland o-m te wijzen
op het groote gevaar, dat dreigt .wanneer
ook maar een enkele poort in die richting
wordt ontsloten. Neen lts grendels er
op. Vooral in dezen hachelijken tijd in
die richting geen duimbreed wijken, geen
handbreed toegeven.
Daarom alle krachten ingespannen om
te trachten door een vast omlijnd accoord
de verhouding van 5050 (dus nog geen
rechtsche minderheid) weder te doen door
slaan naar rechts. Het wil er bij mij nog
niet in, dat samenwerking van rechts on
mogelijk is. Zonder prijsgeven van hoo-
ge geestelijke belangen, zonder beginsel-
verzaking is toch misschien een vast ac
coord nog: wel mogelijk. E',en accoord aan
gaan beteekent immers, dat, om daartoe te
komen, van weerszijden de wenschen naast
elkaar worden gelegd en, door van bei-de
zijden iets toe te geven, toch nog een
g'eheel wordt verkregen, waarop men ge
zamenlijk kan voort werken en waarbij men
geheel op elkaar kan rekenen. Zou dat
nu werkelijk onmogelijk zijn en zou het
niet beter zijn, w a t toe te geven dan
alles prijs te geven?
VAN 'T HOEF.
(Wiji laten gaarne aan den geachten in
zender liet laatste woord. Red.)
De Thoolsche Waterleiding.
't Is vandaag een beteekenisvolle dag
yo.or 't eiland Tholen. Eindelijk is 't dan
nu zoover, dat de Waterleiding-maatschap
pij, op wier kantoor reeds zoovele maan
den lang de voorbereidende maatregelen
zijn getroffen, haar bedrijf opent. Als dit
verslag den lezers onder de oogen komt,
Éen vernaai tijdens het beleg van
Middelburg door de Watergeuzen.
(1572—1574).
door CHR. HONDIUS.
(Auteursrecht voorbehouden.)
38).
„Hebt ge 't nieuws reeds vernomen?"
ho.oren we Machielse zijn vriend Geerts
vragen, als hij dezen in den avond van
den. 17en December als naarr gewoonte
een bezoek brengt.
„Ent is een wakker stukje, dat de Heer
van Steijnemolen heeft tot stand gebracht".
„Joris van Steijnemolen I Bedoelt ge den
gewezen penningmeester van de Westwa
tering, die vroeger een groot vriend en
geestverwant van onzen cüd-baljuw Pieter
'Haeck was"?"
„Ja, ge zegt 't juist een vriend en
geestverwant was, want sinds lang is hij
van zienswijze veranderd en thans dient
hij trouw de Spanjaarden".
„Maar wat- heeft .hij dan toch gedaan?
ge maakt mij nieuwsgierig".
„Nu, luister slechts naar 't verhaal,
dat ik heden op de kade vernam.
behoeven de aangeslotenen aan de Thool
sche waterleiding slechts hun kraantje
open te draaien en het water is tot hun
beschikking.
Veel te lang heeft,deze nijvere land
bouwstreek het zonder de waterleiding
moeten stellen. .In menige droogte-periode
heeft men „op een droogje" gezeten. En
maar al te vaak moest men zich met min
derwaardig water tevreden stellen. Dat
zal #u uit zijn, voorzoover de Tholenaars
het natuurlijk zelf willen. Als binnen
eenige dagen de buizen ook die der
huisleidingen goed zijn doorgespoeld,
zal men -de kwaliteit van het water roe
men en al spoedig zal de tijd komen, dat
men -er niet meer buiten kan.
Hulde aan de menschen, die trots open
lijken tegenstand en bedekte tegenwerking
hebben stand gehouden. Tholen heeft aan
hen veel te danken. En dat de meeningen
nu reeds ten deele gewijzigd zijn, is den
laatsten jtijd in de gemeenteraden wel
gebleken.
De opening moest natuurlijk zoo offi
cieel mogelijk geschieden en daarom stem
de het tot blijdschap, dat de Commissaris
der Koningin zich hiertoe bereid verklaar
de en dat zoovele genoodigden aanwezig
waren. Wij merkten o. a. op de heeren W.
Krul, directeur van het Rijksbureau voor
drinkwatervoorziening (mede namens den
minister van Arbeid), den hoofdinspec
teur en den inspecteur der Volksgezond
heid, enkele leden der Centrale Commis
sie voor Drinkwatervoorziening, de le
den der Gedep. Staten mr P. Dieleman
(tevens voorzitter der Z. L. M.), mr R. M.
van Dusseldorp en A. v. d. Weijde, de
leden der Prov. Staten Moelker, Sonke
en v. Niftrik, den hoofdingenieur van
Rijks- en Prov. Waterstaat in Zeeland,
leden en oud-leden van den Raad var, Be
heer der Waterleiding-Mij, dr J. W. Jenny
Weijerman, vertegenwoordigers van den
kring Tholen der Z. L. M. en van dei
Gezondheidscommissie; Ir J. v. Poelgeest
te Goes, den directeur der Waterleiding
N.-Brabant, de burgemeesters van Halste
ren en van al de gemeenten op het eiland
Tholen; verder vertegenwoordigers van al
deze gemeentebesturen, den directeur der
Waterleiding-Mij Tholen, hoofdopzichter,
opzichter der Mij, H.H. aannemers, de' no
tarissen v. d. Velde en Gruting en vele
pers-vertegenwoordigers.
Het was een drukte van belang in Tho
len en ondanks het koude winterweer
waren velen op de been. Het stadje had
min of meer een feestelijk aanzien. Ver
scheidene ingezetenen hadden de vlag uit
gestoken en zelfs het fanfarekorps „Con
cordia" was in actie.
Vooraf waren we echter in de gelegen
heid geweest, door de goede zorgen van de
inviteerende maatschappij, een bezoek te
brengen aan het pompstation en prisa
d'eau te Halsteren. Per auto werden we
daarheen vanuit Bergen op Zoom ge
bracht. Van dit bezoek vertellen we mor
gen nog wel wat.
Per autobus ging het van Halsteren
naar Tholen. De koude had de diverse
magen hongerig gemaakt, zoodat de gas
ten de koffietafel eere aandeden.
Lang kon men echter niet aan tafel
blijven, want om half twee zou de ope
ning van het bedrijf plaats vinden.
Het reeds genoemde fanfarekorps bracht
de gasten van het hotel-Hoek naar de
Markt, zoodat de feestelijke stemming er
recht in kwam.
Op de Markt aangekomen, nam de voor
zitter van den Raad van Beheer, Jhr. J.
van Vredenburch het woord tot het uit
spreken van een redevoering.
Thans ruim 14 jaren geleden is het,
zoo zei spr., dat voor het eerst een
gedachte is opgekomen am op Tholen een
waterleiding te bouwen; nu, in 1923 zul
len wij deze openen, midden in een
periode, waar nieuwe werken tot de uit
zonderingen behooren en waar de Euro-
peesche verwarring zwaar neerdrukkend
werkt op den menschelijlken geest en vaak
doodend is voor menschelijike energie.
Het, was in 1910, dat opi een vergadering
van voorzitters der Gezandheidscommis-
siën in Zeeland, gehouden te Middelburg;
werd aangedrongen, de drinkwatervoor
ziening in de gezondheidscommissies ter
hand te nemen. Aanvankelijk zat voor,
dat Tholen voorzien zou worden van de
Bergen op' Zoomsche waterleiding. Po
gingen toenmaals en ook later bijl het
gemeentebestuur aldaar ondernomen, van
den geen enthousiast onthaal; slechts
Het is van Steinemolen gelukt met twee
heude-schepen geladen met 436 zakken
tarwe lang-s de wachtschepen der Geuzen
bipnen de stad te geraken".
„Diie zullen te pas komen", zeide Geerts,
„maar toch slechts enkele weken Vol
doende zijn om onzen honger te stillen".
„Maar", zoo vervolgde Machielse, „men
vertelde erbij, dat Steijnemolen een paar
dagen later beproefd heeft in een klein
bootje de stad weder te verlaten om brie
ven yan Mondragon naar den Spaanschen
opperbevelhebber te brengen, vermeldende
hoe benauwd het er in Middelburg uit
ziet en waarin de magistraat schreef, dat
de stad van God en menschen verlaten was
en men haar jammerlijk in den steek liet,
inplaats van- haar bij te staan.
Hij was echter thans minder gelukkig,
daar hij- door de Geuzen gesnapt werd en
de brieven in verkeerde handen kwamen.
'Of dit zoo is, weet ik niet, maar 't werd
als zeker verteld".
„Ach", zeide Geerts, „waar moet het
met ons heen!
De armmeesters weten geen raad meer
om de kinderen te verzorgen en hebben
I besloten, dezen bij de gegoede burgers
te laten rondgaan om "hen te bewegen
't zij- alleen ,of met tweeën om den anderen
dag een der kinderen te voeden".
„Maar we hebben nu een nieuwen land-
een enkele magistraat meende er iets in
te zien.
In 1911 vonden te Tholen besprekingen
plaats van Dr Weyerman en luitenant
Scharroo met Voorzitter en Secretaris
der Gezondheidscommissie. Later een
vergadering van gemeentebesturen en
secretarissen en werd een waterleiding-
comité opigericht. Van die commissie zijn
nog alleen over gebleven de heer Avé en
ik als leden, die van den aanvang daarin
plaats hadden gevonden. Die plannen
werden gemaakt door de Maatschappij1 tat
Bouw en Exploitatie van Gemeentebedrij
ven en hoofdzakelijk naar deze plannen,
ofschoon .gewijzigd naar omstandigheden,
is deze waterleiding gebouwd.
D© commissie ging niet altijd op rozen;
het 'kiezen van een terrein voor de pïise
d'eau, doch vooral het bekomen der noo-
dige gelden, was niet gemakkelijk. De ge
meentebesturen voelden niet altijd even
veel voor de waterleiding, sqmmige be
sturen veranderden voor een vlugge wer
king'wel eens heel dikwijls van meening
en vele besprekingen en schrifturen, sa
men vormend een eenbiedwaardig ar
chief, zijn noodig geweest om de zaken
voor elkaar te krijigen en vooral bij elkaar
te houden.
De regenbakken met de roode „luus-
jes", zoo geestig eenigen tijd geleden
in een Zeeuwsch blad beschreven, bleken
bovenal dierbaar te zjjn, het water was
dood geperst en zelfs nu woirdt de wa
tertoren, die toch wel een mooi bouw
stuk mag hfeeten, met wantrouwende blik
ken begluurd. „Wat zit er toch wel onder
die roode muts?"
Die oorlog bracht een geduchte stagnatie
in den loop der zaken, wiji stonden toen
op een dood punt, doch geheel accoord
met den toenmaligen Directeur van het
Rijksbureau voor Drinkwatervoorziening,
den heer Van Oldenborgh, en krachtig
door hem gesteund, maar ondanks allerlei
oorlogsmisere en andere crisis-besloim-
meringen, toch gestaag doorgewerkt om
klaar te zijn.
In 1915 en 1916 werden de statuten
goedgekeurd, de N.V. definitief opigericht,
de steun van Rijk en Provincie ingeroe
pen, doch de te hooge prijzen van bui
zen maakten eenigen voortgang' onmo
gelijk.
Eindelijk in 191'9 wordt te St. Maar
tensdijk een groote vergadering belegd,
waar gevraagd wordt: .„Wat wilt g'iji?"
Aangetoond -wordt, dat bouwen met
hetzelfde kapitaal niet meer gaat en alle
gemeenten op één na die later van
meening veranderde besluiten waar
intusschen de pirijzen gezakt zijn het
kapitaal te vergrooten. In 1921 werden
buizen aangekocht, en het is met een
zucht van verlichting, dat de voorvechters
voor de waterleiding het eerste schip
op de Kade van Tholen zien lassen.
Die geschiedenis van den bouw zal na
der worden uiteengezet. Spr. bracht daar
na een Woord van hartelijken dank aan
den heer Lietaert Pteerbolte, die als ver
tegenwoordiger yan Z. E. den Minister
van Arbeid hier zou zijn gekomen, doch
floor ziekte daarin verhinderd is; die was
de Rijksautoriteit, Waarmede de commis
sie van den aanvang af de besprekingen
had te houden. Hartelijk werd ook wel
kom geheeten in diens plaats de heer-
Krul, vertegenwoordiger van den Min.
(van Arbeid, 's Lands regeering: heeft .zich
tegenover het eiland Tholen niet onbe
tuigd gelaten; de steun in den vorm
van een rentegarantie, van het verleenen
van het benoodigde kapitaal tegen lageren
rentevoet, het gratis ter beschikking stel
len van de adviezen van het Rijksbureau
voor drinkwatervoorziening, is werkelijk
niet gering te noemen.
Het waren ook de staten van Zee
land, hier vertegenwoordigd door Z. E.
den Commissaris der Koningin, Gede
puteerde en leden van Provinciale Staten
in dit gewest, die een open oog toonden
te hebben voor de belangen van deze
streek; ook hier is die steun in den
vorm eener garantie, aanzienlijk.
Memoreeren wij, aldus Spr., het werk
van de heeren Van Oldenborgh, Hane-
graaff en last not least van den heer
Krul, als Directeuren van het Rijksbu
reau voor Drinkwatervoorziening. Voorts
komt een woord van dank toe aan de
Centrale Commissie vO'Or Drinkwatervoor
ziening.
Vele personen maakten zich verdien
stelijk voor de waterleiding, denken wij
voogd in plaats van Due d'Alf; misschien
zal deze onze stad te hulp 'komen", zeide
Machielse.
„Ja", hernam Geerts, „i'k vernam," dat
Mondragon den nood der stad aan Reque-
sens heeft medegedeeld, maar geloof niet,
•dat 't hem gelukken zal, hulp .te ver
leenen: de vloot der Geuzen wordt steeds
sterker, terwijl 't den Spanjaarden moeite
kost, hunne verliezen aan te vullen".
„Dat de Geuzen steeds driester optre
den, bewijst 't gevecht dezer dagen bij
Erigdamme geleverd, toen de Geuzenhop-
man Jacob Schotte van Rilthem afkomstig,
zeker met de bedoeling om een aanslag
op :'t kasteel Popkensburg .b'ij St Laurens
t-e doen .slaags raakte met de Spanjaar
den en velen hunner in't zand deed bijten;
de lijken der verslagen Spanjaarden wer
den door de bezetting uit Middelburg ter
plaatse aldaar begraven".
,,'t Ziet er droef uit", zeide Machielse
„en nog geen bpricht van onzen vriend".
„Helaas, neen; en toch, indien mijn voor
gevoel mij niet bedriegt, hoop ik .hem nog
'weer te zien; kon ik den marskramer maar
eens te spreken krijigen, maar die schijn!/
onze stad te vermijden ik denk, dat hij
zich te Vlissingen ophoudt".
De Oosfcerschelde bij Bergen-op-Zoom
leverde den 21 Dec. 1573 een schitterend
aan de heeren Dijckmeester, oud-Gommis
saris der Koningin in Zeeland, J. A
Snijder, oud-secretaris der afd. Tholen
Z. L. M. later voorzitter van den kring,
Dr Jenny Weij'erman, Van Poelgeest en
zoo vele andere vrienden en niet te
vergeten vriendinnen (want de dames
waren vaak veel meer voor de waterlei
ding dan de mannen). En de Pers niei
te vergeten, die altijd onze artikelen op'
nam, die harerzijds zoo vaak ad rem wees
opi hetgeen voor de streek noodzakelijk en
noodig was.
Een groote steun voor spreker en zijn
vrouw, was de heer Avé. Heel vele lange
lange jaren, zonder eenige vergoeding,
zelfs zonder uitzicht op vergoeding, toen
de zaken vaak hopeloos stonden, werkte
hij: voor de zaak.
Thans gaf spr. een korte beschrijving
der waterleiding.
Van den beginne af heeft men voorop
gesteld, dat goed water in voldoende
hoeveelheid op' het eiland Tholen niet
was te vinden en dit dus van elders moest
worden aangevoerd. De keuzo is na
eenige proefboringen gevallen op een ter
rein in de gemeente Halsteren nabij: den
bestaanden zandweg van Halsteren naar
Wouw. De boringen, die in het jaar
1912 zijn verricht, hebben aangetoond
dat aldaar - voldoend water van geschikte
kwaliteit aan den bodem kam Worden
onttrokken.
Het water wordt opgepompt uit drie
bronnen op een diepte van circa negentig
meter onder het maaiveld of 85 M. onder
N.A.P. Dit opgepompte water bevat een
groote hoeveelheid ijzer in opgelosten
staat, hetwelk er uit moet worden ver
wijderd. Dit geschiedt door middel v'an
lucht toevoeging waardoor de oplosbare
ijzerverbindingen in onoplosbare worden
omgezet, welke laatste voornamelijk in de
cokeskamers der ontijizeringsinrichting af
gescheiden en weggespoeld worden. Het
in de cokeskamers grootendeels ontijzerde
water wordt daarna geleid over een stel
grindfilters en daarna over een stel zand-
filters, waarna het volkomen ijzervrij in
de reinwaterkelders komt en tevens bac
teriologisch gezuiverd. Het in deze kel
ders aldus gezuiverde water is van een
uitstekende kwaliteit, zoowel voor huis
houdelijk als voor industrieel gebruik. Het
komt in samenstelling' veel overeen met
het water van de Zuid-Bevelandsche
waterleiding, aan vele aanwezigen be
kend.
Van uit deze kelders wordt het water
opnieuw naar behoefte opg'epompt endoor
het ruim 53 K.M. lange buizennet over
het Eiland Tholen gedistribueerd.. Een be
langrijk gedeelte van dit buizennet wordt
gevormd dooi" den zinker door de Een
dracht ter lengte van circa 200 M.
De mechanische aandrijving van de pom
pen geschiedt door middel van een ruw-
oliemotoi' van het semie-dieseltype. De
watertoren te Scyherpenisse vormt tenslot
te nog: een belangrijk onderdeel van de
waterleiding/ In het reservoir kan 350.000
Liter water worden geborgen. Die water
toren is gebouwd van gewapend beton
evenals het reservoir zelf. De toren dient
gedurende den tijd dat de machine draait
als accumulator of drukregelaar. Als de
machines stilstaan, lever de toren uit zijn
voorraad de geheele hoeveelheid, die op
een bepaald oogenblik wordt gebruikt.
Watertoren, kantoor en prise d'eau zijn
onderling door een eigen telefoonlijn ver
bonden. Om het den machinist mogelijk te
maken- te weten, hoe hoog het reservoir
in den watertoren met water is gevuld,
is een electrische waterstands-aanwijs-in-
richting aangebracht, bestaande uit een
seingever in den toren en ontvanger in
de machinekamer. B' 'ijflen hooigsten en
laagsten stand van het waterniveau, gaat
automatisch een waarschuwingsschei, die
eerst ophoudt, indien in den toestand ver
andering wordt gebracht. Op het kantoor
■van den Directeur is eveneens een ont
vanger aangebracht.
Het ontwerpen van de tarieven heeft
veel hoofdbrekens gekost, doch tenslotte
is men er in geslaagd, een tarief vast te
stellen, dal aan redelijke eischen voldoet
De waterleiding heeft in deze tijden van
werkloosheid aan velen een goed stuk
brood verschaft, de waterleiding zal een
onmisbare schakel in het leven vormen.
Diat dit nu reeds door zeer velen uit de
burgerij wordt ingezien, getuigt het groote
aantal uitsluitingen, als door geen nieuw
soortgelijk bedrijf in Nederland behaald.
schouwspel op.
Hier lag, beschenen door deheer
lijke winterzon, die in de golven der zee
weerkaatste, de Geuzenvloot ten getale
van 36 zeilen. 1
Daar nadert van den kant van Zierikzee
een smaldeel van veertien schepen, alle
getooid met de geuzenvlag en dus 'geen
vijanden, maar op eens laat zich op de
schepen vóór Bergen-op-Zoom een luid
trompetgeschal vernemen. De gansche
manschap komt aan dek: er moet iets
buitengewoons aan de hand zijn.
En zoo was 't ook. Onder de vloot
van 14 schepen, die men in 't gezicht
heeft gekregen, is een der vaartuigen ge
tooid met den prinselijken wimpel, ten
bewijze, dat Zijne Hoogheid zich aan
boord bevond.
-'Vernomen hebbende, dat Requesens te
Antwerpen een machtige vloot toebe
reidde tot het ontzet van Middelburg,
vertrok bij van Delft en kwam 21 Dec.
te Zierikzee, van waar hij naar Veere
zou reizen, na alvorens de Geuzenvloot
te hebben bezocht.
Zijn eigen vaartuig was met karmozijn
damast getooid. Alle Geuzenschepen ste
venden er langs, uit hun halve slangen,
en kartouwen saluutschoten lossende,
terwijl de bemanning onder 't zingen van
't Wilhelmus Z. H. begroette.
Het is ons een vreugde. Uw bedrijf, uw
eigen jong en mooi bedrijf, het moge een
zegen zijn voor u en uwe kinderen in
vele geslachten. Dé waterleiding laat zien
wat men op Tholen in moeilijke jaren
als deze heeft durven ondernemen.
Mijnheer de Commissaris, u hebt in de
korte jaren, dat u ,in de Provincie is,
de harten dér Zeeuwen veroverd door uw
groote belangstelling in alle zaken, 'die
ons nauw raken, ook door onze water
leiding. Daarvoor onzen hernieuwden, on
zen hartelijken dank.
Ik verzoek u, de waterleiding officieel
te willen openen.
(Zie vervolg Eerste Blad.)
Het stati on Kootwijk. „Elec-
tro-Radio" bespreekt de instelling door
den Minister van Waterstaat van de Com
missie, die o.a, in opdracht heeft een
oordeel uit te spreken over de wijze, waar
op het radio-station Kootwijk Sambeek is
opgezet en uitgevoerd.
Het blad schrijft o.a.: Wij verwachten
van dit onderzoek niet al te veel, want
wil men werkelijk achter de waarheid
komen, dan zullen maanden en maanden
niet genoeg zijn om alle gegevens te ver
zamelen. Ein helaas is in deze commissie
van zes leden slechts een enkele deskun
dige op Radio-gebied (prof. C. L- v. d.
Eilt) aanwezig:, die dus vrijwel het voor
naamste werk bij' al zijn zeer drukke
werkzaamheden zal* hebben op te knappen.
En gemakkelijk zal dat werk niet zijn. Wel
krijgt de commissie de bevoegdheid alle
ambtenaren van P.T.T- te hooren en zijn
deze verplicht alle vragen volledig te be
antwoorden, maar 't is en blijft voor amb
tenaren, die toch alle ondergeschikt zijn,
een moeilijk en onaangenaam ding alles
te zeggen wat zij: wetenMet dat al
aarzelen wij niet uit technisch oogpunt
Kootwijk een mislukking te noemen. Een
"zender, waarmecfe men na maanden proef
nemingen het niet verder kan Brengen
dan een seinsnelheid van een paar woor
den per minuut, waarbij' de seinzender als
ongebruikte fraaiigheid aanwezig is, is
niet bepaald een wonder der techniek te
noemenEr zijn zoo tallooze gebreken
van deze installatie aan te wijzen, dat het
moeilijk zal zijn, dit station tot een be-
drijfszekere inrichting om te bouwen.
De hand Gods. Te Dortmund
had een jong Nederlandsch meisje een
aanklacht ingediend tegen een vermogend
industrieel, die beloofd zou, hebben haar
te trouwen, maar deze belofte weigerde
in te lossen. Voor de rechtbank ver
klaarde hij zelfs zoo meldt de „Tel."
nooit een dergelijke toezegging te
hebben gedaanalles wat het meisje
vertelde was gelogen! Toen de recht
bank hem verzocht zijh ontkenning met
een eed te steunen, bezwoer het meisje»
haar verleider geen meineed te doen.
De man stoorde zich daar echter niet
aan. Hij hief zijn rechterarm op, wilde de
©edformule uitsprekentoen zij;n rech
terarm plotseling slap langs zijd lichaam
neerviel. Een verlamming had hem voor
de misdaad van meineed behoed! In
het bijzijn van een spoedig ontboden
geneesheer legde hij daarna vo-or de
rechtbank een schuldverklaring af
Gods weg is volmaakt,
door ds J. J. Koopmans. Kam
pen J. H. Kok.
Deze Leerrede over Ps. 18:31 is de
laatste geweest welke ds Koopmans voor
zijn gemeente te Raamsdonksveer heeft
uitgesproken, Zondag 7 October, vóór zijn
tragisch overlijden op den weg naar het
station te Drimmelen in den stormachtigen
avond van Woensdag 10 Oct. Aangrij
pende gedachte Gods weg is volmaakt;
wel een tekst die te denken geeft, geknipt
voor een afscheidstekst van een leeraar
die ten doode gaat. De predicatie, waar
van het laatste door den leeraar uitge
werkte punt, was: „hiernamaals (de
spatieering was van hem zelf!) ten volle
verstaan", eindigt met het bekende vers:
„Amen Vader, op Uw paden, enz.".
De leden der gemeenten Heinkenszand
en Grijpskerke, in welke Z.Eerw. de groot-
Daarna riep de Prins al de kapiteins1
te zamen en ontvouwd hun mondeling
hun taak, hun voorhoudend het groote
gewicht der Zeeuwsche zaken, met aan
maning, het arme land van de oorlogs-
plaag te bevrijden.
Zijn opwekkende taal bezielde allen,
zoodat zij eenparig uitriepen, tot den laat
sten droppel bloed in zijn dienst te wil
len vergieten en hem een jaar lang zonder
soldij te willen dieften, liever dan zijne
zaak prijs te geven.
Daarna trok de Prins naar Veere, al
waar hij Jan van Cuijck heer v. Erpt naar
de uitgeweken geloofsgenooten in Enge
land zond om geldelijke hulp te erlangen.
30 Dec. deed de Prins zijn intocht te
Vlissingen en werd aldaar 'door de in
gezetenen met groote blijdschap ontvan
gen. Hun moed werd dermate aangewak
kerd, dat zij een menigte kleine scheepjes
uitrustten om het eiland van alle kanten
te bezetten.
Het jaar 1573 liep in groote benauwd
heid voor Middelburg ten einde.
Verscheidene inwoners vluchtten naar
Vlissingen en Veere, om er slechts een
mondvol brood te bemachtigen, doch een
maal buiten de stad, mochten zij niet
weder terugkeeren, zoodat sommjgen bui
ten de poort verhongerden.
(Wiordt vervolgd).
