o 14
Dinsdag 16 October li)23
38e Jaai^anjs;
Buitenland.
AART DE ME3MAAKER,
Binnenland.
FEUiLLFTO!^.
DE BUSSCHIETER VAN MIDDELBURG.
Drukkers-Exploitanten
OOSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Lange Vorststraat 68—70, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36000.
'Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
Gevraagd: een opheldering.
Wat vorige week te Scherpenisse ge
schied is, vraagt om opheldering.
De gemeenteraad aldaar in haar qude
samenstelling had de kermis afgeschaft;
en nu komt hij in zijn nieuwe samenstel
ling hierop terug.
Men heeft het verslag der raadszitting,
waarin zulks heeft plaats gehad in ons
nommer van gisteren kunnen lezen.
Nu zou men dit kunnen laten gaan, in
dien niet de wethouder Klos bij de zoo
genaamde verdediging van 't voorstel tot
wederinvoering der kermis een mededee-
ling had gedaan, welke ons in dubbelen
zin frappeerde.
Hij vertelde namelijk, van den Commis
saris der Koningin een wenk gekregen
te hebben om dit voorstel „haastig in te
dienen". Wij herhalen, dat deze mededee-
ling ons in dubbelen zin frappeerde. In
de eerste plaats om de mededeeling zelve,
■en in de tweede plaats om den naam van
den hoogen vertegenwoordiger van het
hoogste Staatsgezag in onze provincie,
welke, op zoo onhebbelijke wijze in het
debat gebracht, kennelijk gebruikt werd
en dienen moest om dit kermisvoorstel
er door te krijgen.
Laten wij nu maar terstond vaststellen
dat het ons onmogelijk voorkomt dat de
Commissaris der Koningin een dergelijk
advies, buiten den burgemeester om, aan
genoemden wethouder zou gegeven heb
ben. Zelfs al zou de burgemeester een
dergelijk voorstel hebben ingediend, met
gebruikmaking van ditzelfde argument,
zouden wij hem voor een leugenaar heb
ben gehouden.
Daarom dan 00k brengen wij deze quaes-
tie naar voren, opdat de autoriteiten den
wethouder Klos van Scherpenisse ter ver
antwoording roepen.
Dat hij zelf, als wethouder, na de af
schaffing, met een lijst liep voor de weder-
inroeping van het kermisbeest; is tot
daaraan toe, al achten wij ook dergelijk
optreden van een overheidspersoon niet
onberispelijk; maar dat hij, om zijn wil
door le zetten, zich van een leugen be
dient, waarin hij zelfs den naam van
den Commissaris der Koningin betrekt,
achten wij zoo ten eenemale verderfelijk,
dat wij niet nalaten kunnen er op aan 'te
dringen dat dezen wethouder een ernsti
ge berisping worde thuis gezonden.
De duurierelietjes in Duitschland.
De onlusten te Dusseldorp duren voort,
200 meldt de N. R. C. Zaterdagavond was
het er een geweldige janboel, die met
plundering en gevechten gepaard ging.
Zondag is het de politie gelukt nieuwe
pogingen tot plundering in de kiem te
verstikken.
Maandagochtend vroeg wemelden de
straten al van werkloozen en andere be-
toogers, die ook hier en daar weder aan
het plunderen sloegen, ondanks de krach
tige pogingen der inmiddels met brand
weerlieden versterkte politie om zulks te
beletten. Tot dusver zijn een 150 plun
deraars ingerekend; enkele raddraaiers
zijn in het huis van bewaring opgésloten,
de anderen zijn weer vrijgelaten omdat
er geen plaats in de gevangenissen was,
De schade, bij de relletjes van Vrijdag
«n Zaterdag aangericht, bedraagt ver-
Een vernaai tijdens het beleg van
Middelburg door de Watergeuzen.
(1572—1574).
door CHR. HONDIUS.
(Auteursrecht voorbehouden.)
10). -~
Gelukkig dat onze schippers er spoedig
hij waren, anders hadden sommigen 't ze
ker met den dood moeten bekoopen.
Tegen zulk een hoogen vloed konden
geen maatregelen genomen worden; de
vloeiplanken voor de St. Janstraat waren
tijdig geplaatst en men bon verwachten,
dat deze als gewoonlijk de straten tegen
overstrooming zouden vrijwaren; de aan
drang was echter te sterk.
Schipper Machielse en ik voeren juist
in onze sloepten over de overstroomde
kaden, om de bewoners te helpen, indien
dit noodig mocht blijken, toen opeens
een hevig gekraak zich liet hooren: de
vloedplanken konden 't niet langer hou
den en nu stroomde het water de af
hellende St. Janstraat binnen.
Had men nog tijdig de St. Jansgang
kunnen afsluiten, dan zou het water
zeker niet zoo spoedig het klooster heb-
scheidene billioenen mark. Er zijn 200
winkels leeggeplunderd. Zaterdag en Zon
dag heeft de politie bij talrijke verdachten
huiszoeking gehouden en daarbij een deel
van het gestolene teruggevonden en in
beslag genomen. De bezettingsoverheid
heeft thans ingrijpende verkeersbeperkin-
gen voorgeschreven. Herbergen en kroe
gen moeten om 8 uur 's avonds sluiten
en elk straatverkeer is van 9 uur 's avonds
tot 5 uur 's ochtends verboden. De po
litie heeft herhaaldelijk tegen plunderaars
en betoogers van haar wapens gebruik
moeten maken. Bij deze botsingen zijn
tal van gewonden gevallen.
Ook te Gelsenkirchen is het niet rustig
gebleven: Zaterdag kwamen, doordien de
arbeid ;n alle fabrieken en op de mijnen
geheel stil lag. meer menschen dan ge
woonlijk in de oude stad. Er heerschte
een onrustige geest en spoedig, reeds des
morgens om 10 uur, begon men op de
levensmiddelenmarkt te plunderen. Deze
markt was' dan ook na'een paar minuten
geheel leeg geplunderd. Zelfs werd den
kooplui het gold, dat zij ontvangen had
den, afgenomen. Vervolgens trok men
naar de Scalker Straat, waar verschillende
winkels eveneens geplunderd werden. Ook
in de voorsteden Neu-Stadt en Uecken-
dorf kwam het tot plunderen, waar. voor
al slagers en handelaars in koloniale wa
ren het moesten ontgelden. De politie en
de Fransclie bezettingstroepen kwamen
niet tusschenbeide. Ook in den namiddag
werden op verschillende plaatsen winkels
geplunderd, 's Avonds laat trad de po
litie op.
Vrijdagavond hebben separatisten ge
bracht het raadhuis van Mainz te bestor
men. De daar aanwezige politiewacht van
vier man bood tegenstand. Aan beide kan
ten werd geschoten; een politie-agent
kreeg een schot in zijn been; ook bij de
separatisten werden menschen gekwetst.
Te Leipzig hebben gistermorgen op
nieuw levensmiddelenopstootjes plaatsge
had. Zoo goed als 'alle winkels zijn ge
sloten.
Te Berlijn verzamelden zich voor een
bakkerij in de Wiesenstrasse ongeveer
50 personen en 'roofden (le voorhanden
bakkerswaren ten bedrage van ongeveer
40 milliard. De daders konden niet vast
gesteld worden. Een samenscholing van
ongeveer 2000 werkloozen in dezelfde om
geving werd uiteengejaagd.
Gisternamiddag werden in Neukölln ver
scheidene bakkerijen geplunderd. Eenige
plunderaars konden gearresteerd worden.
De schoonmaak in Spanje.
D'e laatste beslissing van het Spaansche
directoire behoort wel tot de sensationeel
ste, welke sinds zijnoptreden zijn geno
men. Een koninklijk besluit bepaalt, dat
alle voormalige ministers, onderstaatssecre
rissen," directeurs-generaal, hooiden van
departementen en consulaire ambtenaren
niet langer directeur mogen zijn, noch ook
uit eenige anderen hoofde salarissen mo
gen ontvangen van maatschappijen of on
dernemingen, welke op een of andere wij
ze in financieele of ccmmercieele relatie
staan met den staat. Ook mogen zij niet
langer als procureur or raadsman voor
dergelijke lichamen optreden.
De betrokken maatschappijen hebben een
week tijd gekregen voor de uitvoering van
dezen maatregel en moeten daarvan aan de
autoriteiten mededeeling doen.
Vrijwel alle oud-ministers en de meeste
vooraanstaande politici 'vallen onder dezen
maatregel, welke 't stelsel, .waarbij het den
bon kunnen bereiken, maar daaraan was
niet gedacht.
He gevolgen van deze doorbraak eenigs-
zins begrijpend, sprongen we ten spoedig
ste uit onze booten en tot aan de borst
door het water w'adend, ijlden we de
St. Janstraat en de St. Jansgang door naar
't zusterhuis.
Reeds drong het water het klooster
binnen, terwijl de zusters rustig te bed
lagen.
Machielse snelde naar den klokkentoren
en daar klonk in 't holle van den nacht
het klokgelui van de kloosterkapel, om de
slaptenden wakker te roepen.
Er was geen tijd te overleggen; we
bonsden op de buitenpoort, maar 't duur
de vrij lang eer we antwoord kregen: ook
de zuster-portierster was in diepe rust.
Nog zie ik de priorin daar staan, toen
de poort eindelijk geopend was: spook
achtig beschenen door het licht der flam
bouwen, die in der haast wpren aan
gestoken; ze begreep blijkbaar niet wat er
geschied was. -
In 't eerst meende ze, zooals later bleek,
dat "de beeldstormers opnieuw een aan
val op 't klooster hadden gedaan, gelijk
in 't jaar 1566, maar toen ze van de trap
pen afdaalde, ontwaarde ze al spoedig
het rijzende water.
Inmiddels waren ook de andere kloos
terzusters gewekt en konden we ze door
de Monstergang op onze schouders en
politici m'n. tens evenzeer om de voordee-
len als om de eer te doen - was, in het
hart treft. Op overtreding is een boete vu 11
f360 tot H800 gesteld, terwijl geen maat
schappij meer voor een rëgeeringscontruet
in aanmerking zal kunnen komen vcor re-
geeringslever-'mties, tenzij aangetoond kan
worden, dat aan de eischen van dit decreet
is voldaan. Tenslotte Zij nog opgemerkt,
dat de publieke opinie ten zeerste is inge
nomen met dezen maatregel.
Roovershenden in Roemenië.
Volgens berichten uit Boekarest ont
wikkelt het rooverwezen zich over het
geheele land meer en meer. Op den straat
weg Chetin-Nowo Siehetza werd een post
overvallen en 6 millioen lei geroofd. Een
soldaat, die den postwagen begeleidde,
werd doodgeschoten, een ander gewond.
Een roovershende onder leiding van
den vroegeren Russischen kolonel Prokop
Horodenski, werd door de gendarmerie na
een bloedig gevecht onschadelijk gemaakt.
Kolonel Horodenski werd door een hand
granaat gedood, zijn broer en een gedeelte
van de bende neergeschoten of gevangen
genomen. Men vond in het kamp der
roovers, die zich in het plaatsje Janoutz
bij Chetin hadden verschanst 40 kilo
dynamiet en een groote hoeveelheid hand
granaten en geweren.
Korte berichten.
De Nationale Vergadering te Angora
heeft het wetsontwerp aangenomen, waar
hij Angora tot hoofdstad van
Turkije wordt verheven.
Uit Tokio wordt gemeld, dat bij een
vloedgolf, die Donderdag over de stad
Foekoeye gegaan is, zeven personen
gedood zijn. "Een duizendtal huizen
en honderden visschersbooten werden
vernield.
Volgens bericht uit Tokio fs de
nieuwe Japaneesche duikboot no 70, die
in Augustus in de binnenzee van de
Amaji-eilanden gezonken was met 42
man, vlot gemaakt en naar Kobe gebracht.
De lijken van alle leden der Bemanning
zijn gevonden.
Dr Sauerbruch, chirurg te Munchen,
is per vliegtuig naar Moskou vertrokken
om Trotsky te behandelen voor waar
schijnlijk kanker in de. m'dag.
Het papieren geld blijft in Duitsch
land wettelijk betaalmiddel, doch de uit
gifte van nieuw papieren geld wordt ge
staakt.
President Ebert zal wegens den be
narden financieeten toestand slechts over
de helft beschikken der bij de Duitsche
staatsbegrooting hem toebeschikte repre
sentatiekosten.
In Thuringen zullen sociaal-democra
ten en communisten saam de regeering
vormen. Te Hamburg is voorloopig hun
saamwerking afgesprongen.
De Franschen hebben bij Krupp 24
nieuwe locomotieven en 172 goederenwa
gens in beslag genomen, welke het Duit
sche Rijk daar had besteld.
De Duitsche rijksregeering heeft gis
teren over den nieuwen gel ds tan-
da a r d beraadslaagd. Voor heden werd
het decreet verwacht, waarbij de nieuwe
bank geconstitueerd wordt. Het cliché
van het nieuwe bankpapier zou al gereed
zijn.
In Britsche regeeringskringen schijnt
men zeer voldaan over de ontwikkeling
ruggen door 't water dragen om ze daar
na in de Westmonsterkerk op de markt in
veiligheid te brengen.
Treffend was 't, haar daar allen voor
't altaar der Moeder Gods te zien neder -
knielen om Haar te danken voor de red
ding.
Onze stad kwam er overigens nog vrij
goed af. Wel was er veel stoffelijke
schade door het ingeloopen water in de
kelders, maar er waren gelukkig geen
menschenlevens te betreuren; in andere
deelen van Zeeland was dit helaas wel
het gevalvelen verdronken bij het over-
stroomen der polders, terwijl tal van land
bouwers have en goed verloren en in de
diepste armoede gedompeld werden.
Hoevele streken, waar vroeger 't koren
golfde oï de landbouwer de ploegschaar
door 't veld trok, liggen nu „bezouten",
zoodat we bij vloed met onze schepen
varen, waar een vorig "jaar het vee rustig
graasde.
Ja, ons land beeft wat geleden en nu
zal die gevloekte Due d'Alf van deze
berooide landen nog den tienden penning
komen heffen; zulk een daad schreit ten
hemel".
De slagen der huisklok herinnerden,
dat het tijd was om zich ter ruste te
begeven en 't gesprek werd daarom af
gebroken en met een wederkeerig „goe
den nacht" 'begaven vader en dochter
zich naar hunne slaapvertrekken.
van den toestand in Duitsehland.
De regeering zou intussclien in haar af
wachtende houding volharden.
Naar uit Berlijn wordt gemeld, heb
ben dieven ingebroken in de toonkamer
van liet kasteel te Marburg en daar b te-
fa a ntde documenten gestolen,
die de handteekeningen dragen van Pepijn
v. Herstal, Karei den Grooten, Lutlier,
Gu staaf Adolf en andere figuren uit de
Europeesche geschiedenis.
He postcheque- en girodienst.
Volgens de „Tel." moeten de plannen
van de reorganisatoren van den ontred
derden postcheque- en girodienst in gro^
Ve trekken neerkomen op het in het leven
roepen van 'n geheel nieuwen postchèque
en girodienst. Deze instelling zou dan vol
gens het centralisatie-systeem ingericht
moeten worden.
De zaken van den ouden dienst zullen,
aldus het blad, zoo spoedig mogelijk aft-
gewikkeld worden, zcodat alle belangheb
benden verder zoo min mogelijk schade
zullen behoeven te lijden. Zoodra een re
keninghouder het bedrag van zijn tegoed
ontvangen heeft, wordt Zijn rekening bij
den ouden dienst geannuleerd. Indien de
betrokkene dit wenscht, kan hij daarna
een rekening op den nieuwen dienst laten
loopen. In verband hiermede wordt uit
drukkelijk opgemerkt, da't deze nieuwe
postchèque en girodienst niets uitstaande
heeft met den nu stopgezetten dienst, die
door de centralisatie zoo jammerlijk fiasco
heeft geleden. Verder moet h'et in de be
doeling liggen, verschillende ambtenaren,
wier ondeskundigheid zich in den laats ten
tijd zoo treffend heeft gedemonstreerd, niet
in hun functie te continueeren.
Het Verbond van Nederl. Fabrikanten-
vereenigingen heeft zich tot den Minister
van waterstaat gewend met het verzoek
een algemeen vijfcents-tarief voor binnen-
landsehe postwissels in te voeren, gedu
rende den tijd, dat de sluiting van den
postchèque- en girodienst voortduurt. Het
verzoek is schriftelijk gemotiveerd.
D' e Vlootwet.
Naar wij vernemen, hebben de Tweede
Kamerleden, de heeren Dresselhuys en
Boon, de volgende amendementen op het
Vlootwetoutwerp ingediend:
1. In den anhef van artikel 1 wordt
gelezen inplaats van „het tijdperk van
zes jaren", „het tijdperk van twaalf jaren".
Dit amendement strekt om te doen Vast
stellen, dat in het tijdperk van 'twaalf ja
ren inderdaad voor aanbouw, onilerhoud
en vernieuwing van materieel geen andere
gelden dan die, welke het vlootfonds thans
ter beschikking stelt, zullen worden aange
wend.
2. Artikel-14 wordt gelezen als volgt;
„Ten behoeve van de .maritieme verdedi
ging van Ned. Indië zal Soerabaja als
steunpunt worden ingericht". Dit Amen
dement wordt als volgt toegelicht: Indien
het vlootplan beperkt blijft tot den opzet
der in het ontwerp omschreven* werken
zou met een basis zijn te volstaan.
Voor een bescheiden verdediging van
Tandjoeng Priok als zetel der regeering
zouden daarnevens dan gelden kunnen
worden uitgetrokken.
pet ontslag bij de arbeids
inspectie.
Aan een bericht, omtrent een met 1 Jan.
HOOFDSTUK IV.
rn Den gouden Hel m".
Fr heerschte een bijzondere drukte in
de taveerne „D'e gouden Helm buiten
de Vlissingsche poort op Zondag 6 April
1572.
Deze herberg trok door hare gunsüge<
ligging aan het begin van den Vlissing-'
schen en den Schroeweg steeds vele gas
ten en vooral des Zondags kon het er zeer
luidruchtig toegaan, maar heden was er
toch eqn buitengewone drukte waar te
nemen.
'Het Paaschfeest dat dien dag gevierd
werd, was zeker ook oorzaak, dat velen
in feeststemming verkeerden en deze niet
beter meenden te kunnen uiten dan door
een extra zoopje te nemen inde taveerne,
maar toch, 'twas duidelijk, dat er nog een
andere reden was^ 'waarom geen enkele
schabel onbezet was en de waard, ge
holpen door zijn knecht, handen te kort
kwam om zijne gasten van het noodige
te voorzien.
't Zijn als naar gewoonte meestal schip
pers en varensgezellen, die hier thans
fitin anker hebben uitgeworpen, maar toch
ook enkele burgers zijn aanwezig.
Diat er iets buitengewoons aan 'de hand
is, blijkt uit 'tfeit, dat 'tverkeerbord en
de dobbelsteenen onaangeroerd blijven;
men heeft het veel të druk om deel te ne
men aan, of te luisteren naar de gevoerde
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regeïs f 1.20, élke regel meer 30 ot
Bij abonnement belangrijke korting.
a.s. voorgenomen ontslag van een 40-tal
ambtenaren bij de Arbeidsinspectie, welk
bericht op zichzelf in hoofdzaak juist 13
(er zullen 25 administratieve en "15 "oon-
troleerende en technische ambtenaren wor
den ontslagen) werd door „het Volk" toe
gevoegd, dat dit besluit door den minister
raad werd genomen tijdens de afwezigheid
van minister Anlberse met vacantie. Op
zeer bevoegd gezag kan worden mede
gedeeld, dat dit laatste gedeelte van het
bericht absoluut onjuist is. De bezuinigings
maatregel is geheel door Minister Aal-
berse getroffen.
Een wet op den door- en invoer»
van eieren.
Vanwege het Departement van Binnen-
Iandsche zaken en Landbouw is een wets
ontwerp samengesteld, hetwelk beoogt, bij1
den invoer van eieren de verplichting! voor
te schrijven, dat deze op duidelijke en
onuitwischbare wijze gemerkt zijn met den
naam en het land van herkomst. Men wil
voorkomen, dat in de toekomst minderwaar
dige buitenlandsche eieren via ons land
en gemerkt als Nederlandsche eieren in
Engeland kunnen worden ingevoerd, waar
door de goede naam van het Nederlandsche
ei op de Engelsche markt in gevaar zou
worden gebracht.
Eenige landbouworganisaties en bonden
van houders van pluimgedierte hebben
reeds hun instemming q;et dit ontwerp be
tuigd.
Een aanschrijving van het
depart e.m ent van financiën.
Het gemeentebestuur van Diidam heeft
dezer dagen een aanschrijving van het
departement van financien ontvangen, een
bedrag van f 25.000 terug te betalen,
dat de gemeente van het Rijk zou hebben
ontvangen. De gemeenteraad heeft dezie
aanschrijving voor kennisgeving aangeno
men. De burgemeester had reeds aan het
departement geantwoord, dat de gewensch-
te betaling niet zou volgen, omdat de
gemeente D'idam bedoeld bedrag nooit had
ontvangen.
Die s a 1 aris ve rmindering.
Naar de Tel. verneemt heeft het wets
ontwerp, betreffende salarisverminderiiig
der ambtenaren den Raad van State reeds
verlaten en is de indiening bij' de Twee
de Kamer deze Week te wUchten.
De inwisseling der zilver bons.
De Minister van Financiën brengt ter
algemeene kennis, dat, ingevolgd het R.
B. van 13 Maart 1923 de ingetrokken zil
verbons van f2.50 '(model 1915), als
mede de ingetrokken zilverbons van f 1
(model 1916), alsnog tót en met 31 De
cember a.s. ter inwisseling kunnen wor
den aangeboden ten kantore van het
agentschap van het ministerie van Fi
nanciën te Amsterdam (Heerengracht
344—346).
D'esverlangd kunnen de bons per post
aan bovenstaand adres worden gezonden
met duidelijke opigave van naam en adres
van den afzender. Ter bevordering van
eene spoedige afdoening zullen de inzen
ders goed doen, bij' de bons te voegen
een behoorlijk gefrankeerd en aan hen
zelf geadresseerd formulier van een post
wissel ten beloope van het bedrag der
door hen ingezonden zilverbons.
Uit het bovenstaande blijkt, dat de
gelegenheid tot inwisseling niet meer
Wordt opengesteld ten aanzien van de
ingetrokken zilverbons, van fl, f2.50 en
f5 van den ouden vorm (model 1914)
gesprekken, dan om aan spel te denken.
w Wanneer ook wij onze ooren te luisteren
leggen, dan wordt 'tons spoedig duidelijk
wat de oorzaak is van deze ongewone
luidruchtigheid.
„'tMoet dan toch waar zijn, dat de Wa
tergeuzen Den Briel hebben ingenomen,
zooals deze week in de stad reeds bij ge
rucht werd verteld", hooren we een der
aanwezigen zeggen, terwijl hij den beker
aan de lippen brengt.
„Of het waar is", antwoordde de toe-
toegesprokene, „en heb ik 'tzelf niet ge
hoord uit den mond van een Briellenaar,
die zoo juist met zijn schuit te Brouwers
haven was aangekomen?"
Dinsdagmiddag ten twee ure lieten de
Watergeuzen hun anker voor Den Briel
vallen.
Jan Koppelstok, de veerman op Maas
sluis, die 'tmijn zegsman zelf heeft me
degedeeld, bemerkte hun komst juist, toen
hij bezig was eenige reizigers naiar Dten
Briel over te zetten.
De schrik voor de Watergeuzen deed de
reizigers den veerman smeeken onmiddel
lijk terug te roeien, aan welk verzoek Kop
pelstok voldeed.
(Wordt vervolgd).
In de laatste feuilleton staat: het kloos
ter Bach ten 's-Gravenhage; moet zijn:
Bacliten 's-Graven hove.
