nm
Zaterdag 235 September 111518
87e Jaargang:
VERBAZENDE
VERLICHTING
VAN INDIGESTIE
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland.
Kit de ProfinGie.
Kerknieuws.
Dtf nummer bestaat uit twee bladen
Drukkers-Exploitanten
COSTERBAAN LE COINTRE GOES
Bureaux: Langa Vorststraat 6870, Goes
Tel.: Redactie no. 11; Administratie no. 58
Postrekening No. 36030.
Bjjkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
tmuvtv ■•tvim.«iiWMagMW»cwKaitw>iWfwaw.,»tv«:Biui»inmg»«»«KraiiW^o;JtM»rx!: MVO*t
Zij die zich met 1 October a.s. op
ons blad abonneeren, ontvangen het tot
1 October a.s. gratis.
■Met ingang van 1 October a.s. treden
als Agent voor dit blad op:
TE IERSEKE
dhr. i. van Putten, Noordzandstr. B 179;
TE KRAB3END1JKE
dhr. H. A. Fonteine, Wilhelminastr. 296.
Deze agenten zullen voortaan voor ge
regelde bezorging der couranten zorg
dragen, terwijl de abonnementsgelden de-
.zer dagen door hen zullen worden op
gehaald.
De Uitgevers.
-.■cawr>or<,B»W!wawonf*vnnn*n XF>wiurTtfuikjkz>*Hi o»w.. - .w
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der Ad ver ten ti.ën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Aauto's in Duitschland.
Volgens de statistiek van de Berlijnsclie
verkeerspolitie waren er op 1 Juli 1914
in Herlijn 3348 personen, die een eigen
auto hielden. Op 1 Juli 1923 waren er
'962. Natuurlijk behoöort het grootste ge
deelte van deze 9625 automobilisten tot
de onverkwikkelijke klasse der „nieuwe
rijken". Wie echter mocht denken, dat
dit rneerendeels O. W.-ers zijn, vergist
-.zich, schrijft het Hbld.
De 3348 Berlijnsche automobilisten van
1914 moesten bij het uitbreken van den
oorlog hun auto's .ter beschikking van
liet legerbestuur stellen, en de meesten
dezer automobilisten konden zich na den
■oorlog tengevolge van de depreciatie van
de Duitsche valuta achteruitgang in za
ken of anderszins geen nieuwe auto meer
aanschaffen. ,Wèl konden dit de O. W.-ers,
de leveranciers van wapentuig, munitie,
fcmrage, etc. Dat hun aantal echter be
trekkelijk gering was, blijkt nit het feit,
dat er begin 1920 in heel Berlijn slechts
1219 particuliere auto's waren dus nog
niet eens half zooveel als in 1914!
Het schijnt, dat de revolutie den „Schie
ter" een nog hetere conjunctuur heeft
gebracht dan de oorlog, want van begin
1920 tot 1 Juli 1921 zien wij het aantal
auto's in Berlijn opeens aanzienlijk stij
gen. De meesten dezer nieuwbakken auto
mobilisten behoorden zonder twijfel tot
de lieden, die de vrijgekomen legervoor-
raden opkochten en met ontzaglijke win
sten weer van de hand deden, of die op
andere wijze munt, véél munt uit den
nood des volks wisten te slaan.
Na Juli 1921 echter gaat het aantal
Berlijnsche auto's met een scherpe curve
naar bpven. Destijds, in den tijd van 1921
tot '22, was het depreciatieproces van
de Mark eigenlijk pas goed begonnen en
aan de beurs begonnen de effecten met
den dollar mee te springen. De tijd voor
de speculanten was gekomen! Er werd
grof gespeculeerd en grof verdiend en
<op 1 Juli 1923 bedroeg het aantal par
ticuliere auto's 6843! Men ziet, dat er
een nauw verhand bestaat tussclien
jbeursconjuctuur en automobilisme
De Mark blééf dalen, kelderde in steeds
•sneller tempo. De Ruhrbezetting gooide
er nog een schepje op. Steeds harder
ging tiet bergafwaarts. En steeds hooger
klommen de effecten. Ileisa-hoezee! En
1 Juli 1923 waren er 9625 automobi
listen in Berlijn!
Dezelfde ontwikkeling valt bij de toe
neming van het aantal motorrijwielen
■waar te nemen. Vóór den oorlog waren
er in Berlijn 743,1 op 1 Juli 1922 reeds
@000, op 1 Juli van dit jaar ten naaste
bij 6000!
De Markdepreciatie, die breede lagen
van het Duitsche volk in de diepste el
lende, in sclirijnenden nood heeft gedom
peld, heeft tegelijkertijd het stadsbeeld
van Berlijn gestoffeerd met duizenden
glanzende, fonkelende luxe-auto's.
C Korte berichten.
Baldwin heeft Parijs verlaten en
'is te Londen teruggekeerd. .Voor zijn ver
trek had de Britsche premier nog een
kort onderhoud met Poincaré. Het af
scheid der beide politici was zeer harte
lijk en de bladen zien ook daarin een
bewijs ,dat de toestand zich ontspannen
heeft en dat het onderhoud Baldwin
Poincaré den weg gebaand heeft naar
een regeling van .de herstel- en Roer-
kwestie. Heden zal Baldwin een confe
rentie hebben met Curzon, begin der vol
gende week met de andere té Londen
aanwezige leden van het kabinet.
Naar de „N.R.C." meldt, heeft de
rechter van instructie, die belast is met
het onderzoek van het op de Belgische
kust igelande Diuitsche vliegtuig, dat hon
derden kilo's marken vervoerde, onder de
papieren der drie inzittenden een pas
poort gevonden, dat aan een der drie
door de Engelsche regeering verstrekt was
Er zullen hierover langs diplomatiekere
weg nadere inlichtingen in Engeland ge
vraagd worden.
Eie Messagero verneemt uit Milaan,
dat een toer-auto met 27 touristen aan
den rand van den weg naar Biwaceo om
gevallen is. Alle inzittenden zijn gewond,
waaronder 4 doodelijk.
De toestand in Opper-Baden
begint eenigszins tot kalmte te komen.
Daar er Donderdag geen ongeregeldheden
voorgekomen zijn, is de veiligheidspolitie
uit Freiburg terug geroepen. De arbeid
is echter nog niet hervat, daar de stakers
uitbetaling voor de stadingsdagen ver
langen, hetgeen de werkgevers weigeren.
De Zionistenvervolging in
Rusland en in de Oekraine lieeft weer
grooteren vorm aangenomen. In 'Kieuw
heeft men een groot aantal Zionisten ge
arresteerd en velen hunner zijn verban
nen.
D© ontwapeningscommissie te Ge-
nèvo beeft zich mot 16 tegen 7 stemmen
uitgesproken voor een toielaten van D'uitsch
land tot do onderteekening' van het toe
komstig verdrag van ouderlingen bij
stand noig voor dat Duitschland deel van
den Volkenbond, zal uitmaken.
Volgens de ,,Augsb. Posts." wordt
in Beieren do aanstelling 'overwogen van
i
De Hollandse he MoT en.
Opgericht is de vereeniging met bo-
vengenoemden naam, tot bescherming
van onze oud-Hollandsche molens, de
attractie der vreemdelingen bij een
bezoek aan ons land.
In 't bestuur heeft o.a. zitting de
heer 13. von Brucken Fock', te Goes.
De minimum-contributie is f5 per
jaar of £60 ineens, voor donateurs
f 50 per jaar of f 500 ineens. Het kan
toor der Vereeniging is gevestigd Hee-
rengracht 260 -260.
R eciiap'i tula 11 e.
Blijkens de recapitulatie, op de be-
trooiing van staatsuitgaven voor het
ienstjaar 1924, waarin de geraam
de bedragen voor de verschillende
hoofdstukken afzonderlijk vergeleken
worden met de toegestane bedragen
voor 1923, blijft de totale raming
voor 1924 beneden het bedrag toe
gestaan voor 1923 met, de som van
f 52.156.276.201/2.
Opruiende taal.
Te Amsterdam zal Zondag een so
cialistische meeting gehouden wor
den, waaraan betoogers uit het ge-
heele lancl kunnen deelnemen. Dertig
extra-treinen zullen rijden., zoodat de
Zondagsontheiliging niet gering zal
zijn. Ook getuigt dit nu juist niet van
de armoede der roode proletaren, an
ders zou men 't geld wel besteden
tot leniging van eigen of anderer
nood.
Nu bevat „Het Volk" van gister
avond een aansporing tot bezoek aan
deze demonstratie en wel o.a. in de
volgende bewoordingen:
„Colijn strooit doorns voor onzen
voet. Wij vragen niet, dat gij bloemen
Want, als de jonge dames van de
H. B. S. komen, en zij maken spoedig
kennis met een jongeheer, die een
onderwijzerspositie gekregen heeft, en
dan het huwelijksbootje instappen, en
hun huishouden gaan beginnen en
de vrouw niets anders geleerd heeft
dan Fransch, Duitsch en Engelsc'h
en pianospelen en niet huishouden
geleera, het echte woord huishouden,
ik geef u de verzekering, dat de te
korten zich spoedig doeii" gevoelen en
de vrede verdwijnt, omdat'manlief z'n
t'ractement niet hoog genoeg is, ren
nu zegt elke plattelandsche huismoe
der, als de Regeering voor zulken
tractementen moeten geven, is f3000
niet genoeg, maar ze komen er met
f5000 ook niet. De plattelandsche
huismoeders zeggen: tegenwoordig
zouden de vrouwtjes niets meer doen
als ze moeten werken dan zijn ze
ziek, maar uitgaan en reizen de wasch
buitenshuis en gestreken binnenkomen
goed verstellen, kousen stoppen vin
den ze naar, van aardappels schillen
worden de vingers te vuil. Als dat
•alles door anderen moet gedaan wor
den, is er geen geld genoeg voor zoo'n
huishouding. Nog veel meer zou ik
hierover kunnen schrijven, de beste
huismoeders zullen zeggen: het is de
waarheid, waar de anderen niets zeg
gen en even den neus optrekken.
Benoemd met ingang van 1 Oct.
tot kommies ,2e kl. Wi. Moerdijk te Zuid-
dorpe, J. van Lent te Hontenisse; A. E.
Harmsen te Hulst, L. Hector te Sluis en
verplaatst de kommiezen 2e kl. Priester
■en v. Strien van Hans weert naar Wiern-
hout, gem. Zundert (N.-Br.). Eervol ont
slagen de rijkskierk mej. J. J. van den
69
een le v ens m id d el en di c t af or. De
ze titulairis zal de bevoegdheid krijgen
zelfstandig alle maatregelen te nemen om
zoo afdoende mogelijk de levensmiddelen-
Voorziening in Beieren te regelen.
Alvorens naar Europa te vertrekken
verklaarde de Duitsche gezant te Was
hington, Wiedfeldt, dat Duitschland zou
trachten een groote 1 e e n i n g voor
het herstel op te nemen, zoodra het lijde
lijk verzet in de Roer zou zijn afgeloo-
pen.
De ontevredenheid onder
de Enge 1 sche landbouwers, die
met graan verbouwen slechts geld ver
liezen, is zoozeer toegeiiomen, dat zij' nu
dreigen hun akkers in weiland om 'te
zetten, dat veel meer rendeert en veel
mi'nder werkkrachten "veréischt. Dit zou
het ernstige gevolg hebben, dat 80.000
veldarbeiders in de knel zouden komen
en Engeland in oorlogstijd weer het.groot
ste .gedeelte van zijn broodkoren over
zee zou moeben aanvoeren. Een afvaardi
ging van boeren zal nog eens aandringen
'op steun van regeeringswege.
Uit Madrid wordt gemeld, dat een
Spaansche vloot, uit 6 kruisers en'12 tor
pedojagers bestaande, begonnen zou zijn
de heuvels boven de reede van Alhuoe-
mas (Marokko) te bombardeeren.
Die raad van revisie van het Rajh-
loger heeft het besluit van den krijgs
raad te Dusseldorp, waarbij1 de student
Raabe ter dood is veroordeeld,
gehandhaafd. Er blij'ft nu voor den ver
oordeelde enkel nog het verzoek tot gra
tie aan den president van de republiek
over. Het is traditie in Frankrijk, dat, wan
neer het een doodvonnis geldt, aan den
advocaat van den ter dood veroordeelde
een audiëntie bij den president verleend
wordt. Die Nederlandsche verdediger van
Raabe heeft zulk een audiëntie ook aan
gevraagd.
strooit op onzen weg, zooals ook al
weer in 't buitenland gebeurt. Maar
wel vragen we: help allen mee Zon
dag Amsterdam te verven met de
kleur der opstandigheid. Draag allen
buitenlui en Amsterdammers
onze roode kleur op uw borst, op
uw hoed, in uw haren.
Laat lang vóór en uren na de be
tooging geheel Amsterdam zien aan
de roode bloemen, die gij draagt, dat
ge behoort tot de onzen.
Tot de dreigers, zoolang het
kan!
Tot de vechters, als hlet moet!"
Men lette op de opruiende taal.
Ma,ar als de hotsingen met de gewa
pende macht komen, dan trekken de
leiders zich natuurlijk als altijd terug.
Huismoeders.
Het onderstaande, dat wij in „De
Nederlander" lazen, trekt ons aan,
omdat het in vele gevallen, helaas,
opgaat. Het is maar een plattelander,
die 't zegt, doclh hij schrijft rake waar
heden.
Een ambtenaar had gezegd, alles
duur, dus geen verlaging van tracte-
ment. Nu vraag ik, aldus de platte
lander, daar tegenover: wat moeten
dan een burgerneringdoende of ge
wone burgers doen, nu nog geëischt
wordt hooge belastingen van dat
beetje inkomen, dat ze hebben, zelfs
velen met geen f2000 inkomen, waar
de belasting nog vanaf moet. Maar
weet ge wat de Plattelandsche bur
gers zeggen: de tering naar de ne
ring zetten! en dat zou ik ook aanra
den aan dezulken, waar intrekking
van art. 40 gebeurt om ons land voor
ondergang te bewaren. Maar dit is
zekereen gulden is een gulden, maar
dat de eene huismoeder meer met
één gulden doet dan de andere, is
ook een feit en een waarheid.
Houten te Haarlem. En met 1 Nov. a.s.
de kommies le kl. P. Boudens Az. te
Rotterdam.
Dir J. H. A. van Dale, geneesheer-
directeur van de stichting „Veldwijk" der
Ohr. Vereen, voor Krankzinnigen-verple-
:ging te Ermelo, zal binnenkort- om ge
zondheidsredenen zijn ambt neerleggen en
zich te Zeist vestigen.
D'r Van Dale is geboren te Sluis en
een zoon van wijlen den bekenden taal-
vorscher en hoofd der openbare school
aldaar J. H. van Diale.
Op de Wiaterstaatsbegrooting voor
1924 komen o.a. voor: verbetering naven
Vlissingfen £755.000 (vorig jaar f5000)
beveiligingswerken in het kanaal door
Wialeberen in totaal f 192.000, waarvan
voor 1924 f 20.000. Indien in 1923 de
ijzeren sluisdeuren in het kanaal door
Zuid-Bieveland waarvoor bij1 de begroeting
van dat jaar een bedrag is uitgetrokken
van f50.000 zijn verniewd, dan blijft nog
één stel deuren, gemaakt in 1866, te ver
nieuwen over.
Voor dit doel wordt thans 30.000
uitgetrokken. Voor de nieuwe sluis te
Wlemeldinge wordt een bedrag van
f (630.000 aangevraagd, welke gelden ip
hoofdzaak zullen dienen voor opbouw van
het sluisgebouw met aanvaarding van mu
ren en steenglooiingen (2e gedeelte) als
mede voor ontgraving van het binnentoe-
leidingskanajal (le gedeelte).
Verder merkt de minister nog op:
Met den wensch van de Kamer inzake
de hsven van Vlissingen rekening hou
dende, zal nu in de eerste plaats de bouw
van den kademuur zijn ter hand te nemen.
Naar het zich laat aanzien, zal in den
loop van 1923 ©en beslissing kunnen val
len omtrent het project van dien muur,
waarna besteding kan volgen. Op dit jaar
is echter .geen geld beschikbaar voor
den bouw, zoodat met den bouw van den
muur eerst in 1924 kan worden begonnen.
kan in vijf minuten worden verkregen
door het gebruik van een half theelepeltje
Gebismureerd Magnesium in een kleine
hoeveelheid warm water, onmiddellijk na
het nuttigen van voedsel, of wanneer pijn
wordt gevoeld. Duizenden die het gepro
beerd hebben verklaren dat er geen middel
bestaat, dat met Gebismureerd Magnesium
te vergelijken is voor indigestie, maag
ontsteking, aciditeit en dyspepsie. Denkt
er aan om Gebismureerd Magnesium te
vragen, het middel dat gewaarborgd wordt
Uw pijn binnen 5 minuten tot bedaren te
zullen brengen, of anders kunt gij op
aanvraag Uw geld terug bekomen.
Gebismureerd Magnesium Depót, Nassau-
kade 314, Amsterdam. Verkrijgbaar bij alle
goede Apothekers en Drogisten.
Weigert alle vervangingsmiddelen.
Let er op dat gij het echte
Gebismureerd Magnesium krijgt.
Middelburg. Wij vestigen de aandacht
op de advertentie in dit nr van het Algv
Ned. Verbond, afd. Middelburg. Dhr Ou
dendijk zal een interessante lezing houden
toegelicht met Nederlandsche liederen.
„El© Zeeland". D/e booten van
de Kon. Stoomvaartmaatschappij „Zee
land" vertrekken tot en met 6 October
van Vlissingien te 2.30, aankomst Fol
kestone 7.25 en te Londen 9.36; vertrek
Londen 8.45, Folkestone 10.35, aankomst
Vlissingien 5.35, vanaf 7 October wordt
bet vertrek uit Vlissingien 2.15; aankomst
Folkestone 7.25, Londen 9.18, vertrek
Londen 9.05, Folkestone 10.50, aankomst
Vlissingien 4.50.
Vlissingen. Donderdagochtend is een
13-jarig meisje, dat zich met haar 3-jarig
broertje op het strand bij het eiland be
vond, aangerand door een onbekend ge
bleven individu, die haar belette te schree-
wen door zijn hand op haar mond te
leggen en haar grootendeels het haar
afknipte. Hij heeft 't afgeknipte haar in
zijn zak gestoken en is toen gevlucht.
(„M. Cürt")
Wissenterke. Donderdag j.I. heeft men
alhier het jubileumfeest gevierd. Het
feest werd ingeluid door klokgelui. Daar
op volgde koraalmuaiëk van Apollo".
Te 9 uur kerkdienst, waarin de feest
rede van da v. d. Linde werd afgewis
seld door gemeenschappelijk gezang, een
fantasie over Nederlandsche volksliede
ren op het orgel, bespeeld door den mu
sicus Ed. Flips© uit Rotterdam eneen
vijftal liederen werden uitgevoerd door
het .zangkoor „Hosanna", onder leiding
van den heer Te Gussinklo. Tegen 11 uur,
begeleid door Apollo", een zevental
liedjes der schooljeugd, die daags te
voren getracteerd waren en een muzika-
len omgang hadden gemaakt en 's avonds
©enige ordeoefeningen met lampions, uit
gevoerd. Van 1 tot half 3 een optocht
Man ruiters, allegorische wagens, versier-
dte tilbury's en fietsen. In den verderen
namiddag ringrijden van tilbury's, fietsen
en motorfietsen, volksspelen voor jonge
ren en ouderen, zanguitvoering van „Ho
sanna", (optocht met licht en concert van
Apollo". Te 9 uur openluchtbioscoop in
de Voorstraat, en tot slot een fakkel
optocht. („M. Crt")
Tholen. Met ingang van 1 Oct. a.s.
wegens gezondheidsredenen eervol ontsla
gen de Rijksveldwachter brigadier «titu
lair dhr J. Pijpelink.
Ned. Herv. Iterfc.
Beroepen te Ameide o.a., A. J. ,W. van'
Ingen te Hattem; te Biggekerke J. Poort
te Eikerzee.
Bedankt voor Workum door J. Kjjne te
Zevenhuizen; voor Tolsbroek door D.
Plantinga te Etburgvoor Raamsdonk
door H. A. Leenmans te Bodegraven.
Aangenomen naar Oosterend op Texel door
H. Jansen, cand. te. Utrecht; naar Wou-
brugge door J. Kijne te Zevenhuizen.
Geref. Kerken.
Aangenomen naar Koog Zaandijk en be
dankt voor Boornbergum, Rottevaile, Brou
wershaven, Suameer, Alteveer, Kommerzijl,
Krabbendam, Gramsbergen, Nieuw-Buinen Zalk
en Tweede Exloërmond door H. van den
Elskamp, cand. te Kampen.
Geref. Gemeenten.
Beroepen te Rotterdam J. Fraanje te Barne-
veld (vroeger te Rotterdam).